Onderzoek naar de kostprijs van hout van de grove den

LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT

DEN HAAG (Schev.) - VAN STOLKWEG 29 TELEF. 55.23.50* - GIRO 412235

NIET „.VOOR ..PUBLICATIE. S BnjueTt^£ £ R a p p o r t No.75« NADRUK VERBODEN. "' ,

;

'*srn^

ONDERZOEK. HAAR DEi KOSTPRIJS, VAN HOUT TODE GROVE DEN.

De resultaten van dit onderzoek worden getoetst aan het oordeel van een Commissie van Advie3, bestaande uit do Heren?

Prof.Dr« H.A.J.M.Beekman, Wageningen.(Voorzitter). Dr. G.Houtzagers, Nederlandse Hoidemaatschappij, Arnhem.

Ir. G.Gorbranda, Staatsbosbeheer, Utrecht, die tengevolge van ziekte voor een groot deel word vervangen door;

Ir. H.W.Schenkenberg van Hierop, Staatsbosbeheer, Utrecht. DOEL.

Eon inzicht te krijgen-in do kostprijs van naaldhout (grove den) bij ver-schillende wijze van aanplant en bij verver-schillende grondbeworking.

METHODE.

De kostprijsberekening van hout brengt bijzondere moeilijkheden mot zich modo, omdat een productieproces in do bosbouw een groot aantal jaren in beslag neemt. Ieder productieproces Begint met de grondbeworking, dio al naar de toe-stand, waarin de grond zich bevindt (of er nog stobben van een vorige beplan-ting aanwezig zijn, of er vool vegetatie i3, enz.) kan bestaan uitsploegen, plantgaton maken, stroken spitten of geheel spitten. Doorgaans vindt vóór do beplanting of bezaaiing een lcalkbomosting plaats, terwijl er uit oen oogpunt van grondverzorging vaak eikols tussen de, dennon worden gezaaid. Hierna wordt

do grond met één- of tweejarige gekweekte dennoplantjes bezet,of wol eenvoudig bezaaid. Het jaar daarop v/orden niet goed opgegrooido of gestorven dennon vor~ vangen (ingeboet). Na het inboeten wordt het jeugdige bos doorgaans een 15 tot

20 jaren aan zijn lot overgelaten. Op dozo leeftijd vindt de eerste zuivering of dunning plaats, d.w.z. slecht -gogrooide stajnraetjes worden uit hot bos weggo-kapt. Al naar gelang de groeisnelhoid van hot bos vindt daarna om do 3 a 5 jaren regelmatig oen dunning plaats, totdat hot bos n a 4 5 ^°^ 50 jaar wordt gekapt.

Do dunningon leveren brandhout, crwtonrijshout, boonstâkon, ruitorhout,hoinhout, boorengoriefhout, mijnhout, daksparren, stollinghout on wat dies moor zij, cp. Het hout van do oindkap wordt voor hot grootste deel gobruikt voor mijnhout of, indien hot aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet, voor paalhout.

Do kosten dor bosoxploitutie vallen dus uiteen in do kosten van aanplant, do regelmatig jaarlijks wcorlcorondo kosten van beheer, brandverzekering, grond-belasting, onderhoud van wogon en do vollingskostcn van dunning on oindkap.

Tegenover deze kosten moeten de opbrongston uit dunning on oindkap gestold wórden. Daar hot beginkapitaal ongeveer oen halve couw in do productie vastgelegd wordt, vormt do jaar lijk.« r.angrooionc-c rente c::i soor speciale kostenfactor;

BEREKENING .TEGEN HET HUIDIGE Ria JB PEIL.- .

Voor con juiste kostprijsberekening moot men in gedachten uitgaan van oon bosbodrijf als "going concern", waarvan ieder jaar een even groot areaal gekapt als aangeplant wordt, zodat do omvang van hot bedrijf op peil blijft. Dit houdt bij een noodzakelijke lovoiißduur van do bomen Vctfi.bijv.50 jaar in, dat hot boscom--plex uitocnvalt in 50 oven grote pc-roolon, die elk 1 jaar in leeftijd

verschil-len. Elk jaar wordt i porcool volledig gekapt on 1 porecol opnieuw beplant. Bij een dergelijk regelmatig geëxploiteerd bosbodrijf zullen ieder jaar de totaio kosten van hot bedrij.1' inclusief oen o^ulatieve rente goedgemaakt

moeten worden door de totale jaarlijkse opbrengsten uit oindkap on dunningon. Uit deze beschouwingswijze is het duidelijk, dat do kostprijscalculatie do kosten moet waardoren togen het momenteel geldende prijspeil. Indien dit niet zou geschieden en teruggegrepen zou worden op do ver in het verlüden liggende historische kostprijs, zouden bij oon gestegen kostenpeil (als nu) tekorten ontstaan en bij een dalend kostonpeil overschotten;

'lp'

- 2 - Rapport Ho

hot "bedrijf zou niet op eon gezonde manier financiöel gaande gehouden kunnen worden. Dit klemt te moer daar in de "bosbouw do kosten van aanplant ongeveer een balvo eeuw vóór het tijdstip van de oindkap gemaakt worden; op dit tijdstip heeft hot kostonp&il van 50 jaar geleden geen enkele wezenlijke betekenis meer. Een continue bedrijfsvoering vorlangt kostenwaardcring tegen het geldende prijspeil. Ieder productieproces moet niet do kosten goed maken,dis in het ver-leden geinvesteerd zijn, doch het moot steeds die bedragen afwerpen, dio oon volgend gelijksoortig productieproces weer mogelijk maken.

Wij zijn bij onze berekeningen dan ook uitgegaan van het huidige prijspeil als het enige terzake doende prijspeil.

RENTEVOET.

Een goed commercieel geleid bosbouwbodrijf zal evenals ieder ander bedrijf van zijn investeringen een rondement gelijk aan dat van de geldende rentestand moeten opbrengen. Deze bedraagt op het ogenblik 3$« Het verleden hoeft echter bewozon, dat men in de bosbouw steeds met een geringer rendement genoegen hoeft genomen, ten dele gedwongen, ten dele omdat het bosbouwbedrijf een veilige zeker- ;

hoid op lange.termijn bood. Dit is daarom van belang, omdat do rente do belangrijk-ste kobelangrijk-stenfactor is, belangrijker dan het arbeidsloon. Wij hebben dit laatbelangrijk-ste in bijlage VII aan de hand van een berekening aangetoond.

Op grond van hot bovenstaande hebben wij onze berekeningen opgezot bij een rentevoet van 2-2$ on bij een rentevoet van 3$.

GRONDRENTE (PACHT-).

Ook de grondrente vormt in het bosbedrijf oen kostenelement, dat niet zon-der meer op één lijn te stellen is met de pacht in het landbouwbedrijf. Pacht als zodanig komt in de bosbouw niet voor. Duidelijker dan in de landbouw komt in de bosbouw naar voron, dat do grondrente en bijgevolg ook de grondwaarde voortvloeit uit hot rendement, dat do grond bij do gegeven aanwending kan op-brengen. Wij achten hot dan ook juister de grondrente niet ondor de kosten op te nemen, doch onder de resultaten. In de resultaten hebben wij samengevat, welk overschot de ondernemer bij de geldende prijzen ontvangt. Dit overschot

is dan te beschouwen als grondrente plus ondernemerswinst (resp. minus onder-nemer svorlios.)

Ter illustratie baseerden v/ij ons bovendien op de aankoopwaardo van bos-grond op het ogenblik (zijnde f.300.- per ha) en berekenden wij in hoeverre do ondernemer nog winst of verlies maakt, indien men er van uitgaat, dat het bos jaarlijks de rente van dit bedrag moet opbrengen.

RISICO'S; TOEVALLIGE BATEN«,

De bosbouwondernemor loopt l?3r3chillende risico's, te wetens a. het govaar van brand;

b. het gevaar van stormschade; c. het gevaar van insectenplagen.

Het gevaar van brand is te verzekeren. Wij hebben de verzekeringspremie in do kostprijs verrekond.

Do schade tengevolge van storm on wind kan door deskundige bosaanleg be-perkt worden. Het risico van insoctonschado is niet groot. Wij hebbon deze

beide risico's niet in do kosten in rekening gebracht, daar do normale opbrongst-dorving tengevolge van dozo risico's in do opbrengsten, waarvan wij zijn uit-gegaan, is vorrekond.

Toevallige bateni

Het bosbedrijf kont enkele toevallige inkomsten, bijv.uit jacht, toerisme, enz. Met uitzondering van die uit do jacht hebben wij deze veronachtzaamd: door., gaans zullen zij ook speciale kosten mot zich brongen (b.v.bij toorismo meer beschermende maatregelen, enz.)

BASISMATERIAAL.

De berekeningen in dit rapport steunen eensdeels op technische gegevens, die uit do ervaring bekend zijn en anderzijds op door onderzoek verkregen cij-fermateriaal.

Do volgende publicaties droegen bovendien tot het eindresultaat bij s 1. Bobossingsschema's van het Staatsbosbeheer.

2. M.Endres, Lehrbuch dor ïïaldwertrechnung und Porststatik.

3. Loonoverzichten van de Nederlandse Heidemaatschappij betreffende do loon-kosten bij dunning on af leap..

-3-4. Richtlijnen voor Lot samenstellen van een bedrijfsregeling voor Bosbezit in : Nederland* Rapport Commissie Nederlandse Bosbouwvoroniging 1941•

5." P.M.Tutein Nolthonius', Exploitatie on de Verzorging ven Gemeentelijk Bosbo-sit. Artikel in hot Tijdschrift van Nederlandse Gemeenten. Maart 1930* 6. P.M.Tutein Nolthoniua, Stellingon voor do Nederlandse bosbouw. Artikel in het

Nederlands BoBbouv-Ti.jdschrift. (Jaargang 1939).

Tevens word kennis genomen vans

7« Prof.Drj H.A.J.M. Boekman, Thecrotischc beschouwingen over de beoordeling van de financiölo resultaten, eventueel do ondernemerspremie, in het bosbodrijf. Artikel in het Nederlands Bosbouw-Tijdschrift (Jaargang 1939)»

8. Bapport van do Nederlandse Vereniging van Boseigonaren omtrent de Collectieve Arbeidsovereenkomst :.f to sluiten tussen werkgevers on werknemers in do bos-bouw, zoals dese dcor do Hoofdafdeling Sooialo Zakon van de Stichting voor de Landbouw is toegezonden aan de genoemde Veroniging.

jnTHOUD VAN; EST RAPPORT.

Het blook ons het meest juist in eerste instantie oen onderscheid te makon al naar gelang men het bos zaait of met één- of twee-jarige plantjes aanlegt. Daarnaast maakt hot VOOÏ* de kostprijs van het hout een groot verschil uit mot wölke vorm van grondboworking kan worden volstaan. Zowel bij het zaaien als bij hot beplanten met één- of twoo-jarige dennen zotten wij oen calculatie op voor 3 soorten grondboworking (naar orde van duurte), te wetens

A. Er zijn geen stobben aanwezig. De grond kan machinaal geploegd wordon. Koston por ha f.200.-.

B. Sr zijn stobben van oen vorige beplanting aanwezig. Geen sterke grasvogotatio. Men paut oen godeoltelijko grondboworking too (b.v.plantgnten maken,of stroken spitton). Kosten per ha f.400.-.

C. Sr zijn stobben van een vorige beplanting aanwezig. Voel vegetatie. Do grond wordt geheel gespit. Kosten por ha f.750»--»

. Zoals vermeld, berekenden wij do kosten in do onderscheiden gevallen bij oon rentovoot van 2«$ on bij eon rentevoet van 3$«

RESULTATEN.

Volgens do Prijzonboschikking% Govold inlands hout 194&, no.2 bedraagt do maximumprijs van klasse la on 1b van hout van de grove-don van de B-kwalitoit

thans gemiddeld f.22.50 por m3 gemeten mot schors tor plaatse van velling.Wij baseerden ons op deze prijs. Daar ongovocr 10$ van het hout als paalhout in aan-merking komt voor oen toeslag van 30$ op deze prijs, brengt dit do gomiddaldo bruto-opbrengst van 1 ra3 hout van do oindkap op f.23.18.

Met dit gegeven voor ogen go ven.'wij hieronder de volgende rosultatons

a. do k o s t p r i j s por m3 hout (cxcl.groiidronto).

b. do grondronte plus ondornqmorswinst, die er per ha per jaar overschiet voor de onüwrnomor Lij de huidige prijzons

c. do ondornomorswinst por ha por jaar (bij do huidige prijzon), indien mon uit-gaat van oon grondwaarde van 'f.300.- per ha on men de jaarlijkse ronto hier-over in mindering brengt van hot bedrag 'genoemd^ onder b»

d. de grondronte plus ondcrnomorsT;inst, dio or por ha por jaar voor do onderno-mor overschiet bij oon prijsverhoging van 25$5

e. de ondornomorswinst por ha por jaar (bij oon prijsverhoging van 25$), indien men iiitgant van oen grondwaarde vr.n f.300.— por ha on mon do jaarlijks© r,on-to hiorovor in mindering brengt van hot bodrug genoemd onder d.

-4-1 t fei ! « <

^ i

fc- o * K ! w C J . y ; d - ( w ra j-r ; H ID CD ' H- y P ? M H £ O :ù i-i. ! P B d -c+ CD ' CD CD H . M <i (» ! o o s» ; M I O H ! * d - p * r « <! o 4 P o ' Û P » ^ i P p - r o p> 1 H t o i - ce : CD - j f t , 4 p 013 d " H) 4 <D • O L-J U O u 4 P ON CD M P 03 CD d -P (9 S' O1 H-H- P P > C J . CD p . <D CD d * CD P 3 W t? O CD 4 01 H « e t P W • 4 < t 4 CD CD F-4 F-4 0 , B O 03 CD Cl) M d - H-p . y 0) p < j 0 O • ^ 1 - ' 4 CD H , 4 p » • CD CJ .-=* y • e C ^ V J l CD O H 4 y Ci h-l da t geva l z 1e r m 3 hou t ikenin g de r X tr F-O F-O C J . ta on B c+ 0 •ci 4 P< 4 CD H- P i C J . P Î V N y 0 0 • W y p . ci-CD » d IS 4 p . p . CD C-j. IS) O * O i - - y CJ. P O H • 0 ' o1 ! . / M H- H- h-'- P C J . CJ. CJ. p H-fji) TOW CD 4 H 4 P O O O « y y y p , p , p , o1 CJ1 a1 c 0 0 ri s! -4 0 0 0 i ! 4 4 f r î-r iv H-y s H-y C-) CM Oil 0 t r i £•-•• M M - i V O . - J . U 1 • » •> . » U J ON 0 -p» -p> C j j r o - » - > vjri CO o o o VJ1 0 1 v_n ->• 1 + + - 3 . —s. O J J > O N • • • VO CO 0 3 1 J + r o -•» M W O • e • —a o \ U > O O N t - J 1 1 + ro O O J v o 0 0 -o \ - ? * r -o V O N O D W - . _» ro -» S C O O O N O J 1 , I + + ! -» ro i 0 — 1 v o • • • . iv) O - J c j > r o r o l + + - 1 r o ! - • - J - - • ; • * • _{- * v o v o} 1 --•• u > r o 1 ( J 1 1' 1 + + ; iv) - j v o r o • § -— J V n IV) O N r o r o 1 >: + IY> - i O - » IV) 0 4 0 --» O V O - j - — J r o j 1 1 s o ' o " - y H- H ' M-C J . M-C-J. M-C J . cq TO <n 4 4 4 0 0 0 y y y p . p , p . o " o " a " C 13 6 3 -d -4 r 0 0 4 4 4 p? !*- f-r _{p . p . p .} y y y en ro os 0 brf ! > w w -0 ro cr\ 0 0 -_ i U J cjs r o - J O J i j j r o - > v_n O N V O » « • » r o r o r o o o - j i + + -J. — i VJ"I -J» -P^ • a a 4=- CO-J-* O O O t ß i 1 + ro VJl 0 — 1 V • t r o - * 0 0 u » v o 0 ! i + ro r o v j i O N V O - J v o O O O 0 0 1 I 1 4 ^ VJ1 - ! • • - 0 r o —v r o U J v o 0 ; + + - J - r o r o - > — J n e • . VJ1 — J J > • t * u i r o 1 + + _ » ^ J . O J V J I v o t • • ON • £ - • - ( - * -P. ->• O 1 + + « \ » J , O —J v o 9 » • 0 r o v o -î-> C J r o ï 1 + ro --rv>u> 0 ? « » O N V J I - t ^ - ^ VO O 0 , t d 0 » 0 y "ci • M C j . p P y 4 c+ p . p . erg y C 0>3

S* g

Î.Ï ct-y 0 y e» tftftf p . p . p . O . C J . C J . era ro ot) 4 4 4 S 2 2 p y y 81 B Pi a1 o " a1 (O O O 3 =-) 3 _{O CD O} 4 4 4 t-r «• w p . p . p . y 5 y on m on a t d fc» o j r o - * _A 4 ^ c o 3 0 « C O - > - ! ^ - j -->• r o u» ro INJ - J C D - » • • ê v o - r - . - f j . ON r o - - • 1 l -t--j> s vo ro 0 * « » U> O ON —J 0 0 J -1 -1 + r o - J . V O O -J » « • v j i -P-.U1 O O N - J J 1 1 + ro O N V O O J • « » O O V J I •--> — 1 0 0 - » 1 1 i O O ^ O VJ1 0 • • VJl - N -Ê» O ON—J I + + - J . r o O N O W « • •f» C o v j -i j j v j n ^ ! + + _ » . 1 - J —» VJl » • • VO - » —-_» u j r o 1 + + - J . —» I j J W C T » • • # VO O J 0 U J V J 1 •»>• 1 I !-r o O N — J ON - • * VO C O - » --» - 0 r o c f bd -3 .2 CD W CD M 1 C C J . y _{P «+} H H' cw oq 1 _CD P i O O e+ O P • a 1 V O H c ^ > W CD B d -O <i O 0 c+ O J •^ •y • s ^ 0 3 e+ O <!

8

^ <*• • ^ ^ . CD

S-CD < OJ 0 c+ 0 y O <j O CD 1+ U» •ô^. "V * M w 0 P cs < 0 0 t j J c+ ^ P OQ B W 4 O J O O OJ P p - c f H f i H O c+ H-y C J . 0 0 • — ' M y 0 0 H1 4 t • * ö 0 O CD P 4 4 S" S _{O P} t f 4 f i P P 4 O O >d g P CD S <H-4 4_m 0 C J . à 0 P P- p P P 4 01 d -O <î < V 0 p p p y • ö 0 H j 0 • 4 « 0 p u > y C J . 0 0 £ » 3 OCR) s» 0 . 4 H 4 1 0 ta _ B ö ^ t ) p . p - p . 0 3 H- 5 H » f i a P P e f y 4 p P P J P >Ö 0 fi. . p -• •Ö 0 O 0 y 4 4 p . 0 0 p • y 4 p . P P H O CD ' g 0 a CD O c+ 4 4 0 ' 2 C J . 3 + f j p . a p 4 0) ri-O c ^ U l W O p p O P p pj 4 p , 4 P O p , p , y - 4 0 O p P CD <! < *ct s p p 0 (5 P 5 4 4 01 H j 0 C J . ä • ro p P-O J P P P O 4 M ocrq ^ -+ • 4 0 1 O H-r-.» «+

! il" f '

i

1

! t d H-C J .

s*

f3 H- P- H-0 4 H-CJ. 03 bd C j . 'd 4 H-C j .

g

₀ 4 y 0 H P » <1 P y ro U l •se 0 § M c+ P> d -O B -S" CD

S

£

O B M ' p oq p . • ^ — X

-5-Uit do tabel blijkt in éón oogopslag, dat do rentabiliteit van het bosbo-drijf bij do huidigo houtprijzon goring zo niot nogatlof is, In vele govallon gaat do kostprijs (oxcl.grondronto) do vastgestelde prijs te boven. Indien men or van uitbaat, dat clo ^rond,^'oaion zijn aarJioopwaardo ook oon zolcore grondronto moot opbrengen, werkt hot bodrijf bijna stoeds met verlies. Bij een prijsverhoging van' 25$ werpen de goedkopere bebossingen, behalve grondrente oon onclerncmorswinst af, de duurdere werken ook dan nog mot verlies. Volledig-heidshalve merken v/ij op, dat dit verlies in de practijk niet v/il zeggen, dat de ondernemer jaarlijks moet bijpassen, het komt er op noor, dat do ondernemer min-der dan do marktrento maakt op zijn geinvestoerd kapitaal. Men kan uit

boven-staando tabol reeds opmaken, dat do rente oon belangrijke kostprijsboinvloodendo factor is. Dat de rente aanzienlijk belangrijker is dan hot arbeidsloon, toonden wij in bijlage VII aan. Ter illustratie berekenden v/ij daar, dat bij oon beplan-ting mot tv/co jarigo dennon on grondbov/erking B oen loonsverhoging mot 10$ do kostprijs van hot hout met 6.7$ verhoogt on dat oon stijging van do rontovoot met -^ (d.i. bij oen rontevoot van 2j$ evonoons oen stijging van 10$) da kost-prijs van het hout mot 8.5$ doet toenemen.

CONCLUSIE.

lo. Do rento is do belangrijkste kostonfaator in de kostprijs van hout.

2o. Bij domoï(it>nïK3l vastgestelde prijzen ontvangt do bosbouwondornomor bij do meerderheid dor bobossingon geen grondronto en ondornemorswinst, terwijl hij mot oon lagero rente op zijn goinvostoerd kapitaal dan do hoorsendo marktrento genoegen moot nomen.

3o. Bij een prijsverhoging van 25$ geniet do bosbouwondomemor van do goedkoporo bebossingen do heersende marktrento van zijn geinvestoerd kapitaal on wer-pen deze bossen bovendien grondrente en ondorncmorswinst af5 van do duurdere bobossingon ontvangt hij ook dan goon grondronto on ondernemorsv/inst on

slechts eon geringere rento dan de marktrento van zijn geinvestoord kapitaal. Don Haag, Juli 1947- LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT.

. - ._ • d sä >d • (« • w 13" 4 O . (O p 4 <J O W <T2 <i H <! hi B • 4 p j o ro B* B

3 * e

• »Ö * • » rV S + 3 H-e _ t . H } • 0<J U J 4 O O o a ! ? P Ó B P S d - H P-m *? S • P - P • • ; i P 3 + —* O N 0 O 4=» + U J • U i VJl 1 u> • V O u> + •* VO •, V O ro + —j • I O U J O 0 O 45» + ro ro • r o r o + V O s VJl r o l —i • ~ j CT\ + ON 0 - A ro l — j d 0 0 —J 1 r o ON • V O -*" + o • ! -> !. . o . _ i l • Uu. • ! v n v o 1 ; r o ro « ON 45» + _ A ro 0 v o ro 1 —J> 0 O —3 ! r\3 O • _A _ i + r o U i • V J l 4-» + ~J> O • Co VJl 1 O N 4--U < + r o — ] • -Ê> ro + 4 > 0 —3 U J 1 r o V J l •1^. + M V O • - J . r o + - A - J • _O ro ! O • ro ON + —* V J l » - J » r o + _ i • -^ t u 1 : - J 0 V O ~i + V O • 45» o + V J l « 45» -* 1 ~». U J • ON 45» . + ro —*. • vo ro + — j • V O U J 1 — A — i O -A. _*

ë*

_{y n o .} :

*

*'

r o H t H v j i t ü : u > • "aVw o • • <! o t? CD • a : 4 | B4 03 O »Ö 4 (to o o O W Q w P CD H H ' p * 4 O c_i. CD b | ^ - W l W CD O;CD

y as

4 B1 P* B" h - " B ' l - i 3 P 4 S • 4 <H-. ' « H- 0>5 H- P . â W + P i 4 o . etH CD etH -B 4 0 0Q 03 B CD d a p . P CD >d H- » »d P 4 H £ f & • + u> 0 -J> -«. ! v o ? VJl a> ! r o ON • OO - J + ON • v o 0 0 1 VJl * —J O ro • v o 0 0 + v o • ro 0 0 1 u i • 45» ro 1 r o o • ON V O 1 VJl 0 45» —J \ V O » 45» ON I u> C D • VJl O 1 _ J , • ro o l — h VJl « _^ VO 1 U l 4 * • ro O J + _* • * . / j U l l -^ ro • ON (J\ 1 U > —A • - J o • 4 B <B: • w B* ä « P Sj-3 + * —s. O « ON -* 1 r o • o CO i _ A v o 0 U l —0 + - J > 4 * 0 45» CO + _.* • C O • o I U i 0 4=> 0 0 + ON • - J co + 4=> •

s.

Co ! U J • _!. \ o + (>> a VJ) u> ! -^ O « 4=> ON i r o V O « V J l o J . ~ J 0 0 0 o l ON 0 —* vo 1 ro VJl • r o O J + O s O J U J 1 U J • ON ON 1 O ro « —a o H3 O

ri-f.

O O CO !<D T3 B 3 p . W • • CD a* 4 CD B B B B!J < * C F J <D ca c+ CD B 45» 0 0 • 41» r o r o - J . - J —»• • 1 4^ - A 4>- - ~ ] 0 .^ • j k LtJ o CO -~! . A ON 0 ON CO ro r o « O J — j v v ~^ 0 1 • t ^ - A -*3 —A • ₁ 4=-_'• - 4 - J W o t -f^ — k - J 0 - i e l 4 * o - o —^ _ro . . A VJl o ON 4 * r o _& « U J 4 ^ W V O 0 _ * o ro _& 0 4*. -1 ro co » 4 ^ r o t j j —a 0 v o ON _* V O 0 ro ~ j ro ON 0 r o 0 0 O J VJl o CO r o ~ i 0 0 • o o ro VJl • o _ k Ow> 4 * o V J l VJl • ₁ 4=0 , J > ~ J — J t » 1 ^ —fc - J - i * i 4 ^ —J «-<> ₀ i 4=-U> —* KjJ o 1 4 ^ O J ~± L>' o 1 4 * O J _» u> 0 ) u> —X u> 0 i 4 ^ U i .^. U I 9 1 4=» ' . » J —fc U J o 1 •> ;-: _, > *' i 4=> U i . A U< 0 1 45» U I _ A U i • 1 1 — i , % -5* ^ i 9 i CD CD CD . " Ö cf B e f j o1 c f e t c t , H , O C D O ^ O B* O * » • ö H ' >d JtD ; a1 CD er1 e t 4 4 4 ÇD 0 O C | B CD CD « H- 4 h? B P r o O N V j l v o - J r o - J VJl ON o 0 0 « 1 1 1 r o ON VJl V O -»4 r o —a VJl ON O « • * I 1 1 r o ON V J l V O - j r o - j VJl ON o » 0 0 1 1 1 r o O N v j i V O - j r o —) v n ON o t 0 0 i i i ; ro O N V J i VO ~ j r o — : VJl ON o » 0 0 1 1 1 r o O N V J l VO - j r o - J VJl ON o 0 0 0 1 f 1 r o ONVJI v o - 4 ro - J VJl ON o 0 0 0 : i i ro O N VJl V O - J f O - ~ J VJl O N O e • « i i i ro ON VJl v o - j r o - J VJl ON o 0 0 0 1 ! ! r o ON O N V O —J O N ~ J VJl c o o . » 0 0 ! 1 1 ro ON O N V O - J O N — 1 v n oo O « 0 « 1 1 1 ro ON O N V O - J O N — 1 ; v j i c o O 0 0 0 : i i ro ON O N V O — ] O N - J VJl 0 0 O 0 0 0 1 1 1 ro ON O N V O —3 O N - J VJl o o O 0 * 0 1 1 1 ro ON O N V O - J O N — 3 v j i o o O 0 0 0 1 1 1 ro ON O N V O - J O N - J VJl CO O > '. ' : ' I I I r o ON O N V O — ] O N - J VJl CO O 0 0 0 ! 1 1 ro ON O N V O —J O N — J v j i c o O 0 0 0 1 1 1 M H 3 | W =H g-' M M ' o o j o . p o p l o j B rf-SBi p B b jen i P- r j e t 4 c l - • d i e t • O W o M a M ÇD j 4 h . P B B* W P* B •» (A ; V - c H- e t H n o- b- CD f r S ¥ B <£• P » S y p 9 B • c+v . ° V-' U i 4 O 4 0 O O O < 4 <J «H-O U «H-O «H-O H t-T « <* 0 P u P e t M « • A - » U i U i - J —J u i v j i —a o o - j « _I 4 * U i C J W J I ON O • 0 • • ! 1 1 ! r o - ^ j j w v n 0 —3 VJl —J 0 0 ON 45» 6 1 ON O O N V J l U J O p 0 0 0 ! i 1 ! O J _». U l U > —1 V J l VJl VJl — ) • J VJl V O « ₁ r o - 0 VJl ON V J l C 0 O 0 • 0 0 ) ! 1 1 • -s. U ' U ' 4=» VJl j i - j U i v o VO ï ON VJl CD O » » 9 0 - 1 « S f i . i _ J L - i . U J } M VO ,U> U i C^ v o v o I V J I - j - i v n ON ÎONVJl VJl o • : 0 0 o * VJl t U J - * . O N I O J U I V.TI 45» g o ! v r . - j O 4-5-O 4-5-ON VJl v o o • H t s v 1 1 i J i r o ] - * v j i Î U ' u i ro V J I u> - V J I ' - J —i r o VJl • 1 U l ] -- 3 U i • 1

£

ON V J l V U V J l è v 0 0 . ! ! | ? ra U i 1.JJ <•-) 0 0 v n — ] >,..ri CO o w ; i • -3VJ-. r> 9 il • ! !• J i' (»AJ U . O J ^->J v j i V n —a v u - J — J ( O N V J l « e VJl • 10 • 0 •„ 1 î 1 i! V' • U i 1 * • V O (4:» ( j j U1 —J - i j—3 —J 0 1 O V J I i~» VTi v a o • Î 0 e t• » • 1 | J f M : : VJl i l,v» - » 45» S!" - UJ CU 0 ; v o , — 1 - - 1 0 0 O N i U i 1 — VJl - 4 O • 't> 0 îV 0 • 1 -- J

«S

• ₁ U J 45» U J U J 0 1 ( V71 ! 0 1 -k -* 0 1 ! - J > .^. _{V J l} VO

1

U J 1 i j l i VJl -v 45» '.AJ i O VJl - J - 3 45» V J ! ->• VJl VJl O 0 « t . » 1 ! ï • i: 45» U J v.O VJl —.3 — 1 VO v.O - - v j i - J O 0 0 * 0 1 ! V 1 u> 45» u j r o ' - o - J ....; -J. VJI - '- U l VJl O 4 * «\ " f i {• i- ' -^ -^ 4» l v c o 4 ^ - .1 - j — 1 45» - » v n U J O « • 0 « \ 1 v y-„.^ 45» U l — J V J 1 >», - 0 _ j —1 r o OD 0 - , 1 45» —: ro ON 0 1 O N 0 0 - J 45» Xi i 1 —» VJl —J VJl . 0 » « i 1 1 i r o 45» U i v o c o - J — 1 v D OO ->• VJl VJl VJI ft 0 *» « 1 i i i 4>> - v 45» 'jJ O i O J — ] - J v j i - J — VJl U > VJl 1 0 r5 0 : i i 1 1 t 1 tri | f H-4 0 bd CD f j u a ro 1 B k l . p i < 0 t d DJ! ce i p j -3 ICD CD I B 4 B -V CD O B ! CW J 1 • K3 !>

y

rr1 H I « ••-j-yö <w j l - ' i r a Oqï« Î B 4 î C t - i c / l - 4 CD =3 8 -I L ' O H -B H -CD < O CD e t ! M i y B ^ Ci5 nu ! • 1 H * 05 p p -l-rt r V (SI p P VJ> CD f CD 0 r1*! B Î ( M l 1 t ) , ' t r i t^> H ' ! CD c _ j . j!d i t - ' t o . t i n 4 1 (û CD J r a K l j ,-> O H-JO) OQ i — ~ — } — bJ tri 1 k-i o/i 0 fS Ld P' 5* CD CD 4 !•"» O H * 3 OiJ t x e_i. CJ3 4 O i n 0 !b | £ _ l . 0 P-Cl) R c4 H 1-3 tri % 1-1 b O

1

W I N M C

S

< J t » 0

1

j

e

1

Q tr1 t ) 9 tej Ö § r^! O 0 3 1-3 K l t 4 « O • d S

s

te! O m i-a i-nib-i I T ' !»' fej n.j» 7 H ] W CD B «+ CD <i

8

m ' B N P 2 ' L d a'jCD i O B ï 1 r n ; 1 • >? >-3 Jo tf _tsl <1 ^—K § i ^ W P

as

1-3 0 4 <! 3-D> !2i B 0 0 • —J VJi t d

L

J

:

I - J p OQ CD H 0 ; i

Rapport n o . 7 5 , b i j l a g e I I .

PABEL H i , KOgTEIT^ EN 0PBPJ3TCSTEÏÏ PER HA VAN, HOCJT.. JAN ßE Gr.0VE»DEN ~BIJ "BBPLAJLTTIHG' MBT T^ffîE-JARlGÈ' DBfflËPLÂlxTjasr ""

Kostens

a.Crondbev/erking b »Kaikbe me s t ing c.Eikel s 100 kg

d.Uitzaaien kalkmergel en eikels 0„Inwerken eikels f.Plantmateriaal 160000 twee--jarige plantjes gvPlantloon h,Inboeten i.Soolalc lasten j»Indirecte loon- en administratiekosten Aanplanticoston totaal k«Rente hierover t 1.Beheerskosten 50 jaar x f.7«50 m » Rente hiorover

Totaio kosten "{zonder grondrentc) Opbrengstens

luWeito-opbrongst dunningen Oc-Piente hierover

j p.>Notto--opbrongst eindkap f Opbrengst totaal

.Kostprijs p . m"3 (excl. grondronto) Bij huidige prijss

Grundrente + ondornemorswinst por ha per jaar

Ondorncmerswinst per ha per jaar uitgaande van een grondwaarde van f.300.~ por ha

Bij prijsverhoging van 2jfo%

Grondronto + ondomemerswinst per ha por jaar

Ondernomorswinst por ha per jaar uitgaande van eon grondwaarde van ! f.300.- per ha R e n t e v o e t 2? A Ploegen gld. 200.-75 — 15 — 22 — 20.-172 — 9 9 -37 — 4 > ~ 15 — 700.- 1706.3 7 5 -356 — 3137 — 970.- 526.-2675 — 4171 — ""lïï.42" +10.61 + 3.11 .+23.54 +16.04 B Plant"-"" gaten maken gld. 400.7 5 -15 — 2 2 . -2 ü .„.•*> 172 — 9 9 -37 — 165.- •IO60.-2583 — 3 7 5 -356 — « 7 4 ^ ' " 970.» 526 — 2675— 4171 — r'~247ÎT~ - 2.08 - 9.58 +10.85 + 3.35

T

_ c_

Spittsn gld. 7 5 0 — 75 — 1 5 -22 — 2 0 — 172 — 99 — 3 7 -270 — 90 — 155-0 — 3778.3 7 5 -356 — "6059"—""' 970 — 526 — 2675 — 4171 —

Tf.BY"

-19.37 -26.87 - 6.43 -13.93 Rentevoet A PïûOgea. gld. 2 0 0 — 7 5 — 1 5 -22 — 20 — 172 — 99 — 37 — 45 — 1 5 -700 — 2369 — 3 7 5 — 471 — 39Î5 — 970 — 668 — 2675 — 4313 — 21.41 + 3.53 - 5.47 +15.12 + 6.12

r

B Flant-gaten maken gld. 4OO.-75 — 15 — 22 — 20 — 172.9 172.9 3 7 - 165.5 165.5 -1060 — 3 5 8 7 - 375-,-471 — ^54917-' 9 7 0 -668 — °.675-~43Ï5TT 28.42 -10.46 -19.46 + 1.13 - 7.87

3 1 "

G Spitten gld. 7 5 0 7 5 1 5 -C.CL6** 20 — 172 — 9 9 3 7 -270 — 90 — 1550 — 5245 — 375..4 7 1 -"foTiT™ 970— 668 — 2675-""öiT."^™ 37.9"6~ - 2 9 . 5 0 - 3 8 . 5 0 -17.91 -26.91

OvwOTldçvjï-Voor de b e r e k e n i n g d o r kosten en o p b r o n g s t c ns zie bijlage V . (Ter wille

een d u i d e l i j k overzicht zijn de bedragen in de tabellen op hele guldons rond)»

V o o r de berekening v a n do k o s t p r i j s por m3 en v a n de grondrentc p l u s ondemcmorsYjinst p e r h a per jaar, aie bijlage V I .

van

afgo-Rapport No.75, Bijlago III.

TABEL I I I . KOSTEN EN OPBRENGSTEN PER HA VAN HOUT VAN J E OROVB-DEN B I J BEPLANTING MET EEN-JARIGE DENNEPLANTJES.

~' (Bedragen in gld.) Kosten: a. Grondbewerking b. Kalkbomosting o. Eikels 100 kg d0 Uitzaaien kalkmorgel en eikels o. Inwerken eikels f. Plantmatcriaals 16.000 één-jarige plantje; g. Plantloori h. Inboeten i. Sociale lasten j . Indirecte loon- on administratiekosten Aanplantkoston totaal k. Rente hierover 1. Beheerskosten 50 jaar x f.7.50 m. Rente hierover

Totale kosten (zonder grond-rente) Opbrengsten; n. Netto-opbrengst dunningen o. Rente hierover p . Netto-opbrengst eindkap Opbrengsten totaal Kostprijs por ra3

(excl.grondrento) Bij huidige prijss

Grondrente + ondorncmers-winst per ha per jaar

Ondernemorswinst por ha por jaar.uitgaande van eon grondwaarde van f.300.- per ha

Bij.prijsverhoging van 25$s Grondronte + ondernemers-winst per ha per jaar

Onderneinorawinst por ha per jaar.uitgaande van een grondwaarde van f.300.- por ha Rentevoet 2js$ ' A Ploegen 200 — 7 5

-

15- 22.2 0 . 3 6 2 . 9 9 3 7 4 5 1 5 5 9 0 - 1438.3 7 5 - 356.2 7 5 9 9 7 0 -5 2 6 — 2 6 7 5 4 1 7 1 -16.68 + 14.48 + 6.98 + 27.42 + 19.92 B Plant-gaten maken 400 — 7 5 1 5 -2 -2 — 20 — 62 — 99 — 37 — I65.5 I65.5 9 5 0 -2315 — 3 7 5 - 356-3996 — 9 7 0 -526 — 2675- 4171-22.37 + 1.80 - 5.70 + 14.73 + 7.23 C Spitten 750— 7 5

-

15-22 — 20 — 62 — 99 — 3 7 -270 — 9 0 . -1440 — 3509 — 3 7 5 -356 — 5680.- 970.-526 — 2675-4171 — 30.12 -15.48 -22.98 - 2.54 -10.04 Rentevoet 3% . A Ploegen 200 — 7 5 1 5 2 2 . -20 — 62 — 99 — 37 — 4 5 1 5 5 9 0 1 9 9 7 3 7 5 4 7 1 - 3433.9 7 0 -668 — 2 6 7 5 -4313 — 19.27 + 7.80 - 1.20 +19.40 +IO.40 B Plant-gaten maken. ... 4 0 0 — 7 5 1 5 -22 — 20 — 62 — 9 9 3 7 - I65.5 I65.5 -9 5 0 — 3215.3 7 5 4 7 1 - 5011.9 7 0 -668 — 2675-4313— 26.28 - 6.19 - 15.19 + 5.41 - 3.59 C Spitten 750.7 5 1 5 -2 -2 — 20.- '

6 2

-99 — 37 — 270.- 90»-1440 — 4873.3 7 5 4 7 1 - 7159-970 — 668.- 2675- 4313-35.82 - 25.23 - 34.23 - 13.64 - 22.64

Opm. Vbor de berekening der kosten en opbrengsten,zie bijlage V , (Ter wille v a n een duidelijk overzicht zijn de bedragen in de tabellen op hele guldens afge-rond) .

Voor do berekening van de kostprijs per ra3 en van do grondrente plus ondernemorswinst per ha per jaar,zie bijlage V I .

Rapport no.75» Bijlade IV. TABEL IV. KOSTÜM EN OPBRENGSTEN PER HA VAN HOUT VAN B3 GROVE-PEN

BIJ ZMIENlBodrâgen in gïdT) f — • - — — ' •. • • l.l Kostens a. Grondboworking b.Kalkbomosting c. Eikels 100 kg d.Uitzaaien kalkmergol en eikels o„Inwerken eikels f«Dennenzaad 3 kg g.Zaailoon on overzonden van het zaad

h«Inboeten i.Sociale lasten j»Indirecte loon- on administratiekosten Aanplantkoston totaal k.Ronte hierover l.Bchoorskoston 50j.üfvï- fci',7.50 m.Ronto hierover

Totaio kosten (zondor grond-rento) 1 ' Opbrengstons n*Netto-opbrengst dunningon o.jionto hiorovor p*Notto-opbrengst oindkap Opbrengsten totaal Kostprijs per m3 (oyicl.grondrontc) Bij huidige prijs s

Grondronto + ondornomers-winst per ha per jaar

On&ornomorswinst pör ha por jaar.uitgaondo van oen grondwaarde van f.300.- p.ha 13: j prijsverhoging van 25$s i Gr^nr.rcnto + ondernomors-j v/inst por ha por ondernomors-jaar

1 Onclùrnonorswinst por ha

1 por jaar,uitgaando van

1 oen grondwaarde van j f.300.- per ha Rontevoet 2-g$ A Ploogon 200.7 5 1 5 - 22.- 20.-90 — 3 5 3 7 -23 — 8 - 525»-1279 — 3 7 5 - 356.2 5 3 5 9 7 0 - 526.2 6 7 5 4 1 7 1 -15.64 + 16.78 + 9.28 + 29.72 + 22.22 B Stroken spitten 400.-75 — 1 5 -22 — 20 ._ 90 — 3 5 -37 — 143 — 48 — 885.-2157 — 3 7 5 3 5 6 3 7 7 3 9 7 0 -526 — 2 6 7 5 4 1 7 1 -21.34 +4.08 -3.42 +17.02 + 9.52 > C Gohoel spitton 750.7 5 1 5 -22 — 20 — 90 — 35 — 3 7 2 4 8 8 3 1 3 7 5 3 3 5 1 3 7 5 3 5 6 5 4 5 7 9 7 0 -526 — 2 6 7 5 4 1 7 1 -29.IO -13.19 -20.69 - 0.26 - 7.76 , . Rentevoet 3$ A Ploogon 200 — 7 5 1 5 -22 — 20 — 9 0 3 5 3 7 -23 — 8 5 2 5 -1777 — 3 7 5 4 7 1 3 1 4 8 9 7 0 -6 -6 8 — 2675.-4313 — 18.00 +10.33 + 1.33 +21.92 +12.92 B Stroken spitton 400.7 5 1 5 -22 — 20 — 9 0 -35 — 3 7 -1 4 3 — 4 8 — 8 8 5 - 2995.3 7 5 4 7 1 4 7 2 6 9 7 0 -668 — 2 6 7 5 4 3 1 3 -25.OI -3.66 -12.66 + 7.93 G Gohool spitton 7 5 0 7 5 1 5 -2 -2 — 20 — 9 0 3 5 -3 7 — 248.8 3 1 3 7 5 4 6 5 3 3 7 5 4 7 1 -6 8 7 4 — 9 7 0 -668 — 2 6 7 5 4 3 1 3 -34.55 -22.70 -31.70 -11.11 - 1.07 -20.11 Opta.s Vror do borokoning dor kosten on opbrengsten, zio bijlage V. (Tor wille van eon

duidelijk overzicht zijn de bedragen in do tabellen op hole guidons afgorond)• Voor do berekening van de kostprijs por m3 en van do grondronto plus

R a p p o r t n o . 7 5 , b i j l a g e V. BEREKENING YAHBB JÇOSTEN EN OPBRENGSTEN FEB HA VAN HOUT

VÀN DB GROVE-PEN. Ojwiorkings

Wanneer do gegevens hieronder niet nader gemotiveerd zijn, betreft het door enquête vorkrogon cijfermateriaal.

Do loonkosten steunen op con basisuurloon van f.0.64 (vakarboid) dan wel van f.0.60 (ongeschoolde arbeid).

Kostor^»

a o Çro^dbjDworkjLng •

Wo zijn uitgegaan van 3 vormon van grondbov.-orking (al naar de duurte), die in do practijk het mocsto voorkomens

A.Do stobben zijn vooraf verwijderd.

Ploegen on vlougeloggon f>:,

200.-Hot ploogcn en vleugcloggon zal doorgaans in aangenomen work geschieden. Er hoeven geen sociale lasten övor borokond te worden, doch slochts 3$ omzet-belasting (dienstverrichting). Daar het bodrag van f.200.- oen afgerond gemiddelde is, veronderstellen we, dat hierbij de omzetbelasting roods is in-begrepen.

B*Do stobben zijn niet verwijderd. Geen storko grasvogotatio.

Men past oen gedeeltelijke grondbowerking toe, b.v, mon laat plantgaton maken 16000 à ei et f.

400.-Dit bodrag is loon waarovor soaialo laston borokond moeton worden.

De kosten van strooksgowijze of andere godoeltolijkc grondboworking komen mot hot maken van plantgaton ovoreon.

C.Do stobben zijn niet verwijderd. Veel vogotatio. De grond wordt gehool gespit f.

750»-Dit bedrag is loon, waarovor sociale lasten moeten wordon borokond. b. Kalkbcmosting.

25ÖÖ*~kg kâlkmergol (of cen ovenrodigo hoeveelheid gebluste pooderkalk) gemiddeld f.3.- por 100 kg in hot bos golovcrd c. Eikels.

TOO kg inlandse oikols à f.0.15 por kg in hot bos golevord d« Uitzaaien kâlkmergol on oikols.

Uitzaaien'25ÖÖ kg kâlkmergol à f.4-- por 100 kg Walloon 100 kg oikols à f.12.- por 100 kg o„ Inwerken eikels (on oyontuool van do mergel).

Van "hot bodrag f.2Ö.- moot do helft als loon beschouwd wordon.

Do basisprijs; van twoo-jarige on ddn-jarigo donnon is f,7«— rosp. f»2.50 por 1000 stuks af--kwckerij. (Prijzenverordening boomkwekerijproducten seizoen 194ó/'47. Voedsclvoorzioningsblad 2 Hov, 1946, no,77),

Bij verkoop aan uiteindelijke verbruikers mag dozo prijs verhoogd wordon mots

f f. f. II f. 7 5 . - 15«1 0 . 1 2 . 2 2 .

-- 2 -- Rapport no. 75, bijlage V. f. f. f. f. f. 172.48 5 6 . -5.60 61.60

?0.-IOO5I5 b i j l e v e r i n g t o t 5.000 etiler/ 75$ " !l • von "5.OOI - 1 0 . 0 0 0 s t u k e ? 50$ •' '• » 10.001 ~ 25.OOO s t u k s 3 405*' " ,! . " ma o r dan 25 o 000 s t u k s .

Wij baseerden ons op con afname van moer dan 25.000 stuks. Be-planting mot twoo»jarige donnons

16.000 x (f.?.-- -:- 40$) f, 156.80

•Transportkosten, gemiddeld 10$ van do prijs ' f. 15.68

Beplanting mot één-jarige donnons 16.000 x (f.2.50 + 40$)

Transportkosten, 10$ van do prijs

Bij-saaien krijgen wo s 3 kg dennenzaad à f.30.-S' PIantloon of zaailoon.

Hot planten geschiedt door eon koppol van 2 man, bij~~voorkeur door eon volwassen arbeider on een jongen. Daar thans echter bijna nergens jongens voor dit werk te krijgen zijn, hebben we ons gobaseord op het uurloon van eon vakarbeider

(f.O.64) plus dat van een ongeschoolde arbeider (f.0.60).

Een koppol vaa oen man en een jongen plant per dag gemiddeld 2000 plantjes of moor. Bij oen koppel van 2 volwasaon arbeiders is de hoeveolhoid por dag gozotto plantjes echter aanzienlijk lager-» ^ij zijn er van uitgegaan, dat oon koppol van 2 mannen dooroengonomon op een negen-urigo werkdag 18OO plantjos zal zetten, zodat de kosten van hot planton dan bedragon:

• 1 ~ £ ~ dagen x 9 uur x (f.0.64 + f.0.60) =* f._J.9..^0

Hot saaien on ovorzandon van 3 kg dormonzaad komt op f.35»—» waarvan t,25«— als

loon aangemerkt moot worden.

n # Inboeten.

Tn hot jaar na de aanplant worden do niot goed opgegroeide of gestorven'dennen door- niouwo vervangen (ingeboet). liet iiïbooten is hot meest noodaakolijk, indion men aanplant mot don-jarige plantjos, doch ook bij een beplanting mot twee-jarige donnen en bij zaaien (niet opkomen van bepaalde gedeelten) zal inbooton vaak voor-komen. We hebben voor alle drie do gevallen eenzelfde bedrag aan inboctingskoston

ingecalculeerd, doch gingen bij de berekening daarvan uit van een boplanting mot dón-jarigo dennen.

Gemiddeld moot 10$ van do dennen opnieuw gozot worden (bij dén-jarigo dennen boot men in mot twee-jarigo dennen)s

Plantrnatoriaal 10$ van f.172.48 .f. 17*25 Hot inboeten geschiedt ongeveer 2 maal

zo langzaam als hot oorspronkelijke planten dus i

Plantloon (10$ van f. 99.20) x 2 f. 19.84

- 3 - Rapport no. 75, bijlage V. Sociale laBton. Dego bcdragon s Zioktswot 1930 2 # ZiQkonfondsbcsluit 2 # Oudordoras- on Invaliditcitswot 1,5 $ Land— on Tuinbouwongevallonwet 2«5 $ Kinderbijslagwet 5»5 $ Yorpveningshoffing 4I5 $ 18 £ Aanvullend ziektegold 0*75 1» Vacantiebons (6 dagen) 2 $>

Christelijke en Nationale Focstdagon (9 dagen) 3 %

Familiodagen (2 à 3 dagôn) 1 %

Rogen— en vorstverlet 5 f>

11.75 %

Totaal 29.75 %

. afgerond 30 # De i#onkoston bodragon bij hot planten"«

8»di4feoworking A sub d. f. 22.« 8ub 0. f. 10.-sub g. f. 99.20 sub. h. f. 1^.84 f. 151.04 Sociale lasten 30$ van f.151.04 = f. 45.30.

Bij grondfcowerking B on C bodragon do loonkosten roep. f.400.- on f.750.- meer. Bij kot zaaion bodragon do loonkostont

Gron&tcworking A. sub d. sub o, sub g. sub h* < f . f . f . f . 2 2 . 1 0 . 2 5 . -19.84 f. 76.84 Sociale lasten 30$ van f. 76.84 = f. 23.05

Bij grondbcv7orking B on C bedragen de loonkosten rosp. f»400.- on f«750»~ moor« Indirecte loon-*- on administrâtiekontcr.

Wij hebbon in onze berekening scherp onderscheid gemaakt tussen de volgende kostonolementens

1o Het loon (met sociale lasten) van do werkbaas of voorwerker. Dit loon drukt man in de praktijk doorgaans uit in oen omslagpcrcontago over do ovcrigo loonkosten. Het porcontago is voor kleinere bosbouwbcdrijven (waar de voor*-worker ook zolf meewerkt) lager dan voor grote bcdrijvon v/aar de voorworkor moor uitsluitend leiding aan de arboid geeft. Om oen indruk van do hoogto van hot percentage te geven vormoldon wij, dat do Hoderlandsc Hoido Maatschappij hot loon van do werkbaas in haar begrotingen op 6 of 8$ van do ovorigo loonkosten bor&kont.

-4- Rapport no. 75, bijIngo 7

?.: Indien -on bosperceel eenmaal aangelegd is, doen zich jaarlijks koston van bohoor on too sieht, brandverzekering, grondbelasting en onderhoud van wogen voor. Deze- kosten keren regelmatig ieder jaar tô^o^ âus los van do vraag of er

enige bedrijvigheid op het bevmsto perceel plaats hoeft. Wij bohandolen dezo kosten hi or bonoden sub ra.

3c In do jaron; dat 01* speciale bodrijvigheid op het bowusto perceel plaats vindt

(dus in do jaren van aanplantf dunning on oindkap) zullon zich naast- do

jaarlijks regelmatig weerkoronde bohcorskoston nog speciale administratic-onkoeten voordoen. Deze onkosten, die woor erg uitoonlopon àl naar do grootte van het bedrijf, kunnon we evenals de loonkosten van do voorwerker hot best uitdrukken in een omslagpcroontage ovox de- lonen.

Wij berekenden de indirecte loon- on administratiekosten tezamen op rond 10$ van de overige lonen.

Dit wordt bij hot plantons

Grondbcwerking A '10$ van f. 15LO4 » B 10$ van f. 551.04 " C 10$ van f. 901.04 f. f. f. f. f. f. 15.10 55.10 90.10 7.68 4773ÏÏ B2."éïï con rentovoot En bij het zaaienÎ

Grondbowerking A 10$ van f. 76,84

" B 10$ van f. 476.84 " C 10$ van f. 826.84 k» Rente over de aanplantkosten.

Stollen -/o de"~aanplant-^"of cultuurkosten voor door het symbool c.Blj i groeien do ze na 50 jaar aan tot c (1 + i)

De rente over 50 jaar bodraagt dus: c (1 + i)5° - c

Bij oen rentevoet van 2|j$ wordt dit in bijlage II, grondbewerking As 700 ( U O 2 55 0 - 1) = f. 1705.98

Do overige rentobedragon zijn op dezelfde wijze berekend. 1» Jaaï'ij^l^sq^beh-ojor^ko^t^cn.

îer-~regê*îmati'g jaarlijks weerkerende kostenfactor is niet zo nauwkeurig te becijferen als do voorgaande poston.

1e Tpejaicht jen behoor.

We büdoe'IVn hioreïedo het toezicht en behoor dat iodor jaar nodig is ongeacht of er enige bedrijvigheid op hot bev/ustc bosporcool plaats vindt. Do speciale administratie onkosten, die zich daarnaaöt'voordoen bij.do aanplant, dunning en oindkap, zijn roods sub j? sub ft on sub p verrekond.

De kosten van beheer on toezicht zijn gomiddold te stollen op f#3»— tot f.4»~

por ha per jaar. ••

2o Brandverzekering.

Vaak zuüon tïc bedrijven het risico van brand zolf dragen, doch wij dienen - daar dit mogelijk is - dit risico in de kosten te vorrekonon. Basoron wo ons op de premies van do Onderlinge Gemeentelijke Bosbrandvorze&oring ,tc

's-llortogunbosoh r) 5 de zo bedragen %

tot hot 20o jaar 4 °/00 vc-n &G verzekerde som (gom. f,700.-) f« 2>80| van het 20e tot 30o jaar 3 o/,oo van do vorz. som (gom. f.1300.-) f. 3.90; na hot 30o jaar 1-J 0/00 van do, verzekerde som (gom» f.2500.-) f. 3-75«

x) Do promios van do Onderlinge Bossonvorzekcringmaatschappij te Arnhem konen hiermee ovo re. on,

- 5 - Rapport no. 75, bijlage V. Dooroongonomon liggen do kosten van brandverzekering dus in de orde van

grootte van f.3«50 tot f,3»75 por jaar per ha. 3c Grondbelasting*

Deao bedraagt vour ongebouwde oigendoumen 6$ (plus provincialo en gemeentelijke opcenten) van do belastbare opbrengst. De belastbare opbrengst is in 1890 door een Hoofdcommissie zoor nauwkeurig vastgesteld in overeenstemming met do toenmalige wcrkolijke notto-opbrengst van do grond. Deze was voor bosgronden in die jaren

zeer miniem,. Do jaarlijkse grondbelasting, die thans voor bosgronden betaald ipnet worden, ligt in do orde van grootte van f.0.20 tot f.0.50 per ha.

40 Onderhoud van wegen.

Deze regelmatig woorkorondc kostenfactor bedraagt +_ f.O.50 per ha por jaar. 5c Opbrengst uit jacht«

Hot bosbedrijf kent als meer toevallige inkomstenbron opbrengsten uit de jacht,

die jaarlijks op ongeveer f.0 „50 por. ha zijn te stellen. j Indien wij de opbrengsten uit de jacht in mindering brengen van de bovengenoemde

kostenfactoren, komen wij voor do totale jaarlijkse behaerskoston op een bedrag van rond f.7.50 por ha.

m» Rente over do jaarlijkse beheerskosten.

Indien we deze kosten voorstellen door het symbool b_., dan zijn ze bij oen rentevoet i. na 50 jaar aangogrooid tot!

B x ! (1 + i) 5° - ij, waarin B =

-j-De rente over 50 jaar bedraagt duss B x > (1 + i) 5 0 - l| - 50 b.

Bit is bij een rentevoet van 2jffo

300 (1.02550 ~ 1) - 50 x 7.5O = f. 356.13.

En bij 3$

25O (I.O350 - 1) - 50 x 7.5O = f. 47O.98

OPBRENGSTEN»

n. Netto—opbrengst uit dunningen.

Do eventuele baten van do eerste dunning verwaarlozend zijn wc uitgegaan van 6 dunningen, resp. na 20, 25» 30, 35? 40 en 45 jaar. Bc gemiddelde houtopbrengst bedraagt per dunning 10 m3' zonder schors, d.i. 11 nß met schors. De verkoopwaarde van 1 mj- hout uit do eerste 3 dunningen hebben wij gesteld op 75$ van de verkoop-waarde van 1 m3 hout van do oindkap en die van 1 m3 hout uit do laatste 3 dunningen

op 85$ van de v/aarde van 1 m3 hout van de eindkap. Baar de huidige

prijsvoor-sohrifton golden voor hout ter plaatse van volling, hebben wij do bruto-opbrongst uitsluitend mot de veilingkoston verminderd. Dozo bedragen bij eon uurloon van f.0.64 volgons dë loonóverzichten van do Noderlandso Hoidc Maatschappij s Vellingkoston eerste 3 dunningen per m

Sociale lasten 30$

Indirecto loon- en administratiekosten 10$ Vellingkoston laatste drie dunningon por m Sociale lasten

Indirecte loon- on administratiekosten 10$

f. II II f. f. II II f. 3.10 0.93 0.31 4.34 2.40 O.72 0.24 3.36

-6- Rapport no. 75» 'bijlage V.'

Bij do oindkap brengt 1 nr gomiddold op f . 2 3 . 1 8 (zie sub q). Do n c t t o - o p b r o n g s t der dunningen bedraagt dus s

3 x 11 x (0,75 x f . 2 3 . 1 8 - f . 4 . 3 4 ) = 3 x f. 143.55 = f. 430.65 3 x 11 x (0.85 x f . 2 3 . 1 8 - f . 3 . 3 6 ) = 3 x f. 179.74 = f. 539.22

T c z a m o n f. 969.8?

Rente over do notto-opbrongst der dunningon.

ieze bedraagt bij oen rentevoet van 2|% van do oorsto drio dunningon: 143.55 x (1.025« - O

143.55 x (l.025po - 1) ' 143.55 x (1.025 *- 1)

Tezamen f. 371.81 van de laatste drio dunningons

179.74 x (1.025^ - 1) 179.74 x (1.025 ï - 1) 179.74 x (1.025 ° - 1)

Tezamen f. 154.54 T o t a a l f. ^26.35

Op dozolfde wijzo berekond bedraagt do rontc bij $on rentevoet van 3$ van f. 668.34.

Netto-opbrengst oindkap.

GPegovonss Do gemiddelde houtopbrengst van de grove«*don van de dordo en viordc boniteit bedraagt na 50 jaar 122.5 E>3 zonder schors*!, d.i. 135 n>3 met schors.

(Volgens de opbrengsttafel van de grovo-don in hot.Rapport van oen Commissio vein do Nederlandse Bosbouwvereniging "Richtlijnen-voor het samenstellen van oen bedrijfsregeling voor Bosbeait in Nederland"). (

De gemiddelde p r i j s van k l a s s e 1 a on 1 b , van hout van de grove-don van do

B . k w a l i t e i t bedraagt f . 2 2 . 5 0 por m3' met • schors t e r , p l a a t s e van v o l l i n g ( P r i j z o n -boschikking gevold i n l a n d s hout 1946, n o . 2 ) .

Ongeveer 10^ van het hout komt a l s paalhout in aanmerking voor oon t o e s l a g ' v a n .

30$ op de prijs,

Do vcllingkosten (inol. lasten) bedragen evenals v&n de laatsto dunningon f.3»36

por m3. I Ons baserende op dezo gegevens krijgen wc s . .

135 x f . 2 2 . 5 0 f. 3O37.5O b i j ; 13.5 s 30j£ van f . 2 2 . 5 0 . + f. 91.13 Bfuto-opbrongst oindkap f. 3128.63 ',

(gemiddelde opbrengst per m3' "

dus f.3128.63 s 135 = f . 2 3 . 1 8 ) j • af % v o l l i n g s k o s t o n 135 x f.3«36 f. 453.60 [

—"-— ^ ! not,to—opbrengst eindlcap f. 2675*03

Rapport No.75,Bijlage VI. BEREKENING VAH DB KOSTPRIJS PER M* HOUT VAU DB GROVE-DEN EN VAU HST

ONDEB5EMHRSLOOI PER3A.JßÄJM&r. (Bij û o huidigd"maximumprijs

en b i j een prijoverhoring v a n 2 5 $ ) .

Voor deze berekeningen paston w i j ondor .gebruikmaking v a n onzo eigen symbolen de bekende formule v a n Sndros x ) toe. In formule voorgesteld bedragen do kosten

(excl.grondronto)s / »

o ( l + i )n + B x j (1 + i )n~ 1j

en de opbrengsten!

En + Da ( 1 + i )n - 8 + Db (1 + i )n * b + . . . .

o — kosten v a n aanplant in het eerste jaar|

i m rentovoeti

n « l e e f t i j d van het boss.

B m T - gekapitalisoordo boheorskostôns,

E « nctto-opbrengst( óin'dk^p na n. "jaarj

D t D, ... enz. m netto-opbrengst dunning na a, b .... enz. jaar.

Berekening kostprijs per m „

Stellen we do kostprijs voor d.oor k, dan krijgen wij bij beplanting- met tweo-jarigo dennen, grondboworking A, rentevoet 2*$ (zie bijlage II en V)s

30 waarin 3137.- - 135 k - 135 x 3.36 + 11 x (0.75 k *- 4.34) x 1.025 (0. + 11 x (0.75 k - 4.34) x I.025 + 11 x (0.75 k - 4.34) x 1.025 + 11 x (O.85 k - 3.36) x I.025 + 11 x (O.85 k - 3.36) x I.O25 p. + 11 x (O.85 k - 3.36) x I.025 ° 25 20 15 10 sommoren,

waaruit volgt k = Z.i.^.'J&.t

Dc overige kostprijzen zijn op dezelfde wijze berekend xx) Berekening grojidronto plus ondornemorswinst-jpor ha por jaar; Bij huidige prijs s

rf 4. o

Stel G + 0 * ^~.— = gekapitaliseerde grondronto plus ondornomerswinst

Dan krijgen vos

o (1 + i )n + (B + G + 0) j (1 + i )n - 1 ] =

E + D (1 +: i)n - a + D, ( 1 + i )n - b + . . . .

n a ' b x

Dit wordt b i j b e p l a n t i n g mot tweejarige dennen, grondbeworking A., r e n t e v o e t Z^p (zie b i j l a g e I I on V)s . \ KO

700.- + 1706.- + (300 + g *2° i (1.025-' - 1) - 4I7I.-,

waaruit volgt g + o = f.10.61.

Do overige berekeningen geschiedden op dezelfde wijze.

Gaat men uit van een grondwaarde van f.300.- per ha, dan moet 1 ha bos bij oon

rontovoct van 2-3$ on 3$ jaarlijks f.7»50 rcsp.f.9.- aan grondrento opbrengen. Brengt men doze grondronto in mindering van do borekonflo bedragen voor grondronto plus ondornemorswinst, dan resulteert tenslotto de ondemomerswinst (of indien ne-gatiefs het ondernomorsverlios).

Bij een prijsverhoging van 25$ mot behoud van de toeslagen voor paalhout wordt do gemiddelde bruto-opbrongst per m3 hout van do oindkaps

f. 23.I8 + 25^ = f.28.98 on per m3 van de eorsto d,rie dunningen s

0.75 x f . 2 8 . 9 8 »' f.21.75 en per m3 van de l a a t s t e d r i e dunningens

O.85 x f . 2 8 . 9 8 = f . 2 4 . 6 3 . .

M.Endres, Lehrbuch der Waltwortroehnung und Forststatik. Evenzo is do kostprijs incl.grondronto te borokenón. De formule van Endros wordt dans

o( 1 + i )n + (B + G) f(l + i )n 1 )

-E + D ( 1 + i )n - n + D, (l + i )n"b ....onz.

n a ' b •'

Eapport N0.75» vervolg Bijlago 71« Do netto-opbrongston bodragen dan op dozclfdp wijze borokond als in bijlage V:

bij rontovoot 2-|$ idom 3$

notto-opbrongst dunningon f. 1*276.44 f»l.276.44 ronto hierovor " 697.21 " 885.46 notto-opbrongst oindkap_ " 3.458.70 " 3.458.7p

f. 5.432.35 f.5.622.60 Do borokoning van do grondrento plus ondernomersv/inst por ha por jaar bij

Rapport No.75, Bijlage VII.

BEREKENING VAN DE KOSTPRIJS VERHOGENDE INVLOED VAN EEN LOONSTIJGING VAN lOJjTËN-, EEN RENTESTIJGING MET -ffifoiabil een r o n t o v o o t van. 2%$

Svonoons coh s t i j g i n g v a n 10%) VOOR HET GEVAL; BEPLANTING MET" TWEEJARIGE PENMEN, GRONDBEWERKINQ B . RENTEVOET 2$&

( z i e b i j I n g e I I ) .

Loonsverhoging van 10$i De kosten worden:

aanplant 1060.- ^ 10$ van (551*? + I65.- + 55.-) * f.11.37 rente hierover 1137-- x (le.02552 1) » f.27.71

jaarlijkse beheerskosten mot rente «• f.731»-.. T o t a a l f.4639.-Do loonkosten (inol. lasten) van do oindkap en de dunningen worden: oindkap f.3.36 + 1 0 $ f. 3.70 eerste drio dunningen f.4.34 + 10$ 4". 4»77 laatste drio dunningen f.3.36 + 10$ f. 3.70 Berekening kostprijs volgons de formele van Endres:

4639.- » 135 k - 135 x 3.70 + (11 x 0.75 k - 11 x 4.77 ) x 1.025,,,-+ (11 x 0.75 k - 11 x 4.77 j x 1.025g 30 + (11 x 0.75 k - 11 x 4.77 ) x I.025' + (11 x O.85 k - 11 x 3.70 } x 1.025^; + (11 x O.85 k - 11 x 3.70 } x 1.025x" + (11 x O.85 k - 11 x 3.70 ) x 1.025 ?

sommoren, waaruit volgt kostprijs k «* f. 25.73 Dit is 6.72$ hoger dan huidigo kostprijs f.24.11 Stijging rontovoot van 2s$ tot 2j$:

D© kosten worden!

aanplant ^n

f.l060#-rento erover IÖ60.- (l.0275P - l) f.3055»r

jaarlijkse beheerskosten mot rente ffft^-g (1.0275-1) f.

786.-T o t a a l f.4901.-Berekening van de kostprijs volgens de formule van Endres:

4901.- - 135 k - 135 x 3.36 + (11 x O.flS k - 11 x 4.34) x 1.0275p?

1.0275iJ

1.0275S

1.0275g I.O275 e 1.0275 •* sommeren,

waaruit volgt kostprijs k = f.26.17.

LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT

DEN HAAG (Schev.) VAN STOLKWEG 29 T E L E F . 56.23.50 G I R 0 4 1 . 2 2 . 3 5

BEREKENING HISTOEISCHE KOSTPRIJS HOUT GROVE- £EN,

a. Grondbewexking b, Kalkmergel 2500 kg c. Eikels 100 kg

d. Uitzaaien morgei en eikels e. Overzanden idom

f. Plantmatoriaal 16.000 éénjarige dennen en vracht

g. Plantloon h. Inboeten

i. Sociale lasten

j. Indirecte loon-en administratiekosten

Aanplantkosten

k. Bont o 2 i

i

1. Beheerskosten 50 jr. m. Ronto erover 2 -g- j&

Kosten totaal Opbrongston* n. Dunningon netto o. Rente 2 -fc # p. Eindkap netto Opbrengsten totaal q. Kostprijs por m bout

r. Grundrente + ondorn.winst por ha per jaar

Historische kostprijs.

*. 5 5

-M 25 — 2 —

5

5

" 1 3 -"

12.-6..

nihil M

8 —

f.

131.-"

319-" 125—

" 119 —

f.

694.-f. 485—

• " 263 —

" 2575 —

'• f.3423 — f. 6.46 11 + 27.99 Vervangings-waarde . ƒ* 400.-w

7 5

" 1 5 -" 22 — " 20 — 11 6 2 —

"

99.-11

3 7

-" 165 —

" 5 5

f. 9 5 0 -" 2 3 1 5 — " 375 — " 3 5 6 — f.3996— f. 9 7 0 — M 526." 2 6 7 5 -f.4171 — f. 22.37 11 + 1.80 TOELICHTING.

e.i a. Botroft godooltolijko grondboworking (geval B) ad g. Plantloons

in + 1895 uurloon man 10 ot.

uurloon jongen 5 ot,

ad n. Dunningon gosohioddon omstreeks 1917> 1922, 1927, 1932, 1937, 1942.

PAj brachten dooreongenomen do helft op van thpbns.

's-Gravonhago, 23 Juli 1947«