Jaarrapport 2012

(1)

Laan Copes van Cattenburch 52

2585 GB Den Haag

tel. 070 – 361 30 61

(2)

Inhoudsopgave Pagina

Voorwoord 2

Hoofdbestuursverslag 3

Hoofdbestuurssamenstelling 9

Jaarrekening

Enkelvoudige balans exclusief organen per 31 december 2012 12 Enkelvoudige staat van baten en lasten exclusief organen over 2012 13

Toelichting op balans 15

Toelichting op staat van baten en lasten 22

Overige informatie

Enkelvoudige balans inclusief organen per 31 december 2012 28 Enkelvoudige staat van baten en lasten inclusief organen per 31 december 2012 29

Geconsolideerde balans per 31 december 2012 32

Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2012 33

Toelichting op geconsolideerde balans en staat van baten en lasten 35

(3)

Voorwoord

Financieel een vaste koers

Mart van de Ven

Landelijk penningmeester

Ook dank ik Lucie Wigboldus, directeur van het Algemeen Secretariaat, en haar team medewerkers en medewerksters voor hun inzet en betrokkenheid bij het werk voor onze VVD.

Dit jaarrapport biedt u een overzicht van de financiële ontwikkelingen van de VVD in 2012. Het jaarrapport 2012 staat in het teken van de succesvolle Tweede Kamerverkiezingen op 12 september. Ruim 2,5 miljoen kiezers steunden de VVD om de problemen in Nederland niet door te schuiven, maar nu aan te pakken. Daar lagen een goed

verkiezings-programma, heldere standpunten, een goede campagne en de juiste mensen op de juiste plaats aan ten grondslag. Dit resulteerde in 41 gekozen volksvertegenwoordigers voor de VVD. Een unicum voor de partij.

Voor het bereiken van dit gezamenlijke succes kon met onder meer een constant

financieel solide beleid en met giften van leden en anderen een goede investering worden gedaan in de verkiezingscampagne 2012. Door eerder genomen organisatorische

maatregelen op het Algemeen Secretariaat en op financieel terrein was die investering mogelijk. Zonder pijn voor toekomstige uitgaven bij nieuwe verkiezingen en zonder besparing op andere belangrijke beleidsvoornemens om de grootste politieke partij van Nederland te kunnen blijven.

Het verlies voor het verkiezingsjaar 2012 is aanvaardbaar. De kaspositie van de VVD per ultimo van het boekjaar 2012 is uitstekend. De bestemmingreserve verkiezingsfonds dient in 2013 weer te worden gevoed. De omvang van het weerstandsvermogen van de VVD kon voor het jaar 2012 worden gehandhaafd.

De VVD is koersvast op financieel terrein. Spaarzaamheid en het solide financieel beleid blijven echter steeds een belangrijk aandachtspunt in de aanloop naar nieuwe

verkiezingen zoals de gemeenteraadsverkiezingen in 2014.

(4)

Hoofdbestuursverslag 2012

Landelijke Algemene Ledenvergadering

Lokale Algemene Ledenvergadering

De landelijke algemene ledenvergadering is het orgaan waar de leden zeggenschap

uitoefenen op het beleid van de Vereniging. De ledenvergadering is bevoegd tot het nemen van beslissingen die bepalende invloed hebben op het beleid van het hoofdbestuur,

afdelingsbesturen, regiobesturen en kamercentrale-besturen en de uitvoering daarvan. Belangrijke onderdelen van deze beslissingsbevoegdheid zijn het aanpassen van de

statuten, het huishoudelijk reglement, het kandidaatstellingsreglement, het benoemen van bestuurders, het vaststellen van het beleid verwoord in het jaarplan, strategie, begroting en jaarrekening en het amenderen en vaststellen van de liberale beginselen en het verkiezingsprogramma.

De lokale algemene ledenvergadering is het orgaan waar de leden zeggenschap uitoefenen op het plaatselijke beleid (van de Vereniging). Volgens het huishoudelijk reglement wordt de lokale algemene ledenvergadering minstens zes weken voorafgaande aan de te houden landelijke algemene ledenvergadering gehouden. De gepubliceerde agendapunten van de landelijke algemene ledenvergadering maken onderdeel uit van de agenda van de lokale algemene ledenvergadering. De door de lokale ledenvergadering ingenomen standpunten kunnen ter stemming komen in de landelijke algemene ledenvergadering. Dit kunnen amendementen zijn op bijvoorbeeld de statuten, huishoudelijk reglement,

kandidaatstellings-reglement en het verkiezingsprogramma. Ook kunnen door de lokale ledenvergadering genomen initiatiefvoorstellen worden ingebracht in de landelijke

algemene ledenvergadering, waarover de landelijke algemene leden vergadering een voor de Vereniging bindend besluit zal nemen. De lokale ledenvergadering stelt de lokale

Hoofdbestuur en directie

de Vereniging bindend besluit zal nemen. De lokale ledenvergadering stelt de lokale kandidatenlijst vast of besluit deze vaststelling te laten plaatsvinden door een lokale ledenraadpleging. Voorts stelt de lokale ledenvergadering het lokale verkiezingsprogramma vast.

Het hoofdbestuur van de VVD bestaat uit negen personen.

Allen oefenen deze taak vrijwillig uit en ontvangen geen bezoldiging. Onkosten die voor de uitoefening van de werkzaamheden worden gemaakt, worden vergoed. In totaal is in 2012 € 25.024 (2011 € 16.973) aan onkosten vergoed aan hoofdbestuursleden.

De algemene ledenvergadering benoemt de leden van het hoofdbestuur voor een periode van drie jaar. Daarna kan de algemene ledenvergadering een lid van het hoofdbestuur één keer herbenoemen voor een periode van nog eens drie jaar. De 387 VVD-afdelingen per 31 december 2012 (dit zijn VVD-organen op gemeentelijk niveau) ontvangen tien weken voor de ledenvergadering een profielschets van het door het hoofdbestuur voorgedragen kandidaat-lid. Voordracht van hoofdbestuursleden kan door zowel VVD-afdelingen als door het hoofdbestuur worden gedaan.

(5)

Het hoofdbestuur is niet rechtstreeks 'in control' over de bij deze VVD-organen aanwezige financiële middelen. Deze VVD-organen gebruiken hiervoor vaak een eigen, op de lokale situatie toegesneden, risicobeheersings- en controlesysteem. De eigen

verantwoordelijkheid en eigen kracht van het lokale bestuur en de lokale leden vergadering staan daarbij voorop. De decentrale partijstructuur kan kwetsbaar zijn, maar in de praktijk van afgelopen jaren is gebleken dat financiële overschrijdingen waar geen dekking

tegenover staat beperkt zijn gebleven. Voor de tot standkoming van het jaarrapport 2012 Het hoofdbestuur legt aan de algemene ledenvergadering ten minste één keer per jaar verantwoording af over de realisatie van de landelijke activiteiten en de realisatie van de doelstellingen van de vereniging. Dit jaarrapport maakt daarvan onderdeel uit.

De uitvoering van taken van het hoofdbestuur ligt bij het VVD-secretariaat. Dit secretariaat stond onder leiding van drs. B. A. Revis en staat vanaf 6 november 2012 onder leiding van drs. ir. L. D. Wigboldus, directeur.

De directeur van het VVD-secretariaat verricht zijn werkzaamheden onder de

verantwoordelijkheid van de algemeen secretaris van het hoofdbestuur, mevrouw drs. J.Z.C.M. Tielen. De landelijk penningmeester fungeert als plaatsvervangend algemeen secretaris. Het hoofdbestuur vergaderde in 2012 veertien maal.

De directeur draagt, ondersteund door haar staf, zorg voor de voorbereidingen van de vergaderingen van het hoofdbestuur en woont de vergaderingen bij. De directeur is ook verantwoordelijk voor de coördinatie van de uitvoering van de hoofdbestuurbeslissingen. Om de financiële risico's te beheersen wordt in beginsel iedere maand een financiële rapportage opgesteld. Dit is een standaardrapportage onder verantwoordelijkheid van de landelijk penningmeester. De financiële rapportage maakt in beginsel onderdeel uit van de hoofdbestuursstukken en de eventuele besluitvorming hierover. Een financieel risico voor de vereniging bestaat uit het feit dat pas achteraf bij de jaarlijkse financiële

verantwoording inzicht wordt verkregen in de exploitatie van de 420 organen. De VVD-organen hebben in 2012 € 1.295.857,- besteed.

Evaluatie hoofdbestuur

Afdelingen-, regio's- en kamercentrales besturen

Naast de reguliere hoofdbestuursvergaderingen belegt het hoofdbestuur eenmaal per jaar een bijeenkomst in aanwezigheid van de directeur, waarin het functioneren van het hoofdbestuur en de directeur wordt geëvalueerd en eventuele wijzigingen in aanpak worden aangegeven en in overleg met de directeur worden vastgelegd. Deze retraite heeft plaatsgevonden op 13 en 14 april 2012.

De 387 VVD-afdelingen, de 16 VVD-regio's en de 17 VVD-kamercentrales hebben bijna allen een eigen bestuur dat door de betreffende leden is gekozen. Dikwijls geholpen door andere vrijwilligers hebben deze besturen activiteiten uitgevoerd met als doel het vinden van antwoorden op lokale vraagstukken. De VVD maakt in ongeveer 240 Nederlandse gemeenten deel uit van het college van Burgemeester en Wethouders en tracht daar in coalitie met andere partijen financieel gedegen beleid uit te voeren.

tegenover staat beperkt zijn gebleven. Voor de tot standkoming van het jaarrapport 2012 hebben 395, oftewel 94% van de VVD-organen het eigen jaarrapport 2012 tijdig

(6)

Leden

Aantal leden 1 jan 201335362 Aantal leden 1 jan 201236934 Nieuwe leden 20112812 Nieuwe leden 20122925 Opzeggingen 20112342 Opzeggingen 20125791

De leden vormen de ruggengraat van de partij. Binnen de partij zijn circa 2.400 vrijwilligers actief in het besturen van een VVD-afdeling, VVD-regio of VVD-Kamercentrale. Circa 700 vrijwilligers zijn werkzaam in VVD-commissies die de politieke vertegenwoordiging

adviseren vanuit hun dagelijkse praktijk als ondernemer, werknemer, zzp-er of anderszins. Naast deze vrijwilligers zijn circa 1.457 gemeenteraadsleden dagelijks actief voor de partij. Raadsleden ontvangen voor hun werkzaamheden een raads- en onkostenvergoeding in totaal variërend tussen circa € 2.400,- en € 26.400,- bruto per jaar, afhankelijk van het aantal inwoners in de betreffende gemeente. Daarnaast kent de VVD ruim 63

deelgemeente-raadsleden in Rotterdam en Amsterdam. Voorts zijn 109 Statenleden dagelijks actief voor de partij. Statenleden ontvangen in relatie tot het verrichte werk een Statenvergoeding van € 11.600,- bruto per jaar en een onkostenvergoeding van circa € 1.000,- per jaar, ongeacht het aantal inwoners in de betreffende provincie. Daarnaast verrichten dagelijks 16 gedeputeerden, 266 wethouders en zo'n 110 (waarnemend)

burgemeesters bestuurstaken, uiteraard allen vanuit een individuele, maar herkenbare VVD-invalshoek. Het ledental op 1 januari 2013 is per saldo met 1.571 afgenomen tot 35.362.

Aantal leden 31 dec 2012 Aantal leden 1 jan 2012 Nieuwe leden 2011 Nieuwe leden 2012 Opzeggingen 2011 Opzeggingen 2012 Ledenverloop 2012 Ledenadministratie Personeel

Alle leden kunnen via MijnVVD hun eigen profiel in de ledenadministratie wijzigen. De secretarissen van de diverse VVD-organen hebben de mogelijkheid om naast

ledengegevens ook bestuursgegevens aan te passen. Daarnaast hebben de

penningmeesters de bevoegdheid financiële gegevens van de lokale VVD te raadplegen.

In 2012 hebben vier werknemers van het VVD-secretariaat een andere baan gevonden, of hebben op een andere wijze hun loopbaan voortgezet (2011: 2). Het aantal

indiensttredingen bedroeg in 2012 (4), in 2011 (2). Het aantal formatieplaatsen bedroeg aan het einde van 2012 22, eind 2011 20.

De VVD vindt dat leden belangrijk zijn voor de vereniging en dat zij de ultieme kracht achter ons succes vormen. Daarom blijft ledenwerving en ledenbehoud constante aandacht houden. Het hoofdbestuur wil op deze plaats zijn waardering uitspreken aan alle leden en medewerkers van de vereniging die met grote inzet en gedrevenheid ook in 2012 weer hebben gewerkt aan het verwezenlijken van de VVD-doelstellingen, zoals gezonde overheidsfinanciën, lagere belastingen, betere economie en grotere veiligheid.

Zoals hiervoor in aantallen werkzame VVD-leden geschetst, is het dringend gewenst, met name voor het vervullen van functies in besturen en gemeenteraden, dat de vereniging meer nieuwe leden weet te werven en voor langere tijd aan zich weet te binden.

(7)

Vermogensbeheer

Eigen vermogen / Overige reserve

Resultaat boekjaar

Begroot resultaat 2012 1.184.000 positief

Resultaatverhogend

Hogere overige baten 1.207.144

Hogere doorbelasting SPWO 61.315

Hogere deelnemersbijdragen 25.493

1.293.952 positief Resultaatverlagend

Lagere Subsidie Politieke Partijen 77.046

Over 2012 heeft de VVD een totaal beleggingsresultaat (gerealiseerd + ongerealiseerd) behaald van € 10.795,- positief (2011: €7.813,- positief) op een gemiddeld belegd vermogen exclusief liquiditeiten van € 151.918,- (2011: € 157.177,-).

Het streven van het hoofdbestuur is erop gericht om een reserve te vormen ter grootte van één keer de jaarexploitatie van het algemeen secretariaat. Het deel van de reserve dat is opgebouwd door de VVD-afdelingen, de VVD-regio's en de VVD-kamercentrales wordt niet in dit beleid betrokken. Reden hiervan is dat door de decentrale partijstructuur deze VVD-organen zodoende vrij zijn om over het door hen opgebouwde deel van de reserve te kunnen beschikken.

De belangrijkste verschillen tussen het begrote resultaat 2012 van € 1.184.000,- positief en het werkelijke resultaat 2012 van € 398.600,- negatief worden door de volgende posten verklaard.

Hogere personeelslasten 141.992

Hogere lasten algemene ledenvergaderingen 251.681 Hogere lasten verkiezingscampagne 2.695.717

3.166.436 negatief

Diverse verschillen verspreid over overige baten en lasten 289.884 positief

Resultaat 2012 398.600 negatief

Bestemming van het resultaat

(8)

Vooruitblik 2013

Den Haag, 12 april 2013

Landelijk penningmeester Voorzitter

De plannen voor 2013 zijn vastgelegd in het jaarplan en de bijbehorende begroting, die op 24 november 2012 op de Algemene Vergadering in 's-Hertogenbosch met de leden zijn besproken.

De kern voor de komende jaren is een nieuw beleid dat niet méér geld mag kosten en waarbij de hogere opbrengsten uit subsidie ten goede komen aan toekomstige campagnes. En daarnaast het concentreren van de middelen op gebieden die de leden betrokken houden bij de Vereniging. De hoofddoelstelling is om de meest invloedrijke partij te blijven door een toonaangevende rol te spelen in politieke debatten; op inspirerende wijze vorm geven aan een liberale maatschappij waar inhoud en professionaliteit belangrijk zijn; een partij te zijn die gelooft in de toekomst en vertrouwt in de kracht van het individu. Dit kan alleen maar bereikt worden wanneer de VVD blijft vertrouwen op de kracht, inzet en betrokkenheid van alle duizenden vrijwilligers, volksvertegenwoordigers en bestuurders. De door de ledenvergadering vastgestelde begroting 2013 gaat uit van een positief resultaat.

(9)

Hoofdbestuurssamenstelling per 31 december 2012 Voorzitter

De heer mr. A.H. Korthals

Datum van eerste benoeming 20-5-2011

De lopende termijn van benoeming 1e periode

Geboortedatum 5-10-1944

Beroep

-Functie Voorzitter Vereniging VVD, Den Haag

Vice voorzitter

De heer drs. L.W.L. de Bruijn

Datum van herbenoeming 20-5-2011

Beroep Ondernemer

Functie 1e Vice-voorzitter Vereniging VVD, Den Haag

Vice voorzitter

De heer mr. drs. R.W.P Reibestein

Beroep Ondernemer

Functie 2e Vice-voorzitter Vereniging VVD, Den Haag

Algemeen secretaris Mevrouw drs. J.Z.C.M. Tielen

Beroep Ondernemer

Functie Algemeen secretaris Vereniging VVD, Den Haag

Algemeen penningmeester De Heer mr. M.P.M. van de Ven

Beroep Fiscalist

(10)

Bestuurslid

De heer drs. P.H. van de Stadt

Beroep Wethouder gemeente Heemstede

Functie Internationaal secretaris Vereniging VVD, Den Haag

Bestuurslid

Mevrouw M.H.F. Schuurmans-Wijdeven

Beroep Burgemeester gemeente Millingen aan de Rijn

Functie Bestuurslid Vereniging VVD, Den Haag

Bestuurslid

Mevrouw C.H.W. Buurman

Beroep

-Functie Bestuurslid Vereniging VVD, Den Haag

Bestuurslid

De heer C. van der Maat

Beroep Directeur gemeente Roosendaal

(11)

(12)

Enkelvoudige balans per 31 december 2012 (exclusief organen) (na bestemming saldo baten en lasten)

Toelichting 31 december 2012 31 december 2011

paragraaf (in euro's)

Activa Vaste activa

Immateriële vaste activa 1 47.341 52.678

Materiële vaste activa 2 93.991 50.175

141.332 102.853

Vlottende activa

Effecten 3 151.919 151.451

Subsidie Politieke Partijen 4 249.477 426.110

Te vorderen en vooruitbetaalde kosten 5 277.754 492.074

Liquide middelen 6 3.745.850 3.960.768 4.425.000 5.030.403 4.566.332 5.133.256 Passiva Verenigingsvermogen Bestemmingsreserves 7 802.128 1.200.728 Overige reserve 8 1.263.822 1.263.822 2.065.950 2.464.550 Kortlopende schulden Crediteuren 588.368 436.668

Nog af te dragen loonheffing en premie

sociale verzekeringen 67.365 79.145

Overlopende passiva 9 1.844.649 2.152.893

2.500.382 2.668.706

(13)

Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2012 (exclusief organen)

Toelichting Begroting Werkelijk Werkelijk

paragraaf 2012 2012 2011

(in euro's)

Baten

Contributies 10 2.113.000 2.112.768 1.767.681

Overige baten 11 300.000 1.507.144 463.828

Subsidie Politieke Partijen 12 2.010.000 1.932.954 2.032.945

Subsidie Scholing en Vorming 0 0 71.632

Subsidie Internationaal 0 0 85.672

Door VVD berekende kosten aan:

- VVD-Bestuurdersvereniging 141.000 141.000 140.926

- Stichting voor Politiek Wetenschappelijk Onderzoek 75.000 136.315 132.071 - Stichting Europese Politieke Ondersteuning 22.500 19.806 18.141

- Haya van Somerenstichting Eurazië 150.000 174.556 155.272

Verkoop informatiemateriaal 0 124.430 43.895

Deelnemersbijdragen

- cursisten 30.000 55.493 49.871

Beleggingsresultaten 13 0 10.795 7.813

(14)

Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2012 (exclusief organen)

Toelichting Begroting Werkelijk Werkelijk

paragraaf 2012 2012 2011 (in euro's) Lasten Personeelslasten 14 1.389.000 1.530.992 1.337.987 Bureaukosten 15 591.500 540.725 468.651 Huisvestingskosten 16 229.000 222.171 227.985 Ledenadministratie 17 0 33.248 245 Algemene ledenvergaderingen 18 377.000 628.681 386.655 Bestuurskosten 19 117.000 112.183 73.876

Inhoudelijke discussie bijeenkomsten 37.000 36.719 0

Doelgroepenbeleid 4.500 2.527 9.631 Partijcommissies 21.000 9.326 13.393 Partijraden 21.000 20.906 17.921 Ledenraadplegingen 20 0 33.947 26.288 Permanente Campagne 21 259.500 73.964 94.409 Verkiezingscampagne 22 50.000 2.749.994 390.073 Media 23 70.000 61.737 40.445 Verenigingsmagazine Liber 24 126.000 111.706 125.058 Ledenwerving en ledenbehoud 25 110.000 60.051 30.109 Kostprijs informatiemateriaal 26 0 157.336 102.365 Internationale samenwerking 27 50.000 62.599 81.405 Opleiding en Training 28 134.000 109.102 101.299 Talentscouting 46.000 19.536 28.437

Overige kosten en onvoorzien 29 25.000 36.411 4.881

Totaal Lasten 3.657.500 6.613.860 3.561.113

Resultaat 1.184.000 -398.600 1.408.633

Dotatie / onttrekking bestemmingsreserve 800.000 -398.600 1.200.000

Dotatie overige reserve 300.000 0 200.000

(15)

Wettelijke grondslagen

Doelstelling

a. b.

Jaarrekening

Presentatie en vergelijkende cijfers

Vaste activa

Tenslotte bevat de geconsolideerde jaarrekening tevens de cijfers van een aantal stichtingen, die conform de regelgeving moeten worden meegenomen in het verslag van de VVD.

De materiële en immateriële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs onder aftrek van op de economische levensduur gebaseerde afschrijvingen en duurzame

waardeverminderingen.

In 2012 is geïnvesteerd in kantoormeubilair, telefonie, computers en overige automatisering. Daarnaast is er een rapport inclusief de organen, ter beoordeling van de landelijke VVD.

Artikel 4 van de statuten bepaalt dat de VVD één rechtspersoon is. Binnen de VVD bestaat een decentrale partijstructuur waarbij per 31 december 2012 387 VVD-afdelingen, 16 VVD-regio's en 17 VVD-kamercentrales maximale (financiële) zelfstandigheid behouden bij de vaststelling van hun prioriteiten. Periodiek verantwoorden deze 420 VVD-organen zich daarvoor bij de

ledenvergadering van de respectievelijke VVD-organen.

Ook loopt er echter een verantwoordingslijn van deze 420 VVD-organen naar het Hoofdbestuur, omdat de financiële en juridische eindverantwoordelijkheid ligt bij het Hoofdbestuur. Deze cijfers zijn opgenomen in de enkelvoudige jaarrekening inclusief organen.

Algemene toelichting op de enkelvoudige balans en enkelvoudige staat van baten en lasten (exclusief organen)

het bevorderen van de verkiezing van leden van de VVD in de vertegenwoordigende lichamen.

Het hoofdbestuur heeft op 12 april 2013 de jaarrekening goedgekeurd. De jaarrekening zal ter vaststelling worden voorgelegd aan de algemene ledenvergadering op 25 mei 2013.

De jaarrekening is opgesteld overeenkomstig RJ 640 organisaties zonder winststreven. De VVD kwalificeert als een kleine rechtspersoon. Waar wenselijk wordt gebruik gemaakt van de vrijstellingen die van toepassing zijn.

De enkelvoudige jaarrekening van de VVD is gesplitst in een rapport exclusief de organen (de VVD-afdelingen, regio's en kamercentrales), ter beoordeling van het resultaat van (alleen) het Hoofdbestuur.

De Vereniging is per 24 januari 1948 bij notariële akte opgericht. De statuten zijn voor het laatst gewijzigd op 15 september 2007. Het huishoudelijk reglement is voor het laatst gewijzigd op 28 november 2009.

De VVD stelt zich ten doel de toepassing van de liberale beginselen te bevorderen. De VVD streeft dit doel na door gebruik te maken van alle wettige middelen die aan het doel bevorderlijk zijn, in het bijzonder door:

(16)

Bijzondere waardevermindering of vervreemding van vaste activa

Effecten

Liquide middelen, vorderingen en schulden

Baten en lasten

Pensioenen

Belastingen

Doorberekende kosten

De doorberekening van kosten aan gelieerde organisaties vindt plaats op basis van de uitgangspunten geformuleerd in het rapport "Inzake de doorberekening van de kosten aan de VVD". Op basis van dit rapport is een doorbelastingsmodel opgesteld door de VVD dat in het verleden is besproken met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het Ministerie heeft geen voorbehoud bij het doorbelastingsmodel gemaakt.

Activa met een lange levensduur worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen met name wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de contante waarde van de nettokasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstroom, wordt een bedrag voor impairment ten laste van het resultaat geboekt voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde van het actief.

De effecten worden tegen de marktwaarde gewaardeerd. De directe beleggingsresultaten hebben betrekking op coupon van obligaties en dividend op aandelen en worden toegerekend aan het tijdvak waarop deze betrekking hebben.

Het verschil tussen historisch kostprijs en de marktwaarde, derhalve de ongerealiseerde koersresultaten, zijn opgenomen in de staat van baten en lasten.

Te vorderen en vooruitbetaalde posten, liquide middelen en kortlopende schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde. De liquide middelen staan ter vrije beschikking, met

Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben.

uitzondering van € 36.421,- waarvoor in mei 2000 een bankgarantie aan Vastned Industrial N.V. ter zake van het door de Vereniging VVD gehuurde kantoorpand is afgegeven.

De pensioenregeling van de VVD is met ingang van 2011 omgezet van een eindloonregeling naar een beschikbare premie regeling. Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan de verzekeraar verschuldigde pensioenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde

premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door de verzekeraar of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies.

(17)

Toelichting: Enkelvoudige balans per 31 december 2012 (exclusief organen) Vaste activa

Algemeen

De gehanteerde (ongewijzigde) afschrijvingspercentages zijn:

- kantoorinventaris 20%

- automatiseringsapparatuur 25%

De restwaarde van de activa is gesteld op nihil.

1. Immateriële vaste activa

2012 2011

(in euro's)

Ledenadministratie, migratie en website

Aanschafwaarde per 1 januari 239.092 235.427

Bij: Investeringen

- Software 48.347 3.665

Af: Desinvesteringen

- Software 0 0

Aanschafwaarde per 31 december 287.439 239.092

Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 186.414 130.673

Bij: Afschrijvingen ten laste van het boekjaar 53.684 55.741

Af: Afschrijving desinvesteringen 0 0

Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 240.098 186.414

(18)

2. Materiële vaste activa

2012 2011

(in euro's)

Inventaris, vervoersmiddelen en automatiseringsapparatuur

Aanschafwaarde per 1 januari 161.108 135.061

Bij: Investeringen - Inventaris 10.500 15.212 - Vervoermiddel 0 3.100 - Hardware 54.101 7.735 Af: Desinvesteringen - Inventaris 0 0 - Vervoermiddel 0 0 - Hardware 0 0

Aanschafwaarde per 31 december 225.709 161.108

Cumulatieve afschrijvingen per 1 januari 110.933 93.123

Bij: Afschrijvingen ten laste van het boekjaar 20.785 17.810

Af: Afschrijving desinvesteringen 0 0

Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 131.718 110.933

Boekwaarde per 31 december 93.991 50.175

3. Effecten

2012 2011

(in euro's)

Aandelen

Stand begin boekjaar 328 424

Aankopen 0 0

Verkopen -245 -110

Koersresultaat -83 14

Stand einde boekjaar 0 328

Obligaties

Stand begin boekjaar 151.123 162.479

Aankopen 0 0

Verkopen 0 -12.314

Ongerealiseerd koersresultaat 796 958

Stand einde boekjaar 151.919 151.123

(19)

4. Subsidie Politieke Partijen

2012 2011

(in euro's)

Per 1 januari nog te ontvangen totaal 426.110 410.594

Terug te betalen subsidie 2011 -118.102 0

Subsidie maximum 1.989.660 2.130.550

Te ontvangen subsidie 2.297.668 2.541.144

Ontvangen subsidie lopend jaar -1.740.183 -1.704.440

Afrekening subsidie voorgaande jaren -308.007 -410.594

Saldo per 31 december 249.477 426.110

5. Te vorderen en vooruitbetaalde kosten

2012 2011 (in euro's) VVD-Bestuurdersvereniging 0 443 Contributie debiteuren 6.090 20.609 Overige debiteuren 161.170 381.788 Waarborgsommen 7.310 7.310

Te ontvangen rente banktegoeden en coupon obligaties 2.276 2.270

Overlopende activa 100.908 79.654

Saldo per 31 december 277.754 492.074

6. Liquide middelen

2012 2011

(in euro's)

ABN rendement beheer 1.873.161 1.158.002

ABN flexibel premium deposit 3.230 1.151.913

ABN hoofdrekening 180.822 97.649

ABN topdeposito 787.693 474.303

ING contributie 559.737 817.924

Overige liquide middelen 341.207 260.976

Saldo per 31 december 3.745.850 3.960.768

(20)

7. Bestemmingsreserves

2012 2011

(in euro's)

Bestemmingsreserve verkiezingen

Stand per 1 januari 1.200.728 728

Bestemming vanuit resultaat boekjaar -398.600 1.200.000

Saldo per 31 december 802.128 1.200.728

8. Overige reserve

2012 2011

(in euro's)

Stand per 1 januari 1.263.822 1.055.189

Bestemming vanuit resultaat boekjaar 0 208.633

Stand per 31 december 1.263.822 1.263.822

9. Kortlopende schulden 2012 2011 (in euro's) Crediteuren 588.368 436.668 Belastingdienst 67.365 79.145 Vooruitontvangen contributies¹ 1.616.847 1.773.255 Af te dragen contributies 16.399 161.571 Reservering vakantiedagen 45.827 38.022 Reservering vakantiegeld 36.124 36.988 Reservering eindejaarsuitkering 713 0

Reservering Wet Subsidiëring Politieke Partijen 0 118.102

Overlopende passiva 128.739 24.954

Saldo per 31 december 2.500.382 2.668.706

(21)

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Subsidie Politieke Partijen

Haya van Somerenstichting

Huisvesting

Bankgarantie

Leasing

Leasebetalingen worden lineair over de leaseperiode in de staat van baten en lasten opgenomen. De Vereniging VVD heeft een langlopend leasecontract voor kopieerapparatuur. De nominale verplichting bedraagt tot aan 29 april 2017 € 275.340,-.

Teveel betaalde subsidiebedragen kunnen door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de Vereniging VVD worden teruggevorderd. Dit geldt tevens voor het politiek wetenschappelijk instituut, de Prof. mr. B.M. Teldersstichting en de politieke

jongerenorganisatie JOVD. De geoormerkte subsidiebedragen voor deze organisaties worden toegekend en uitbetaald aan de Vereniging VVD waarop de Vereniging VVD deze subsidies doorbetaald aan de desbetreffende organisaties. Voor zover de Minister de subsidie voor deze organisaties voor een lager bedrag vaststelt, worden teveel betaalde subsidies aan deze

organisaties door de Vereniging VVD teruggevorderd. De definitieve vaststelling van de subsidie heeft tot en met 2011 plaatsgevonden. De definitieve vaststelling van de subsidie 2012 vindt in 2013 plaats.

De Vereniging VVD heeft zich garant gesteld voor de exploitatiekosten van de Haya van Somerenstichting. Volgens de door het Ministerie van Buitenlandse Zaken uitgevaardigde

subsidievoorschriften wordt de subsidie voor de Haya van Somerenstichting definitief vastgesteld door de Minister van Buitenlandse Zaken, na daartoe verkregen advies van de accountantsdienst van het Ministerie. De Minister heeft de subsidie vastgesteld tot en met 2010.

Het met de eigenaar van het pand overeengekomen contract is per 1 mei 2010 met 5 jaar verlengd. Het betreft ultimo 2012 een verplichting van € 49.260,- per kwartaal ten behoeve van huur en overige contractueel overeengekomen kosten.

(22)

Toelichting: Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2012 (exclusief organen) Begroting

Begroot resultaat 2012 1.184.000 positief

Resultaatverhogend

Hogere overige baten 1.207.144

Hogere doorbelasting SPWO 61.315

Hogere deelnemersbijdragen 25.493

1.293.952 positief Resultaatverlagend

Hogere personeelslasten 141.992

Hogere lasten algemene ledenvergaderingen 251.681

Hogere lasten verkiezingscampagne 2.695.717

3.166.436 negatief Diverse verschillen verspreid over overige baten en lasten 289.884 positief

Resultaat 2012 398.600 negatief Baten 10. Contributies 2012 2011 (in euro's) Contributie opbrengst VVD 3.182.426 2.623.663

Intern bestemd voor VVD-kamercentrales -267.066 -210.557

Intern bestemd voor VVD-regio's -26.570 -20.844

Intern bestemd voor VVD-afdelingen -776.022 -624.581

Bestemd voor VVD-hoofdbestuur 2.112.768 1.767.681

11. Overige baten

2012 2011

(in euro's)

Giften financiële actie onder VVD-leden 694.848 293.456 Stichting Ondersteuning VVD Tweede-KamerVerkiezingen 415.000 0

Stichting Mr H.C. Dresselhuys fonds 50.000 0

Stichting Oeconomische Politiek 100.000 40.000

Stichting Ivo Opstelten Foundation 115.000 0

Gift Stichting Godefridus van Heesfonds 40.000 35.000

Advertenties Liber 650 3.600 Rente 57.342 21.061 Fundraising 13.364 46.868 Diverse baten 0 2.738 Doorbelasting Website 20.940 21.105 1.507.144 463.828 De giften groter dan € 4.538,- van rechtspersonen staan hierboven vermeld.

(23)

- Dhr. Nijkerk

12. Subsidie Politieke Partijen

2012 2011

(in euro's)

Basissubsidie per jaar 176.224 187.990

Subsidie per kamerzetel € 51.113,- x 31 1.584.503 Subsidie per lid € 6,20 x 36.934 leden 228.991

1.813.494 1.942.560 Lagere afrekening subsidie voorgaande jaren -56.764 20.497

Korting WFPP 0 -118.102

1.932.954 2.032.945

WFPP (Wetsvoorstel financiering politieke partijen)

Het wetsvoorstel genaamd Wet Financiering Politieke Partijen is op 5 maart 2013 door de eerste kamer aangenomen. De WFPP zal op 1 mei 2013 in werking treden. De wet is er gekomen wegens kritiek op de gebrekkige transparantie van de financiering van politieke partijen. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft aangekondigd dat de aan haar opgelegde taakstelling leidt tot een lagere subsidie politieke partijen. Met de door het ministerie van Binnenlande Zaken en Koninkrijkrelaties opgelegde korting is in de berekening van de te

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is sinds enkele jaren voornemens om de Wet subsidiëring politieke partijen te wijzigen.

De subsidie in de staat van baten en lasten is inclusief afrekening voorgaande jaren.

De VVD ontvangt van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de subsidie Politieke Partijen voor vormings- en scholingsactiviteiten in binnen- en buitenland, voor

informatievoorziening aan leden en aan niet-leden, voor het werven van leden, voor het betrekken van niet-leden bij subsidiabele activiteiten van de politieke partij, voor werving, selectie en begeleiding van politieke ambtdragers, voor het onderhouden van contacten met zusterpartijen buiten Nederland en activiteiten in het kader van verkiezingscampagnes.

Daarnaast is een deel van de subsidie bestemd voor politiek-wetenschappelijke activiteiten en activiteiten ter bevordering van politieke participatie door jongeren. Voor dit gedeelte van de subsidie fungeert de VVD als intermediair. Dit gedeelte van de subsidie wordt afgedragen aan het wetenschappelijk instituut van de VVD, de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting en de

jongerenorganisatie van de VVD, de JOVD. De Minister van Binnenlandse zaken en

Koninkrijksrelaties stelt de subsidie vast na daartoe verkregen advies van de accountantsdienst van het Ministerie.

De subsidie voor 2012 die naar verwachting zal worden ontvangen, is in beginsel op basis van 31 kamerzetels en het aantal leden (36.934) per 1 januari 2012.

Op giften van organisaties aan de VVD is van toepassing de Wet subsidiëring politieke partijen 1999 (Wspp). De VVD maakt ontvangen giften in haar Jaarrapport openbaar overeenkomstig de bepalingen van de Wspp. Giften van één gever met een gezamenlijk bedrag van € 4.538,- of meer per jaar worden daarbij beschouwd als één gift. Alleen giften in geld vallen onder de Wspp.

De VVD gaat bij de openbaarmaking van giften verder dan de Wspp voorschrijft. De VVD maakt ook giften van € 4.538,- of meer van natuurlijke personen openbaar alsmede giften aan VVD-organen. Voor zover organisaties of natuurlijke personen giften rechtstreeks aan VVD-organen doen, is openbaarmaking in het Jaarrapport afhankelijk van renseignering aan het Algemeen secretariaat.

Intern hanteert de VVD daarnaast een aantal codes. De Gedragscode persoonlijke campagnes en de Sponsorcode beogen de regulering voor doeleinden van intern toezicht van de financiering van persoonlijke campagnes van verkiezingskandidaten en hun sponsors.

(24)

13. Beleggingsresultaten 2012 2011 (in euro's) Directe beleggingsresultaten Aandelen 4.937 1.089 Obligaties 5.491 5.479

Totaal directe beleggingsresultaten 10.428 6.568

Indirecte beleggingsresultaten

Aandelen -86 -6

Obligaties 796 1.622

Totaal indirecte beleggingsresultaten 710 1.616

(25)

Salarissen 15. Bureaukosten 2012 2011 (in euro's) Software en randapparatuur 18.611 7.203 Netwerkbeheer 75.355 74.193

Afschrijvingskosten hard- en software 53.684 55.741

Afschrijvingskosten kantoorinventaris 20.785 17.810 Kantoorbenodigheden 45.177 37.132 Archief 1.267 1.824 Accountant 50.843 32.434 Administratieve ondersteuning 3.570 6.069 Abonnementen 5.034 6.604 Juridisch advies 22.556 12.001 Autokosten 2.936 2.905 Bankkosten 23.451 27.562 Porti 75.498 52.629 Telefoon 35.441 35.911 DSL verbinding 14.782 14.637 Bureaukosten overig 91.735 83.995 540.725 468.651 16. Huisvesting 2012 2011 (in euro's) Huurlasten 158.972 155.442 Servicekosten 26.160 34.215 Schoonmaakkosten 17.974 19.798

Diverse kosten gebouw 16.720 16.135

Belastingen 2.345 2.396 222.171 227.985 17. Ledenadministratie 2012 2011 (in euro's) Ledenadministratie 32.708 39.681

Opbrengst verzonden accepten 540 -39.436

33.248 245

(26)

18. Algemene ledenvergaderingen 2012 2011 (in euro's) Algemene ledenvergaderingen 628.681 386.655 628.681 386.655 19. Bestuurskosten 2012 2011 (in euro's) Declaraties hoofdbestuursleden 9.370 2.797 Kosten voorzitter 15.654 14.176 Vergaderkosten 61.474 24.841

Advertentiekosten overleden prominenten 8.730 5.677

Representatiekosten 3.114 2.752 Bestuursaansprakelijkheidsverzekering 3.840 8.928 Prinsjesdagbijeenkomst 10.001 14.706 112.183 73.876 20. Ledenraadpleging 21. Permanente Campagne 22. Verkiezingscampagne 2012 (in euro's) kosten verkiezingen 2.749.994 2.749.994 23. Media 2012 2011 (in euro's) Hostingskosten 17.446 17.350 Onderhoud website 44.291 23.095 61.737 40.445 In 2012 is er één ledenraadpleging geweest voor de kandidatenlijst Tweede Kamer.

Sinds 2008 zijn financiële middelen beschikbaar voor de permanente campagne. Door de tweede kamerverkiezingen van 12 september 2012 is er ten opzichte van de begroting en de

(27)

24. Verenigingsblad Liber 25. Ledenwerving en ledenbehoud 26. Informatiemateriaal 27. Internationale samenwerking 2012 2011 (in euro's)

Contributies: Liberal Internationals (LI), de European Liberal, Democrat and Reform Party (ELDR) en de Europese

Beweging Nederland 29.049 28.392

Directe projectkosten internationaal 1.867 29.881

Reis- en verblijfkosten 31.683 23.133 62.599 81.405 28. Opleiding en Training 2012 2011 (in euro's) Landelijke cursussen 63.680 54.429

Regionale en lokale cursussen 16.843 12.741

Landelijke activiteiten waaronder eLearning 27.292 31.401

Vergaderkosten 1.287 2.727

109.102 101.299

29. Overige kosten en onvoorzien

2012 2011

(in euro's)

Dotatie voorziening dubieuze debiteuren 20.910 0

Overige kosten onvoorzien 15.501 5.282

36.411 5.282

De beperking van de ledenwerfactie-bonus is in 2012 van kracht gebleven.

De kosten van informatiemateriaal betreffen affiches, strooimateriaal en verkoopartikelen.

De kosten voor Opleiding en Training zijn hoger dan in 2011 maar blijven iets achter ten opzichte van de begroting in verband met de verschillende activiteiten die zijn ondernomen met betrekking tot de tweede kamerverkiezingen van 12 september 2012.

(28)

(29)

Enkelvoudige balans per 31 december 2012 (inclusief organen)

(na bestemming saldo baten en lasten)

Toelichting Organen VVD VVD landelijk Organen VVD VVD landelijk paragraaf 2012 2012 2012 2011 2011 2011

(in euro's)

Activa Vaste activa

Immateriële vaste activa 0 47.341 47.341 0 52.678 52.678 Materiële vaste activa 0 93.991 93.991 0 50.175 50.175

141.332 102.853

Vlottende activa

Effecten 0 151.919 151.919 0 151.451 151.451 Subsidie Politieke Partijen 0 249.477 249.477 0 426.110 426.110 Te vorderen en vooruitbetaalde kosten 168.197 277.754 445.951 142.062 492.074 634.136 Liquide middelen 3.730.682 3.745.850 7.476.532 2.866.131 3.960.768 6.826.899 8.323.879 8.038.596 8.465.211 8.141.449 Passiva Verenigingsvermogen Bestemmingsreserves 1.115.553 802.128 1.917.681 877.719 1.200.728 2.078.447 Overige reserve 2.630.429 1.263.822 3.894.251 1.952.487 1.263.822 3.216.309 5.811.932 5.294.756 Kortlopende schulden Crediteuren 0 588.368 588.368 0 436.668 436.668 Nog af te dragen loonheffing en premie

sociale verzekeringen 0 67.365 67.365 0 79.145 79.145 Overlopende passiva 152.897 1.844.649 1.997.546 177.987 2.152.893 2.330.880

(30)

Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2012 (inclusief organen)

Toelichting Organen VVD VVD landelijk Organen VVD VVD landelijk

paragraaf 2012 2012 2012 2011 2011 2011

(in euro's)

Baten

Contributies 1.069.658 2.112.768 3.182.426 853.255 1.767.681 2.620.936 Overige baten 1.028.231 1.507.144 2.535.375 995.515 463.828 1.459.343

Subsidie Politieke Partijen 0 1.932.954 1.932.954 0 2.032.945 2.032.945

Subsidie Opleiding en Training 0 0 0 0 71.632 71.632

Subsidie Internationaal 0 0 0 0 85.672 85.672

- VVD-Bestuurdersvereniging 0 141.000 141.000 0 140.926 140.926 - Stichting Europese Politieke Ondersteuning 0 136.315 136.315 0 132.071 132.071 - Stichting voor Politiek Wetenschappelijk Onderzoek 0 19.806 19.806 0 18.141 18.141 - Haya van Somerenstichting Eurazië 0 174.556 174.556 0 155.272 155.272

Verkoop informatiemateriaal 0 124.430 124.430 0 43.895 43.895

Deelnemersbijdragen

- cursisten 0 55.493 55.493 0 49.871 49.871

Beleggingsresultaten 0 10.795 10.795 0 7.813 7.813

Totaal baten 2.097.889 6.215.260 8.313.149 1.848.770 4.969.746 6.818.516

Giften groter dan € 4.538,- van rechtspersonen:

(31)

90.000,-Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2012 (inclusief organen)

(32)

(33)

Geconsolideerde balans per 31 december 2012

(na bestemming saldo baten en lasten)

Toelichting VVD landelijk Stichtingen Eliminatie Geconsolideerd Geconsolideerd paragraaf 2012 2012 2012 2011

(in euro's)

Activa Vaste activa

Immateriële vaste activa 47.341 0 47.341 52.678 Materiële vaste activa 93.991 0 93.991 50.175

141.332 102.853 Vlottende activa

Effecten 151.919 0 151.919 151.451

Subsidie Politieke Partijen 249.477 0 249.477 426.110 Te vorderen en vooruitbetaalde kosten 445.951 55.673 -55.673 445.951 568.136 Liquide middelen 7.476.532 9.196 7.485.728 6.959.462 8.333.075 8.105.159 8.474.407 8.208.012 Passiva Verenigingsvermogen Bestemmingsreserves 1.917.681 3.921 1.921.602 2.139.617 Overige reserve 3.894.251 5.275 3.899.526 3.221.702 5.821.128 5.361.319 Kortlopende schulden Crediteuren 588.368 0 588.368 436.668 Nog af te dragen loonheffing en premie

sociale verzekeringen 67.365 0 67.365 79.145 Overlopende passiva 1.997.546 55.673 -55.673 1.997.546 2.330.880

(34)

Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2012

Toelichting VVD landelijk Stichtingen Eliminatie Geconsolideerd Geconsolideerd

paragraaf 2012 2012 2012 2011

(in euro's)

Baten

Contributies 3.182.426 0 3.182.426 2.620.936

Overige baten 2.535.375 94.517 -149.488 2.480.404 1.519.176

Subsidie Politieke Partijen 1.932.954 0 1.932.954 2.032.945

Subsidie Opleiding en Training 0 0 0 71.632

Subsidie Internationaal 0 536.539 536.539 522.753

- VVD-Bestuurdersvereniging 141.000 0 141.000 140.926 - Stichting Europese Politieke Ondersteuning 136.315 0 136.315 132.071 - Stichting voor Politiek Wetenschappelijk Onderzoek 19.806 0 19.806 18.141 - Haya van Somerenstichting Eurazië 174.556 0 -139.694 34.862 0

Verkoop informatiemateriaal 124.430 0 124.430 43.895

Deelnemersbijdragen

- cursisten 55.493 0 55.493 49.871

Beleggingsresultaten 10.795 0 10.795 7.813

(35)

Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2012

(36)

Toelichting op geconsolideerde balans en staat van baten en lasten Waarderingsgrondslagen

Consolidatie

groepsrelatie hangt ervan af of, in casu de Vereniging VVD, in wezen de andere organisatie beheerst, anders gezegd: feitelijk beleidsbepalend is in die andere (beleidsafhankelijke) organisatie. Een dergelijke invloed wordt onder andere

uitgeoefend indien de Vereniging VVD de mogelijkheid heeft om de meerderheid van bestuurders van de beleidsafhankelijke organisatie te ontslaan of te benoemen. In het hoofdstuk "gelieerde neveninstellingen" van deze jaarrekening wordt per organisatie ingegaan op de statutaire bepalingen van organisaties die de naam VVD in de handelsnaam voeren en/of het bestuur van de betreffende organisatie (deels) uit VVD-leden bestaat.

Alle VVD-organen zijn conform het huishoudelijk reglement verplicht om een (model) financieel verslag op te maken en op te sturen aan het VVD-secretariaat. Indien het VVD-secretariaat dit (model) financieelverslag niet of niet tijdig ontvangt, dan is een financiële sanctie van toepassing op het betreffende orgaan.

De financiële gegevens van de 420 VVD-organen zijn in dit jaarrapport verwerkt als één geheel, althans voor zover kon worden beschikt over de financiële gegevens van deze organen.

In dit jaarrapport is een hoofdstuk (vanaf pagina 43) opgenomen met de namen van alle 420 VVD-organen. Indien achter de naam van het VVD-orgaan twee asteriks zijn

weergegeven, dan kon niet tijdig over hun cijfermateriaal worden beschikt. Ter compensatie is een schatting opgenomen.

De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de VVD en haar gelieerde neveninstellingen, met uitzondering van de Stichting Gerrit Koster, Vrie en Liber, Stichting Vrienden van de VVD en de Stichting VVD-Kennis Centrum, omdat van deze organisaties geen cijfers bekend zijn, althans niet ten tijde van het opstellen van deze jaarrekening. Overigens hebben deze stichtingen geen materiële gevolgen voor de balans en de staat van baten en lasten zoals opgenomen in deze jaarrekening.

In de consolidatie zijn opgenomen: Stichting Haya van Someren, Stichting Ivo Opstelten Foundation, en de Stichting Jan van Nassau.

In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen

en transacties geëlimineerd. De jaarrekeningen van de entiteiten waarover de Vereniging VVD volledige zeggenschap heeft zijn in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen vanaf het moment waarop voor het eerst sprake is van volledige zeggenschap en kon worden beschikt over de jaarrekening van de betreffende entiteit, respectievelijk tot aan het moment waarop deze volledige zeggenschap eindigt. Een overzicht van belangrijke gelieerde neveninstellingen, ook van entiteiten waarin de Vereniging VVD geen invloed van betekenis heeft, is opgenomen in het hoofdstuk 'gelieerde neveninstellingen' op pagina 37 e.v.

hebben dat ze als groep moeten worden beschouwd. Of sprake is van een

De grondslagen van waardering en resultaatbepaling voor de enkelvoudige en de geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk.

Om deze reden wordt voor een toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten verwezen naar de toelichting van de toelichting van de enkelvoudige balans en staat van baten en lasten.

(37)

Toelichting onverdeeld resultaat boekjaar

2012 2011

(in euro's)

Resultaat Vereniging VVD 403.432 1.858.429

Stichting Gerrit Koster -

-Stichting Haya van Someren 0 0

Stichting Ivo Opstelten Foundation -55.325 59.000

Stichting Jan van Nassau 137 33

Stichting Vrienden van VVD Tilburg - 256

-55.188 59.289

Geconsolideerd resultaat Vereniging VVD 348.244 1.917.718

(38)

Gelieerde neveninstellingen

In dit hoofdstuk worden gelieerde neveninstellingen met eigen rechtspersoonlijkheid getoetst aan alinea 103 tot en met 103e van de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) 214 Financiële vaste activa , dat aanwijzingen geeft voor het bestaan van een

groepsrelatie tussen organisaties (aldaar aangeduid met maatschappijen). In alle gevallen dient op basis van de feitelijke situatie te worden vastgesteld of sprake is van een groep of groepsmaatschappij. Of sprake is van een groepsrelatie hangt ervan af of, in casu de Vereniging VVD, in wezen de andere organisatie beheerst, anders gezegd: feitelijk beleidsbepalend is in die andere (beleidsafhankelijke) organisatie. Een dergelijke invloed wordt onder andere uitgeoefend indien de Vereniging VVD de mogelijkheid heeft om de meerderheid van bestuurders van de beleidsafhankelijke organisatie te ontslaan of te benoemen.

In willekeurige volgorde

Haya van Somerenstichting

De stichting heeft als doel het verrichten en doen verrichten, bevorderen en doen bevorderen van activiteiten gericht op ontplooiing en ondersteuning van initiatieven in het buitenland inzake het doen handhaven van de mensenrechten, het doen ontstaan van de parlementaire democratie, ter uitdraging van de liberale gedachte in het algemeen en ten bate van liberale groeperingen en instellingen in andere landen dan Nederland, in het bijzonder -zulks geheel in overeenstemming met de verklaring van de rechten van de mens van 10 december 1948 als

vastgesteld door de algemene vergadering van de Verenigde Naties- in hun relatie tot en ten behoeve van de te Den Haag gevestigde vereniging

Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), alsmede al hetgeen met het bovenstaande verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn.

De stichting heeft voorts als doel het verrichten en doen verrichten, bevorderen en doen bevorderen van politieke opleidings- en trainingsactiviteiten ten

behoeve van de vereniging Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), zomede al hetgeen met het bovenstaande verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn. De stichting is opgericht in 1975 en heeft haar zetel in Den Haag. De inkomsten van de Haya van Somerenstichting bestaan hoofdzakelijk uit subsidie van het Ministerie

van Buitenlandse Zaken in het kader van het Programma Maatschappelijke Transformatie (Matra). Matra heeft als doel het transformatieproces te ondersteunen van landen

in Eurazië naar een democratisch en marktgeoriënteerd bestel.

Het hoofdbestuur van de VVD vormt ook het bestuur van de Haya van Somerenstichting. De Vereniging VVD heeft volledige beleidsbepalende invloed in de Haya van

Somerenstichting, zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103 en om deze reden zijn de cijfers van de Haya van Somerenstichting geconsolideerd in de jaarrekening van de Vereniging VVD.

Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie (JOVD)

De JOVD is een onafhankelijke politieke organisatie van en voor jonge liberalen. De JOVD is een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid en werd in 1949 opgericht. Sinds 2002 maakt de Vereniging VVD samen met de JOVD jaarlijks

afspraken aan de hand waarvan het jongerenbeleid wordt geconcretiseerd. De activiteiten zijn opgesplitst in het kweken van politieke belangstelling bij jongeren en het verzorgen van opleiding en training van jongeren. De afspraken worden elk jaar geëvalueerd en besproken door het hoofdbestuur van de Vereniging VVD met het bestuur van de JOVD. Definitieve cijfers over 2012 van de JOVD waren ten tijde van het samenstellen van dit VVD-jaarrapport nog niet bekend.

(39)

Prof. Mr. B.M. Teldersstichting

De Teldersstichting is de wetenschappelijke instelling ten behoeve van de Vereniging VVD en het liberalisme. De stichting werd opgericht in 1954. Het curatorium van de stichting houdt toezicht op de wetenschappelijke kwaliteit van de publicaties. Het curatorium bestaat uit vijftien personen, waaronder steeds twee hoofdbestuursleden van de vereniging VVD. Bij de stichting zijn zes personen werkzaamheden onder leiding van de directeur dr. P.G.C. van Schie. De inkomsten van de stichting bestaan hoofdzakelijk uit subsidie voortvloeiend uit de Wet subsidiëring politieke partijen.

Precieze cijfers over 2012 van de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting waren ten tijde van het samenstellen van dit VVD-jaarrapport nog niet bekend.

De politieke betrokkenheid over en weer is groot, doch er is geen sprake van een beleidsbepalende invloed door de Vereniging VVD zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103.

Stichting Ivo Opstelten Foundation

De stichting is op 24 april 2009 opgericht en heeft haar zetel in Den Haag. Het doel van de stichting is het werven van fondsen ten behoeve van de

vereniging Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. Stichting Mr. H.C. Dresselhuysfonds

De stichting is op 15 maart 1927 opgericht en heeft haar zetel in Den Haag. Het doel van de stichting is de bevordering van de liberale gedachte, door het behartigen van de belangen van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, daaronder met name begrepen het financieel ondersteunen van de Vereniging VVD. Het bestuur van de stichting bestaat uit vijf personen. Vier bestuursleden zijn voormalig VVD-hoofdbestuurslid. De landelijk penningmeester van het VVD-hoofdbestuur is het vijfde lid van het bestuur van de stichting. Het stichtingsvermogen bedroeg op 1 juli 2012 (gebroken boekjaar) op basis van een door een externe accountant afgegeven goedkeurende

controleverklaring, € 2.069.240,- (1 juli 2011 € 2.025.971,-).

Op grond van artikel 2:407 BW wordt niet tot consolidatie overgegaan, althans zolang de wettelijke grenzen van een kleine rechtspersoon niet worden overschreden.

Stichting voor Politiek Wetenschappelijk Onderzoek

De stichting is op 11 juli 1966 opgericht en heeft haar zetel in Den Haag. Ingevolge de "Regeling financiële ondersteuning fracties Tweede Kamer der Staten-Generaal" dient het aan Tweede Kamerleden ter beschikking gestelde budget (voor

persoonlijke medewerkers) en de daarmee samenhangende personeelskosten te worden opgenomen in een stichting. In de praktijk komt het erop neer dat de stichting optreedt als werkgever van de medewerkers van de VVD-Tweede Kamerleden; via de stichting worden de salarissen van deze medewerkers betaald. In 2012 waren dit gemiddeld 29 (2011: 27) werknemers.

(40)

Stichting Europese Politieke Ondersteuning

De stichting is opgericht in 1988 en heeft haar zetel in Den Haag. De stichting heeft als doel het in raad en daad bijstaan van de VVD-leden in het Europees Parlement. In de praktijk komt het erop neer dat de stichting optreedt als

werkgever van de medewerkers van de VVD-Europarlementariërs; via de stichting worden de salarissen van deze medewerkers betaald. Hiertoe ontvangt de

stichting secretariaatsvergoedingen op grond van de "Regeling kosten en

vergoedingen van de leden van het Europees Parlement". De Vereniging VVD levert diensten ter ondersteuning van de medewerkers van de VVD-Europarlementariërs en berekent deze kosten door aan de SEPO.

De drie VVD-parlementsleden maken deel uit van de ALDE fractie (Alliance of Liberals and Democrats for Europe) van Europese liberalen en democraten. Deze fractie telt 85 leden en is de derde fractie in het Europees Parlement. De politieke betrokkenheid over en weer is groot, doch er is geen sprake van een beleidsbepalende invloed door de Vereniging VVD zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103.

Stichting Liberaal Vrouwen Netwerk

De stichting is opgericht in 2002 en heeft haar zetel in Den Haag. In de stichting zijn geen financiële middelen aanwezig, maar de stichting wordt wel aangehouden als rechtspersoon, omdat onder de vlag van het Liberaal Vrouwen Netwerk politieke activiteiten door de Vereniging VVD worden verricht. De drie bestuursleden van de Stichting Liberaal Vrouwen Netwerk zijn hoofdbestuurslid van de Vereniging VVD. De Vereniging VVD heeft volledige beleidsbepalende invloed in de Stichting Liberaal Vrouwen Netwerk, zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103. Doordat de stichting geen financiële middelen heeft, zal niet worden geconsolideerd.

Stichting Jan van Nassau

De stichting is opgericht in 1989 en gevestigd te Den Haag. De stichting heeft als doel het financieel ondersteunen van de VVD-kamercentrale Den Haag.

Het bestuur van de VVD-kamercentrale Den Haag heeft volledige beleidsbepalende invloed in de Stichting Jan van Nassau, zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103. Om deze reden zijn de cijfers van de Stichting Jan van Nassau geconsolideerd in de jaarrekening van de Vereniging VVD. Het stichtingsvermogen bedroeg per 31 december 2012 circa € 5.275,-. Er is geen accountantscontrole toegepast.

Stichting Gerrit Koster

De stichting is opgericht in 1992 en is gevestigd in Ede. De stichting heeft als doel het bevorderen van de liberale gedachte in Nederland en in de gemeente Ede in het bijzonder door financiële ondersteuning van natuurlijke personen en rechtspersonen en/of hun activiteiten welke met inachtneming van het beginselprogramma van de Vereniging Volkspartij voor Vrijheid en Democratie een gelijk of gelijksoortig doel

(41)

Stichting Liberaal Fonds

De stichting is in 1992 opgericht en heeft haar zetel in Enschede. De stichting heeft als doel het financieel ondersteunen van een partij welke de liberale beginselen in de politiek is toegedaan, zoals deze beginselen verwoord zijn in de uitgangspunten van de huidige Vereniging Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.

Stichting Liberaal Fonds Rotterdam

De stichting is op 22 december 2005 opgericht en heeft haar zetel in Rotterdam. De stichting heeft als doel de financiering van de verspreiding van het liberale gedachtengoed in het algemeen en van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie binnen de regio Rotterdam. Donateurs van de stichting betalen € 1.000,- per jaar. De stichting heeft circa 90 donateurs.

Stichting Ondersteuning VVD Tweede Kamerverkiezingen

De stichting is in mei 2007 opgericht en is gevestigd in Amsterdam. De stichting heeft als doel het inzamelen van gelden en organiseren van activiteiten ten behoeve van campagnes van de VVD verkiezingen.

Stichting Steunfonds VVD Amsterdam

De stichting is op 27 september 2004 opgericht en heeft haar zetel in Amsterdam. De stichting heeft als doel de verspreiding van het liberale gedachtengoed in het algemeen, de bevordering van de liberale beginselen en dat van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie binnen de regio in Amsterdam in het bijzonder. Donateurs van de stichting verplichten zich voor de duur van vijf jaar, elk jaar € 1.000,- aan de de stichting te schenken. De stichting heeft circa 40 donateurs.

Stichting Vrie en Liber.com

De stichting is opgericht in 2002 en is gevestigd in Middelburg. De stichting heeft als doel het ten behoeve van de VVD-kamercentrale Zeeland bevorderen van de communicatie met de inwoners van Zeeland en het verwerven van gelden ten behoeve van het verkiezingsfonds van de VVD-kamercentrale Zeeland. Het bestuur van de VVD-kamercentrale Zeeland heeft volledige beleidsbepalende invloed in de Stichting Vrie en Liber.com, zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103. Precieze cijfers over 2012 van Vrie en Liber.com waren ten tijde van het samenstellen van dit VVD-jaarrapport nog niet bekend. Om deze reden konden de financiële gegevens van de stichting Vrie en Liber.com niet worden

(42)

Stichting vrienden van de VVD

De stichting is opgericht in 1999 en is gevestigd in Venlo. De stichting heeft als doel fondsenverwerving ter ondersteuning van de VVD-afdeling Venlo. Het bestuur van de VVD-afdeling Venlo heeft volledige beleidsbepalende invloed in de Stichting Vrienden van de VVD, zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103. Om deze Ten tijde van het samenstellen van dit VVD-jaarrapport waren de precieze cijfers nog niet bekend. Om die reden zijn de cijfers van de Stichting vrienden van de VVD niet geconsolideerd in de jaarrekening van de Vereniging VVD.

Stichting VVD-Kennis Centrum

De stichting is opgericht in 1994 en is gevestigd in Den Helder. De stichting heeft als doel het bevorderen van een zo goed mogelijk contact tussen alle geledingen binnen de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en het zo optimaal mogelijk laten functioneren daarvan in het algemeen en in de gemeente Den Helder in het

bijzonder. Het bestuur van de VVD-afdeling Den Helder heeft volledige

beleidsbepalende invloed in de Stichting VVD-Kennis Centrum, zoals omschreven in artikel 2:24 BW en RJ 214.103. Precieze cijfers van de Stichting over 2012 waren ten tijde van het samenstellen van dit VVD-jaarrapport nog niet bekend. Om deze reden konden de financiële gegevens van de stichting VVD-Kennis Centrum niet worden geconsolideerd.

VVD-Bestuurdersvereniging

De Vereniging VVD werkt samen met de VVD-Bestuurdersvereniging. De Bestuurders-vereniging heeft volledige rechtsbevoegdheid. Het bestuur wordt gevormd door VVD-leden, die tevens gekozen of benoemd bestuurder zijn bij een publiekrechtelijk lichaam. Bestuursleden van de VVD-Bestuurdersvereniging zijn niet tevens lid van het hoofd-bestuur van de VVD of andersom. De VVD-Bestuurdersvereniging werd twee jaar eerder dan de VVD, in 1946 opgericht. De ledenadministratie van de VVD-Bestuurdersvereniging is volledig geïntegreerd in de ledenadministratie van de Vereniging VVD. Leden van de

Vereniging VVD, die zitting hebben in vertegenwoordigende lichamen, met name in Provinciale Staten en gemeenteraden, of politiek ambtsdrager zijn, betalen bovenop de door hen verschuldigde contributie aan de Vereniging VVD (2012: maximaal € 108) een toeslag (2012: maximaal € 110,-), waarvan de hoogte door de algemene vergadering van de VVD-Bestuurdersvereniging wordt vastgesteld. Deze toeslag komt volledig ten gunste van de VVD-Bestuurdersvereniging. De VVD-Bestuurdersvereniging heeft geen personeel in dienst. Net als bij de Vereniging VVD worden de werkzaamheden van de VVD-Bestuurdersvereniging bijna geheel door vrijwilligers uitgevoerd, echter voor een aantal ondersteunende werkzaamheden heeft de VVD bestuurdersvereniging een overeenkomst met de Vereniging VVD gesloten. De VVD-Bestuurdersvereniging betaalt hiervoor een (geïndexeerd) bedrag per jaar. In 2012 was dit net als in 2010 € 141.000,- . Precieze cijfers over 2012 waren ten tijde van het samenstellen van dit VVD-jaarrapport nog niet bekend. Er is geen accountantscontrole toegepast.

(43)

Stichtingen en verenigingen die als doel hebben de VVD-fracties te ondersteunen Volledigheidshalve wordt in dit rapport vermeld dat er stichtingen en verenigingen bestaan, die als doel hebben de VVD-fracties in den lande te ondersteunen. Deze stichtingen en verenigingen, alhoewel zij meestal de naam VVD dragen, maken geen deel uit van de Vereniging Volkspartij voor Vrijheid en Democratie te Den Haag. Deze stichtingen en verenigingen zijn (voor zover bekend):

-Stichting ter Ondersteuning van de VVD fractie Stadsdeel Oudwest Amsterdam -Stichting Fractieondersteuning VVD Amsterdam Zuid Oost

-Stichting Bestuursassistentie Volkspartij voor Vrijheid en Democratie -Stichting Liberale Ondersteuning Fractie VVD Geuzenveld

-Stichting Deelraadsfractie-bestuur VVD Amsterdam-Centrum -Stichting Fraktie-Assistentie VVD Apeldoorn

-Stichting VVD-Fractie in de Gemeenteraad van Arnhem

-Stichting Fractie-Assistentie VVD in Provinciale Staten van Gelderland -Stichting Statenfractie VVD Drenthe

-Stichting Fractie-Assistentie VVD Den Bosch

-Stichting Fractieondersteuning VVD Gemeenteraadsfractie Den Bosch -Stichting Fractiemedewerkers VVD Provinciale Statenfractie Zuid-Holland -Stichting Fractie-Assistentie VVD in de Gemeenteraad van Ede

-Stichting Fractiebegeleiding Volkspartij voor Vrijheid en Democratie Enschede -Stichting VVD Fractie Groningen

-Stichting Ondersteuning VVD Fractie Provinciale Staten Groningen -Stichting Personeel VVD Noord Holland

-Stichting Fractieondersteuning VVD-Fractie Fryslân

-Vereniging Fractie van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie in de Gemeenteraad Maarssen

-Stichting Fractie-Ondersteuning VVD Statenfractie Provincie Limburg -Stichting Ondersteuning VVD Fractie Zeeland

-Stichting Fraktie Assistentie VVD Nijmegen

-Stichting tot Ondersteuning van de VVD-deelgemeenteraadsfractie Rotterdam -Stichting tot Ondersteuning van de VVD gemeenteraadsfractie Rotterdam -Stichting Bestuursassistentie VVD Gemeenteraadsfractie Utrecht

(44)

VVD afdelingen: VVD-afdelingen:

1 Q307 VVD-Afdeling Aa en Hunze 54 R650 VVD-Afdeling Brunssum Onderbanken 2 A168 VVD-Afdeling Aalburg ** 55 A498 VVD-Afdeling Brussel

3 K001 VVD-Afdeling Aalsmeer 56 M069 VVD-Afdeling Bunnik

4 C002 VVD-Afdeling Aalten 57 M470 VVD-Afdeling Bunschoten ** 5 N005 VVD-Afdeling Achtkarspelen ** 58 C254 VVD-Afdeling Buren

6 H008 VVD-Afdeling Alblasserdam-Nieuw Lekkerland 59 G071 VVD-Afdeling Capelle aan den IJssel 7 H303 VVD-Afdeling Albrandswaard 60 J072 VVD-Afdeling Castricum-Akersloot-Limmen 8 J010 VVD-Afdeling Alkmaar 61 Q073 VVD-Afdeling Coevorden

9 O011 VVD-Afdeling Almelo 62 G665 VVD-Afdeling Cote D'Azur ** 10 S629 VVD-Afdeling Almere 63 A607 VVD-Afdeling Cranendonck

11 G012 VVD-Afdeling Alphen aan den Rijn 64 H694 VVD-Afdeling Cromstrijen 12 A549 VVD-Afdeling Alphen-Chaam-Baarle Nassau 65 A388 VVD-Afdeling Cuijk 13 N013 VVD-Afdeling Ameland 66 C074 VVD-Afdeling Culemborg 14 M015 VVD-Afdeling Amersfoort 67 O510 VVD-Afdeling Dalfsen 15 K016 VVD-Afdeling Amstelveen 68 N076 VVD-Afdeling Dantumadeel 16 I017 VVD-Afdeling Amsterdam 69 M052 VVD-Afdeling De Bilt 17 A670 VVD-Afdeling Antwerpen 70 P224 VVD-Afdeling De Marne 18 C020 VVD-Afdeling Apeldoorn 71 M238 VVD-Afdeling De Ronde Venen 19 P021 VVD-Afdeling Appingedam 72 Q408 VVD-Afdeling De Wolden 20 C023 VVD-Afdeling Arnhem * 73 H078 VVD-Afdeling Delft 21 Q025 VVD-Afdeling Assen 74 P079 VVD-Afdeling Delfzijl 22 M029 VVD-Afdeling Baarn 75 J160 VVD-Afdeling Den Helder 23 H031 VVD-Afdeling Barendrecht 76 A532 VVD-Afdeling Deurne

24 C032 VVD-Afdeling Barneveld 77 O080 VVD-Afdeling Deventer-Diepenveen-Bathmen 25 P035 VVD-Afdeling Bedum * 78 K081 VVD-Afdeling Diemen

26 R644 VVD-Afdeling Beek 79 O662 VVD-Afdeling Dinkelland 27 J036 VVD-Afdeling Beemster 80 C086 VVD-Afdeling Doesburg 28 R635 VVD-Afdeling Beesel 81 C087 VVD-Afdeling Doetinchem 29 A605 VVD-Afdeling Bergeijk 82 A449 VVD-Afdeling Dongen

30 J043 VVD-Afdeling Bergen 83 N684 VVD-Afdeling Dongeradeel ** 31 R717 VVD-Afdeling Bergen 84 H091 VVD-Afdeling Dordrecht

32 A044 VVD-Afdeling Bergen op Zoom 85 J092 VVD-Afdeling Drechterland 33 C058 VVD-Afdeling Berkelland 86 A570 VVD-Afdeling Drimmelen 34 A621 VVD-Afdeling Bernheze 87 S276 VVD-Afdeling Dronten 35 H633 VVD-Afdeling Bernisse 88 C593 VVD-Afdeling Druten 36 A602 VVD-Afdeling Best 89 C676 VVD-Afdeling Duitsland 37 C533 VVD-Afdeling Beuningen 90 C386 VVD-Afdeling Duiven 38 K049 VVD-Afdeling Beverwijk 91 R671 VVD-Afdeling Echt-Susteren 39 H693 VVD-Afdeling Binnenmaas 92 J097 VVD-Afdeling Edam-Volendam 40 A618 VVD-Afdeling Bladel 93 C098 VVD-Afdeling Ede

41 K193 VVD-Afdeling Blaricum * 94 M100 VVD-Afdeling Eemnes 42 K054 VVD-Afdeling Bloemendaal ** 95 P626 VVD-Afdeling Eemsmond 43 G298 VVD-Afdeling Bodegraven Reeuwijk 96 A613 VVD-Afdeling Eersel

44 A760 VVD-Afdeling Boekel 97 R639 VVD-Afdeling Eijsden Margraten 45 Q059 VVD-Afdeling Borger-Odoorn 98 A103 VVD-Afdeling Eindhoven 46 O451 VVD-Afdeling Borne 99 C104 VVD-Afdeling Elburg 47 L431 VVD-Afdeling Borsele 100 Q106 VVD-Afdeling Emmen

48 A574 VVD-Afdeling Boxmeer ** 101 J107 VVD-Afdeling Enkhuizen ** 49 A525 VVD-Afdeling Boxtel 102 O108 VVD-Afdeling Enschede

50 A061 VVD-Afdeling Breda 103 C109 VVD-Afdeling Epe 51 H064 VVD-Afdeling Brielle 104 C110 VVD-Afdeling Ermelo 52 C377 VVD-Afdeling Bronckhorst 105 A226 VVD-Afdeling Etten-Leur 53 C067 VVD-Afdeling Brummen Eerbeek 106 N111 VVD-Afdeling Ferwerderadeel

De balans en de staat van baten en lasten van onderstaande VVD-organen zijn verwerkt in de balans en de staat van baten en lasten die u aantreft op pagina 27, 28 en 29 van dit jaarrapport.