Vraag nr. 91
van 19 november 1997
van de heer ANDRE DENYS
Heidebos Moerbeke – Toegankelijkheid
Enkele jaren geleden kocht de VZW Natuurreser-vaten het Heidebos in Moerbeke, een belangrijk stukje natuurgebied. De VZW Natuurreservaten kreeg voor de aankoop belangrijke subsidies van het ministerie van Ruimtelijke Ordening.
Nu blijkt dat de VZW Natuurreservaten het gebied wil omheinen met prikkeldraad, waardoor de wan-delaars en fietsers niet meer van het Heidebos kunnen genieten.
Is er in de verkoopovereenkomst bedongen dat het gebied voor het publiek toegankelijk moet blijven ? Zo neen, is het niet nodig dat in de toekomst bij de verkoop van een stuk natuurgebied door de Vlaamse overheid een dergelijke clausule wordt opgenomen ?
Antwoord
Het Heidebos (127 ha) werd door de VZW Belgi-sche Natuur- en Vogelreservaten aangekocht op 30 september 1996. Het gebied wordt, conform de sta-tuten van de vereniging, beheerd door de V Z W N a t u u r r e s e r v a t e n . Dit jaar nog zal het reservaat aangroeien tot 170 ha. Het gebied was tot voor deze aankoop volstrekt ontoegankelijk voor het p u b l i e k . Sinds de officiële openstelling (juni 1997) is het gebied vrij toegankelijk voor wandelaars. Hiervoor werden drie paden uitgestippeld, s a m e n ongeveer acht kilometer lang, die afzonderlijk of in combinatie met elkaar kunnen worden bewandeld. Deze paden sluiten voor een deel aan op een bestaand openbaar pad.
Natuurgebieden aangekocht met subsidies van het Vlaams Gewest moeten, conform het besluit van de Vlaamse regering van 20 juli 1994, op zijn vroegst één jaar na de aankoop voor erkenning als natuurreservaat worden voorgedragen. H i e r v o o r moet een degelijk onderbouwd natuurbeheerplan worden opgesteld ; bij dit beheerplan dient een toegankelijkheidsplan te worden gevoegd. De aan-vraag tot erkenning van het Heidebos werd door de VZW Natuurreservaten eind oktober 1997 inge-diend bij de afdeling Natuur van Aminal (adminis-tratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer).
In deze aanvraag, die vooraf door verschillende commissies en besturen werd geadviseerd, w e r d e n met betrekking tot de openstelling voor het publiek de volgende voorstellen geformuleerd. – Het instellen van een begrazingsbeheer
(sei-zoenbegrazing) met acht à negen Galloway-run-deren over een oppervlakte van 94 ha (graslan-d e n , h e i (graslan-d e, r u i g t e, b o s ) . De toegangswegen tot dit gebied moeten uiteraard worden voorzien van een raster. De vrij toegankelijke wandelpa-den lopen gewoon door de begraasde delen. Er worden klaphekjes gepland voor wandelaars om het raster te betreden of te verlaten.
– Het gebied is niet toegankelijk voor fietsers omdat dit in het Heidebos moeilijk verenigbaar is met de inrichting als wandelgebied en om ongewenste neveneffecten (mountainbiking, motorcross, stroperij) te vermijden.
De Vlaamse overheid legt niet de verplichting op dat elk natuurgebied waarvan de verwerving werd g e s u b s i d i e e r d , wordt opengesteld voor het publiek. Indien deze maatregel lineair werd toegepast, z o u dit voor sommige van deze gebieden ongetwijfeld negatieve effecten hebben, bijvoorbeeld door ver-s t o r i n g, of ook wegenver-s de te beperkte oppervlakte van de natuurgebieden.
Door de richtlijn om in elk erkenningsdossier voor een natuurreservaat een visie op de toegankelijk-heid te geven, zijn de terreinbeherende verenigin-gen wel verplicht om telkens een toegankelijk-heidsplan op te stellen.
Het toegankelijkheidsplan voor het Heidebos is een goed voorbeeld van hoe in voldoende grote gebieden natuurbeheer (in casu begrazing) en een verantwoord recreatief gebruik perfect kunnen s a m e n g a a n . Een concept dat trouwens ook in Nederlandse reservaten steeds meer ingang vindt.
