e 1,95
71
stejaargang • nummer 25 • woensdag 17 juni 2015 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Sp.a-taboes blijven overeind
Boventitel cursief
70 JAAR
‘T PALLIETERKE
1945-2015
John Crombez is verkozen tot nieuwe voorzitter van de sp.a. Hij haalde het van huidig voorzitter Bruno Tobback. Een aimabele Crombez behaalde 77,56 pro- cent van de stemmen. De verlammende voorzitterscampagne sleepte een jaar aan, dertig debatten inbegrepen. Zelfs de uitslag lekte voortijdig uit. Is die dui- delijke keuze meteen de beste keuze?
Crombez zei meteen na de match dat hij de sp.a linksaf wil sturen, “radicaal en soci- alistisch”. Maar meer dan wat gepoederde algemeenheden vernamen we niet. Hij zal de sp.a leiden “voorbij de oude structuren”
en “nieuwe mensen moeten sneller een kans krijgen, jong of oud”. De eigen keuken dwei- len, wat is daar links aan?
Tot driemaal toe in een eerste interview herhaalde Crombez één concrete slogan: met een vermogensbelasting op de tien rijkste families redden we het al. Pak je die families twee procent van hun vermogen af, dan pluk je 2 miljard euro, zo simpel is het linkse alter- natief. Strooi daar nog wat meligheid over
“propere lucht” overheen en dan heb je zo ongeveer het hele sp.a-programma.
Meteen stelt zich een groot probleem voor de socialisten: ook al herhalen ze duizend- maal dat “de mensen aan het afzien zijn” en
“met de ene factuur na de andere worden geconfronteerd…”, de motor van de afgunst- maatschappij wil in het Vlaanderen van van- daag niet aanslaan.
Zelfs de grote socialistische denkers, door- gaans publicerend in het blad Samenleving en Politiek (Sampol), geven toe dat Tobback en Crombez in hun onderling duel vooral vraag- tekens tekenden. Die gekke ‘a’ van ‘anders’
op het uithangbord van de sp.a krijgt binnen- kort een nieuw likje verf, maar in de pot zit- ten vooral nog te veel tinten rood.
Met Crombez trekken de Vlaamse socia- listen wat meer naar links. Tobback mikte eerder op centrum-links, de richting die ook Frank Vandenbroucke aanwees. Ook vanuit het centrum kan men pleiten voor een rui- mere bijdrage van “superrijken en machtigen”
aan een gedeelde inspanning om de sociale problemen aan te pakken. Waar die gedeelde inspanning in het huidige federale regerings- beleid nu al zou zitten? Eerlijk gezegd, we zien het niet.
De keuze voor de linksere Crombez zou wel eens de zoveelste vergissing van de ont- redderde socialisten kunnen zijn. De proleta- rische spoeling van onze samenleving is vrij dun geworden. Op het territorium van PVDA en Groen ligt maar weinig te rapen. Met een gematigder koers en een Vlaamser profiel was voor de sp.a wellicht veel meer progres- sie mogelijk.
Dat Crombez nu wordt “gecast” als een teamspeler, een voetballer, een rocker zelfs, is niet meer dan amusant. Als debater slaat de man vooralsnog zelden een deuk in de boter.
“De socialisten mogen weer dromen”, aldus Crombez zaterdag.
Dromen dus… Even lyrisch zijn sommige van zijn kameraden. “We gaan een warm team jongeren laten schitteren”, aldus Caro- line Gennez. Dit soort “politiek correct jeu- nisme” is riskant in een samenleving met een verouderend electoraat.
Frontvorming
Als een renaissance van het ooit zo mach- tige socialisme twijfelachtig is, zit er dan mis-
schien iets meer in een progressieve frontvor- ming met Groen?
Met het Gentse recept wordt “dertig pro- cent halen een fluitje van een cent”, zei Daniël
Termont al eens meer. Helaas voor Termont bestaat Vlaanderen niet alleen uit Gentse wij- ken. Bovendien: in Vlaanderen bestuur je nu eenmaal niet met 30 procent. En hoe link-
ser de sp.a, hoe geruster de Zweedse coa- litie mag zijn.
Communautair
De sp.a zal blijkbaar nooit aanvaarden dat er door dit land een kloof loopt die niet alleen cultureel en politiek, maar ook economisch onoverbrugbaar is.
Met de radicaal linkse recepten van de PS schoten Wallonië en Brussel niet op. Wat zou Vlaanderen bij die linkse keuze te win- nen hebben?
De sociale situatie blijft in Vlaanderen veel minder problematisch dan in de andere gewesten. Zeg dat Vandenbroucke het weet, maar niet graag zegt.
In Duitsland zou Vlaanderen behoren tot de Länder met de hoogste tewerkstellings- graad, Wallonië zou – op Berlijn na – hele- maal onderaan de rangschikking bengelen, zo staat in zijn grafieken.
Het risico op armoede (vooral een afge- leide van werkloosheid) is de jongste jaren in Vlaanderen nauwelijks toegenomen (blijft circa 10 procent), in Wallonië fors gestegen (van 19 naar 24 procent) en in Brussel com- pleet ontspoord (van 30 naar 36 procent).
Vandenbrouckes tabellen zijn ongenadig. Bel- gië heeft die verschillen niet kunnen of willen wegwerken, ook al waren de socialisten tot 2014 ononderbroken aan de macht.
Nooit slaagde een socialist erin eens behoorlijk uit te leggen waarom de solidari- teit geen Vlaamse grens mag kennen, maar wel een Belgische. En waarom die Vlaamse solidariteit onbespreekbaar, supergroot en zonder resultaatsverbintenis moet zijn.
Een rationele keuze voor een regionaal uit- gangspunt zullen de socialisten in Vlaande- ren blijkbaar nooit maken. Labour maakte in Schotland dezelfde fout en werd compleet weggeblazen door de links-nationalisten van de SNP.
Taboe
Nog groter is het socialistische taboe op een realistische inschatting van de toestroom van honderdduizenden nieuwkomers. Maar de doorsnee-Vlaming weet het wel: je haalt niet ongestraft alleman in huis.
Met hun keuze voor Crombez blijven de rode ogen voor beide problemen wellicht nog langer gesloten. Jammer, want precies dat maakt Vlaanderen minder sociaal. Het socialistische partijapparaat blijft kiezen voor de onfrisse geur van oude papieren van de Franse Revolutie. Veel theoretisch gedoe en utopisch denken, niet over gelijke kansen voor iedereen, maar over gelijke resultaten voor iedereen.
We schreven het hier al twee jaar voor de verkiezingen van 2014: “Als de Vlaamse socialisten blijven steken in hun dogma’s, ze doen maar.
In de weg van Vlaanderen staan Di Rupo, Onkelinx en de PS. Dit verzwijgen of negeren is - ook voor een professor - een onvoorstel- bare dwaasheid”. Een jaar later herhaalden we dat nog even: “Met een almaar linkser en zwakker Vlaams profiel schuiven de socialis- ten zichzelf naar de rand van het bord”. Di Rupo schoof en met hem de sp.a. Herhaalt dit scenario zich in 2018?
Van Crombez vernemen we dat de par- tij moet “sterker worden, de boer opgaan, nieuwe mensen overtuigen”, enzomeer.
Good luck, Johny…
Good luck, Johny!
Actueel
17 juni 2015
2
Uit de smalle beursstraat
Vermogensbelasting is communautaire bom
In de Vlaamse Beweging is vaak te horen dat de N-VA haar sociaal gelaat moet laten zien door een vermogensbelasting of vermogenswinstbelasting in te voeren. Dat zou een communau- taire bom zijn, want driekwart van de meest vermogende Bel- gen woont in Vlaanderen.
De lijst van de meest vermogende Belgen heeft altijd iets van voy- eurisme. Ze is te raadplegen op www.derijkstebelgen.be, een nieuwe webstek die een continu overzicht geeft van de 500 rijkste Belgen.
Het zal niemand verwonderen dat de lijst dagelijks geraadpleegd wordt. Bovenaan staat de familie van de AB InBev-aandeelhouders, gevolgd door Albert Frère, de familie Emsens (Etex), de familie Col- ruyt en de familie Lhoist. BV-multimiljonair Marc Coucke valt net bui- ten de top tien.
De drijvende kracht achter de lijst is Ludwig Verduyn, in een vorig journalistiek leven actief op zoek naar KB-Lux-fraudeurs, momenteel interviewer bij ActuaTV. Maar zijn oude liefde laat hij dus niet los. Inte- ressant bij de voorstelling van Verduyns ranglijst is dat er een regio- nale en provinciale opdeling wordt gemaakt.
Een kwart van de 500 rijkste Belgen woont in West-Vlaanderen.
Knokke zit daar voor iets tussen, maar West-Vlaanderen is en blijft natuurlijk de provincie van het succesvolle ondernemerschap. West- Vlaanderen wordt op de hielen gevolgd door de provincie Antwer- pen, waar 21 procent van die rijkste Belgen gedomicilieerd is. Daarna volgen Oost-Vlaanderen (16 procent), Brussel (13 procent), Vlaams- Brabant (8 procent), Luik (4 procent), Henegouwen (4 procent), Lim- burg (3 procent), Waals-Brabant (3 procent), Namen (1 procent) en Luxemburg (1 procent).
Belangrijker is dat bijna driekwart van de 500 rijkste Belgen Vla- mingen zijn. Wat betekent dat een vermogenstaks of vermogenswinst- belasting grotendeels door Vlamingen zou worden betaald. Daarom is het bevreemdend dat er vanuit bepaalde Vlaamsgezinde kringen waarschuwingen worden uitgestuurd naar de N-VA: de partij is te liberaal en heeft geen sociaal gelaat. Vandaar dat de Vlaams-nati- onalisten werk moeten maken van één of andere vorm van vermo- genstaks waarbij ze aantonen dat het niet langer de lagere klasse en de middenklasse zijn die het gelag betalen.
Eigenlijk rammelt die redenering van de nieuwe daensisten aan
alle kanten. Om te beginnen heeft de regering-Michel al een duide- lijk signaal gegeven waaruit blijkt dat grote vermogens ook zullen bijdragen aan het gezondmaken van de overheidsfinanciën. Er is de kaaimantaks en er komt een speculatietaks. Moet er meer gebeuren?
Wel, tot vervelens toe moeten we blijkbaar de officiële cijfers boven- halen. In tegenstelling tot wat de linkerzijde zegt, is het niet zo dat vermogens en kapitalen hier minder worden belast dan elders. De impliciete belasting op kapitaal (dat is de verhouding tussen kapi- taalbelastingen en de totale inkomsten uit kapitaal) bedraagt 30 pro- cent in België. Daarmee zit het in de Europese top vijf.
Er zijn al heel wat vermogenstaksen en vermogenswinstbelas- tingen: vennootschapsbelasting, roerende voorheffing allerhande, onroerende voorheffing, successierechten… De uitkeringen van win- sten door bedrijven worden hier tweemaal belast: eenmaal via de vennootschapsbelasting en eenmaal via de aandeelhouders die de roerende voorheffing betalen. Die belastingen worden grotendeels door de Vlamingen betaald. Wil men die taksen nog verhogen uit een soort van ‘Vlaamse sociale reflex’?
Hebben Vlaamsgezinden ooit een belastingverhoging aanvaard waarbij Vlamingen – ook al zijn ze zeer rijk – voor 75 procent van een belasting opdraaien en Walen en Brusselaars voor 25 procent?
Indien ze dat nu doen, dan zijn ze bondgenoten van de PS, die, van- uit de oppositie, met een belastingverschuiving of taks shift van 7 miljard euro op de proppen komt. De PS wil vooral geld zoeken via een meerwaardetaks, de strijd tegen fiscale fraude en de afbouw van de notionele intrestaftrek voor kmo’s. Aanvankelijk zullen deze maatregelen wel geld opbrengen, maar de meeste economen zijn het erover eens dat dit geen bronnen van recurrente inkomsten zijn.
Zo’n tax shift is onzin. Behalve voor de PS, die wat graag de factuur naar Vlaanderen doorschuift.
Overigens, zowat elke belastingverhoging is vooral nadelig voor Vlaanderen, omdat de Vlamingen verhoudingsgewijs meer taksen betalen. De enige billijke belastingverhoging die – uiteraard gekop- peld aan een lastenverlaging op arbeid – naar verhouding niet nade- lig is voor Vlaanderen is een btw-verhoging, via een aanpassing van de laagste tarieven.
Angélique VAnderstrAeten
Eurorechtse fractie is rond
Laten we even terugspoelen tot aan de Europese parlementsverkiezingen van 2014.
Die leverden een toch wel ingrijpende poli- tieke verschuiving op tegenover 2009. Met 751 zetels te begeven, leverden de christendemo- craten 50 zetels in, maar zij bleven met 221 zetels veruit de grootste fractie. De socialis- ten bleven stabiel in tweede positie, met 191 zetels. Grote verliezers waren de liberalen van ALDE: die zakten weg naar een vierde plek. Op drie kwam verrassend de ECR-fractie rond de Britse Conservatieven, die zichzelf ‘eurorealis- tisch’ noemt: zij namen ook de vier Vlaamse N-VA-verkozenen aan boord, tot razernij van Verhofstadt.
Aan de linkerzijde van het spectrum vormde links zijn vertrouwde fracties: een 50-tal com- munisten bij GUE, en een 50-tal verkozenen in de Groene fractie. Maar dan bleef er nog hét politieke feit van de Europese verkiezingen: de massale winst van nationalisten, populisten en eurocritici. Liefst 100 zetels vielen in die hoek te situeren: een duidelijk en massaal signaal van de kiezer dat nu moest omgezet worden in een zichtbare vertaling, een politieke fractie.
Het grote probleem was echter toen, en nog
De rechtse nationalisten belandden zo in de restgroep van de ‘niet-ingeschreven leden’, en dat was voor het Europees Parlement, geleid door de ultra-politiekcorrecte Duitse socialist Schultz, de reden om de aanval in te zetten op de – reeds schaarse – rechten van die verko- zenen die niet tot een fractie behoren. In een écht parlement zou gewaakt worden over de rechten van élke verkozene; in het Europees Parlement wordt hun spreekrecht verder inge- perkt, hun recht om verslagen te schrijven afge- nomen, hun recht om deel te nemen aan mis- sies en vergaderingen belemmerd… En nieuwe discriminaties werden lachend in het vooruit- zicht gesteld.
Van derde naar eerste klasse
Maar aan al die ergerlijke achteruitstelling maken de ‘vijf vrienden’ nu een spectaculair einde. Er werden maar liefst drie extra partners gevonden, en zo kan een fractie gevormd wor- den die acht lidstaten vertegenwoordigt en ver- moedelijk tussen 40 en 45 leden gaat tellen.
Wie de nieuwe partners zijn, is voorlopig een goed bewaard geheim, maar dat enkele Poolse verkozenen de zaak komen versterken lijkt een goede gok. De nieuwe fractie, die zou werken onder de naam ‘Europese Naties en Vrijheden’
(Europa of Nations and Liberties, ENL) zal met- een de kaarten in het parlement grondig door elkaar schudden. Zij levert meer spreekrecht op voor haar leden, meer politieke mogelijkheden om teksten te amenderen of te vertragen, het recht op de belangrijke functie van verslaggever in de commissies, meer personeel, meer wer- kingsbudget. Haar fractievoorzitter mag voort- aan ook aanschuiven bij de Conferentie van de Voorzitters – waar de politieke inhoud van de plenaire debatten bepaald wordt. Kortom, met deze stap promoveren de rechtse nationalis- ten rond Marine le Pen plots van de derde naar de eerste klasse.
Naar een nieuwe koers?
De eurofiele koers van het Europees Parle- ment zal hierdoor wellicht niet meteen wij- zigen; elk parlement heeft hoe dan ook een meerderheid en een oppositie. Maar dat die oppositie voortaan harder op tafel zal kunnen slaan, staat vast. En wie weet wat de toekomst brengt? Een eerste vraag is of deze nieuwe ENL- fractie geen aantrekkingskracht kan uitoefenen op sommige leden van Farages EFDD…
Een belangrijkere vraag is of de sfeer en de koers in het Europees Parlement zou kunnen wijzigen. De linkse groepen S&D, ALDE, Groe- nen en GUE voeren daar nu het hoge woord;
zoals verwacht en gebruikelijk plooit de chris- tendemocratische groep zich naar hun wen- sen en grillen. Zo kon men recent het nogal hallucinante tafereel beleven dat in een parle- ment waar de christendemocraten het grootst zijn, het parlement misbruikt wordt voor een tribunaal tegen Victor Orban, de democra- tisch gekozen eerste minister van Hongarije, en een… christendemocraat. Zullen het euro- realistische ECR, het eurokritische EFDD en nu dus het rechts-nationalistische ENL erin slagen samen het Europees Parlement wat naar rechts bij te sturen? Samen hebben zij 160 zetels.
Met de 221 zetels van de christendemocraten erbij levert dat 381 stuks op, een ruime meer- derheid. Het Europees Parlement is dus (cen- trum)rechts – alleen lijkt het dat zelf nog niet te beseffen. Komt daar nu eindelijk een begin van verandering in, zoals de kiezer gevraagd
heeft? Hoop doet leven. HDG
Asielbeleid wordt alsmaar strenger!
De leeuw VAN wAlloNIë
Vlaanderen besteedt geen aandacht aan de herdenking van de Slag bij Waterloo. In De Standaard noemt Vlaams parlements- lid Dirk Van Mechelen (Open VLD) dat een gemiste kans, omdat veel van de 400.000 Waterloo-toeristen ook in Antwerpen of Oost- ende wel een brok Napoleon konden terug- vinden. Ook Vlaanderen maakte immers deel uit van het Napoleon¬tische keizerrijk. Wal- lonië pompt 40 miljoen euro in de herden- king, Vlaanderen niets.
Dat ook Napoleon-biografen als Johan Op de Beeck en Bart Van Loo dat jammer vindt, verbaast niet. Maar Toerisme Vlaanderen concentreerde aandacht en middelen op de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Een duurzamer investering in een belangrijker brok historisch verleden wellicht. Napoleon leeft nauwelijks of niet in Vlaanderen.
uItsluItINg
Federaal minister van Werk Kris Peeters organiseerde vorige week een eerste ronde- tafel over ‘Werkbaar Werk’. De federale over- heid blijft bevoegd voor het arbeidsrecht en de sociale zekerheidsuitkeringen, de regio- nale overheden voor de integratie van werk- lozen op de arbeidsmarkt en voor het doel- groepenbeleid.
Een mooi voorbeeld van het gebrek aan homogene bevoegdheden, ook na het opstij- gen van de draak van de zesde staatshervor- ming. “Jammer dat de regionale regeringen niet uitgenodigd zijn. Als gevolg van de zesde staatshervorming zijn ze ook bevoegd voor arbeidsmarktbeleid”, schreef Het Belang van Limburg. “Het meest vreemde is dat Kris Pee- ters, ooit Vlaams minister-president, nu als Belgisch minister van Werk de regionale regeling langs de kant laat staan”. Dat Pee- ters zich happy voelt in een Belgische rege- ring, tot daar aan toe. Als hij stokken in de Vlaamse wielen steekt, moet hij daarop wor- den aangesproken.
tenzij er alsnog onverwachts een kink in de kabel komt, is het deze week eindelijk zover:
de lang verwachte volwaardige europese fractie rond het Front national van Marine le Pen is een feit. De vorming ervan zal voor een zucht van opluchting zorgen bij de enen, voor geween en tandengeknars bij de anderen: de gevolgen voor de politiek in het europees Parlement zouden wel eens vérstrekkend kunnen zijn.
steeds, de enorme heterogeniteit van de hete- rogeniteit. Farage en UKIP, 24 zetels, willen niet met het FN, 23 zetels; en het FN wil niet met pakweg de rechtse rakkers uit Hongarije en Griekenland…
De eerste die erin slaagde toch iets op de been te krijgen, was Nigel Farage, die zijn frac- tie EFDD vormde met de steun van de Vijfster- renbeweging van Beppe Grillo uit Italië, goed voor 17 zetels. Met 48 zetels haalde Farage ruim de vereiste 25 zetels, maar om aan de vereiste zeven nationaliteiten te raken was wat kunst-en-vliegwerk nodig door het aantrekken van individuele verkozenen uit diverse landen.
De ene verkozene is de andere niet Meteen daarna vormde zich een stabiele as van partijen die wél met het FN willen samen- werken: de Oostenrijkse FPÖ, het Vlaams Belang, de Nederlandse PVV van Wilders en de Lega Nord. Het is die groep die tot vandaag samenwerkte onder de interne naam ‘Euro- pese Alliantie van de Naties’ (EAN). Met 37 verkozenen haalde die groep ruim de vereiste 25 zetels voor een fractie, maar het vinden van minstens twee extra ‘nationaliteiten’ bleek een probleem.
Actueel 17 juni 2015 3
Minister van lege spaarpotten
Mijnheer de milde,
Vorige week werd er in de Kamer weer een handig spelletje gespeeld. Zoals zo vaak ove- rigens. Een Waalse socialist kwam u name- lijk voor de voeten werpen dat het invullen van de jaarlijkse belastingbrief voor zowat alle burgers een schier onoverkomelijke zaak aan het worden is. Niet alleen krijgen de burgers kop noch staart aan de codes, laat staan aan het begeleidend boekje met ‘ver- klarende’ uitleg, bovendien moeten ze vaak in lange rijen aanschuiven aan de plaat- selijke belastingkantoren voor wat hulp en uitleg.
Nog anderen doen een beroep op boek- houders en specialisten om door de bomen het bos te proberen ontwaren. En dan nog.
Elk jaar wordt die brief complexer en nu wordt reeds gezegd dat het volgend jaar nog erger zal zijn. En bovenop dat alles zit de schrik er bij de mensen goed in om nog beboet te worden ook als men fouten maakt of de brief net iets te laat weer terugstuurt.
Omdat uw meerderheid deze kritiek niet aan de oppositie wilde overlaten, werd van- uit de meerderheid Luk van Biesen van Open VLD in het veld gestuurd om de kritiek over te nemen, zich op de borst te komen slaan en vriendelijk te vragen naar enige tege- moetkoming vanuit de regering. Op de borst slaan, zeg ik inderdaad, want Van Biesen zei dat men in het parlementaire halfrond niet moet klagen over de complexiteit van de belastingaangifte – wat hij ipso facto toch deed -, want dat het parlement dat uiteinde- lijk allemaal zelf zo heeft beslist. Hij nam het dus zogezegd op voor de burger en smeekte haast met enige tremolo in de stem naar begrip en billijkheid, naar mildheid zelfs.
Van Biesen vond het ‘werkelijk schanda- lig’ hoe men tot 3 000 euro boete kan krij- gen als men de aangifte amper een tot twee dagen te laat indient. Belastingplichtigen horen dergelijke cijfers en krijgen schrik om het formulier in de bruine envelop in te vul-
len. De toon naar een voorspelbaar mild ant- woord was gezet.
Op uw beurt kwaamt gij dan vertellen wat er vanuit de FOD Financiën allemaal al ondernomen wordt om de ‘belastingplichti- gen’ – want zo noemde gij telkens weer de burgers – te helpen middels het inzetten van extra ambtenaren en het openhouden van de belastingkantoren. En gij deelde ook mee dat de administratie zich in gevallen van tijdsdruk of tijdsnood soepel zal opstellen.
Maar daar bleef het bij.
De belangrijkste vraag die de mensen zich immers stellen, is of het echt niet alle- maal wat eenvoudiger en begrijpelijker kan, want een mens heeft toch het recht om te weten hoe de fiscus omgaat met zijn cen- ten?! Het moet toch mogelijk zijn om in hel- dere taal en geïllustreerd met eenvoudige voorbeelden het belastingverhaal te ver- tellen. Als men bijvoorbeeld de door Test Aankoop uitgegeven belastinggids verge- lijkt met het technisch-ambtenarees van de officiële handleiding in veel te kleine let- tertjes, dan moet men toch tot de slotsom komen dat het anders kan, niet? Want met die belastinggids vol voorbeelden, handige tips en nuttige informatie kan men al een héél eind op weg.
Een moeilijk verhaal eenvoudig en bevat- telijk uitleggen, daar komt het op aan. Elke leerkracht krijgt dat als didactische grond- regel mee in zijn opleiding. Misschien moe- ten uw diensten daar hun hoofden eens over buigen.
De kracht van verandering… Mocht dat in dit verhaal mogelijk zijn, dan zouden vele duizenden burgers – belastingplichtigen dus – u eeuwig of daaromtrent dankbaar voor zijn. Als dat geen uitdaging is!
Ik wens u veel inspiratie en ijver. Mis- schien worden uw belastingplichtigen ooit nog wel eens uw vrienden?!
Briefje aan Johan van Overtveldt
Ik vrees dat dit de partij niet zal vooruit helpen, en dat dit ook niet de bedoeling is geweest van de initiatiefnemers en hun vrien- denkring. Dit soort etaleren van de interne spanningen – die er overal zijn –, zelfs van onderling misprijzen stinkt. Op de vraag: “Zijn jullie eigenlijk vrienden?” antwoordt Anne- mans niet wat men zou kunnen verwachten:
“wij, Dewinter en ik, bedrijven politiek, niet de herenliefde”, of iets cassants van dezelfde strekking, dat de interviewer de mond snoert, maar “we zijn geen vrienden, nee”. Oei, denkt de nuchtere lezer, beste Annemans, heb je nog niet geleerd met de media om te gaan?
Heb je nog altijd niet geleerd dat dit je vijan- den zijn? at interview was, van het standpunt van het Vlaams Belang bekeken, beter niet verschenen. Blijkens de tekst stelt Annemans zijn hoop op enige buitenlandse voorbeel- den, die leren dat in Oostenrijk, Italië, Neder- land en Frankrijk soortgelijke partijen ook hun dipje en crisissen hebben gekend: “maar ze zijn er altijd sterker uitgekomen”. En dus staat het Vlaams Belang dat ook te wachten.
Welnu, neen. Dat staat niet bij voorbaat vast, al gun ik Annemans graag de hoop waar- uit hij kracht put. Maar evenmin als men bij voorbaat weet dat de goede God het gebed van zijn volgeling zal aanhoren, kan men aan de hand van buitenlandse voorbeelden de toekomst van het Vlaams Belang voorspellen.
Kiezers van N-VA komen niet zeker terug
Het probleem met het Vlaams Belang is niet dat het ongelijk heeft. Het probleem is ook niet dat er geen tienduizenden kiezers zijn die zich zitten af te vragen of ze er wel goed aan hebben gedaan om vorige keer voor N-VA te stemmen in plaats van voor Vlaams Belang. Nee, het probleem van Vlaams Belang is dat dit een partij is die, zonder ooit het genot van de voordelen van de macht te heb- ben gesmaakt, zonder ooit – zoals de Volks- unie met het Egmontpact en nu N-VA – ver- foeilijke compromissen te hebben gesloten, een partij is met een verleden. Dat is het exi- stentieel probleem van het Vlaams Belang. En dat is de reden waarom de Belgische plooi- baarheid van de N-VA er niet voor zorgt dat de leden toestromen naar het Vlaams Belang en vooral dat de oude getrouwen, die in 2014 voor N-VA hebben gestemd en daardoor die partij aan de macht hebben gebracht, niet terugkeren naar de moederschoot van het Vlaams Belang. Doen zij dat straks toch weer wel? Dat mag het Vlaams Belang hopen, maar zeker is het niet. Het kan ook gebeuren dat bij de volgende verkiezingen de Belgische regeringsdrift van de N-VA door een gedeelte van haar kiezers wordt afgestraft, en de par- tij dus stemmen verliest, maar dat dit feno- meen het Vlaams Belang niet ten goede zal komen, althans niet in een politiek bedui- dende mate. Misschien mag ik het zo formu- leren, dat het Vlaams Belang meer kansen op succes bij de volgende verkiezingen zou heb- ben als de partij niet bestond en nu door de heren Annemans en Dewinter, Van Grieken en mevrouw Pas uit het niets werd opgericht, uit protest tegen de onheuse manier waarop de N-VA haar kiezers heeft behandeld door haar programma te verloochenen.
De uitdaging van Lizin
Zeker, het Vlaams Belang heeft te lijden gehad onder het “cordon”. Telkens als de par- tij in gunstige zin voor media-aandacht in aanmerking kwam, werd zij doodgezwegen.
En telkens als er zich iets voordeed dat geen aandacht verdiende maar de partij in een slecht licht plaatste, stonden de media klaar met de pennen als wapens in de aanslag.
Juist, hoor, maar dit was ook juist toen het
Vlaams Blok het reusachtige cijfer bereikte van 24 procent van de Vlaamse kiezers! Maar ziet: met die overwinning heeft het Vlaams Belang, zoals het daarna heette (en om te beginnen: was dit wel een gelukkige naam- keuze?) niet geweten wat doen. Hoe kwam dat? Het zou interessant geweest zijn als Knack de anciens Annemans en Dewinter dààrover aan de tand had willen voelen, maar dat is dus niet gebeurd. Aanpak, stijl en strate- gie bleven die van de protestpartij, en werden niet aangepast aan de status die het Vlaams Blok door zijn overwinning verworven had.
Men had toen op z’n minst de bedenking kunnen maken dat het niet langer opging om zich door een al te extreem, te eenzijdig, en vooral te rauw, te harteloos vreemdelin- genstandpunt, en door de zware beklemto- ning ervan, een imago aan te meten van een onbeschaafde bende. Men is er ook nooit in geslaagd om het vreemdelingenstandpunt van de partij in verband te brengen met het Vlaams-nationalisme, hoewel dit zo voor het grijpen lag. Toen Mme Lizin, senaatsvoor- zitter nota bene, uitriep dat er zoveel moge- lijk vreemdelingen moesten binnengela- ten worden want dat dit de enige methode was om de Vlamingen in België te overheer- sen, zat ik te wachten op de affiches waar- mee het Vlaams Blok zou uitpakken om die uitspraak van Lizin, PS, in heel Vlaanderen bekend te maken, maar nee, niets. Mensen uit het Vlaams Blok vertelden mij toen dat het beleid inzake Vlaamse eisen en dat inzake vreemdelingen door verschillende personen en/of groepen in de partij werd bepaald, en dat die niet altijd overeenkwamen. Kan zijn, maar een excuus is dit niet.
Hebben we gekozen voor België?
Ik wil maar zeggen: het is niet fout gegaan met het Vlaams Belang toen de N-VA opkwam, maar toen er nog geen N-VA was, door overbeklemtoning van het vreemdelin- genvraagstuk, clanvorming, openlijke naijver, en zeker: niet steeds de juiste mensen op de juiste plaats en met de juiste doelstel- lingen. En dus valt hier wel iets uit te leren.
Maar inmiddels is het Vlaams Belang een partij die, zonder ooit de geneugten van de macht te hebben gekend, geplaagd zit met een “verleden”, op zijn minst een verleden van onbekwaamheid. Ten gevolge hiervan is dunkt me, de kans gering dat ze haar kiezers die naar de N-VA overgingen, in grote getale zal weten terug te winnen. Ze heeft één voor- deel, of juister gezegd: twee voordelen. Het eerste is dat ze vermoedelijk enkele jaren de tijd krijgt om een breuk met het verleden – en bovenal: met de perceptie van dat “verleden”
bij de kiezer, die dat niet wil herbeleven – te bewerkstelligen, en ten tweede, dat de N-VA zich alleen maar verder kan vastrijden in haar keuze voor België. Steeds meer zal de kie- zer, zoals Eric van Rompuy (in Het Nieuws- blad, 6 juni) zegt, tot de vaststelling komen dat “de N-VA geen gram heeft bijgedragen tot meer autonomie voor de deelstaten”. Steeds meer stemmen zullen opgaan in de Vlaamse Beweging om eraan te herinneren dat de mil- jardentransfers volgens de N-VA van vòòr de verkiezingen een bedreiging vormden voor de Vlaamse welvaart, maar dat die bedreiging sinds de verkiezingen voor de N-VA plotse- ling heeft opgehouden te bestaan. Enzovoort.
De zich bedrogen voelende Vlaamse kiezer zal zich, met de woorden van “Nieuw Kli- maat”, het blad van het Verbond van Vlaams Overheidspersoneel, in zijn laatste nummer (waarmee het, als het van ware symbolisch, ophield te bestaan), afvragen “hebben we de N-VA groot gemaakt om België te redden?”.
MARK GRAMMENS
Vlaams Belang,
partij met een verleden
Nu het Vlaams Belang in de touwen ligt, en – niet toevallig – de N-VA zichzelf heeft uitgeschakeld als Vlaams-nationalistisch verzamelpunt (door vrijwillig af te zien van elke Vlaamse agitatie, – een capitulatie zonder voorgaande), mag de pers het cor- don sanitaire dat de media hadden uitgevaardigd tegen de voorstanders van een Vlaamse onafhankelijkheid, beschouwen als achterhaald. Dat moeten Walter Pauli en anderen bij Knack ook gedacht hebben. Dus brachten zij vorige week (10 juni) een ‘cover’verhaal, bestaande uit een dubbelinterview met Gerolf Annemans en Filip Dewinter van het Vlaams Belang.
Griekse besparingen onvoldoende, maar...
Binnen de EU (en vervolgens in onze media) werd de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis weggezet als een halve idioot. Ook onze Johan van Overtveldt lijkt geen al te hoge pet op te hebben van zijn Griekse collega. Vooral economen (zoals Van Overtveldt) vinden Varoufakis maar een charlatan, en dat treft. Want omgekeerd vindt Varoufakis economen een sinistere ‘priestergilde’, die ‘slecht vermomd wiskundig bijgeloof’ verkondigt als wetenschap.
Helemaal bezijden de waarheid lijkt die boude uitspraak ons niet te zijn. Bovendien, Varou- fakis kan het weten, want hij is weliswaar zelf een doctor in de economie, maar toch in de eer- ste plaats een briljant wiskundige, met een enorme expertise in de speltheorie.
Het is net die expertise, zo beweert de gezaghebbende euro-kritische Duitse econoom (jawel!) Hans-Werner Sinn, die Vanoufakis tot een veel geduchtere tegenstander maakt dan vele van zijn EU-collega’s schijnen te denken. Volgens Sinn zijn de Grieken gewoon aan de winnende hand, en wordt hun positie dag na dag sterker. Nee, ze krijgen geen geld meer van IMF en EU, maar de Griekse banken krijgen wél nog noodleningen van de ECB, intussen al goed voor 142 miljard euro (and counting). Geld dat de Grieken vervolgens opnemen en bui- ten Griekenland parkeren, waar al die euro’s hun waarde niet verliezen. De Griekse banken leveren wel onderpand voor die noodleningen, maar bij een Grexit is dat niks meer waard.
De ECB neemt hier ongeoorloofde risico’s, meent Sinn, en de tijd speelt alleen maar in het voordeel van de Grieken. Er is er één die dat bovenal begrepen heeft: Yanis Varoufakis, de meester van het spel.
Nieuwsfeit van de week
Oppositie?!
Donderdag pakte Filip Dewinter (VB) minis- ter Kris Peeters (CD&V) aan over de uitspra- ken van New York-reiziger Bart de Wever, die had uitgehaald naar staatssecretaris Pieter de Crem (CD&V). “Waar is die een ganse dag mee bezig?” Op zich een pertinente vraag van de Antwerpse burgemeester. We stelden in dit blad al meer dan eens de vraag wat die man eigenlijk te doen heeft, buiten reizen op kos- ten van de goegemeente.
Dewinter kreeg de volle laag van Peeters, toen die zei dat hij wel degelijk nuttig werk doet door deuren te openen die uiteindelijk onze werkgelegenheid en onze economie ten goede komen. Waarop Dewinter heel snedig reageerde met de opmerking dat die fameuze vraag niet door hem, maar door De Wever was gesteld en dat hijzelf officieel tot de opposi- tie behoort, en De Wever klaarblijkelijk tot de officieuze oppositie. Peeters kon het toch niet laten ook even naar de N-VA-voorzitter te sne- ren, door te stellen dat alle regeringspartijen akkoord waren met de verdeling van de minis- terportefeuilles…
Zomer
Iedereen heeft opgemerkt dat de zomer ein- delijk in het land is. Het is te merken aan de wat luchtigere kledij van de parlementsleden.
De heren dragen lang niet meer allemaal een vest, laat staan een das. Sommigen komen net niet in korte of driekwartsbroek naar de zittingen…
En de vrouwen dragen al heel lang geen zedige mantelpakjes meer. Ook zij dragen zomerse kleuren en lichte kledij. Spring-in-
’t-veld Maya Detiège van sp.a sprong aldus bij zowat iedereen, zeker bij de heren, in het oog, door haar kleurige jurkje met diep uitge- sneden decolleté. Onder meer Patje Brillan- tine Dewael zag ‘het’ wel zitten… De zomer- collecties zijn binnen. De show kan beginnen!
Bijzonder
Raoul Hedebouw van de officieel Fransta- lige PTB-GO! – zeg maar de Franstalige pen- dant van de PVDA – is een goed spreker. Wàt hij zegt, is een ander verhaal. Daarover willen we het nu niet hebben. Niet alleen is hij niet op zijn tong gevallen, in het vuur van zijn betoog wisselt hij spontaan van taal, het Nederlands en het Frans door elkaar. We vragen ons soms af in welke taal hij denkt. Het is een bijzondere vorm van perfecte tweetaligheid die hoogst zelden vertoond is in de Kamer. Niet te verwar- ren met het Nederfrans van Herman de Croo destijds, die vaak tegelijk Frans en Nederlands sprak, waardoor er als het ware een nieuw taaltje ontstond!
De hand Gods
Kristof Calvo y Castañer voelt zich als een vis in het water in de Kamer. Als fractievoorzit- ter speelt hij zijn rol bijzonder goed. Hij weet dat en daardoor gaat hij wel eens naast zijn Charlie Chaplinschoenen lopen. Maar hij kent als jonge gast de knepen van het vak en baant zich probleemloos een weg in de jungle van het parlementaire debat. Heel vaak als hij het woord neemt en er is wat tumult, herhaalt hij zijn zin, toch zeker de eerste woorden ervan, telkens weer, om de aandacht te trekken. Hij
Roddels uit de Wetstraat
Dossier
17 juni 2015
4
wil afdwingen dat iedereen luistert naar zijn groene profetieën en beschouwingen. Zelf legt hij die luisterdiscipline niet vaak aan de dag en zit hij te praten of is hij met andere din- gen bezig.
Zo was donderdag, terwijl de brave Natha- lie Muylle van CD&V iets probeerde te zeggen, zijn houding bijzonder storend. Ze riep dan ook de hulp in van voorzitter Bracke om de orde te herstellen. Waarop Bracke: “Inderdaad, mijn- heer Calvo! Er wordt niet alleen naar u geluis- terd!” Calvo was heel even als door de hand Gods geslagen…
Suggestie
In de leeszaal van de Kamer liggen zowat alle kranten en ook een reeks tijdschriften ter inzage van de Kamerleden en hun medewer- kers. In tegenstelling tot in de Senaat, vroe- ger, ligt daar géén exemplaar van ’t Pallie- terke bij… We weten nochtans dat flink wat parlementsleden ons blad een warm hart toe- dragen. Misschien kunnen zij er eens voor pleiten ook de Vlaams-nationale stem in de leeszaal ter beschikking van de praatbarak- kers te stellen?
Pens
Renate Hufkens van N-VA is bezorgd over de BMI – BodyMass Index – van de Belze mili- tairen. Zij vraagt een goede opvolging van dit probleem en bijkomende initiatieven om de fitheid van ‘onze jongens en meisjes’ te doen stijgen, waardoor er wat kilootjes afval- len en de BMI gaat dalen. Haar partijgenoot minister Vandeput voelde zich klaarblijkelijk aangesproken, want hij leidde zijn antwoord in met de kwinkslag dat hij hoopt geen ‘per- soonlijk feit’ te moeten inroepen. Ja, hij zou zich misschien ook eens moeten inschrijven voor enkele fitheids- en conditietrainingen bij Defensie en het goede voorbeeld geven. Want wie de foto’s van zijn jongste blitzbezoek aan Bagdad en het steunschip Godetia bekijkt, zal merken dat de pens van de minister niet echt voorbeeldig is voor militairen die wat aan hun BMI moeten gaan doen.
Zijn voorganger De Crem was een voorbeeld wat dat betreft. Vandeput zit eerder in de ‘cate- gorie Flahaut’…
Voor een goed begrip
De files van voor belastingkantoren en gemeentehuizen aanschuivende burgers die aan een poging tot invullen van de belasting- aangifte een punthoofd overhielden, waren nooit indrukwekkender dan de voorbije dagen.
Ze zullen er voor de “deadline” niet kleiner op worden.
En zeggen dat in een vorige legislatuur het inmiddels verdwenen postje “staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging” was gecreëerd. Kwieke Open Vld’er Quick, huidige burgemeester van Kortrijk, vulde het in. Zijn beleid was blijkbaar geen succes. Misschien is het wel iets voor Pieter de Crem in een vol- gende legislatuur. Kwestie van hem te behoe- den voor vervelende vragen als die wat hij een ganse dag uitvoert. Voor een goed, zij het in de media niet nader toegelicht begrip, geldt die vraag niet alleen voor De Crem. Ook voor velen die in dit landje zes regeringen en zeven parlementen bevolken, de “hervormde”
Senaat op kop.
Hij vergeet zichzelf niet
Fouché bouwt aan een indrukwekkend politiekorps. Hij benoemt in iedere stad, gemeente en wijk politiecommissarissen. In de loop der jaren rekruteert hij daarenboven ongeveer 800 spionnen, die aan hem rappor- teren. Ze komen uit alle sociale milieus; zelfs uit de gevluchte adel die geleidelijk Frankrijk weer binnenglipt.
Maar ook bij de extreemlinkse groepjes, bij de koningsgezinde burgerij, en bij de opstan- delingen in de Vendée tegen de revolutie heeft Fouché zijn mannetjes en vrouwtjes.
Die helpers beschikken op hun beurt over een reeks spionnen die hen trouw en gere- geld rapporten bezorgen. Alle officiële en onofficiële informatie komt terecht op het bureau van Fouché, die de informatie ver- werkt in een berucht steekkaartensysteem.
Al dat werk gebeurt niet gratis, maar Fouché heeft weinig geldzorgen. Hij beschikt over een behoorlijke officiële begroting en hij kan een beroep doen op de vele gokkantoren en loterijen in Parijs. Die instellingen tussen licht en schaduw schuiven een goed deel van hun illegale winsten door naar de politieminister, die het geld gebruikt voor zijn vele operaties in het buitenland, onder meer spionage in de kringen van de gevluchte Bourbons. Fou- ché richt ook verscheidene kranten op en hij betaalt journalisten die het regime welgeval- lige artikelen schrijven.
En in de beste Franse revolutionaire traditie vergeet hij zichzelf niet. In de loop der jaren wordt hij grootgrondbezitter. Hij koopt onder andere een kasteel en een domein van 2.500 hectaren. Zijn erfgenamen verkopen het na zijn dood aan de familie Rothschild.
Loyaal
Fouché is de inspiratiebron voor de gevaar- lijke politieschurk in vele latere romans (Bal- zac), toneelstukken (Tosca van Sardou) en films. Hij nodigt hooggeplaatste verdachten op zijn ministerie uit; liefst ’s avonds. Hij ont- vangt hen soms in zijn bed. Hij speelt de vriendelijke gastheer die charmant conver- seert over kleine dingen. Geleidelijk komt hij ter zake, wordt wat vertrouwelijker en laat informatie los over het gedrag en de woorden van zijn gast die zich doodsbenauwd afvraagt hoe de minister dat weet.
Velen trappen erin. Ze denken, als ie a kent, zal hij ook wel b kennen. De meesten van zijn slachtoffers worden met een vaderlijke aai over hun bol naar huis gestuurd maar ze kennen geen rustig uur meer, want naast de charme van Fouché hebben zij de onder- huidse dreiging met arrestatie en execu- tie gevoeld. Zij zijn de muis, die een paar speelse klappen krijgt van de kat, in afwach- ting van. De minister kan bij zijn werk rekenen op goede helpers, want de schurk heeft één zeer belangrijke eigenschap: loyauteit. Zijn trouw aan zijn lelijke vrouw is een berucht wapen. De bekoorlijke dames in de salons en de alkoven van Frankrijk gebruiken graag hun natuurlijke charmes om gunsten en voorrech- ten te verkrijgen van de heren van de fami- lie Bonaparte, van minister van Buitenlandse Zaken Talleyrand, van de belangrijkste mili- tairen, maar bij de machtige politieminister vangen ze altijd bot.
Fouché heeft een zwak voor gewezen ora- torianen; hij was zelf lid van de orde. Hij kent hun sterke punten en benoemt hen op top- posities. Op hun beurt beschamen zij zijn vertrouwen niet. Een laatste groep mede- standers die altijd op zijn steun en geld kun- nen rekenen, zijn de koningsmoordenaars die Lodewijk XVI naar het schavot zonden. Ook voor hen heeft Fouché - zelf een zogenaamde
“régicide” - altijd een goede baan klaar.
Zijn fan en zijn vijand
De minister heeft één belangrijke tegen- speler: zijn grootste fan en tezelfdertijd zijn grootste vijand. Fouché weet dat generaal Bonaparte een staatsgreep voorbereidt als hij politieminister wordt. Zijn politieke antenne
vertelt hem dat het onefficiënte en open- lijk corrupte Directoraat niet is wat Frank- rijk (en hij zelf) nodig heeft. Hij steekt dus geen poot uit en blijft minister nadat de Cor- sicaan de macht heeft gegrepen. Bonaparte ontvangt Fouché bijna dagelijks en hij leest ieder rapport van zijn minister. Hij vreest Fou- ché, want die overspoelt hem met informa- tie over alle mogelijke complotten tegen de nieuwe dictator.
En hij vertrouwt hem niet, want misschien is de minister niet altijd eerlijk en verzwijgt hij samenzweringen. De generaal, onbe- vreesd op het slagveld, is een angsthaas in zijn paleizen, en organiseert een eigen spio- nagenetwerk. Noch Fouché, noch Bonapar- tes eigen spionnen hebben een vermoeden van een bomaanslag op de dictator. Er val- len twintig doden, maar Bonaparte ontsnapt.
Hij is razend en dreigt Fouché met ontslag, omdat die zijn vroegere extreemlinkse vrien- den niet genoeg in het oog hield. De minis- ter houdt het hoofd koel en ontrafelt in een kort maar perfect onderzoek een koningsge- zind complot. Bonaparte is nooit meer gerust en in heel zijn regeerperiode worden jaar- lijks tientallen echte en vermeende samen- zweerders gearresteerd en meestal gefusil- leerd. Naar buiten uit toont Bonaparte een ander gezicht. Nadat hij vrede sluit met het Verenigd Koninkrijk kent Europa even rust en de dictator schaft het ministerie van Politie af. Een jaar later is het alweer oorlog. Bona- parte bereidt een erfelijke monarchie voor en daarvoor is Fouché meer dan ooit nodig.
Vijf jaar lang is de vroegere koningsmoorde- naar de sterke man van Frankrijk, terwijl de nieuwbakken keizer oorlog voert. Fouché is zelfs iets te goed.
De Britten vallen met een groot leger Wal- cheren binnen en bedreigen Antwerpen, maar Fouché coördineert de tegenaanval, benoemt generaals en roept de reservisten onder de wapens. De invasie is al mislukt wanneer Bonaparte ervan hoort, en hij is niet gelukkig met dit staaltje machtsvertoon en efficiëntie van zijn minister. Die is er meer en meer van overtuigd dat Bonaparte met zijn voortdurende oorlogen en zijn mislukte ver- overing van Spanje al de verworvenheden van de revolutie kapotmaakt en de weg bereidt voor een herstel van het ancien régime. Fou- ché neemt discreet contact op met de bui- tenlandse vijanden van de keizer, maar die komt dat te weten en zet hem in 1810 aan de deur. Hem helemaal liquideren, durft Bona- parte niet. Fouché wordt nog een tijdje gou- verneur van Rome en Slovenië.
Heel de tijd blijft zijn netwerk bestaan.
Ook na de ondergang van Bonaparte in 1814 behoudt de vroegere minister al zijn bezittin- gen en rijkdommen onder de teruggekeerde Bourbons. Bij de terugkeer van Bonaparte wordt hij opnieuw minister, omdat de kei- zer hem liever in dan buiten zijn regering heeft. Fouché gelooft geen seconde in het succes van Bonaparte en hij contacteert de gevluchte Bourbons en alle Europese hoven om hen gerust te stellen. Nog voor Water- loo suggereert hij al aan Bonaparte om af te treden.
Tegen iedereen zegt hij dat de keizer na hoogstens twee of drie overwinningen defi- nitief verslagen zal worden. Hij krijgt zelfs vlugger gelijk dan verwacht. Bonaparte wil na Waterloo verder vechten, maar Fouché deelt hem koudweg mee dat hij ervoor zal zorgen dat het parlement Bonaparte afzet als hij niet vrijwillig abdiceert. Vervolgens leidt hij een regering die de broer van de geguillotineerde Lodewijk XVI weer als koning verwelkomt.
Zes maanden duldt die de moordenaar van zijn broer als minister, maar dan ver- bant hij Fouché, die voor één keer volslagen verrast is. Vijf jaar later sterft de vroeger zo gevreesde minister, in ballingschap in Triëste.
Zijn naam blijft voortleven als het symbool van de gevreesde geheime politie.
Jan neckers
Fouché (2)
In augustus 1799 wordt Fouché minister van Politie in Frankrijk. Natuurlijk moet hij een einde maken aan de wetteloosheid die in grote delen van het land heerst, maar de essentie van zijn werk bestaat erin alle politieke tegenstanders - opposanten van het regime - in het oog te houden en eventueel uit te schakelen.
TOOGPRAAT
Actueel 17 juni 2015 5
Echo’s uit de Koepelzaal
Ei van Columbus
Het voornaamste resultaat van de commis- sie (tegen) radicalisering is dat onze woorden- schat is verrijkt met een nieuwe term, te weten counternarrative. Dat is ruwweg te vertalen met iets als “tegenverhaal” en het betekent dat onprettige werkelijkheden worden omgebo- gen bij middel van andersluidende verhaaltjes, in de hoop dat genoemde werkelijkheden daar- door weggaan. Het concept stamt uit de Ame- rikaanse zachte sector, waar destijds ook al de politieke correctheid is uitgevonden.
In het Vlaams Parlement geldt dit “coun- ternarrative” nu als het ei van Columbus en ook Liesbeth Homans is ermee aan de slag gegaan. Zo beviel zij van het idee getuigenis- sen van (ontgoochelde) Syriëstrijders als didac- tisch materiaal in te zetten. Chris Janssens (VB) is daarover minder enthousiast. Hij vindt dat Syriëstrijders best helemaal niet terug zouden komen en indien wel ze eerder in de gevan- genis dan voor de klas horen. Opvallend, ook Kathleen Helsen (CD&V) is niet helemaal voor het idee geporteerd, omdat ze het nergens in de radicaliseringsresolutie terugvond. Homans vond dat een te enge lezing in de geest van de resolutie die druipt van aanverwante “maatre- gelen” en waarin het “counternarrative” niet van de lucht is. Voor Caroline Gennez (sp.a) was het allemaal mooi en prachtig, maar werd er onvol- doende geld tegenaan gegooid. Het is maar van- uit welke hoek je het bekijkt, natuurlijk.
Bom in Brussel
Veel erger dan problemen in het Midden- Oosten is de bom die het Brusselse bobo-dom heeft getroffen. Zoals bekend, kan de Brusselse Vlaming c.q. Vlaamse Brusselaar genieten van een aantal hevig gesubsidieerde media. Daaron- der het blad Brussel Deze Week – voor de gau- che caviar-fijnproevers - en de radiozender FM Brussel. Groot onheil: in het kader van de her- vorming van de Vlaams-Brusselse media zou de radiozender verdwijnen. De gebruikelijke Brus- selse hoera-bende, genre Elke van den Brandt (Groen), Yamilla Idrissi (sp.a) en Joris Poschet kwamen minister Gatz belagen. De rampspoed en het gehuil waren niet te overzien. De Brus- selse gemeenschap is in gevaar, enzovoort; zelfs de “iconische” dubbeldek(promotie)bus van FM Brussel werd erbij gesleept.
Gelukkig was er Karl Vanlouwe (N-VA), de enige Brusselse vertegenwoordiger die over rea- liteitszin en terreinkennis beschikt. FM Brussel, links en vooringenomen, had misschien toch niet zoveel nut meer. Waar echt voor moet wor- den opgelet, aldus Vanlouwe, is dat de nieuwe mediaformules niet nog meer opschuiven naar overdreven meertaligheid en gerichtheid op andere groepen dan Vlamingen; daar dient immers al dat mooie Vlaamse geld niet voor.
Energie
Ook zeer veel gedoe over het energiebeleid.
De Vlaamse energieregulator (VREG) wordt her- vormd en zou onder de paraplu van het Vlaams Parlement komen. De precieze manoeuvres daarbij zijn in nevelen gehuld. Een vraag van Johan Danen (Groen) over iets anders was boei- ender. Hoe zit het met de netbeheerders die van de VREG gedaan willen krijgen dat ze hun vennootschapsbelastingen aan de gebruiker mogen doorrekenen? Minister Turtelboom ver- dwaalde in een verhaal (een “counternarra- tive” misschien) over groene stroom en dalende energietarieven. De werkelijkheid is dat het nog niet erg genoeg is dat de energiemarkt in han- den is van vampierachtige stroomleveranciers, maar dat daarboven ook nog eens een laag zit van netbeheerders die ook graag meer dan een graantje meepikken en nog eens daarbovenop een overheid die van de energiefactuur een ver- kapte belasting maakt. Die helderheid ontbrak - maar Danen plaatste tenminste een zeer kri- tische noot bij het niet al te betrouwbare opti- misme van de energieminister.
Vaak wordt de Vlaamse overheid regeltjes- diarree verweten, en soms is dat vrij letterlijk te nemen, zoals in het geval van het Mestde- creet dat in het Vlaams Parlement uitvoerig ter bespreking lag. Mestdecreet en Mest Actie Plannen zijn voer voor specialisten en met een Europa (ook al een wetgevingsfabriek) dat steeds om de hoek gluurt, wordt de materie er niet eenvoudiger op. Veel te lachen viel daar dus niet. Toch kon worden opgetekend dat Ingrid Lieten (sp.a) als zelfverklaard boerenmeisje veel van mest afweet en dat Bart Caron (Groen) iets heeft tegen veeteelt, met name varkensteelt.
Niet dat er niet met veel kennis van zaken werd gedebatteerd, maar wij zouden niet graag in de klompen staan van de Vlaamse boer die zich naar de hele zooi mag schikken.
Buitenlandse handel: juiste visie, foute tactiek?
Dit kibbelland bekvecht over alles. Ook over dingen waar de doorsnee Vlaming niet eens kan volgen. Waarom moet Liesbeth Homans premier Charles Michel en vice-pre- mier Kris Peeters in het vizier nemen? Waarom moet Bart De Wever vanuit New York zijn “vriend” Pieter De Crem een beenveeg geven? In dit surrealistische land gebeu- ren rare dingen.
Had Vlaams vice-premier Homans een punt als ze de Japanse “handelsmissie” van de fede- rale regering onder vuur nam? “Totaal van de pot gerukt”, reageerde premier Michel. Wat was er aan de hand?
Binnen de Belgische staat werd het hele maatschappelijke leven anderhalve eeuw lang unitair geregeld. Maar de culturele, politieke en economische verschillen tussen Vlamingen en Franstaligen leidden via chaotische staats- hervormingen tot autonomie voor gewesten en gemeenschappen.
Waar Vlaanderen voor bevoegd is, daarvoor neemt het ook buitenlands de honneurs waar.
Dat geldt dus voor economie, onderwijs, toe- risme, leefmilieu, innovatie en onderzoek…
Samenwerking?
De gewesten zijn al sinds 1988 bevoegd voor buitenlandse handel en het aantrekken van buitenlandse investeringen, maar merk- waardig lang bleek dat het federale niveau dit eigenlijk een vergissing vond. De prinselijke uitstapjes naar het buitenland kwamen maar beter niet in het gedrang.
Vlaanderen kon dit Belgische kroontje op de handelsconnecties maar matig apprecië- ren en bekwam via zogenaamde samenwer- kingsakkoorden tussen de federale regering en de gewesten dat de gewesten “betrokken”
moesten betrokken worden in de organisatie van gezamenlijke handelsmissies.
Dat Vlaamse bedrijven zorgen voor drie- kwart (Sturtewagen in De Standaard) tot 83 procent van de export in dit land (Karim Van Overmeire, N-VA) was een extra argument voor Vlaamse onderhandelaars over die mate- rie. “Volgens Vlaanderen moet de federale overheid dan ook met zijn fikken afblijven van al wat economisch is in het buitenland”, zo schreef De Standaard in een vriendelijke bui.
Voormalig Vlaams minister-president Kris Peeters vond dat ook en reageerde tel- kens Didier Reynders die handelsbevoegd- heid federaal probeerde in te kleuren, onder meer met het uitbouwen van een netwerk van ‘federale’ economische adviseurs. Reyn- ders negeerde het interministerieel overleg over Buitenlandse Handel en overleg met de
gewesten. Reynders liet ook al weten dat prin- ses Astrid hoe dan ook de volgende buiten- landse missies zal leiden, en dat inspraak van- uit de gewesten niet nodig is.
Peeters probeerde toen zelfs via het Grond- wettelijk Hof zijn gelijk te halen. Dat Hof drib- belde doorheen de institutionele twisten naar een compromis à la Belge. De Vlamingen heb- ben een beetje gelijk, maar België ook. Bel- gië mag personeel inzetten “om de activitei- ten van de gewesten te coördineren”, maar de samenwerkingsakkoorden garanderen de autonomie van die gewesten.
Commentaren
Nadat Homans Kris Peeters op de korrel nam over zijn Japans uitstapje gingen hier de poppen aan het dansen. De francofone pop- petjes eerst, maar ook Peeters en partijgeno- ten, gesteund door de liberalen als Alexander De Croo lieten van zich horen.
De commentaren op dit incident waren niet mals. Bart Sturtewagen sprak in De Standaard over het “vermoeiende karakter van het Bel- gische bestuursmodel”. Een terechte opmer- king, maar helaas kiest Sturtewagen in die materie voor het federale standpunt.
Steun
Homans kreeg steun van haar partijgeno- ten in binnen- en buitenland. Vlaams minis- ter-president Geert Bourgeois plaatste de samenwerkingsakkoorden over het buiten- lands beleid opnieuw op de agenda van het overlegcomité met de andere regeringen. Eer- dere vragen over een herziening daarvan ble- ven onbeantwoord, “hoewel het ook in het federaal regeerakkoord staat”.
Wat moet er dan precies anders? De samen- werkingsakkoorden dateren van 1994 en 1995 en zijn dus niet aangepast aan de vijfde en de zesde staatshervorming. De deelstaten wer- den bvb. mee bevoegd voor Werk en Trans- port.
De Crem
Homans kreeg vanuit New York ook steun van Bart De Wever die zich na vragen over
“te veel regeringen die bezig zijn met bui- tenlandse handel” afvroeg “wat de federale
staatssecretaris voor Buitenlandse Handel De Crem de hele dag doet”, want diens bevoegd- heid “zit bij de regio’s”. Peeters vond die uit- haal op zijn beurt dan weer “niet verstandig”.
Partijgenoten en sympathisanten zoals Piet Vanthemsche van de Boerenbond steunden hem én De Crem. Die noemt zichzelf “de beste salesman van de NV België”.
In een debatje in de Kamer kreeg De Crem ook steun van Open Vld-vicepremier Alexan- der De Croo. De Vlaamse liberalen blijven volop de Belgische kaart trekken: “We moe- ten met zijn allen vooral ten dienste staan van de Belgische economie… En de regio’s moeten inzien dat België meer deuren opent dan Vlaanderen. Zeker het belang van prinse- lijke missies is zeer groot. Heel veel onderne- mers vinden het zeer jammer dat de Vlaamse regering die missies beperkt heeft tot twee per jaar.”
Groen gaat op de belgicistische pad nog een stap verder en stelt voor om de departe- menten Buitenlandse Handel en Buitenlandse Zaken opnieuw te integreren.
Een storm in een glas water? Peeters gaf in de Kamer wel toe dat het federale niveau op vlak van buitenlandse handel ten dienste moet staan van de deelstaten. Iets wat De Croo dan weer tegensprak.
En De Crem zelf? Die heeft geen wrokge- voelens, zei hij aan De Tijd. Toch vindt hij dat De Wever woord breekt: pacta sunt servanda.
Je moet je overeenkomsten honoreren. En de N-VA tekende het regeerakkoord, inclusief het postje voor De Crem. Indrukwekkend is zijn lijst verwezenlijkingen nochtans niet, maar er zijn ook wel N-VA-excellenties die geen goede beurt maken.
Besluit
Francofonen en belgicisten proberen al jaren de buitenlandse handel in Belgisch vaarwater te houden. Heeft De Wever zich in zijn reactie vergist? Waarom die uitval naar “vriend” De Crem, een van de weinige CD&V’ers die zelden of nooit vijandig uit de hoek komt tegen zijn partij? En kon De Wever niet voorzien dat op het thuisfront alle partijen naar hartenlust op zijn partij zouden schieten?
Ten gronde heeft de N-VA in dit dossier absoluut gelijk. Maar of ze dit op een handige manier probeerde duidelijk te maken, dat is minder zeker. Peeters en De Crem blijven de bondgenoten van morgen. Ja, toch?
AnjA PIeters
RIjK VLaaNDeReN
Driekwart van de 500 rijkste Belgen woont in Vlaanderen. Dat staat op derijkstebelgen.
be, een nieuwe website van Ludwig Verduyn, die het industriële netwerk in kaart brengt.
Om in de lijst voor te komen is een vermogen van minstens 25 miljoen euro nodig. Wie de behoefte voelt afgunstig te worden op fami- lies achter AB InBev, beleggers als Albert Frère , ondernemers als Jef Colruyt en Marc Coucke van Omega Pharma (met 1,27 miljard euro net buiten de top tien), houdt er best rekening mee dat kerels als Eden Hazard (33 miljoen), Marouane Fellaini (32.3 miljoen) en Kompany (25 miljoen) ook tot de club behoren.
RuIM zes KeeR MeeR
Olav Evrard, fractieleider voor het VB in de provincie Oost-Vlaanderen, wees op zijn web- stek heel sec op het gigantische verschil in politieke cultuur tussen Vlaanderen en Wallo- nië, maar dan op provinciaal niveau. Als we het onderwijzend personeel niet meetellen, heeft de provincie Oost-Vlaanderen momen- teel 1.000 personeelsleden in dienst, terwijl de provincie zo’n 1.300 000 inwoners telt.
Eén personeelslid per 1.300 inwoners dus. De Waalse provincie Henegouwen, die slechts 1.000.000 inwoners heeft, heeft echter 5.000 personeelsleden, ook zonder het onderwijs mee te rekenen. Eén personeelslid per 200 inwoners dus. Ruim zes keer meer dan in Oost- Vlaanderen. Die cijfers waren natuurlijk al eer- der bekend, maar pas nu krijgt de gewone Vla- ming ze echt onder ogen.
zuHaL NIet HaRDVOCHtIg
Nadat de regering-Di Rupo de looptijd van de wachtuitkering al had ingeperkt van onein-
dig tot maximaal 3 jaar, voegde Michel I daar het houden van een diploma als voorwaarde aan toe. Dat dreef de vakbonden tot razernij.
Duizenden jongeren zonder diploma – 7.800 in Vlaanderen en nog veel meer in Wallonië en Brussel - zouden hun uitkering verliezen.
Wie deeltijdse beroepsopleiding, BSO of avondcursus volgde krijgt geen diploma, maar een getuigschrift of certificaat. Minis- ter van Werk Kris Peeters deed zijn huiswerk opnieuw, zoals hij dat eerder deed met de uitkering voor mantelzorgers en de beschik- baarheid van bruggepensioneerden en dat ook van plan is met de inkomensgarantie-uit-
kering, schreef Het Laatste Nieuws. Volgens de krant winst voor Peeters als “het sociaal gelaat van de regering-Michel”, verlies voor de strengere N-VA.
“Wij zijn geen diplomafetisjisten. Die maat- regel was zo bedoeld”, aldus Zuhal Demir (N-VA), “Diploma of een avondopleiding, dat doet er niet toe. Als het maar een volle- dige opleiding is en geen losse modules”…
”Vakbonden en oppositie hebben moord en brand geschreeuwd omdat zij gewend waren ongeschoolde jongeren in de werkloosheid te parkeren, maar wat wij doen is net zeer soci- aal”, probeerde ze de schade te beperken.
