Verkiezingen; Vr~jheid en Democratie

en

Donderdag 11 februari 1965 - No. 811

Voorstellen van Hoofdbestuur

(Zie pag. 5, 6, 7 en 8)

Actuele

Verkiezingen; Vr~jheid en Democratie

De Europese politiek, de nog steeds voortdurende crisis in de Verenigde Na- ties en de ontwikkelingshulp vormdzn wel de hoofdpunten bij de plenaire be- handeling van de begroting van BuiLen- landse Zaken in de Tweede Kamer.

I

In deze motie, die de stemmen kreeg van alle leden van de PvdA en alle CHU -ers, het overgrote deel van de leden van de KVP en de AR werd de minister uitgenodigd è.en voorstel in te dienen om de Kieswet zodanig te wijzigen, dat men 11/z maal de kiesdeler zal n10eten halen, wil men in aanmerking komen voor een Kamer-zetel. Het spreekt voor mij vanzelf, dat de VVD zich bij monde van prof. Oud tegen deze mo- tie heeft verklaard.

Wij hebben altijd op het standpunt gestaan - en wij doen dat nog - dat de enige objectieve maatstaf bij de beantwoording van de vraag of een partij tot de Tweede Kamer moet w.orden toegelaten, is, het al dan niet behalen van de kiesdeler, dat wil zeggen het aantal uitgebrachte geldige stemmen, gedeeld door het aantal beschikbare zetels. Zodra men van deze objectieve maatstaf afwijkt, vervalt men in de willekeur. Waarom wel 1% maal de kiesdeler en niet 5 maal de kiesdeler, zoals in Duits- land al het geval is?

Overneming van de motie-Beer- nink - die overigens met 102 tegen 29 stemmen werd aanvaard - zou de eerste stap/ kunnen zijn op een bijzonder weinig democratische weg.

Het heeft ons dan ook deugd ge- daan, dat minister Toxopeus na rijp beraad besloten heeft de motie- Beernink naast zich neer te leggen en dit standpunt, ook na veelvuldig kri- tiek in de latere jaren, volgehouden heeft.

Als een groepering kans ·ziet bij een verkiezing voldoende stemmen te behalen om daarmee één Kamer- zetel te veroveren, dan moet zij ook het recht krijgen om die zetel door één van haar vertegenwoordiuers te doen bezetten. ~ "'

Het argument van de heer Beer- nink c.s., dat door een teveel aan kleine partijen de werkzaamheden van de Tweede Kamer worden be- lemmerd, spreekt n1ij niet aan. Men kan hie1~ bepaald noa· niet van een euvel spÎ.'eken. Het "'aantal in de Tweede Kamer vertegenwoordigde

(ll)

groeperingen heeft momenteel met 10 zijn naoorlogse top bereikt. Daar- vóór waren het èr afwisselend 7 of 8.

door Mr. W. J. GEERTSEMA, V.V.D.-fractievoorzitter in de

Tweede Kamer.

D

Daarentegen begint het aantal aan de Kamer-verkiezingen deelnemen- de partijen wel verontrustend te wor- den. Van 1946 tot en met 1959 schom- melde dit aantal tussen de 10 en 13.

In 1963 bedroeg het 18. Het is overi- gens niet zozeer het aantal alleen, dat verontrust, het is vooral het aan- tal duidelijk niet serieuze candida- tenlij sten.

Ik durf te zeggen, dat een candi- datenlijst niet serieus is, wanneer men daarop nog geen duizend stem- men weet bij een te brengen, zoals in 1963 in twee gevallen plaatsvond.

Ook 1800 en zelfs 13.000 stemmen, vallen in het niet bij een kiesdeler van rond 42.000 stemm.en.

Er moet -een vrijheid bestaan om candidatenlijsten in te dienen - wie zou er aan willen tornen - maar de meenschap mag eisen, dat deze y,~ij­

heid wordt gebruikt met besef van de verantwoordelijkheid, die men ook in dit opzicht draagt.

E

Ik geef gaarne toe, dat het verbin- den van financiële consequenties aan het indienen van candidatenlijsten geen absolute waarborg vormt voor 't aankweken van verantwoordelijk- heidsbesef, maar het kan er toe bij- dragen, dat men zich er nog eens op bezint, wat men eigenlijk doet.

Dat zal overigens uitsluitend het geval zijn als ook in dit opzicht het bedrag zodanig is, dat het ook voor de indieners van de lijst een rol van enige betekenis speelt. Dit was met het in 1951 vastgestelde bedrag van .f 500,- blijkens de praktijk, nau- welijks meer het geval. Men ver- speelt zijn waarborgsom overigens pas als men minder stemmen be- haalt dan 3/4 van de kiesdeler, dus in 1963 minder dan rond 31.000 stem- men. Dit lot trof in 1963 zes partijen.

Het is op grond van het bovenstaan- de, dat ook dit regeringsvoorstel mijn instemming heeft en dat ik zon- der aarzelen durf te zeggen, dat het volstrekt in overeenstemming is met de liberale beginselen.

Voor enige bezorgdheid in de ge- lederen van de Partij over het ont- werp van wet tot wijziging van de Kieswet is m.i. dus geen enkele re- den.

Mogen deze kanttekeningen tot verheldering van deze zaak hebben bijgedragen.

K IJ K T E N L U I S T E R T .

TELEVISIE-UITZENDING

MAANDAG, 15 FEBRUARI a.s., van 20.20-20.30 uur, televisie-net Nederland 1.

Spreker: SIDNEY ]. VAN DEN BERGH, lid van het Dagelijks Bestuur.

Onderwerp: "HULP AAN ONTWIKKELINGSLANDEN"

RADIO-UITZH~D~NG

DONDERDAG, 18 FEBRUARI a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zender Hilversum I ( 402 m).

Spreekster:

mevrouw mr. ]. M. STOFFELS-VAN HAAFTEN, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

De motie van de begratingscommissie voor Buitenlandse Zaken, die ons num- mer van 17 december j .I. in de Insider- rubriek reeds woordelijk werd weerge- geven en ook toegelicht, is volgens ver- wachting nu in de plenaire vergadering der Kamer met algemene stemmen aan- vaard.

Zij is een onde1:steuning van het vaste voornemen van minister Luns en staats- secretaris De Block om bij de eerste de beste gelegenheid dat Nederlands mede- werking is vereist om een belangrijke EEG-aangelegenheid erdoor te krijgen, die Nederlandse medewerlcing afhanke- lijk te stellen van de toekenning van

reële parlementaire bevoegdheden aan · het Europese parlement.

In ieder geval zal dat moeten gebeu- ren wanneer men de Europese Gemeen- schap het rechtstreekse eigen beheer ver- leent over het Oriëntatie- en Garantie-

ronds voor de Landbouw.

Hebben we staatssecretaris De Block goed begrepen, dan zoG. die kans om de Nederlandse eis te stellen wellicht echter z;ich nog eerder kunnen voordoen, name- lijk wanneer over de samenvoeging van de verschillende organen van de EEG moet worden beslist.

Minister Luns was het wel eens met onze geestverwant mr. Berkhouwer, dat er voor Nederland in het gesprek over een Europese Politieke Unie een moeilij- ke tijd gaat komen, gezien de huidige psychose van: "er moet iets gebeuren".

Ondertussen zag de heer Berkhouwer kansen dat Engeland zich als gespreks- pa.rtner zou aandienen en hij meende, dat voor de Nederlandse minister dan een nuttige functie was weggelegd om dan als trait d'union tussen Engeland en de Bondsrepubliek op te treden.

Nog altijd zitten we met de onaan- vaardbare plannen van president De

Gaulle voor een Politieke Unie. In Ram- boniliet hebben De Gaulle en Erhard de wens ui-tgesproken om nog in de zomer van dit jaar tot een "topconferentie" van de Zes te komen.

Minister Luns vatte het onveranderde Nederlandse regeringsstandpunt nog eens in een zèvental punten samen, waar de Kamer zich zeer wel mee kon verenigen.

In ieder geval blijft het Nederlandse be- leid gericht op de totstandkoming van een geïntegreerd, open en democratisch Europa, met handhaving en versterking van de Atlantische samenwerking. En of een topconferentie zinvol zal zijn, moet afhankelijk worden gesteld van de mate van overeenstemming, welke de ko"

mende (dus aan de topconferentie voor- afgaande) ministersconferentie over de doelstellingen van de politieke consulta- tie zal bereiken.

*

Terecht sprak mevrouw mr. Stoffels- Van Haaften van de ernstige schade, welke de Verenigde Naties door de finan- ciële crisis, welke deze organisatie door- maakte, zal lij den. Zij was verheugd over de interventie van de minister, toen deze in de algemene vergadering der Verenig·de Nakies had aangedrongen op het nemen van een beslissing.

Met het voortdurend verdagen der vergaderingen, waardoor alles lam wordt g·elegd, komt men er niet. In ieder geval is te hopen, dat na de deze week weder- om verwachte verdaging nu eindelijk een aanvaardbare oplossing zal worden ge·

vonden.

(Vervolg op pagina 3•

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

lr. Oldenbanning op Gelderse Landbouwdag:

11 FEBRUARI 1965 -PAGINA 2

maar ook voor de gebouwen, die de landbouw ten dienste moeten staan.

Ruilverkaveling ook ^van betekenis voor niet -agrariërs

De afstand van de boerderij tot het land, speelt vanwege het gemotoriseer- de verkeer, een veel kleinere rol dan vroeger .. Belangrijkciqo is, dat de perce- len aaneengesloten liggen en dat kavels vcoor mechanische bewerking geschikt zijn. Er is zoveel in beweging dat het moeilijk is thans reeds te zeggen wat etraks wenselijk is. Laat men dus bij de boerderijenbouw voorzichtig zijn met teveel voorschriften. Semi-permanente bouw, met goede mogelijkheden tot her- iPdeling en vergroting, verdient de voor- keur.

Na een jaar onderbreking hield op 5 februari de landbouwcommissie van de VVD weer een landbouwdag ~in Arnhem. Als inleiders voerden het woord mr. W. :f. Geertsema over "politiek op kort en lang zicht" en ir. A. Franke over "Ruilverkaveling en recreatie".

De dag stond onder leiding van ir. Oldenbanning.

In grote lijnen schetste ir. Oldenbanning de vraagstukken waar de he- dendaagse landbouw zich voor gesteld ziet en waarop een antwoord moet worden gegeven.

le. De veranderingen, die op de land- bouwbedrijven optreden als gevolg V'an het feit, da;t zovele werkkrachten de landbouw verlaten. oez.e verdunning dient opgevangen te worden. De vraag- stukken, die dit meebrengt zijn er vele en betreffen de bedrijfsstructuur, samen- werkingsvormen en · vooral ook crediet- voorziening.

2e. Door ·de veranderingen op interna- tionaal terrein voltrekt zich de over- schakeling naar een EEG-beleid. De in- ternationale landbouwpolitiek vordert van dag tot dag, waarbij deze naJtionale politiek zich moet aanpassen. Dit roept speciaal voor ons land, me·t een zeer be- langrijke export naar de derde landen, vraagstukken op -waa,rva>n de beantwoor- ding voor onze landbouw zeer belang- rijk is.

Daarbij vindt internationaal een wed- strijd plaats tussen de landen, die ieder voor zich de eigen landbouw zo snel en zo goed mogelijk trachten te ontwikke- len. Het gevolg hiervan is een te sterke produktiestimulans marktbederf en in cultuur brengen of houden van gebie- den, die beter door de landbouw konden worden afgestoten.

3e. Verder zien we dat het NaMana- le beleid zich aan het verleggen is naar één structuurpolitiek.

Het centrale punt is hier de ruilverka- veling. Hier is niet alleen sprake van

structuurverbetering in het agrarisch ge- bied zelf, maar ook van aansluitende maatregelen, die van betekenis zijn voor de niet-agrariërs.

Het iuiste evenwicht houden

Mr. Geertsema r;che-tste vervolgens de bela;ngrijke positie, die de landbouw in- neemt en als zodanig tot uitdrukking

komt in de landbouwspecialisten, die deel uitmaken van de fracties van de VVD resp. in de Eerste- en in de Tweede Kamerfractie.

Het doel is om de belangen op een zo rechtvaardig mogelijke manier in even- wicht te brengen. Het is niet gewenst en niet mogehjk om alleen met een g~·oe­

ne bril op, politiek te bedrijven. Als po- liticus heeft men een heldere bril no- dig met sterk vergrotende glazen want het gaat om een zo evenwichtig mogelij- ke benadering va;n de vraagstukken.

Het ka;binet Marijnen aan een nader onderzoek onderwerpende, stelde mr.

Geertsema vast, dat dit kabinet geen tien krijgt, maar toch in grote lijnen ten uitvoer gelegd heeft, of hier aan bezig is, wat het accoord van Wassenaa-r in zijn kern omvatte.

Van het huidige kabinet is dit een knap stuk werk, gezien de problemen waarvoor men zich vorig jaar gesteld zag. De huidige regering !)lijkt nu ::1a l'h jaar regeren een goede homogeni- teit te hebben bereikt waardoor het een- . voudiger wordt vele problemen die nog

voor de boeg staan tot een goede oplos- sing te brengen.

Hierbij doelende op het radio- en tele- visiebeleid, vroeg de heer Geertsema zich af of het kabinet de behandeling hier- over zal overleven. Het gaat hier om de geestelijke vrijheid op lang zicht. De vrije meningsuiting is een zeer gewich- tig punt waar de VVD zich ieer druk overmaakt.

In tegenstelling tot de drukpers is de ether aan vergunningen gebonden. Er bestaat bij de VVD hoop, dat, 'nu in al- gemene zin een grotere eensgezindheid binnen het kabinet is gegroeid, een goede oplossing voor de vrijheid in de ether wordt gevonden.

UIT DE PARTIJ

Dr. Vis spreekt in Soestdijk

De afdeling Soest - Soesterberg belegt op W.nsdagavond 23 febr. a.s. om 8 uur preC!ies een korte ledenvergadering in het Oranje Hotel te Soestdijk.

Na de pauze zal dr. A. J. Vis, wet- houder van Bussum het onderwerp in- leiden: Wie sta;a;t aan het hoofd van de Gemeente?.

Introductie van niet-leden wordt voor deze inleiding gaarne toegestaan.

Bestuur afdeling De Bilt /Bilthoven

In de jaarvergadering van de afdeling De Bilt-Bilthoven is mevrouw dra. J. F.

Schouwenaar-Franssen als bestuurslid af- getreden.

Het bestuur is thans als volgt samen- gesteld: voorzitter: dr. H. ten Kate; se- cretaresse: mej. H. Hanno penningmeester J. Groenhuijse en leden mevr. M. C.

Engelberts-Jüngeling, mr. A. Katan, me- vrouw M. C. Laan-Benders; drs. W. N.

van de Stadt; ir. 0. B. H. Stärk en H.

van Vulpen.

Drentse Staten- en Raadsleden komen in Assen biieen

Tijdens een in het najaar van 1964 te Hoogeveen gehouden vergadering van on- ze Drentse Staten- en Ra;a;dsleden werd de wens te kennen gegeven om in het voorjaar wederom bijeen te komèn en dan een bepaald onderwerp aan de orde te stellen.

Dit gebeurt op zaterdag 20 februari des voormiddags om 10 uur in Hotel Over- singel te Assen.

De heer J. Hasper, oud-gemeentesecre- taris van Rotterrdam zal spreken over:

"de moeilijke gemeentefinanciën", een onderwerp dat zich de laatste tijd we- derom over een uiterst grote belangstel- ling mag verheugen.

De vergadering is niet alleen toeganke- lijk voor de Drentse leden, maar ook voor degenen, die op de candidatenHjsten van de VVD voorkwamen bij de verkiezingen voor de gmeeenteraden van 1962.

OPENBAAR MIDDENSTANDSFORUM

VRIJDAG 19 FEBRUARI 1965

I.C.C.-Pavilioen Vondelpark - Amsterdam - Aanvang 20 u.

Forumleden:

Dr. ]. ALERS - F. L. VAN DER LEEUW - Mr. F. PORTREINE • M. VISSER

1 Minder tegenstellingen tussen boer en stedeling

Ir. A. Franke nam hierop het woord en constateerde, dat nu de tegenstelling tussen boer en stedeling minder wordt, als zodanig ook de tegenstelling ruilver- kavellng en recreatie verdwijnt. De ste- den kruipen het platteland in, de stede- lingen zwermen uit. Letterlijk en fi- guurlijk groeit men naar elkaar toe. De moderne boer met zijn gemechaniseerd bedrijf is daarnaast veel meer manager geworden en verlangt een inkomen, dat daarmee in overeenstemming is. Dit beeld van de landbouw dient men steeds voor ogen te houden wanneer het gaat over de toekomstige ontwikkeling.

Ruilverkaveling is geen uitruilen van percelen alleen, maar ook uitvoering van werken ten behoeve van de landbouw in het gebied zelf. Deze werken moeten dus ook passend zijn voor de behoefte, die over 25 of 30 jaar zal worden ge- voeld. Deze investeringen kunnen im- mers alleen over een lange periode van 30 à 50 jaar worden afgeschreven.

Spreker wees in dit verband op de plannenmakers, die al zoveel voorspel- lingen gedaan hebben, die niet uit- kwamen. Men tracht te veel in details te voorspellen. Het gaat veel meer om de grote lijn. Dit betekent, dat een geraam- te van wegen nodig is, geschikt voor het

huidige en toekomstige verkeer met ruimte voor gemechaniseerd vervoer met electriciteits-, gas- en telefoonleidingen.

Zoveel mogelijk flexibiliteit dus, wat niet alleen voor de wegen moet gelden,

De vier doeleinden, waarvoor de ruim- te in ons land bestemd moet worden zijn:

wonen, transport, werken en ontspanning.

Over de eerste drie punten kunnen we het wel eens worden. Het laatste punt ligt moeilijker. Spreker meende, dat juist binnen de stedelijke bebouwing meer aan- dacht besteed moet worden aan dit laatste punt "het levensklimaat". Bij de ruimte- lijke ordening is het ongewenst, dat, met uitzonderingen daargelaten, één terrein geen twee bestemmingen krijgt.

Voor de recreatie is thans sprake van een versplintering van krachten. Spreker keerde zich tegen stemmen, die in den lande opgaan om de ruilverkavelingswet zo om te vormen, dat deze een bijzondere vorm van onteigening wordt. Bij het op- stellen van de plannen wenst men hier rle landbouw terug te dringen of uit te schakelen. Dit is onaanvaardbaar.

Voor de onttrekking van gronden ten behoeve van woningbouw of recreatie zijn andere mogelijkheden geëigend. Ruilver- kaveling betreft een structuurplan voor de landbouwgronden. Recreatie en ruil- verkaveling zijn beide belangrijk en zul- len nog belangrijker worden in de toe- kmnst. Ze behoeven niet met elkaar in strijd te komen mits de procedures en de verantwoordelijkheden maar duide- lijk bepaald worden. Ruilverkaveling moet een zaak van de landbouw blijven, mede ook vanwege de rentabiliteic. D.

SPREEKBEURTEN

PERIODE 12 FEBRUARI TOT EN MET 12 MAART 1965

12 februari - Meppel Th. H. J oekes

15 februari - 18 februari -

19 februari -

22 februari -

24 februari - 25 februari - 26 februari -

4 maart

5 maart

6 maart

8 maart

10 maart 12 maart

Emmen

Schouwen/Duiveland Diemen

Den Helder Winterswijk

Zutphen (studiegroep) Dwingeloo

Wageningen Gorredijk

Amsterdam (midden- standsforum)

Stellendam Amersfoort

(Jongeren Parlement) Zeist

Middelburg

·-

Zuidlaren (afd. + ^{JOVD) -}

Geleen Sneek

Goeree/Overflakkee Leiden (afd. + Liberale - Studentenver. Leiden) Almelo

Doetinchem

Broek in Waterland Leeuwarden (Lib.

Sociëteit)

Den Burg (Texel) - leerl. Rijks-HBS Arnhem

Leiden (Conferentie over ontwikkelingshulp) Gouda

Enschede Emmen

Anna Paulowna

Ir. L. G. Oldenbanning Mr. W. J. Geertsema Mr. F. Portheïne Mr. W. J. Geertsema

Mevr. H. v. Someren-Downer Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften

R. Zegering Hadders Mr. W. J. Geertsema Dr. K. van Dijk Mr. F. Portheïne M. Visser J.C. Corver

Mevr. H. van Someren-DowneJ Mevr. Mr. E. Veder-Smit Th. H. J oekes

Ir. K. van der .Pols R. Zegering Hadders Mr. J. Drijber M.Visser

Mevr. H. v. Someren-Downer Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Ha aften.

Mevr. H. v. Someren-Downer Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften

Ir. D. S. Tuijnman M. Visser

Th. H. J ^oekes Mr. F. Portheïne H. J. L. Vonhoff Ir. A. Franke Prof. S. Korteweg Mr. H. van Riel

Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften

Th. H. J oekes

Mevr. H. van Someren-Downe1 Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften

Amersfoort SiClney J. van den Bergh

Haarlem Mr. H. van Riel

N.B. IN DEZE OPGAVE ZIJN NIET VERWERKT DE SPREEKBEURTEN, WELKE DOOR ONZE KAMERLEDEN EN ANDERE SPREKERS BUI-

TEN HET VERBAND VAN ONZE PARTIJ WORDEN GEHOUDEN.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

UITLAAT

* * De V ARA-leiding heeft vorige

* maand de uitzending van een radio-gesprek met redactieleden van het socialistische jongerenblad Links verboden. De uitzending zou in de rubriek Uitlaat de lucht in zijn ge- gaan. "Wij willen eerst nog enkele achtergronden van het blad te weten kome:1 alvorens een definitieve beslis- sing te nemen", zo verklaarde de lei- ding van de VARE . Die achtergronden zijn dunkt ons duidelijk genoeg: Links staat links van d- PvdA. Het wenst bijvoorbeeld socialisatie van de voor- naamste produktiemiddelen en kijkt met een vriendelijker (linker) oog naar de comn:.mistische wereld. Het sch.ijnt de V ARA moeilijk te zijn dat nu eens nuchter te laten vaststellen.

Vreemd, want anders is deze omroep nooit zo kieskeurig met wat zij via de rubriek Uitlaat ventileert.

BRANIES

* * In Den Helder is de wens ge-

* ^{uit r~::t} het de wat oudere ma- trozen wordt toegestaan muts en bra- niekraag te verwisselen voor pet en jasje. Deze schepelingen - vaak tech- nici, die niet meer als katten in het want klimmen - apprecieren het niet wanneer zij met vrouw en kinderen door de stad lopen en de jeugd dan

"dag Jantje" tegen hen roept. Tegen- woordig is het zo, dat, wanneer een matroos tot korporaal is bevorderd, hij na zes jaar van rijkswege een uni- form krijgt met de platte pet l)n het jasje v:an de onderofficier. Niet ieder- ec _l wordt echter bevorderd tot korpo- raal, zodat iemand van 35 of 40 jaar nog schepeling kan zijn. Misschien is het een goed idee om aan de branie- kraag een maximum leeftijdsgrens te verbinden. Het begrip branie - durf, onverschrokkenheid en kranigheid - wordt dan een eretitel voor de jonge matroos van de Marine.

HONDS

* * Voortaar zullen reizigers ook

* in de eerste klas compartimen- ten hun grote of kleine hond bij zich mogen houden. Ziehier een bericht, dat vele hondenliefhebbers mèt ons stellig heeft verblijd. De honden zul- len in de eers: klas een reductie-ta- rief van vijftig procent "genieten".

Daar is niets tegen en veel voor.

Slechts moet men hopen, dat criti- casters in dit alles geen aanleiding tot vers venijn zullen zien. Want zij zouden kunnen redeneren, dat de nieuwe regel discriminerend en zelfs anti-democratisch werkt. Beschouwt men immers de zaak niet van de men- selijke, maar van de "hondse" kant, dan zal het ook voor deze viervoeters een status-symbool worden om eerste klas te worden vervoerd. De aristo- cratische barzoi's en de sierlijke ha- zewinden zullen nóg meer reden heb- ben met dédain neer te zien op hun ordinaire straat-collega's. De Nuv'r~en kunnen wij echter toevoegen, dat ook honden recht hebben op hun aandeel in de welvaartstaat.

KWAAD

* * Een in onze ogen charmant,

* althans volmaakt aanvaardbaar interview met Prinses Beatrix werd voor Het ~arool aanleiding tot een zeer breedvoerig en zeer zuur hoofd- artikel. !let komt op tegen de stijl van het werkstt:k van een ANP-verslag- geefster, die. "schoolmeisjestaal" ge- bruiken zou. Mèt het ANP kan men zich afvragen waarom het onafhan- kelijk dagblad aan een product, dat zozeer de toorn van de hoofdredactie Wekte, niettemin een gehele pagina heeft gewijd. Wanneer het peil van een interview naar het oordeel van Het Parool, door "schuld" van de verslaggeefster niet door de beugel ko~, had m:m het beter kunnen sup- Pnmercn. De mededeling achteraf maakt op ons de indruk van een thea- ter-directeur, die in het programma Van een première een uitvoerig be- toog doet afdrukkén omtrent de ab-

~lut· .n\ •a:!rC:~ van het nieuwe stuk.

f was Het Parool die dag slechts in

~e~ kwaad humeur? Ook dan nog liJft het een kwaad geval.

11 FEBRUARI 1965 - PAGINA:

Mejuffrouw mr. ]. ]. Th. ten Broecke Hoekstra:

ALGEMENE BIJSTANDSWET GEEN GUNST, MAAR RECHT

Vorige week hield ons Tweede Kamerlid, mejuffrouw mr. !. !. Th. ten Broecke Hoek- stra, een radiorede over het onderwerp:

Algemene Bijstandswet.

Aan deze rede ontlenen wij het volgende:

1 januari 1965 is een gedenkwaardi- ge dag in Nederland, omdat op die da- tum de Algemene Bijstandswet - het sluitstuk van onze sociale voorzieningen in werking is getreden.

Ik heb aan de totstandkoming van de- ze wet in de Tweede Kamer met over- tuiging meegewerkt, omdat daarin wordt geregeld hetgeen de VVD in haar beginselprogramma onder meer uitdruk- kelijk heeft gesteld, nl. dat onze partij er naar streeft, dat armoede en gebrek tengevolge van oorzaken, die de indivi- duele mens niet kunnen worden toege- rekend, door een doeltreffende organisa- tie van sociale verzorging behoren te worden gelenigd, waarbij moet voorko- men worden, dat het verantwoordelijk- heidsbesef van de individuele mens wordt ondermijnd. .

Artikel 1 van de Bijstandswet verplicht de gemeentelijke overheid-aan iedere Ne- derlander, die hier te lande in zodanige omstandigheden verkeert of dreigt te ge- raken, dat hij niet over de middelen be- schikt om in de noodzakelijke kosten van het bestaan te voorzien, bijstand, d.w.z.

financiële hulp te verlenen.

Vóór 1 januari jl. werd op grond van de toen geldende Armenwet ook hulp gegeven - we spraken toen van steun - maar de gemeentelijke overheid had pas de mogelijkheid tot hulpverle- ning, indien het kerkelijk en particulier initiatief en de wettelijke onderbauds plichtigen niet in de nood voorzagen.

Vandaar dat men zegt, dat door de Bij- standswet de hulpverlening voor de mens in nood van een gunst tot een recht geworden is!

Recht van beroep

Voortaan ook zullen afwijzingen van verzoeken om bijstand behoorlijk moe- ten worden gemotiveerd en schriftelijk aan de aanvragers worden medegedeeld.

Ieder heeft dan het recht tegen de be- slissing een bezwaarschrift in te dienen bij Burgemeester en Wethouders en eventueel later nog in beroep te gaan bij Gedeputeerde Staten en in hoogste instantie bij de Koningin. Op deze wijze zal dus de hulpverlening doeltreffender kunnen geschieden.

Heel belangrijk is ook de bepaling, dat de bijstand moet worden afgestemd zowel op de omstandigheden en ;moge- lijkheden van persoon en gezin, alsook op het betoonde besef van verantwooc- delijkheid voor de voorziening in het be- staan.

Bovendien dient deze bijstand er op gericht te zijn de persoon zo mogelijk in staat te stellen zelfstandig in zijn be- staan te voorzien. Daarom zullen als re- gel voorwaarden tot inschakeling in de arbeid aan de bijstand verbonden wor- den, tenzij redenen van medische, soci- ale of andere aard zich hiertegen verzet- ten.

Iemand, die werken kan, zal zich dus op het Arbeidsbureau moeten laten in- schrijven. Het spreekt vanzelf, dat iedereen in de eerste plaats zelf verant- woordelijk is voor de voorziening in zijn besta.an, zodat zijn eigen inkomsten en bezit en die van zijn minderjarige ge- zinsleden bij de bijstandsverlening niet buiten beschouwing blijven. In beginsel zal de bijstand dus een aanvullend ka- rakter hebben.

Sinds 1 januari 1965 werd ook het AOW-pensioen verhoogd tot een sociaal minimum. Voor vele bejaarden een gro- te vreugde, maar, helaas ook voor ve- len een grote teleurstelling, en wel voor al diegenen, die van de gemeentelijke so- ciale dienst vóór 1 januari elke maand een bepaald bedrag voor kolen, kleding, huishuur enz. bij hun AOW ontvingen.

Deze aanvullende bijstand krijgen de meeste zelfstandig levende bejaarden door de verhoging van de AOW niet meer. Maar hun verwachtingen waren na alles wa+ er over deze verhoging in de pers, radio en televisie is geschreven en gezegd, heel hoog gespannen. In de- ze voorlichting werd echter vergeten er

op te wijzen, dat de duizenden bejaaJ.·- den die van de - gemeentelijke sociale diensten financiële hulp kregen slechts bij uitzonde:ring in bijzondere gevallen aanspraak op bijstand konden maken.

Jammer dat tengevolge van onvoldoende voorlichting teleurstelling en misver- stand is ontstaan. Dit werpt een scha- duw op een op zichzelf zo goede soci- ale maatregel.

Falende voorlichting

Ik vraag mij ook af of in de gehele voorlichting over de Algemene Bijstands- wet wel altijd voldoende uit de verf is gekomen dat elke burge1· in de aller- eerste plaats de plicht heeft alle mogelijkheden te benutten om voor zich- zelf te zorgen, en dat juist het doel van de bijstand er op gericht is de aanvra- ger zoveel mogelijk in staat te stellen weer zelfstandig in zijn bestaan te voor- zien, m.a.w. dat vele bijstandsbehoeven- den wel degelijk ook plichten hebben.

Uit ervaring weet ik, dat ook hier- door bij verschillende mensen een ze- ker onbehagen uit misverstand is ont- staan. Telkens blijkt nog, dat mensen, die werkelijk bijstand -nodig hebben weigeren zich tot de gemeentelijke so- ciale diensten te wenden, omdat zij dit als onwaardig en vernederend be- schouwen. Ik dtmk dan bv. aan diege- nen, die de laatste jaren meer en meer in . financiële moeilijkheden zijn gekomen, omdat hun pensioen niet toereikend is voor de steeds meer stij- gende kosten van een bejaardentehuis.

Ik weet, dat het voor velen een moei- lijk besluit zal zijn om bijstand te vra- gen, maar laten zij bedenken, dat de grote prijsverhogingen hun financiële moeilijkheden veroorzaken. Omstandig- heden dus, waaraan zij zelf niets kunnen doen. Juist voor zulke gevallen kan de nieuwe Bijstandswet een uitkomst zijn, omdat daarin geen gunst maar een recht op financiële hulp is vastgelegd.

Actuele kernpunten

CV ervolg van pagina 1)

Ondanks de aanvullende begrotings- post van f 11 miljoen voor 1965, toonde men zich, vooral van de zijde V'an de PvdA, de KVP en de ARP, nog weinig tevreden over de totale Nederlandse bij- dragen voor de ontwikkelingshulp.

Staatssecretaris Diepenhorst stelde een geleidelijlr.e verdere verhoging van onze bijdragen in he,t vooruitzicht, maar vol- komen begrijpelijk kon hij voor het vol- gende begrotingsjaar toch nog geen con- crete toezegging doen omtrent de om- vang daarvan.

In· dit op21icht bevond hij zich dus in precies dezelfde positie als minister Schouwc:1aar toen deze bij de behande- ling van haar begroting hetzelfde stand- punt moest innemen ten aanzien van de hogere subsidiëring van het maatschap-

pelijk werk. Over de begroting 1966 moet het Kabinet zich uiteraard nog beraden

Uitvoering niet eenvoudig

De uitvoering van deze nieuwe wet zal niet eenvoudig zijn. Het is nu een- maal altijd gemakkelijker een wet te maken dan toe te passen. Laten wij ech- ter niet vergeten, dat vrijwel alle ge- meentelijke sociale diensten al jarenlang ertoe overgegaan waren de oude Armen- wet soepel toe te passen, ja zelfs stelsel- matig ervan af te wijken, omdat strikte naleving niet meer in overeenstemming was met de opvattingen en mogelijkhe- den van de tijd.

Ik heb dan ook goede hoop, dat van, de mogelijkheden va;n deze wet voor de mens in nood een verantwoord gebruik gemaakt zal worden. De tijd, na het inwerkingtreden verlopen, is nog veel te kort om daar thans een oordeel over te kunnen geven.

Wel wil ik tot slot er nog eens heel na- drukkelijk op wijzen, dat elk mens, die op zijn eigen benen kan staan zonder financiële hulp van de overheid, daar niet dankbaar genoeg voor kan zijn!

Gl

5 . ,

STALEN MEUBELEN

E

CULEMBORG

}6 fM

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Koninginnegracht 6 I 's-Gravenhage Telefoon ( 070) 60 48 03

( 3 lijnen) Giro 67880

zodat geen enkele minister zich op dit punt nog aan concrete cijfers kan bin- den.

Bij de bespreking van de mede-finan- ciering van ontwikkelingsprojecten van Nederlandse particuliere organisaties in de ontwikkelingslanden stelde mevrouw Stoffels-Van Haaften de begrijpelijke eis dat die gelden niet uitsluitend ten goede zouden komen voor projecten van missie en zending, maar ook ter beschikking zullen worden gesteld van andere parti- culiere activiteiten. Als voorbeeld noem- de zij hetgeen de Vereniging voor Sexu- ele Hervorming in deze gebieden zou willen ondernemen.

Staatssecretaris Diepenhorst gaf de ver- zekering, dat bij de mede-fina~cie!i~g door de overheid, zeker geen d1scnnu- natie zal worden toegepast en dat die mede-financiering zich dus inderdaad niet tot ontwikkelingsprojecten van mis·

sie en zending zal beperken. A.

~,Houdt de Vrijheid hoog!''

VUURVASTE STENEN IN ALLE SOORTEN .,M 0 LIS 0 L" MOLER ISOLATIESTENEN

VUURVASTE ISOLATIESTENEN

ZUURVASTE STENEN

,P R 0 D 0 R I TE' CHEMISCH BESTENDIGE PRODUKTEN LEVERT

N. V. Gouda V uurvast

VERENIGDE VUURVASTE-STEENFABRIEKEN GOUDA - TELEfOON 67 44 - I 18 20)

Boele~s Seheepswerven en Machinefabriek N. V.

BOLNES (BIJ ROTTERDAM)

•

Reparatie en nieuwbouw

TELEFOON 195100 ROTTERDAM

Copie voor deze rubriek te zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

Wij groeien vast ...

In tal, ja, niet in last, want: hoe meer zielen, hoe meer vreugd. Tot ons genoegen hebben wij nu ook een centrale-vertegenwoordigster in Limburg, nl. mevr. J. M. Kruidhof-Dicker, Houthe- merweg 34, Valkenburg.

Dat opent weer nieuwe perspectieven.

Wij wensen haar veel succes.

Van Valkenburg naar Terschelling.

Daar hebben enige dames een paar bij- eenkomsten belegd, waarop de vragen- lijsten over koopgewoonten en midden- stand behandeld werden. De bijeenkom- s~en vielen zeer in de smaak en anderen, d1e er van hoorden, willen een volgende keer ook graag van de partij zijn. Aldus schiijft mevrouw R. Luidenga-Bakker.

•

TELEGR. BOELE-BOLt-IES

Daar g·aat het dus ook best; wie weeil waartoe het leidt.

Vragenlijsten

Naar aanleiding van het bovenstaan- de vestigen wij nog eens de aan- dacht op de vragenlijsten; de antwoorden komen nu langzamerhand binnen. Wij hebben de indruk, dat er heel verschil- lend over geoordeeld wordt. Maar stof tot praten geven ze in elk geval.

Hilversum-La re n-Biarieum

naar gaat men die vragenlijsten op maandag 15 februari a.s. behande- len bij mevrouw M. H. Cool, Bergweg 29 B, Hilversum. Eerst wordt er, om 14 uur, de jaarvergadering gehouden; men hoopt op aller aanwezigheid.

Grond en aardgas

De afdeling, neen, de vrouwengroep Voorschoten hield de derde bij- eenkomst va.n dit seizoen. Spreker voor deze avond was de fractievoorzitter van de VVD in de gemeenteraad, de heer A.

de Groot. Deze gaf allereerst een uiteen- zetting over het bestuur van een gemeen- te. Vervolgens werd nader ingegaan op de wijze waarop een uitbreidingsplan tot rstand komt. Na de pauze besprak de heei' De Groot verschillende probleme:. ver- band houdende met het komende aard- gas.

Spinners en Twijners van

Weef- en Tricotgarens

n.v. Vernis- en Verffabriek v/h H. Vettewinkel & Zonen Amsterdam n.v. Nederlandse Muurverfindustrie Uithoorn

industrielakken - vernissen muurverven - konstruktieverven

scheepsverven - autolakken

Mr. J. J. VAN BOlHUIS

OVERLEDEN

Op bijna 85-jarige leeftijd is in Den Haag overleden mr. J. J. van Bolhuis.

In de jaren vóór de tweede wereldoor- log, toen de strijd voor de liberale ge- dachte een zeer zware was, heeft mr. van Bolhuis door niet aflatende activiteit en door het uitdragen van liberale denkbeel- den, zowel in zijn parlementaire over- zichten in de Nieuwe Rotterdamse Cou- rant, ma.ar vooral door zijn arbeid als hoofdredacteur van het toenmalige week- blad "De Vrijheid", orgaan van de Vrij- heidsbond, er veel toe bijgedragen om de lampen brandende te houden.

Voor al hetgeen hij in die tijd gedaan heeft past het ook in ons weekblad woor- den van dank te spreken en zijn nage- dachtenis in dankbare herinnering te me- moreren.

D. W. D.

Activiteiten in Rockanje

De afdeling Rockanje van de V.V.D.

hield vrijdagavond 29 januari j.l. in hotel De Dreef een zeer druk bezochte propa- ganda-bijeenkomst (ca. 120 personen).

De heer L. Hazelbalg kon als voorzit- ter van de plaatselijke afdeling de velen - niet alleen uit Rockanje, maar ook andere afdelingen hadden acte de pré- sence gegeven - welkom heten en de beide sprekers inleiden: mevrouw ir. A.

Kuiper-Struyk, lid van de Tweede Ka- mer en gemeenteraadslid van Rotterdam en de heer mr. H. E. Koning, secretaris van de V.V.D., afdeling Rotterdam, die het woord voerde in plaats van het aan- gekongigde Tweede Kamerlid J. C. Cor- ver, die wegens ziekte verhinderd was.

Mevrouw ir. Kuiper-Struyk gaf in het

kort de waarschijnlijke ontwikkelings- plannen van Vom·ne weer zoals dat in het Streekplan is vastgelegd.

De heer Koning betoogde, dat op 2 juni a.s. de vertegenwoordigers van Rijnmond worden gekozen. Hij wees op de taken van het nieuwe lichaam en stelde dat de wijze van besturen, zoals die uitgevoerd kan worden door Rijnmond, de kiezers dichter bij de gezagsdragers kan doen brengen. Hij wekte tenslotte, zoals ir.

Kuiper-Struyk voor hem, allen op te ijveren voor succesvolle verkiezingsuit- slagen voor de V.V.D. op 2 juni a.s., w<;n- neer de vertegenwoordigers van RIJU- mond worden gekozen.

Na afloop werd een groot aantal vra- gen gesteld.

Executive Liberale

Internationale vergaderde

De Executive van de Liberale Interna- tionale heeft op 30 januari te Parijs ver- g·aderd onder voorzitterschap van de heer Ma.lrugodi.

Verschillende huishoudelijke en orga- nisatorische zaken, alsmede de financië- le toestand van de Liberale Internationa- le werden zeer uitvoerig besproken.

van Nederlandse zijde was op deze vergadering de heer D. W. Dettmeijer aanwezig.

Congres

Liberale Internationale van 26-29 september in Zweden

De Executive van de· Liberale Interna- tionale heeft besloten dit jaar het con- gres van de Liberale. Internationale te houden van 26 tot 29 september in Zweden in de omgeving van Stockholm.

Het thema voor dit congres zal zijn:.

"Sleutelprobleem van Atlantische be- trekkingen".