Een enkel woord naar aanleiding van de buiten ge- wone algemene vergadering onzer partij

(1)

VliJBEID EN

DEMOCRATIE

VRIJDAG 28 OCT. 1949 - No. 82

ZIJ BEZIEN DE BEGROTING

Pag. 6

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

ERNSTIGE OVERWEGING

Een enkel woord naar aanleiding van de buiten ge- wone algemene vergadering onzer partij

Is

het wonder, dat in onze partij weerspiegeld wordt, wat in het maatschappelijke leven de gemoederen bezig houdt? Er is grote onrust in den lande over de gang van zaken met betrekking tot het Indonesische probleem in zijn volle omvang en het is duidelijk, dat deze onrust ook onze partij beroert. Het was dan ook een verstandig besluit om elk partijlid op 8 October de gelegenheid te geven naar Utrecht te komen en aldaar deel te hebben - hetzij actief, hetzij passief - aan de gedachtenwisseling over deze kwestie, en de uiteenzettingen van mr. Vonk en mr. Oud aan te horen. Zeer velen waren gekomen, waarbij ook velen, die wij voor de eerste maal aanwezig zagen. Op 29 October heeft wederom een bijeenkomst plaats, ditmaal een buitengewone algemene vergadering.

'Ir 'Ir 'Ir

Het houden van een buitengewone algemene vergadering is inderdaad een buitengewone zaak. Wanneer het hoofdbestuur zijn leden oproept en de &!'delingen en centrales dus in de geiegenheid zullen zijn hun afgevaardigden te sturen, dan getuigt dit op zichzelf al van de grote ernst yan de situatie. Als wij dan ook zeggen ons over die vergadering te verheugen, dan moge men ons goed verstaan. Wij denken dan namelijk in het b\jzonder aan het nut, dat het heeft, wanneer zij, die zich door aanzien en ge- stage arbeid in onze partij een positie van ver- trouwen bij de leden hebben verworven, zich uitspreken. Hun woord heeft gezag, in eigen plaatselijke of gewestdijke kring, maar ook in de algemene vergadeclng en· jegens de leiding der partij. Wanneer onze voormannen uit alle delen van ons land hun woord spreken, dan weten wij dat zulk een woord uitgebalanceerd is, na rijp beraad en discussie in de afdelingen tot stand is gekomen en daardoor grote waarde bezit. Al onze afgevaardigden dragen hun verantwoordelijkheid en het lijkt ons goed deze verantwoordelijkheid te toetsen aan die van die- genen onzer partij, die momenteel geroepen zijn in de practische politiek zich met het Indone- sische probleem bezig te houden.

• • •

Tot deze "confrontatie van verantwoordelijk- heden" komen wij in vcrband met enkele beschouwingen in het Utrechts Nieuwsblad. Dit blad, uitstekend geredigeerd en steeds hoofdartikelen brengend, die van bijzondere waarde zijn, heeft enige malen aandacht geschonken aan de artikelen, die wij in de laatste weken naar aanleiding van het Indonesische probleem 'hebben geschreven. Wij zullen er in de komende tijd nog wel meer op moeten terugkomen, maar een enkele opmerking willen wij dan nu toch maken.

Wij doen dat naar aanleiding van een uitspraak van het blad in een artikel, dat het schreef op 10 October en waarin werd gezegd:

"De V.V.D. is geenszins van haar oppo- sitie af. Deze zal zich ook vóór de algemene vergadering weren. Zij heeft daartoe het recht, omdat mede zij de zittende Kamer-

fractie in het parlement bracht. En is een Kamerlid niet de vertegenwoo~di; ,.,. van zijn kiezer? Wordt hij niet gekozen ~:n de invloed van zijn kiezersvolk op het regerings- beleid uit te oefenen?"

Deze uitspraak vraagt bespreking, want zij zou tot misverstand kunnen leiden.

• • *

wat het Utrechtsch Nieuwsblad daar zo neerschrijft gaat over een aangelegenheid, die wij in onze verkiezingsredevoeringen ook steeds naar voren hebben gebracht. De woorden van het blad zouden kunnen doen denken, dat op een goed ogenbllk aan de Kamerleden op- drachten gegeven zouden kunnen worden. Wij denken, dat het blad zover niet zou willen gaan, maar het is toch goed om de zaken zuiver te stellen.

Vóór de verkiezingen gaat het candidaat- KamerJid tot de kiezers met een program. Men weet dus de grote lijnen waarlangs hij zal gaan, maar is hij gekozen, dan zal hij in de vele con- crete situaties, waarin hij een beslissing moet nemen, dit alleen kunnen doen volgens eigen geweten en naar zijn eigen inzicht. Hij oordeelt en beslist zelfstandig. Wanneer anderen daarin mede zouden spreken, dan zouden wij verzeilen in een ontaarde democratie. Dan zouden beslissin- gen worden geinfluenceerd door sentimenten, belangen en toevalligheden. \Vij herinneren ons nog zeer goed hoe de gehele liberale pers bij- voorbeeld met de grootste kracht heeft gepro- testeerd toen jaren geleden enige· Amsterdamse raadsleden werd;>n gedwongen heen te gaan toen zij hadden gehandeld op een wijze, die hun partij niet \Velgevallig was.

" " 'Ir

De volksvertegenwoordiger draagt de verantwoordelijkheid voor zijn beslissing. En hier ontmoeten kiezer en gekozene elkaar toch, daar immers geen volksvertegenwoordiger zijn taak goed kan verrichten zonder . te weten wat er in het volk leeft en zonder zijn gedachten te hebben getoetst aan die van anderen. Dit zien wij als één van de grote waarden van een algemene vergadering. \Vaar dan tegenover staat, dat de volksvertegenwoordiger begrip kan wek·

ken voor ziJn standpunt.

.

^..

.

Het Utrechtsch Nieuwsblad is ook maar vast aan de schuldvraag begonnen. Het stemt in met ons laatste hoofdartikel en zegt dan met trots: ziet, dat was niets geen nieuws, dat leeft al jaren binnen de partij van de heer K. en wij hebben al "een paar honderd hoofdartikelen aan deze opvattingen gewijd". Het spijt ons,· dat onze honderden redevoeringen en onze stukken over deze aangelegenheid blijkbaar niet ter kennis van het Utrechtseli Nieuwsblad zijn gekomen in de loop der tijden. Maar nu willen wij de redactie van dit blad iets verraden. Toen wij de laatste weken die artilcelen schreven, en toen wij herinnerden aan de door elkeen - wij zeggen

dit met nadruk - geprezen redevoering van mr.

Oud, vlak voor het begin van de Ronde Tafel Conferentie uitgesproken, toen deden wij dat niet om onze leden eens een oud verhaal op te dissen. Toen wij voorts vorige week de nu ook door het Utrechtsch Nieuwsblad geprezen woorden neerschreven, toen deden wij dat ook niet omdat wij lust hadden om weer iets te zeggen, wat wij al lang en al vaalt hebben geschreven en gezegd.

Wij koesteren een illusie. Namelijk, dat wanneer één van onze Kamerleden in het officiële blad van onze partij en wel op de voorpagina een artikel schrijft, dit ook door anderen dan partijleden en belangstellende burgers zal worden gelezen. Wij weten, dat het blad uitgeplozen wordt door onz·e politieke tegenstanders en wij nemen aan, dat zulk een artikel ook gelezen wordt door de regering.

Bij dèze enkele woorden maar laten.

Hoopvol

willen wij het nu K.

Het zou wel zeer lichtzinnig zijn op het ogenblik het communistische gevaar in de wereld te onderschatten. Dit neemt niet weg, dat men moet trachten de ontwikkeling der politieke gebeurtenissen door een juiste bril te zien, d.w.z.

dat men enerzijds het gevaar niet dient te onderschatten, doch dat men anderzijds mede oog moet hebben voor de lichtzijden, die in de internationale politieke ontwikkeling zijn te ontdekken voor zover het o. m. de positie van de communisten betreft. Zo kan het voor de democratie niet anders dan een verheugend verschijnsel worden genoemd, dat de communisten ·in Noorwegen bij de laatst gehouden verkiezingen niet alleen 10 zetels ach- teruitgingen, doch in het geheel niet meer in het parlement terugkeerden. Een zeer bijzondere ontwikkeling, die toch waarlijk wel op de juiste waarde mag worden geschat. Een soortgelijke ontwikkeling kon worden waargenomen bij de jongste tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen, die in twee voorsteden van Parijs, te Rouaan en te Saint Chamas, (in het gebied van Marseille) werden gehouden, alwaar een uit communisten bestaande gemeenteraad door socialisten werd vervangen. In Hamburg verging het de socialisten echter min- der goed. Van de 120 zetels verkregen zij er bij de jongste verkiezingen 65, tegen de vorige maal 82.

De communisten moesten met 5 zetels genoegen nemen. Inderdaad een ontwikkeling die nog aller- minst aanleiding geeft tot uitbundig juichen, doch die opnieuw met tastbare feiten bewijst, dat de strijd voor vrijheid en democratie geenszins een hopeloze strijd is en dat bij taai volhouden de geest van de massa kan worden behoed voor een dictatoriale idiologie. Men bedenke, dat dit eveneens voor ons èigen land geldt. Mogen wij ons thans reeds bezinnen op onze plicht bij de komende Statenverkiezingen.

(2)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE !8 OCTOBER 1H9 - Pag. I

itsen

Socialistische infiltraties in het *

ontwerp op de P.B.O.

V oorstel Molenaar komt

^ln^•

de afdelingen

Het is goed, er in deze slotbeschouwing over de openbare behandeling·

van de publiekrechtelijke . bedrijfsorganisatie in de Tweede Kamer aan te herinneren, dat de heer KPrtha!s vóór tot de eindstemming werd overgegaan, namens onze V.V.D.-fractie èen "korte verklaring" aflegde, waarin hij nog eens vaststelde, dat zijn fractie (in overeenstemming trouwens met het beginselprogram van de partij) voorstandster is van het beginsel der bedrijfsorganisatie, maar dat zij de bepaling van artikel 67, welke de instelling van bedrijfschappen bij algemene maat- l'egel van bestuur mogelijk maakt, zowel uit grondwettelijk als uit beleidsoogpunt een zo ernstige fout achtte, dat zij haar stem aan dit' ontwerp n i e t kon geven. Bezien wij nu het ontwerp in zijn geheel, zoals dat tenslotte uit de behandeling in de Tweede Kamer is te voor- schijn gekomen, dan valt niet te ontkennen, dat het menige bepaling bevat, die het ons niet al te zeer doet betreuren, dat onze fr.fictie voor di t ontwerp, geen mede-verantwoordelijkheid op zich heeJt genomen.

stemmen. Met onze fractie stemden drie P. v. d. A.-ers mee (de heren Emmens, Goedhart en ir. Vondeling), wie deze monopolie-positie toch blijkbaar ook te ver ging, benevens de hèer Welter.

* * *

Het zou onjuist zijn, de schijn te wekken, dat onze fractie in het g e h e e 1 geen successen boekte.

Dat was n.l. we 1 het geval. Zo werden in het nadere overleg van de commissie van voorbereiding mèt de Regering tenslotte verscheidene voor- stellen van Drs. Korthals door de Re- gering overgenomen, terwijl ook emge amendementen in de Kamer werden aanvaard. Zo boekte drs.

Korthals het succes, dat zijn amendement, om voor de leden Van de Sociaal-Economische Raad het stel- sel van plaatsve·rvanging mogelijk te maken, ondanks vrij krachtige bestrijding van de zijde van de staatssecretaris, door de Kamer werd aanvaard. Tenslotte komen wij dan aan de van socialistische zijde ingediende amendementen, voor zover deze dank zij de medewerking van prof. Romroe en zijn medeleden werden aangenomen en die dus onder de tweede categorie, welke wij in de aanvang noemden, moeten worden gerangschikt. Stuk voor stuk betekenen zij infiltraties van soCia- listische denkbeelden en strevingen, die het ontwerp voor ons aanmer- kelijk hebben verslechterd.

Die bepali!"gen van bezwarende.

aard zijn, naar haar afkomst, in twee groepen te verdelen: 1e. die, welke het ontwerp van den beginne af bevatte en welker wijziging door amendering onzerzijds niet is gelukt;

2e. die, welke (in het bijzonder van socialistische zijde en met hulp van de K.V.P.) daarin bij amendement zijn aangebracht. Tót de eerste categorie behoorde in de eerste plaats de taak-omschrijving. In het ontwerp, dat de commissie-Van der Ven destijds had gemaakt, was als taak voor de algemene bedrijfsorganisatie (de Sociaal-Economische Raad) voorgesteld: "het belang van het gehele Nederlandse bedrijfsleven te bevorderen, met inachtneming van het algemeen belang". En als taak voor de product- en bedrijfschappen was dienovereenkomstig gesteld: "het ge- meenschappelijk belang van de on- d:!rnemingen, waarvoór zij zijn inge- s :eld, en van de daarbij betrokken

r ersonen, te bevorderen, met inacht-

J eming van het algemeen belang".

* .. ..

Dat was een zeer juiste, bij de reële verhoudingen aanslui- tende en niet te hoog grijpende taak- omschrijving. Niettemin is de Rege•

ring daarvan in haar ontwerp afge- weken en heeft zij een redactie ge·

kozen, waarbij het accent nog meer naar het algemeen belang werd ver- legd. Dat was onjuist, omdat daar- med·e aan organen van (grotendeels) belanghebbenden een eis werd ge·

steld, waaraan zij niet k u n n e n voldoen. Daar komt bij, dat, wanneer men aan de2e organen een taak toebedeelt, welke boven hun kracht ligt, men aldus in de hand werkt, dat de overheidsinvloed in die organen wordt versterkt, hetgeen op andere gronden weer zeer onwenselijk is.

Zo werd dan ook door de heren Schouten (A.R.), Schmal (C.H.) en Korthals (V.V.D.) een amendement ingediend, dat de oorspronkelijke taak-omschrijving (die van de commissie dus) zou hebben hersteld. Het werd echter verworpen met 59 tegen 27 stemmen. K.V.P., P. v. d. A. en Communisten stemden als één blok tegen!

.. _*

-v· .v.b. en protestants-christelijke fracties gingen ook samen in haar -verzet tegen artikel 28 van het ontwerp, dat de ministers zelf enjof hun vertegenwoordigers het recht geeft, de vergaderingen van de So- ciaal-Economische Raad en van de commissies uit zijn midden, bij te wonen. Wel zeer terecht maakten zij bezwaar tegen de vreemde figuur, dat de Regering aldus zou kunnen meepraten b\i het vaststellen van een advies, dat aan haarzelf zou wurden uitgebracht. Het artil•el wPrd niett.,min met ongeveer dezeifde meerderheid aangenomen. Geheel al·

.leen bleef onze fractie echter staan met haar amendement op artikel 93.

Dat artikel geeft een opsomming van wat alzo - bij algemene maat- regel van bestuur - aan de "schappen" kan worden toebedeeld. Daar- toe behoren zo belangrijke zaken als de vool'tbreng1ng, af2et, verdeling, de mededinging, mechanisatie, nor-

malisatie en rationalisatie, het on- derzoek op sociaal, economisch en technisch gebied in het algemeen, de lonen e.a. arbeidsvoorwaarden, enz.

Een amendement-~orthals wilde dit gehele artikel doen vervallen en daarvoor in de plaats stellen een bepaling, dat aan de "schappen" die verordenende bevoegdheid zou worden toegekend, welke telkenmale bij de w e t aan haar zou worden over- gelaten.

* * *

Op deze wijze zou dus geval voor geval en met inschakeling van de normale wetgever (en dus van de Kamers) worden uitgemaakt, welke bevoegdheden deze "schappen" zou·

den krijgen. Dit amendement ver- kreeg echter alléén de stemmen van de V.V.D.-fractie zelve.

Een niet zo heel_ veel beter lot trof het ame.ndement van onze geest- verwant, de heer Cornelissen. Hij wenste de bestuursleden van de

"schappen'' niet alleen te doen ver- kiezen door de "representatief" ge·

oordeelde organisaties, maar door de individuele bedrijfsgenoten, uit ca:trdidaten, gesteld door de organisaties öf door een bepaald aantal ondernemers of werknemers. Het werd verworpen met 74 tegen 10

* * *

Dit geldt met name voor twee amendementen van de heer Nederhorst (Arb.), die beide een versterking van de overheidsinvloed brengen: goedkeuring door de Kroon van de door de besturen der bedrijf·

schappen benoemde voorzitters en het d w i n g e n d voorschrijven van de bevoegdheid van de betrokken ministers om een of meer personen

0 ~ezeburger

heeft vorige week een aantal oude Franse film- journaals gezien uit de jaren 1900 tot 1912. Hij heeft daar anderhalf uur ademloos naar zitten kU- ken en met die ongerust-

~ ' '

0 f

~ t

9

heid in het hart, die altijd komt wanneer hij eerst recht beseft dat - ijdelheid der ijdelheden ~ alles ijdelheid is.

Er waren plaatjes bij van de dikke; hooggehoede en van een: keurige vierkante baard voorziene President Fail- lières en een jeugdige vriend die naast deze zelfde b1trger zat, had zelfs de. na a m van die grote heer nog nooit gehoord.

Het was een tragi-komische ervaring, die mooie Pre-;

sident van de grote Republiek te zien, omstuwd door andere heren met rare ho?Je hoeien; of rijdend met de vier en allemaal kurassiers met pluimen en wapperende vaantjes om hem heen. Geen mens die ooit meer denkt aan die brave heer en negen-en-negentig procent der mensen voor wie zelfs de klank van zijn naam geen schijn van bekendheid meer heeft. ·

En zó liepen er wel honderd he1·en over het zilveren doek der verre herinnering, die toen groot en bekend waren, nog geen halve eeuw her, en die nü mèt alles wat in hun levensconceptie, belangwekkend was, tot helemaal niets zijn gereduceerd. Helemaal niets· en wat waren ze toen allemaal wèl ....

Medeburgers, ik wist dat wel, maar vorige week ben ik er anderhalf uur lang mee geconfronteerd en het àller-àller-ergste was, dat geen enkele van die heren, ouwe Faillières voorop, niet belachelijk was. Niet alleen maar tragisch-vergeten, doch bovendien komisch-be- lachelijk.

Wanneer ze ove1· vijftig jaar onze filmjournaals gaan\

vertonen, met onze grote belangrijkerds, dan schrijft wéér een heer wéér een stukje om te zeggen dat die meneren van 1949 zo tragi-komisch-vergeten zijn en dat alles ijdel is.

Ik noem maar geen namen, want ik zou ze dan, van- wege deze burgers objectiviteit, allemáál moeten noemen, die nu groot zijn en wier asse dàn door Clio zijn weg-•

geblazen, de oneindige vergetelheid in.

Ik probeer dat maar niet eens. Het klinkt zo hard.

Nu, en hardheid jegens de groten dezer aarde.... er iS' niets dat vérder af ligt van

DEZE BURGER.

als hun vertegenwoordigers in de bedrijfschappen aan te wijzen. Beide amendementen werden, dank zij ~

K.V.P., aanvaard. Het laatste geldt eveneens vóor , het voorstel, om ook voor de productschappen pat'itaire samenstelling dwingend voor te schrijven.

Aangenomen werd bovendien een krachtig door staatssecretaris van der Grinten hestreden voorstel van de heer Schilthuis (Arb.), waardoor de aan de ,,schappen" te betalen heffingen zullen kunnen worden ver- minderd met een deel van de aan de vrije organisaties door de betreffen·

de ondernemers betaalde contributie.

De staatssecretaris vond in zijn be·

·strijding echter alleen steun bij onze fractie. De heer Korthals liet daarbij de waarschuwing horen: "Wij moe·

ten voorkomen, dat de schijn wordt gewekt, dat het geheel der publiek•

rechtelijke bedrijfsorganisatie een zaak wordt van de organisaties.

Naar mijn gevoelen - en ik zeg dit met nadruk; dat was ook de reden, dat het amendement-Cornelissen was ingediend - moeten wij ervoor zor•

gen, dat de bedrijfsorganisatie in het gehele volk gaat leven en moeten wij voorkomen, dat er twee soorten van bedrijfsgenoten ontstaan."

* * *

Wij stappen hiermede voor het ogenblik van de bedrijfsorga•

nisatie af en willen dan nog even vermelden, dat in de Eerste Kamer is besloten, het ,voorstel van prof.

Molenaar en zijn fractiegenoten van d!;l V.V.D., dat wij in ons vorige num•

mer uitvoerig hebben vermeld, in behandeling te nemen. Het betrof.

zoals men zich zal herinneren, de in•

stelling van een commissie voor In•

doneSische .Zaken, óók voor de Eer•

ste Kamer. Gezien de actualiteit van de naaste aanleiding tot dit voorstel, is het te betreuren, dat men bij deze in behandeling neming niet meer spoed heeft willen betrachten.

Het zal nu op 1 November in de af·

delingen komen. Bij de openbare behandeling komen wij hierop vanzelf

nader terug. A.

{ )

Vrouwen in de V.V.D.

Aan allen, die aanwezig wa- .ren op de conferentie op de Pietersberg, is thans toege- zonden een uitvoerige sylla- bus van de lezing, die mej.

mr. J. J. Th. ten Broecke Hoekstra hield over "sociale maatregelen". Het is een nut-

tig document, dat een leer- zaam overzicht geeft.

Voor belangstellenden zijn nog een -beperkt aantal exemplaren beschikbaar, evenals van de uittreksels der volgende inleidingen:

1. J. F. Schouwenaar-Frans- sen: Thorbecke en de grond- slagen van de V.V.D.

2. Joh. H. Springer: Overzicht beginselpro gram.

3. Mr. J. M. Stoffels-v. Haaf- ten: Verschillen tussen V.

V.D. en andere politieke partijen.

Er zijn op de Pietersberg op Zaterdagmiddag foto's gemaakt: van de bestuurstafel en van de zaal, Noordelijke helft-Zuidelijke helft.

Kosten f 2.50 per stuk, formaat 18 x 24 of f 1.50 per stuk, formaat 13 x 18 c.M.

Liefhebsters kunn~n die bij ondergetekende b e s t e 11 e n (maar moeten bedenken. dat niet iedereen er geflatteerd -op staat!)

De secretaresse, JOH. H. SPRINGER, Alexanderstraat 16,

Haarlem.

(3)

VRIJBEID JCN DEMOCBA.'l'lll

VliJBEID 11 DEMOCIATIE

Voorzitter Redactie-COtllm.: Drs. H. A. Korthala.

Bedactie-secretaris : Mr .. E. Eli3s

Adres : Victoria Hotel Amsterdam. Kamer 435.

Administratie: Postbus 43, A'foort, tel. 5267 Abonnementsprijs /1.90 p. kwartaal, t7.GQ p. jaar.

Lo118e nummers 15 cent.

Voor het zenden van abonnement.- en adverten- tie-gelden : Postgiro no. 245103. ten name van de Penningmeester van de Stichting "Vrijheid en Democratie". te Amersfoort.

Voor advertenties wen.de men zich tot de adminia- vatie of tot de hoofd vertegenwoordiger:_ L. Vlug, Geestbrugweg 69 Rijswijk <~.-H.).

Bedenkelijk betoog

In onze vorige nummers hebben wij op verschillende plaatsen en op verschillende wijzen bezwaar gemaakt tegen het optreden van de Regering met betrekking tot de bijeenkomst van het Nationaal Jongeren Verbond in de Kurzaal te Scheveningen. Dat hield niet in, dat wij het met alles eens zouden zijn, wat daar gezegd zou worden. En nu deze bijeenkomst gehouden is, is dat nog eens duidelijk gebleken uit het betoog van dr. Feuilletau de Bruyn. Deze spreker hield een zeer verward en zeer bedenkelijk betoog. Verward, omdat hij geenszins op duidelijke gronden aan- toonde, waarom Nieuw Guinea afzonderlijk be- handeld moest worden bij de gehele ontwikkeling;

bedenkelijk, omdat hij, wellicht onbewust in de

!mart speelde van hen, die menen, dat organisatie van het Atlantisch Pact en de Westerse Unie toch niets helpt tegen de communistische divisies. Als men dr. Feuilletau de Bruyn hoorde in dit deel van zijn rede, dan kon men, als men zijn ogen sloot, evengoed denken, dat men een bijeenkomst van voor de oorlog van Kerk en Vrede bijwoonde, waar de propaganda voor het gebroken geweertje schering en inslag was.

De weg terug (I)

De Dinsdag. door de Britse. minister-president Clement Attlee in het Lagerhuis aangekon- digde bezuiniging ten bedrage van 280 millioen pond sterling, vormt wel een sprekend bewijs van de kritieke toestand waarin Engeland zich op het ogenblik bevindt. Ofschoon wij niet blind zijn voor het feit, dat de ernstige situatie in Engeland mede in het leven is geroepen door de ongunstige internationale economische ontwikkeling, mö'et, anderzijds toch worden geconstateerd, dat de dwang- positie waarin de Britten zich op het ogenblik be- vinden voor een groot deel is veroorzaakt door een absoluut verkeerd gericht socialistisch beleid.

Hiermede raken wij een principieel vraagstuk, omdat de benarde toestand die in Engeland is ontstaan niet zozeer op rekening moet worden geschreven van de persoonlijke daden der regering- leiders zelf, doch onget_wijfeld wel op de rekening van het socialistische beleid, dat in beginsel altijd tot een catastrophe moet voeren.

De niet-socialistische wereld, zowel in Engeland als daarbuiten, heeft in dit verband reeds sedert jaren haar waarschuwing laten hol'en en datgene voorspeld, wat thans in Engeland een betreurens-·

waardig feit is geworden.

Voorwaar, het is geen makkelijke weg, die de Britse socialistische leiders thans hebben te gaan, omdat deze niet vooruit, doch achterwaarts voert.

De opgeschroefde nationalisatiemaatregelen, de te sterk overdreven &ociale maatregelen, die oorzaak waren, dat de Engelse economie boven zijn stand leefde, moeten thans ten dele worden aan- getast en datgene, dat men voor de massa onder schone propagandistische leuzen trachtte op te bouwen, moet voor een deel weer worden afge- broken.

De weg terug (liJ

H

et is zeker geen leedvermaak, voortsprui- tende uit een verschil in politiek inzicht, dat wij dit alles constateren. Integendeel. Dinsdag was niet alleen een zwarte dag voor Engeland, maar eveneens voor de Westerse democratische wereld, omdat opnieuw is bewezen, dat een te ver in de praktijk gebracht socialistisch dogma het economische en militaire weerstandsvermogen van de democratische gedachte als geheel ondermljpt.

Vooral ook de bezuiniging van 30 milljoen pond sterling op de Britse defensie doet ons met schrik denken aan het jaar 1931, toen de Britse Labour- leider MacDonald op soortgelijke wijze de weer- baarheid van het democratische blok verzwakte met alle vreselijke gevolgen vandien, d~e ook wij in Nederland aan de lijve hebben ondervonden.

Ook het Britse woningbouwprogramma, een van de zoete tonen van de rode vogelaar, zal worden ingekrompen. Het onderwijs, een van de be- langrijkste peilers der democratie, wordt mede het slachtoffer van een verkeerd gericht socialis- tlach beleid, terwijl ook de ge~ondheidszor~ een

a<Ierlating zal moeten ondergaan. Uit dit alles blijkt wel overduidelijk, hoe verkeerd het is meer te beloven dan men in werkelijkheid kan nakomen en hoe onverantwoordelijk om de nationale pot te verteren zonder de nodige reserves te kweken voor de toekomst. Sociale maatregelen en sociale gerechtigheid zijn eisen van deze tijd en alles zal er op moeten worden gezet deze maatregelen te verbeteren, doch dan zullen zij op een dusdanige wijze moeten worden gefinancierd, dat de bron niet wordt droog gelegd.

Dit nu heeft men in Engeland niet begrepen of niet willen begrijpen. Dit willen de socialisten in het algemeen trouwens niet begrijpen, vandaar dan ook, dat hun politiek een zo gevaarlijk karak- ter draagt, te meer omdat deze de massa in haar onwetendheid met schone beloften achter zich aan doet lopen. Het Engelse volk ervaart thans wel op een bittere wijze, wat het moet betekenen indien men onder socialistisch bewind het verkeerde pad kiest en men halverwege gedwongen is de weg terug te gaan.

Daarom moge, hoe betreurenswaardig het ook is hetgeen zich op het ogenblik in Engeland af- speelt, het Britse voorbeeld een ernstige waarschuwing zijn, het socialisme in al zjjn consequen- ties te doorzien. Onder het motief "de kruik gaat

zo lang te water tot zij breekt", heeft Attlee trachten vol te houden. Beter ware het geweest dat hij reeds jaren geleden had voorkomen hetgeen thans bittere noodzaak is geworden. Daarom moge de les voor de wereld en voor Nederland in het bijzonder zijn: een gewaarschuwd man telt voor twee.

Goede sfeer

Wie de vergadering van de Vereniging van Staten- en Raadsleden van onze Partij j.l.

Zaterdag in Utrecht heeft bijgewoond, werd ge- troffen door twee dingen: de grote opkomst en de goede sfeer. Natuurlijk, bij de laatste verkiezingen voor de gemeenteraden is 't aantal gemeente- raadsleden, dat voor de V.V.D. zitting heeft, belangrijk gestegen, maar toch moet men waarde- ring hebben voor hen, die uit het zeer hoge Noor- den en uit het verre Zuiden van ons land naar Utrecht waren gekomen om daar met geestver- wanten, mede-raadsleden samen te zijn. En de goede sfeer bleek uit de wijze waarop het debat werd gevoerd. Dat achten wij een zeer verheugend en zeer belangrijk verschijnsel. Meer dan 100 leden van deze vereniging samen om te spreken over de wijze, waarop de begrotin- gen bezien moeten worden. Zij vormen de kern van onze partij, naar hun optreden in de verschillende gemeenteraden wordt de V.V.D. veelal beoordeeld. Hoe beter zij zich dat bewust zijn, hoe beter zij ·zich voor. hun taak bekwamen, hoe nut- tiger voor on:i:e partij,· hoe beter voor de verschillende gemeènten. hoe beter voor ons land in zijn geheel.

Waanzinnig

Het kan af en toe eens nuttig zijn, dat wij ons terdege realiseren in welk een waanzinnige wereld wij leven. Misschien leren wij van deze momenten en worden wij ons bewust van de noodzakelijkheid, ondanks alles te trachten in deze waanzinnige verhoudingen iets ten goede te doen keren. Zo troffen wij in het Algemeen Han- delsblad een bericht aan, volgens hetwelk de Ka- mer van Koophandel in Klerksdorp (Transvaal) heeft besloten alle begrafenisondernemers te verzoeken te zorgen voor aparte lijkwagens voor blanken en niet-blanken. Een lid van deze Kamer heeft gezegd, dat de gemeenteraad in net verzoek had toegestemd. Het is niet prettig, aldus werd gezegd, te weten, dat de lijkwagen, die vandaag het lijk van een blanke naar het kerkhof ver- voert, morgen misschien wordt gebruikt om de lijkkist van een niet-blanke te vervoeren. Wij zullen ons onthouden van uitvoerig commentaar.

Moge dit bericht er slechts toe bijdragen de Jn1:er er van te overtuigen, dat passiviteit dergelijke abnormale verschijnselen in de hand werkt. Acti- viteit, vooral ook politiek, blijft meer dan ooit dringend noodzakelijk. Niet alleen uit materiële oogmerken, doch zeker ook om de geestelijke ba- sis van onze samenleving gezond te helpen maken.

Sparen

W

ees spaarzaam, is de nieuwe slagzin van onze moderne tijd. Voor zover het echter 't sparen van geld betreft, willen wij er ditmaal 't zwijgen toe doen. Wij doelen op een andere, zeer noodzakelijke spaarzaamheid, n.l. die der stroombesparing. Er zullen wel weinigen in den lande zijn, die niet de overtuiging zijn toegedaan, dat deze actie dringend noodzakelijk is, als uitvloeisel van de na-oorlogse omstandigheden. Wij achten het juist hierop met nadrtlk te wijzen, omdat nog te vaak de roep om stroombesparing op de spits- uren wordt onderschat en in vele gevallen als volkomen onbelangrijk in de wind wordt gesla- gen. Het Nederlandse volk kan zich echter met betrekking tot deze stroombesparing als een een- heid manifesteren. De actie tot stroombesparing kan in zekere zin een nationale manifestatie worden van het verantwoordelijkheidsgevoel. Een manifestatie, gebaseerd op een vrije wil kan meer

"licht" verschaffen, dan door middel van een ge- rin&er stroomverbruik wordt bespaard.

28 OCTOBER 1949 - Pag. I

Vrijheid

V

rijheid en Democratie zijn veelomstreden be- . grippen. Vooral de democratie schijnt in onze moderne wereld voor tweëerlei uitleg vat- baar te zijn, al naar gelang men zich. althans voor zover het Europa betreft, in het Oosten of het Westen bevindt. Daarenboven zijn ook nog niet alle theoretici en politici, ook al zijn zij wat hun politieke overtuiging betreft, gelijk gestemd.

het over de uitleg en de interpretatie van het begrip democratie eens. Hetzelfde kan worden opgemerkt ten aanzien van het begrip vrijheid. Op deze plaats willen wij het begrip vrijheid dan ook niet behandelen op grond van verstandelijke over- wegingen. Meer steun ondervindt men veelal voor de uitleg en omschrijving, die rechtstreeks uit het hart opwelt.. .... Als iemand in dit opzicht het begrip vrijheid suggestief heeft omschreven, dan is het wel veldmaarschalk Montgomery, die te Lon- den tijdens de vierde réunie van degenen, die hebben deelgenomen aan de strijd in Noord-Afrika, van de vrijheid zeide: "Vrijheid is geen gift voor alle tijden. Zij zal altijd het voorrecht blijven van hen, die bereid zijn ervoor te vechten."

Welnu, deze uitdrukking is geen gemeenplaats, doch zij accentueert opnieuw dat wij allen, zonder uitzondering tenminste iets zullen moeten doen, om deze vrijheid te verdienen en te behouden.

Gevaarlijk (I)

R

eeds bij herhaling hebben wij gewezen op het feit, hoe onstabiel de socialisten zijn met betrekking tot hun beginselovertuiging. Ofschoon men beweert de democratie voor te staan en de dictatuur te verafschuwen, heeft de practijk ons geleerd, dat de innerlijke gesteldheid van de socialisten vaak niet in overeenstemming is met hun woorden. Het vroegere Nazi-Duitsland leverde in dit opzicht het eerste rampzalige voorbeeld. Daar- na volgden vrijwel onmiddellijk na de afloop van de oorlog, de Oost-Europese landen, waar de socialistische massa's al spoedig weinig ruggegraat bleken te bezitten en zonder slag of stoot, en wat erger is, zonder gewetensbezwaren, in het communistische kamp overgingen. De oorzaak hiervan moet worden gezocht in het speculeren van haar leiders op ontevredenheid en afgunst, waarbij de democratische gedachte veelal niet als doel, doch slechts als middel wordt gezièn. Diep ver- borgen in de socialistische mentaliteit zit toch het doel: het socialisme, dat zo mogelijk langs democratische weg moet worden bereikt, doch indien dit niet lukt op andere, desnoods dictatoriale wijze .moet worden veroverd. Het tragische hierbij is, dat vele van de socialistische leiders naar onze overtuiging ware democraten zijn en de dictatuur verafschuwen, doch dat zij hun volgelingen te veel aan de materie doen hechten, om hun aan- hangers als er werkelijk moeilijke tijden aanbre- ken in het juiste spoor te houden.

Gevaarlijk (II)

Zoals reeds opgemerkt, de jongste geschiedenis neeft hiervan talrijke bewijzen geleverd.

Helaas moet aan deze voorbeelden er thans weer een worden toegevoegd n.l. in West-Duitsland, waar onder de socialisten ·een scheuring is ontstaan waaruit een z.g.n. "sociaaldemocratisc!fle actie" is geboren, die in de Bondsdag te Bonn werd gebrandmerkt als een ,;directe RuBsische poging om de propagandistische invloed in West- Duitsland te versterken". Ziedaar wederom een zeer gevaarlijke zijde van het socialisme, dat, de geschiedenis heeft het bewezen, krachten oproept, die het zelf niet meer in de hand heeft. Het moge dan schijnen, dat al deze dingen alleen maar belangrijk zijn voor zover zij zich afspelen btliten de grenzen van ons land. Deze schijn bedriegt even- wel, omdat men met een mentaliteit heeft te ma·

ken, die niet slechts door grenzen wordt gemar- keerd. Het socialisme heeft in zijn wezen trekken, die de vooruitgang belemmeren en geen waarborg vormen, dat indien de democratie werkelijk in gevaar is, voldoende weerstand wordt geboden om deze democratie te handhaven en te verdedigen.

Weldra staan in ons land de verkiezingen voor de Provinciale Staten voor de deur. Mogen de voorbeelden in Engeland, Oost-Europa en tenslotte in West-Duitsland de kieze1011, die zich nog tot het socialistische kamp aangetrokken gevoelen, tot ' zeer ernstig nadenken stemmen.

Merkwaardige Benelux

In de Gazet van Limburg van 18 October lezen wij een uitspraak van de minister van Open- bare Werken van België, dat de Schelde-Rijnver- binding er zal komen, mét of zónder Den Haag.

En wij voor ons vinden, na alle mededelingen over de prettige sfeer en de goede verstandhoudingen, waarin de onderhandelingen over de Voor-Unie van de Benelux hebben plaatsgevonden, deze uiting voorlopig alleen maar merkwaardig, Maar, merkwaardig genoeg om deze uitspraak vast te leggen in bredere kring en daar·

door tevens een alarmsignaal te geven, zowel voor Rotterdam als voor de rest van Nederland.

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Verlaging melkwinst-marge voorkomen

Op Dinsdag, 11 October heeft te Utrecht een protestvergadering plaats gehad van de gezamenlijke landelijke organisaties van de Melk- handel, tot bijwoning waarvan ook Kamerleden waren uitgenodigd. Het enige aanwezige , Kamerlid was de heer J. G. H. Cornelissen van de V.V.D. Van de zijde van de melkhandel is door deze gezamenlijke

organisaties contact tot stand gebracht met de vaste commissie voor Middenstandsvraagstukken ·uit de Tweede Kamer. In deze vergadering van de vaste commissie voor Mid- denstandsvraagstukken waren aanwezig de Tweede Kamerleden Cor- nelissen (V. V.~.), Hooy (K.V.P.), Krol (C.H.), Schilthuis (P. v. d. A.) en Verkerk (A.R.).

De wijziging van de winstmarge

DE ROTTERDAfv1SCHE DROOGDOK MIJ. N.V.

'

Herculestonwfabriek,

I

N. V. Staaldraadkabel· en

voorheen

]. C. DEN HAAN

I

^GORINCHEM

I

UIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIII

VLOEREH -

N.Y. BETON -l! PLATENFABRIEK -;" GEBRS. MYNLIEFF NYMEGEN

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII HIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUDIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIUDIIRUII

SMIT

SLIKKERVEER

UIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

Hotel Café Restaurant

Rotterdam Zuid

28 OCTOBER 1949 - Pag. 4

voor de Nederlandse melkhandel, welke op Maandag 17 October van kracht zou wo:r;den, is zonder opgave van redenen uitgesteld tot nader aankondiging. Deze wijziging hield voor de melkhandel in het Westen van het land een vrij belangrijke verlaging van de winst ·in en voor die in het Oosten en het Zuiden een geringe verhoging. Mede dank zij de activiteit van de heer Cornelissen is voorlopig de verlaging van de winstmarge in het Westen van het land voorkomen.

Afdelingsnieuws

CENTRALE RIDDERKERK N ouveaux messieurs Het bestuur der Provinciale Cen- trale Ridderkerk van de V.V.D. is samengesteld als volgt: '

Ir. H. W. Beckering te Slikker- veer, voorzitter; J. H. Ph. de Wilde te Numansdorp, secretaris. Leden:

M. Rooij te Dirksland; J, Boomsma te Middelharnis; R. K. Smits te Poortugaal; C. G. Trouw te Geer- vliet; M. Kooijman te v.m. IJssel- monde; D. Lankhorst te Brielle; A.

B. H. Vlielander te Numansdorp.

r

\..

'

STAALCONSTRUCTIES

ANNO 18.LI3 SPOORWEGMATERIAAL

IIIIIUI/IIIIliiiii!IIIIIIIIIIIIIIIIIIHI!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIliiiiiii!IIIHIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIi!llllllllilll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

N.V. CORNs. SWAR1'TOUW'S STUWADOORS MAA'l'SCIIAPPI.J

Lossen en laden van zeeschepen en alle verdere werkzaamheden.

Opslag van alle soorten goederen.

Het hoofdkantoor, Willeroskade 21, verstrE'kt gaarne op aanvraag inlichtingen.

Bijkantoren te:

AMSTERDAM • ANTWERPEN • GENT.

1~1111-IIII~IIII~IUI-1111-IUIII-II-1111-IIII-liii-IIU-IIli-1111-IIII-UII-IIII-IIH-1111-IIII-IIII-1111-IIII-IIII-IIII-111-IIU-IIII-IIII-IIII-IIII-1111-IIII-1111-1111-IIII-1111-IIII-Illl-1111-llll-1111-llll-1111-1111-llll-llll~

N.V.

W. A. HOEK's

MACHINE- EN ZUURSTOFFABRIEK Hoofdkantoor tln Machinefabriek te Schiedam.

Compressors voor alle gassen en lederen druk.

Installaties voor de bereiding van zuurstof, stikstof, enz.

N. V. Lijm~ en Gelatinefabriek

Fabrieksmerk

TWEETORENS Tel. 106~363 - De Jf t

Goedewaagen' s

Koninklijke

Pijpen· en Aardewerkfabrieken Gouda

~

Tegeltableaux, Gelegenheidsborden

Hllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli!IIIIIIIHIIIIIID AFDELINGSSECRETARISSEN:

Vraagt bij onze administratie de tarieven voor extra-exemplaren van ons weekblad, voor de verbreiding van onze beginselen en voor het werven van nieuwe abonné's.

llllllllllllllllllllllllllllllllmiii!IIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUI

Fa.J.Heydanus

& Zoon

AJ,LE

SCHILDERWERKEN AAN i

* Ziekenhuizen

*Sanatoria

*Fabrieken

*Theaters

*Gebouwen

* Constructies

*Woningen

*Scholen

*Schepen Geen object te groot Geen object te klein

Vraagt prijs

Koningstraat 25

Haarlem Tel. K 2500-11361