De inter e or anisalie van de Partij

en

Zaterdag 10 december 1960 - No. 612

Vijftien miljoen meer voor de landhou tv

(zie pag. 2J

De inter e or anisalie van de Partij

Samenwerking en goede {Aeest de basis van alle activiteiten

E

~ heden kan ons somtijds plotseling een bepaalde situatie duidelijk voo_r ogen stellen.

Dat overkwam ons tijdens de behandeling, kort geleden, van de begroting van Binnen- landse Zaken in de Tweede Kamer.

In de avondvergadering stond in het spreek- gestoelte onze geestverwant de heer Ritmees- ter. In de voorzitterszetel zat de liberale vice- presidente van de Tweede Kamer mevrouw mr. Stoffels-Van Haaften en aan de ministers- tafel zat de liberale bewindsman van Binnen- landse Zaken, mr. Toxopeus.

Het was een toevallig samentreffen, maar Q.at ons toch nog eens duidelijk demonstreerde, welk een veranderde positie onze partij als der- de in grootte thans in onze vaderlandse poli- tieke verhoudingen inneemt.

In een democratie werkt iedere politieke machtsversterking door.

Het succes, dat de V.V.D. in 1958 bij de Staten- en Raadsverkiezingen boekte, ver·

sterkte ons zeteltal in vrijwel alle provincies en in honderden gemeenteraden.

Het gevolg was, dat ook in de dagelijkse be- sturen onze invloed toenam en dat 1n talrijke . gemeenten V.V.D.-ers een wethouderszetel kregen toegewezen of, zoals in Den Haag, naast de ene liberale wethouder nog een twee- de zitting nam.

* *

D

Een vrouwelijk lid van de V.V.D.-fractie werd, toen de socialistische fractie door haar rancuneuse houding tegenover dr. Kortenhorst zichzelf uitschakelde, eerste vice-presidente van de Tweede Kamer.

De versterking van onze positie in de Pro- vinciale Staten vond weer haar doorwerking in de Eerste Kamer. Bij de vernieuwing van de helft van de Eerste Kamer in augustus j.l.

kwam onze Kamerfractie aldaar van zeven op acht leden.

In ons nummer van de vorige week gaven wij een overzicht van de "tussentijdse" raadsver- kiezingen in 1959 en 1960, nodig geworden door samenvoeging van gemeenten. De uitsla- gen daarvan toonden aan, dat de in 1958 en 1959 behaalde verkiezingswinst geen min of meer toevallige "uitschieter" was geweest, .

maar dat onze versterkte positie zich had ge- consolideerd en zich in de meeste gevallen nog verder had versterkt. *)

De voor onze liberale positie zoveel gunsti- ger geworden politieke verhoudingen in tal- rijke gemeenten mag ook doen verwachten, dat bij het openkomen van burgemeesters- posten met die versterkte positie van de V.V.D.

zal worden rekening gehouden. In enkele ge- vallen is dat, naar wij menen, trouwens inder- daad reeds geschied.

.. _•

.

D

In de maanden en weken, onmiddellijk aan verkiezingen voorafgaande, moeten door onze propaganda-organen uiteraard top-prestaties worden geleverd. Die verhoogde propaganda- actie in de verkiezingsweken zal echter alleen dan haar volle nut afwerpen wanneer zij de voortzetting vormt van hetgeen in de tussen- liggende jaren is geschied.

Wie de wekelijkse berichten in ons blad leest over de gehouden vergaderingen in alle delen van het land, over de studieclubs, die zich op de actuele politieke vraagstukken of op de be- ginselen van onze partij bezinnen, over het werk ook van wijkcommissies in de grote ste- den en over de eigen onderlinge contacten van de organisatie van Vrouwen in de V.V.D., krijgt gelukkig de indruk, dat de noodzaak van activiteit ook buiten de verkiezingstijd, in de partij terdege wordt beseft.

De jongerenorganisatie J.O.V.D., hoewel - en terecht - organisatorisch geheel los staan- de van de partij, doet op haar eigen terrein bij voortduring prachtig werk voor het uitdragen van de liberale gedachte onder de jongeren.

* ..

D

Van de gelegenheid voor de afdelingen om adressen van geestverwanten aan het Alge- meen Secretariaat op te geven voor de gratis toezending van ons blad gedurende enige we- ken, wordt in het gehele land dankbaar ge- bruik gemaakt en de resultaten in de vorm van nieuwe abonnees zijn uiterst verblijdend.

Voor de vele nieuwe abonnees vestigen wij er op verzoek gaarne de aandacht op, dat zij

tegen de geringe bijdrage van f 2,50 per jaar zich kunnen abonneren op de losbladige uitga~

ve van de "Parlementaire Flitsen".

Enige malen per jaar ontvangen zij dan op beter papier de overdrukken van deze door liberale parlementaire journalisten gegeven overzichten van het werk en de standpunt- bepaling onzer Kamerleden, welke losse bladen in een speciaal daarvoor beschikbaar gestelde jaarlijkse map kunnen worden verzameld. Aan het einde van het parlementaire jaar volgt dan bovendien een handige zaken- en personen- index op het in deze Kameroverzichten ver- handelde.

Onze sprekers vóor vergaderingen, onze pro- pagandisten en onze afdelings-secretarissen maken hierv~n bij de voorbereiding van hun spreekbeurten of'hun propagandawerk dank- baar gebruik. Ook voor individuele leden vormt deze gebundelde documentatie echter een hoogst nuttig bezit, waarop voortdurend kan worden teruggegrepen.

.. *

E

Het door ons Algemeen Secretariaat ver- strekte overzicht, dat in ons vorige nummer werd afgedrukt, heeft een wel zeer overtuigend beeld gegeven van de veelzijdigheid van deze cursus, waaraan tot ons genoegen en onze er- kentelijkheid oo;k vooraanstaande figuren uit andere partijen hun medewerking hebben wil- len verlenen.

Al dit werk en al deze activiteiten zouden niet mogelijk zijn zonder de goede geest in de afdelingen, die immers de kern van ons partij- leven vormen.

Waar met goede wil en wederzijdse waarde- ring voor elkanders arbeid wordt samenge- werkt, worden uitstekende resultaten bereikt.

Die samenwerking en die goede geest te be- vorderen, zal ook in het nieuwe jaar een van de eerste doeleinden blijven van ons weekblad.

A.W.A.

*) De opmeTlc:ame IezeT zal 71 ebben begrepen, dat in ons hoofdaTtikei van de voTige week, waa1· wij o.a. de zo gunstige uitslag van de verkiezing voor de z.g. ,,Poldercommissie voor Algemene Belangen"

i1i herinnering brachten, de woorden: "in de Noord·

oostpolcler" waren uitgevallen. Wij herstellen dezs omissie hierbij alsnog gaarne.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

VIJFTIE

H et is voor de landbouw een grote teleurstelling geweest, dat minis- ter Marijnen de garantieprijs voor de melk niet heeft vastgesteld op het be- drag van f 28.65 per 100 kg, dat het Landbouwschap had gevraagd. Die ga- rantieprijs is een optelsom van veelal onzekere factoren. De produktiekosten van de bedrijven lopen sterk uiteen. Het hinderde daarom onze landbouwspecialist de heer F. den Hartog, dat voor het in- komen van de boeren altijd gemillime- terd wordt en uit de landbouwsteun on- juiste conclusies worden getrokken, ter- wijl iedereen het normaal vindt, dat de

industrie wordt gesteund met invoerrech- ten.

. In financieel opzicht moet enige arm- slag worden verkregen voor verhoging van het peil van de landbouw, zei onze geestverwant, indien er geen budgettaire bezwaren zijn.

Aan de bedrijven, die zijn uitgekozen voor de berekening van de kostprijzen, heeft het Landbouw-Economisch Insti- tuut dit jaar hogere eisen gesteld, waar- door lagere prijzen uit de bus zijn ge- komen (kostprijs voor de melk gemid- deld f 28.30 voor het hele land). Die be- drijven vond de heer Den Hartag nu niet meer representatief voor het geheel. Ik ben geen slaafse navolger van het Land- bouwschap, zei hij, maar ik onderschrijf volledig zijn bezwaren. Ik dring er bij de minister met klem op aan zijn stand:

punt alsnog te herzien en aan de gerezen bezwaren tegemoet te komen. Het zou mij anders we_l uitermate moeilijk val- len mijn steun aan zijn beleid te blijven geven.

rFlitsen van het

! i

H et uitvoerig gemotiveerde betoog van de heer Den Hartag en de an- dere landbouwspecialisten hadden in zöverre succes dat minister Marijnen zich berei<il heeft verklaard de garantie- prijs voor de melk te' verhogen tot

!28.50 per 100 kg en de gegarandeerde hoeveelheid melk te vergroten van 5 tot 5.1 miljard kg. Daarmee is theoretisch de landbouwstèun met f 15 miljoen ver- hoogd. ·

Er kwam daarna nog een motie van de christelijk-historische agrariër Melle- ma om het garantiebeleid voor de lich- tere (zand-) gronden nog eens ernstig in beschouwing te nemen en het resultaat daarvan aan de Kamer mee te delen. De heer Den Hartag had deze motie mede ondertekend, evenals de heren Biesheuvel

(AR) en Droesen (KVP.).

Maar de agrarische woordvoerder van de KVP, mr. Brouwer, verklaarde aan de motie geen behoefte te hebben indien minister Marijnen wilde toezeggen, dat hij in overleg met het Landbouwschap zou nagaan, in de loop van het komen- de jaar, of de in het voor uitzicht ge- stelde jaar-inkomens op de lichtere gron- den van gemiddeld f 6580, inderdaad zul- len worden bereikt.

De minister deed deze toezegging, waar- na de motie-Mellema weinig kans meer had, want na de cimcessies van minis- ter Marijnen was de sfeer ·in de Kamer zo, dat op de steun van de gehele frac- ties van de KVP, VVD, AR en CHU al- lerminst nog kon worden gerekend. Ve- le niet-agrariërs meenden, dat voldoende aan de verlangens van de landbouw was tegemoet gekomen. De stemming over de motie-Mellema werd uitgesteld, maar de algemene verwachting was, dat zij vóór de stemming nog zou worden ingetrokken.

Er zat echt niet meer in voor de land- bouw.

Ook de socialisten dienden een motie in, waarin van de regering een meer doelmatig, rechtvaardig en perspectief biedend geheel van voorstellen wordt ver- wacht, maar die motie maakte nog min- der kans dan de motie-Mellema.

* * *

'De reden waarom het Landbouwschap een garantieprijs voor de melk had gevraagd van f 28.65 per 100 kg, dus 35 cent meer dan minister Marijnen aanvan- kelijk had willen geven, was het feit, dat die 35 cent · overeenkwamen met de door het Landbouw-Economisch In- stituut aangenomen produktiviteitsverbe- tering in de Landbouw.

In de industrie moet uit de produkti- viteitsruimte de loonsverhoging komen en het Landbouwschap was van mening, dat die 35 cent produktiviteitsruimte dus ook aan de landbouw toekwam om de boeren en landarbeiders te doen delen in de stij- gende welvaart.

Daartegenover zette minister Marijnen uiteen, dat het huidige, verhoogde loon-

10 DECEMBER 1960 - PA GIN A 2

llJOE EE VOOR DE lAN u

Aan ve&·langens der agraraers ten dele tegemoet gekomen • Garantieprijs voor de melk iets verhoogd • Ge4Jarandeerde hoe- veelheid vergroot· F. den Hartog vraagt betere stemmingsproc:e- dure bii ruilverkaveling • Mr. F .. G. van Diik o111dertekent motie:

maatregelen voor Europese industrie en landbouw ,.onverbreke- liik" geheel.

DEN HARTGG ruilverkaveling

peil in de landbouw, ten dele reeds is verrekend in de kostprijs van f 28.30 waartoe het Landbouw-Economisch In- stituut is gekomen. Er is echter een fa- severschil doordat de collectieve arbeids- overeenkomsten lopen van mei tot mei en het melkjaar van november tot no- vember.

Dat half jaar faseverschil, neerkomen- de op 2 pct. van de arbeidskosten (waar- voor de garantieprijs zou moeten wor- den verhoogd van f 28.30 tot f 28.50) heeft de minister willen toedelen aan de lichtere gronden door verhoging van de toeslag per ha voor de voedergranen van 150 tot 200 gulden, hetgeen overeen- komt met 40 cent per 100 kg. melk.

* _* *

Minister- Marijnen heeft becijferd, dat met zijn garantiebeleid de boe-

ren op de zandgronden er niet slechter afkomen dan vorig jaar. Met een garan- tieprijs van f 28.30 (in plaats van f 28.90 vorig jaar) zouden zij in totaal f 18 mil- joen minder krijgen. De verhoging van de toeslag op de voedergranen brengt echter f 11.5 miljoen meer op .

Er blijft dan nog een nadelig verschil van 6 a 7 • miljoen gulden. Door de ver- hoging van het vetgehalte van de con- sumptiemelk en de afschaffing van de omzetbelasting op boter, zal de totale hoeveelheid melk echter een hogere waar- de krijgen. De minister verwacht, dat de boeren op de zandgronden voor het niet gegarandeerde gedeelte van de melk een hogere opbrengst zullen krijgen van 6 à 7 miljoen gulden en dan is in vergelij- king met vorig jaar de balans in even- wicht.

Minister Marijnen erkende echter, dat de hogere prijs voor de niet gegarandeer- de melk onzeker is. Teneinde die onze- kerheid weg te nemen was hij bereid de garantieprijs te verhogen tot f 28.50 per 100 kg. Dat zal naar schatting f 10 mil- joen kosten,waarvan 6 a 7 miljoen ten deel valt aan de boeren op de lichtere gronden.

Wat het Landbouwschap heeft ge- vraagd zou in totaal neerkomen op f 22.5 miljoen meer steun. Dat betekent prijs- verhoging, want het doet er niet toe of de consument of de fiscus de hogere prijs betaalt. Prijsverhoging past niet in het algemene regeringsbeleid.

* * *

R eeds drie jaar achtereen wil de re- gering geèn grotere hoeveelheid melk garanderen dan 5 miljard kg. pre- cies. Als wij de bÓeren, met een garantie voor de opbrengst, maar onbeperkt laten produceren, zei minister Marijnen, zou- den we steeds diepet in het moeras der producentensubsidies geraken en tenslotte vastlopen op de klip der beperkte fi- nanciële mogelijkheden.

Om echter te tonen, dat 5 miljard voor

•!======================~====~==================~·

Deze Burger

Luisterde, ongewild (want de beide mannen spraken flink luid) een treindialoog af over de heer Hofstra. De beide mannen wa1·en het er niet over eens of deze feLLe en knappe ex-minister zijn politielee begin- selen heeft verraden door een grote baan in het bedrijfsleven te aan- vaarden.

Als ik de fenomenale pen kon voeren, die m~in vTiend Simon Carmig- gelt pleegt te hanteren wanneer hU dia!ogise1·ende mannetjes beschrijft, zou ik u een j1twee!tje van mannetjesmakerij kunnen voorleggen. Maar uw schoenmaker houdt zich liever veilig bij zijn leest. Hij wit alleen zeggen, dat het éne mannetje een hee1·tje was en het andere een manne- tje. Het éne had een hoed op en droeg een das; het ande1·e reed met pet en los overhemdboord de w~jde wereld in. Het was een herfstige voor- avond. De regen klette1·de tegen de raampjes. Het doorweekte land, waar straks de bloembollen in kleurige vlakken zullen openb1·eken tot- vreugde van Landgenoot en vreemdeling, begon zich in vale duisternis te huLLen.

Overigens was het precies andersom. De pet verdedigde zijn ex- exe!Lentie in diens opgang naar de hogere sferen van het verdoemelijke kapitalisme; de hoed viel de aanstaande Ve1·olmer fè! aan. Ik zwijgende derde - kreeg de indruk dat de eerste zijn ex-minister benijdde en dat hij gaa1·ne een das zou gaan dragen als hem een soortgelijke baan ten deel zou vallen. De ander voelde zich tot in het diepst van zijn oud-rode hart gekrenkt. Zijn ziel leek erdoor verfrommeld als zijn overjarige hoed. Een ontgoocheld man. Een ernstig verwond persoon.

De heren -_ overwoog ik - zien al.s een sensatie wat geen sensatie is en als een nieuwigheid wat een reeds Lang overwonnen standpunt mag heten. Want - dacht ik - het spelen met de Lege beurs is een ver- ouderd socialistisch grapje. Wijlen mijn goede vader placht reeds aan de rode rijkaard Wibaut-de-machtige te bewijzen, dat de soep niet zo heet wordt gelepeld als zij op tafel wordt gezet.

Wel, wanneer het kapitalist-zijn socialistische zonde is, dan is h.a.- heerlijk-Hotstra de eerste zondaar niet. Ik zou, zonder mijn spitse steekneus in andermans safe-loket te steken, zó maar voor de vuist weg, een aantal rozerode miLjoenairs op het slagveld van klassenstrijd kunnen aanwijzen. Hoeveel bankdirecteuren. groot-indust?'ië!en, am- bassadeurs, weelderige eauponnenknippers zijn lid van de PvdA?

Ik sta naast Petmans in zijn treindialoog met de heer Hoededrager:

ook Hotstra heeft het recht zijn deel vatt de welvaart te ontvangen.

De eeuwige weg van àl!e vlees.

Is er dan nog iemand, die er aan twijfelt dat de PvdA verburger- Lijkt is?

De hee1· Hofstra verheuge zich in de zegen van

hem geen heilig getal is, was de m1ms- ter bereid de gegarandeerde hoeveelheid te verhogen tot 5.1 miljard kg. Dat kost naar schatting en verwachting vijf mil- joen gulden.

In totaal heeft minister Marijnen dus 15 miljoen meer uitgetrokken dan hij aan- vankelijk van plan was. In theorie is dat vijf miljoen meer dan vorig jaar (en dat vonden sommige niet-agrariërs al beden- kelijk), terwijl de melkveeho11ders boven- dien de kans hebben, dat zij een hogere prijs maken voor de niet gegarandeerde hoeveelheid melk.

Daaromtrent vond de heer Den Hartog dat de minister te optimistisch was, maar het ontdooien van het bevroren kwan- tum achtte hij van belang voor de toe- komst.

* * *

V erbijsterend was de reactie van de anti-revolutionair mr. Biesheuve1, die het kabinet-De Quay namens zijn fractie vroeg een duidelijk beleid te voe- ren en niet telkens concessies te doen om daardoor bij de Kamer weer in het gevlij te komen.

Het was alsof men letterlijk het ge- luid van de socialistische oppositie hoorde.

Mr. Biesheuvel verweet de minister, dat deze de verdediging van zijn beleid zo sterk had gevoerd, dat hij eigenlijk niet aan de wensen van de Kamer had mo- gen tegemoet komen. Daarom vond hij het geen principieel beleid willekeurige concessies te doen.

De minister heeft de verhoging van de garantieprijs echter wel degelijk gemo- tiveerd. Hij heeft daarmee de factor van onzekerheid willen wegnemen. En vergro- ting van het gegarandeerde kwantum is vooral voor de toekomst van principiële betekenis.

Er heerste daarom in de Kamer grote verwondering over d@ uitval van mr.

Biesheuvel naar het kabinet-De Quay.

Het gerucht ging al spoedig, dat hij in tegenstelling tot zijn bewering toch niet namens zijn fractie had gesproken.

De onbeheerste uitval van mr. Bies- heuvel vormde een tegenstelling tot de nuchtere houding van onze geestverwant, de heer Den Hartog, die ontevreden was en ontevreden blijft over het garantie- beeld (ook ten aanzien van de suikerbie- ten en het voor de Veenkoloniën geko- zen systeem), maar zich daarom nog niet liet meeslepen door zijn gevoelens.

De AR-kamerfractie is in de loop der- na-oorlogse jaren steeds kleiner gewor- den (de VVD is haar glansrijk voorbij gestreefd) en dat schijnt de anti-revolu- tionairen innerlijk toch zenuwachtig te maken. Denkt de heer Biesheuvel wer- kelijk, dat met een socialistische minister van landbouw en een ander kabinet dè boeren meer zouden krijgen?

IVIR. VAN DIJK . . . tuinbouw . . .

0 nze geestverwant mr F. G. van Dijk heeft een pleidooi gehouden om er voor te waken, dat de landbouw niet van de versnelde Europese econo- mische eenwording wordt uitgesloten.

Daarom ondertekende hij mede de mo- tie van leden van de Pv.d.A, KVP, AR en CHU, waarin als oordeel wordt uit- gesproken, dat de in het versnellingsbe- sluit van de EEG voorziene maatregelen op landbouw- en industrieel gebied een

"onverbrekelijk" geheel vormen.

Die motie is bedoeld als steun in de rug voor de regering bij de besprekingen, die zeer binnenkort -..vorden gevoerd over de in EEG-verband extra (versnelde) verla- ging van invoerrechten op industrieprc.- dukten en het gelijktijdig starten met een gemeenschappelijk Europees land- bouwbeleid. (Zie vervolg pag. 3)

VRIJHEID E]'lf DEMOCRATIE

,(Vervolg van pag. 2-)

Het werd gevoeld als een ondermij- ning van de onderhandelingspositie van de 'Tederlandse regering, dat drs. Bogaers namens een deel van de KVP-fractie ver- klaarde tegen het woord "onverbrekelijk"

bezwaren te hebben omdat dit tot de con- clusie zou moeten voeren, dat de versnel- ling voor de industrie wordt afgewezen, als niet tegelijkertijd de landbouw wordt betrokken bij de versnelde integratie.

Drs. Bogaers beschouwt de verlaging van de invoerrechten tussen de EEG-lan- den als de grote stimulans voor de thans heersende Europese bedrijvigheid en wel- vaart en daarom zag hij in uitstel van de versnelling gevaar.

* * *

V oor de zoveelste maal heeft de heer Den Hartog weer eens aangedron- gen op wijziging van de stemmingspro- cedure bij ruilverkavelingen. Hij deed dat niet omdat hij een tegenstander is van ruilverkaveling, maar juist omdat hij de tegenstanders de wind uit de zeilen wil nemen. Er dient iets op te worden ge- vonden om het geknoei, zoals in enkele gevallen is voorgekomen, uit te sluiten.

In ieder geval verheugde de heer Den Hartog zich erover, dat overleg gaande is tussen de Centrale Cultuurtechnische Commissie en de colleges van Gedepu- teerde Staten over de vraag hoe een goed en regelmatig verloop van de stemmings- procedure het best kan worden gewaar- borgd.

Minister Marijnen sprak de hoop uit, dat het resultaat van het overleg zal zijn, dat voortaan schriftelijk kan . wo~­

den gestemd. Zolang het overleg met IS

afgesloten, wilde hij echter geen voor- stellen doen tot gedeeltelijke herziening van de ruilverkavelingswet.

* *

Met klem heeft de heer Den Hartog er nog op aangedrongen, dat de opzet van de ruilverkavelingen, ook in financieel opzicht, zo moet zijn, dat geen onnodi_ge weerstanden worden opgeroe- pen.

Dan bestaat de meeste kans, dat de stem- mingen een positieve uitslag zullen tonen.

De anti-propaganda wordt het best ge- voed doordat de ruilverkavelingsrente na het gereedkomen van een plan een veel- voud blijkt te zijn van het vóór de stem- n:üng in het voor uitzicht gestelde bedrag per hectare.

Een bezwaar van de heer Den Hartog was dat nog zoveel jaren zullen ver- striiken voor alle gebieden, die voor ruil- verkaveling in aanmerking komen, de.ze- geningen ervan zullen ervaren. Dit is te ernstiger, omdat de bedrijven in de slecht ontsloten en slecht verkavelde streken zullen achterblijven met de mogelijkheid hun produktiekosten te verlagen.

Op basis van de thans bekende gege- vens zal er nog een geslacht overheen gaan voor de produktieomstandigheden in die gebieden enigermate de toets der kritiek zullen ku'1nen doorstaan. Bij het huidige systeem der garantieprijzen bete- kent dit, dat. vele ondernemers in die streken nog lang, sommigen hun leven lang, aan c'e minimumgrens zullen moe- ten werken en dat is niet bepaald een prettig vooruitzicht.

Minister Marijnen herinnerde er aan, dat een driejarenplan voor ruilverkave- lingen is opgesteld, dat per jaar 40.000 ha omvat. Aanvankelijk was uitgegaan van een kostprijs per ha van f 3400, maar door de voortschrijdende mechani- satie zullen de ruilverkavelingen, waar- over dit jaar wordt gestemd, gemiddeld f 2750 per ·ha kosten. De minister s~r_ak

de hoop uit, dat in het volgende ~ne]a­

renplan een kostprijs van gemiddeld f 2250 per ha kan worden bereikt ..

Voor verbetering van de produktlefac- toren is de landbouw in belangrijke ma- te aangewezen op hulp van de overheid.

Aan de financiële mogelijkheden is ech- ter een grens.

Mr. Van Dijk heeft nog enige on- gerustheid tot uiting· gebracht over de plannen met het middelbaar en J:-o-

ger landbouwonderwijs. De probleJ?~hek

is ingewikkeld en daarom deed mimst_er Marijnen de toezegging het probleem mt- voerig te zullen bespreken met de vaste commissie uit de Kamer voor de land- bouw.

Onze geestverwant vestigde er oo_k de aandacht van de minister op, de fman- ciële weerstandskracht van de tuinbouw in het oog te houden in verband m:t. de vereiste moderniseringen en de veshgmg van nieuwe tuinbouwgebieden, want op langere termijn gezien is de financiële weerstand ·-rij zwak.

De minister verklaarde, dat deze kwes- tie zijn aandacht heeft omdat hij zich zeer verheugt over de ontwikkeling van de tuinbouw ook buiten de bekende ge- bieden. De produktie van de tuinbouw heeft een miljard gulden reeds overschre- den, waarvan tot een waarde van 600 miljoen wordt geëxporteerd.

v. v.D.

10 DECEMBER 1960- PAGINA 3

De kinderbijslagverzekering voor loontrekkenden en zelfstandigen

Waarom geen verhoging van de lonen?

De heer W. A. van de Watering te Amersfoort schrijft ons:

Naar aanleiding van het artikel "Kin- derbijslag ook voor zdfstandigen in V en D van 19 november wil ik allereerst opmerken, dat de geachte schrijver zeer terecht concludeert, dat de huidige re- gering beter niet met dit voorstel had kunnen komen. Een kinderbijslag .,ver- zekering" is naar mijn overtuiging na- melijk een product, dat volkomen in strijd is met ieder redelijk begrip om- trent werkelijke verzekering, terwijl bo- vendien de persoonlijke verantwoordelijk-·

beid geheel ter zijde wordt gesteld.

Al is het dan teleurstellend, dat de huidige regering, welker constellatie toch anders ligt dan de voorgaande, ondanks de vele bezwaren de voorstel- len ongewijzigd handhaaft, dit mag er naar mijn mening niet toe leiden, dat de V.V.D.-fractie in de volksvertegen- woordiging hiermede akkoord gaat. Het betreft hier een kwestie van principes, veel belangrijker nog dan de overigens niet onbelangrijke toto-aangelegenheid, waarbij aan de bevolking duidelijk moet worden hoe de standpunten liggen, ook al zou er eventueel door ministers met portefeuilles gerammeld worden.

Ook voor loontrekkende Kinderbijslag onjuist!

In bovenvermeld artikel werd ook zij- delings de reeds bestaande kinder:bijslag voor loontrekkenden aangehaald. Ook hier zijn argumenten tot handhaving van deze uitkeringen alleen aan te voeren voor die groep loontrekkenden, welker inkomen op hetzelfde niveau ligt als de zelfstandigen, die onder de "Noodwet Kinderbijslag kleine zelfstandigen" val- len. Slechts voor deze groep zou men misschien kunnen spreken van een uit sociale overwegingen aanvaardbare kin- derbijslag. Toch vallen allen, die in loon- dienst zijn onder deze uitkeringen, zo- dat aldus over de gehele linie de be- loning naar prestatie door de beloning naar behoefte wordt aangetast en een herverdeling van het inkomen ten gunste van de grotere gezinnen wordt doorge- voerd.

Politieke

krachtsverhoudingen in dit opzicht ongunstig

Alle regeringen na 1945 hebben niet anders gedaan dan bij elke mogelijke ge- legenheid de kinderbijslag te verhogen en de progressie op te voeren speciaal ten gunste van de zeer grote gezinnen.

Helaas onderscheidt het Kabinet de Quay zich in dit opzicht op geen enkele wijze van zijn voorgangers. De onlangs aangekondigde verhogingen, in verband met een minimale melkprijsverhoging, zijn hiervan een duidelijk voorbeeld en vormen de zoveelste verzwaring van de behoeftefactor bij de verdeling van het nationale inkomen.

Het is duidelijk, dat de verlangens van de K.V.P. op dit terrein onbeperkt zijn. Haar vertegenwoordigers in parle- ment en regering zullen ook in de toe- komst steeds weer nieuwe financiële te-

gemoetkomingen in het kader van de zgn

"gezinspolitiek" trachten te bewerkstelli- gen. Aangezien ook de P. v.d. A, hoe- wel misschien over dit onderwerp niet eensgezind, toch in het algemeen geen tegenstandster van beloning naar behoef- te is, zal men van die zijde bij ver- hogingen van de Kinderbijslag evenmin bezwaren maken. De Prot. Chr. partij- en zijn eveneens dermate voorzichtig met hun uitspraken op dit terrein, dat men ook uit deze richting geen bezwaren te- gen de Kinderbijslag behoeft te verwach.

ten. Blijft dus over de VVD, dier het uiteraard niet alleen voor het ze..;gen heeft, doch gezien haar beginselen toch tenminste moet trachten nog verdergaan- de scheeftrekking van . verhoudingen krachtig tegen te gaan. Hierbij dient me- de in aanmerking te worden genomen dat een aanzienlijk deel van de Neder- landse bevolking (veel groter dan men uit de partijverhoudingen zou afleiden) de thans bestaande toestand en de ont- wikkeling, zoals zij .. sinds jaren voortgaat, als onjuist en onbillijk beschouwt.

In dit verband zou dat afschaffing van de kinderbijslag voor het eerste en twee- de kind en opneming in de loonschalen, dus verhoging van alle lonen met het totaal bedrag, dat nu voor het eerste en tweede kind wordt uitgekeerd, reeds een verbetering zijn. Dit sluit ook aan bij hetgeen hierover in _1946 is ·gesteld, n.l. dat het loon in principe gebaseerd moest zijn op een gezin met twee kin- deren en de kinderbijslag voor de eerste twee kinderen als tijdelijk moest worden gezien, welke slechts werd ingevoerd om een algemene procentuele verhoging der lonen te voorkomen. Deze tijdelijke toe- stand duurt inmiddels 15 jaar!

Tegenover de hiervenpelde verhoging

·der lo'nen (eventueel in twee etappes door te voeren) staat dan natuurlijk een aanzienlijke verlaging van de door de werkgevers verschuldigde premie kin- derbijslagwet, zodat de netto lastenver- zwaring voor het bedrijfsleven niet on- _overkomelijk · behoeft te zijn. Met deze

oplossing zou in ieder geval een stap in de goede richting zijn gedaan en de invloed van de behoeftefactor op de groot-

te van het netto inkomen van iedere werknemer zou althans zijn verkleind.

Het verdient naar mijn mening de vol- le aandacht om op deo:e wijze te trach- ten het beleid ook op dit terrein in een betere richting om te buigen en daar- mede aan ·een volkomen verkeerde ont- wikkeling geleidelijk een einde te maken.

Redactionele aantekening·:

(A.W.A.) Zoals de geachte inzender zelf ook reeds vaststelt, was het artikel van onze middenstandsmedetrerker in ons blad van 19 november j.l. óólc niet bepaald een pleidooi voor het ·aanvaarden - of het zonder be-

lan~rijke 1cijzigingen aanvaarden - van het no~~ onder het Kabinet-Vrees ingediende ont- we~p Algemene Kinderbijslag "verzekering".

In het hoofdartikel van de vorige week schreven wij waarderend over veel van h.et-

~een het Kabinet-De Quay reeds heeft tot

~tand aebracht of nog in het voornemen heeft.

Wij v~eaden daar echter nadrukkelijk aan toe, dat onze Kamerfracties o_nvermijdelijk bij tijd en wijle ook in de toekomst nog wel

kritiek zouden moeten laten horen. liet nieu- we Kabinet is nu eenmaal geen liberaal Kabi.

net, maar een vrm gemengde samenstelling, waarbij wij slechts kunnen verlangen, dat vol- doende ook met de liberale inzichten wordt rekening gehouden.

Als voorbeeld van hetgeen bij ons moeilijk zal liggen, noemden wij zelf ook het door inzender aangevochten ontwerp. Wij schre·.

ven, dat het ons niet moeilijk leek te voor- spellen, · dat het ontwerp Kinderbijslagverze- kering, zoals het ongewijzigd van het Kabinet- Vrees is overgenomen, op emstig verzet in onze kring zal stuiten.

Wij kunnen vele van de door de geachte inzender gemaakte opmerkingen volkomen de·

Zen, al moet de door hem gegeven mogelijke oplossing uiteraard voor zijn rekening blij- ven. Zij is slechts één van de mogelijkheden en het zal nu in de eerste plaats aan onze Tweede-Kamerfractie zijn om uit te maken, in welke richting gepoogd zal moeten en kun- nen worden om tot een betere of althans aan- vaardbaarder oplossing te komen.

Of zij daarbij succes zal hebben, is een andere vraag. Dat zal haar echter zeker niet beletten, de pogingen daartoe te ondernemen.

(Advertentie)

HET LIBERAAL ZIJN

is een vrij man waardig; zo constateerde reeds wijlen Prof. Huizinga. Maar hoeveel vrije mensen hebben tegenwoordig geen moeite zich geestelijk staande te houden te midden van de branding van deze

bewogen tijd?

Het HUMANISTISCH VERBOND wil hen daarbij he!I>en. Tal van buiten-kerkelijke liberalen gaven blijk dit te verstaan door

toe te treden als lid, U ook?

Inl. bij: HUMANISTISCH VERBOND Oudegracht 152 - UTRECHT

Rectificatie verslag lezing ir. Mohrmann

In ons nummer van 26 november j.l.

vermeldden wij dat de Nijmeegse bladen niet hebben vermeld, dat de avond, waarop ir. Mohrmann sprak over het tunnel plan, werd ·gehouden onder auspi- ciën van de VVD, noch dat ir. Mohrmann de spreker was.

Dit berust op een misverstand onzer- .zijds, daar het ons niet bekend was dat

de bedoelde bladen ;:> dezelfde dag van gemeentewege werden. ingelicht over de · bijzonderheden van dit plan, zodat de publicaties verschenen op de dag volgen- de op die van de betreffende lezing.

Onze verontschuldiging hiervoor.

TER CONFERENTIE VERLOREN!

Wil de deelnemer, die bij het ver~

laten van de conferentie op 27 no~

vember j.l. bij vergissing een rood zijden shawl heeft meegenomen uit de garderobe van het Koetshuis, deze terugzenden aan het Algemeen Se~

cretariaat der' Partij, Koninginne~

gracht 61, 's~Gravenhage,

LEERT NIEUW - GUINEA KENNEN

UITGAVE VAN DE

door u te abonneren op het rijk geïllustreerde tweemaandelijkse tijdschrift

,NEDERLANDS NIEUW-GUINEA'

Algemene voo.rlichting over land en volk van Nieuw-Guinea.

Op 1 januari 1961- gaat de negende jaargang in.

Abonnementsprijs f 5,- per jaar.

*

Stichting Het Nationaal Nieuw - Guinea Comité

Kantoor: Bezuidenhoutseweg_ 17, 's-Gravenhage.

Telefoon 070 - 858511 Postrekening: 550550.

''RIJHEID EN DEMOCRATIE ro DECEMBER 1960- PAGINA f,'

I G VAN ONZE MONUMENTENSCHAT

Nederland is langer dan de meeste Westeuropese landen een achterge- bleven gebied geweest ten aanzien van de bescherming van ·monumenten. Die achter_

stand zal echter weldra tot het verleden behoren, nu het ontwerp-monumentenwet de Tweede Kamer is gepasseerd, welk ontwerp o.m. voorziet in de vaststelling van een monumentenlijst, de bescherming van stads- en dorpsgezichten en boven- dien een regeling geeft voor het oudheid- kundig bodemonderzoek.

Gelukkig is het niet zo, dat tot dusverre naar willekeur de schennende hand aan onze 1nonumenten geslagen kon worden.

Al een aantal jaren zijn er noodregelin- gen, waarmee de aantasting van monu- menten tegengegaan kon worden. Vóór die tijd kon over het algemeen alleen door middel van overreding en het aanbieden van financiële steun trachten bedreigde monumenten te redden.

De nieuwe wet is gebaseerd op de over- tuiging, dat de monumentenschat van Ne- derland een cultureel bezit van een zoda- nige betekenis is, dat de gemeenschap recht heeft op zijn blijvend voortbestaan.

Onze geestverwante mevr. ir. Kuiper- Struyk was het met deze grondgedachte volkomen eens. Met waardering memo- reerde zij, dat een groot aantal gemeen- ten vroeger reeds maatregelen heeft ge- nomen om hun monumenten zo goed mo- gelijk te bewaren.

~----

'l

t

Binnenhof ( II)

!

Zeer belangrijk vond zij het, dat het ontwerp blijk geeft van het besef, dat de bescherming van stads- en dorpsgezichten vaak van groter belang is dan de bescher- ming van een enkel op zichzelf staand monument. Zij juichte het toe, dat het streven van het ontwerp er op gericht is om provincies en gemeenten te betrekken in de zorg voor monumenten. Het gaat hier immers niet alleen om een rijksbe- lang, maar zeker ook om een gewestelijk en een plaatselijk belang.

* _* *

Terecht is men volgens de liberale af- gevaardigde uitgegaan van bescher- ming van monumenten krachtens aanwij- zing. De wet draagt aan een daarvoor in- gesteld orgaan op, registers samen te stel- len van al die monumenten, die bescher- ming moeten genieten. Dit systeem ver- schaft de eigenaar in beginsel meer rechtszekerheid dan de aanwijzing krach- tens definitie. Dit is van belang, omdat wij niet moeten vergeten, dat de aanwij- zing van een monument, van een huis of kasteel, een zekere waardevermindering

Monumentenwet nadert eindeliik de finish • Instemming van Tweede Kamer • Mevr. ir. Kuiper-Struyk tegen wetteliike onder·

houdsplicht voor eigenaren • Fiscale faciliteiten voor kasteel- eigenaren gevraagd • Mr. Berkhouwer als schatgraver.

MR. DR.BERKHOUWER . . . gouden tientjes . . . voor de eigenaar betekent. Ten aanzien van de monumenten, die niet in het re- gister voorkomen, maar toch waardevol zijn, kan altijd overleg worden gepleegd met de eigenaar, eventueel ook in ver- band met een te verlenen subsidie voor de instandhouding van de monumenten.

Zij betreurde hét, dat de regering geen kans heeft gezien om in noodzakelijke ge- vallen fiscale faciliteiten aan kasteeleige- naren te verlenen. Het leek haar heel wat aantrekkelijker het financieei mogelijk te maken, dat een dergelijk monument be- woond wordt dan subsidies te verlenen.

Mevr. Kuiper-Struyk vond het een ver- betering, dat de regering tijdens de schrif- telijke voorbereiding op aandrang van de Kamer het artikel heeft geschrapt, waar- mee de eigenaar verplicht kon worden tot onderhoud en instandhouding van zijn be- schermd monument. Daarbij zou dan wel- iswaar rekening worden gehouden met de draagkracht van de eigenaar en met diens

belang bij de instandhouding van het monument, maar niettemin leek het onze geestverwante goed mogelijk, dat de over- heid een te zware last zou leggen op de eigenaar. Dat deze weg niet wordt inge- slagen, leek haar dus juist.

Zo dacht ook de Kamermeerderheid er over. Doch de socialist Willems deed een poging om per amendement de nadrukke-·

lijke onderhoudsverplichting weer in de wet te brengen, zij het dat hij de scherp- ste kantjes van het aanvankelijke artikel had afgevijld. Desondanks was het voor- stel-Willems kansloos. Staatssecretaris mr.

Scholten heeft het krachtig bestreden, waarbij hij de socialist voorhield, dat deze te veel keek naar het geschrapte artikel en te weinig naar de artikelen, die een verbod inhouden om allerlei handelingen te verrichten, die een monument zouden kunnen schaden. Toen het op stemming

· aankwam, bleken alleen socialisten, com- munisten en pacifistisch-socialisten voor het amendement, zodat het met ruime meerderheid werd verworpen.

* _* *

Dank zij liberale en anti-revolutio- naire steun legde de KVP'er mr.

Baeten meer eer in met zijn amendement om schadevergoeding te verzekeren aan een eigenaar, die financieel nadeel onder-

STAATSSECRETARIS SCHOLTEN

• • . e1·nstige bezwaren . . .

vindt, doordat de minister hem een ver- gunning weigert zijn beschermd monuc ment af te breken, te verplaatsen, te vel"- anderen of te ontsieren. Het wetsontwerp kent in zo'n geval aan de belanghebben- de, die schade lijdt, welke redelijkerwijze niet of niet geheel te zijnen laste behoort te blijven een naar billijkheid te bepa- len tegemoetkoming toe. Dat ging mr.

Baeten niet ver genoeg en daarom wilde hij het woord "tegemoetkoming" verande- ren in "schadevergoeding".

De staatssecretaris had hiertegen eerst zeer ernstige bezwaren, maar draaide la- ter toch een beetje bij, toen de KVP'er had verklaard, dat zijn amendement niet de bedoeling had in elk geval van een rechtmatige overheidsdaad recht op een volledige schadevergoeding toe te ken- nen. Het amendement werd met 56 tegen 47 stemmen aangenomen. Voor stemden de fracties der KVP, VVD en ARP.

* * *

Het regeringsvoorstel bemoeit zich ook met oudheidkundig bodemon- derzoek. Het verbiedt amateurs opgravin- gen te doen. Maar men kan natuurlijk ook toevallig op waardevolle oudheid- kundige voorwerpen stuiten. Stel nu eens, zei de liberaal mr. dr. Berkhouwer, dat ik een nieuwe kelder onder mijn huis laat maken, waarbij ik een hoeveelheid oude gouden tientjes vind. Zijn dat dan monumenten in de zin van deze wet, zo- dat ik de burgemeester moet waarschu- wen met de mededeling, dat ik vermoede- lijk een monument heb gevonden? En loop ik dan de kans dat mijn huis wordt afgezet, omdat men bevoegde organen wil gaan inschakelen om te onderzoeken of er nog meer onder mijn huis zit?

Mr. Berkhouwer hoopte wel, dat in de praktijk de nieuwe bepalingen soepel ge- hanteerd zouden worden, maar hij wilde toch wel graag weten hoe het nu gaat in het geval van die gouden tientjes. '

Mr. Scholten antwoordde, dat opgegra- ven voorwerpen alleen dan monumenten zijn als ze voldoen aan de definitie, die in de wet is opgenomen. Daarover kan na- tuurlijk meningsverschil ontstaan. In dat geval heeft de rechter het laatste woord.

Als het gouden tientjes zijn uit de tijd van Willem 11 (mr. Berkhouwer had dit voorbeeld genoemd) kan men waarschijn- lijk niet van monumenten spreken, maar wel als het dukaten zijn.

Dit was een van de talloze detailkwes- ties, die hij dit ontwerp aan de orde kwamen en waarover vele uren lang is gediscussieerd met als resultaat een stroom amendementen, die echter over het algemeen niet van veel belang waren.

Hoe het met de belangrijkste twee wijzi- gingsvoorstellen is gelopen,' hebben we hierboven al meegedeeld. Het ontwerp zelf, waarvan de strekking de algemene instemming had, werd zonder hoofdelijke stemming aangen01nen.

den E .

... • • _• • ~··· • • • •

! Die stof betreft: DE ACHTERHOEK voorlopig. mevr. F. Kok~V'an der !

t de arbeidstijdsverkorting en de Bijl, Ruurloseweg 2, te Borcula. t

! ^vrouwen D e Achterhoekse dames gaan Tel.05457~557. i

•. Materiaal ervoor vindt men in een enthousiast voort met W"' h d •.

i haar regionale dagen. Dit. keer IJ wensen aar ver er succes i

t aardige uitgave getiteld "Arbeids~ kwamen zij in grote getale naar toe na dit goede begin. t

t tijd verkorting" van de Nederland~ Geesteren (gem. Borculo), onder J. H. S. t

i sche Maatschappij voor Nijver~ voorzitterschap van mevr. Kok~ i

t heid en Handel, Haarlem, post~ van der Bijl uit Borculo. t

i giro 4051; voor leden daarvan Spreekster was mevr. Schou~ i

t Copie voor des" rubriek te zenden naar: f 1.50; voor niet~leden f 2.50. wenaar~Franssen, die een boeien~ t

i Mejuffr. Joh. H. Springer, Alexander- De kwestie heeft veel kanten. de inleiding hield onder de titel VERSLAG CONFERENTIE Î

t atroot 16, Haar~m. Er is alle reden voor de vrouwen "de vrouw in de wereld". Zij ver~ t

i . om er eens over te denken en te telde van haar verblijf in Argenti~ Dit is thans toegezonden aan i i WEER EEN NIEUWE praten. Zij zijn er bij betrokken! nië, waar zij met vrouwen uit 18 allen, die er om gevraagd i

: VRAGENLIJST Onder het lezen van het boekje verschillende landen de proble~ hebben. Enkele exemplaren zijn t t werd ondergetekende onwillekeu~ men van de vrouw in de wereld, nog ad f 0,25 beschikbaar voor :

i E r is weer een nieuwe vra~ rig herinnerd aan de brochure: haar rechten en plichten, besprak. degenen, die er belang in stellen. i

•:• genlijst (nr. IV) opge~ "Uit spuit, de bocht weer uit?", Na de lunch werd uitvoerig ge~

J

Steld . d"t 1 1 ht 7 D · 10 · 1 d · (Geen extra postzegels op brief~

+ , 1 ·maa s ec s vragen. e ru1m Jaar ge e en Uitgegeven bruik gemaakt van de gelegenheid •

t lijstjes worden verspreid door de door het Comité tot verdediging vragen te stellen. kaart plakken!). :

i centrale~vertegenwoordigsters. van de vrijheid van arbeid van de Het verslag waaraan wij het Het verslag telt-8 foliobladzij~ i 1 Desgewenst zijn er meer verkrijg~ vrouw. Dit comité bestaat nog, bovenstaande ontlenen (en dat den. Vijf deelneemsters aan de i

t baar bij ondergetekende. maar geniet tegenwoordig een za~ bestemd was voor de Borculose conferentie hebben er aan meege~ :

t Het is bedoeling, dat deze vra~ lige -rust. courant) noemt het een zeer ge~ :

• gen behandeld zullen worden 1·n I · d b ht · " werkt, waarvoor wij haar veel •

t " n spm, e oe weer m ,. slaagde dag. :

t vrouwen~bijeenkomsten en dat de Nooit weer "uit spuit, de bocht Wij vragen alweer: waarom el~ dank verschuldigd zijn. Dat de :

i resultaten van de besprekingen weer uit"? ders niet? dames mr. Stoffels~van Haaften :,

t ons vóór april toegezonden zullen Laten wij ons in deze onzekere en Moli~Lips "n de heer mr. dr. il

+ cl M h [ cl cl h 1 ld ll Bij deze gelegenheid vernamen .,...

I

t wor en. en ee t er us e e e were niet aan voorspe ingen d Berkhouwer hun deel doorgelezen . ,

t winter de tijd voor en de stof is wagen en nu alleen maar over~ wij tevens, at er · ,

i omvattend genoeg om er meer dan denken wat dat "in spin, de bocht weer een nieuwe vrouwengroep hebben, verhoogt de waarde er~ .

i één samenkomst aan te wijden. weer in" teweeg kan brengen. is, nl. Borculo e.o. Het adres is van. J. H. S.

1 .

t .

... • ^'