T4 – Voeding en Vertering

(1)

T4 – Voeding en Vertering

(2)

T4 – Voeding en Vertering

(3)

T4 – Voeding en Vertering

(4)

T4 – Voeding en Vertering

(5)

T4 – Voeding en Vertering

(6)

T4 – Voeding en Vertering

(7)

T4 – Voeding en Vertering

(8)

T4 – Voeding en Vertering

(9)

T4 – Voeding en Vertering

(10)

Basisstof 5: De verteringssappen

Animatie 1 Enzymen Bioplek

Animatie 2 Enzymen Bioplek

(11)

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(12)

Eiwitten (proteïnen)

Eiwitmoleculen zijn opgebouwd uit een groot aantal aan elkaar gekoppelde aminozuurmoleculen

In eiwitten van de mens komen twintig verschillende aminozuren voor. Bij volwassenen kunnen acht aminozuren niet of onvoldoende worden gevormd.

Deze moeten via het voedsel binnenkomen  essentiële aminozuren.

De overige niet-essentiële aminozuren kunnen in de lever worden gevormd uit andere aminozuren.

Een aminozuurmolecuul

Een eiwitmolecuul

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(13)

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(14)

Vorming van een aminozuurketting door een dehydratie reactie (onttrekken van water)

Computerweergave van een eiwitmolecuul

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(15)

Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen  bestandsdeel van cytoplasma, kernplasma en van tussencelstof

Sommige eiwitten werken als:

- Enzymen: versnellen chemische reacties in cellen - Hormonen: regelen processen in het lichaam

- Transporteiwitten: hebben een functie bij het transport van stoffen Aminozuren die niet bij de synthese van eiwitten worden gebruikt, worden gedissimileerd. Hierbij ontstaat ammoniak, die in de lever wordt omgezet in ureum. Ureum wordt uitgescheiden met de urine.

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(16)

Pepsinogeen is een inactief pro-enzym dat in de maagwand wordt geproduceerd. In de maag wordt pepsinogeen onder invloed van zoutzuur geactiveerd tot pepsine.

Onder invloed van het enzym pepsine worden eiwitmoleculen gesplitst.

De verteringsproducten zijn enkele vrij lange aminozuurketens, die polypeptiden worden genoemd.

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(17)

voedseldelen

maagportier

vrijkomen maagsap

maag

maagwand

maagsapklieren

vrijkomen maagsap

pepsinogeen

pepsinogeen pepsinepepsine (actief enzym) HClHCl

slijmkliercellen 1 Pepsinogeen en HCl komen vrij in de maag

2 HCl zet pepsinogeen om in pepsine 3 Pepsine activeert meer pepsinogeen en start zo een kettingreactie. Pepsine start de vertering van eiwitten.

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(18)

Animatie Bioplek Eiwi tten

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(19)

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(20)

Koolhydraten

Kunnen worden ingedeeld in:

- Monosachariden: glucose en fructose

- Disachariden: sacharose, maltose

- Polysachariden: zetmeel Koolhydraten zijn belangrijke brandstoffen in je lichaam:

1 gram koolhydraat levert 17 kJ energie

Koolhydraten kunnen ook een rol

spelen als bouwstof. Vorming van een disacharide uit twee monosachariden door dehydratie

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(21)

De vertering begint in de mond. Drie paar speekselklieren produceren per etmaal 1 tot 1,5 liter speeksel.

Speeksel bevat het enzym amylase, dat een deel van het zetmeel in het voedsel afbreekt tot maltose (een

disacharide). Amylase is werkzaam bij een pH van ongeveer 6 tot 7,5. Het pH optimum is 6,6.

Maltose

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(22)

Animatie vertering zetmeel

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(23)

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(24)

Vetten (lipiden)

Opgebouwd uit een glycerolmolecuul en drie vetzuurmoleculen

Verzadigd vetzuur:

Bevat het maximaal aantal waterstofatomen en heeft een rechte vorm  vooral dierlijke voedingsmiddelen (bevatten ook veel cholesterol)

Onverzadigd vetzuur:

Bevat niet het maximaal aantal waterstofatomen en heeft geen rechte vorm  vooral plantaardige oliën en vis

Belangrijke rol bij voorkomen hart en vaatziekten

Essentiële vetzuren: moeten voorkomen in de voeding.

Dienen als brandstoffen (1 gr  38 kJ) en bouwstoffen.

Dubbele binding  onverzadigd vetzuur

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(25)

Glycerol

Vetzuur

Vetzuur Vetzuur

Glycerol

Vetzuur Vetzuur Vetzuur

Lipase

Vet Vetzuren en

Glycerol

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(26)

Animatie Vertering Vetten

Eiwitten Koolhydraten Vetten

(27)

Wasmiddelen

Neem de

bloedvlek op je favoriete shirt...

Wasmiddelen bezitten enzymen als

proteasen (eiwitten) en lipasen (vetten)

De bloedvlek bevat Haemoglobine

Deze kleine moleculen zijn niet gekleurd en lossen op in water. Ze kunnen dus worden weggespoeld.

Protease