99 Film 10 Seq. & tijd Beeld Gesproken tekst Geluid Soort Corr Functie Dyna-miek Opmerkingen 1 00:00-00:40 Inleiding

(1)

99 Film 10

Seq. & tijd

Beeld Gesproken tekst Geluid Soort Corr Functie

Dyna-miek Opmerkingen 1 00:00-00:40 Inleiding |Span- |nen-|de |mu-|ziek | | | | |Vro-|lijke |mu-|ziek |(*) | | | | |* |* |* |* |* | | | | | | Kaderstelling Identificatie

Visuele inleiding sequentie; we gaan ergens naartoe.

Andere shots tussendoor via switchen met cirkels, deze manier wordt op een speelse manier ingezet om van beeldmateriaal te wisselen. Ter identificatie van de

(2)

100 Vrouw (V): Gaat ie?

Kijk hier is het ziekenhuis. | |* |* |* |* | | | | | | | | | | | |* |* |* Beelduitleg

Specificatie Aankondiging Visuele afsluiting inleidingssequentie via titel film, geeft kader voor de film. 2 00:41-02:26 Vaststel-ling onder-werp

Kind (K): ik was opeens

’s nachts heel erg benauwd geworden. De huisarts zei tegen me ouders dat ik naar de eerste hulp moest in het ziekenhuis.

Zuster (Z): .. hier gaan staan.

(3)

101 lucht te krijgen, Ikram.

Ik sluit je meteen even aan op de monitor, dan gaan we es even kijken hoe je zuurstof is in je bloed.

Arts (A): Goeiemorgen, ik ben de kinderarts. Hallo, wie ben jij? K: Ikram (fluisterend). A: Hallo. Goeiemorgen. V: (Hallo,) Gala (?) A: Goeiemorgen, hai. (Man (M): Mustafa.) A: Hey Ikram, ik hoorde dat je naar de eh spoedeisende hulp gekomen bent omdat je zo benauwd bent. Je moet heel erg werken om je lucht binnen te krijgen. Heb je dat al eens eerder

(4)

102 gehad? Nee? Zal k dat

aan je moeder vragen? Is ze wel eens eerder zo benauwd geweest? V: Nee, ze

heb nooit

zo’n aanval gehad. (A: nee) Wel, ze is wel allergisch. Ze, ze heeft natuurlijk soms een loopneus maar nooit zo eeh wat ze nu heb gehad. A: En wat voor soort allergie? V: Eh huisstofmijt en Hooikoorts. A: En ze is niet ziek geweest hiervoor? M: Eh nee. A: Loopneus (of ..) A: Nee, ze had wel een

loopneus, inderdaad. Ja. A: En koorts? V: Koorts had ze vannacht.

A: Je bent heel benauwd. Dus wat we

nu gaan doen is dat we jou (een?) medicijn gaan

|Door- |spoel |ge- |luid Specificatie Specificatie Extra info Extra info Extra info Extra info Manipulatie tijd Aankondiging Voor

Visuele structurering: cirkel wordt gebruikt om vooruit te spoelen in tijd. Dit gebeurt letterlijk; de beelden worden versneld getoond.

(5)

103

geven.

Dat is een soort puffer. Dat medicijn

komt dan in je longen.

En als je dat goed doet ga ik daarna luisteren of het heeft gewerkt. Z: Zet ik em zo op je neus.

Geef ik een puf en dan ga je rustig ademhalen, v 1, 2, kijk maar naar dat vogeltje, 3, 4,

5,

hartstikke goed. En nu ga ik em nog een keertje schudden, dan geef ik je nog een puf want dit doen we 8

Specificatie Overeenkomst Overeenkomst Overeenkomst Specificatie Uitleg Uitleg Voorwaarde Uitleg Manipulatie Tijd Instructie Instructie Na sequentie.

Visuele structurering: cirkel wordt weer gebruikt om vooruit te spoelen in de tijd, dit keer zien we het vooruit spoelen niet in beeld.

‘dat vogeltje’ inclusief wijsgebaar doet een co-referentie, namelijk specificatie

(6)

104 keer, ja? 3 02:27-03:01 Intro-ductie hoofd- perso-nen

K: Hoi, ik ben Ikram en ik heb astma.

Daniel (D): En ik ben Daniel. Ik heb al langer astma en ik heb het nu goed onder controle. Tori (T): En ik ben Tori en ik heb al best een tijdje astma.

K: De dokter zei dat ik astma had en dat gaat niet weg. Maar wat is

dat nou eigenlijk; astma? * * * * * * * * * * * * * Specificatie Specificatie Specificatie Seq.schakeling Focus Extra info Extra info Extra info Extra info Uitleg Vraag

Visuele schakeling: beeld gaat zoals vaker in de film naar een volgende cirkel, in dit geval voor een nieuwe sequentie. Verder

wederom cirkels ingezet om de introductie van de personen te doen, dit keer

uitgebreider; visuele structurering, geeft kader en dus focus.

Dit shot vertraagd afgespeeld.

Verbale schakeling via vraag: introduceert nieuwe sequentie met uitleg antwoord. 4

03:02-03:45 Uitleg Astma

D als VO: Je ademt dag en nacht lucht in door je longen. Als je niet benauwd bent gaat dat vanzelf. Bij een astma-aanval wordt je benauwd omdat er minder lucht in je longen komt dan je lichaam nodig heeft. Wanneer je ademhaalt, gaat de lucht naar je

Parafrase Parafrase Parafrase Voorwaarde Resultaat Uitleg Illustratie

Lucht wordt geparafraseerd door de pijlen voor de mond.

(7)

105 longen via je

luchtwegen; een soort buisjes.

Bij een astma-aanval

verkrampen de spieren die rondom deze buisjes zitten. Hierdoor worden de buisjes

dichtgeknepen en kan er minder lucht door. Probeer maar eens door een rietje te ademen. Dan snap je wat ik bedoel. Ook zijn bij astma de luchtwegen vaak ontstoken en zwellen op aan de binnenkant. Hierdoor wordt de doorgang nog nauwer en wordt ademen dus nog moeilijker. Overeenkomst Parafrase Overeenkomst Parafrase Overeenkomst Overeenkomst Uitleg Voorbeeld Uitleg

tekst naast de bestaande co-referentie.

5 03:46-04:12 Gevolg Astma D: Eerst nam ik op school eh niet

medicijnen bij, en ook niet bij sporten terwijl ik

(8)

106 toch benauwd was. En

eehm, want ik schaamde me ervoor dat, dat ik astma had en ik wou niet door, dat andere kinderen dr achter kwamen. Eh dus dee ik soms dee ik et toch stiekem op et toilet. |Mu- |ziek | | | 6 04:13-05:26 Instruc-tie medicijn

K: Een week nadat ik in

het ziekenhuis was geweest kwamen we bij de

longverpleegkundige

(L). L: Dit is een heel belangrijk medicijn. Deze moet je altijd gebruiken, ook als het goed met je gaat. Gaan we eventjes oefenen. | Specificatie Specificatie Kaderstelling Instructie Aankondiging Focus

Verbale inleiding nieuwe sequentie: geeft kader.

Verbale structurering sequentie.

(9)

107 Zelfde shot als

hiervoor, nu met ‘2’, daarna: ‘3’: ‘4’: ‘5’: ‘6’: L: Je gaat goed rechtop zitten. Of je mag ook staan, wat jij het prettigste vindt.

Heel goed schudden.

Helemaal je longen leegblazen.

L als VO: Dan doe je je tanden doe je erop. En je doet je lippen dr goed omheen. L: Je kin een klein beetje omhoog zodat het medicijn goed naar binnen toe kan. Dit doe je |Gong |Gong |Gong |Gong |Gong |Gong Overeenkomst Overeenkomst Overeenkomst Overeenkomst Overeenkomst Overeenkomst Specificatie Aankondiging Focus Extra info Verduidelijking Verduidelijking Verduidelijking Verduidelijking Uitleg Voor Voor

de eerste stap van de instructie komt. Voor elke volgende stap komt eerst het

vervolgnummer op dezelfde manier in beeld. Bij elk nummer horen we het geluid van een gong; dit versterkt de opdeling in stappen; een gong wordt veelal

geassocieerd met rondes, zoals bij sommige vechtsporten in een toernooi.

(10)

108 Via cirkel naar:

dus 10

keer; je kijkt 10 keer naar dat klepje. Dus dan mag jij het

eventjes eh nadoen.

K als VO: Nou, dat puffen heb ik nu zo vaak geoefend, dat kan ik nu

Specificatie Specificatie Instructie Aankondiging Seq.schakeling Voor Voor Verbale structurering

Alleen herhaling in beeld, geen tekstuele ondersteuning tijdens de herhaling en alleen kleine specificatie in tekst daarna.

Visuele schakeling via cirkel, zoals eerder ook, naar nieuwe sequentie.

7 05:27-05:39 Herhalin g In-structie

wel uit mn hoofd. K: Moet schud, goed schudden, stop em erin, rechtop staan, kin omhoog, uitblazen en dan.. * * * * * Allemaal: Overeenkomst Verduidelijking Na ‘uitblazen’ is natijdig. 8 05:40-06:39 Instruc-tie medicijn 2 L: Daar is de uitgang,

tot ziens. K: Tot ziens. L:

Ik hoop dat het goed met je gaat. K: Ja, doei. M: Oké, ja, dankuwel, daag. (L: Daag.) ( V: Ja daag.) L: Tori, dag

(Vrouw2 (V2): Hallo), u mag meekomen. V2: Ja,

kom maar Tori. L: Kom je mee? Deze kant op.

* Seq.schakeling Verbale en visuele schakeling via afsluiting

(11)

109 ‘2’:

L: Je hebt nu idd een eh een eh spuitje; de aerosol met de voorzetkamer. Nou en wat we nu eigenlijk gaan doen is dat we proberen of je over kunt gaan op een droog-

poeder inhalator noemen we dat. Nou, we hebben heel veel verschillende soorten hè. Nou wij gaan deze dus oefenen. Kijk nu istie klaar voor gebruik. |Poing |Poing Overeenkomst Specificatie Specificatie Beelduitleg Extra info Extra info Aankondiging Focus Aankondiging Uitleg

Verbale structurering; aankondiging actie binnen deze sequentie.

Visuele structurering: kader.

Visuele structureringen: de 1 geeft weer aan dat de eerste stap van de instructie komt. Voor elke volgende stap komt eerst het vervolgnummer op dezelfde manier in beeld. Bij elk nummer horen we een poing-geluid zoals in tekenfilms.

(12)

110 ‘3’: ‘4’: Je gaat dus goed rechtop zitten. Je blaast goed uit.

10 tellen en dan adem je rustig uit (beetje gefluisterd). |Poing |Poing Overeenkomst Overeenkomst Parafrase Overeenkomst Verduidelijking Verduidelijking Verduidelijking Voor

Voor De 10 tellen worden getoond doordat L met de vingers tot 10 telt zoals kinderen dat doen. 9 06:40-06:53 Herha-ling Instruc-tie 2

(Geen gesproken tekst) |Op- |zwe- |pen- |de |mu- |ziek | | Herhaling Verduidelijking

Visuele herhaling instructie, zonder tekst.

(13)

111 |

| ze begeleid dit met haar hand.

10 06:54-08:02 Extra Info medicijn A: ‘t Gaat erom dat als je benauwd bent, dat je dan iets

moet doen, maar et beste is om te zorgen dat je niet benauwd wordt. Nou, daarvoor wil ik uitleggen dat dit medicijn, dat heb je nu al, hoe vaak per dag? K: 2 keer.

A: Heel goed. Elke dag. Belangrijkste dat je het elke dag geeft. Want dit is het medicijn wat sommige mensen ook stoppen, omdat ze denken dat het goed gaat, maar deze moet | Specificatie Specificatie Seq.schakeling Voorwaarde Instructie Instructie Instructie Reden Uitleg

(14)

112 zorgen dat

het goed gaat. Deze moet ontsteking die je in je longen kunt krijgen remmen, onderdrukken. En, als dat lukt, heb je

alleen maar deze nodig. K: Oké. A: Ja. Je weet het hè,

blauw is lucht, dus als je benauwd bent, heb je lucht nodig, zuurstof nodig, dat gaat hier het beste mee. Hier zit geen zuurstof in, maar je kan wel makkelijker

(15)

113 Eigenlijk zeg ik wel eens:

vlak voordat je benauwd wordt, moet je dit gaan geven.

Das even een gedachte die je moet vasthouden. En het belangrijke van die blauwe is, als je t geeft moet et ook resultaat hebben. V:Oké. Specificatie Specificatie Instructie Verduidelijking Voorwaarde Resultaat Na Na 11 08:03-08:32 Herha-ling extra

info D: In het begin nam ik eh geen medicijnen als ik niet benauwd was,

Visuele schakeling: weer cirkels gebruikt om van sequentie te wisselen.

(16)

114 want waarom zou ik

dan wel medicijnen nemen. Alleen dan kon ik bijvoorbeeld niet meer meedoen eh met sporten. En eh had ik er op school ook vaak last van. Eeh dus nu neem ik elke dag et eh rode medicijn en eh elke ochtend en elke avond. En nu gaat et een stuk beter.

Overeenkomst

dat het zo moet, D heeft het ook zo ervaren.

12 08:33-09:36 Uitleg medicijn

Het rode medicijn helpt tegen de ontsteking en beschermen de longen ook tegen nieuwe ontstekingen. Dit medicijn moet je dus iedere dag gebruiken, ook als je niet benauwd bent. Het moet nieuwe ontstekingen

voorkomen.

Het blauwe medicijn gebruik je alleen als je toch benauwd bent geworden. Het ontspant de verkrampte Parafrase Overeenkomst Specificatie Overeenkomst Parafrase Seq.schakeling Illustratie Uitleg Instructie Uitleg Instructie

(17)

115 spieren rond de luchtwegen. De luchtwegen worden wijder en je krijgt snel meer lucht. Soms worden het rode medicijn tegen de ontsteking en het blauwe medicijn om de luchtwegen te verwijden gecombineerd.

Voor het gebruik van poederinhalatie bestaan veel verschillende apparaten. Al deze apparaten kunnen zowel voor het rode als voor het blauwe

medicijn worden gebruikt.

En na et innemen van je medicijnen moet je een slokje water nemen, gorgelen en weer uitspugen. Dat doe je 2

Overeenkomst Symbool Overeenkomst Specificatie Overeenkomst Overeenkomst Overeenkomst Uitleg Schakeling Uitleg

De paarse inhalator symboliseert een combinatie van rood en blauw medicijn. Men doet beroep op algemene kennis van de kijker betreft het mengen van kleuren.

(18)

116 keer. Overeenkomst 13 09:37-10:32 Extra info Leefom- standig-heden

L: Het ziet er heel goed uit, ik denk dat u niet zoveel hoeft te

veranderen. Dat scheelt misschien alweer hè. V: Ja, ja, inderdaad. L: Want ik zie dat u eh al gladde banken heeft hè, dus dat eh dat is al heel prettig. En een gladde vloer, dus eh dat is voor eh ..

K als VO: De

longverpleegkundige kwam ook kijken wat er in ons huis

veranderd kon worden zodat ik minder last zal hebben. L: Ik adviseer om dr boven te doen. V: En wat is de reden? L: Nou eh diegene die boven ligt draait.. K als VO:Ze gaf een heleboel tips. Het huis moet stofvrij en droog zijn. En er moet goed gelucht worden. Overeenkomst Overeenkomst Overeenkomst Seq.schakeling Kaderstelling Uitleg Richtlijn Instructie Instructie

(19)

117 Of je medicijnen op

een vaste plek neerzetten waar je ze ziet,

zodat je ze niet kan vergeten. En het allerbelangrijkste; er mag in huis niet gerookt worden ook als ik niet thuis ben. L: .. geen asbakken staan in de woning, dat betekent dat er niet gerookt wordt? V: Nee, er wordt niet gerookt. L: Heel goed, en eh bezoek? V: Ook niet. L: Nee.

Instructie

Reden

Waarschuwing

Herhaling De waarschuwing wordt door de personages enigszins herhaald. 14 10:33-10:57 Extra info Onderh oud K: En dan eh stop je het zo de sop met water in en dan even eerst spoelen natuurlijk.

K als VO: Als je de inhalatiekamer schoonmaakt dan doe je dat in

een sopje. Dan moet je em niet afspoelen en afdrogen maar gewoon vanzelf droog laten

Specificatie

Overeenkomst

(20)

118 worden. Als je em afdroogt met een doek

dan wordt hij statisch en dan plakt het medicijn tegen de zijkant en komt niet in je longen. Parafrase Overeenkomst Voorwaarde Uitleg 15 10:58-12:02 Herhalin g uitleg astma en uitleg medicijn V2: Ben je zo benauwd schatje. Kom. Eerst even schudden. T: Als je geen astma hebt,

denk je helemaal niet na over rennen of sporten maar als je astma hebt kan je heel snel buiten adem raken. Je moet je voorstellen dat je door |Mu- |ziek | | | | | | | Kaderstelling Herhaling Voorbeeld

Visuele inleiding: door nu T benauwd in bed te laten zien wordt zij geïntroduceerd als hoofdpersoon van deze sequentie. Alleen nog steeds niet duidelijk waarom dan een beeld in bed gebruikt wordt.

(21)

119 een rietje moet ademen en terwijl rennen. Nou dan ben je snel benauwd. Probeer t zelf maar. Als je voor et gymmen goed et blauwe medicijn neemt dan lijkt t wel net alsof, alsof je door, door 20 rietjes ademt. Dan heb je lekker weinig last. |Mu- |ziek | | |Mu- |ziek | | Overeenkomst Parafrase Overeenkomst Overeenkomst Parafrase Uitleg Voorwaarde Illustratie Na Na Voor

Meteen het shot erna zien we één van de klasgenoten duidelijke een rietje

vasthouden.

Door een rietje ademen onder een activiteit wordt uitgetest door de klas.

Visuele toevoeging: naast dat ze het blauwe medicijn tevoorschijn haalt en in beeld laat zien, wordt er ook een tekening in beeld getoond.

We zien T dansen zonder benauwd te zijn. Dit shot vertraagd afgespeeld.

16

(22)

120 12:30 Voor-beeld voor-komen aanval D: Ik kan al aanvallen zien aankomen. Eh met, bij mij met verkoudheid of eh mest met hoesten. Hoestdrankjes helpen niet. En eh mn ouders letten dan ook goed op eh dat ik geen aanval krijg. Ik neem elke dag ’s ochtends en ’s avonds mn medicijnen. En eh ik heb nu nauwelijks last er meer van en eh ik sport veel.

D als VO: Hoe kan

Herhalingssequentie; allerlei informatie die eerder gegeven is wordt nogmaals door D uitgesproken. Behalve op het eind geen co-referenties daarin.

Dit shot vertraagd afgespeeld.

Schakeling door verbale inleiding nieuwe sequentie via vraag.

17 12:31-12:50 Extra Info: aanwij-zingen astma-aanval herkennen.

Als je moet hoesten, vooral ook in de nacht. Als je piepend ademhaalt bij rennen of inspanning. Als je in de buurt van | | * * * * * * * * * * Overeenkomst Parafrase Parafrase Seq.schakeling Kaderstelling Verduidelijking Verduidelijking

(23)

121 een dier bent

geweest.

Neusverkoudheid of grieperigheid kondigt vaak een aanval aan. Opwinding en emoties kunnen je ook benauwd maken. * * Parafrase Parafrase Extra info Extra info 18 12:51-13:35 Instruc-tie bij aanval

A: Heel belangrijk dat je als je ’s nachts tijdens je slaap gaat hoesten of piepen dan moet je behandelen. Met die blauwe hè, dan moet je puffen. Als je ’s ochtends wakker wordt en je hoest of je piept dan moet je ook de blauwe nemen, moet Specificatie Overeenkomst Seq.schakeling Verduidelijking Voorwaarde Instructie Instructie Voorwaarde Instructie

(24)

122 je puffen. En als

je bijvoorbeeld inspanning moet leveren hè, bij gym of andere sporten en je gaat piepen of hoesten, dan moet je ook de blauwe nemen. Das heel belangrijk. En als je bijvoorbeeld in je omgeving eh mensen hebt die eh roken of eh je hebt eh last als er katten in de buurt zijn, dus allergische prikkels krijgt, moet je

behandelen als je gaat hoesten en piepen. En als je dan behandelt met die blauwe, dan moet et ook helpen. Oké? Specificatie Voorwaarde Voorbeeld Instructie Verduidelijking Voorbeeld Voorwaarde Instructie Voorwaarde Voorwaarde Resultaat 19 13:36-13:50 Herhalin g Instruc-tie bij D: Benauwd in de nacht? Blauw! |Stoe- |re |mu- |ziek | | | | Parafrase Seq.schakeling Voorwaarde Aankondiging

(25)

123 aanval

Vanuit elke hoek in beeld, eindigt zo:

Last bij opstaan? Blauw! Benauwd bij bewegen? Blauw! Maakt iets je benauwd? Rook, een kat, allergie? Ik ga het uit de weg. Werkt | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | Parafrase Parafrase Parafrase Voorwaarde Voorwaarde Voorwaarde Voorbeeld Voorwaarde

(26)

124 Slide uit beeld, dan:

blauw niet

binnen een half uur? Bel de dokter. | | | | Parafrase 20 13:51-14:15 Conclu-sie Enkele shots klasgenoten tussendoor. T: Dus eigenlijk is het heel simpel.

Als ik goed mn medicijn neem dan ook al ben ik niet benauwd dan heb ik lekker weinig last. Ik laat me niet op mn kop zitten door die stomme astma. * * * * * * * * * Seq.schakeling Structurering

Dit shot vertraagd afgespeeld. Geluid van schoenen op het asfalt ook vertraagd afgespeeld.

Verbale inleiding van inhoud sequentie.

21 14:16-14:49

Afslui-ting Nog enkele van zulke shots. * * * * * * * Seq.schakeling Identificatie

(27)