Training
‘Verbinden met eenzaamheid’
Omgaan met eigen schroom of weerstand
Movisie 2017
Maryse den Hollander en Martha Talma
Waarom mensen hun eigen eenzaamheid niet bespreekbaar maken
‘Nee, geeft gevoel van schaamte en falen’
‘Nee, klinkt zwaar.’
‘Ik vertel het niet omdat ik niet het idee heb dat
mensen daar iets mee kunnen.’
‘Omdat het geen makkelijk onderwerp is, kies ik bewust de mensen uit met wie ik praat. Mijn partner weet het wel maar vrienden/familie staan soms nog te ver van mij af.’
‘Bijna altijd weten mensen dan niet hoe ze moeten reageren: soms laten ze de opmerking voorbij gaan alsof ze het niet gehoord hebben of wordt het gespreksonderwerp veranderd.’
‘Maakt me down omdat ik het niet zo goed uit kan leggen.’
Programma
•Welkom en introductie
•Kennismaking
•Zicht op eenzaamheid
•Zicht op eigen schroom
•Schroom overwinnen: wat werkt?
•Contact maken over eenzaamheid
•Evaluatie en afronding
Wat is eenzaamheid?
“Het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van)
bepaalde relaties” (De Jong Gierveld)
Minder contacten dan gewenst en/of
Kwaliteit van relaties sluit niet aan bij de wensen
Vormen van eenzaamheid - Emotionele eenzaamheid
Missen van een hechte, intieme band met een of meerdere personen.
Er is een emotionele behoefte.
- Sociale eenzaamheid
Minder contact hebben met mensen dan je wenst. Het sociale netwerk schiet te kort. Er is een sociale behoefte.
- Existentiële eenzaamheid
Het gaat meer over zingeving dan over je sociale
contacten. Een verloren en zwervend gevoel. Geen eigen plek of rol in het leven. Gevoel van zinloosheid.
Room in New York , Edward Hopper 1932
Nighthawks, Edward Hopper 1942
Eenzaamheid als proces: vereenzamen
Neerwaartse spiraal:
• negatieve ervaring van eenzaamheid
• terugtrekken
• negatieve gedachten en interpretaties
• dalen eigenwaarde/ zelfvertrouwen
• verder terugtrekken
• risico op mentale en fysieke gezondheidsklachten
• risico op ongezond gedrag
• verder terugtrekken
Klagen, klampen of kluizenaar als gevolg van eenzaamheid
Boeken/ted talks eenzaamheid
Boeken
•Auteur: Cacioppo
• Loneliness , Human Nature and the Need for Social Connection
•Auteur: M. de Vries
• Samenleving in balans
•Auteur: Lieberman
• Social, Why we are build to be connected
Ted talks
• The lethality of loneliness (Cacioppo)
• What makes a good lif e (Waldinger)
• De kracht van kwetsbaarheid (Brené Brown)
Mogelijke signalen van eenzaamheid
• Geen bezoek
• Verwaarlozing van omgeving
• Als de ander het zelf aangeeft
• Lichamelijke of psychische kenmerken: lusteloosheid, slapeloosheid, depressiviteit, gespannen lichaamshouding
• Klagen, klampen of kluizenaar
Risico’s op eenzaamheid
Verandering van (vertrouwde) patronen door ‘life events’:
•Overlijden van een naaste
•Huwelijk
•Scheiding
•Kinderen krijgen
•Ziekte of beperking (van een naaste)
•Verhuizing, migratie of veranderde woonomgeving
•Verlies van baan
Waarom contact maken over eenzaamheid?
Professor Brené Brown: ‘We kunnen alleen een
oprechte empathische verbinding maken als we
dapper genoeg zijn om in verbinding te zijn met
onze eigen kwetsbaarheid.’
Waarom contact maken over eenzaamheid?
Verbinden met jezelf en de ander: Gevoel en behoefte erkenning geven
1. A: Neem een persoon voor je waarbij je het moeilijk vindt om eenzaamheid bespreekbaar te maken. Vertel wat het lastig maakt.
2. B: leeft zich in en zet dat gedrag neer.
3. A en B voeren kort gesprek om schroom/weerstand te voelen.
4. Zet het stop.
5. C coacht A:
• Voel je iets in je lichaam? Kun je aan wjizen waar je dat voelt? (eventueel:
leg je hand op die plek) Kun je dat gevoel erkennen? Zeggen dat het ok is.
(neem/geef het tijd)
• Wat hoor je, zie je de ander doen?
• Hoe moet dat voor hem/haar zijn? (erkennen wat je (aan)voelt).
• Waar heeft hij/zij behoefte aan? (erkennen wat je begrijpt).
6. A en B gaan verder met het gesprek 7. Bespreek na
Filmpje: It’s not about the nail
