Bijlage 1: Reflectie
In deze bijlage geef ik als afstudeerder een reflectie op het afstudeerproces. In de discussie is een inhoudelijke reflectie aan bod gekomen. Maar naast inhoudelijke keuzes heeft ook mijn leerproces gevolgen gehad voor het verslag. Er zullen bepaalde ervaringen worden besproken waarvan ik ze indien mogelijk anders zou doen of die ik juist niet over zou doen.
Het maken van het onderzoeksmodel ging vrij snel. De variabelen uit het model kwamen logisch naar voren uit eerdere onderzoeken en vanuit gezond verstand zijn snel keuzes gemaakt. De start van het onderzoek verliep daardoor vrij soepel. Hoewel ik uitvoerig literatuuronderzoek heb gedaan, denk ik soms dat het geen kwaad had gekund als ik daar meer tijd voor had genomen. Dan had ik een beter beeld kunnen vormen van mijn wat er wel en niet onder mijn onderzoek zou vallen en van de schaal van het onderzoek. Inmiddels ben ik tot de conclusie gekomen dat ik benieuwd ben hoe het onderzoek was geworden als ik me had geconcentreerd op een kleiner gedeelte van het model. Ik kan niet zeggen welke variabelen achterwege gelaten hadden kunnen worden.
Door de hoeveelheid variabelen die ik heb onderzocht, was het een uitdaging om het levendig en kernachtig te houden. Ik wilde zoveel vertellen dat ik blij ben dat mijn begeleiders me hebben gestimuleerd om overbodige zaken achterwege te laten. Ik denk dat ik daar grotendeels in geslaagd ben.
De dataverzameling was een uitdaging, omdat ik nauwelijks aanknopingspunten had en omdat het onderwerp zo nieuw was. Als ik nu terug kijk op mijn aanpak kan ik daar twee dingen over zeggen. Ten eerste denk ik dat het verstandig is geweest om steeds opnieuw te zoeken en organisaties aan te schrijven. Ook wanneer ik dacht dat ik al behoorlijk veel vragenlijsten terug zou krijgen. Achteraf vallen er altijd weer deelnemers weg, dus het is goed dat ik niet voortijdig ben gestopt.
Ten tweede heb ik gemerkt hoe belangrijk het is om je onderzoek goed te verkopen. Pas na een aantal organisaties werd duidelijk wat ze precies wilden horen. Ik vermoed dat mijn verhaal in het begin niet concreet genoeg was, waardoor ik mogelijke deelnemers heb verloren. Het is voornamelijk belangrijk dat het doel van het onderzoek en de resultaten relevant zijn voor de deelnemers en dat het bericht kort en krachtig is. Aanvankelijk was ik van plan ook leidinggevenden bij het onderzoek te betrekken om niet alleen zelfscores te hebben. Al snel bleek dat de email door dat extra verzoek te langdradig werd en dat organisaties het teveel werk vonden.
Het feit dat ik een elektronische vragenlijst heb afgenomen heeft ook invloed gehad op de
respons. Gezien de geografische verspreiding van de doelgroep was dit een goede optie. Het
werd toen wel lastig om anonimiteit te garanderen en link te leggen met de vragenlijst van de
leidinggevenden. Er was daarvoor te weinig persoonlijk contact. Ik ben wel op bezoek
geweest bij enkele organisaties en dat maakte het makkelijker om deelnemers te krijgen. Om
dit bij alle organisaties te doen, was teveel geweest. Misschien had ik begeleiders meer
moeten vragen om assistentie bij dit proces. Of ik had van tevoren moeten besluiten minder
bedrijven te benaderen, maar wel bij allemaal persoonlijk langs te gaan. Op die manier had ik
ook meer controle gehad over de respons. Toch denk ik dat ik over die respons niet mag
Groepscommitment en intrinsieke werkmotivatie in kennisallianties
ik nu veel meer kennis heb over een regressieanalyse dan voorheen. Wat dat betreft denk ik dat het afstudeerproces echt een aanvulling is geweest op mijn studie.
Ik heb wel eens gedacht dat ik verkennend onderzoek zou moeten doen waarbij ik door middel van interviews een inventarisering zou maken van sociale factoren binnen kennisallianties. Ik vermoed toch dat dat hier geen succes was geweest. Uit de oriënterende interviews die ik heb afgenomen, bleek dat veel allianties nog in een startfase zitten, waardoor het geen zin had om diep in te gaan op de aanpak van zaken als groepscommitment en motivatie. Ik kreeg daardoor allerlei verschillende antwoorden. Hoewel ik niet onderschatte hoe goed je dat moet voorbereiden, merkte ik nog steeds dat het lastig was om de structuur van het interview vast te houden. Ik weet ook niet hoe ik uit al die antwoorden conclusies had moeten trekken. Door ze uit vaste antwoordcategorieën te laten kiezen, kon ik in ieder geval gedegen analyses doen.
Het schrijven van de discussie was het lastigste gedeelte van het verslag. Ik had aanvankelijk het een heel ander idee van wat een discussie inhoudt. Ik merkte dat ik het moeilijk vond om van perspectief te veranderen. Ik had gelezen dat theorie een belangrijk onderdeel was van de discussie en dat je goed duidelijk moest maken wat jouw onderzoek bijdroeg aan de bestaande theorie. Ik begreep niet helemaal wat de bedoeling was en ben toen teveel nadruk gaan leggen op die zaken. Het leggen van een relatie met de veronderstellingen uit hoofdstuk 2 en de reflectie op de keuzes die daar gemaakt zijn, werd ingewikkeld te combineren met de rest. Ik denk dat ik de discussie beter had kunnen doen, als ik meer tijd had gehad om af te studeren.
Dit doet me wel beseffen dat je keuzes moet maken en je niet eindeloos kan blijven sleutelen.
Wat betreft begeleiding van het project heb geleerd een meer zakelijke houding aan te nemen.
Daarnaast heb ik gemerkt dat het voor mij beter is als ik zelf de touwtjes in handen houd en heel helder voor ogen heb wat ik wil onderzoeken. Dat is niet altijd mogelijk en mijn begeleiders hebben me goede tips gegeven, maar ik kom tot de conclusie dat ik die soms te snel heb aangegrepen. Ook zal ik in het vervolg minder vaak producten inleveren, maar langer te tijd nemen om ze zelf te herzien. Ik denk dat het goed weergeeft dat ik soms door het onderzoek werd meegesleept en steeds de productie op gang wilde houden in plaats van zaken te laten bezinken. Dit kwam de interactie met de begeleiders niet altijd ten goede.
Een van de belangrijkste lessen van het afstudeerproces die ik heb geleerd is
doorzettingsvermogen. Ik heb een aantal hindernissen gehad in het proces, waaronder de
dataverzameling en het schrijven van het verslag. Deze zaken verliepen niet altijd even
soepel, waardoor ik niet altijd even gemotiveerd was. Toch heb ik steeds nieuwe moed weten
te putten uit mijn enthousiasme voor het onderwerp en mijn streven naar kwaliteit. Dit
afstudeeronderzoek heeft me inzicht gegeven in het doen van onderzoek, maar ook in mijn
eigen werkwijze.
Groepscommitment en intrinsieke werkmotivatie in kennisallianties
Bijlage 2: Vragenlijst
Groepscommitment en intrinsieke werkmotivatie in kennisallianties
Beste deelnemer
Dit onderzoek is gericht op het functioneren van een samenwerking tussen verschillende partijen in een kennisintensieve alliantie. In toenemende mate merken publieke en private organisaties dat er vanuit de markt druk ontstaat om innovatief te zijn en sneller betere producten en diensten te leveren. Door kennis en kunde te bundelen verwachten organisaties kennisintensieve producten en diensten te kunnen leveren, waar ze onafhankelijk niet toe waren gekomen. In dit onderzoek willen we in kaart brengen hoe medewerkers het werken in allianties ervaren en waarderen. We kijken daarbij naar relaties tussen verschillende partijen en individuen die daarbij een rol spelen. Dat zijn; de leider, de groep en het individu. Het doel van het onderzoek is inzicht krijgen in de werking van sociale relaties om daarmee de samenwerking te verbeteren. Omdat dit onderzoek zich specifiek richt op allianties tussen publieke en private organisaties, komen ook een aantal eigenschappen van relaties tussen de subgroepen die verschillende organisaties vertegenwoordigen, aan bod.
In deze vragenlijst wordt gesproken over ‘allianties’. Daarmee bedoelen we een samenwerkingsverband tussen private en publieke partijen, dus bedrijven en universiteiten of onderzoekscentra en consortia. Deze partijen werken samen op gebied van één of meerdere projecten. Er zijn verschillende namen voor dit soort samenwerkingsverbanden en projectteams. In deze vragenlijst scharen we die allemaal onder ‘alliantie’.
Door wie
Dit onderzoek wordt gedaan door Chr. Hogeschool VU-Windesheim, lectoraat bestuurbaarheid in samenwerking met de faculteit Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen.
Duur
Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 15 minuten
Verwerking gegevensDe gegevens zullen anoniem worden verwerkt. De gegevens worden strikt vertrouwelijk door de onderzoeker geanalyseerd en resultaten zullen op algemeen niveau worden gerapporteerd. De bevindingen kunnen dus niet op individuen worden herleid.
Opbouw vragenlijst
De vragenlijst bestaat uit een aantal onderdelen. Eerst worden er enkele persoonlijke gegevens en gegevens over allianties gevraagd om na te kunnen gaan of werkervaringen te maken hebben met demografische persoonskenmerken of kenmerken van allianties. Deel 2 gaat in op leiderschap. Deel 3 gaat in op verschillende aspecten van de alliantie en uw functioneren daarin. In deel 4 wordt ingegaan op individuele werktevredenheid en werkgedrag in de alliantie. Tot slot komen in deel 5 vragen over relaties tussen verschillende partijen in de alliantie aan bod.
Hoe vult u deze vragenlijst in?
Zorg ervoor dat het onderzoeksnummer dat u van de contactpersoon heeft gekregen bovenaan
de vragenlijst staat. Leest u de instructies voorafgaande aan elk gedeelte goed door. Per
Groepscommitment en intrinsieke werkmotivatie in kennisallianties
gedeelte wordt aangegeven welke antwoordmogelijkheden er zijn. U kunt achter elke uitspraak het antwoord aankruisen dat het beste uw mening weergeeft. Vervolgens wil ik u vragen achter elke vraag slechts één antwoord aan te kruisen. Denkt u niet te lang na over een vraag, het antwoord dat het eerste in u opkomt, is vaak het beste. Eventuele op en/of aanmerkingen kunt u aan op aan het einde van de vragenlijst kwijt.
Retourneren
De vragenlijst die u zelf hebt ingevuld kunt u opsturen naar sl.helden@windesheim.nl of opsturen naar het onderstaande adres. Graag zouden wij de vragenlijst uiterlijk 27 februari terug ontvangen, maar een snelle reactie komt wordt zeer op prijs gesteld voor de voortgang van het onderzoek.
Terugkoppeling van resultaten
Als het onderzoek is afgerond zal de onderzoeker een summary van het verslag beschikbaar stellen. Als u interesse heeft in deze summary kunt u dat via het bovenstaande emailadres aangeven.
Wij willen u bij voorbaat hartelijk danken voor uw tijd en medewerking
S.L. van Helden VU-Windesheim Adres:
Chr. Hogeschool Windesheim Lectoraat bestuurbaarheid t.a.v. Sarah van Helden Campus 2-6
8000 GB Zwolle Tel: 06-16448576
sl.helden@windesheim.nl
Groepscommitment en intrinsieke werkmotivatie in kennisallianties
