Begrijpend Lezen. De dolfijn

(1)

Begrijpend Lezen

1

2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17

18 19 20

21 22 23 24

De dolfijn

Dolfijnen zijn zoogdieren (net zoals mensen) omdat zij levende jongen bij de

geboorte krijgen. Haaien daarentegen leggen eieren en zijn daarom visachtige. Er zijn 36 soorten dolfijnen waarvan de orka de grootste is. Hij kan 9,8 meter lang worden en wel 5,5 ton wegen, dat is 5500 kg!

Dolfijnen leven in de ondiepere gebieden van de zee. Ze eten voornamelijk verschillende soorten vis en inktvis. Een dolfijn heeft een erg gevoelig gehoor,

daarmee kunnen ze goed prooidieren opsporen. Ze stoten ultrasone geluiden uit, die via een meloen (een vetkussen in de hersenen) wordt uitgezonden. Aan de hand van de teruggekaatste echo kan een dolfijn afmeten hoe groot de prooi is, de snelheid van de prooi, de richting en de afstand tot de prooi. Dit echosysteem wordt ook gebruikt door vleermuizen en sommige vogels.

Veel organen van de dolfijn werken op dezelfde manier als die van landzoogdieren zoals de hond, de kat en zelfs de mens. Toch zijn er een aantal organen die speciaal zijn aangepast voor een leven in het water. Zo zit de neus van een dolfijn eigenlijk bovenop zijn kop. Dit is zijn blaasgat en hier kan hij makkelijk mee ademhalen zonder helemaal uit het water te hoeven komen.

Ook zijn hersenen werken anders dan bij mensen. Als een dolfijn gaat slapen dan laat hij een deel van zijn hersenen rusten terwijl het andere deel wakker blijft om op gevaren te letten en op tijd naar de oppervlakte te gaan om adem te halen.

De intelligentie van de dolfijn is zeer kenmerkend. Het is namelijk een van de weinige diersoorten die hun eigen spiegelbeeld herkent. Daarnaast kan een dolfijn als je hem een voorwerp laat zien onthouden welk voorwerp het was. Zelfs als je er nog andere voorwerpen bij legt kan de dolfijn de juiste eruit kiezen.

(2)

Begrijpend Lezen

1. Wat voor soort tekst is dit?

a. brief b. gesprek c. informatief d. fictief

2. Hoeveel soorten dolfijnen zijn er?

3. Wat zijn de prooidieren waar dolfijnen veel op jagen?

a. vogels en tonijn b. vis en inktvis

c. vleermuizen en vogels d. haaien en mensen

4. Wat zie je op de afbeelding?

5. Noem 3 dieren die gebruik maken van een echosysteem (alinea 2).

1.

2.

3.

6. Noem 6 soorten dieren, die net als dolfijnen zoogdieren zijn. (Er staan er 3 in de tekst, kun je er zelf nog 3 bedenken?)

1. 4.

2. 5.

3. 6.

(3)

Begrijpend Lezen

7. Wat is er bijzonder aan de hersenen van een dolfijn?

8. Waar zit de neus (blaasgat) van een dolfijn?

a. bovenop zijn kop b. boven zijn bek

c. tussen zijn staart en rugvin d. aan de onderkant van zijn bek

9. Hoe weten we dat dolfijnen intelligente dieren zijn?

10. Kruis de moeilijke woorden in de tekst aan en zoek deze op in het woordenboek.

Schrijf ze hieronder op.

Woord Betekenis

(4)

Begrijpend Lezen

1. Wat voor soort tekst is dit?

a. brief b. gesprek c. informatief d. fictief

2. Hoeveel soorten dolfijnen zijn er?

36 soorten

3. Wat zijn de prooidieren waar dolfijnen veel op jagen?

a. vogels en tonijn b. vis en inktvis

c. vleermuizen en vogels d. haaien en mensen

4. Wat zie je op de afbeelding?

Het echosysteem van een dolfijn.

5. Noem 3 dieren die gebruik maken van een echosysteem (alinea 2).

1. vleermuizen 2. sommige vogels 3 dolfijnen

6. Noem 6 soorten dieren, die net als dolfijnen zoogdieren zijn. (Er staan er 3 in de tekst, kun je er zelf nog 3 bedenken?) Meerdere antwoorden mogelijk.

1. mensen 4. bijv. geiten

2. honden 5. bijv. beren

3. katten 6. bijv. olifanten

(5)

Begrijpend Lezen

7. Wat is er bijzonder aan de hersenen van een dolfijn?

Als een dolfijn gaat slapen dan laat hij een deel van zijn hersenen rusten terwijl het andere deel wakker blijft om op gevaren te letten en op tijd naar de oppervlakte te gaan om adem te halen.

8. Waar zit de neus (blaasgat) van een dolfijn?

a. bovenop zijn kop b. boven zijn bek

c. tussen zijn staart en rugvin d. aan de onderkant van zijn bek

9. Hoe weten we dat dolfijnen intelligente dieren zijn?

Het is namelijk een van de weinige diersoorten die hun eigen spiegelbeeld herkend.

Daarnaast kan een dolfijn als je hem een voorwerp laat zien onthouden welk voorwerp het was. Zelfs als je er nog andere voorwerpen bij legt kan de dolfijn de juiste eruit kiezen.

10. Kruis de moeilijke woorden in de tekst aan en zoek deze op in het woordenboek.

Schrijf ze hieronder op.

Woord Betekenis

(6)

Breinbrekers Bovenbouw

t g ij r e

?

2. Welke twee plaatjes zijn precies hetzelfde?

1 2 3 4 5

3. De hond weegt 10 kilo meer dan de kat. Hoeveel weegt de kat?

=

4. Wat is een wielewaal?

a. Een vogelsoort.

b. Een raceauto.

c. Een wielrenner.

5. Welk getal moet er in het lege vak?

31 26

15 16 10

5 10 6 4

6. Welk dier zit er in de volgende zin verborgen?

Hij spaarde heel veel geld.

50 kg

(7)

7. Welk getal moet er op de lege plek worden ingevuld?

3 x =



10 + 4 + 1 =



8. Hoeveel keer wordt er hieronder OXO gevormd? Schuin telt ook!

=

9. Welke twee letters ontbreken er in deze reeks?

f g h i j m n o p

10. Vul het spreekwoord verder aan.

Appeltje, ... a. peertje b. nootje c. eitje

11. Op de boerderij lopen evenveel paarden als kippen. Gezamenlijk hebben ze 12 poten.

Hoeveel paarden en kippen lopen er?

12. Welk getal hoort op de lege plek?

1 1 2 3 5 8 13

13. Welke driehoek hoort er op de lege plaats?

a. c.

b. d.

X O O X O X O O O X X X O X O X

(8)

14. Wat betekent de uitdrukking; 'Als het puntje bij paaltje komt?' a. Een zin met een punt erachter.

b. Als een vogel op een paal gaat zitten.

c. Als het er op aankomt.

15. Groen staat tot gras zoals rood staat tot:

peer bloem tomaat tak

16.Welke twee getallen passen er niet bij?

10 30 20 22 45 5 32 50 15

17. Hoe heet de kleinste planeet van ons zonnestelsel?

Mercurius Venus Aarde Mars

18. Welk gezichtje hoort hier niet thuis?

1 2 3 4 5

19. Welke plank ligt er helemaal onderop?

20. Rara wie ben ik? Als je mij deelt door 3 dan krijg je 10591 als antwoord.

Reken mij uit en kijk naar mij in alle standen... Hoe heet ik?

(9)

Antwoorden

1. tijger 11. 2 paarden en 2 kippen

2. 2 en 5 12. 21 (steeds de 2 voorafgaande getallen

bij elkaar optellen)

3. 20 kilo 13. a

4. a 14. c

5. 57 15. tomaat

6. paard 16. 22 en 32

7. 5 17. Mercurius

8. 6 keer 18. Gezichtje 5

9. K L 19. a

10. c 20. 31773 = ellie

(10)

Schrijf de breuken op die horen bij de pijlen Naam: _________________

0 1

... ...

0 1

... ...

0 1

...

0 1

...

0 1

... ...

0 1

... ... ...

0 1

...

0 1

...

0 1

... ...

0 1

... ...

(11)

Schrijf de breuken op die horen bij de pijlen

0 1

...3 6

...4 6

0 1

...3 10

...5 10

0 1

...1 3

0 1

...1 2

0 1

...1 4

...2 4

0 1

...1 4

...2 4

...3 4

0 1

...1 2

0 1

...1 2

0 1

...3 6

...5 6

0 1

...1 5

...3 5

(12)

Spelling groep 7

c klinkt als s of k

Opdracht 1

Kleur de c die klinkt als s groen en de c die klinkt als k rood.

acteur circus conclusie

circa procent centimeter

advocaat discussie categorie

cultuur leverancier respect

concentratie principe contract

Opdracht 2

Zet de woorden in de juiste rij.

Kies uit: cultuur – procent – respect – principe – categorie – contract – decimeter – leverancier – conclusie – centra – discussie - citroen

c klinkt als s c klinkt als k

Opdracht 3

Kun jij achteruit lezen?

Schrijf de woorden op.

reicnarevel citsalp tcefrep trecnoc epicnirp

(13)

Naam: _________________

Reken de volgende verhaalsommen uit:

1) _______ Die winkel verkoopt 2 soorten zeep. In totaal liggen er 12 zeepjes in de winkel.

Hoeveel zeepjes liggen er van een soort?

2) _______ Er zit 100 liter in de benzinetank. Meester Wouter gebruikt elke dag 10 liter benzine.

Hoeveel dagen kan hij naar school rijden?

3) _______ 100.kippen worden verdeeld over 10 hokken. Hoeveel kippen zitten er in 1 hok?

4) _______ In totaal heeft de dokter 72 patienten geholpen. Hij helpt er 8 per uur. Hoeveel uur heeft hij over al deze patienten gedaan?

5) _______ Op het feestje komen 64 mensen. Mijn moeder heeft 8 taarten besteld. Over hoeveel mensen moet 1 taart worden verdeeld?

6) _______ Er zijn in totaal 42 muizen en 7 slangen. Hoeveel muizen krijgt elke slang?

7) _______ In totaal zitten er 45 mensen in het gebouw. Per zaal zitten 5 mensen. Hoeveel zalen zijn er?

8) _______ Er worden 24 kleurplaten verdeeld over 3 kinderen. Hoeveel kleurplaten krijgt elk kind?

9) _______ De bank verdeelt 100 euro over 10 erfgenamen. Hoeveel geld krijgt iedereen?

10) _______ In totaal heeft Daan 70 cent uitgegeven aan schieten bij de schiettent. Hij heeft 7 keer geschoten. Hoeveel cent betaal je voor 1 rondje?

(14)

Antwoordblad

Reken de volgende verhaalsommen uit:

1) [ 6 ] Die winkel verkoopt 2 soorten zeep. In totaal liggen er 12 zeepjes in de winkel.

Hoeveel zeepjes liggen er van een soort?

2) [ 10 ] Er zit 100 liter in de benzinetank. Meester Wouter gebruikt elke dag 10 liter benzine.

Hoeveel dagen kan hij naar school rijden?

3) [ 10 ] 100.kippen worden verdeeld over 10 hokken. Hoeveel kippen zitten er in 1 hok?

4) [ 9 ] In totaal heeft de dokter 72 patienten geholpen. Hij helpt er 8 per uur. Hoeveel uur heeft hij over al deze patienten gedaan?

5) [ 8 ] Op het feestje komen 64 mensen. Mijn moeder heeft 8 taarten besteld. Over hoeveel mensen moet 1 taart worden verdeeld?

6) [ 6 ] Er zijn in totaal 42 muizen en 7 slangen. Hoeveel muizen krijgt elke slang?

7) [ 9 ] In totaal zitten er 45 mensen in het gebouw. Per zaal zitten 5 mensen. Hoeveel zalen zijn er?

8) [ 8 ] Er worden 24 kleurplaten verdeeld over 3 kinderen. Hoeveel kleurplaten krijgt elk kind?

9) [ 10 ] De bank verdeelt 100 euro over 10 erfgenamen. Hoeveel geld krijgt iedereen?

10) [ 10 ] In totaal heeft Daan 70 cent uitgegeven aan schieten bij de schiettent. Hij heeft 7 keer geschoten. Hoeveel cent betaal je voor 1 rondje?

(15)

Teken een tak vol met bloesem.

www.juf-milou.nl

Maak een lentetekening met roze.

www.juf-milou.nl

Teken een konijn tussen de bloemen.

www.juf-milou.nl

Teken het zicht door een zonnebril.

www.juf-milou.nl

Ontwerp een vrolijk paar sokken.

www.juf-milou.nl

Teken een blad vol hyacinten.

www.juf-milou.nl

Teken dingen die je in de lente kunt vinden.

www.juf-milou.nl

Teken je mooiste herinnering in de lente.

www.juf-milou.nl

Ontwerp een vlieger.

www.juf-milou.nl

Teken een weiland.

www.juf-milou.nl

(16)

lenteboekje

groep 7/8

naam:

(17)

Informatieweb

Schrijf woorden en beschrijvingen over de lente op en maak er tekeningetjes bij.

Lente

(18)

Lentestrip

Bedenk je eigen stripverhaal!

(19)

Sudoku

In elk vakje komen de 9 verschillende cijfers. Maar ook op elke horizontale lijn (van links naar rechts) en elke verticale lijn (van boven naar beneden). Elk cijfer komt in het vakje of lijn maar één keer voor. Kun jij de cijfers op de goede plek zetten?

4 4 9 5 2

8 3 9

5 6 1

4 9 6 7 8 5 8 4

9 2 7 3 2 6 4

8 7

2 6 5 3

4 7 6

5 9 2 4

2 9 3 1 9 4 5

8 9 2

8 3

2 6 3

3 5 4 1

1 3 9 8 9 5 3 8

3 2 6 3 5

5 3 7 8

4 7 1

9 2 6 7 5 7 4 1

3 9

8 6

2 5 8 4

6 9 4 5 8 1 7 8

2 6 5 1 3

3 4 2 1 7 9

(20)

Woordzoeker

Zoek de woorden en ontdek de verborgen boodschap!

april biggetje bijenkorf blauwe druifjes

bloemen bloemknoppen

bollen eieren geel groen hyacint insecten

juni kalfjes

kikkerdril kitten kleurig knollen konijnen

krokus kuiken lammetje

lente narcis nestkastje

paren planten regenboog

rupsen sneeuwklokje

stekjes tulpenbol

veulen viooltjes

vlinders vogelhuisje

vogelnest vrolijk zaadjes zonneschijn

Oplossing:

(21)

Kleuren maar!

(22)

1

2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Lenteweetjes

Wist je dat het woord lente een oude afleiding van het woord lang is?

Het heeft betrekking op het lengen van de dagen.

Wist je dat de Astronomische lente op dinsdag 20 maart 2012 om 6.41 uur precies begon? Dit was het vroegste begin van de lente sinds 1896. Deze begindatum valt niet altijd op de 21e van de maand, zoals vaak wordt gedacht.

Wist je dat de lentedatum heel belangrijk is om te weten wanneer het

Pasen is? De eerste na de “kerkelijke”, volle maan

die op of na 21 maart valt, is de datum voor Pasen.

Wist je dat je de op de website van de Vogelbescherming live in vogelnesten kunt kijken? Vanaf 1 maart tot 1 juli kun je het allemaal meebeleven, van het allereerste ei tot het uitvliegen van de jongen.

Wist je dat het in het voorjaar aan zee veel zonniger is dan in het binnenland? Over de gehele lente genomen noteren de kustprovincies maar liefst 60 uur extra zonneschijn. Dankzij het koude water van de Noordzee ontstaan er boven het water minder wolken dan boven het landoppervlak.

Wist je dat sneeuwklokjes wit lijken maar eigenlijk kleurloos zijn?

Het fijngeknepen bloemblad blijkt glashelder te zijn, dit komt doordat de luchtbelletjes tussen de bladcellen zijn weg geperst. Door deze lucht weerkaats het invallende licht in alle richtingen, waardoor wij het

als waarnemen.

Wist je dat de gemiddelde lente temperatuur 8.9 graden is?

Wist je dat roodborstjes bijna het hele jaar door zingen? Maar in de lente zingen roodborstjes het hards, langst en indringendst. Het heeft te maken met het afbakenen van hun territorium.

Wist je dat iedereen het zien van lammetjes associeert met lente? Meestal wordt de ooi in november gedekt en lammert ze zo'n 150 dagen later, dus in april. Echt lente, lammetjes in de wei!

(23)

Lentevragen

1. Van welk woord is lente afgeleid?

2. Wat was het vroegste begin van de astronomische lente, tot nu toe bekend?

3. Wat moet er op regel 9 worden ingevuld?

a. maaltijd c. vlucht

b. zondag d. nacht

4. Hoe komt het dat het in het voorjaar aan zee veel zonniger is dan in het binnenland? Schrijf ook het regelnummer op waar je dit kunt vinden.

5. Wat is de gemiddelde lente temperatuur?

6. Wat moet er op regel 23 worden ingevuld?

a. wit c. doorzichtig

b. rood d. roze

5. Wat is lammeren (regel 30)?

(24)

Zoek de verschillen

(25)

Husselwoorden

De letters staan door elkaar, weet jij de goede volgorde?

(26)

Lentesommen

Weet jij de antwoorden?

5 x 13 = 4 x 12 = 3 x 19 =

7 x 15 = 8 x 15 = 8 x 14 =

9 x 19 = 7 x 18 = 5 x 15 =

2 x 12 = 6 x 19 = 4 x 12 =

10 x 18 = 9 x 13 = 9 x 17 =

122 + 617 = 147 + 329 = 214 + 86 =

164 + 43 = 731 + 47 = 371 + 211 =

281 + 121 = 514 + 302 = 231 + 99 =

431 + 89 = 901 + 200 = 100 + 131 =

910 + 123 = 99 + 231 = 211 + 91 =

81 : 9 = 56 : 8 = 21 : 7 =

72 : 8 = 42 : 6 = 64 : 8 =

36 : 6 = 45 : 5 = 90 : 10 =

24 : 4 = 100 : 10 = 49 : 7 =

16 : 4 = 30 : 6 = 27 : 3 =

491 - 123 = 678 - 324 = 432 - 23 =

346 - 154 = 843 - 534 = 567 - 111 =

864 - 231 = 567 - 267 = 934 - 141 =

654 - 457 = 901 - 123 = 153 - 56 =

398 - 214 = 234 - 109 = 527 - 411 =

(27)

Doolhof

Kun jij de uitgang vinden?

(28)

Lenteverhaal

Schrijf je eigen lenteverhaal en maak een mooie tekening!

(29)

Kruiswoordpuzzel

Weet jij het woord bij de omschrijving? Vul ze in!

1 2

3 4

5

6 7 8

9

10 11

12

13 14 15

16

17 18

19

links naar recht

2. Hier groeien plantjes uit.

4. Het jong van een schaap.

5. Als het regent en de zon schijnt.

7. Hier leggen vogels hun eieren in.

11. Hier wonen de bijen.

12. Het jong van een kip.

13. Een klein wit lentebloemetje.

17. rups - cocon - ???

19. Het jong van een paard.

boven naar beneden

1. Ander woord voor voorjaar.

3. Een gele weidebloem die pluisjes krijgt.

6. Het jong van een varken.

8.Eén van de lentemaanden.

9. Een groen, kwakend dier.

10. Allemaal kleine kriebelbeestjes.

14. Hier komen de bloemen uit.

15. De maand dat lente in zomer verandert.

16. Het jong van een koe.

18. Een gele lentebloem.

(30)

Moppen

Hier een paar leuke lentemoppen! Schrijf zelf ook een mop op!

Tekenleraar: "Waarom heb je nog niks getekend? " Leerling: "Dat heb ik wel, dit is een grazende koe."

Tekenleraar: "Waar is het gras dan?"

Leerling: "Dat heeft de koe

opgegeten." Tekenleraar: "Maar ik zie helemaal geen koe!" Leerling:

"Denkt u soms dat een koe in de wei blijft staan, als er helemaal geen gras meer is?"

Op een stralende voorjaarsdag

ontmoeten twee waarzegsters elkaar.

"Wat een weertje, hè?" zegt de een.

"Nou", zegt de ander, "het doet me denken aan de lente van 2050!"

Op straat loopt een man vrolijk te fluiten.

Een voorbijganger spreekt hem aan:

"Meneer, weet u wel dat u twee

verschillende

schoenen aan heeft?!"

Antwoordt de vrolijke man: "Ja, leuk hè? En thuis heb ik nog zo'n paar staan!"

Een dame op de markt vraagt aan de koopman:"

Zijn deze sinaasappels zoet?"

"Jazeker, mevrouw, ik heb ze de hele dag nog niet gehoord!"

"Welke groente huilt na de winter?

Een lente-ui."

Hanneke zit met haar moeder in de trein en ziet buiten voor het eerst een pauw. "Kijk mama, daar staat een kip in bloei!"

Twee onderbroeken zitten in de wasmachine. Zegt de ene tegen de ander: "Zullen we op vakantie gaan?" Zegt die ander: "Nee, dat hoeft niet.

Want ik ben al bruin genoeg!"

Daniel staat voor een stoplicht. 'Het wordt lente..' zucht hij. 'Hoezo?' vraagt de jongen naast hem. 'Knopjes!' zegt Daniel terwijl hij naar het knopje van het stoplicht wijst.

(31)

Kamertje verhuur

Speel het spel in tweetallen. Elke beurt mag je 1 lijn zetten. Als je een vierkantje hebt gemaakt moet je nog een keer. Elke kamer is 1 punt waar.

. . . . . . . . . . . . .

(32)

Spelling groep 6

z in het midden

Opdracht 1

Schrijf het woord op.

zaam – zeld zet – ont – tend hulp – be – zaam op – te – zet - lijk zaam – zwijg zelf – het – de

Opdracht 2

Schrijf het woord op.

Kies uit: bezet – opzet – ontzettend – gehoorzaam - werkzaam

Dat zou ik leuk vinden!

Hij duwde me met !

Mijn vader is in een grote fabriek.

De hond van mijn oom is zeer .

Toen ik naar de wc moest was het toilet .

Opdracht 3

Schrijf het tegenovergestelde woord op.

Kies uit: gezamenlijk – hetzelfde – zeldzaam – opzettelijk – langzaam Per ongelijk

Alleen Snel Gewoon Anders