1
10d.Het hoogfeest van de Tempelgang van de Heilige Moeder Gods Maria 21 November
icoon 1 : De Tempelgang van de Moeder Gods 21 november. De icoon is van de bekende Griekse iconenschilders: «Pachomeoi»
2 Troparion Toon 4
Heden is het begin van Gods welbehagen
de voorbereidende verkondiging van de verlossing der mensen:
De Maagd komt in de Tempel Gods en verkondigt reeds aan allen de Christus Tot haar willen wij met de Engel roepen: Verheug U
Vervulling van het heilsplan van de Schepper.
Kondakion Toon 4
De alreine Tempel van de Verlosser: het kostelijk maagdelijk bruidsvertrek Wordt heden binnengeleid in de Tempel des Heren
Zij brengt daar de Genade van Gods Heilige Geest en verkondigt reeds aan allen de Christus Terwijl Zijn Engelen zingen: Zij is de hemelse Woontent.
De lezing uit het Heilige Evangelie van het Hoogfeest:
Luc 10:38-42; 11:27-28 - 38Op hun tocht kwam Hij in een dorp, waar een vrouw die Marta heette, Hem in haar woning ontving. 39Ze had een zuster, Maria, die gezeten aan de voeten van de Heer, luisterde naar zijn woorden. 40Marta werd in beslag genomen door de drukte van het bedienen, maar ze kwam er een ogenblik bij staan en zei: 'Heer, laat het U onverschillig, dat mijn zuster mij alleen laat bedienen?
Zeg haar dan dat ze mij moet helpen.' 41De Heer gaf haar ten antwoord: 'Marta, Marta, wat maak je je bezorgd en druk over veel dingen. 42Slechts één ding is nodig.
Maria heeft het beste deel gekozen, en het zal haar niet ontnomen worden.' 27Terwijl Hij zo aan het spreken was, verhief een vrouw uit de menigte haar stem en riep Hem toe: 'Gelukkig de schoot die U gedragen heeft en de borsten die U hebben gevoed.' 28Maar Hij sprak: 'Veeleer gelukkig die naar het woord van God luisteren en het onderhouden.'
1.Wat staat in het Synaxarion(liturgische boek van de Orthodoxe Kerk)?
Op de 21e November vieren wij de Gedachtenis van de Tempelgang van de Moeder Gods. Heden brengen de Rechtvaardige Joachim en Anna hun driejarig kind, Maria, volgens hun gelofte naar de Tempel. Dansen van vreugde volgt de kleine Maria de meisjes met hun brandende fakkels; en door de Hogepriester Zacharia wordt zij binnengeleid in het Heilige der Heiligen. Zij, die de Tempel zal zijn, van het vleesgeworden Woord van God, wordt gebracht in de Tempel van het Verbond van God met Zijn volk.
2. Wat is de betekenis van dit feest?
De ouders van de H. Moeder Gods Maria, Joachim en Anna waren onvruchtbaar, zoals we eerder hebben vernomen. Zij konden dus geen kinderen krijgen. Toch bleven ze volhouden in het gebed en smeekten God om een kind, maar wel onder de belofte dat zij het kind geheel aan God zouden toewijden en opvoeden in het geloof. Dit feest staat niet vermeld in de H. Schrift (Bijbel), maar de legende is te vinden in de Apocriefe geschriften, nl. in het Proto-evangelie van Jacobus (7: 1-3).Toen H. Moeder Gods Maria 3 jaar was, werd zij door haar ouders Joachim en Anna naar de Tempel gebracht.
3
Daar wordt zij ontvangen door de Hogepriester Zacharia (de vader van de H. Johannes de Doper), deze leidt haar samen met de andere maagden, die fakkels dragen, in een reidans naar het Heilige der Heiligen van de Tempel. De traditie vertelt, dat zij daar is gebleven en opgevoed werd door een Engel, tot aan haar verloving met Jozef.
3.Wat maakt het zo bijzonder, dat H. Moeder Gods Maria naar de Tempel wordt gebracht en binnengeleid wordt in het Heilige der Heiligen?1
Ten eerste zien we, dat haar ouders, Joachim en Anna zich aan hun gelofte aan God houden, om hun kind toe te wijden aan God en brengen het naar de Tempel. De H.
Moeder Gods Maria wordt binnengeleid in het Heilige der Heiligen. Ten tweede, het Heilige der Heiligen is het allerheiligste vertrek van de Tempel, hier is God aanwezig (het paradijs). In dit vertrek mocht slechts éénmaal per jaar de Hogepriester binnentreden om het grote verzoeningsoffer te brengen voor zijn eigen zonden en voor het gehele volk Israël.
Wat staat in de brief van Apostel Paulus aan de Hebreeën?
Hebreeën 9:1-7 - 1Toch had ook het eerste verbond liturgische voorschriften en zijn eigen, aardse heiligdom. 2Er was een tabernakel, een tent heiligdom, ingericht, waarvan het voorste deel de kandelaar en de tafel met de toonbroden bevatte; dit noemde men het heilige. 3Achter het tweede voorhangsel was een gedeelte dat het allerheiligste werd genoemd. 4 Daar stonden een gouden reukofferaltaar en de ark des verbonds, geheel met goud overtrokken, waarin zich bevonden een gouden vaas met het manna, de staf van Aäron die gebloeid had, en de tafelen van het verbond. 5 Boven de ark waren de cherubs der heerlijkheid, die het verzoendeksel overschaduwden. Wij kunnen hier nu niet verder op ingaan. 6In het aldus ingerichte heiligdom gaan de priesters bij de uitoefening van de eredienst geregeld de eerste ruimte binnen, 7 maar de tweede wordt alleen door de hogepriesters betreden, slechts eenmaal in het jaar, en niet zonder het bloed dat hij opdraagt voor zichzelf en voor de tekortkomingen van het volk.
Het was dus een bijzonder voorrecht voor de maagden om dus de Tempel en het Heilige der Heiligen te onderhouden. Zij hielden alles schoon en netjes en vervaardigden ook het voorhangsel ofwel het grote gordijn, dat hing voor het Heilige der Heiligen.
4. Wat maakt het zo speciaal voor de H. Moeder Gods Maria?
Het laat zien, dat zij voortdurend onder Gods leiding en bescherming staat. Anderzijds werpt dit feest zijn schaduw vooruit, naar het feest van de Verkondiging van de H.
Moeder Gods Maria: “Verheug U, vervulling van het Heilsplan van de Schepper”. Bij dit feest ontvangt zij de Christus in haar schoot, door de Genade van de H. Geest. Op dat moment wordt zij zélf als het ware de Tempel van God, of zoals het kondakion het zegt: “Zij is de Hemelse woontent.”
5.Waarom wordt de H. Moeder Gods Maria hier “woontent” genoemd?
1 https://www.oca.org/saints/lives/2020/11/21/103357-the-entry-of-the-most-holy-mother-of-god-into- the-temple
4
Dat hier het woord “woontent” wordt gebruikt, is niet vreemd. Voordat de Tempel in Jeruzalem werd gebouwd en het volk Israël trok door de woestijn, kwam het samen om God te aanbidden en te eren in de Tent der Samenkomst, ofwel de Tabernakel. Dit was zogezegd, de “verplaatsbare Tempel”.
De tent der Samenkomst / Tabernakel2 De Moeder Gods van het Teken3 6. In de kondakion staat: * Zij is de hemelse Woontent.* Wat betekent dit?
Het “Hemelse” geeft, de ruimte aan waar God verblijft. Enerzijds kan men zeggen, dat het Tabernakel en het Heilige der Heiligen, de Hemel op aarde is. In ieder geval is het méér dan een symbool, want God is er Zélf aanwezig. Zo is dit ook bij de H. Moeder Gods Maria, die Christus in haar schoot heeft gedragen. In de Goddelijke Liturgie van H. Basilios wordt dit duidelijk in de Anafora nadat de priester het bewierookt de Gaven, heeft bewierookt, en zegt staande voor het Altaar: ”In het bijzonder voor onze alheilige, ongerepte, hooge gezegende, glorierijke Vrouwe, de Moeder Gods en altijd Maagd Maria!” de irmos van de 9de ode van de canon van het feest wordt gezongen:
Over u, begenadigde, verheugt zich de hele schepping, het engelenkoor en het geslacht der mensen, geheiligde tempel en geestelijk paradijs, roem der maagden, uit wie God vlees is geworden en uit wie Hij kind is geworden, onze God, De Zijnde vòòr alle eeuwen. Uw schoot maakte Hij immers tot een troon en uw binnenste werd wijder dan de hemelen. Over u, begenadigde, verheugt zich de hele schepping, ere zij u.
7. In de troparion staat: “Heden is het begin van Gods welbehagen *de voorbereidende verkondiging van de verlossing der mensen* De Maagd komt in de Tempel Gods* en verkondigt reeds aan allen de Christus*”.
Wat betekent dit?
Zoals we reeds zagen, werpt dit feest zijn schaduw vooruit naar het feest van de Menswording van God in Jezus Christus, welke wij vieren op de feestdag van de Verkondiging van de Aartsengel Gabriël aan de Moeder Gods Maria. Ook mag genoemd worden, dat er jaarlijks het Zoenoffer in de Tempel plaatsvond, welk een voorafbeelding is van verlossend lijden sterven en Verrijzenis van Jezus Christus, zoals Apostel Paulus in zijn brief naar Hebreeën schrijft:
Hebreeën 9:11a - Maar nu is Christus gekomen, de hogepriester van het waarachtige heil.
2 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Stiftshuette_Modell_Timnapark.jpg
3 Hier komt nog een foto van de ikoon, die ik nog moet opzoeken.
5
Hebreeën 9:12-14 – 12 Het bloed van zijn offer is zijn eigen bloed, niet dat van bokken en kalveren. Zo is Hij het heiligdom binnengegaan, eens en voor altijd, en Hij heeft een eeuwige verlossing verworven. 13 Want als het bloed van bokken en stieren en de gesprenkelde as van een vaars de verontreinigden kan heiligen zodat zij wettelijk rein worden, 14 hoeveel groter is de kracht van Christus' bloed! Door de eeuwige Geest heeft Hij zichzelf aan God geofferd als een smetteloos offer, dat onze ziel zuivert van dode werken om de levende God te eren.
