RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK
IBS Elif Hoorn
Plaats : Hoorn Nh
BRIN nummer : 31AX|C1
Onderzoeksnummer : 293118 Datum onderzoek : 16 mei 2017
1 INLEIDING . . . 5
2 EINDOORDEEL . . . 6
3 TOELICHTING . . . 7
5 OPZET VAN HET ONDERZOEK . . . 13
INHOUDSOPGAVE
De Inspectie van het Onderwijs heeft op 16 mei 2017 een onderzoek uitgevoerd op ibs Elif Hoorn naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de
naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende.
Het betreft een nieuwe school, waar wij tot op heden nog geen onderzoek hebben uitgevoerd. Om de kwaliteit van de school vast te stellen hebben wij daarom een kwaliteitsonderzoek uitgevoerd.
Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke
voorschriften.
INLEIDING
1
Wij kennen aan ibs Elif het basisarrangement toe. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren.
Belangrijkste bevindingen
Ibs Elif bestaat sinds augustus 2015 en bevindt zich nog in de opstartfase.
Bepaalde structuren, zoals het didactisch handelen, de doorgaande lijn en de ondersteuning aan leerlingen, zijn voldoende ontwikkeld. Belangrijkste oorzaak hiervoor zijn de leerkrachten. Zij willen graag goed onderwijs aan deze
doelgroep verzorgen. Om dit te kunnen bereiken, moet het taalaanbod beter op de kenmerken van de leerlingenpopulatie worden afgestemd. Daarnaast kunnen de analyses op groeps- en schoolniveau sterker en is er binnen de kwaliteitszorg nog geen sprake van een cyclisch proces van onderwijsverbetering.
EINDOORDEEL
2
Hieronder staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator
gerealiseerd is.
Legenda:
1. zeer zwak 2. zwak 3. voldoende 4. goed
5. niet te beoordelen
Eindresultaat is niet te beoordelen
De eindopbrengsten van ibs Elif zijn niet te beoordelen, omdat de school nog geen schoolverlaters heeft. De inspectie gebruikt voor een valide beoordeling van de eindopbrengsten drie cohorten leerlingen van groep 8.
De resultaten van de andere leerjaren laten een kwetsbaar beeld zien. In de schoolzelfevaluatie is te lezen dat voor veel vakken het voorlopige schooldoel, namelijk het landelijk gemiddelde, niet is behaald. Waarom dit zo is, is niet geheel duidelijk. De analyse van deze resultaten kan scherper (indicator 9.2), zodat duidelijk wordt waar de leerkrachten aan moeten werken om de resultaten te verhogen.
TOELICHTING 3
Opbrengsten
Opbrengsten 1 2 3 4 5
•
• 1.1* De resultaten van de leerlingen aan het eind van de
basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht.
Ook de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen is niet te beoordelen.
De school voert volgend schooljaar een instrument in om dit te kunnen meten.
Momenteel wordt het team geschoold, zodat in het najaar de eerste meting kan plaatsvinden.
Aanbod is nog onvoldoende afgestemd op de leerlingenpopulatie
De school hanteert methoden voor Nederlandse taal en rekenen die erop gericht zijn om de kerndoelen te halen. De leerkrachten volgen de jaarplanning van deze methoden, zodat alle leerlingen de lesstof van het betreffende leerjaar ook aangeboden krijgen. Indien dit niet het geval is, dan kan de school dit
onderbouwen. Wel dient te worden opgemerkt dat het totale aanbod niet kerndoeldekkend is, omdat de school niet alle vakken, zoals wereldoriëntatie, structureel aanbiedt aan de leerlingen.
Het overgrote deel van de leerlingenpopulatie wordt tweetalig opgevoed en spreekt soms geen Nederlands thuis. Het is dus van groot belang dat de leerkrachten de leerlingen voldoende Nederlandse woorden aanleren en hen de ruimte geven om deze woorden tijdens de lessen te oefenen. De onder- en middenbouw gebruiken hier een speciale methode voor. Voor de bovenbouw geldt dit niet. Tijdens de lesbezoeken was te zien dat de lokalen taalrijker ingericht kunnen worden en de leerkrachten alerter kunnen zijn op (het aanleren van) de betekenis van moeilijke woorden. Daarnaast is er te weinig tijd voor het aanleren van Nederlandse taal ingeroosterd bij een deel van de groepen. Het team dient dus nog afspraken te maken over hoe het taalaanbod optimaal kan aansluiten op de kenmerken van de leerlingenpopulatie.
Leerstofaanbod
Leerstofaanbod 1 2 3 4
•
•
• 2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en
rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.
2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8.
2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.
Efficiënt gebruik van de lestijd
De leerkrachten gebruiken de lestijd efficiënt. Er is geen weglek van
onderwijstijd tijdens leswisselingen geconstateerd. Ook beginnen de lessen op tijd.
Veiligheidsbeleving niet in kaart gebracht
In de jaarplanning staat te lezen dat de school dit schooljaar de
veiligheidsbeleving onder leerlingen en leerkrachten gaat meten. Dit is echter nog niet gebeurd. Vanwege de wettelijke verplichting dient de school hiervoor een nieuw instrument te kiezen dat voldoet aan de wet.
De school beschikt over een veiligheidsplan waarin beschreven staat hoe de school incidenten probeert te voorkomen en hoe men handelt indien er toch iets plaatsvindt. De leerlingen geven aan dat er nauwelijks incidenten zijn, maar mocht er iets gebeuren dan reageren de leerkrachten snel. De school zal vanaf volgend jaar een methode hanteren om sociaal-emotioneel gedrag aan te leren.
Nu gebruiken de leerkrachten maandelijks een thema uit de Islam om goed gedrag te bevorderen. De godsdienstleerkracht ondersteunt hierbij. Ouders geven aan dat ze de school veilig vinden, maar wel moeite hebben met het taalgebruik van de bovenbouwleerlingen tijdens vrije situaties. De leerlingen vertellen dat bepaalde kinderen zich structureel minder goed gedragen en dat Tijd
Tijd 1 2 3 4
3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande • onderwijstijd.
Schoolklimaat
Schoolklimaat 1 2 3 4
•
•
•
• 4.4 De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van
leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen.
4.5 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school.
4.6 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van incidenten in en om de school.
4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.
hier stevige regels voor gelden. Over het algemeen is de omgang tussen
leerkrachten en leerlingen, en leerlingen onderling echter respectvol te noemen.
Basis van het didactisch handelen op orde
Tijdens de lesbezoeken was te zien dat het didactisch handelen in de basis op orde is. De leerkrachten geven op een duidelijke manier instructie waarbij gebruik wordt gemaakt van een didactisch lesmodel. Om de leerlingen bij de les te betrekken, gebruiken leerkrachten diverse hulpmiddelen. Zij zouden
daarnaast meer gebruik kunnen maken van actieve werkvormen waarbij de leerlingen aan het woord zijn in plaats van de leerkracht. Over het algemeen letten de leerlingen goed op tijdens de les en weten de leerkrachten een duidelijke structuur neer te zetten, waarin de leerlingen weten wat er van hen wordt verwacht.
Een verbeterpunt is de afstemming in de instructie. In enkele lessen is gezien dat de beter presenterende leerlingen eerder mogen beginnen, maar zij krijgen echter geen instructie op hun eigen niveau. Dit geldt ook voor de leerlingen die juist meer uitleg nodig hebben. Deze uitleg is veelal meer een begeleide inoefening dan een verlengde instructie, waarin de leerkracht de stof op een andere manier uitlegt met aanschouwelijk materiaal. Differentiatie in de
verwerking vindt wel plaats; meestal conform de aanpak van de methode. Vraag Didactisch handelen en afstemming
Didactisch handelen 1 2 3 4
•
•
• 5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.
5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
Afstemming 1 2 3 4
•
•
•
• 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op
verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
Ondersteuning is voldoende geregeld; analyse kan scherper
De leerkrachten volgen de leerlingen via methodegebonden en methode- onafhankelijke toetsen. Daarnaast volgen de leerkrachten in de onderbouw de kleuters via observaties en een kinderdagboek. De gegevens daaruit gebruiken de leerkrachten om ondersteuning te geven aan leerlingen die dit nodig hebben.
Deze ondersteuning staat gepland in groepsplannen. Deze plannen zijn erg uitvoerig beschreven, maar missen (ambitieuze) doelen gebaseerd op een scherpe analyse. Dit geldt met name voor de methodegebonden toetsen, waardoor niet altijd duidelijk is waarom een leerling onvoldoende groeit. De school realiseert zich dit en beraadt zich op een andere vorm van
ondersteuningsplannen. De leraren evalueren de groepsplannen periodiek aan de hand van de leerlingresultaten. Indien dit nodig is, stellen zij de plannen bij of delen de niveaugroepen anders in.
Begeleiding en zorg
Begeleiding 1 2 3 4
•
• 7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van
genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.
7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen.
Zorg 1 2 3 4
•
•
•
• 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig
hebben.
8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.
8.3* De school voert de zorg planmatig uit.
8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg.
Kwaliteitszorg en voorwaarden voor kwaliteitszorg
Kwaliteitszorg 1 2 3 4
•
•
•
•
•
• 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar
leerlingenpopulatie.
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.
9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.
9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.
9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.
9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.
Kwaliteitszorg nog in de kinderschoenen
Ibs Elif is in augustus 2015 gestart. Hoewel er nog een aantal zaken te regelen is, staan de basisstructuren wel al. Dit komt waarschijnlijk doordat de
teamleden een eenheid vormen en gemotiveerd zijn om met elkaar goed onderwijs te realiseren. Het is nu echter zaak dat de directie duidelijk prioriteert wat er de komende jaren nog moet gebeuren en bestaand beleid in documenten vastlegt. Het ontbreekt op de school aan een cyclisch proces van
kwaliteitsverbetering gebaseerd op een gedegen analyse van de
onderwijskwaliteit. De directie heeft aangegeven dat de school hier volgend schooljaar een instrument voor invoert. Ook dient de school de
belanghebbenden meer te betrekken bij de schoolontwikkeling. Zo zijn er bijvoorbeeld nog geen tevredenheidsvragenlijsten afgenomen onder ouders en leerkrachten. Daarnaast schiet de informatievoorziening richting de ouders over de schoolontwikkeling tekort. Zo hebben ouders pas onlangs de schoolgids van dit schooljaar ontvangen. Tot slot biedt de website de ouders te weinig
informatie over de school.
Wij concluderen dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd.
Kwaliteitszorg 1 2 3 4
• 9.7 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs
gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving.
Overige wet- en regelgeving
Overige wet- en regelgeving Ja Nee
•
•
•
•
• NT1A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art.
16, lid 2 en 3, WPO).
NT1B In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen (art. 13 WPO).
NT2A De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO).
NT2B In het schoolplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 12 WPO).
NT4A Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO).
Op 16 mei 2017 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden:
• een documentenanalyse;
• gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: schoolleiding, intern begeleider, leraren, ouders en leerlingen;
• een presentatie door de directie;
• observaties van de onderwijspraktijk in alle groepen. Deze observaties hebben wij samen met een observant van de school uitgevoerd.
We hebben een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleider en de leraren van de school. In dit gesprek hebben we onze bevindingen en oordelen besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen.
