De Arubaanse vennootschap met beperkte
aansprakelijkheid (VBA)
Prof. mr. W.J.M. van Veen Prof. mr. J.W. Bellingwout
KJuwer - Deventer - 2008
Inhoudsopgave
Voorwoord V Lijst van gebruikte afkortingen VII
HOOFDSTUK 1 INLEE3ING
1.1 Algemeen 1 1.2 Modernisering van het Arubaanse vennootschapsrecht 3 1.3 Opzet van dit boek 5
HOOFDSTUK 2 DE OPRICHTING
2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.5 2.6
HOOFDSTUK 3
3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2
Inleiding
De oprichtingsvereisten De oprichtingshandeling De notariéle akte
De verklaring van geen bezwaar Oprichtingsgebreken
Algemeen
Oprichtingsgebreken; nietigheid van de rechtspersoon Oprichtingsgebreken; ontbindbaarheid
Het verbinden van de vennootschap bij oprichting Het handelen voor de VBA in oprichting
Inschrijving en publicatie
ORGANISATIE, ORGANEN EN BESLUITVORMING
Inleiding; het interne recht van de VBA De wet, statuten en regiementen De systematiek
De statuten en het reglement als bedoeld in art. 3 lid 2 LVBA Het orgaanbegrip
Besluit en besluitvorming Het besluit
Elementaire vereisten voor het tot stand komen van een besluit
7 7 7 9 10 11 11 12 13 15 16 20
23 25 25 27 28 29 29 30
Inhoudsopgave
a. De bijeenroeping 31 b. De vereiste meerderheid van stemmen 32 3.4.3 Het vaststellen van de uitslag van een stemming 33 3.4.4 Geldigheid en nietigheid van stemmen 34 3.5 Toetsing van besluiten 36 3.5.1 Nietigheid van besluiten 36 3.5.2 Vernietigbaarheid van besluiten 39
a. Strijd met bepalingen uit de wet, statuten of reglement als bedoeld in art. 3 lid 2, die het tot stand komen van
besluiten regelen 39 b. Strijd met de redelijkheid en billijkheid die door art. 2
LVBA wordt geéist 40 c. Strijd met een reglement 41 d. Hetgeen elders in de wet omtrent de mogelijkheid van
vernietigbaarheid bepaalde 41 3.5.3 Vernietiging van besluiten 42 3.5.4 Gevolgen van nietigheid en vernietiging van besluiten 44
HOOFDSTUK 4 KAPITAAL EN VERMOGEN
4.1 Inleiding 47 4.2 Kapitaal en vermogensbescherming 48 4.2.1 Het kapitaal 48 4.2.2 Minimum kapitaal 48 4.2.3 Kapitaal en vermogensbescherming 49 4.3 Stortingsplicht 50 4.3.1 Opeisbaarheid en verjaring 50 4.3.2 Omvang en aard van de stortingsplicht 51 4.4 Storting op aandelen 53 4.4.1 Realiteit van de tegenprestatie 53 4.4.2 Storting voor en bij oprichting 54 4.4.3 Storting na oprichting 56 4.5 Uitkeringen aan aandeelhouders 57 4.5.1 Winstuitkeringen en uitkeringen ten laste van reserves 57 4.5.2 Interim uitkeringen 58 4.5.3 Vermogensbescherming bij uitkeringen 59 4.6 Eigen aandelen 59 4.7 Kapitaalvermindering 60 4.7.1 Wijzen van kapitaalvermindering 60 4.7.2 Kapitaalvermindering procedure 61 4.8 Verhoging van kapitaal 64 4.8.1 Uitgifte van aandelen 64 4.8.2 Verhoging van het bedrag waarmee in het kapitaal wordt
deelgenomen 65
Inhoudsopgave XI
HOOFDSTUK 5 AANDELEN EN AANDEELHOUDERSCHAP
5.1 Het begrip aandeel 67 5.2 Aandelen in de VBA 68 5.2.1 Aandelen op naam; aandeelhoudersregister 68 5.2.2 Aandelen met en zonder nominale waarde 69 5.2.3 Aandelen van een soortof met een nadere aanduiding 70 5.2.4 Aandeelbewijzen 70 5.3 Overdraagbaarheid van aandelen 71 5.4 Levering van aandelen 73 5.5 Beperkte rechten op aandelen 74 5.6 Rechten verbonden aan aandelen 75 5.6.1 Het recht op winst en andere uitkeringen 76 5.6.2 Stemrecht 77 5.7 Verbintenissen verbonden aan het aandeelhouderschap 79 5.7.1 Algemeen 79 5.7.2 Verbintenissen voortvloeiend uit statuten of reglement 79 5.7.3 Aansprakelijkheid voor schulden van de vennootschap 80 5.8 Eisen voor het aandeelhouderschap; vennootschapsrechtelijke
sancties 82 5.8.1 De verplichting tot aanbieding en overdracht 82 5.8.2 Opschorting of wijziging van rechten 84 5.8.3 Bescherming aandeelhouders 85 5.9 Ontheffing van verbintenissen en eisen 86
HOOFDSTUK 6 DE ALGEMENE VERGADERING
6.1 6.2 6.2.1 6.2.2 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4 6.4 6.5
HOOFDSTUK 7
7.1 7.1.1 7.1.2
Betekenis en bevoegdheden van de algemene vergadering Bijeenroeping en oproeping
Bijeenroeping; agenderingsrecht Oproeping
Vergadering, samenstelling en besluitvorming in vergadering Plaats van vergadering
Vergaderrecht en vergadergerechtigden Besluitvorming in de algemene vergadering Rol van de voorzitter
De aandeelhouder bestuurde vennootschap Besluitvorming buiten vergadering
BESTUUR EN TOEZICHT OP HET BESTUUR
Bestuur: Taak en bevoegdheid
Normering: het belang van de vennootschap 'Besturen'
87 89 89 90 91 91 92 93 93 94 95
97 97 98
XII
7.1.3 7.1.4 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4 7.3 7.3.1 7.3.2 7.3.3 7.3.4 7.4 7.4.1
7.4.2
7.5 7.5.1 7.5.2
7.5.3
Bestuursverantwoordelijkheid; collectieve taak Bestuursautonomie
Benoeming en verkiezing, schorsing en ontslag Benoeming en verkiezing
Schorsing en ontslag
Belet en ontstentenis; plaatsvervangend bestuurder De bezoldigd bestuurder
Interne aansprakelijkheid van bestuurders 'Behoorlijke taakvervulling'
Disculpatie Decharge Derivative suit
Externe aansprakelijkheid Aansprakelijkheid in faillissement
a. Onbehoorlijke taakvervulling en aansprakelijkheid faillissement
b. Disculpatie
c. Rechterlijke matiging
Aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad a. Onrechtmatige daad als grond voor persoonlijke
aansprakelijkheid b. Persoonlijk verwijt
c. Misleidende voorstelling jaarrekening Toezicht op het bestuur
Algemeen; de algemene vergadering
Het one-tier model; bestuur en toezicht in één orgaan a. Executives en non-executives
b. Positie van non-executives
c. Benoeming en verkiezing, schorsing en ontslag Raad van commissarissen
a. Instelling raad van commissarissen b. Taken en bevoegdheden
c. Benoeming, schorsing en ontslag
Inhoudsopgave
99 100 101 101 103 104 105 105 105 108 109 110 112 112 in
112 114 115 116 116 117 117 118 118 119 119 119 121 121 121 122 123
HOOFDSTUK 8 VERTEGENWOORDIGING
8.1 Inleiding; het begrip vertegenwoordiging 125 8.2 Vertegenwoordiging door bestuur of bestuurders 126 8.3 Doeloverschrijding 129 8.4 Vertegenwoordiging bij tegenstrijdig belang 131 8.4.1 Vertegenwoordiging bij rechtsgedingen tegen bestuurders 131 8.4.2 Vertegenwoordiging bij tegenstrijdig belangtransacties 132 a. Instemmingsvereiste 132 b. Externe werking: bescherming wederpartij te goeder
trouw 134 c. Delegatie bevoegdheid tot goedkeuring 135
Inhoudsopgave XIII
d. Beperkingen reikwijdte tegenstrijdig belangregeling 135 i) Gebruikelijke transacties 135 ii) Geen belangenconflict 136 iii) Concernvrijstelling 137 8.5 Vertegenwoordiging en besluit 137 8.5.1 Besluiten met direct externe werking 137 8.5.2 Besluiten met indirect externe werking 138 8.6 Vertegenwoordigingsbevoegdheid van anderen dan
bestuurders 139 8.7 Publicatie van vertegenwoordigingsbevoegdheid 140
HOOFDSTUK 9 VASTSTELLING EN WIJZIGING VAN STATUTEN EN REGLEMENT;
OMZETTING
9.1 Vaststelling van de statuten en het reglement 141 9.2 Wijziging van statuten en reglement 142 9.2.1 Algemeen 142 9.2.2 Bevoegdheid en besluitvorming 142 a. Algemeen 142 b. Bescherming tegen afbeuk rechten minderheids-
aandeelhouders 144 c. Bescherming tegen afbreuk rechten derden 147 d. Besluitvorming 148 9.2.3 Formele vereisten 149 a. Statutenwijziging 149 b. Wijziging (vaststelling of intrekking) van het reglement 149 9.3 Omzetting 151 9.3.1 Nationale omzettingen 152 9.3.2 Grensoverschrijdende omzetting 153 a. Algemeen 153 b. De procedure en formaliteiten bij een 'inbound' omzetting
in een VBA 154 c. De procedure en formaliteiten bij een 'outbound'
omzetting in een VBA 154 d. Het uittreedrecht 156 e. Voltooiing van de omzetting; inschrijving en publicatie 159
HOOFDSTUK 10 FUSIE EN SPLITSING
10.1 10.2 10.2.1 10.2.2 10.2.3
Inleiding Juridische fusie Kenmerken
Toegelaten juridische fusies De procedure
161 162 162 163 164
XIV
10.2.4 10.3 10.3.1 10.3.2
10.4 10.4.1 10.4.2 10.4.3 10.4.4
a. Het fusievoorstel en toelichting b. Bekendmaking
c. Het fusiebesluit d. De fusieakte
Vernietiging van de fusie Grensoverschrijdende fusies
Toegelaten grensoverschrijdende fusies De procedure
a. Afstemming op de buitenlandse voorschriften b. Informatieplicht verzetsrechtgerechtigden c. Uittreedrecht minderheidsaandeelhouders Juridische splitsing
Kenmerken
Toegelaten juridische splitsingen
De procedure en geldigheid van de splitsing De positie van crediteuren
Inhoudsopgave
164 167 168 169 170 170 170 172 172 173 174 176 176 178 179 180
HOOFDSTUK 11 ONTBINDING EN VEREFFENING
11.1 Inleiding 183 11.2 De ontbindingsgronden 183 11.2.1 Ontbindingsbesluit 183 11.2.2 Ontbindende voorwaarde of tijdsbepaling 184 11.2.3 Opheffing van het faillissement wegens gebrek aan baten of
insolventie 185 11.2.4 Ontbinding door de rechter 185 11.2.5 Ontbinding op verzoek van de Kamer van Koophandel 186 11.2.6 Onderbewindstelling 187 11.2.7 Ontneming beschikkingsbevoegdheid ten aanzien van
aandelen 188 11.3 De vereffening van de VBA 189 11.3.1 De vereffenaars 189 11.3.2 De vereffening 190 11.3.3 Liquidatie-uitkeringen en beéindiging van de vereffening 191 11.3.4 Heropening of alsnog openen van de vereffening 192
HOOFDSTUK 12 DE FISCALE BEHANDELING VAN DE VBA
12.1 Winstbelasting 195 12.1.1 Uitgangspunt 195 12.1.2 Binnenlandse belastingplicht 195 12.1.3 Voorwerp van de binnenlandse belastingplicht 197 12.1.4 Tarief 198 12.1.5 Deelnemingsvrijstelling 198
Inhoudsopgave
12.1.6 12.1.7 12.1.8 12.1.9 12.1.10 12.2 12.2.1 12.2.2 12.2.3 12.3
BlJLAGEN
Fusie, splitsing en omzetting Vrij gesteide VBA
Fiscaal transparante VBA IPC-regime
Vrije zone Dividendbelasting
Onderworpenheid en inhoudingsplicht Belastingobject
Tarief
Zegelrecht / geen kapitaalbelasting
Landsverordening vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Verkort aangehaalde literatuur
Artikelenregister Trefwoordenregister
XV
199 204 205 210 212 212 212 213 214 214
217 277 279 285