Alles onder controle?
Een onderzoek naar controle als zingevingsaspect vanuit anorexia nervosa
Masterscriptie Marije Steenhoven Studentnr. 00010027 Begeleider: dr. U. Jansz Meelezer: drs. J.H.M. Mooren Universiteit voor Humanistiek
Voorwoord
Met deze scriptie sluit ik mijn studie aan de UvH af. Dat het schrijven van een scriptie een belangrijk maar niet gemakkelijk onderdeel van de scriptie vormt kan ik alleen maar beamen. Het was een behalve een leerzaam ook een moeilijk en langdurig proces. Daar kwam bij dat een gedeelte van mijn onderzoek een niet al te gangbaar onderwerp binnen de UvH is.
Toch heb ik ook genoten van het zoeken en schrijven. Daarnaast vormde het werken aan mijn scriptie een prettige afwisseling met de zorg voor mijn geweldige dochter, die in de periode dat ik aan mijn scriptie werkte ter wereld kwam.
Ik wil graag een aantal mensen bedanken:
Ulla Jansz en Jan Hein Mooren voor de begeleiding,
mijn ouders voor hun jarenlange steun en het oppassen op Emma,
en last but not least mijn man Erik die me altijd heeft bijgestaan; bedankt voor je hulp en liefde.
Inhoud
Inleiding 1
H1 Anorexia nervosa: hedendaagse verklaringen op het gebied
van macht en controle 7
1.1 Anorexia nervosa, een eetstoornis 7
1.1.1 Geschiedenis van anorexia nervosa 8
1.1.2 Kenmerken 10
1.2 Verklaringen 10
1.2.1 Anorexia nervosa en controle 11
1.3 Anorexia nervosa en (verlies van) macht 15
1.4 Anorexia nervosa en controle en macht 18
1.5 Conclusie 20
H2 Greep op het leven 21
2.1 De zin van controle 21
2.1.1 Primaire en secundaire controle 25
2.1.2 Coping 26
2.1.3 Controle en zingeving 27
2.1.4 Conclusie 29
2.2 Verlies van greep op het leven 30
2.2.1 Trauma 30
2.2.2 Stress 31
2.2.4 Persoonlijkheid 34
2.2.5 Ontwikkeling en aangeleerde hulpeloosheid 36
2.3 Conclusie 39
H3 De balans: controle, zingeving en anorexia 40
3.1 Aanvaarding 41
3.1.1 Aanvaarding en zingeving 46
3.1.2 Conclusie 50
3.2 Terug naar anorexia nervosa 52
Epiloog 55
