• No results found

Scriptie Nederlands Roken

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Scriptie Nederlands Roken"

Copied!
15
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Scriptie Nederlands Roken

Scriptie door een scholier aso

4802 woorden 16 jaar geleden

6

39 keer beoordeeld

Vak Nederlands

Roken moet verboden worden Inhoudstafel

1. Inleiding

2. Korte geschiedenis van het tabaksverbruik 3. Welke stoffen bevinden zich nu in een sigaret?

3.1.: naar bijsmaakje a) Nicotine

b) Irriterende gassen c) Cancerogenen d) Koolmonoxide

3.2.: Smaakverbeteraars 3.3.: Nog meer van die troep

4. Wat maakt roken nu zo ongezond?

4.1.: Slechte prestaties 4.2.: Potentie

4.3.: Zwangerschap

5. Roken en vroegtijdige sterfte 6. Passief roken

6.1.: Onderscheid tussen zijstroomrook en hoofdstroomrook 6.2.: Wat maakt passief roken zo schadelijk?

6.3.: Ventilatie, mogelijke oplossing?

6.4.: Elementaire beleefdheid wel een oplossing?

7. Fiscale inkomsten van de staat 7.1.: Verkoop van een pakje sigaretten 7.2.: Verkoop van tabaksproducten in België 7.3.: Overeenkomst met Luxemburg

7.4.: Overheidsuitgaven inzake tabak 8. De Belgische wetgeving over roken

(2)

9. Hoe zit het met de tabaksfabrikanten…

9.1.: Manipuleren voor een nog grotere omzet 9.2.: Betaald roken

9.3.: Smokkelen

9.4.: De heisa rond “light” sigaretten 9.5.: Rokende machines…

10.Conclusies 11.Bibliografie 1. Inleiding

Ik heb geopteerd voor de stelling: “roken moet verboden worden”. Deze stelling is vandaag de dag brandend actueel, vooral met de plannen om het roken in openbare ruimten volledig te verbieden. Op zichzelf is de thematiek rond roken heel interessant omdat je verschillende wegen uitkan met de stelling.

Roken is en blijft iets negatiefs: het is een verslaving en de stoffen die erin zitten zijn levensgevaarlijk. Dus de mensen die roken zouden er zo vlug mogelijk mee moeten kunnen stoppen.

Ik zal nu aan de hand van verschillende aspecten duidelijk proberen te maken waarom roken zo ongezond is, welke aandoeningen je er allemaal kunt van krijgen en hoe je door te roken niet in de eerste plaats je eigen leven verzuurt, maar hoe je er het leven van iemand anders grondig mee kunt verpesten.

2. Korte geschiedenis van het tabaksverbruik

o 1492: Columbus komt als eerste Europeaan in contact met de tabaksplant

o 1518: De eerste tabaksplanten worden uitgevoerd naar Europa en worden verbouwd in Spanje en Portugal

o 1559: Jean Nicot zendt Katharina De Medici tabak in snuifvorm als middel tegen hoofdpijn; daardoor zal de gewoonte om tabak te snuiven zich langzaam over Europa verspreiden

o Begin van de 20ste Eeuw: de industriële productie van sigaretten begint op poten te staan, vooral in VS en Groot-Brittannië. Deze productie zal meer dan verdrievoudigen tijdens de 2 wereldoorlogen!

o 1962: het eerste rapport met een opsomming van alle gevaren in verband met roken door enkele Britse geneesheren ( “Smoking and Health” )

o 1964: het Amerikaanse ministerie voor volksgezondheid publiceert ook zo’n dergelijk rapport. Vanaf dan gaan de tabaksfabrikanten zich meer en meer toespitsen op het maken van filtersigaretten

o 1977: in België wordt officieel een eerste anti-tabakcampagne gestart

o 1986: er wordt door de Amerikaanse Volksgezondheid een rapport over passief roken verspreid en de

(3)

conclusie is duidelijk: passief roken is bij gezonde niet-rokers een oorzaak van ziekten, waaronder longkanker

o 1994: sinds 1 januari worden tabak en alcohol uitgesloten van de index van de kleinhandelsprijzen

o 1997: een wet van 10 december verbiedt elke reclame en sponsoring voor tabaksproducten vanaf 1 januari 1999

o 1998: een richtlijn, dd. 6 juli 1998, van het Europees Parlement bepaalt dat reclame en sponsoring voor tabaksproducten geleidelijk verboden wordt in de EU in de periode 30 juli 2001 – 30 juli 2006

o 2000: in een arrest van het Europees Hof van Justitie wordt de richtlijn van 6 juli 1998 vernietigd

o 2002: Op 31 mei 2002 verschijnt een K.B. (Koninklijk Besluit) dat ondermeer de grootte van de

gezondheidswaarschuwingen op de verpakking, het teer-, nicotine- en koolmonoxidegehalte in sigaretten bepaalt

o 2002: Een monografie van het Internationaal Agentschap van Onderzoek over Kanker stelt vast dat er voldoende bewijsvoering is dat passief roken tot longkanker kan leiden

3. Welke stoffen bevinden zich nu in een sigaret?

3.1.: Naar bijsmaakje

In tabaksrook zitten wel meer dan 4700 bestanddelen, waarvan er toch vele bekendstaan als schadelijk.

De voornaamste zijn: nicotine, koolmonoxide, irriterende gassen en cancerogene bestanddelen…

a) Nicotine:

Nicotine wordt met de tabaksrook geïnhaleerd en komt via de longblaasjes in het bloed terecht. Zo wordt ze over het hele lichaam verspreid. Effecten van nicotine: verhoogde frequentie van hartkloppingen, toename van het hartdebiet en stijging van de bloeddruk door de kleine bloedvaten samen te drukken. Het is aan nicotine waar de roker uiteindelijk zo verslaafd aan raakt en waarvan hij/zij een effect van zoekt.

b) Irriterende gassen:

Onder deze gassen worden acroleïne, stikstofoxiden, waterstofsulfide en ammoniak gerekend. Deze toxische gassen veroorzaken ondermeer hoest, slijmsecretie, samentrekking van de luchtwegen en verlamming van de trilhaartjes. Deze trilhaartjes zorgen ervoor dat ongewenste bestanddelen van

ingeademde lucht terug buiten gebracht worden (pollutie, tabaksrook,…) Als deze trilhaartjes door de rook beschadigd worden, kunnen ze hun reinigende werking niet meer uitvoeren.

c) Cancerogenen: (kankerverwekkende stoffen!)

Dit bevindt zich vooral in het teergedeelte van de sigaret. Andere kankerverwekkende stoffen zijn

(4)

benzopyreen, nitrosaminen, polonium 210, nikkel, cadmium, arsenicum, …

Deze stoffen verwekken de kankers waarvoor roken verantwoordelijk wordt gesteld.

d) Koolmonoxide:

Deze stof dringt door tot de rode bloedcellen. In de rode bloedcellen komt het in aanraking met zuurstof en uiteindelijk neemt het de plaats van zuurstof over. Bij rokers verdringt CO (in tegenstelling tot CO vergiftiging door kachels) slechts een deel van de zuurstof, maar dit leidt al snel tot chronisch

zuurstoftekort: gedaalde weerstand en een verminderd prestatievermogen.

3.2.: Smaakverbeteraars

De tabaksfabrikanten voegen er ook nog allerlei stoffen aan toe om het roken zo “aangenaam” mogelijk te maken. Tabak zelf smaakt namelijk enorm bitter en dat zou vele mensen van het roken afhouden. Dat willen de fabrikanten dus niet; vandaar de toegeving van allerlei geur- en smaakstoffen in een sigaret.

Enkele van deze stoffen kunnen zijn: honing, suiker, zoethout of zelfs chocolade! Zo gaan mensen dus zelfs onbewust roken net omwille van die smaken…

3.3.: Nog meer van die troep

Naast deze verschillende smaakstoffen worden ook nog andere dingen toegevoegd. Eén van die stoffen heet theobromine (zonder deze stof zou de roker constant moeten hoesten). Verder zit er ook nog ammoniak in (versterkt verslavende werking van de nicotine) en zelfs bestanddelen die je in nagellakremover (disolvant) ook kunt vinden!

Door het binnenkrijgen van deze stoffen word je nog sneller verslaafd en ga je enkel maar meer en meer roken.

4. Wat maakt roken nu zo ongezond?

4.1.: Slechte prestaties

Roken is enorm slecht voor je longen, je bloedsomloop EN je conditie! Tijdens het sporten vermindert roken je prestatievermogen, je wilskracht en het heeft ook als gevolg dat je een groot stuk van je conditie verliest mede door het feit dat je vaker in ademnood komt.

De trilhaartjes in de longen die vuil transporteren kunnen hun werk ook veel minder goed doen doordat ze door de teer en de rook volledig verdoofd raken (cfr. 3.2). Dit geeft als resultaat dat de gevaarlijke stoffen in ons lichaam blijven zitten en op langere termijn kankers gaan veroorzaken. De koolmonoxide zorgt ervoor dat de zuurstof veel minder makkelijk opgenomen wordt en dat er zich op die manier veel vlugger hart- en vaatziekten gaan ontwikkelen.

Roken ligt ook aan de basis van stress: bij elk trekje gaat je hart even sneller kloppen en stijgt je

bloeddruk. En telkens je lichaam naar nicotine verlangt, krijg je enorm groot zeurderig gevoel vanbinnen;

wat ook niet echt een relaxed gevoel kan geven.

(5)

4.2.: Potentie

Sigaretten hebben ook de eigenschap dat ze de potentie gaan verlagen. Door al de schadelijke en smerige stoffen die in sigaretten zitten, blijft de penis van rokende mannen vaak kleiner dan die van niet-rokende mannen. En de erectie is ook minder goed.

4.3.: Zwangerschap

Het sperma van rokende mannen is doorgaans van veel mindere kwaliteit (cfr. 4.2).

Vrouwen die roken zijn ook een heel stuk minder vruchtbaar. Daar heeft de Weense hoogleraar Feichtinger nog onderzoek naar gedaan. Hij kwam tot de conclusie dat vrouwen die roken 50% minder kans hebben om zwanger te raken dan niet-rokende vrouwen. Je hebt natuurlijk altijd uitzonderen, maar toch blijft het een gevaarlijk risico: de kansen op een miskraam liggen ook veel hoger als een moeder gedurende de zwangerschap ook nog blijft roken! Daarnaast is de kans op wiegendood ook veel hoger…

5. Roken en vroegtijdige sterfte

In de geneeskundige wereld zijn er in de loop der jaren meer dan 70000 studies over de gevaren van roken gepubliceerd en het valt nog onmogelijk te ontkennen dat roken oorzaak is van longkanker, hart- en vaatziekten, chronische bronchitis, emfyseem, mond-, keel- en blaaskanker.

Het is bovendien bewezen dat één op twee regelmatige rokers vroegtijdig sterft ten gevolge van zijn rookgewoonten.

In de USA werd berekend dat roken meer doden veroorzaakt dan AIDS, verkeersongevallen, alcohol, moord, zelfmoord, drugs en branden samen!

Tabak is verantwoordelijk voor 4 miljoen doden in de wereld per jaar, waarvan ruim 500.000 in de EU.

Sterftes veroorzaakt door tabak in 1995 in België:

Alle kankers: 8.700

Hart- en vaatziekten 4.500 Luchtwegenaandoeningen 4.100 Andere 2.100

Volgens professor R. Peto zijn er in de periode 1950-2000 in België 812.000 mensen (771.000 mannen en 51.000 vrouwen) gestorven ten gevolge van het roken en zullen de helft van de huidige 2.500.000 rokers gemiddeld 14 jaar vroeger (!) sterven, tenzij deze hun rookgewoonten drastisch aanpassen. (bron: Peto R., persoonlijke communicatie, 5/2/2001)

TABEL 5: DE STERFTE TEN GEVOLGE VAN HET ROKEN INBelgië in de periode 1955-1995 Jaar Mannen Vrouwen Totaal

(6)

1955 7.900 - 7.900 1960 11.100 - 11.100

1965 14.300 300 14.600 1970 16.000 200 16.200 1975 18.200 1000 19.200 1980 18.500 1.100 19.600 1985 18.700 1.300 20.000 1990 16.700 1.600 18.300 1995 17.000 2.400 19.400

Bron: Peto R, Lopez A, Boreham J, Thun M, Heath C, 1992, 1994

Het aantal doden ten gevolge van het roken bij mannen is gestegen in de periode 1955-85, gedaald in de periode 1985-90 en gestabiliseerd in de periode 1990-95. Het aantal doden ten gevolge van het roken bij vrouwen was erg gering in 1960, maar is in de periode 1965-95 stelselmatig gestegen.

Roken is veruit de belangrijkste doodsoorzaak in België. Van de 104.897 doden in 1995

waren 19.400 toe te schrijven aan het roken, hetgeen meer dan viermaal meer is dan het totaal aantal doden toe te schrijven aan zelfmoord (2.155), verkeersongevallen (1.592), aids (221), moord (169), vergiftiging (81), brand (110) en vliegtuigongevallen (16).

Gemiddeld leven niet-rokers 8 jaar langer dan rokers. Rokers die vroegtijdig sterven ten gevolge van hun rookgewoonten, leven 16 jaar minder dan niet-rokers.

Sterftecijfers bij sigaar- en pijprokers zijn merkelijk lager dan bij sigarettenrokers, maar toch hoger dan bij niet-rokers.

Naarmate het aantal jaren dat hij of zij gestopt is met roken, verbeteren de levenskansen opnieuw voor de ex-roker. In de veronderstelling dat men niet ziek was op het ogenblik van het ophouden met roken, zijn volgens het Amerikaanse rapport van het Ministerie van Volksgezondheid de levenskansen na 15 jaar ongeveer gelijk met deze van iemand die nooit gerookt heeft.

6. Passief roken:

6.1.: Onderscheid tussen zijstroomrook en hoofdstroomrook

Niet alle rook van een brandende sigaret wordt geïnhaleerd. Het meeste wordt in de omringende lucht verspreid, na elke trek, vanuit de gloeiende punt van de sigaret.

(7)

De rook wordt in 2 soorten ingedeeld: hoofdstroomrook en zijstroomrook. De rook die door de roker geïnhaleerd wordt, wordt ook wel hoofdstroomrook (15% van tabaksrook) genoemd. De zijstroomrook (resterende 85%) is de rook die meteen vanaf de gloeiende punt in de lucht verspreid wordt.

Men heeft in tabaksrook meer dan 4.700 componenten geïdentificeerd, waarvan er 43

bekendstaan als kankerverwekkend in mens en dier. Sommige hiervan komen bovendien in zijstroomrook in hogere concentraties voor dan in de hoofdstroomrook.

Dit verschil is te verklaren door het feit dat de temperatuur waarbij de tabak verbrand wordt, hoger is tijdens het inhaleren, waardoor de tabak vollediger verbrandt.

Daarnaast houden sigaretfilters een klein gedeelte van de toxische bestanddelen van hoofdstroomrook tegen.

6.2.: Wat maakt passief roken zo schadelijk?

Tabaksrookbestanddelen (nicotine en het afgeleide product cotinine) worden gevonden in bloed, urine en speeksel van passieve rokers. Het blootgesteld zijn aan passief

roken verhoogt het risico voor longkanker met 20% bij vrouwen van rokers en met 30% bij mannen van rooksters. Het risico van longkanker door passief roken is vooral aanwezig bij personen die met één of meer rokers samenwonen of bij personen die een kleine kantoorruimte met rokers delen.

In het rapport van het Amerikaanse “Environmental Protection Agency” wordt geschat dat blootstelling op de werkplek over het algemeen schadelijker is dan in de huiselijke

omgeving, zodat de 3.000 doden door longkanker ten gevolge van passief roken in de Verenigde Staten verdeeld kunnen worden in 2.200 op de werkplek en 800 thuis

geïntoxiceerden. Passief roken verhoogt het risico om te sterven ten gevolge van ziekten van de

kransslagaders met ongeveer 25%. Het National Cancer Institute heeft berekend dat passief roken in de VS leidt tot 62.000 doden ten gevolge van ziekten van de kransslagaders. De gevolgen van passief roken voor bepaalde hartziektes zijn groter dan voor longkanker, in de westerse wereld hartkwalen zo frequent voorkomen en ook omdat korte maar terugkerende periodes van passief roken, zoals bijvoorbeeld een verblijf van 30 minuten in een berookt lokaal, de kans op een acuut hartinfarct bij ouderen en bij hartlijders sterk verhogen.

Acute reacties van de ademhalingsorganen komen vooral voor bij kinderen, vooral bij zeer jonge kinderen van wie de ademhalingswegen nog niet volgroeid zijn. Hoesten, slijm

opgeven en piepen, chronische infecties van de hogere en de lagere luchtwegen

middenoorontsteking (‘lijmoor’) - de meest voorkomende oorzaak van doofheid en operatief ingrijpen bij kinderen - en CARA komen veel vaker voor bij kinderen die passief roken.

In België lijdt ongeveer 10% van de bevolking aan ademhalingsstoornissen zoals astma, bronchitis, emfyseem. Deze mensen zijn zeer gevoelig voor de nadelige gevolgen van het

passief roken. De meeste patiënten die astma of emfyseem hebben, roken niet omdat ze de nadelen ervan onmiddellijk ervaren. Zelfs relatief korte verblijven kunnen bij astmalijders voldoende zijn om aanvallen van hun ziekte uit te lokken en ook die kunnen levensgevaarlijk zijn.

(8)

6.3.: Ventilatie, mogelijke oplossing?

Ventilatie is geen oplossing voor het probleem van passief roken. Ventilatie kan helpen om de irritatie van de rook te verminderen, maar niet om de schadelijke elementen ervan volledig te verwijderen. Dit komt omdat de tabaksrook van de zijstroomrook minder vaste deeltjes en meer oplosbare dampfase-elementen bevat dan de hoofdstroomrook. Hierdoor wordt de rook in de lucht snel verspreid en opgenomen, wat de mogelijkheden via ventilatie beperkt. Ventilatie kan enkel helpen als de rokers volledig van de niet-rokers afgeschermd worden en de lucht rechtstreeks naar buiten wordt geventileerd. Algemeen bekeken

betekent dit dat twee derde van de Europeanen hinder ondervindt van de tabaksrook of er onder lijden.

6.4.: Elementaire beleefdheid wel een oplossing?

Bovendien gaat de beleefdheid ervan uit dat rokers toestemming vragen alvorens een sigaret op te steken en dat niet-rokers zich niet geremd moeten voelen om hun voorkeur uit te spreken voor een rookvrije omgeving.

Het succes van dit soort acties berust op twee veronderstellingen: dat rokers zich onthouden van roken om anderen niet te hinderen en dat niet-rokers duidelijk kenbaar maken dat ze niet willen dat er in hun

aanwezigheid wordt gerookt. Uit de Europese studie van 1992 over passief roken blijkt dat 62% van de niet-rokers het zelden of nooit vragen om niet te roken in hun aanwezigheid. Dit kan op verschillende manieren verklaard worden. Het is vaak moeilijk voor niet-rokers om rokers te verzoeken niet te roken, vooral wanneer er geen wettelijke voorschriften zijn voor dit verzoek, dat ook nog eens meermalen per dag herhaald moet worden.

Verder zijn verslaafde rokers niet altijd geneigd aan dit verzoek te voldoen. Het probleem

wordt niet veroorzaakt door lichte rokers die het roken gemakkelijk kunnen laten, maar door zware rokers die zich niet op hun gemak voelen als zij niet enkele sigaretten per uur kunnen roken. Ruw geschat is één op de drie rokers dusdanig verslaafd dat het beleefdheidsprincipe hem (of haar) er niet van kan

weerhouden te roken.

7. Fiscale inkomsten van de staat 7.1.: Verkoop van een pakje sigaretten

Per pakje sigaretten gaat er 57, 15% aan accijnzen en nog es 17, 33% BTW naar de staat. Dit geeft dus een totaal van 74, 48% dat er op de prijs van een pakje rechtstreeks naar de staat gaat!

7.2.: Verkoop van tabaksproducten in België

o 1999: een slordige 68.226 miljoen BEF of 1.691 miljoen € o 2000: een slordige 72.323 miljoen BEF of 1.792 miljoen € 7.3.: Overeenkomst met Luxemburg

(9)

Men veronderstelt dat ongeveer 25% van de verkoop van tabaksproducten in Luxemburg naar de

Belgische staat gaat. Een overeenkomst tussen Luxemburg en België bepaalt dat een deel van de taksen op de tabaksproducten die Belgen in Luxemburg kopen, aan de Belgische Staat terugbetaald moet worden.

In 1992 heeft Luxemburg 560 miljoen BEF (14 miljoen €) aan België terugbetaald ter compensatie van tabaksproducten die in Luxemburg gekocht waren!

7.4.: Overheidsuitgaven inzake tabak Ø Europa:

o De EU geeft dagelijks 114 miljoen BEF (2,8 miljoen €) aan subsidies voor tabaksteelt o De EU geeft 4x meer uit voor de productie van tabak dan voor kankerpreventie o In 1994 was tabak het meest gesubsidieerde landbouwproduct per hectare

o Griekenland, Spanje en Frankrijk hangen volledig af van Europese subsidies voor tabaksproductie o De Belgische en Duitse tabaksproductie wordt met aanzienlijke bedragen gesubsidieerd

o Het Europees Hof heeft een rapport gepubliceerd dat kritiek levert of de subsidies en de problemen van incompetentie en fraude onderstreept

Ø Vlaanderen:

o De Vlaamse overheid subsidieert VIG ( Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie) om rond 3 gezondheidsdoelstellingen te werken:

1) roken

2) gezonde voeding 3) ongevallenpreventie

Het VIG ontvangt hiervoor:

1) een jaarlijkse globale en vaste subsidie van 35 miljoen BEF (868.000 €) 2) aanvulling met een variabel bedrag van ongeveer 10 miljoen BEF (248.000 €) 8. De Belgische wetgeving over roken

Artikel 3 van de wet van 10 december 1997 bepaalt het volgende:

o Het is verboden reclame te voeren en te sponsoren door tabak, producten op basis van tabak en soortgelijke producten, hierna tabaksproducten genoemd.

Als reclame en sponsoring worden beschouwd: elke mededeling of handeling die rechtstreeks of onrechtstreeks tot doel heeft de verkoop te bevorderen, ongeacht de plaats, de aangewende communicatiemiddelen of de gebruikte technieken.

Het in het 1° bedoelde verbod is niet van toepassing op:

(10)

1) reclame voor tabaksproducten in buitenlandse kranten en periodieke uitgaven, behoudens wanneer die reclame of de invoer van dergelijke krant of periodieke uitgave er hoofdzakelijk toe strekt reclame voor tabaksproducten te voeren voor de Belgische markt.

2) de incidentele reclame voor tabaksproducten in het kader van de mededeling aan het publiek van evenementen in het buitenland, behoudens wanneer die reclame of de mededeling aan het publiek van het evenement er hoofdzakelijk toe strekt reclame voor tabaksproducten te voeren voor de Belgische markt.

3) het aanbrengen van het merk van een tabaksproduct op affiches in en aan de voorgevel van tabakswinkels en van krantenwinkels die tabaksproducten verkopen.

o Het is verboden een merk dat zijn bekendheid hoofdzakelijk aan een tabaksproduct ontleent, voor reclame op andere gebieden te gebruiken zolang het merk voor een tabaksproduct wordt gebruikt.

Door de wet van 3 april 1975 gold de verplichting om op elke verpakking te vermelden:

‘Sigaretten roken kan uw gezondheid schaden’. Door het Koninklijk Besluit van 28 december 1979 werd de vermelding gewijzigd in ‘Tabak schaadt de gezondheid’. Het woordje ‘kan’ verviel en de waarschuwing werd uitgebreid tot alle tabaksproducten. De tabaksfabrikanten hadden de impact van de reglementering beperkt door de waarschuwing in kleine letters, op de zijkant van de verpakking en vooral in niet-

contrasterende kleuren aan te brengen.

Hierin kwam verandering door de EG-richtlijn van 13 november 1989 met betrekking tot de etikettering van de verpakking van tabakswaren, die van kracht werd op 1 januari 1992.

De richtlijn bepaalt dat de waarschuwingen moeten worden afgedrukt op zowel de voor- als de

achterkant, in vette lettertekens op een contrasterende achtergrond, waarvan de grootte ten minste acht procent van het totale oppervlak van de grote zijde van de verpakkingseenheid moet bedragen, indien de waarschuwingen in de drie landstalen vermeld worden.

Uit onderzoek bleek echter dat de waarschuwing moeilijk leesbaar blijft omdat ze werd

afgedrukt in kleine lettertjes en in kleuren die weinig contrasteren. De letters moeten er sindsdien veel groter opgezet worden en liefst in het zwart op een witte achtergrond.

Door de Koninklijke Besluiten van 15 mei 1990, 2 januari 1991 en 7 februari 1991 is het verboden te roken in gesloten plaatsen die toegankelijk zijn voor het publiek en die deel uitmaken van inrichtingen of gebouwen waar:

* al dan niet tegen betaling diensten worden verstrekt aan het publiek, met inbegrip van plaatsen waar voedingsmiddelen en/of dranken ter consumptie worden aangeboden;

* zieken of bejaarden worden opgevangen of verzorgd;

* preventieve of curatieve gezondheidszorg wordt verstrekt;

* kinderen en jongeren op schoolgaande leeftijd worden opgevangen, gehuisvest of verzorgd;

* onderwijs en/of beroepsopleiding worden verstrekt;

* voorstellingen plaatsvinden;

(11)

* tentoonstellingen worden georganiseerd;

* sport wordt beoefend.

Een uitzondering wordt gemaakt voor gesloten ruimten waar als voornaamste activiteit voedingsmiddelen en/of dranken ter consumptie worden aangeboden en waarvan de oppervlakte niet meer dan 50 m² bedraagt.

In alle gesloten ruimten waar voedingsmiddelen en/of dranken ter consumptie worden

aangeboden, moet een rookzuigsysteem of een ventilatiesysteem worden geïnstalleerd om de rook te verwijderen. (Ministerieel Besluit van 9 januari 1991)

Er kunnen ruimten worden voorzien voor rokers in die plaatsen waar aan het publiek diensten worden aangeboden, met inbegrip van die waar voedingsmiddelen en dranken worden verbruikt, op voorwaarde dat de oppervlakte minder dan de helft van de totale oppervlakte van de besloten ruimte beslaat.

Ruimten voor niet-rokers moeten duidelijk worden aangegeven, zodat iedereen op de hoogte is van de ingevoerde beperkingen.

Het K.B. stelt dat de werkgever binnen het jaar de nodige maatregelen moet nemen om het rookgedrag - zowel tijdens het werk als tijdens de rust- en etenstijden - af te stemmen op de wederzijdse verwachtingen van rokers en niet-rokers.

Daarnaast legt het ARAB een duidelijk rookverbod op in een aantal specifiek omschreven situaties:

* om veiligheidsredenen, bij risico voor ontploffingen of ernstig brandgevaar;

* om gezondheidsredenen, waar roken een bijkomende bron is voor gezondheidsschade;

bijvoorbeeld bij het werken met toxische stoffen zoals lood, asbest, CO.

9. Hoe zit het met de tabaksfabrikanten…

9.1.: Manipuleren voor een nog grotere omzet

De tabaksindustrie is veel machtiger geworden dan ook maar iemand kan vermoeden. De fabrikanten doen er alles aan om de mensen aan het roken te krijgen en proberen er ook voor te zorgen dat deze dit blijven doen! Deze concerns hebben lange tijd gedaan alsof hun neus bloedde; alsof ze niet wisten hoe schadelijk roken is… De afgelopen jaren zijn echter veel interne rapporten naar buiten gesijpeld. Daaruit blijkt dat men perfect wist hoe schadelijk sigaretten waren en dat de stoffen die erin zitten (die mensen nog verslaafder maken) er bewust werden ingedaan.

9.2.: Betaald roken

Er zijn verschillende partijen die van het roken afhangen: de staat ( de accijnzen brengen veel geld in het laatje), de fabrikanten zelf, … en de bedragen zijn gigantisch.

Er wordt enorm veel geïnvesteerd in reclame, maar door het feit dat men bijna geen reclame meer mag maken, wordt men creatiever! Men gaat bv. een eigen kledingslijn op de markt brengen, of zelfs beroemde

(12)

figuren betalen om in het openbaar te roken (vb. Sylvester Stallone) 9.3.: Smokkelen

De fabrikanten gaan nog verder om toch maar zo veel mogelijk winst te maken. Een groot deel van de sigarettenproductie wordt gesmokkeld; zo wordt de hoge belasting ontdoken die op rookwaar geldt. Deze belasting kan tot 80% oplopen. Dus fabrikanten willen dat hun klanten zoveel mogelijk roken en liefst dat er nog zoveel mogelijk nieuwe klanten bij komen. Want het nadeel aan de tabaksindustrie is dat het klantenpotentieel snel daalt opdat rokers gemiddeld 15 jaar minder lang leven.

9.4.: De heisa rond “Light” sigaretten

Op elk pakje wordt vermeld hoeveel teer en nicotine er in een sigaret zit. Op een pakje “normale”

sigaretten staat bijvoorbeeld dat er 10 mg teer in een sigaret zit; bij “light” sigaretten is dit dan bv 5 mg teer. Zo denkt de roker dat hij de helft minder teer binnen krijgt en daar schuilt net het gevaar: hoewel er minder teer in zit, krijgt de roker er toch meer binnen omdat de roker bij het roken van “light” sigaretten dieper gaat inhaleren, of men rookt gewoon meer sigaretten om aan dezelfde dosis te komen.

9.5.: Rokende machines…

De producten worden getest door machines te laten roken. Als een machine een “light” sigaret rookt, wordt de tabaksrook sterk verdund met lucht omdat er gaatjes in zitten. Die gaatjes die in het filter zitten, houdt iemand die rookt dicht. In realiteit wordt de rook dus niet verdund! De machine geeft wel aan dat er weinig teer en nicotine in zit, maar mensen krijgen wel meer binnen. Mensen roken namelijk niet als een machine.

10. Conclusies:

Na het lezen van al deze informatie rond roken, kun je nog onmogelijk ontkennen dat roken ongezond is.

Een sigaret kan beschouwd worden als puur vergif. Alle stoffen die erin verwerkt zitten, zijn als

levensgevaarlijk te beschouwen: teer, koolmonoxide, nicotine,… En het is net die nicotine die het roken zo gevaarlijk maakt: je kunt namelijk in jezelf zeggen dat je ermee zult stoppen, maar door de verslavende werking van nicotine wordt dat al heel wat moeilijker!

Daarnaast kun je niet ontkennen dat de prijzen voor een pakje sigaretten de pan uit beginnen te swingen:

al € 4,20 voor 25 stuks; om nog maar te zwijgen hoeveel er van dit bedrag naar de staat gaat. Dat kan beschouwd worden als pure afzetterij! Toch blijven mensen roken. Ergens beseffen ze wel dat ze er mee moeten stoppen, maar omdat ze verslaafd zijn, lukt dit langs geen kanten meer (of toch veel moeizamer).

De houding van de tabaksindustrie daarentegen is ook niet echt te begrijpen (in ons geval toch niet): ze verdienen als het ware geld door mensen te vermoorden, weliswaar op een trage en zachte manier en dit terwijl ze weten hoe schadelijk hun producten zijn, wat ze kunnen veroorzaken (om over de zovele kankers maar te zwijgen).

Rokers berokkenen, zonder dit wellicht ook te willen, ook enorm veel schade aan niet-rokers. Dit door niet-

(13)

rokers passief te laten meeroken. Dit houdt ook enorme risico’s in zowel voor de roken als voor de niet- roker: het is namelijk recent bewezen dat passief roken ook longkanker kan veroorzaken. Door hun verslaving verpesten rokers niet enkel hun eigen leven, maar daarboven ook nog eens het leven van iemand anders. Waar gaat de wereld eigenlijk naartoe? Dit is de vraag die men bij zichzelf zou moeten stellen…

Om terug bij het onderwerp van mijn baccalaureaat te komen, kan ik niet ontkennen dat roken verboden zou moeten worden! Er zijn enkel maar nadelen aan en met het geld dat je bespaart door niet te roken, kun je veel leukere dingen doen.

Geld die bespaart wordt door niet te roken:

1 dag … € 4,20 (169 BEF) 1 maand … € 126 (5.083 BEF) 1 jaar … € 1.533 (61.841 BEF) 5 jaar… € 7.665 (309.205 BEF) 10 jaar… € 15.330 (618.410 BEF) 15 jaar… € 22.995 (927.616 BEF) 20 jaar… € 30.660 (1.236.821 BEF)

Over monsterbedragen gesproken!!! Dit is toch niet normaal, hoeveel kun je niet doen met € 30.000…

inderdaad: VEEL!

Maar het realiseren van deze stelling is nog iets anders… Hoe erg je het misschien gaat vinden, het is gewoon niet uit te voeren! De mensen die roken zijn veel te talrijk op deze wereld en de tabaksindustrie houdt ons nog allemaal te veel in z’n greep. Deze industrie is gewoon te machtig en er staan te grote bedragen op het spel; zelfs onze staat, die ons probeert te paaien met zogenaamde anti-rookcampagnes, verdient nog geld door de bevolking te laten roken. De staat kan het zich ook niet veroorloven om

plotseling tegen de stroom in te gaan: er hangt gewoon te veel geld aan vast.

Maar mensen, sta alsjeblief toch eens goed stil bij de gevaren van roken, en als je rookt, denk er dan eens goed over na of je er misschien niet mee zou stoppen. Je leeft echt veel gezonder zonder sigaretten en je hebt het niet nodig om in leven te blijven, integendeel! Je leeft zelfs langer door niet te roken; gemiddeld 15 jaar! Als dit niet de moeite is om het roken definitief af te zweren…

11. Bibliografie 1. Internet:

Ø BBC NEWS, Britse artsen roepen op tot een totaal verbod op roken in openbare ruimten,. Internet, (19 november 2003) (http://www.nietrokers.nl/n2/n01112.html )

Ø DE RYCK, R., Passief roken en de federale regering, internet., ( 19 november 2003) ( www.cer-leuven.be

(14)

)

Ø FEDERALE PORTAALSITE, Vermijd roken tijdens en na de zwangerschap. Internet, ( 6 november 2003) (http://www.belgium.be/eportal/application?origin=searchResults.jsp&event=bea.portal.framework.inter nal.refresh&pageid=contentPage&docId=3802)

Ø GREENSITE, GreenSite’s stoppen met roken. internet, ( 12 november 2003) (www.greensite.org/stop.indexnl.html)

Ø LOGO MEETJESLAND, Risico’s van het roken voor het schaden van de gezondheid. Internet, (6 november 2003) (http://www.logomeetjesland.be/roken.htm)

Ø MEDLINE PLUS MEDICAL ENCYCLOPEDIA, Smoking hazards. Internet, (13 november 2003) (http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001994.htm#visualcontent)

Ø MSN LEARNING AND RESEARCH, Encyclopedia article: smoking. Internet, (13 november 2003) (http://encarta.msn.com/encyclopedia_761579162/Smoking.html#endads)

Ø PHILIP MORRIS INTERNATIONAl, Welcome to Philip Morris International. Internet, (3 januari 2004) (http://www.philipmorrisinternational.com/pages/nld_BE/Default.asp)

Ø STIVORO, Stoppen met roken test. Internet, ( 12 november 2003) (http://medischnet.nl/rooktest) Ø STIVORO.NL, Actueel & verslag. Internet, (12 november 2003) (www.stivoro.nl)

Ø STIVORO.NL, Werkstukken & spreekbeurten. internet, (25 oktober 2003).

(http://www.stivoro.nl/werkstuk/werkstuk-site/index2.html)

Ø STOPPEN MET ROKEN, In de ban van de rook. Internet, (12 november 2003) (www.stoppenmetroken.be) Ø STOPPEN MET ROKEN, Je bent jong en je wilt stoppen. Internet, (12 november 2003)

(www.stoppenmetroken.nu)

Ø STOP SMOKING ACADEMY, Tijd om te stoppen met roken. internet ( 12 november 2003) (www.stopsmoking.be)

Ø UNIVERSITEIT ANTWERPEN,Stoppen met roken. Internet, (12 november2003)

(http://www.vub.ac.be/AG/RokenSite/StoppenMetRoken/Stoppen_Root/StoppenMetRoken.html) Ø VLAAMSE BIO OLYMPIADE, Vragen i.v.m. roken. internet, (13 november 2003)

(http://www.vob-ond.be/Leden_vragen.html#roken)

Ø VANSTEENKISTE, J., Gezondheidsschade door passief roken, internet. (19 november 2003) ( www.cer-leuven.be/passiefroken/vansteenkiste.htm )

2. Film en televisie:

Ø MANN, M., (reg.), The insider. film, Buena Vista, VS., 1999, 158’

3. Mondelinge bronnen:

Ø VAN HOECKE, C., (professor universiteit Antwerpen), Mondelinge mededeling, via informeel gesprek, d.d. 12 november 2003

4. Boeken:

Ø CONDON, J., Roken, La Rivière & Voorhoeve, Kampen, 1990, 32 blz.

(15)

5. Gespecialiseerde naslagwerken :

Ø ANONIEM, roken. Elseviers nieuwe medische encyclopedie, 1995, blz. 377.

6. Cd-rom:

Ø GIELEN, G., (red.), Roken, ‘Op’ De grote encyclopedie., cd-rom, België, Easy computing, 1999 Ø GIELEN, G., (red.), Tabak, ‘Op’ De grote encyclopedie., cd-rom, België, Easy computing, 1999 Ø GIELEN, G., (red.), Roken als doodsoorzaak (B), ‘Op’ De grote encyclopedie., cd-rom, België, Easy computing, 1999

Ø GIELEN, G., (red.), Tabak (foto), ‘Op’ De grote encyclopedie., cd-rom, België, Easy Computing, 1999 Ø GIELEN, G., (red.), Tabaksbloem (foto), ‘Op’ De grote encyclopedie., cd-rom, België, Easy Computing, 1999

Ø Encarta ’98., cd-rom, België, Microsoft, 1998 7. E-mail :

Ø VAN HOECKE, C., Document met informatie over bronnen. e-mail aan TAMSIN, S., 12 november 2003 8. Folders, brochures:

Ø JOOSSENS, L., Documentatiemap roken, brochure., Brussel, OIVO, 2002, 44 blz.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Rokers hebben onder andere meer kans op het ontstaan van tandvleesontstekingen dan niet-rokers.. Al twee tot zes weken na het stoppen met roken is het positieve effect daarvan

Een persoon met problematisc he schulden of iemand die zijn s chulden zelf als problematisc h ervaart, beïnvloedt daarmee niet alleen zijn eigen leven, maar zijn

Panelleden die moeite hebben met rondkomen zijn vaker roker (14%) dan mensen die geen moeite hebben met rondkomen (8%).. Ongeveer 47% van de panelleden heeft wel eens rokers om

Nicorette Freshmint bevat nicotine en wordt gebruikt om de ontwenningsverschijnselen tegen te gaan, die de meeste rokers ondervinden wanneer ze het roken willen verminderen of

Het lijkt waarschijnlijk dat reduceerders minder gebruik maken van hulpmiddelen omdat ze zich eerder in staat voelen ook zonder middelen te kunnen stoppen of omdat ze een

 na ongeveer 5, 7 en 10-11 jaar van volledige follow-up extraheerde men de follow-upgegevens uit de nationale registers; voor 18 personen (13 mannen en 5 vrouwen) was dat

Tabaksrook bereikt het lichaam via de luchtwegen en longen en kan daardoor invloed uitoefenen op de ontwikkeling en de functie van de longen van het groeiende kind.. Doordat

Op grond van het zesde lid van artikel 7 van de regeling moet de uitvoerende school er bij de minister melding van maken indien het aantal daadwerkelijk aan een lente- of zomerschool