Vraag nr. 71
van 26 november 1996
van de heer PATRICK HOSTEKINT I Fiamminghi – Subsidiëring
Naast drie grote symfonieorkesten, die in grote mate gesubsidieerd worden, telt Vlaanderen ook een aantal middelgrote orkesten zoals I Fi a m m i n-g h i . Ook zijn er in onze ren-gio ensembles actief voor hedendaagse muziek, voor oude muziek en voor klassieke kamermuziek, evenals orkesten met een historisch instrumentarium.
Voor deze laatste orkesten die niet nominatim wor-den gesubsidieerd, is er op het Vlaamse cultuur-budget in totaal 109 miljoen frank ter beschikking voor 27 kandidaat-orkesten of ensembles. 24 mil-joen frank van dit budget, of een vierde van het t o t a a l , wordt toegekend aan het orkest I Fi a m-minghi.
Onlangs kreeg I Fiamminghi daarbovenop nog een extra subsidie van 30 miljoen frank, t o e g e k e n d door de Vlaamse regering. Dit bedrag is niet afkomstig uit het cultuurbudget, maar werd toege-voegd aan de cultuurbegroting voor 1996. Vo l g e n s achttien Vlaamse muziekensembles is die toeken-ning van deze extra subsidie "een onaanvaardbare v o o r k e u r s b e h a n d e l i n g " . Zij argumenteren dat de extra subsidie een arbitraire beslissing is "zonder dat daar artistieke of andere gronden voor aange-voerd kunnen worden."
1. In de beleidsbrief Muziek werd inzake de finan-ciering van de orkesten en ensembles een decreet vooropgesteld dat hun erkenning en subsidiering zou regelen. Wat is de stand van zaken ? Wanneer zal dit decreet bij het Vlaams Parlement worden ingediend ?
2. Wat zijn de huidige criteria voor de erkenning en subsidiëring van middelgrote orkesten en andere ensembles ? Wat zijn met name de crite-ria voor een structurele en projectmatige onder-steuning ?
3. Is er inzake I Fiamminghi geen sprake van een d u b b e l o p - e f f e c t , waardoor het orkest zeer belangrijke dotaties krijgt vanwege verschillen-de instanties ?
4. Wat was de motivatie van de Vlaamse regering om 30 miljoen extra subsidie toe te kennen aan I Fiamminghi ? Hoe verliep de procedure voor deze toekenning en konden ook andere
orkes-ten of ensembles aan deze procedure deelne-men ?
Antwoord
1. Door mijn administratie wordt momenteel een voorontwerp van decreet uitgewerkt dat in de eerste helft van volgend jaar met het werkveld zal worden besproken en verder gefinaliseerd. Het is mijn bedoeling om dit voorontwerp in te dienen bij het Vlaams Parlement vóór het parle-mentaire reces in 1997.
2. Momenteel bestaat er geen formele erkenning van orkesten en ensembles.
De huidige criteria voor de structurele subsidië-ring zijn de volgende :
– de orkesten en ensembles moeten bestaan uit professionele musici ;
– er worden vier categorieën onderscheiden : middelgrote orkesten, k a m e r o r k e s t e n , ensembles met instrumenten van dezelfde familie en ensembles met gemengde bezet-t i n g, mebezet-t dien versbezet-tande dabezet-t ensembles min-stens uit vier uitvoerende musici moeten bestaan om in aanmerking te komen voor structurele subsidiëring ;
– de orkesten en ensembles moeten worden bestuurd vanuit een eigen vereniging zonder winstoogmerk ;het maatschappelijk doel van dergelijke verenigingen betreft bij uitsluiting het beheer van één orkest of ensemble ; d e benaming van de VZW dient te correspon-deren met de benaming waaronder het orkest of ensemble zich op het podium aan-dient ;
– om in aanmerking te komen voor structurele subsidiëring dient een orkest of ensemble over het gehele jaar minimum tien verschil-lende producties te brengen ;
– de middelgrote orkesten dienen te voldoen aan volgende bijkomende vereisten :
1. minstens één cd-opname per jaar met muziek van eigen bodem realiseren en/of minstens één compositieopdracht per jaar aan een Vlaams componist toevertrou-wen (dit laatste houdt tevens de verplich-ting in dat het orkest in kwestie de
nieu-we compositie daadnieu-werkelijk uitvoert) ; 2. beschikken over een repertoire waarin de
Vlaamse en hedendaagse muziek vol-doende aan bod komen ;
3. internationale uitstraling hebben ;
4. een artistiek en financieel beleidsplan voor de volgende vier jaar kunnen voor-leggen ;
– voor de orkesten en ensembles van de drie andere categorieën zijn de hierboven ver-melde vereisten niet dwingend, maar de mate waarin ze daar eventueel wel aan vol-d o e n , speelt in hun voorvol-deel bij vol-de beoorvol-de- beoorde-ling van het ensemble door de adviescom-missie en bij de verdeling van de subsidie-kredieten;
– de adviescommissie houdt bij haar beoorde-ling van de aanvragers ook rekening met vol-gende elementen :
1. het gebruik van een historisch instrumen-tarium (voor die ensembles die zich speci-fiek toeleggen op oude muziek) ;
2. de originaliteit van de programmatie ; 3. de diversiteit van de producties ;
4. de complexiteit van de uitgevoerde wer-ken ;
5. de bezetting ;
6. de spreiding in het binnenland;
– een orkest of ensemble kan enkel in aanmer-king komen voor structurele subsidiëring indien het daartoe binnen de gestelde ter-mijn een formele aanvraag indient : de kan-didaten moeten daartoe uiterlijk op 1 december van het jaar voorafgaand aan dat waarvoor een subsidie wordt gevraagd een aanvraagdossier indienen bij de administra-tie Cultuur ; dit aanvraagdossier moet de nodige informatie bevatten over de activitei-ten van het orkest of ensemble in het jaar waarvoor de subsidie wordt gevraagd : waar en wanneer de concerten en cd-opnames p l a a t s v i n d e n , de programmatie van die con-certen en opnames, een begroting (een raming van alle inkomsten en uitgaven in dat j a a r ) , de samenstelling van het orkest of ensemble, enzovoort.
Projectmatige subsidiëring van orkesten of ensembles geschiedt altijd onrechtstreeks : e r worden subsidies toegekend aan organisatoren van concerten en festivals en aan cd-producen-t e n , als cd-producen-tegemoecd-producen-tkoming in de koscd-producen-ten voor de organisatie of productie. Het geld komt aldus
(geheel of gedeeltelijk) onrechtstreeks bij de betrokken musici terecht.
De organisatoren of producenten in kwestie moeten hiervoor ook een aanvraagdossier indienen, met een voorstelling van het project in kwestie en met een begroting. Deze aanvragen worden eveneens beoordeeld door de Vlaamse Adviescommissie voor de Muziek.
Een deel van het subsidiegeld dat wordt toege-kend aan de verschillende afdelingen van het Festival van Vlaanderen gaat op een gelijkaardi-ge manier onrechtstreeks naar Vlaamse orkes-ten en ensembles.
3. Er bestaan verschillende subsidiëringskanalen waarvoor alle professionele orkesten en ensem-bles in aanmerking komen, mits zij aan een aan-tal voorwaarden voldoen:
– structurele subsidiëring (zie boven),
– projectsubsidies (onrechtstreeks – zie bo-ven),
– subsidies voor internationale werking, – subsidies verbonden aan het Cultureel
Ambassadeursschap,
– subsidies vanwege de Nationale Loterij, – provinciale subsidies,
– gemeentelijke subsidies.
I Fiamminghi doet een beroep op verschillende van deze kanalen, net als zoveel andere orkes-ten en ensembles dat doen.
4. De motivatie voor de subsidie gebeurde vanuit twee invalshoeken.
Vooreerst vanuit de vaststelling dat I Fiammin-ghi een belangrijke internationale reputatie heeft verworven en dat de internationale wer-king van het orkest een extra ondersteuning b e h o e f t . Daarnaast wil de Vlaamse Gemeen-schap op diverse terreinen specifieke program-ma’s gericht op een jongerenpubliek stimuleren. Een van de aandachtspunten hierbij is het artis-tieke terrein en meer bepaald de confrontatie van jongeren met de kwaliteit die ligt in de wer-king van organisaties die op professioneel vlak in de kunst actief zijn. De unieke plaats van I Fiamminghi in het orkestlandschap biedt de mogelijkheid jongeren kennis bij te brengen met betrekking tot de orkestmuziek.
Deze elementen waren opgenomen in het beleidsplan van I Fiamminghi, dat als bijlage bij hun structurele subsidieaanvraag voor 1996
gevoegd was. De middelen uitgetrokken voor de subsidiëring van orkesten en ensembles waren echter onvoldoende om deze extra dimensies in te vullen. Vandaar dat de Vlaamse regering overging tot een aanvullende subsidiëring voor de internationale werking en het geven van een opdracht met betrekking tot de jongerenwer-king.
Er werden door andere orkesten geen subsidie-vragen in deze zin bij de Vlaamse regering inge-diend.
