MEDEDELING AAN DE LEDEN

CM\1181332NL.docx PE580.722v04-00

NL

NL

Europees Parlement

2014-2019

Commissie verzoekschriften

29.3.2019

MEDEDELING AAN DE LEDEN

Betreft: Verzoekschrift nr. 0175/2015, ingediend door Pedro De La Torre Rodríguez (Spaanse nationaliteit), over de uitsluiting van IT-engineering van het Europese stelsel van erkenning van beroepskwalificaties door Spanje

1. Samenvatting van het verzoekschrift

Indiener klaagt dat Spanje het stelsel van erkenning van beroepskwalificaties niet toepast in het geval van IT-engineering. Hij klaagt dat dit tot oneerlijke concurrentie heeft geleid, omdat Spaanse ingenieurs niet in lidstaten kunnen werken waar de sector gereguleerd is, terwijl ingenieurs uit diezelfde landen daarentegen wel in Spanje kunnen werken.

2. Ontvankelijkheid

Ontvankelijk verklaard op 27 oktober 2015. De Commissie is om inlichtingen verzocht (artikel 216, lid 6, van het Reglement).

3. Antwoord van de Commissie, ontvangen op 30 maart 2016

Indiener klaagt dat Spanje Richtlijn 2005/36/EG betreffende de erkenning van beroepskwalificaties niet in het nationale recht heeft omgezet voor IT-ingenieurs en dat beroepsbeoefenaars uit andere lidstaten daardoor niet onderworpen zijn aan de voorschriften van de richtlijn wanneer zij een erkenning van hun kwalificaties aanvragen in Spanje.

De Commissie heeft dit probleem met Spanje al aangekaart via EU-Pilot 7415/15. De Spaanse autoriteiten hebben op 26 juni 2015 geantwoord. Na beoordeling van hun antwoord bleek het nodig Spanje om nadere toelichting te vragen. Voorts bleek het nodig het onderzoek uit te breiden naar het beroep van IT-ingenieur. Spanje werd via EU-Pilot om aanvullende informatie verzocht bij schrijven van 11 december 2015.

Conclusie

De Commissie zal een standpunt innemen nadat zij het antwoord van de Spaanse autoriteiten heeft beoordeeld.

4. Antwoord van de Commissie (REV), ontvangen op 23 september 2016

PE580.722v04-00 2/6 CM\1181332NL.docx

NL

De Commissie heeft Spanje via EU-Pilot om opheldering gevraagd. Volgens de ontvangen informatie bestaat er in Spanje op nationaal dan wel regionaal niveau geen wet- of regelgeving die voorschrijft dat beroepsbeoefenaars die als computeringenieur of computertechnisch ingenieur willen werken, hiervoor gekwalificeerd moeten zijn. Dit betekent dat de toegang tot deze beroepen vrij is en dat computeringenieurs en computertechnisch ingenieurs uit andere lidstaten geen erkenning van hun kwalificaties hoeven aan te vragen om hun beroep in Spanje te kunnen uitoefenen.

In een groot aantal regio's zijn echter beroepsorganisaties ingesteld voor beide beroepen.

Volgens de voorschriften van deze beroepsorganisaties moet men voor registratie in het bezit zijn van een Spaanse kwalificatie of een buitenlandse kwalificatie die als gelijkwaardig kan worden beschouwd. Dit betekent dat beroepsbeoefenaars uit andere lidstaten die zich willen laten registeren bij de beroepsorganisatie van de regio waar zij zich hebben gevestigd, eerst de erkenning van hun kwalificaties moeten aanvragen.

Registratie bij een beroepsorganisatie kan voor beroepsbeoefenaars een aantal voordelen inhouden bij de uitoefening van hun beroep en niet-registratie kan er in dit geval feitelijk toe leiden dat beroepsbeoefenaars hun beroep niet kunnen uitoefenen. Cliënten hebben met name het recht de beroepsorganisatie te vragen een "visado" af te geven voor IT-projecten alvorens een contract met een ingenieur af te sluiten. De beroepsorganisatie kan dit visum echter alleen afgeven als de ingenieur geregistreerd is. De beroepsorganisatie kan ook tussenbeide komen in een geschil tussen een beroepsbeoefenaar en zijn cliënt teneinde een compromis te bereiken. Ook biedt de beroepsorganisatie beroepsbeoefenaars een verscheidenheid aan opleidingen. In dit kader en gelet op de specifieke kenmerken van dit geval is de Commissie van mening dat de verplichting in het bezit te zijn van een Spaanse kwalificatie of een gelijkwaardig geachte kwalificatie van een andere lidstaat om zich bij de beroepsorganisatie te laten registreren een regeling van de wijze van uitoefening van het beroep vormt, overeenkomstig artikel 3, lid 1, onder a), van Richtlijn 2013/55/EU¹.

Bijgevolg zou de procedure voor de erkenning van kwalificaties met het oog op registratie bij de beroepsorganisatie moeten stroken met Richtlijn 2013/55/EU. De Commissie heeft echter vastgesteld dat in een aantal voorschriften van beroepsorganisaties verwezen wordt naar de

"homologatieprocedure". Deze procedure is niet in overeenstemming met Richtlijn 2013/55/EU. In de voorschriften van sommige beroepsorganisaties wordt verwezen naar de procedure van Richtlijn 2005/36/EG. Hoewel deze richtlijn gewijzigd is bij Richtlijn 2013/55/EU, die tegen 18 januari 2016 had moeten zijn omgezet, moet worden opgemerkt dat er in Spanje momenteel geen autoriteit is aangewezen die bevoegd is overeenkomstig de bepalingen van de richtlijn aanvragen te behandelen voor de erkenning van de kwalificaties van computeringenieurs of computertechnisch ingenieurs uit andere lidstaten met als doel zich bij beroepsorganisaties te laten registreren.

Conclusie

De Commissie is van mening dat Spanje ervoor moet zorgen dat de procedure voor de erkenning van de kwalificaties van computeringenieurs of computertechnisch ingenieurs uit andere lidstaten met als doel zich bij beroepsorganisaties te laten registreren, strookt met

1 Richtlijn 2013/55/EU van het Europees Parlement en de Raad van 20 november 2013 tot wijziging van Richtlijn 2005/36/EG betreffende de erkenning van beroepskwalificaties en Verordening (EU) nr. 1024/2012 betreffende de administratieve samenwerking via het Informatiesysteem interne markt ("de IMI-verordening").

CM\1181332NL.docx 3/6 PE580.722v04-00

NL

Richtlijn 2013/55/EU. De Commissie heeft op 14 juni 2016 hierover een brief gestuurd aan Spanje.

4. Aanvullend antwoord van de Commissie (REV II), ontvangen op 27 april 2018 Indiener heeft de Commissie bij brief van 19 mei 2017 aanvullende inlichtingen verstrekt.

Om aan te tonen dat het beroep van computeringenieur of computertechnisch ingenieur in Spanje gereglementeerd is, baseert hij zich op het feit dat bepaalde specifieke activiteiten – zoals die van IT-gerechtsdeskundige, installateur van telecommunicatie-infrastructuur en informaticaleraar in het middelbaar onderwijs – in Spanje gereglementeerd zijn.

a) Wat het beroep van IT-gerechtsdeskundige betreft, is de Commissie na onderzoek van de Spaanse wetgeving van oordeel dat dit beroep niet gereglementeerd is in de zin van Richtlijn 2013/55/EU. Er is immers wel een diploma vereist voor toegang tot dit beroep, maar dat is niet de enige mogelijkheid om het uit te oefenen. Bovendien is lidmaatschap van de beroepsorde niet verplicht om deze functie te kunnen uitoefenen.

Dit kan ook door aan te sluiten bij andere beroepsorganisaties.

b) Wat het beroep van installateur van telecommunicatie-infrastructuur betreft, heeft de Commissie vastgesteld dat dit beroep toegankelijk is aan de hand van diploma's die de afsluiting vormen van erg uiteenlopende opleidingen. Bijgevolg kan niet worden geconcludeerd dat deze beroepsactiviteit gereglementeerd is in de zin van Richtlijn 2013/55/EU.

c) Het beroep van leerkracht secundair onderwijs is in Spanje gereglementeerd maar omdat dit een ander beroep is dan dat van ingenieur, kan niet worden geconcludeerd dat het beroep van computeringenieur of computertechnisch ingenieur gereglementeerd is omdat het beroep van leerkracht secundair onderwijs gereglementeerd is.

Indiener heeft de Commissie een aantal kopieën van documenten doen toekomen waarbij de beroepsorde een visum afgeeft waaruit blijkt dat de ingenieur in staat is een project naar behoren uit te voeren. De afgifte van dit visum is echter niet verplicht en kan derhalve niet als een vorm van reglementering van het beroep worden beschouwd.

Ten slotte zij erop gewezen dat indiener geen bewijsmateriaal heeft aangedragen dat Spaanse beroepsbeoefenaars moeilijkheden ondervinden om in andere lidstaten het beroep van computeringenieur of computertechnisch ingenieur uit te oefenen doordat beide beroepen in Spanje niet gereglementeerd zijn.

Conclusie

Daar de Commissie geen schending van de Europese voorschriften door de Spaanse autoriteiten kan vaststellen, heeft zij indiener op 18 december 2017 per brief laten weten dat zijn klacht wordt afgesloten.

5. Aanvullende mededeling van de Commissie, ontvangen op 29 maart 2019

Indiener maakt bezwaar tegen de afsluiting van zijn verzoekschrift, om de volgende redenen:

PE580.722v04-00 4/6 CM\1181332NL.docx

NL

1) Volgens hem heeft Spanje uit hoofde van de Spaanse grondwet de plicht het beroep van computeringenieur op zijn grondgebied te reglementeren.

De Commissie benadrukt echter dat dit een nationale aangelegenheid is, en zij dus niet bevoegd is om op te treden.

Mocht Spanje echter besluiten het beroep van IT-deskundige te reglementeren, dan moet het dit doen in overeenstemming met de EU-voorschriften. Deze reglementering moet gerechtvaardigd zijn door een doel van algemeen belang en mag niet verder gaan dan wat noodzakelijk is om die doelstelling te halen. Deze verplichting, die voortvloeit uit het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, is ook vastgelegd in artikel 59, lid 3, van Richtlijn 2005/36/EG¹ als gewijzigd bij Richtlijn 2013/55/EU.

Het Parlement en de Raad hebben daarnaast, zoals indiener opmerkt, op 28 juni 2018 een richtlijn aangenomen betreffende een evenredigheidsbeoordeling voorafgaand aan een nieuwe reglementering van beroepen². Deze richtlijn moet uiterlijk op 30 juli 2020 zijn omgezet in nationaal recht.

De Commissie houdt bijgevolg steeds meer toezicht op de reglementering van beroepen in de lidstaten, teneinde de overeenstemming met de Europese normen te waarborgen.

2) Wat het beroep van IT-gerechtsdeskundige en installateur van telecommunicatie- infrastructuur betreft, beweert indiener dat het niet is omdat er verschillende toegangswegen zijn tot een beroep dat de richtlijn niet van toepassing is.

De richtlijn betreffende de erkenning van beroepskwalificaties is van toepassing wanneer het vereiste diploma om een bepaald beroep uit te oefenen wordt toegekend na het volgen van een opleiding die een specifieke voorbereiding vormt op de uitoefening van dat beroep, d.w.z. een beroepsopleiding. Dat hoeft niet te betekenen dat er maar één toegangsweg mag zijn, maar impliceert wel dat al deze toegangswegen moeten leiden tot diploma's die toegekend worden na het volgen van een beroepsopleiding. Hierdoor zijn nagenoeg alle situaties die zich in de praktijk voordoen gedekt, maar er zijn soms uitzonderingen.

In Spanje zou het dus mogelijk zijn om toegang te krijgen tot het beroep van IT- gerechtsdeskundige zonder in het bezit te zijn van de officiële titel maar als gevolg van specifieke kennis, of als gevolg van het lidmaatschap van bepaalde organen die zich bezighouden met zaken op dit gebied. Maar doordat de toegang tot het beroep van juridisch deskundige ook openstaat voor personen die niet beschikken over het diploma dat wordt uitgereikt na het volgen van een specifieke beroepsopleiding op het desbetreffende gebied, is de richtlijn dus niet van toepassing. Het zou discriminerend zijn om van houders van een diploma uit een andere lidstaat te eisen dat zij een erkenningsprocedure doorlopen terwijl personen zonder diploma wél toegang krijgen tot het beroep.

1 Richtlijn 2005/36/EG van het Europees Parlement en de Raad van 7 september 2005 betreffende de erkenning van beroepskwalificaties (voor de EER relevante tekst), PB L 255 van 30.9.2005, blz. 22.

2 Richtlijn (EU) 2018/958 van het Europees Parlement en de Raad van 28 juni 2018 betreffende een evenredigheidsbeoordeling voorafgaand aan een nieuwe reglementering van beroepen, PB L 173 van 9.7.2018, blz. 25.

CM\1181332NL.docx 5/6 PE580.722v04-00

NL

Wat het beroep van installateur van telecommunicatie-infrastructuur betreft, heeft de Commissie vastgesteld dat dit beroep in Spanje toegankelijk is aan de hand van diploma's die de afsluiting vormen van erg uiteenlopende opleidingen. Er bestaat geen specifieke beroepsopleiding die voorbereidt op de uitoefening van dit beroep. De in de richtlijn vastgestelde procedure berust echter op een vergelijking van de opleiding die in het gastland vereist is met de opleiding die in het land van oorsprong gevolgd werd.

Als er aanzienlijke verschillen tussen de opleidingen worden vastgesteld, en als deze verschillen niet kunnen worden gecompenseerd door de beroepservaring van de aanvrager, dan heeft de bevoegde autoriteit van de lidstaat van ontvangst het recht om compenserende maatregelen op te leggen. "Aanzienlijke verschillen" moet geïnterpreteerd worden als belangrijke verschillen op gebieden die essentieel zijn voor de uitoefening van het beroep.

Wanneer opleidingen van sterk uiteenlopende aard toegang kunnen geven tot eenzelfde beroep, zoals in dit voorbeeld het geval is, kunnen de opleidingen niet vergeleken worden: er is immers geen referentieopleiding. Het is, gezien de diversiteit van de bestaande opleidingen, evenmin mogelijk om essentiële onderwerpen voor de uitoefening van het beroep vast te stellen. De richtlijn kan bijgevolg niet worden toegepast, aangezien zij niet van toepassing is op dit soort situaties. In gevallen waarin de beroepsbeoefenaar beschikt over een diploma in een van de vereiste gebieden, moet hem automatisch toegang tot het beroep worden gegeven.

3) Met betrekking tot het beroep van IT-docent is indiener van oordeel dat dit een activiteit is die een integraal deel uitmaakt van het beroep van computeringenieur. Hij verwijst naar artikel 2 van de Spaanse wet 12/86 van 1 april inzake de reglementering van het beroep van architecten en technisch ingenieurs. In dit artikel is bepaald dat technisch ingenieurs les mogen geven in verschillende graden in de gevallen die gespecificeerd zijn in de toepasselijke wetgeving en in overeenstemming met de daarin bepaalde voorwaarden, in het bijzonder organieke wet 11/1983 van 25 augustus. Deze wet blijkt echter het beroep van docent aan de universiteit te reglementeren.

Dit beroep is, net als het beroep van leraar in het secundair onderwijs, sterk gereglementeerd in Spanje, en de erkenning van diploma’s uit andere lidstaten is onderworpen aan de regels als bepaald in Richtlijn 2005/36/EG, als gewijzigd door Richtlijn 2013/55/EU. Het feit dat het beroep van docent aan de universiteit en leraar aan de middelbare school gereglementeerd is, heeft geen gevolgen voor de reglementering van het beroep van computeringenieur of computertechnisch ingenieur. Het betekent alleen dat de Spaanse wetgever een bepaald aspect van de uitoefening van het beroep heeft willen reglementeren, namelijk de functie van lesgeven. De richtlijn heeft betrekking op deze gevallen, zoals bepaald in artikel 3, lid 1, onder a): "Voor de toepassing van deze richtlijn wordt verstaan onder: a)

"gereglementeerd beroep": een beroepswerkzaamheid of een geheel van beroepswerkzaamheden waartoe de toegang of waarvan de uitoefening of één van de wijzen van uitoefening krachtens wettelijke of bestuursrechtelijke bepalingen direct of indirect afhankelijk wordt gesteld van het bezit van bepaalde beroepskwalificaties".

Het feit dat een wijze van uitoefening van het beroep gereglementeerd is, betekent dus geenszins dat het beroep in zijn geheel dat is of moet zijn. Aangezien de richtlijn van toepassing is op de erkenning van diploma's van leraren en docenten uit andere

PE580.722v04-00 6/6 CM\1181332NL.docx

NL

lidstaten, kan de Commissie geen enkele inbreuk door de Spaanse autoriteiten vaststellen.

4) Ten slotte zij erop gewezen dat indiener geen bewijsmateriaal heeft aangedragen dat Spaanse beroepsbeoefenaars moeilijkheden ondervinden om in andere lidstaten het beroep van computeringenieur of computertechnisch ingenieur uit te oefenen doordat beide beroepen in Spanje niet gereglementeerd zijn. Bovendien heeft de Commissie er geen weet van dat computeringenieurs of computertechnici uit andere lidstaten in Spanje moeilijkheden ondervinden.

Conclusie

De Commissie kan geen enkele inbreuk op de Europese regelgeving door de Spaanse autoriteiten vaststellen. Zij heeft de klacht van indiener op 18 december 2017 afgesloten.