Duurzame Talentontwikkeling

Duurzame Talentontwikkeling

Jaarverslag 2020

Februari 2021

dr. Ellen Sjoer

Inleiding

Het afgelopen jaar, 2020, zullen velen zich nog lang blijven herinneren. Het jaar waarin we wereldwijd verbonden werden in de strijd tegen een pandemie. Een jaar waarin we konden ervaren hoe een schonere luchtkwaliteit voelt, maar ook hoe belangrijk sociaal contact is. Het jaar waarin we ineens allemaal online lerenden werden, omdat we elkaar niet meer fysiek konden ontmoeten. Ingrijpende veranderingen vonden plaats in het leven, leren en werken van mensen. Horecamedewerkers verloren hun baan en klopten aan bij de zorg. Ondernemers vormden hun zaak van de een op de andere dag om door ‘click and collect’ te introduceren, of vernieuwden zichzelf door totaal andere producten of diensten aan te bieden. Docenten werden gedwongen om vanuit huis te werken en stonden voor de taak hun gehele onderwijs te herontwerpen. Het spreekt vanzelf dat deze ontwikkelingen invloed hebben op mensen en specifiek op de ontwikkeling van hun talenten.

OVER HET LECTORAAT

Duurzame Talentontwikkeling

Missie

Onze missie:

Elke student en professional is in staat is om samen met anderen waardevol werk te kunnen gaan en blijven doen.

Doelen

Het doel van ons onderzoek is om rijke leer- en werkomgevingen in nieuwe contexten te realiseren die passen bij een samenleving in transitie, die talenten van alle studenten, medewerkers en ondernemers optimaal tot ontwikkeling laten komen, en die de motivatie om te blijven leren en ontwikkelen vergroten.

Daarmee leveren wij een bijdrage aan de vernieuwing van leer- en opleidingstrajecten die nog onvoldoende zijn ingericht op de veranderingen in leren en werken in het nieuwe decennium van de 21ste eeuw. Het lectoraat Duurzame Talentontwikkeling geeft daarmee ook invulling aan de missie van de hogeschool:

Let’s change. You. Us. The world.

Dit willen wij bereiken door:

1. het formuleren van ontwerpprincipes voor innovatieve (samenwerkend) leer(werk)omgevingen en het evalueren van geïmplementeerde leeromgevingen om die te verbeteren, te vernieuwen en te verduurzamen.

2. het realiseren van methoden en tools om op een holistische manier de kwaliteiten die nodig zijn voor de transities en de daarmee verbonden verandering van werk van iedere student en professional, te beschrijven, te meten, en bruikbaar te maken voor beroepspraktijk, onderwijs en wetenschap.

3. het (in co-creatie) doorontwikkelen van de aanpak

‘beroepen in transitie’ die laat zien hoe werk verandert en wat dat betekent voor het opleiden van studenten en professionals (transformatief leren), om de human capital agenda in diverse sectoren concreet te maken.

De manier waarop wij deze doelen willen realiseren is door samen op te trekken in onderzoek, elkaar te ondersteunen en feedback te geven, en open te staan voor mensen en ideeën.

Radicale tijden bieden kansen om zaken echt anders te gaan doen. Zo kan de transitie naar een duurzame wereld in een stroomversnelling raken, en de human capital vraag die daarbij hoort eveneens. ‘Ineens is het adviseren van telers op afstand over biologische bestrijders en het monitoren van het gewas met technologie geen ‘nice to have’, maar een ‘must have’ hoorden we uit een van onze Greenport projecten. Die versnelling geldt ook voor online of blended onderwijs. Welke kwaliteiten vragen transities van studenten en professionals? Wat is een goede (hybride) leerwerkomgeving om die te ontwikkelen? Op dit gebied heeft het lectoraat de afgelopen jaren veel kennis en ervaring opgedaan. In concrete projecten, bijvoorbeeld over learning communities in de zorg, tuinbouw, installatietechniek, het hoger onderwijs en de retail, waarin mensen vanuit

verschillende disciplines en organisaties samen werken, leren en innoveren. In diverse promotieonderzoeken, bijvoorbeeld naar wat een expert doet om een ‘flexpert’ te worden en daarmee van waarde te zijn. We hebben gevalideerde methodieken ontwikkeld om op holistische wijze kwaliteiten van mensen in kaart te brengen. Dat wil zeggen dat we naast skills ook waarden, emoties en persoonlijkheid van studenten en professionals meenemen om vervolgens te komen tot nieuwe handelingsperspectieven.

De Coronamaatregelen hebben de zorgen over de toenemende ongelijkheid in het onderwijs en over mensen die al geen goede positie op de arbeidsmarkt hadden, versterkt. Niet iedereen kan en is in de omstandigheid om creatief en adequaat te reageren op veranderingen. Als onderzoeksgroep staan en gaan wij voor ieder talent. Daarbij zetten we in op ‘talentontwikkeling4all’ en de best mogelijke leeromgeving om die te ontwikkelen. Dit jaarverslag is een moment om al het mooie onderzoek dat we hebben uitgevoerd, te verbinden om op die manier samen met u nieuwe wegen in te slaan. Wij staan open voor verrassende ideeën, kennis en ervaringen om iedereen in het onderwijs en op de arbeidsmarkt een plek te geven waar zijn of haar talenten worden gewaardeerd en waar leren in communities blijvend nieuwe kansen biedt.

dr. Ellen Sjoer

Lector Duurzame Talentontwikkeling +31 (0)6 4969 0191 e.sjoer@hhs.nl

dr. Max Aangenendt m.t.a.aangenendt@hhs.nl Hague Center for Teaching &

Learning, dienst HRM Max doet onderzoek naar ‘pop-up’

leernetwerken.

ir. Suzanne Brink MSc MSc s.c.brink@iclon.leidenuniv.nl Lectoraat DT, PhD Onderzoeker Per 1-11-2019: buitenpromovendus Suzanne doet onderzoek naar

curriculum innovatie voor inclusieve talentontwikkeling.

Lonneke Frie MSc l.frie@hhs.nl

Human Resource Management, Faculteit M&O

Hogeschoolhoofddocent, Lid Curriculum- vernieuwingsgroep

Lonneke doet promotieonderzoek naar

‘flexperts’.

Kenniskringleden Over de lector

Nathalie van der Voort-Remkes Senior managementassistent +31 (0)6 3829 2264

nvdvoort@hhs.nl

WIE ZIJN WIJ

WIE ZIJN WIJ

drs. Tonnie van Genugten a.h.m.vangenugten@hhs.nl

Voeding & Diëtetiek, Faculteit GVS Hogeschooldocent Voeding & Diëtetiek Tonnie doet onderzoek naar de ontwikkeling van onderzoeksintensieve hbo-bacheloropleidingen.

Janine Haenen MSc j.haenen@hhs.nl

Onderwijsadviseur (OKC) Faculteit BFM

Janine doet onderzoek naar het stimuleren van student agency in open leeromgevingen.

Rachelle van Harn MSc r.c.vanharn@hhs.nl Lectoraat DT

Onderzoeker bij het lectoraat DT Rachelle werkt mee aan open access onderwijs in teamontwikkeling in de context van Leven Lang Ontwikkelen.

dr. Jos van Helvoort a.a.j.vanhelvoort@hhs.nl

HBO-ICT, Faculteit IT & Design Hogeschooldocent HBO-ICT

Jos doet onderzoek naar mediawijsheid en informatievaardigheden.

dr. Rainer Hensel r.w.hensel@hhs.nl

Ondernemerschap & Retail Management, Faculteit BFM Hogeschooldocent ORM

Rainer doet onderzoek naar

Entrepreneurial & Intrapreneurial Learning and Development.

dr. Miranda de Hei m.s.a.dehei@hhs.nl

Human Resource Management, Faculteit M&O

Teamleider HRM, Hogeschoolhoofddocent Miranda doet onderzoek naar

Collaborative Learning.

drs. Maaike Konings m.konings@hhs.nl

The Hague Graduate School Senior onderwijskundig adviseur Maaike doet onderzoek naar Learning Communities in de energietransitie.

Linda Kruese MSc l.kruese@hhs.nl

Voeding & Diëtetiek, Faculteit GVS Hogeschooldocent Voeding & Diëtetiek, lid toetscommissie en vormgever van het nieuwe onderwijsconcept challenge- based learning waar zij ook onderzoek naar doet.

Reinekke Lengelle (Gerding) PhD r.h.gerding@hhs.nl

Lectoraat DT

Onderzoeker bij lectoraat DT, Assistant Professor Interdisciplinary Studies, Athabasca University, Canada

Reinekke doet onderzoek naar Life and Career Writing.

dr. Jef van Hout PDEng j.j.j.vandenHout@hhs.nl Faculteit BFM Senior onderzoeker

Jef doet onderzoek naar teamflow in learning communities in de zorg.

dr. Karijn Nijhoff k.g.nijhoff@hhs.nl

Lectoraat Grootstedelijke Ontwikkeling, Faculteit BRV Senior onderzoeker lectoraat DT en GSO Karijn doet onderzoek in het project European Manifesto for Inclusive Learning:

onderwijs aan volwassen vluchtelingen en migranten in verschillende EU-landen.

drs. Norbert Huyer n.g.c.huyer@hhs.nl

HBO Verpleegkunde, Faculteit GVS Hogeschooldocent HBO-V en lid Toetscommissie

Norbert doet onderzoek naar flexibel toetsen binnen flexibel hoger onderwijs.

WIE ZIJN WIJ

MSc Anne Venema a.venema@hhs.nl

Dienst Onderwijs Kennis en Communicatie

Leven lang Ontwikkelen | Projectleider Onderwijs

Anne doet onderzoek naar manieren om sociale binding door middel van blended leergemeenschappen te optimaliseren, specifiek bij flexibel modulair onderwijs.

dr. Karin Potting c.potting@hhs.nl

Human Resource Management, Faculteit M&O

Hogeschoolhoofddocent HRM, Lid Curriculum-vernieuwingsgroep

Karin doet onderzoek naar ondernemend gedrag binnen organisaties.

dr. Silvan Smulders s.f.a.smulders@hhs.nl

Ondernemerschap & Retail Management, Faculteit BFM Hogeschooldocent ORM, voorzitter Toetscommissie ORM, Lid Examencommissie BFM, Lid afstudeercommissie ORM

Silvan doet onderzoek naar belangrijke

‘skills’ voor retail medewerkers in het project Future-Proof Retail.

Alle kenniskringleden hebben bijgedragen aan dit jaarverslag met een korte update van hun projecten.

Speciale dank aan Jos van Helvoort en Lonneke Frie

voor hun waardevolle feedback en redactioneel werk.

WAT DOEN WIJ

Highlights in 2020

● We hebben alle onderzoeksprojecten online kunnen doortrekken! 

● Ecosysteem rond 22 retaillabs gebouwd in het Future Proof Retail project met over de

gehele projectperiode: 1000 studenten, 500 ondernemers, 200 medewerkers en diverse overheidspartners. Dit project is in 2020 afgesloten met: 

– een hoofdstuk in een boek: Innoveren met labs: Hoe doe je dat? Voor iedereen die een lab wil starten

– een brochure waarin de talenten van retailmedewerkers worden beschreven en – een publicatie in een vakblad gericht op het leren van ondernemers.

● European Manifesto for inclusive learning, een Erasmus+ project, is afgerond in 2020:

over (informeel) onderwijs aan volwassen vluchtelingen en migranten in verschillende EU landen.

● Weer een groot aantal (27), en verschillende soorten publicaties gerealiseerd.

● Mooie beroepsproducten: o.m. een ontwerp van een app ’Seeds of Innovation’ om learning

communities te verduurzamen en actuele, realistische en inspirerende beroepsbeelden ontwikkeld om anders te gaan werven met en voor de Greenport.

● Gehonoreerde projecten, o.a.:

– TransAct over leren in learning communities in de Installatietechniek (NWO)

– Mediawijs! uitgevoerd met Pabostudenten, een basisschool en de KB (Kiem project) 

– Vakcommunity voor een levenlang ontwikkelen:  over het delen en doorontwikkelen van online

leermaterialen met onze HRM-opleiding en opleidingen van vijf andere hogescholen (Surf project)

– Lifego: leergemeenschappen in flexibel en gepersonaliseerd onderwijs (Surf project).

Het onderzoek bestrijkt een leven lang ontwikkelen van studenten en professionals, idealiter in gezamenlijke leer(werk)omgevingen, zoals learning communities. Door naar verschillende transities te kijken, in de zorg, de tuinbouw, de installatietechniek en het onderwijs, zien wij cross-overs in thematieken en worden leerprocessen begrepen vanuit verschillende contexten.

In ons lectoraat worden verschillende perspectieven bij elkaar gebracht: a. onderwijskundig, b. ontwikkelingspsychologisch/

cognitief psychologisch, en c. bedrijfskundig/entrepreneurial.

We maken gebruik van gemengde onderzoeksmethoden (waar passend zowel kwalitatief als kwantitatief) om onderzoeksvragen te beantwoorden. Daarbij hanteert het lectoraat een inclusieve benadering van talent. Iedereen doet ertoe en kan bijdragen.

Talentontwikkeling is geen lineair proces met een einddatum. Het is een continu kwaliteitsvol veranderingsproces tot op het niveau van waarden en normen. Dit willen wij vormgeven in leer(werk) omgevingen: die zijn inclusief en uitdagend. Om dat te kunnen,

zijn drie onderzoeksthema’s geformuleerd die elkaar nodig hebben en onderscheidend zijn in hun object van onderzoek:

1. Innovatieve samenwerkende leer(werk)omgevingen:

multidisciplinair, met professionals en studenten die met en van elkaar leren door over de grenzen van hun organisaties en disciplines heen te kijken. Daarmee worden oplossingen gevonden voor complexe problemen. 

2. Individuele talentontwikkeling4all: persoonlijk en inclusief.

Het uitgangspunt van het lectoraat is dat iedereen een talent van waarde heeft. Vanuit dit thema onderzoeken we wat talenten zijn en hoe je deze kunt identificeren en ontwikkelen. 

3. Transformatief leren: meervoudige waardecreatie gericht op ingrijpende verandering met duurzame impact.

Onderzoeksthema’s

Onderzoeksthema 3:

Transformatief leren

Virtueel management Beroepsbeelden

in de Greenport

Future Proof Retail Onderzoeksthema 1:

Innovatieve leer(werk)omgevingen iKUDU:

dekolonisa­

tie van het curriculum Onderzoeks­

intensief opleiden

Vakcommunity Leven Lang Ontwikkelen LIFEGO:

sociale binding in online

leer gemeen­

schappen Innovatie door

co­creatie

Challenge based LC’s

TransAct:

LC’s in de installatie­

techniek Haagse Learning Community wijk

3.0 Duurzame LC’s in de Greenport Waardecreatie

in leernetwerken Mediawijs

Onderzoeksthema 2:

Talentontwikkeling4all Ontwikkeling van tools en methodieken om talenten in kaart te brengen en

te ontwikkelen.

Writing the self in bereavement

Happy U

Curriculum Innovation for Optimal Student Talent

Development

Powerhouse Manifesto for Inclusive

Learning Flexpertise Individueel

innovatief onder nemer­

schap Flexibele

toetsing

Lectoraat Duurzame Talentontwikkeling

WAT DOEN WIJ

Figuur 1: Alle projecten uit 2020 zijn verdeeld over de drie onderzoeksthema’s. Ieder project heeft echter raakvlakken met de andere onderzoeksthema’s. Om samen transities te realiseren, hebben we ieders talent nodig. Om dat talent te ontwikkelen zijn innovatieve manieren van onderwijs en opleiden vereist.

Learning communities (lc) is een belangrijk subthema binnen onderzoeksthema 1. Tot onderzoeksthema 2 behoren zowel de projecten die ons onderwijs inclusiever maken, als die ons onderwijs uitdagender maken (Onderwijsvisie & -kader 2017, p. 9).

Student agency in open leeromgevingen

KENNISPARTNERS

PRAKTIJKPARTNERS

ONDERWIJSPARTNERS

NETWERKPARTNERS

Onderwijspartners

20

Netwerkpartners

26

PARTNERS EN NETWERK

● Aarhus University

● Athabasca University

● Avans+

● Central University of Technology (CUT), South Africa

● Coventry University

● Durban University of Technology (DUT), South Africa

● Erasmus Universiteit Rotterdam (EHERO)

● Gilde Opleidingen

● Hanzehogeschool Groningen

● Hogeschool Amsterdam

● Hogeschool Fontys

● Hogeschool Inholland

● Hogeschool Leiden

● Hogeschool Rotterdam

● Hogeschool Saxion

● Hogeschool Windesheim

● Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

● Hogeschool Zuyd

● Koninklijke Bibliotheek, Den Haag

● KU Leuven

● LEARN! Vrije Universiteit van Amsterdam

● NHL Stenden

● Radboud Universiteit

● Rijksuniversiteit Groningen

● ROC Mondriaan

● TMO Fashion Business School

● TU Delft

● TU Eindhoven

● Umeå University, Zweden

● University of Antwerp

● Universiteit Florence

● Universiteit Leiden/ICLON

● University of Limpopo (UL), South Africa

● University of Siena

● University of the Free State (UFS), South Africa

● University of Venda (UNIVEN), South Africa

● BTIC

● Buccaneer, Delft

● Caleffi International

● Centraal Bureau Levensmiddelenhandel

● Centrum Edukacyjne EST

● CPIA LA Specia

● de Bijenkorf

● De Reactor

● FNV

● Fynley & Cityborge

● Gemeente Assen

● Gemeente Delft

● Gemeente Den Haag

● Gemeente Roermond

● Grieks-orthodoxe kerk uit Athene

● Haagse Learning Community Wijkverpleegkunde

● Halmos Adviseurs

● Helinä Rautavaraan museum in Espoo, Finland

● Innovatiepact, Greenport West-Holland

● Innovation Quarter

● Inretail

● Kamer van Koophandel

● Kropman Installatietechniek

● Kindcentrum Snijders, Rijswijk

● Mosaic Art Sound (UK)

● OTIB

● Pieter van Foreest

● Pfefferwerk Stichting, Berlijn

● Provincie Zuid-Holland

● Recherche Den Haag

● Sales Force

● Stichting Buddy netwerk

● Stichting ISSO

● Thuiswinkel.org

● TVVL

● Vakcentrum

● Woonzorgcentrum Haaglanden

● Xtra

LECTORATEN:

● Lectoraat Civic Technology

● Lectoraat Energy in Transition

● Lectoraat Filosofie en Beroepspraktijk

● Lectoraat Global Learning

● Lectoraat Grootstedelijke Ontwikkeling

● Lectoraat Inclusive Education

● Lectoraat Innovation Networks

● Lectoraat Wereldburgerschap

● Centre of Expertise Global &

Inclusive Learning

● Centre of Expertise Mission Zero

OPLEIDINGEN:

● Opleiding HRM, Faculteit M&O

● Opleiding International Business, Faculteit BFM

● Opleiding Ondernemerschap en Retail Management, Faculteit BFM

● Opleiding Social Work, Faculteit SWE

● Opleiding Verpleegkunde, Faculteit GVS

● Opleiding Voeding & Diëtetiek, Faculteit GVS

● PABO, faculteit SWE

OVERIG:

● HCTL

● Dienst HRM

● Dienst OKC

● Academy of Innovation,

Entrepreneurship and Knowledge

● Breed platform Arbeid/HRM Lectoren- netwerk

● British Journal of Guidance &

Counselling & CERIC

● CDIO

● Design Science Research Group

● EAPRIL Cloud HRD

● European Conference on Information Literacy

● European Flow Researchers Network

● Flow Concepts

● Hbovpk

● IACEE

● Landelijk netwerk Learning Communities

● Landelijk Overleg Opleidingen HRM

● Landelijk Netwerk Onderzoek in Onderwijs

● Leerarrangement Onderwijsinnovatie

● Leernetwerk Blended Onderwijs- vernieuwing

● Mediawijzer.net

● MindLabs

● Nederlandse Vereniging voor Personeels- management & Organisatieontwikkeling

● Sefi

● Studio 21 CS

● Team Onderzoeksintensief opleiden

● Team Wereldburgerschap en Duurzaam geluk

● Team Honoursprogramma

● Werkveldcommissie Opleiding HRM

● Werkveld Commissie M&O Deeltijd

Kennispartners

36

Praktijkpartners

38

Partners

en netwerk

WAT DOEN WIJ

Partners en netwerk

Lectoraatsbijeenkomst in 2020

Vernieuwing van onderwijs en opleiden realiseren we samen. We werken intensief en structureel samen met partners van binnen en buiten de hogeschool, en participeren in verschillende projecten en netwerken (zie vorige pagina).

Samenwerken vanuit huis

Het onderzoek is evenals het onderwijs in 2020 vrijwel geheel online uitgevoerd. Alle projecten hebben we online door kunnen trekken.

Daar zijn we trots op. Ook zijn nieuw gehonoreerde projecten zoals TransAct en twee Surf projecten online opgestart. Een aantal conferenties is verplaatst naar 2021, zoals de ORD en de IACEE.

Andere conferenties, waaronder de SEFI conferentie in september en het HRM praktijkcongres in november waar het lectoraat aan heeft deelgenomen, zijn online georganiseerd.

Online onderzoek doen betekent nogal wat. Alle fasen in het onderzoeksproces, zoals de dataverzameling door middel van bijvoorbeeld interviews en focusgroepen, de toolontwikkeling met ontwerpgroepen en de presentatie van onderzoeksresultaten zijn online georganiseerd. Zoals velen hebben ervaren, werd het gemakkelijker om elkaar frequenter te zien. Ook is afspreken met veel verschillende partijen uit allerlei delen van het land, geen probleem (meer). Organisatiegrenzen vervagen als je samenwerkt in

Teams, Zoom, Skype of Bluejeans. Daarbij hebben we nieuwe tools ontdekt die slechts een eerste start zijn om samen online leren op een goede manier vorm te geven, zoals visual collaboration software (bijvoorbeeld Miro). Ook moeten we oplossingen vinden voor het inbrengen van de context waarin leren en innoveren plaatsvindt.

Bijvoorbeeld in de Greenport projecten konden we de telers niet meer fysiek bezoeken. Op welke wijze krijg je als onderzoeker daar toch een beeld van? De lockdown heeft ons vernieuwing gebracht, maar we hebben het elkaar fysiek ontmoeten ook echt gemist. Er gaat niets boven een kop koffie in de Lighthouse op de hogeschool of rond Utrecht Centraal, om onderzoeksideeën uit te wisselen of samen eens goed naar de data-analyse te kijken. Nog maar een jaar geleden gingen we inspiratie opdoen door samen naar conferenties te gaan. Met elkaar optrekken in onderzoek betekent elkaar echt leren kennen. Een van onze nieuwste Surfprojecten gaat over sociale binding in online leergemeenschappen. Van groot belang, want in het samenwerken vanuit huis in zowel in onderwijs als onderzoek, hebben we nog veel te leren.

Partners binnen de hogeschool

Om effectief en vanuit diverse perspectieven van en met elkaar te kunnen leren, zijn de kenniskringleden afkomstig uit verschillende opleidingen en faculteiten. De lijnen zijn kort en er is veel kruisbestuiving. Studenten, collega-docenten en het management doen op allerlei manieren actief mee in het onderzoek van het lectoraat. Ook is het lectoraat betrokken bij diverse onderwijsvernieuwingsprojecten binnen de hogeschool, zoals de nieuwe deeltijd van de faculteit Management & Organisatie, de SURF versnellingsagenda, Experiment Leeruitkomsten binnen flexibel deeltijdonderwijs en hogeschool innovatiefondsprojecten:

onderzoeksintensief opleiden, Happy U en een Leven Lang Ontwikkelen.

Het lectoraat DT maakt onderdeel uit van het kenniscentrum Global & Inclusive Learning (GIL). Op 25 november 2020 zijn we gevisiteerd en we hebben een zeer positieve terugkoppeling van de commissie gekregen. In afwachting van de eindrapportage werden de uitkomsten ook binnen de hogeschool bevestigd: “Jullie hebben ook wel een mooie coherente club lectoren, met heel relevante onderzoeken, zowel voor het onderzoek als de beroepspraktijk”, was de reactie van een van de opleidingsmanagers. Binnen de groep lectoren van GIL wordt al langer samengewerkt, bijvoorbeeld in projecten als de Powerhouse en Ikudu (i.s.m. met andere Europese en Zuid-Afrikaanse partners). Bovendien is in 2020 door het lectoraat DT een senior onderzoeker aangetrokken om projecten te formuleren op cross-overs tussen de thematieken van de aangesloten lectoraten.

Er wordt ook samengewerkt met andere kenniscentra binnen de hogeschool. Samen met het lectoraat Energy in Transition van het kenniscentrum Mission Zero hebben we het TransAct project gehonoreerd gekregen over leren in learning communities in de installatietechniek. In 2020 hebben we met het lectoraat Innovation Networks het omvangrijke Future Proof Retail project afgerond.

Partners buiten de hogeschool

Bijzonder is de onderzoekslijn ‘Beroepen in transitie’ over twee hogescholen heen. Daarin werken we al sinds 2016 samen met het lectoraat HRM en persoonlijk ondernemerschap van Hogeschool Inholland. In 2020 deden we onderzoek in de Greenport West- Holland, de achtertuin van De Haagse Hogeschool, in opdracht van de Provincie en i.s.m. het Innovatiepact.

Ook is er nieuws vanuit de lectorenplatforms waar het lectoraat aan deelneemt. Het HRM lectorenplatform waar de lector deel van uitmaakt, is opgegaan in het Breed Platform Arbeid. Binnen dat platform zijn subgroepen geformeerd, en de lector maakt deel uit van de subgroep Leven Lang Ontwikkelen die in 2020 frequent bijeen is gekomen. Uit dat platform is ook het nieuwe project Vakcommunity een Leven Lang Ontwikkelen voortgekomen. Daarin werkt de opleiding HRM met vijf andere hogescholen samen in het ontsluiten, doorontwikkelen en gebruiken van open leermaterialen.

Het lectorenplatform Studio21cs waar de lector eveneens deel van uitmaakt, heeft in 2020 een nieuwe focus gekozen: ‘professionals en ontwerpdenken’ en een vervolgaanvraag gehonoreerd gekregen.

Een ander voorbeeld van langdurige en hechte samenwerkingen zijn de promotiebegeleidingsteams rond kenniskringleden.

Lonneke Frie is promovenda bij de Radboud Universiteit. Suzanne Brink (buitenpromovenda bij het lectoraat) en Janine Haenen (in aanvraagfase) bij de Universiteit Leiden (ICLON).

Ten slotte heeft de lector in een kerngroep met Regieorgaan SIA, NWO en de Topsectoren, gewerkt aan de voorbereiding van een landelijk netwerk Learning Communities. Op dat thema worden partners en netwerken met elkaar verbonden. De kerngroep heeft werkoverleggen, verdiepende interviews gehouden en twee bijeenkomsten met meer dan 100 deelnemers georganiseerd.

WAT DOEN WIJ

Onderzoeksprojecten

ONDERZOEKSTHEMA 1: ONTWERPEN, IMPLEMENTEREN EN EVALUEREN VAN INNOVATIEVE SAMENWERKEND LEER(WERK)OMGEVINGEN

Op verzoek en in samenwerking met het Expertisecentrum Health Innovation zijn Pit Stop bijeenkomsten begeleid voor facilitators en initiatiefnemers van Haagse Health Labs op het kruispunt van de hogeschool, beroepspraktijk en patiënten(organisaties). Binnen de hogeschool Leiden is de Pit Stop methode gebruikt bij het ontwerpproces van een netwerk-based curriculum voor de opleiding fysiotherapie en bij het ontwikkelen van een handreiking voor begeleiders van leernetwerken in de opleiding Hbo-V (zie afbeelding).

De analyses voor het onderzoek ‘Hoe werkt waardecreatie?’ zijn in 2020 afgerond. Van dit onderzoek in twee leernetwerken naar het proces van totstandkoming van waarde, is het manuscript in januari 2021 gereedgekomen. Ook de analysefase van het onderzoek naar Facilitator Essentials in drie pop-up netwerken is in 2020 afgerond.

De presentatie hiervan in de vorm van een workshop tijdens de EAPRIL 2020 conferentie werd geaccepteerd, de conferentie zelf is echter verplaatst naar 2021.

2 Duurzame learning communities:

oogsten in de Greenport West-Holland

DOEL: Doorontwikkeling van learning communities in de Greenport West-Holland en meer gebruik maken van de (innovatieve) opbrengsten die uit deze samenwerkingen volgen.

VOOR WIE: Alle ondernemers en medewerkers uit de Greenport West-Holland. Door de ontwikkeling van learning communities leveren wij een bijdrage aan de ambities van de regionale Human Capital Agenda.

DOOR WIE: Rachelle van Harn, r.c.vanharn@hhs.nl, Ellen Sjoer, e.sjoer@hhs.nl

MET WIE: Lectoraat HRM en Persoonlijk Ondernemerschap, Inholland: Petra Biemans, Jeany Beelen-Slijper, Piet Verstegen UX designer: Charissa Meulens

Woody Maijers (Projectleider Innovatiepact Greenport West- Holland)

LOOPTIJD: Oktober 2019-december 2020

FINANCIERING: Provincie Zuid Holland i.s.m. Greenport West- Holland Innovatiepact

De Nederlandse tuinbouwsector heeft te maken met uitdagingen rondom duurzaamheid en voortschrijdende technologie.

Samenwerken in learning communities is één van de manieren om aan innovatiedoorbraken te werken. In de Greenport West-Holland bestaan er verschillende soorten samenwerkingsinitiatieven waarbij

1 Faciliteren van waardecreatie in (leer)netwerken

DOEL: Begrijpen en grip krijgen op het proces van waardecreatie in leer- en innovatienetwerken om (nieuwe) netwerken en facilitators te kunnen ondersteunen.

VOOR WIE: Professionals in het hoger onderwijs en werkveld DOOR WIE: Max Aangenendt, m.t.a.aangenendt@hhs.nl Tim Hoppen, t.hoppen@hhs.nl en

Chris Wallner, wallner.c@hsleiden.nl

MET WIE: The Hague Center for Teaching & Learning (HCTL) van De Haagse Hogeschool, HHS netwerk van

afstudeercoördinatoren, Lectoraat Verpleegkundige Intramurale Ouderenzorg van de hogeschool Leiden

LOOPTIJD: 2018-2021

FINANCIERING: Lectoraat Duurzame Talentontwikkeling, HCTL, Expertise Centrum GIL tot 2020 en de Hogeschool Leiden vanaf 2020

Schets 4*4 Pit Stop Learning Community (@ Marijke Hoogendoorn)

Waardecreatie in (leer)netwerken in 2020:

de magie van waardecreatie blijft boeien!

Ook in dit bijzondere jaar is onderzoek naar processen van

waardecreatie in netwerken en de rol van een facilitator doorgegaan.

Met het ‘4*4 PitStop Model voor pop-up Professional Networks’ zijn docenten/onderzoekers en programmacoördinatoren ondersteund om van een alledaagse werksituatie een krachtige leer/innovatieve situatie te maken en zelf een leer- en innovatienetwerk te kickstarten.

WAT DOEN WIJ

WAT DOEN WIJ

(lokale) overheden, het bedrijfsleven en het onderwijs betrokken zijn, zoals het World Horti center. Het doel van deze studie is inzicht te verkrijgen in wat er nodig is

● voor de doorontwikkeling van de learning communities en

● om de opbrengsten van de learning communities te verduurzamen.

Rachelle van Harn presenteert het project op het HRM praktijkcongres op 6 november 2020

We zijn dit project gestart met literatuuronderzoek en expert interviews. Dat waren interessante gesprekken met gedreven professionals met ‘groene passie’. Daarna hebben we vijf verschillende learning communities geselecteerd, waarvan we zowel de publieke als private partners hebben geïnterviewd. Deze interviews zijn opgenomen, getranscribeerd en geanalyseerd. De onderzoeksgroep heeft op basis hiervan twaalf succesfactoren geformuleerd die bijdragen aan de doorontwikkeling van de samenwerking en het verduurzamen van de (innovatieve) opbrengsten uit learning communities. Samen met deelnemers aan de learning communities zijn we het proces van toolonwikkeling ingegaan. De succesfactoren vormden de input voor het toolontwerp Seeds of Innovation waarmee we een bijdrage leveren aan duurzame learning communities. Dit project zorgt bovendien voor meer aandacht voor deze belangrijke sector in het onderwijs van De Haagse Hogeschool.

Ellen Sjoer presenteert het project tijdens het kenniscafé op 9 december 2020

3 Haagse Learning Community Wijk 3.0

DOEL: Integratie van de langdurige zorg thuis, tussen het zorgdomein en het sociale domein in de regio Haaglanden door professionals, docenten, studenten uit beide domeinen samen met cliënten te laten leren en werken in een Learning Community.

VOOR WIE: Allereerst natuurlijk voor de cliënten die thuis zorg behoeven.

Daarnaast voor alle betrokken professionals uit het sociale domein en de zorg, en de docenten en studenten van de betrokken onderwijsinstellingen

DOOR WIE: Jef van den Hout, j.j.j.vandenhout@hhs.nl Jeroen Dikken, Hanneke Broekman, Karen Weisfelt en Katja van der Linden

MET WIE: De opleiding Verpleegkunde en de opleiding Social Work van De Haagse Hogeschool, Kenniscentrum GIL, Woonzorgcentra Haaglanden, Xtra, ROC Mondriaan, Stichting Buddy Netwerk, Pieter van Foreest LOOPTIJD: 2 jaar

FINANCIERING: ZonMW

De kwaliteit van de zorg voor kwetsbare ouderen en hun welzijn staan in dit onderzoeksproject centraal. Er is sprake van een toenemende vraag naar langdurige zorg en een krapte op de arbeidsmarkt in zowel de welzijnssector als de zorg. Dit project gaat op zoek naar mogelijke kwaliteitsimpulsen op het snijvlak van het verlenen van zorg en welzijn in de wijk bij de mensen thuis. Dit door de oprichting van learning communities waarbinnen wijkgerichte innovatieteams bestaande uit zorg- en welzijnsprofessionals in afstemming met cliënten op zoek gaan naar oplossingen om hun dienstverlening beter op elkaar af te stemmen, te verbeteren of zelfs te integreren.

Het afgelopen jaar zijn er maandelijks bijeenkomsten geweest waar men elkaar en elkaars werk heeft leren kennen en casuïstiek is besproken. Ook is men gezamenlijk aan de slag gegaan met vragen als: hoe kwetsbare zorgvragers verantwoord thuis kunnen blijven wonen of hoe er goede afstemming kan komen tussen de domeinen zorg en welzijn. Betrokken deelnemers gingen hiervoor op zoek naar succesvoorbeelden in binnen- en buitenland. Daarnaast zijn er ook bijdragen geweest over specifieke thema’s zoals positieve gezondheid. Dit alles om het werk van elkaar beter te leren begrijpen en van elkaar te leren.

Het afgelopen jaar is men samen aan de slag gegaan in regioteams om tot gezamenlijke verbeteringen te komen die de integratie van zorg en het sociaal domein optimaliseren. Door Corona hebben deze overleggen hoofdzakelijk online plaats gevonden. Gezamenlijk heeft men bijvoorbeeld een format voor casuïstiekbesprekingen ontwikkeld op basis van het positieve gezondheidsmodel. Hiermee zijn in de verschillende regio’s besprekingen gevoerd waarvan ook verslag werd gedaan. Een ander voorbeeld is de ontwikkeling van een cliënten- agenda voor op de koelkast van de cliënt thuis. Zodoende wordt voor iedereen zichtbaar welke zorg- en welzijnsorganisaties bij de cliënt langskomen en kan men onderling eenvoudig contact opnemen.

4 TransAct: Leren in Learning

Communities in de installatiebranche

DOEL: In het project TransAct onderzoeken en ontwikkelen we digitale instrumenten die de installatiebranche kunnen ondersteunen in co-creatie, netwerkleren en samenwerkend leren.

VOOR WIE: Voor iedereen betrokken in en bij de installatie- branche.

DOOR WIE: Ellen Sjoer, e.sjoer@hhs.nl, Sander Mertens, s.mertens@hhs.nl en Maaike Konings, m.konings@hhs.nl

MET WIE: TU Delft (penvoerder), TU Eindhoven,

Halmos Adviseurs, Kropman Installatietechniek, Stichting ISSO, Avans+, Caleffi International, OTIB, TVVL, KPE-ROC Mondriaan, BTIC

LOOPTIJD: mei 2020 t/m dec 2023 FINANCIERING: NWO

De installatiebranche heeft met belangrijke uitdagingen te maken met betrekking tot de energietransitie. Een leven lang leren is voor de professionals in deze branche zeer relevant. In 2020 is het project TransAct van start gegaan. Er is gekozen voor een inhoudelijke afbakening op het gebied van BEMS (Building Energy Management

System) binnen de HVAC- (Heating, Ventilation, Air Conditioning) sector. In het project gaat het om leren in learning communities.

Er worden digitale instrumenten onderzocht die professionals kunnen ondersteunen om samen te leren, werken en innoveren. De ontwikkelde digitale tools zullen geïntegreerd worden in Learning Communities in de HVAC- sector. TransAct richt zich op formeel en informeel leren in Learning Communities om (1) medewerkers te stimuleren nieuwe kennis en vaardigheden te ontwikkelen om te kunnen functioneren in een veranderende werksituatie (reactief leren) en om (2) medewerkers te ondersteunen samen innovaties in gang te zetten voor een duurzame wereld (proactief leren). In het TransAct- project worden ook opleidingen betrokken.

5 Vakcommunity Leven Lang

Ontwikkelen, thema Teamontwikkeling

DOEL: Realiseren van een vakcommunity Leven Lang Ontwikkelen die actief samenwerkt aan het ontsluiten, doorontwikkelen en gebruiken van open leermaterialen. Met die community komen we tot een samenhangende collectie van open leermaterialen die daadwerkelijk in het onderwijs ingezet gaat worden binnen de projectperiode. Studenten van verschillende hogescholen werken samen met deze leermaterialen.

VOOR WIE: Het hoger onderwijs, diverse opleidingen waaronder de opleiding HRM, zowel voor docenten als studenten.

DOOR WIE: Miranda de Hei, m.s.a.dehei@hhs.nl, Rachelle van Harn, r.c.vanharn@hhs.nl en Karin Potting, c.potting@hhs.nl

MET WIE: Lectoraat DT en de Vakcommunity Levenlang Ontwikkelen: een samenwerkingsverband van zes hogescholen:

Saxion (penvoerder), Fontys, InHolland , HAN, Windesheim en De Haagse Hogeschool

Het thema Teamontwikkeling wordt vormgegeven door een samenwerking van De Haagse Hogeschool en Fontys.

LOOPTIJD: 31 augustus 2020 t/m 30 augustus 2022 FINANCIERING: Surf

WAT DOEN WIJ

Vanaf september 2020 neemt Miranda de Hei als trekker van het thema Teamontwikkeling deel aan de netwerkbijeenkomsten van de Vakcommunity. In deze community worden leermaterialen ontwikkeld die bijdragen aan een levenlang ontwikkelen van mensen. De vijf thema’s zijn: 1) toekomst van werk, 2) stimuleren van ontwikkeling van en in teams, 3) vormgeven van workplace learning, 4) stimuleren van leren van kwetsbare medewerkers en 5) vormgeven en borgen van loopbanen die uitdagen tot ontwikkeling. Er wordt afgestemd hoe de verschillende thema’s leermaterialen ontwikkelen en hoe alles met elkaar samenhangt. Behalve de ontwikkeling van de leermaterialen, is er ook sprake van volop netwerken en netwerkleren.

Sinds oktober 2020 geeft ook Karin Potting input aan het team dat werkt aan het subthema Teamontwikkeling en vanaf januari 2021 is ook Rachelle van Harn hierbij betrokken.

We werken nauw samen met Maartje van de Mortel van Fontys.

Tijdens onze ontwikkelbijeenkomsten wordt hard gewerkt, worden we steeds creatiever en komen we tot nieuwe inzichten.

6 LIFEGO: Leergemeenschappen in flexibel en gepersonaliseerd onderwijs

DOEL: Een handreiking met ontwerpprincipes waarmee docenten sociale binding kunnen optimaliseren in online en blended leergemeenschappen van studenten en docenten (en werkveldprofessionals) in opleidingen waarin studenten verschillen in ofwel leeruitkomst ofwel het tempo waarin ze het onderwijsprogramma doorlopen.

VOOR WIE: Docenten in het hoger onderwijs DOOR WIE: Anne Venema, a.venema@hhs.nl MET WIE: Hanzehogeschool (penvoerder), Saxion en Hogeschool Leiden in opdracht van de Zone Flexibilisering van het Onderwijs van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT

LOOPTIJD: September 2020- augustus 2021

FINANCIERING: Zone Flexibilisering van het Onderwijs van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT

2020 stond in het teken van het leggen van een theoretische basis en het verder uitwerken van het onderzoeksdesign. Zo hebben we een keuze gemaakt voor een definitie van het begrip (online) leer- gemeenschappen en sociale binding. Ook is er op basis van literatuur een selectie gemaakt van ontwerpprincipes en ontwerp criteria die te gebruiken zijn bij het inrichten van (online) leergemeenschappen bij opleidingen waarin studenten verschillen in ofwel leeruitkomst ofwel het tempo waarin ze het onderwijs programma doorlopen. Dit heeft geresulteerd in een concept praatplaat.

De volgende stap is om door middel van appreciative inquiry samen met docenten en studenten te komen tot een ontwerp voor leergemeenschappen. Dit doen we in 2 bijeenkomsten. Deze ontwerpen worden gepilot in semester 2. De input uit deze pilots gebruiken we om de praatplaat aan te vullen. De eerste bijeenkomst (bij Saxion) heeft op 14 december plaatsgevonden en werd positief ontvangen.

WAT DOEN WIJ

Op basis van het literatuuronderzoek, de inventarisatie van good practices en de pilots bij de opleidingen wordt een handreiking gemaakt met tips en tricks voor docenten die aan de slag willen met leergemeenschappen binnen de context van flexibel onderwijs.

De vorm van deze handreiking wordt nader onderzocht waarbij we denken aan een (digitale) brochure.

7 Challenge based learning en het ontwikkelen van individuele passie

DOEL: Handelingsprincipes in kaart brengen die bijdragen aan de individuele ontwikkeling van passie bij studenten die werken in teamverband.

VOOR WIE: Docenten in het Hoger Onderwijs DOOR WIE: Linda Kruese, l.kruese@hhs.nl

MET WIE: Jef van den Hout, Claudia Scheepers en Ellen Sjoer LOOPTIJD: t/m december 2021.

FINANCIERING: Comeniusbeurs voor onderzoek naar passieontwikkeling in het Hoger Onderwijs is in aanvraag

Let’s change. You. Us. The world. is de slogan van De HHs maar ook de lijfspreuk bij Challenge Based Learning. Op basis van de Global Sustainability Goals van de Verenigde Naties werken studenten aan uitdagingen die overal ter wereld spelen maar lokaal worden aangepakt. Om verschil te maken in de maatschappij moeten studenten hun talenten ten volle benutten.

Challenges kunnen worden beschouwd als innoverende leer- gemeenschappen van studenten, docenten en externe partners, die als collega’s samenwerken. Op basis van gezamenlijke passie voor een vraagstuk uit het werkveld gaan ze de uitdaging aan om tot een effectieve oplossing te komen.

Wat Linda het meeste aanspreekt aan Challenge Based Learning is dat de projecten die studenten gaan uitvoeren in de praktijk uitdagend MOETEN zijn. En dat talenten centraal staan: ‘shinen’ in plaats van te spreken in termen van deficienties. Doordat studenten keuzevrijheid hebben voor welke challenge ze zich willen inzetten, ontstaat er passie en wordt er een vuurtje aangewakkerd dat ze echt het verschil willen maken. Tegelijkertijd vraagt Linda zich af waarom sommige studenten bij de start van hun project er helemaal voor willen gaan maar gedurende het project hun individuele passie verliezen. Het werken in teamverband zou hier mogelijk een rol in kunnen spelen.

Linda Kruese is daarom haar onderzoeksproject gestart met een literatuuronderzoek naar de elementen van Challenge Based Learning en de onderliggende handelingsprincipes. De volgende stap zal zijn het uitvoeren van een literatuuronderzoek naar de ontwikkeling van individuele passie bij studenten in het Hoger Onderwijs. Op basis van deze informatie wordt er een topiclijst opgesteld en zullen studenten in focusgroepen geïnterviewd gaan worden. Met het resultaat van deze interviews wil Linda erachter komen welke elementen van Challenge Based Learning de individuele passie van studenten stimuleren. Het uiteindelijke doel is het onderwijsconcept Challenge Based Learning te verbeteren zodat studenten die in teamverband werken gepassioneerd zijn en blijven.

WAT DOEN WIJ

8 Innovatie door co-creatie:

de ontwikkeling en validering van een vragenlijst

DOEL: Een vragenlijst ontwikkelen en valideren die gebruikt kan worden als tool om het proces van co-creatie te optimaliseren.

VOOR WIE: Co-creatieteams bestaande uit professionals uit het werkveld samen met docenten en studenten.

DOOR WIE: Miranda de Hei, m.s.a.dehei@hhs.nl en Inge Audenaerde, c.m.audenaerde@hhs.nl MET WIE: Lectoraat DT, Opleiding HRM en Opleiding Voeding & Diëtetiek

LOOPTIJD: 2019 en 2020

FINANCIERING: Innovatiefonds De Haagse Hogeschool, kenniscentrum GIL

Co-creatie definiëren we in dit onderzoek als het proces van samenwerking tussen studenten, professionals uit het werkveld en docenten die gezamenlijk innovatieve producten, processen of kennis genereren. In 2019 hebben we een vragenlijst ontwikkeld die gebruikt kan worden als een diagnostische tool voor groepsleden van een co-creatieteam om het co-creatieproces te optimaliseren.

Deze vragenlijst is ontwikkeld op basis van wetenschappelijke literatuur omtrent onder meer samenwerkend leren, co-creatie, netwerkleren en leergemeenschappen.

Na diverse feedbackrondes op conferenties en op De Haagse Hogeschool met studenten en docenten, is een eerste versie vastgesteld om de vragenlijst te gaan valideren met pilotgroepen.

Opleidingen binnen en buiten De Haagse Hogeschool laten co- creatiegroepen bestaande uit docenten, studenten en professionals de vragenlijst invullen. Deze data gaan we gebruiken om de

vragenlijst te valideren. Ondertussen ontwikkelen we werkvormen om co-creatieprocessen te optimaliseren. Hiermee kunnen teams na het gebruik van de diagnostische tool aan de slag, wanneer gewenst ook via een workshop die we geven waar deze werkvormen in verwerkt zijn.

9 Onderzoeksintensieve opleiding

DOEL: Inzicht krijgen in wat er nodig is om in De Haagse Hogeschool onderzoeksintensieve hbo-bacheloropleidingen te ontwikkelen

VOOR WIE: Professionals in het hoger onderwijs

DOOR WIE: Tonnie van Genugten, a.h.m.vangenugten@hhs.nl Jacqueline Langius, j.a.e.langius@hhs.nl

MET WIE: Opleiding Voeding en Diëtetiek aan De Haagse Hogeschool

LOOPTIJD: 2018-2021

FINANCIERING: Innovatiefonds De Haagse Hogeschool

In 2020 heeft de opleiding Voeding en Dietetiek stappen gezet om zich te ontwikkelen tot een onderzoeksintensieve opleiding.

Literatuur- en bestpracticesonderzoek leidden tot een definitie en een overzicht van kenmerken van onderzoeksintensieve hbo- bachelors. Met pilots rondom de integratie van onderzoek, onderwijs en praktijk in minoren, deeltijdmodules, leergemeenschappen en met innovatieopdrachten is inzicht verworven in de bijbehorende processen en randvoorwaarden voor deze ontwikkeling. Ook is bestudeerd of en zo ja hoe deze integratie bij kan dragen aan innovatie van de beroepspraktijk en aan een state-of-the-art curriculum. In een innovation community Duurzaamheid is met studenten, docent-onderzoekers en netwerkpartners kennis ontwikkeld en zijn projecten uitgevoerd, die in december zijn gepresenteerd in een online symposium.

Online symposium van de innovation community Duurzaamheid ter kennisdeling van onderzoeks- en onderwijsinnovaties op het gebied van Duurzaamheid in de voedingsadvisering, ontstaan vanuit de integratie van praktijk, onderzoek en onderwijs bij de opleiding Voeding en Diëtetiek met 80 inschrijvingen op 10 december 2020.

WAT DOEN WIJ

10 ^iKUDU

DOEL: Het project heeft als doel om elke student een getransformeerd en geïnternationaliseerd curriculum aan te bieden. Daarbij wordt onderzocht in hoeverre COIL daar een bijdrage aan kan leveren.

VOOR WIE: Hoger Onderwijs, in dit project specifiek voor ZuidAfrikaanse universiteiten en de aangesloten Europese partners

DOOR WIE: Ellen Sjoer, e.sjoer@hhs.nl i.s.m. Jos Beelen (penvoerder vanuit De Haagse Hogeschool)

MET WIE: 4 andere Europese partners: Coventry University, Hogeschool van Amsterdam, University of Antwerp, University of Siena en 5 Zuid-Afrikaanse universiteiten: Central University of Technology (CUT), Durban University of Technology (DUT), University of Limpopo (UL), University of the Free State (UFS), University of Venda (UNIVEN)

LOOPTIJD: 2019-2022

FINANCIERING: Erasmus+ KA2 – Cooperation for innovation and the exchange of good practices

Het project iKUDU loopt anders door de lockdown. In plaats van elkaar te bezoeken om gezamenlijk in workshops over afrikanisering en dekolonalisering van het curriculum te praten en de mogelijkheden van Collaborative Online International Learning (COIL) daarin te bespreken, heeft iedere deelnemende instelling een appreciate inquiry uitgevoerd in haar eigen team en universiteit. Voor De Haagse heeft dat geresulteerd in een narratief dat besproken is met anderen. Momenteel zetten alle partners vragenlijsten uit bij managers, docenten, ondersteuners en studenten om te achterhalen hoe zij denken over internationalisering, dekolonisering en transformatie van het curriculum en de rol die COIL praktijken daarin kunnen spelen. In december was de start van een online conferentie Africa knows!. Samen met het lectoraat Global Learning en het Centre of Global learning van Coventry en de KU Leuven hebben we een paper ingediend over ‘Decolonising academic selves through auto-ethnography’, dat besproken is tijdens een panel discussie op 4 december 2020. Meer over het project:

https://www.ufs.ac.za/ikudu

11 Mediawijs!

DOEL: Ontwikkelen van gevalideerde methoden voor het leren onderscheiden van nepnieuws en echt nieuws

VOOR WIE: Leerkrachten basisscholen, Pabostudenten en -docenten en educatief medewerkers van openbare bibliotheken

DOOR WIE: Jos van Helvoort, a.a.j.vanhelvoort@hhs.nl MET WIE: Studenten van De Haagse Hogeschool PABO, Kindcentrum Snijders (basisschool) in Rijswijk, Koninklijke Bibliotheek Den Haag

LOOPTIJD: Jan-dec 2020

FINANCIERING: subsidieregeling KIEM-hbo

Screenshot onderzoekslunch Mediawijs!, GIL, De Haagse Hogeschool, 21 september 2020

Hoe kunnen kinderen nepnieuws van echt nieuws onderscheiden?

Studenten van de PABO hebben op basis van literatuuronderzoek onderwijs ontwikkeld en uitgevoerd op de basisschool

Kindcentrum Snijders. Onderzoekers van het lectoraat Duurzame Talentontwikkeling en de Koninklijke Bibliotheek hebben een onderzoek gedaan naar de effectiviteit daarvan.

De conferenties waar we de opgedane kennis uit dit project graag hadden gedeeld met vakgenoten en maatschappelijke organisaties (NL Digitaal, European Conference on Information Literacy) konden vanwege Covid 19 helaas geen doorgang vinden. In plaats daarvan hebben we vier publicaties gerealiseerd: een peer reviewed paper, een onderzoeksverslag, een vakartikel en een kennisblog op een netwerksite. De referenties staan hierna vermeld. Het lectoraat en de PABO hebben bovendien op 21 september vanuit het kenniscentrum Global and Inclusive learning (GIL) een onderzoekslunch verzorgd (foto). Daarin is ook besproken hoe de opgedane inzichten relevant kunnen zijn voor het ontwikkelen van de mediawijsheid van studenten van onze hogeschool.

WAT DOEN WIJ

Op basis van deze veelbelovende resultaten hebben we samen met een internationaal consortium onder leiding van de Koninklijke Bibliotheek een aanvraag ingediend voor een internationaal vervolgproject in het kader van het Erasmus+ Strategisch Partnerschap ‘Digital Education Readiness’.

Referenties naar de publicaties vanuit het project Mediawijs!

● Hermans, M., Van Helvoort, J. & Van den Dool, A. (2020). Gids in de informatiestorm: Over fake news, desinformatie en remedies ertegen. InformatieProfessional (IP), 2020 (7), 18-20.

● Van Helvoort, J. (24-11-2020). Onderzoek: Leren kinderen nepnieuws herkennen door het zelf te maken?

Mediawijzer.net. Geraadpleegd op 11 januari 2021 op https://tinyurl.com/y68vn8l3.

● Van Helvoort, J. & Hermans, M. (2020). Effectiveness of educational approaches for elementary school pupils (11 or 12 years old) to combat fake news. Media Literacy and Academic Research, 3 (2), 38-47.

● Van Helvoort, J., Thissen, M. & Van Mil, B. (2020). Zelf nieuws maken: Effectiviteit van een lesprogramma over nepnieuws voor een basisschool (groep 7/8). Den Haag:

De Haagse Hogeschool. Geraadpleegd op 11 januari 2021 op https://tinyurl.com/y332elm3.

#1

“Nepnieuws is nieuws dat expres verzonnen is. Of foto’s die bewerkt zijn, om je op het verkeerde been te zetten.

Nepnieuws zoals we het nu kennen, bestaat pas een paar jaar. Het is ontstaan door social media. Toen die nog niet bestonden, konden alleen kranten en het journaal een groot publiek bereiken.

De mensen die de verhalen in de krant en het journaal maken (journalisten), checken heel goed of alles klopt wat ze willen vertellen. Maar nu Facebook, Instagram en Snapchat bestaan, kan ieder­

een berichten delen. Zonder dat iemand controleert of die berichten echt zijn.”

Niet alle informatie op social media (zoals Snapchat, TikTok en Instagram) is waar. Sommige mensen verzinnen berichten. Of ze maken grapjes, waarvan jij misschien denkt dat het echt waar is. Hoe weet je of iets echt of nepnieuws is?

Jos van Helvoort is onderzoeker op het gebied van media en informatie aan De Haagse Hogeschool. Hij deed ook onderzoek naar hoe kinderen nepnieuws kunnen leren herkennen. Want volgens Jos is het belangrijk dat kinderen weten welke berichten je wel en niet moet geloven.

HERKEN JIJ NEPNIEUWS?

ECHT OF NEP?

#4

“Ten eerste is het belangrijk om niet alles te geloven wat je ziet, hoort of leest.

Hou er altijd rekening mee dat het nep kan zijn. Kom je een opvallend nieuws­

bericht tegen waarvan je twijfelt of het waar is? Dan is het goed om op internet te zoeken of je het bericht ook ergens anders kunt vinden. Ook is het goed om te kijken van wie het bericht afkomstig is. Als je bijvoorbeeld een bericht leest van het NOS Jeugdjournaal, RTL Nieuws of NU.nl, is het bericht waarschijnlijk waar. Herken je de bron niet? Dan kan het zijn dat het bericht nep is.

En lees je een bericht van De Speld of Nieuwspaal, dan is het een grap!”

“Daar zijn verschillende redenen voor.

De eerste reden is om mensen naar een website te lokken. Er zijn websites die geld krijgen voor elke persoon die naar hun website komt.

En hoe krijg je mensen naar je website?

Door spannende verhalen te verzinnen!

Wat zou jij doen als je op internet een kop ziet ‘Suzan en Freek zijn uit elkaar’? Dan klik je erop, want je bent nieuwsgierig geworden!

Een tweede reden is humor. Soms worden foto’s op een grappige manier bewerkt.

Maar je ziet niet altijd duidelijk dat zo’n foto bewerkt is. Sites als De Speld en Nieuwspaal maken grapjes over het nieuws. Maar als je niet weet dat het een grapje is, kan je ook in de war worden gebracht. Als laatste kan er een politieke reden zijn. De maker van het nieuws verzint iets, waardoor jij niet meer weet wat je moet geloven. In verkiezingstijd zie je bijvoorbeeld dat neppe berichten verschijnen, waardoor je een verkeerd beeld krijgt van populaire politieke partijen.”

Hou er altijd rekening mee dat nieuws nep kan zijn.

#2

WORDT NEPNIEUWS GEMAAKT?

“Als je nepnieuws herkent, is het niet zo erg. Het kan zelfs best grappig zijn.

Maar als je het niet herkent, kan het gevaarlijk zijn. Zo zei Trump (de vorige president van Amerika) dat bleekmiddel inspuiten helpt tegen corona.

Stel dat iemand dat had geloofd en echt bleekmiddel had ingespoten… Dan was diegene waarschijnlijk erg ziek geworden.”

#3

ERG?

Interview met Jos van Helvoort naar aanleiding van het project Mediawijs!

Bron: Kidsweek 11 februari 2021.

WAT DOEN WIJ

ONDERZOEKSTHEMA 2: ONTWIKKELEN VAN IEDERS INDIVIDUELE TALENTEN:

TALENTONTWIKKELING4ALL

deeltijdprogramma ‘De multidisciplinaire professional’ van de faculteit M&O. In dit programma zijn de opleidingen Bedrijfskunde, HRM en FM geïntegreerd. In de context van de Sustainable Development Goals gaan studenten zich in deze deeltijdopleiding zelf vernieuwen door over de grenzen van hun vakgebied heen te kijken. Zij worden daarbij uitgedaagd om een bijdrage te leveren aan duurzame transities waar organisaties behoefte aan hebben, en waarmee zij hun eigen duurzame inzetbaarheid vergroten.

13 Onderwijs aan volwassen vluchtelingen en migranten:

Manifesto of Inclusive Learning

DOEL: Ontwikkelen van een toolkit voor onderwijs aan volwassen migranten

VOOR WIE: Iedereen die in volwassenenonderwijs aan migranten een rol heeft – EU breed

DOOR WIE: Karijn Nijhoff, k.g.nijhoff@hhs.nl

MET WIE: De universiteit van Florence, Pfefferwerk Stichting uit Berlijn, de Grieks-orthodoxe kerk uit Athene, Mosaic Art Sound, een muziek- en theaterschool uit het Verenigd Koninkrijk, CPIA LA Specia, Centrum Edukacyjne EST uit Polen, Helinä Rautavaraan museum in Espoo, Finland

LOOPTIJD: November 2018 - maart 2020

FINANCIERING: Erasmus+, Project European Manifesto for Inclusive Learning (Grant Agreement Number - 2018-1-IT02- KA204-048329)

In november 2018 is dit Europese project European Manifesto for Inclusive Learning van start gegaan. Er zijn verschillende internationale bijeenkomsten georganiseerd om ervaringen over onderwijs aan volwassen vluchtelingen uit te wisselen. Daarnaast waren er twee trainingsweken waarin de partners verschillende aanpakken in hun stad lieten zien. Dat zorgde voor veel indrukken.

In Berlijn worden de projecten kleinschalig aangepakt, met veel individueel maatwerk. In Helsinki viel de betrokkenheid van de overheid op. Het probleem van toegang tot onderwijs wordt daar bij de ontvangende samenleving gelegd, niet bij de nieuwkomer:

hoe kan het onderwijs ervoor zorgen dat iedereen bereikt wordt?

In Nederland is naar een aantal cases gekeken waarbij vooral organisaties zijn bezocht die op informele wijze onderwijs aan recente vluchtelingen verzorgen.

12 The influence of flexpertise on career sustainability

DOEL: Promotietraject waarmee we inzichten verkrijgen in de manier waarop professionals zich kunnen vernieuwen binnen en buiten hun vakgebied

VOOR WIE: Studenten, docenten en andere professionals DOOR WIE: Lonneke Frie, lfrie@hhs.nl

MET WIE: Radboud Universiteit:

Prof. Dr. Beatrice van der Heijden (promotor) en Dr. Hubert Korzilius (co-promotor)

De Haagse Hogeschool: Dr. Ellen Sjoer (co-promotor) LOOPTIJD: Januari 2017 – januari 2022

FINANCIERING: Promotievoucher De Haagse Hogeschool

1,5 meter onderwijs in de nieuwe deeltijd opleiding: De multidisciplinaire professional.

Lonneke Frie doet promotieonderzoek naar de invloed van flexpertise op de duurzame inzetbaarheid van professionals. Flexpertise is het vermogen waarmee professionals kunnen reageren en anticiperen op een veranderende vraag naar expertise. Dit onderzoek verricht zij binnen De Haagse Hogeschool en de Radboud Universiteit. Op dit moment is zij bezig met een uitgebreide reviewstudie die zij in februari 2021 heeft ingediend bij een internationaal tijdschrift. Deze studie wordt gebruikt om een vragenlijst te maken waarmee professionals inzicht krijgen in hoe zij nieuwe expertise kunnen ontwikkelen en verzilveren op de arbeidsmarkt. De inzichten uit haar onderzoek heeft zij ingezet bij de ontwikkeling van het nieuwe flexibele

WAT DOEN WIJ

EUROPEAN MANIFESTO FOR INCLUSIVE LEARNING:

CASE STUDIES IN THE NETHERLANDS

Karijn Nijhoff

Senior Researcher

Research group Sustainable Talent Development Research group Metropolitan Development The Hague University of Applied Sciences The Hague, The Netherlands

In 2020 zijn op basis van het onderzoek twee rapporten gepubliceerd:

● Nijhoff, Karijn (2020). European Manifesto for Inclusive Learning:

Case studies in the Netherlands. The Hague: The Hague University Press.

● Nijhoff, Karijn (2020). Schakelen tussen systemen: De weg vinden naar hoger onderwijs in Nederland. Korte evaluatie van het schakeljaar van De Haagse Hogeschool. (Connecting between systems: Finding the way in Dutch higher education).

The Hague: The Hague University Press.

Beide rapporten zijn te raadplegen op:

https://www.dehaagsehogeschool.nl/onderzoek/kenniscentra/

projectdetails/european-manifesto-for-inclusive-learning

14 PowerHouse

Dynamische leergemeenschappen waarin educatief kwetsbare studenten hun begrenzingen overbruggen DOEL: Het ontwikkelen en implementeren van een

afstudeercommunity waarin studenten hun sociaal, cultureel en psychologisch kapitaal versterken, zodat zij als beginnend professionals kunnen starten op de arbeidsmarkt. Door middel van onderzoek wordt een bijdrage geleverd aan het (wetenschappelijk) debat over de kenmerken van een inclusieve onderwijsleeromgeving waarin een gemêleerde groep studenten die vertraagd zijn in hun onderwijsloopbaan op succesvolle wijze hun talent ontwikkelen.

VOOR WIE: Studenten en professionals in het Hoger Onderwijs DOOR WIE: Hester Brauer, h.d.brauer@hhs.nl

MET WIE: Daniël Rambaran, Ruben Boers, Miranda de Hei, HCTL LOOPTIJD: 01-01-2017 t/m 31-12-2019; Project is afgerond, nog 2 belangrijke publicaties in 2020

FINANCIERING: Comeniusbeurs NRO (afgerond)

12 ^{h o g e r}o n d e r w i j sm a n a g e m e n t

I

Contexten en verwachtingen

Vettenburg en Walgrave (2008) zien in hun benadering de school als een cen- trale maatschappelijke instelling die een scharnierfunctie vervult in het model van kwetsbaarheid of maatschappelijk succes. De school biedt een aanbod waarin studenten worden getraind om zich maatschappelijk gewaardeerde vaardigheden, attitudes en kennis eigen te maken. Hoe beter de student func- tioneert in deze schoolcontext, hoe meer genegenheid de docent zal tonen en hoe sterker de binding tussen student en school (Vettenburg, 1989).

Niet elke student beschikt over voldoende kapitaal om de formele en informele selectieprocedures binnen het onderwijs te kunnen doorstaan en het onder- wijssysteem slaagt er niet in om de kloof tussen de institutionele habitus en student habitus te overbruggen. Vooral maatschappelijk kwetsbare adolescen-

Programma voor talentontwikkeling en inclusie van vertragers en langstudeerders

PowerHouse

Het ophogen van het eindniveau met betrekking tot de onderzoeksleerlijn en de afstudeeronderzoek van de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening op de Haagse Hogeschool leidde tot een groep vertraagde studenten. Als antwoord hierop werd een intensief ondersteuningsplan ontwikkeld: PowerHouse. Hieronder beschrijven we de achtergrond, uitgangspunten, werking en opbrengsten van dit programma.

Door Daniël Rambaran, Ruben Boers & Hester Brauer

Daniël Ramba- ran is antropo- loog en heeft na zijn studie gewerkt in het sociale domein.

Hij is sinds 2012 verbonden aan de Haagse Hogeschool, faculteit So- ciaal Werk en Educatie in de rol van docent sociale we- tenschappen

& onderzoek, bachelorproef- coördinator, kenniskringlid van het lecto- raat Inclusive Education en momenteel als lid van het management- team van de opleiding Social Work.

Ruben Boers is antropoloog en heeft na zijn studie gewerkt als onder- zoeker in het veiligheidsveld.

Hij is sinds 2012 verbonden aan de Haagse Hogeschool, faculteit So- ciaal Werk en Educatie in de rol van onder- zoeksdocent &

-coördinator, bachelorproef- coördinator en kenniskringlid van het lecto- raat Inclusive Education.

Hester Brauer is opgeleid als maatschappe- lijk werker en orthopedagoog en heeft na haar studies gewerkt in het soci- ale domein en onderwijs. Zij is sinds 2007 verbonden aan de Haagse Hogeschool, faculteit So- ciaal Werk en Educatie in de rol van hoge- schooldocent, kenniskringlid van het lecto- raat Duurzame Talentontwik- keling en is nu werkzaam als opleidings- manager van de opleiding Social Work.

Inclusie

Het startcollege werd gebruikt om uit te stralen dat ook vertraagde studenten ertoe doen.

WAT DOEN WIJ