Ondanks de goede opleiding door de Soeurs van het pensionaat ll

M i j n e e r s t e w e r k k r i n g

O n d a n k s d e g o e d e o p l e i d i n g d o o r d e S o e u r s v a n h e t p e n s i o n a a t

ll ~ a r i e n b u r g " a a n d e B r i n k l a a n , waar i k i n t e r n v e r b l e e f , z a k t e i k v o o r h e t M U L O e x a m e n . Dat d i t g e b e u r d e l a g o o k n i e t a a n d e o p l e i d i n g ,maar i n d e g r o t e s t u d i e z a a l b e s t e e d d e i k n i e t d e n o d i g e z o r g a a n m i j n h u i s w e r k . M i j n v a d e r w a s d a n o o k i n h e t g e h e e l n i e t t e s p r e k e n o v e r m i j n p r e s t a t i e e n o p s t r e n g e t o o n h o o r d e i k hem z e g g e n : lt j i j mag h e t n o g é é n k e e r

o v e r d o e n " Dat h e t d a a r o p v o l g e n d e j a a r e n v o o r a l d e p e r i o d e v ó ó r h e t e x a m e n e e n s p a n n e n d e t i j d was s p r e e k t v a n z e l f .

Op 18 e n 1 9 m e i 1 9 4 3 was h e t s c h r i f t e l i j k e x a m e n g e v o l g d d o o r , h e t m o n d e l i n g e o p 13 j u l i v a n d a t j a a r , a f g e n o m e n d o o r d e S t i c h t i n g

"

"

...

9 i 9 s u m ,

di?2L-&Ad... 73?.--32*.

Punten PurrZsn

. . . . . . -J-.:-

. . .

...

. . .

'S+&

_x

S A &

...

. . . . . .

%&.

....$g; %na

. . . .

flCana ...n..

. . .

l i 4 %&eed.

I

-

...

aat niet goer ~taar. de k h s .

Vader adviseerde mij de solliciteren bij 's Rijks Belastingen aan de Brinklaan. Nadat ik bericht had ontvangen om mijn

sollicitatie persoonlijk toe te lichten, had ik daar geen zin in en zegde de afspraak af. Voorzichtig sprak ik vader tegen en zei liever bij de P . T . T . te willen werken om

opgeleid te worden tot lokettiste, want ik wilde vooral met mensen omgaan. Na de sollicitatie volgde de keuring en op 17 februari 1944 trad ik in dienst bij de P . T . T . om met andere cursisten de opleiding te volgen, eerst in Hilversum onder leiding van de heer Koutrik, later in Bussum door de heer F. Ruitenschild.

Kaartjes draaien

Om het postzegelloket te kunnen bedienen was er een speciaal systeem bedacht: kaartjes draaien, een toch wel moeilijk

onderdeel van de cursus. Daarmee leerde i k , met ezelsbruggetjes op welke wijze het te betalen bedrag aan postzegels kon

worden omgerekend. Op deze kaartjes waren vermenigvuldigingen aangebracht. De grootte van de bedrukte kaartjes was ongeveer

1 0 bij 8 cm. D e bedoeling was een z o groot mogelijk aantal

l1 11

kaartjes te draaien in een zeer snel tempo waarbij het er op aan kwam dat de antwoorden goed waren.

Mijn zusters hebben mij vele malen overhoord. Aan het eind van de cursus werd een proef afgenomen.

Ook werd ik ingewijd in de kennis van spaarbank, giro en postwissels, alsmede de uitbetaling van de ouderdomsrente.

Op vertoon van een klein bruin linnen kaartje konden de bejaarden of hun gemachtigden het geld in ontvangst nemen.

Bij de Raad van Arbeid heb ik vergeefs geprobeerd een kaartje en machtiging te krijgen.

Morse

Op de bovenverdieping van het postkantoor in Bussum gaf de heer F.Ruitenschild ook les in morse. Om te leren seinen was het belangrijk dat de pols los kwam, wat in het begin spierpijn opleverde, omdat bij het seinen het niet gewenst i s de pols op tafel te laten steunen.

Maar ook het seinen kreeg ik tenslotte 1t onder de pols

".

Op enkele letters na ken ik nog de tekens uit mijn hoofd al i s er van snelheid natuurlijk geen sprake meer.

Van de heer F.Ruitenschild herinner ik mij dat hij zeer streng was,maar ook rechtvaardig, zijn dochter Ina was mijn collega.

Dromen en opdreunen

Voor de postverzending was het noodzakelijk de namen van

steden en dorpen uit het hoofd te kennen maar vooral aan welk traject deze lagen. In de studiezaal van het postkantoor

was een grote kaart van Nederland op de muur bevestigd.

Door het aanwijzen van steden en dorpen waar het traject liep behoorden de cursisten op duidelijke toon de plaatsnamen te noemen.

D e opdracht bestond dan ook in snel tempo zonder één plaatsnaam te vergeten de route van de posttrein uit het hoofd te kennen.

Als de heer F.Ruitenschild met de stok in de hand op de kaart d e r ~ n t e aangaf dreunden wij de namen op.

11 als j e er van droomt, pas dan heb j e het onder de knie...

Inderdaad, gedroomd heb ik er van en na 47 jaar kan ik nog veel routes in snel tempo opdreunen.

Deze kennis was ook nodig want het dienstrooster gaf aan dat het sorteren van de post ook tot jouw taak behoorde. Er was de fijn tri en de grof tri. ( tri komt van het franse werkwoord triëren-sorteren) Be grof tri stond voor de namen van steden en grotere dorpen die de bestellers in de vakken sorteerden.

D e fijn tri daarentegen werd gesorteerd door degenen die

de cursus gevolgd hadden. Zij droegen er zorg voor dat de post bestemd voor kleinere dorpen en gehuchten in het juiste vak terecht kwam.0ok werden wij geacht de afkortingen van namen van steden en dorpen te kennen, ik ken ze dan ook nog uit mijn hoof d.

Kastekort

Toen het moment was aangebroken om de theorie in praktijk te brengen werd ook mijn naam op het dienstrooster vermeld. Eindelijk kon ik plaats nemen achter het loket en maakte voor het eerst kennis met het publiek, weliswaar onder leiding van een ervaren collega.

Ondanks dat ik staat werd geacht het postzegelloket te bedienen viel dat in de praktijk tegen en vond ik een collega die bereid was deze dienst te ruilen.

Er werden ook zondagsdiensten gedraaid en gedurende enkele uren was één loket geopend voor het aanbieden van telegrammen die ik naar Amsterdam door seinde. Was het niet druk dan

"

"

collega in Amsterdam.

I

POSTERIJEN, TELEGRAFIE

TELEFONIE

PROCES-VERBAAL VAN BEEEDIGING

zonder ooit, om eenige reden, hoehok genaamd, mij van mijn plicht- -

te doen afbrengen of iets te doen of te laten, dat in strijd daarmede

L is, en eindelijk, dat ik omtrent brieven, telegrammen en telefoon- i'gesprekken de stiptste geheimhoudjng zal bewaren en nimmer eenig

b.

, +geheim, dat mij in mijn bediening!mocht worden toevertrouwd, aan

2 2 1946

OP HEDEN DEN ₁₉₄ aan wie ik dit. uit hoofde dier b4diening verplicht ben te doen.«

-=n heeft genoemde -persoon vervoTiens den eed/r---

J.!

,, . , . ...

, &-Mamg2) afgelegd door te zeggen, ^'

: ...

G

... ... ...

... »Z00 WAARLIJK HELPE~MI J GOD ALMACHTIG<(

. .

4 ..hC

^:...t

. . . . ... . ...

bij

4

4

4

..,!.J ....b

^h..

3'.

'l ^4'

w

h.M.

a-

o..:

/

te? einde, ingevolge het te worden beëedigd. .

sus~![;il"

. -

Aldus gedaan te ... .: ... ... . . . ...

,

-

g 2) luidende als volgt :

»IK Z W E E R / m F 2 ) GETROUWHEID AAN DE KONINGIN

EN G E T R O U W H E I D A A N D E W E T T E N DES LANDS;

voorts zweer/-) ik, dat ik, om te bekomen een bediening bij het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie, niet beloofd of gegeven heb, noch beloven of geven zal, hetzij rechtstreeks, hetzij niet rechtstreeks, eenige giften, gaven of ge- schenken aan wie het ook zij en op welke wijze ook;

dat ik die bediening met alle getrouwheid, nauwgezetheid en met allen ijver zal waarnemen, overeenkomstig de voorschriften, welke voor de uitoefening daarvan bestaan of in het vervolg zullen gegeven worden; de ambtenaren, over mij gesteld, behoorlijk eerbiedigen

en de belangen van het Rijk met al mijn vermogen behartigen zal, ⁱ

l) Naam, voornamen en ambtsbetrekking.

Voor dengene, die bezwaar heeft tegen den eed, gelden de uitdrukkingen van _de

t of de verklaring. Door te halen, hetgeen niet van toepassing is.

-

') Zie deze noot aan de voorzijde.

D e d i e n s t e n v o o r s p a a r b a n k e n g i r o h e b i k a l s p r e t t i g e r v a r e n . Wat m i j n o g g o e d i n m i j n g e h e u g e n i s g e b l e v e n i s , d a t d e i n l e g p e r g i r o o p s t a a t G 9 w e r d g e b o e k t e n w a s d a n o o k v e r r a s t t o e n b i j n a v r a a g o p h e t p o s t k a n t o o r b l e e k d a t d i t n u n o g h e t g e v a l i s . Met v e e l g e l d o m g a a n b e t e k e n t o o k d a t d e k a n s o p f o u t e n m a k e n a a n w e z i g i s .

T o t m i j n g r o t e s c h r i k h a d i k b i j h e t o p m a k e n v a n d e s p a a r b a n k k a s e e n t e k o r t v a n f . 2 0 0 , - - Hoe i k o o k c o n t r o l e e r d e e n t e l d e , h e t t e k o r t b l e e f e n s c h a k e l d e m i j n c h e f i n .

E e n u i t g e b r e i d r a p p o r t w e r d o p g e m a a k t e n n a a r e e n o p l o s s i n g g e z o c h t . Op m i j n s a l a r i s w e r d m a a n d e l i j k s e e n b e d r a g i n g e h o u d e n t o t e e n b e d r a g v a n f . l O O , - - was a a n g e z u i v e r d . H e t R i j k b e t a a l d e h e t r e s t e r e n d e b e d r a g . D o o r d e o o r l o g w e r d e c h t e r d e b i j s c h r i j v i n g v a n r e n t e o p s p a a r b a n k b o e k j e s v e r t r a a g d .

T o e n w e r d e n w i j b e v r i j d

...

weer r e n t e b i j g e s c h r e v e n . T o e n kwam m i j n k a s t e k o r t a a n h e t l i c h t D e o o r z a a k ? E e n u i t b e t a l i n g v a n 3.100,-- h a d i k a b u s i e v e l i j k o p d e o n t v a n g s t e n s t a a t g e b o e k t . Zo k o n h e t g e b e u r e n d a t d e P.T.T

o p 9 j u l i 1 9 4 5 m i j v i a k a s s t u k B 1 0 5 / 1 5 1 8 9 e e n b e d r a g v a n f . l O O , - - t e r u g b e t a a l d e .

E e n w e l k o m e a a n v u l l i n g o p m i j n g e r i n g e z a k g e l d .

----

Oorlog

Tijdens de oorlog was het slecht gesteld met de treinenloop, dat gaf veel problemen. Soms kwam een trein na grote vertraging binnen, z o kon het gebeuren dat de bestellers vergeefs stonden te wachten. Het gevolg was dat het postverkeer totaal ontregeld werd.

Het was ook een angstige tijd, bestellers en mannelijk kantoor- personeel verdwenen, later bleek dat zij waren ondergedoken of in Duitsland te werk gesteld.

D e Duitsers hadden de technische dienst van de P.T.T. in gebruik genomen, het gebeurde menigmaal dat tijdens een late dienst

de Duitsers een kijkje kwamen nemen als wij aan het werk waren..

Om 's-morgens vroeg of 's-avonds laat op straat te mogen

beschikte ik over een Ausweiss dat aantoonde dat ik ten behoeve van mijn werk bij de posterijen tijdens spertijd op straat mocht.

Het hield echter wel in dat ik de kortste weg van en naar mijn werk moest nemen.

Heel goed herinner ik dat ik op weg naar een vroege dienst

t s-morgens om kwart voor vier staande werd gehouden door een Duitse soldaat die op wacht stond op de plaats van de voormalige Irene Mavo. Nadat hij mijn Ausweiss in orde bevonden had stelde hij voor 's-avonds een Spaziergang" te maken, wat ik afwimpelde. 'l

-

Geeltje

Voor de vroege dienst was ik tijdig aanwezig, want ik had de sleutels en het zou oncollegiaal zijn de bestellers onnodig te laten wachten.

Met deze dienst droeg ik de verantwoording voor het op tijd verzenden van de postzakken.

Tijdens het sorteren van post ontbrak het niet aan een

samenwerking wat niet altijd in dank werd afgenomen door Wrn.

directeur T.Bos die mij verzocht afstand te houden van de bestellers...

Natuurlijk maakte ik ook fouten,waarvoor ik dan op het matje werd geroepen. Een bundel post voor Amsterdam bestemd werd abusievelijk in de zak voor Utrecht gedaan. Of ik daar een verklaring voor kon geven?

Tegenspreken durfde ik toen nog niet. Als waarschuwing kreeg ik een "geeltje" nee, geen vijfentwintig gulden. Maar zou

het weer voorkomen dan kon ik opnieuw een kaart verwachten maar dat is niet meer voorgevallen.

Koran

De koran had niets te maken met een heilig boek, maar wel met de administratie van de eindresultaten van zowel ontvangsten als uitgaven over die dag.

Met uitzondering van het postzegelloket. De dienstdoende

lokettist(e) kon een onaangekondigd bezoek van een kascontroleur verwachten.

O hemeltje

...

Prettige herinneringen heb ik bewaard aan mijn eerste werkkring, maar de onregelmatige diensten waren er uiteindelijk de oorzaak van dat ik in 1946 ontslag nam bij de P.T.T. zeer tot ongenoegen van mijn ouders.

Ina de Beer