samen'werking
(Zie pag. 3)
Nieuw geschrift van Prof. Mr. B. M. Teldersstichting
Vooruit weten en ramen
Sterk technische, economische ver- handelingen zijn zelfs voor be- langstellende leken niet steeds gemak- kelijk te volgen. Des te meer lof voor de commissie Economisch Beleid van de
· prof. Teldersstichting, nu het nieuwste geschrift, dat onder haar verantwoorde- lijkheid verschijnt, deze éne deugd heeft der klaarheid.*) Niettemin is het onderwerp "Het ecoriomisch beleid op middellange termijn" het tegendeel van ontspanningslectuur. lviaar de hoog- en zeergeleerde heren, die mèt de rappor- teur drs. J. N. F. Bakker voor deze stu- die de verantwoordelijkheid dragen, gaan recht op hun doel af. Behoudens een schaarse uitzondering - zo het voor ons gruwelijk woord ,.taakstel- lend" -- laten zij vakjargon terzij de.
Htt gehele betoog is, zoals men van zulk een illuster gezelschap verwachten kan, niet alleen logisch. Het heeft ook overtuigingskracht.
* * *
Prognose ( prognosis) is volgens het oud-Griekse woordenboek voorkennis, van te voren weten. In het geschrift spreekt men van "vooruit- weten". Maar dan een vooruit weten, dat ertoe dient een raming op langere termijn te maken van de economische ontwikkeling.
.J'v[en kan hieraan toevoegen: progno- ses uiten is het doen van voorspellin- gen. Maar dan niet hetzij volgens een Del phisch orakel, hetzij uit koffiedik.
\'Vèl: op verantwoorde wijze feiten. ae- gevens en tendenzen verzamele; "en daaruit verwachtingen uitspreken voor een wat langere - zoals men het hier noemt, "middt:llange" - termijn. "Een prognose", aldus de studie, "verplicht in beginsel tot niets. Het doel vat! de samenstelling · ervan is in de eerste plaats informatief: de betrokkenen in- lichten over de verwachte ontwikkelin- gen, uitgaande van bepaalde premis- sen". En even later: "Een prognose is in het algemeen voor drie categorieën in de S<lmenleving van belang: het be- drijfsleven, de overheid en verder al-- len, die buiten deze sectoren een actieve rol spelen in de vorming en de uitvoe- ring vcw de verlangens van de bevolc kin> b 0
* * *
Wat nu het bedrijfsleven betreft, het ziet zich geplaatst tegen- ovc.:r onzekerheid. Onzekerheid omtrent de toenemende vluchtigheid van de af-
zet. Onzekerheid omtrent de gehele ontwikkeling van de markt. Macro-eco- nomisch - waarbij het economisch le- ven van een land als geheel wordt be- zien - heeft het bedrijfsleven ook ge- gevens nodig. Hier zijn b.v. aan de orde het verloop van het nationale inkomen en de werkgelegenheid. Ook de buiten- landse handel en de overheidsbestedin- gen.
Niet alleen voor het bedrijfsleven, ook - aldus het rapport - voor het overheidsbeleid is het vooruit-weten en ramen van belang. Daarbij moet vol- gens liberaal inzicht het optreden van de overheid vooral rekening houden met de ontwikkeling in de particuliere sector. Daarnaast bestaat er, juist ook volgens modern-liberale opvattingen, voor de overheid een zekere verant- woordelijkheid voor de economie als geheel.
Bart Jeroen en mevr. H. van Someren-Downer.
Vooral ook op het gebied van de col- lectieve voorzieningen zijn prognoses door de overheid noodzakelijk. "Het duidelijkste voorbeeld hiervan" - al- dus de commissie - "vormen de ver- keersvoorzieningen: de gewenste om- vang van het toekomstige wegennet is in belangrijke mate afhankelijk van de verwachte uitbreiding van het auto- en vrachtwagenpark. Verder zullen bij- voorbeeld ook de onderwij snitgaven mede moeten worden afgestemd op de toekomstige economische structuur van onze maatschappij. Een sterke uitbrei- ding van de metaalindustrie zal conse- quenties hebben voor de metaalbewer- kersopleidingen aan onze technische scholen".
Voor een doelmatig overheidsbeleid is dus een zeker inzicht in de toekom- stige economische ontwikkeling vereist.
*
Als voordelen van de prognoses voor het overheidsbeleid wordt verder terecht genoemd, dat de over- heid juist door deze prognoses er mak- kei ijker toe komt zich in zekere mate op een beleidslijn vast te leggen voor een wat langere termijn. Als nadeel staat daar echter tegenover, dat, on-
danks de beste technieken en het best verzamelde materiaal er in alle econo- mische voorspellingen toch altijd een element inhaerent is van onzekerheid.
Eenvoudig gezegd: het kan ook anders uitvallen. In het speculatieve element van deze prognoses en ramingen ligt voor ons juist de begrenzing van het gehele systeem. De commissie ziet dit stellig zelf ook in, want zij wijst op de betrekkelijkheid der onderzoekme- thoden, waarvan het resultaat door plot- seling opkomende veranderingen door- kruist .kan worden. Toch kent zij te- recht waarde toe aan het gehele prog- nose-systeem.
* *
Natuurlijk moeten wij uit het ge- hele rapport met enkele losse grepen volstaan. Toch willen wij één punt speciaal belichten. Het is nl. zowel menskundig als politiek van belang. En dan politiek, gezien in de beste zin.
Men moet - aldus met onze grote in- stemming de commissie - de discussies plaatsen in een samenhangend kader.
Alle voorzieningen, zo verhoogde de- fensie-inspanning, Ycrhoogde onder- wijs-uitgaven - wij zouden hieraan willen toevoegen, zelfs uitgaven voor onontbeerlijke versnelde wegenaanleg
LUISTERT NAAR
.,DE STEM VAN DE V.V.D."
Radio-uitzending MAANDAG, 13 SEPTEMBER a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zender Hilversum I ( 402 m) Spreker: mr. H. VAN RIEL, voorzitter Eerste Kamerfractie.
- moeten in onderling verband en als één- geheel worden gezien. Bepaalde pressure-groepen zullen voor de sterke behartiging van specifieke belangen pleiten. Het is echter de taak van de Volksvertegenwoordiging, dit alles in- derdaad "zonder lastgeving of rugge- spraak" te bezien. Zowel Regering als Parlcment moeten in staat zijn de ver- schillende door de grenzen ~er finan- ciën soms tegenstrijdige belangen tegen.
elkaar af te wegen ..
* *
Aldus een overzicht in vogelvlucht van het nieuwste rapport van de prof. Teldersstichting. Dat het liberale,- en vooral het modern-liberale geluid hier op herhaalde plaatsen duidelijk tot uiting kwam, kunnen politieke vrien- den en tegenstanders na lezing ervaren.
Geen afwijzing van overheidsinmen- ging waar dit onontbeerlijk is. Maar verwerping van iedere prognose en van ieder plan van actie zou "economisch defaitisme" zijn. Men moet immers trachten onzekerheid omtrent de toe- komst te neutraliseren. Dit betekent niet een vastleggen van de economische ontwikkeling. \'Vant dan zou men zich begeven op de heilloze weg van de be- perking van vrije keuze en verantwoor- dtlijkheid.
De Teldersstichting heeft met deze eYenwichtige, grondig-keurende studie opnieuw een goed stuk werk verricht.
L.:M .
*) Commissie Economisch Beleid: voor- zitter prof. dr. C. J. Oort; rapporteur: drs.
J. N. F. Bakker; leden: prof. dr. J. Hon·ing, prof. S. Korteweg, drs. H. A. Korthals, prof.
dr. J. Kymmell, drs. 0. F. Staleman, drs. Th.
H. Joek<::s en drs. J. Goedhart.
•
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
MIJN OPINIE IS I • •
Steunfonds
Tot mijn . toenemende verontrusting g~an er de laatste tijd ip. de V.V.D.
meermalen stemmen op ten gunste van het steunfonds voor de Zuidafrikaanse saboteurs e.d. De laatste maal wederom bij monde van mr. Van Riel in de Ka-
mer.
Weliswaar is het moeilijk enthousiast te worden over L "t principe van de apartheid, echter zolang nog niemand een gezond alternatief aan de hand deed, zonder daarbij het zekere risico van chaos en terreur dientengevolge te lopen, kunnen wij ons beter buiterl dit soort acties houden. Acties, die boven- dien op communistisch niveau liggen en georganiseerd o.a. door de neo-commu- nist kanunnik Collins. Als deze man n.b. zelf verkondigt, dat het hoofd- doel van dit fonds is het bevorderen van sabotage (.en zoals blijkt ook moord) in Zuid-Afrika, vraagt men zich af waar wij met Vrijl1eid en Democratie heen-
gaan
Het schijnt tegenwoordig bon ton te zijn (of is het miserabele angst voor .,ie kan nooit weten") het commums-
me wet zijden handschoenen te benade- ren. De Russen (het ijzeren doodsgor- dijn en geheel Oost-Europa nog st~eds in slavernij) worden overal als vnen- den binnengehaald. De Chinezen, die een vreselijke terreuT uitoefenen in het
ALLERHANDE
S INDS Kaïn en Abel is er niets veranderd: in her ,,vrije wes- ten" is zelfs James B'md, een moor- dende seksuele krachtpatser, verhe- ven tot een idool, een heiligenver- ering, die allerminst aanleiding is trots te zijn, integendeel. Wanneer me11c het allemaal zo b~Jeen ziet staan op één pagina van de krant nieuws over moorden en oorlogen over ver- nietiging en dood, o1-·e-r geestelijke kwellingen en grapjes met gruwel- maskers, dan moet men erkennen dat wij inderdaad nog in de primi- tieve jungle wonen. •Ju zulke ogen- biikken begrijpt men 1ets van de verzuchting van de oud-Nederiandse dichter: "Daar moet veel strijds ge- streden zijn, veel kruis en teeels ge- leden zijn en ved gebeds gebeden zijn, zo zal 't hierna in vrede zijn."
Maar het tragische is, áat veel strijd en kruis en teed door de 2ne mens de ander wordt aangedaan.
(Prov. Zeeuwse Courant)
r VRIJHEID EN DEMDC.RATIE
\..
Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
Voorzitter Redactie'-commissie:
mr. L. Meij er.
Redactie-secretaris: G. Stempher.
Adres: Gooiergracht 163, Laren (N.H.). Telefoon (02953) 35 63.
Administratie:
Postbus 43, Amersfoort. Tel. 1 34 25.
Voor het zenden van advertentie- gelden u i t s 1 u i t end Postgiro no. 245103 ten name van de Pen- ningmeester van de stichting "Vrij- heid '"n Democratie" te Amersfoort Losse nummers 20 ct.
Voor advertenties wEmde men zich tot de administratie.
door hen bezette Tibet, trachten dit soort vrijheid geheel Azië en Afrika op te dringen en voor hun handlangers in Zuid-Afrika moet nu beslist een steun- fonds opgericht worden. Waarom niet voo1· het onnoemelijk groter aantal slachtoffers van de communistische ter- reur in Rusland en China en de door hen bezette gebieden. In Cuba en laten we Indonesië niet vergeten (Soumokil o.a.)?
We leven hier in het Westen in een welvaartsroes en spelen liever struisvo- gelpolitiek teneinde vooral ons plezieri- ge leventje niet in de waagschaal te stellen. Precies zoals ongeveer 30 jaar geleden ten opzichte van Hitler-Duits- land. Laten we hopen, dat onze tegen- woordige tegenstanders onze passiviteit beter zullen honoreren dan Hitier het
destijds deed .
Wanneer echter Zuid-Afrika hier niet zoveel vertrouwen in heeft en de rode aanslag op haar zelfstandigheid (want dat· is in wezen de kern der apartheids- moeilijkheden) effectief wil weerstaan, dar dienen wij op zijn minst niet aan dit steunfonds mee te werken.
rassen-discriminatie. Waar het Westen aan de ene kant alle moeite doet via ontwikke- lingshulp iets van sympathie of begrip van deze volkeren te winnen, mogen de belang·
rijke negatie-ce psychologische facetten aan de apartheidspolitiek verbonden, juist door die- genen die denken als de heer Reuvekamp, niet worden vergeten.
Naar ons gevoelen kan het niet op de weg van liberalen liggen, en dit is wel· het hoofd·
argument, in te gaan tegen iets wat volkomen in de lijn van onze beste nationale traditie ligt. De Republiek der Verenigde Nederlan·
den heeft in de 17 e en 18e eeuw toen de te·
genstellingen tussen protestanten en katho·
Zieken het Europese beeld bijna even sterk beheersten als nu in de gehele wereld de te- genstelling tussen gekleurden en niet-gekleur·
den, meermalen steun verleend aan protes·
tantse groeperingen in kraholieke landen waar
Activiteiten
9 SEPTEMBER 1965 - PA GIN A 2
de Republiek verder mee op uitstekende voet stond.
Over de controle tenslotte heeft de regering stringente toezeggingen gedaan, en wij heb- ben voorshands geen reden aan. te nemen, dat de regering op dit punt niet waahzaam zon wezen. De heer Luns immers is e~rn
vurig voorstander var1 de wereldpolitiek zo·
als deze onder. leiding van de Verengde Sta- ten bedreven wordt en bepaald allerminst een slappe figuur.
Heeft de heer Reuvekamp er, en daarmee eindigen u;ij ons onderschrift, ook aan ge·
dacht, dat wij met Suriname in één Rijks- verband leven, en zich er van overtuigd hoe de opvattingen in dit gebied liggen? Ook in de buitenlandse politiek behoort Nederland, naar liberaal inzicht, met de belangen en inzichten van de andere Rijksdelen te reke- nen! - Red. Vrijheid en Democratie.
Wat de garantie in deze betreft, dat deze gelden niet voor agressieve doelein-
den benut zullen worden, moge ik wij- zen op de grootscheepse hulpactie des- tijds voor de Algerijnse kinderen. Over de besteding der binnengekomen miljoe- nen kon, noch mocht, vrijwel enige con- trole uitgeoefend worden en lang niet alles kwam deze kinderen ten goede.
Vereniging van Staten- en Raadsleden
P.A. REUVEKAMP, Leersum.
Ooh 1carmeer de inzender gelijk heeft met alles u:at hij stelt en tcii zijn het grotendeels met hem eens, levert zijn betoog toch geen argumenten ·op tegen een ondersteuning zoals de Nederlandse regering zich die voorstelt te geven aan het Defence and· Aid Fund. Het gaat hier immers om gelden beschikbaar stel·
len voor slachtoffers ~·an vervolging, nièt om het ondersteunen van tegen Zuid-Afrika ge- richte acties.
Voorts is het de vraag, of het optreden van de regering van de Zuid-Afrikaanse repu·
bliek op zich gezien, niet een belangrijke sti- mular1s voor de verbreiding van het comm.u·
nisme onder de gekleurde bevolking oplevert.
Deze ziet dit optreden geheel in zwart-wit en nu in de letterlijke zin van het woord als
De. jaarlijkse bijeenkomst van de le- den der V.V.D. raadsfracties van dlie ge- meenten welke meer dan 50.000 inwo- ners tellen, zal gehouden worden op zaterdag 18 september a.s., van 11 uur v.m. tot circa 4 uur n.m. in Hote' Des Pays Bas, Janskerkhof 10, Utrecht.
Het bestuur der Vereniging heeft onze oud-minister van financiën, prof. dr. H.
J. Witteveen bereid gevonden het een en ander over de vraagstukken rondom de gemeentelijke financiën te vertellen, Dit zal geschieden bij de aanvang van de vergadering; daarna zal ruimschoots gelegenheid bestaan tot discussie.
Ook de leden van de V.V.D. fractie van de Raad voor Rijnmond zijn voor deze bijeenkomst uitgenodigd.
Regionale vergaderingen
Het bestuur der vereniging van Sta- ten- Pil Raadsleden heeft daarnevens be- sloten de volgende regionale vergade-
':De%e Burger
laàt U even in de steek.
Spelevaart rondom d' oude wereldzee.
Twintig dagen liggen niksen op een dekstoel. Boekjes lezen. Mensjes kijken.
Hapjes happen. Met, zo nu en dan, even de wal op om naar overblijfselen van stokoude beschavingen te kijken. Tempeltje hier, ruïne'tje daar.
Het enige nare is, dat ik U in de steek moet laten. Het kost mij altijd grote moeite, mij van U los te scheurén; geestverwanten. Maar een mens moeterus u it. Goed voor U. Goed voor mij. Dokter heeft het zelf gezegd: eens een paar weken gewoon niks doen. Goed voor het hart, de waterhuishouding, het darmenstelsel, de milt, de nieren, de lever en wat er onder het hoge schedeldak schuilt. De vaten zijn er mee gebaat. En de bloeddruk. En de haargroei. De n,aagklepjes. En de geest. Vooral de geest, zegt dokter. Die moet soepel blijven.
"De boog kan niet altijd gespannen blijven," zei de generaal en hij knuf- felde de marketentster.
Ik mis wel een heleboel.
Geen gouden lwets voor mij, mijn plaatsje ten Binnenhove blijft leeg. Die mooie stoet met de spreekstalmeester op zijn schimmel voorop en lakeien gaan te voet. Geen Berkhouwer in goudbestikt g·rand gala. Geen "leve de koningin!" Geen .Jonkman of Van Tiliel en alle h.h. geaccrediteerden, fraai behangen en met een deg·en langszij". Het ouwe-ibissen-stoetje. Heel voorop.
Ik zal het allemaal moeten missen. Da's hard, mensen. De schaduwzij van zo'n bootje in de zon. Ik zal er de 2lste aan denken.
Ik weet nu al wat ik het eerste zal doen als ik weer thuis ben: met mijn hoed nog op en mijn jas nog aan en de koffer niet ontpakt, de Troonrede lezen, om te zien wat ze allemaal in 't zin hebben, de hoge heren in Den Haag. Of meneer Vondeling mij nu eindelijk eens op adem làat komen en of meneer Den Uyl de lamscöteletjes, de spruitjes en mijn puddink.ie stevig in de hand heeft.
Ik zal het allemaal later weten dan U.
Idaar: wat in een goed vat zit verzuurt niet, zoals Diog·enes heeft gezegd.
Ik vertrouw op meneer Molly en zijne strijdvaardigen, dat zij er voor zullen zorgen dat de zaak niet spaak loopt en dat ik, bij weerommekomst, niet met àl te gekke dingen g·econfronteerd wordt. Wil meneer Van Riel een oogje voor mij in 't zeil houden?
Hun en U allen, kloeke moed, vastberadenheid en welbevinding gewenst bij ontstentenis van
ringen voor de leder. der Vereniging te beleggen:
HAARLEM - zaterdag 2 oktober 1965 (aanvang 13.30 uur) in Restaurant
"Brinkmann", Grote Markt 9.
Inleider: De heer dr. A. J. Vis te Bus- sum.
ASSEN - zaterdag 9 oktober 1965 <aan- vang 11.15 uur, in Hotel-restaurant
"Overcingel", Stationsplein 10.
Inleider: de heer mr. dr. W. K. J. J.
van Ommen Kloeke te Den Haag.
ROTTERbAM dinsdag 12 oktober 1965 (aanvang 19.00 uur) in het "Rijn- hotel", Schouwburgplein 1.
Inleider: de heer D. W. Dettmeijer te Den Haag.
UTRECHT - zaterdag 23 oktober 1965 (aanvang 13.30 ~uur) in Hotel-restaurant
"Terminus", Stationsplein 3.
Inleider: de heer mr. E. H. Toxopeus te Den Haag.
ARNHEM - zaterda~; 23 oktober 1965 (aan'Vang 13.30 uur) in Restaurant
"Royal", Willemsplein.
Inleider: de heer mr. W. J. Geertsema te Wassenaar.
Alle leden der vereniging ontvangen nog een convocatie.
Mevrouw Veder buitenslands Het lid van het Dagelijks Bestuur der Partij, mevrouw mr. E. Veder- Smit te Leeuwarden, secretaris voor de organisatie, is op voordracht van het Nederlandse Vrouwen Comité benoemd tot lid van de Nederlandse delegatie naar de 20e Assemblee van de Verenigde Naties te New York.
In verband hiermede zal mevrouw Veder afwezig zijn van 17 septem- ber tot medio december.
Gedurende deze periode wende men zich voor zaken, de organisatie betreffende, uitsluitend tot mr. F.
Korthals Altes te Rotterdam.
Radio- en Televisiecommissie bijeen
Op woensdag 1 september j.l. kwam onder voorzitterschap van de ':leer H. J. L. Vonhoff de Radio- en Televisiecommissie onzer Partij in vergadering bijeen.
De radio-programma's voor het nieuwe seizoen werden uitvoerig be- sproken, terwijl de eerste uitzen- dingen werden vastgesteld.
STALEN MEUBELEN
GISPEN
CULEMBORG
SCHWEITZER
* * Door Albert Schweitzer's heen-
* gaan is de wereld armer ge- worden. Voor velen werd de routine van het dagelijks leven, zij het mis- schien enkele ogenblikken, grondig onderbroken door de mare van zijn dood. Mannen als Schweitzer komen nauwelijks éénmaal voor in een eeuw.
Zijn verbluffende veelzijdigheid op uiteenlopende gebieden - theologie, wijsbegeerte, musicologie, uitvoerende muziek en medicijnen - riep herinne- ringen op aan de heroën der renais- sance. Toch valt het alles in het niet bij het besluit van daden tot naasten- liefde, die hulp aan de medemens als de hoogste deugd beschouwde. Mis- schien was hij niet eens een "genie".
Maar in deze verzakelijkte wereld was bij een vlammend voorbeeld van die- nend leven naar de geest.
TRAAG
* * Door een plotselinge oeverval
* is vorige week de Westerha- vendam van St. Annaland over een afstand van meer dan honderd meter in het water van de Krabbekreek ver.
dwenen. Peilingen hadden vorig jaar reeds uitgewezen, dat de stroom zich steeds meer landinwaarts verlegde. In verband daarmee diende- de techni- sche dienst van het Waterschap Tho- len indertijd een 11lan in ter verster- king van de oeververdediging. Ged.
Staten vonden dit plan te rigoreus.
Daarop kwam de dienst met een an- der voorstel, waarvan de uitvoering slechts f 150.000 zou kosten. Daarmee gingen a.s. akkoorcl, zodat het in april • vergezeld van een gunstig a'a-
vies voor subsidie _ werd doorgezon- den naar Rijkswaterstaat. In St. An- naland wachtte men nog steeds op het antwoord van deze Rijksdienst, toen vorige week het stuk dam weg- zakte. De kosten van herstel worden op f 300.000 geraamd. Het langzaam malen van de ambtelijke molens heeft zich weer eens gewroken.
BRAND
* * * De wegens het steeds toenemende alarmklok dient geluid aantal branden in ons land. Sedert 1961 is de brandschade met liefst vijf.
tig procent gestegen. Vorig jaar be- droeg· de directe brandschade rond f 150 miljoen, de indirecte ongeveer f 460 miljoen. Het valt dan ook zeer toe te juichen, dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten onlangs de Stichting Nationaal Brandpreventie- Instituut heeft opgericht. De primaire oorzaak van de verontrustende stij- ging van het aantal branden moet na- melijk worden gezocht in het ontbre- ken van toereikende brand-preven- tieve middelen. Het orgaan van ge- noemde vereniging merkte dezer da- gen op; dat de, meeste branden voor- komen hadden kunnen worden, wan- neer de directies van de betrokken bedrijven een beter besef van brand- preventie hadden gehad. En voorko- men blijft ook hier beter dan genezen.
* * Een minister van verkeer en
* waterstaat heeft het in onze tijd met de enorme toeneming van het gemotoriseerde verkeer niet makke-
lijk. De nieuwe bewindsman, Suur-
hoff, Iran hier zeker van meespreken.
Dezer dagen bracht hij een bezoek aan Limburg om zich te oriënteren inzake diverse wensen die deze pro- vincie op verkeersgebied heeft. 'Vij nemen aan, dat de minister door de autoriteiten aldaar welwillend is ver- welkomd. Zo niet het Limburgs Dag- blad dat o.m. schreef: "doe dus iets meneer Suurhoff, en voorkom, dat er straks weer een nieuwe minister van verkeer en waterstaat naar het zuiden komt, die van ons verwacht dat wij weer van het begin af aan beginnen met praten, vragen, argumenteren en aantonen. Want echt, dan schop11en we hem er uit".
Dat is duidelijke taal, maar jour- nalistiek noch politiek, van het ni- veau, w~arop men een positieve bij- drage levert tot oplossing van urgente problemen.
Problemen van Atlantische samenwerking ( Il en slot)
SAMENWERI(JNG OP VOET VAN GELIJI(HEID
Nationalisme werkt als een epidemie. Naast het Franse nationalisme kan men in Duitsland duidelijk nationalistische tendenzen ontwaren. Er bestaat ee'J. mogelijkheid, dat het één met het ander verband houdt, doch ook de verkiezingskoorts zal hieraan niet vreemd zijn. Sinds 1 januari 1964 is de Duitse hereniging het belangrijkste punt van de politiek van de Bondsrepubliek.
Men stelt dit voor als de prijs, die Erhard enerzijds aan zijn coalitiege- .noten onder leiding van -Mende heeft moeten betalen voor deelname van
de FDP aan de Bondsregering, en anderzijds aan de CDU/CSU-combinatie onder aanvoering van Adenauer en Strauss voor haar instemming met de Détente tussen Wash1ift,gton en Moskou, waarom Johnson direct na de moord op president Kennedy Erhard had gevraagd.
Herenig'iiilg van DuH,s.Jand is momen- teel een volkomen onhaalbare zaak. Wie
Berlijn heeft bezocht, za!l dit beamen!
Wie de banden van West Duitsland met bet Westen beziet, zal Ziich bewust wor- den van het feit, dat de Sowjet Unie .on-
\ler de huidige omstandigheden noo1it een hel.'eniging zal toestaan. Hiertegenover staat dan weer de weigering van West- Duitslands bondgenoten om de bestaan- de situatie te veranderen.
In feite betekent het lidmaatschap van de l:londsrepubl'iek van de NAVO en de Europese Gemeenschappen een erkenning van de splitsing der Duitslanden. "Un fait accompli". Waarom eigenlijk niet?
Het westen "erkent" toch ook twee China's, twee Korea's, twee Vietnams!
Een belangrijk element is echter het verschil in regime, dat heerst aan beide zijden van het ijzeren gordijn. Op hu- manitaire gronden kan niet verwacht worden, dat het Duitse volk zich bij de- ze scheiding neerlegt. De Duitse stem klinkt harder dan in andere verdeelde landen. Ku Erhard heeft moeten tonen met zijn "herenigingspunt", dat hij in de ogeri van het Duitse volk een "goed"
Duitser is, kan er, wanneer ook na de verkiezingen in september op dit thema wordt voortgeborduurd een gevaarlijke situatie ontstaan. Persoonlijk vertrouw ik erop, dat het nieuwe Duitsland voldoen- de zin voor de realiteit opbrengt.
MENDE ... !eidi,lg ...
De discussie in studentenkringen over d11t punt is in ieder geval moedgevend.
De hereniging van Oost- en West-Duits- land kan pas een feit worden, wanneer de Europese "Zes" opgegaan zijn in een groter Europees verband. Hierb1j moet echter niet worden vergeten, dat dlt vraagstuk niet slechts een Duits of een Europees, maar ook een internationaal probleem is waarbij "the voice of
America" terecht hard mag klinken.
Een gevaar, verwant aan de hereni- glngsproblematiek, is de eventuele neu-
ADENADER
•.. aanvoeTder ...
tralisering van Duitsland en van het ge- hele geb'ied van Midden-Europa. Gaan
wij dan niet terug naar de situatie van vóór 1914, toen het Midden Europese ge- bied bijzonder explosief was?
Het plan Rapaczky heeft niet nagela- ten op jongeren indruk te maken.
Blokvorming
Terugkerend naar de blokvorming in Europa is er in het algemeen sprake de banden, hetzij economische, hetzij cultu- rele, tussen de landen van het vrije Europa te verstevigen. Toetreding tot de EEG van Groot Brittannië, Noorwegen, Denemarken en Ierland blijven onk in de toekomst hoog genoteerd. De bijzon- dere situatie van Finland en Oostenrijk, zijnde "gedwongen"_ neutraal, moet door de EEG welwillend worden bezien. De principieel neutrale staten als Zweden en Zwitserland zullen t.a.v. de aan de
!!-:EG verboneten voordelen de stelregel van "you can't eat your cake en have it" op zich moeten laten inwerken.
Voor de Atlantische samenleveing- zou deze schaalvergrot,ing kunnen leiden tot president Kennedy's Atlantic Part- nership. Samenwerking tussen de Ver- enigde Staten en Europa niet op voet van gedweeë volgzaamheid van de laatste, maar op voet van gelijkheid. Misschien vindt de tijd raad voor het probleem
ERHARD ... prijs ...
van de man aan de rode knop der ato- maire vergeldingsmacht?
Wat is nu de taak voor de liberaal in de internationale politiek? De liberale, radicale, filosofie streeft na de vrijheid als het essent,iële middel om de menselij- ke solidariteit te verwezenlijken, los van dogma's en vooroordelen, in overeen- stemming met het werkelijke maat- schappijbeeld.
De strijd tegen de autocratie blijkt nog niet voltooid, zelfs niet in Frank- rijk, waar het liberrulisme zo krachtig tot ontplooiing kwam. In onze massa-maat- schappij is het de taak der liberalen via opvoeding en ople'iding de massa te transformeren tot democraten. Lukt ons dit vroeger of later, dan zal de School for Freedom 1965 daaraan zeker haar steentje hebben bijgedragen.
T, VAN LEEUWEN
Staalbouw Kraanbouw
RöRINK &.
VAN DEN BROEK N.V.
ENSCHEDE Telefoon (05420) 183 44*
•
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
I l
L .d .
~~~~ oon1n exer1ng
een gevaar lijk experiment
De regering heeft de Sociaal-Economische Raad om advies gevraagd over de wenselijkheid van koppeling van de lonen aan de kosten van levens- onderhoud. In het vakjargon heet dat loonindexering. ·
Wie over dit denkbeeld - zoals voor de hand ligt, voortgekomen uit de kring van de werknemersorganisaties - oppervlakkig oordeelt, zal geneigd zijn tot· de conclusie te komen, dat daarvoor wel wat te zeggen valt. Immers, ondanks het streven van overheid en bedrijfsleven naar een stabiel prijs- niveau, treden prijsstijgingen op, die hun uitwerking op de kosten van levens- onderhoud niet missen. Dat c.-'ldervinden ook de werknemers, die wel door hebben, dá't de grotere geldswaarde in het loonzakje gedurende de laatste jaren nog niet betekent, dat zij daarvoor evenredig meer kunnen aan- schaffen.
Ook de fiscus en de uitvoeringsorganen van de sociale verzekering ont- nemen hun deel aan de loonstijging. Het zou natuurlijk heel wat aange)11amer zijn, indien de stijging van de kosten van het leve,~sonderhoud, die het resultaat is van al die factoren, automatisch werd opgevangen door een loons- verbetering. Dan zou de werkelijke koopkracht van het loo.n in grote trekken overeenstemmen met de verworven loonstijging. Voor de betrokken gezins- houdingen een ideale toestand!
W &t is er clan tegen'?
In de eerste plaa1;s vormen de loon-
·en salaristrekkenden niet het gehele N~
derlandse volle, zij hc,•t ste1lîg naar aan- tal een bela.Hgrijk deE1 daarvan. Het mo- tief, dat men a.anvoe-rt om de automati- sche optrekking te ve·rdedigen, geldt even s•tt~rk voor degenen, die een zelf- standige positie in d•1· maatschappij in-
nemen en nog sterkm· voo·r hen, die niet (meer) in het at·be•icl:sproces zijn opge- nomen, omdat gepensionee·rden, rente- trekkers en andere groepen der bevol- king zonder arbeidsinkomen meestalniet 1n staat zijn zelf de achteruitgang van hun koopkracht als gevolg van prijsstij- ging te compenseren.
Accoord, zal kurm~m wordten opge- merkt, dan moeten pensioenen, sociale uitkeringen en andere verstrekkingen, maar eveneens aan de kosten van le- vensonderhoud worden aangepast. Dat
bl'engt echter mee, dat de lasten van het werkende deel V[m de bevolkti·ng verder zullen moeten worden opgevoerd. De werknemers zullen er op rekenen, . dat hun aandeel in die lasten "vanzelf" zal wordf!n opgevangen. De ZJelfstandigen worden in deze simpele redeneertrant in llltaat geacht de ook in hun gezinshu:is- .houdingen optredende kostenstijgin- gen uit hun inkomen te bestrijden. Zo dit met mogelijk is redden zij zich wea door hun beloning wat op te voeren. Als dat legaal kan gebeuren, wordt het prijsverhogende effect versterkt.
Me1 behoef.t geen economie gè- studeerd te hebben om te beseffen, dat
deze mebhode de inflatie op geduchte wijze in de hand zal werken. Dat is nu juist wa•t tot elke prijs moet worden voorkomen, wil ons land door een ge- zonde economie in staat zijn al zijn in- gezet-enen e'en redelijke we'lvaar·t te ver- zekeren. Wij s•tellen nadrukkelijk "al :z!Ljn ingezetenen", omdat een dei!.' grond- slagen va.n ons democratische bestel -
VUURVASTE STENEN IN ALLE SOORTEN uM 0 lIS 0 l" MOLER ISOLATIESTENEN VUURVASTE ISOLAT I ESTENEN
ZUURVASTE STENEN
"p R 0 D 0 RI TE" CHEMISCH BESTENDIGE PRODUKTEN LEVERT
VERENIGDE VUURVASTE-STEENFABRIEKEN GOUDA TELEFOON 67 44 ( 18 20)
gelijl• recht voor vaardbare wijze dermijnd, wanneer sit·ie zou worden deel der bevolking.
allen - op onaan- zou worden on- een uitzonderingspo- geschapen voor een
Een oud dossier
Het is merkwaardig, dat minister Veldkamp .er toe overgegaan is het Ilos- sier "loonindexering" weer uit zijn ar- chief op te diepen, waarin het wel zal
zijn opgeborgen nadat de S.E.R. in 1961
Copie voor deze rubriek te zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.
Conferentie
Die hebt U toch genoteerd? Zater- dag 16 en zondag 17 oktober, als vanouds in het Conferentieoord De Pletersberg in Oosterbeek. Er is wat verbouwd; er zijn nu meer kamers voor twee of drie personP.n, wat menigeen prettig zal vinden.
De convocaties zijn onderweg en be- reiken U binnenkort. Geeft U dan spoe- dig op; dat is prettig voor iedereen en
bovendien voordelig voor U. vermeldt daarbij tevens met wie U bij voorkeur een kamer deelt; wij kunnen dan blij de ver- dr.Eng er rekening mee houden.
Meer samenwerking
Men schreef ons uit Wassenaar,
·reeds een poosje geleden: Ik ben Hd van Vrouwenbelangen Den Haag en moet zorgen voor de vrouwelijke Wasse- naarse leden van de VVD. Ik zat ook in een "studie"kringetje van de Vereni- g·ing van Huisvrouwen.
Doordat Vrouwenbelangen ook eens iets in Wassenaar wilde doen (waar zij geen afdeling heeft) kwamen wij op het idee om voor deze lezing (over de Mam- moetwet) van Vrouwenbelangen alle vrouwenverenigingen (PvdA, VVD, Huis- vrouwen, Katholiek gilde, etc.) uit te no- digen. Zo waren er om precies te zijn 39 geïnteresseerde V·rouwen van alle rich.
tingen bij een, i.lie een zeer goede instruc- tieve le·zing aanhoorden met gelegenheid t'lt discussie erna.
Wdj herhalen dit graag nog eens vol- gend seizoen en zijn als VVD-vrouwen blij met deze goede spreekster van Vrou- wenbelangen (mej. drs. H. v.d. Vliet), die inspectrice van het middelbaar onder- wijs is en dus veel kon vertellen.
Mij viel vooral op, dat mej. v.d. Vlieb du>idelijk deed uitkomen, dat wij geen staatspaedagogie of staatsonderwijs heb- ben, maar dat juist t.a.v. het onderwijs
9 SEPTEMBER 1965 - PAGINA 4'.
in zijn advies inzake de in de naaste toe•
komst te voeren loon- en prijspolitiek dit denkbeeld eenstemmig had afgewe- zen! Niet op incidentele, maar op prin- cipiële gronden.
Terecht heeft prof. dr. F. Hartag daa.r- op onlangs in het Algemeen Handels- blad gewezen in een art·ikel, dat wij on- derschrijven, Hij wijst er ook op, dat de erva.ringen tn landen, waar met de indexmethode is gewerkt, weinig aan- moedigend zijn. De volkshuürhoucling wordt door toepassing van dit systeem onbestuurbaar, steit hij,
Wanneer de huidige minister van Fi- nanciën zich niet ten onrechte bezorgd toont over het infla,t.jegevaar, dan zou- den wij wel eens willen weten, of hij het VI'agen van een advies over een ge- vaarlijk experiment - ook voor zijn be- leid! - met instemming heeft begroet.
Heef·t zijn ambtgenoot van Economische Zaken overwogen, dat zijn prijsbeleid volkomen op losse schroeven komt te staan, wanrreer hij toelaat, dat. een der voornaams-te prijscomplexen in de volkshuishouding zich aan het toezicht en daarmee aan de moge1ij'khei.d van tij- dig ingrijpen van de voor het algrmeen belang verantwoordelijke centrale oveT- heid gaat ont,trekken?
Wij zijn niet minder benieuwd naar de reacties van de Europese organen, die bestrijding van de infla;tie tot taak hebben en deze terecht van vitale bete- kenis voor a.!le landen achten, wanneer Nederland deze verkeerde - om niet te zeggen fatale - weg zou willen opgaan.
L.
zoveel vrijheid is gelaten om de demo- cratie echt te doen werken nl. dat de ouders zelf mee moeten denken en aa.n de mummoetwet inhoud geven. Daarom is het zo nuttig om er over ing·e!icht te worden.
Stichting Kompas
wij kregen het V€·rzoek aandacht te schenken aan de Stichting Kom- pas en dat willen wij doen nu het st,u- diejaar weer begint. Het gaat hierbij nl.
om stucterende jonge mensen en wel om die uit de zg. ontwikkelingslanden.
Ongeve€T 3000 van die jonge mensen studeren in ons land. Zij krijgen een aca- demische opleiding of volgen een "post- graduate" s·tudie. De helft ongeveer stu- deert op een semi-wetenschappelijk ni- veau. Zij hopen later in hun eigen land een min of meer belangrijke functie te bekleden. Met de h•ier verkregen des- kundigheid kunnen zij 111eehelpen aan de opbouw van hun vaderland.
Zij komen hier na een grondige selec- tie, zodat er een goede kans van slagen is. Maar daarbij spelen nog andere fac- toren een rol, dan alleen de geschiktheid voor studie. Ook de huisvesting, ook de wijze waarop zij door de Nederlanders ontvangen worden, zijn belangrijk.
De Stichting· Kompas probeert zoveel mogelijk van deze jonge mensen in goe- de gezinnen onder te brengen, is het niet doorlopel'ld, dan b.v. voor weekends, of een gezeli.IÏge avond. Op deze wijze kun- nen gezinnen medewerken aan ontwikke- lingshulp. En als wij het woord ontwik- kelingshulp in een ruimere betekenis dan g·ewoonlijk nemen, kunnen wij zelfs · zeggen, dat die wederkerig is, door het contact met mensen uit een totaal ander land, met totaal andere omstandigheden en opvattingen. Er gaat een andere we-
reld open, wederzij ds.
Het wres van de stichting is: Amster- dam, Keizersgracht 484.
ALGEMEEN SECRETARIAAT
V.V.D.
Koninginnegracht 61 's-Gravenhage Telefoon ( 070 l 60 48 03
( 3 lijnen) Giro 67880
