Nieuwsbrief Bodem Vredepeel 2012-2
19 juni 2012100 boeren 100 meningen
Op 4 juni heeft de begeleidingscommissie bodem Vredepeel tijdens een natte excursie de grond-bewerking in Bodemkwaliteit op zandgrond besproken. We hadden een levendige discussie: vrijwel elke teler had wel een mening klaar die afweek van zijn collega’s door verschillen in eigen ervaringen wat betreft grondsoort en me-chanisatie. Met name de niet-kerende
grondbewerking (NKG) was punt van discussie vooral omdat niet-kerende grondbewerking direct voor de teelt geen duidelijke voordelen heeft ten opzichte van ploegen. Met ploegen zorg je voor een goede inwerking van gewasresten en een schoon zaaibed dat een goede uitgangspunt is voor de teelt, met name ook biologisch wanneer de verdere onkruidbestrijding met name mecha-nisch is. Met NKG is het lastiger een schoon zaaibed te hebben en gewasresten in te werken terwijl het er op lijkt dat er een groter risico op stuiven is door een fijner zaaibed. NKG heeft mogelijke wel een aantal voordelen als een lager brandstofverbruik, meer koolstof in de bodem en een groter waterbergend vermogen Hier kijken we juist naar in het project Bodemkwaliteit op zandgrond.
De algemene strategie van grondbewerking De algemene strategie van de grondbewerking die we hanteren in Bodemkwaliteit op zandgrond is:
- Geïntegreerd evt. doodspuiten van groenbe-mester en onkruid
- Inwerken van groenbemester met een sma-ragd of SMS gecombineerd met klepelmaaier indien nodig (biologisch, zie foto 1)
- Toediening dierlijke mest
- Verdeling van dierlijke mest met een smaragd - Hoofdgrondbewerking (ploegen of vaste tand) - Zaaibedbereiding en zaaien of poten
De discussie ging over of het aantal bewerkingen beperkt kan worden, met name de bewerking om de dierlijke mest te verdelen. Daarnaast was de discussie of het gebruik van de rotorkopeg met het zaaien van de erwten en zomergerst noodza-kelijk is. Dit wordt gedaan voor een goede vlaklegging die met name in het biologische systeem belangrijk is als uitgangspunt voor de mechanische onkruidbestrijding. Het risico is dat de rotorkopeg een te fijn zaaibed geeft. Dit kan grotendeels voorkomen worden door de rotor-kopeg op lage toeren te laten werken. Tot slot ging de discussie over het goed inwerken van de gras(klaver). We hadden hiervoor een demon-stratie gepland maar die was door de vele regen in het water gevallen. Later in de week is een freesbewerking uitgevoerd. Het gebruik van de SMS leidde tot stropen (zie foto’s). Medio juni is het perceel bewerkt met de smaragd.
Foto 1. De SMS machine gaat stropen bij het inwerken van de grasklaverstoppel
Foto 2. De hakenfrees kan de stoppel wel goed inwerken.
2e Nieuwsbrief
Dit is de tweede nieuwsbrief van de bodempro-jecten op zandgrond. Hiermee willen we u informeren over de voortgang in uitvoering van het onderzoek naar het verbeteren van bodem-kwaliteit op zandgrond. Planning is om afhankelijk van de beschikbare informatie uit de projecten 3 tot 4 keer per jaar een nieuwsbrief uit te brengen. Deze tweede nieuwsbrief is geheel gericht rond het project Bodemkwaliteit op zandgrond.
De stand van de gewassen
Alle gewassen zijn nu gezaaid en gepoot behalve de prei. Deze wordt eind juni/begin juli geplant. Er zijn geen duidelijke verschillen in gewasstand waarneembaar veroorzaakt door verschillen in grondbewerking. Wel zijn er in het geïntegreerde deel verschillen zichtbaar in de erwten, aardap-pelen en bieten tussen het deel wat wel
organische stof met mest krijgt en het deel dat alleen mineralenconcentraat en kunstmest krijgt. Metingen
Met een eerste snede gras zijn ook de eerste opbrengstcijfers bekent. Het was opvallend dat er een groot verschil was in opbrengst tussen drijfmest (4,3 ton droge stof/ha) en
GI-mineralenconcentraat (3,5 ton droge stof/ha). Daarnaast zijn in enkele gewassen opkomst-tellingen gedaan. In tabel 1 staan de
opkomstpercentages. Deze tellingen kunnen worden gebruikt om verschillen in opbrengst te verklaren.
Tabel 1. Opkomstpercentages van suikerbiet, zomergerst en conservenerwt
GI-dm GI-mc BIO Ploeg NKG Ploeg NKG Ploeg NKG Suikerbiet 86 82 84 92
Zomergerst 96 93 98 87 56 81 Erwt 86 89 82 87 100 100 Maïs 96 95 98 96 97 91
Peen 64 61
Ook zijn in de afgelopen tijd temperatuur en vochtmetingen uitgevoerd in de erwten. De eer-ste resultaten lijken het beeld te bevestigen dat bij NKG de nachttemperaturen lager zijn en de dagtemperaturen hoger.
Tot slot zijn bodemfysische metingen uitgevoerd: bodemdichtheid, vochthoudend vermogen en indringingsweerstand. In figuur 1 is de indrin-gingsweerstand weergegeven van ploegen en NKG van het geïntegreerde erwtenperceel met mineralenconcentraat. Wat opvalt is dat de in-dringingsweerstand van NKG toeneemt van af ca. 17 cm en van ploegen vanaf 30 cm. Dit is direct gerelateerd aan de bewerkingsdiepte. Onder de
17 cm heeft het NKG-gedeelte een fors hogere indringingsweerstand vergeleken met ploegen. Dit is volgens verwachting maar betekent dat wortels onder de 30 cm bij NKG zeer veel weer-stand ondervinden (>300 MPa). Bij ploegen is dit pas bij ca. 40 cm.
De overige metingen worden binnenkort uitge-werkt.
Figuur 1. Indringingsweerstand (MPa op y-as) afgezet tegen diepte (cm op x-as) van ploegen en NKG van geïntegreerd erwtenperceel met mineralenconcentraat.
Praktijkdag bodem
Op vrijdag 17 augustus organiseren we op de PPO-proeflocatie Vredepeel de praktijkdag bo-dem. Het programma ligt nu vast. De dag start om 10:30 met een minisymposium rond, bodem-beheer op zand, het Masterplan Mineralen Management en invloed van klimaat op land-bouw. Van 11:30 tot 13:15 is er een bedrijven en demonstratiemarkt waar bedrijven en vanuit diverse instellingen zaken rond bodembeheer worden getoond. Van 13:15 tot 16:15 is er een geleide rondgang langs de onderwerpen 1) grondbewerking, 2) organische stofbeheer en bodemverbeteraars, 3) bemesting, 4) vruchtwis-seling en groenbemesters, 5) praktijknetwerk bodemverbeteraars en 6) het meten van bodem-kwaliteit. Daarna is er nog ruimte tot 18:00 om door te praten en de bedrijvenmarkt te bezoe-ken.
Colofon Nieuwsbrief Bodem Vredepeel 2012-2 19 juni 2012
Deze nieuwsbrief wordt uitgegeven in het kader van de bodemprojecten op PPO-proefbedrijf Vredepeel. Redactie Janjo de Haan, Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Wageningen UR, Postbus 430, 8200 AK Lelystad, tel: (0320) 29 12 11. Voor informatie en aan- en afmelden van de nieuwsbrief stuur een mail naar janjo.dehaan@wur.nl.
