Die O.B. Jaargang 4, no.6

(1)

Geregiatteer aan die H.P.K. &!l 'n Nuuablad.

Vl

E

RDE JAAHGANG.

WOEXSDAG, 3

J

.-\

NUAHlE

1945.

_No.

_6.

l

u

onderstMutdo l)esproldng ,·esti g

dr .

.T.

F

.

J

.

Tan Rensl.Jurg-, die Ieier ,·an die Airilmansc Yolksbewcgin!!', rli e aaudug OJl die politieko J'ekonlng wnt tlio l;mpire Yaudu:; - na i'el' ,iaar Tan oorlog - geYrn

wo

rd

om to IJC·

taal. Tir die Emjliro i~ hicnlie rcl•oniug ltiteri' onwelKOlll en ui!pnttend -sclis flie .-oorspel tot die eindc, tlie bittere eincle'r

()it is 'n brlconde gesegdc, lui dr. Van nensburg se f'erklarinf!', dat. oor -log

maar

net polit.ick

is,

wut

m

et

andere Jnicldolc ·roortgos!(, word.

J-:

u

ewe-eons i:-·politick maar oorlot.: met anuore mid dele, b.1'. lis ht plnas mn gewcld. Hooisaul• i~> dat ons hcscf hoc

d

ie

twco strom.-, die ,politlel,c"

en

dio ,kryg!'politiol•o" inmelmur Ylcg.

E

n

net soos die

ho

otilY

n

I

n

die

ho·

t1om Yan die boticl lc, so begin Hrittan.io in toenemonde nUllo non di::>

JlOlifiekc rel,euiu!!' kr~· Yir ses junr sc ln•ygspolitiel<.

Laa

t

ous •n paar Ylltl dlo doblete in clio l'cktYning r•I• dio keper noom. (]\rcdlotc, torloops, Is NUL).

~':\ruTS ~ P.

'

1 '

0

r.srn,t.\1~ As uitgaugspunt kau ons die Oi>· sienwekkende toespraak van Gcnoraal Smuts neem, wat hy voor die Brilsfl

Laerhuis vcrlede jaar gehou bet. Dit is 'n veilige uitgangspunt in bierdio

sin dat dit die uitkyk ,·an die dehi· teur Yertolk. Want die rekening worcl aau die debitcur, die Empire. YoOr·

gel&. Onder die beskuldiging:; wat

soms teen Generaal Smuts gema:tk

word, het ous nog nooil Rehoor dal t1y anU-J.:mi>ire is nie. ~ret die Empire hct hy homself geniaal t·ereonselwi~.

Bowedien is by nio not in en vir die Empire nio. Hy is logelykcrtyd co:1 van die Empire !;C, mees ervaro en moos verantwoordolike slaatsmannc.

Kortom. (;('ueraal ~muts so woot:tlt· b, , ir tla:nrli<' ];ant, hc~OlldCr ~<'"at:IH•b IJerul.

\Val het h;.- dus cintlik gesc'! Sy booftcma w.:~s dat die eeu-oue mar:f· cwcwi'-\ in EurOll<t vorstoord is en dat

die ,n.ussi·zse Kolos" li:mopa voorla,,n gann clomineor. Slogs In die wcste hel

hy ~choop om 'n blok .,clemokratics<· ·'

made

onder· leidln·~ ,·an Britta: j('

:c

skCJl. l•'rnnkryk, Bcl:_:iC, Uolland, <!'t;

Skandinawiese Iande, onder leldin," van .13rittanjc, m.a. 1r. 'i1· h2skermi:l'.:'

Tau !lritianjc teen dif' Kolos. Hierdie de:nokt·aticse soom 1110( s

die bolwerk wees teeu d:e Russic:;c Kolos; Frans<\ Belgiese. en antler

\\'oKterse Ylic.:;,·clclo as voorpostc 1 ir

die R.A.F.; Frau::;o en :lllder \\'c<;-terse rorlifikasies as Yoon·ci<h' ,.·,. die Britse leer: Fransc en aac:~r Wcsterse biped (l!; ,·oon·eic 1·ir

.\:-bion, wat daar :tndcrkant di" 1:;1· uaal l<i

Vo6rwaar '11 taa1nlik u·oosleJogo

ideaal vir die Wt:reldryl' v<m 11 clN•r wal die beskennint: 'u:1 d:e i;;,lrol'l'<C

magsewewig - in <'iE' belane: - j1:b

as ,sy roeping beskou het:

So bet hierdie ern re Em pire -st:uns-man dit gehoop. Hoe bet dit tot clu

s-Yer gokom?

In die Balkan word die Engelsc Ill:\!:'

Yinnig gelikwidec•·· Dit is nic 'n b

ot-sing tussen een of :~nc!e•· Generaal Scobie in Athene on 'n klomp Griek:;c

,,rampokkers" (voorhccn ,,patriotte",

eintlik Kommunlsle). Xcc, dit ls \lit•

opdoemcndo en onrcriJiddelil;e I)Of •

sing tn!'i.en nnslantl on HngPla:1tl. In Churchill so onlangso toospraak

<·:·

-ken by dat die Gl'ioksc avontunr manude gelcd'e in Quebec in nlle heitu•

likbeid bespreek is, <'II voorbcrei Is

selfs sonder medewele van tlie ,vrre'' Griekse regering in Kairo ('n eien-aardige lig op dio \'ryhcid Y:lu hand-langers). En O\l'e-elcns is 'u paar maande ~elede die Anglo-Amerika:-tnsc militere kommissie <lout· die llusse op

Yier-en-lwintig uur li.cnuisgcwing u.l

Bulguryc "'·erjaag. (\'ier-en-twintil;' uurl Sell!> ·n staljong is on een maand

kenuisgowing geregti;.;-).

\'rrjang 1tit nuk:tr) 1', wat aall Crit•l,t•land a:rcm:. Eu nou Ida ('llllr

-chi ll 1lat iiil' C:rl('l,~c ,.nHll!lOld•l'r:-' (YnorhN·tt ,.patriotiP". t•iutlil;: Kom·

lllttlliSt<•) d('lll' ,Bul;.::1arsc" IWIII· nmni:;tc, ran ootl>ant (1ic grcn~ t't'·

l1olp "ortl - t.lio gn'u~ w:mr Au~.:lo

Arnrril;ane ··ro<'~t~·tli:; l'll met OJI·

, allrllllc ouhoiiildu•id n-r,iaa;; ;, <i('IH' die , Kolo:-··.

,.K

OL

OS"

,\A?\

l·:

M

T'J

I

H

:

S E Sl,.t(;.\.\ H

)•!aar waarom juis itl Grickeland d:o ,.ccrste gelui" vir hicrdie nuwe i101 • sing? OmdaL Rus!and se ce\t-oue droom die Dardanelle was en is. Die Dardanelle, die uitgaug vn1t die Hu

:;-siese Swansec-hawcns na die :'oficl -dellandse See. :-.raar in die Oos-~li<!· dellandse See le En::;eland se sla:?.::w··

na die Coste en Indie, naamlik Suez. As clio Russiese Kolos deurgang vo:::·-kry van clio Swartsee nn die ~liddcl

Jand~e SNl, dau is 8ngeland se be he<,. oor Suet. spoedig: 'n sprokie u:t d ir

verlede. Hoc om tc kccr1 Dcur he· beer oor G riekeland c·n n~ral oor Ilk·

G

ri

el

;:so

oilnnrle.

Dit gaan nio oor A.thAerlse dcmt•· lua:cdo nie, dit gaan oot Suez en di<' Empire so slagaar!

WESULOK (mrOJn'IIIJRI~R :-.raar, Jmn 1₁₁_I_{eser se,}_{ook Gene}_r_au.l Smuts hel fo!llik te kcnrto gcgee dnt

di:e Russiose Kolos allcs oos ,-an dir nyu gaan domineer (derhalwo ook <!ie

Balkan). :\I nat· wa~ van dil' bolwerk in die ·weste - die Franse vlieg,.·elde en

Delgiese hloed en wat dies meer sy!'

Di

•e

demokratiese blok onder Engelawi

se Ieiding? We!, die kommunistiesc

chaos roer orals in Italic, Frankryk.

Belgie, Holland - orals waar die Duii.se \Vehrmacbt en die nas iouaal-sosialisme die lando ontruim.

Die 8ugelsgesindo lcampiocn Plerlot in Belgic moot op Engels() bajonettc steun t>n OcncraaJ •1<' Gaulle, _i:welnnk Engcland S(' li:J:'· ling, is un J\[osliou op :<ock na 'n aUhtusi.o

met

Rusland -

'

n

nlliau -!ile 1rat heel gou l·crl•rr b en t{'·

gelrkc·rtyd die Jwle .• W <'Sh lok" "ir Engeland torpedeer. Die ,Wes-blok" >au Oeneraal Smuts se hoop word die I<olos so bonclgcuooll

:i

n

'n tragioso uur, by die ondcrhan

-d·elinge tc Vereouigiug twce en Yeer·

i.ig jaar gelod'O bet die Boerc-generaal, Jan. Smuts, a an die argcvaardigdcs gese.

,Om

;

ho

t

.

besiuit om to l·eg tot die bitt.el'o eindo. Daarlic cirHle hot non golwm, en in -reel IJlltonlcr Torm

as wat ons ooit rorwa;; hnd".

Destyds was daardie woorde his· torics Yir die voortbeslaan ntn twec

klein Ropull!ieke. ls hulle vandag profetics l'ir die voortbcslaan van 'n

-J<;mpire en - wat baio holaugrilter as hierdie sinkendc Empire is

-Yir di'O blanke beskawin~?

D

XE AJCG. OP

MALMl~SBUHY

,Ek bet nie ~ekom om te praat nie en sou nie praat nie, maar ck sieu

dnt die polisie uilgesLUur is om tceu

-woordig te woe~; on te hoor wat ek prnat. Ek hel nog nooiL in slmilhoeke gepraai. ni'C en is nie Yt:\n plan om dit

ooiL te doen nie. 1\fy plekl~:c w·a:n ek

prant is almal publieke plekko soos

b.1·. die stoep nm die Fretoriasc Stad -saal. Ek het in my hele ;:lmpstrd nog nooit 'n skuiJ,·orgadcriug Y<111 die 0. B. toegeSIH'CCk nic. Ops Afrik:utcrs is nic 1\inders van die nag nio, mttar kinders van die tl:tg. Ons hcl dit gccrf ''an ons ''oon·aders, die meu!<c wat Yir ons hicrdio dag ~e~ce bot. 16

Desemoer. \\'aarom dan is die polis:~ hicr?

,Vera! uitt:trlencl is die <lag, 16 De-sember, wa.t geli.ics is om ons le kom dovhou. Treuri;; stem dit ous dut o]_l

'u gewyde dag soos bierdie on:; ondet·

polisie-be""akin;.: moet ,·erkeer. l)it is

'11 klad

e

n

wrncdcring -rir tli:• .\lrika·

norrolk en as t.lit !1 ic land is waa ri n ons .leer s~cu ons uit na 'n nndf:r lG

J>csembcr wnarop ons 'n !:'C'Iol'lf' lmn

maal' om Olts to lwrry Y;lll tlir

.i

u

lt

wlt :oulke dingo toelant.

,,E>k glo daarin dat God ons nle be· stem llet om kuegte te woes nie.

f1

m:1ar dat ons ono; \Tylleid sal bctirl'.

'\!

God hot in sy plan die Afrikaner g;:-stol om vry lc ·wees. Ons ;;artrl \TY wortl en ck is OOI'tuig daan·an dat ons

vrrheid in die toekoms le. Dit hang

not. ,·an ousseli ai.

,,Dit v.as mr goed om bier ·u bosock tc bring, maar baie onaani'(en:~:llll dat dil moes gcslticd tlcur a~lcrvol;;ing

''an polisie. lustcdc dat die polisie vandag in Abbotsdale is om hesope-nes op to pas kom hulle hicrhecn, na.

'u Afrikaner-funl;sie".

Wee

s

GESO

NB

Ctl

S

TEH

K

!

JOHAN

HE

F

E

H

s

a1

\

'

i

r

n o

ok

:;o'

n

mooi

Hgga

an

1

1HCt

t·e

u

sck

r

ag

hou.

Skrrf aan:

J

o

h

a

u U

e

fm·

en meld 11 Liggaamlike Swakhede of vul hierdic koepon in:

Jo

h

a

n 1

~.,fe1· l'(f~lJll" -.;-.Q!l, Jolwnue~lmr~. Shatlr my assebl!t'f. :--onder YerpUgtl.ut;. ,~f)tre bcsondcrhcdt· umtrent u 1\.nr,,·l~.

Naam ... . ••••••••···•·•··•••••···r···

(2)

D

IE O

.

B., \VOEN

S

DA

G

,

3 J

A

S

.

j Q

..

t; ..

L~>nings

vi

r gesalarieerde

pcr

s

onc verkrygbaar

.

Termt'

uiters

b~'llik.

RAAD.PLJEJEG

§A§IBANK

W

a~rde

ri

n

g

vir

die

N

o

odhulpf

ond~

- -

---Die Sekretaris van die :"\oodhulpfonds het aan ons ondcr:>t:umdc 1~:1ar dankbctuigings gestum. Dii i!'. voorbeelde van briewr wal hy out.vaog

h'ei. v:m slagoifers, eo afhanklikes van. slagoft'crs, van rlic l•)mpirc ;;c in -Lcrneriugswocde.

Elke lid .-au die Osscwabmnd\\'ag- man, vrou oF Jducl, boel'ekleingocd or t;1·ysaard - elk>een liN sy tlecltjie toL die Noodhulpl'onds bygoe(lra en docn <lit nog steeds. Hiertlic uriewc gei.uig v.:tn die waanlcring van die ge

-imernecrdcs en hul afhanklil<es Ylr die gees v:-tn Ben vir Almnl. en Aimal

vi1· C:en, wat u praklies teenool' hulle openbaar !let.

P

AA

R

L

:

-WOR

C

E

S

T

E

H

:

-KA

A

PSTAD:-Posbus 266

\\'anrde Heer. m:J.n, ~sook ~edur<'!Hie die p:H·ool-tyd

-perk.

Posbus

57

Posbus 23

8

7 MAIKAGlEN

ISIA

lF

.. 4

VROl

EE

rill!O

lltE~Mill&!Illi

0

0E1'ALING GE8KIEO Ol'lMIDDU.

Lm , WEEKLIKS, MAANDEI..BUl

OF 8008 VER!-AN~.

0

M GT<J: I!IEIZJl811:NDB ll'mYI;lll.

0

P&J!NNAudR

&

VAN

SCJHJ.OO!?

.Eit•nt..ar: GUSTAV REYIIEF.

AANJ/J

AG!

v

.EXCJEL

S

IOR W'lfNE

vcrower

3 s

Hwe

r

h

e

kers

e

n

vers!kei4'

e

m

· st

e

pry

s

e op

Paad

Wyn

· t

e

nt

o

ons

t

ellin

g

1 94·3.

D

Beste! direk van Produseerder

J

OHN SCH

OE

MAN,

.,EXCELSIOR"

VLAKTEPLAATS-STASIE, K.P. Per · Per Bottcl GoWn. Spcsiaal

_.

₂_/₃ ₁₀_/ -Rooi jcripiko ..

_l

_/

₉

_8/

-Wit jeripiko

..

1/9

a

;

-Malmney

.

_.

1/9 8/ -Soet Muckndel - rooi 1/8 7/6

Soet Muska del vrit 1/8 7/6

Soet Port l/8 7/6 Port 1/6

1 /

-Pontah

..

1/6 7/ -Worcester Hock 1/6 7/-Spesiale Sjerrie

1 /

6

7/-Sjerrie ..

.

_1/5

_6/6

Moslronfyt ..

.

1/6 6/6

Voeg by

5 /

-

vir Kissie en Botte!a

en 20/- vir Vaatjie, wat vergoed sal

word by terugsending spoorvrag be

-taald.

L.W. - Wyn word eileen in Kia -siea van 12 groot bottels of Vaatjiea van 5 ge11. en meer verkoop.

TGTme: K.M.B. plus treingeld na

sylyne of K.B.A. plus trei:.kommissie

v.o.s. Vlakteplaats-stasie.

lL.E'l' WltL. - ~looko.ut)'l word Bl.loen >'CG>-o!ea La 1.11ool4>:) vou 1~ botte.ID of .in -il-!:(>l. lu>•bn'o, w...-op <llo dep. IS/- en 101- ~

~>S!rtlowellli ID.

£1000

vir u

Oe

Hierruee wens ck ont\·an;;s te e

r-ken v.~tn u jongste sl<rywe ix.rn. d:e

afskrywing

n:m

ons Noodhulple~lin;

vnn £20. Ek wil gebruik maak van hierdie geleentheid om t1 \':\D harte te bcdank vir die gulhn rlige by;;tand w:H. ons vnn u in ons beprocwing~ tydperk onLvang· h'et en wei in heson -dcr die hulp, finansieel eu g-eestelik. wat :-tan my eggcnotc verlcen was, tydens my internering.

In o:tgnemende die Ceit. dat tlll Vil'

ons as Afrikaners een \'an die onaa

n-gennamsre dioge is, nl. om van an

-dere te om \·ang tcrwyl jy sell nie in die vermoe is om enigc iet:; soortge

-lyks tcrug te gee oie, wil ek u en die

hele organisasie. >'an harte' kompli

-menteer met die wyse w:wrOJ) u usclf van u edele taak gekwyt het, en wel

sockmig, dat ons en ons afhanlil:lu~s

nooit nodig g•ebad bet om vau u le ont.vang met 'n gevoel tlat ons van

aahnoese lee( nie.

Waar ek tans op algchelc n ye voot

verkeer, sander euig;c beperking, kan

11 \'Crseker wees \'an my hcelbarti;;e steun so ver as w:>.t dit maar mensliK rnoontlik is en in groter mate .:\S oo:t le\'OI"e. Ek kan u die YersckC'ring ,c;ce, da~ elt, soos al die anlerc, d<Hu· stcrlwr van afg-ckom het as wat

ons die KA:\!I'E lng:l~aau lJCt.

'1\'~~::t.t· ek tans 'n betel· betrcl;;ldng

beldee ns wat vrocer <lie gcv:11 w.as,

hoop ek dat al my l'inausit'lC' kwel -llnge eersdaags oorgewaa! sal wces en

dnt ek dan weer op my bcurt in die

;:;-cleentheic! sal wees om ruim;;J;oc,ts by te dra tOL die verhew~ doelstellings van ons XOODUl'T.~Pl"O~H:-i.

U wcereeos ons iooigc danlt te be·

tui~ wens ons u Gods rykstc seen we en spreek ons die hoop uit ctat ons een ''an die dtte sal kau \YAJ'\DJ..;L OP DIE ENIGS'rE PAD \'lR

nm

AFRT -KANI!:RVOLK. nl. DlE PAD V.\:-1 Dm OSSEW ABRANDW AG . l\fet opregte O.B.-groeto, Benoni. '\\' . .J. DB WlO.:'l'. Waarde Heer, Hiermee erken 'ek die ontvan,!:s van

u brief \'an die 1lde dcscr w:wruit

ck \'ernecm dat my gcvnl nou as af.

;:\'ehanrlel beskou word. en u my met

my familic aile sukses toewens. Elt bcdank u baic hartlik vii· u lief

-dcryl;e ondersteuniog:. :\Ieneer. was

dit nie Yir u en die gctrouc: bystnnd van my jongste seuu g-edurcnd<' d:e O:\fwcsighoid Yan my seuo nic, sou my huis nie lwn bestaan nie. lliot·mee gaau di'C wens vau my hart <1:111 ook uit vir sukses met u onder -ucming. :I lag God u ryklik ;;ccn! Dit is die bede van m~· hart: my w,n:; en \'ertrouc. Groetend, en agtend. \1 . .J. S)IT'l'.

Goduld liitbreiding,

.Johannesburg. . \fcnee1·,

Hiermee wens ek u oprel!: Lc hcdank

vii· die hulp wat u aan my 1·erleen hct tydens die internering van

m

:

·

Sekerlilt nie - Gas hulla dan dta gerinz;e aandag wat hullc tOllltom.

DUW

A. §

Die Antisep

t

iese

~

m.

lle

lende O

o

g

w

a

s

.

'n Spasialite.it se Vo~~~if vir moe~eld, branderigheid, spanning, rcoih8id, lnflammas1e, water1g'he1d en gsvoellglleid 11an die 00 vir skerp Jig en stof

Van aile Apteke, of direk van •

DfffE

VOO~Vf??fEC(G(fE~~APiJ!EfEC(

~IEIR&ClAJH-9, AIOOIEIPJl!..IEVSVIRl~AV, IAAAC!'SYAO, (Bus 27t10).

MAITI..AINllliSY11-'!AAY 37A, tlllOIEMIFOI:I:l'ii"IEiilil, (IBus 765).

Die be'ile•·kiu~l'; insake parool is

eg-ter nou op.;chcf en dit het my m;;r,

geluk om 'n betrckkiog 1e vind waar -deur ons nou in st:lnt gestel word om u te ve:·soek om die bul)J ann ons so -ver dil gel<lelik bctref, te J(anselleer. Oos is aan rl ie J•'onds bnie dank ,·er -skn1dig en wens die org::t.nisasie die ))est.e toe, •en hoop dat dit nog verder snl 1\J:J.n vool'lgaau mot die goeie weri;:. Nogmanls hartlike dank D. R. DE W AAL. Piet Relief. Liewe 2\!ede-Afrikan'Crs.

J\eem as~ebli!'f uit alle rcspekte my

beste dank vir die hulp aan my vrou en my. \Val u vir my g;edoen bet en nog steeds doen is ok die AlledlOog -ste voor danl<ba:n, en my bede tot Hom is om u alm:tl ryl\lik te seen vir u !iefde en opoftleriugs vir u volk eu mede-Afrikaner:; . .)leem asseblief ook

ons h:~.rtlike gelukwcnsc vir ·n plesie

-rige Kersfees en 'n \'oorspoedige :\'u

-wejaar.

Ek hoop as ek heeltemal vrygelaat is. u ]Jersoonlik te kom sien. en te bedank \'ir al u kameranclskap en w ei-dade aan mr \'!'On, •en myself. So neem ons hartlike groete en beste dank. U toegencc Afrikauer-vricnde, JOllANNA en Z. G. YO:"\ Bet1lal. GRi.iNING. ALLE HElL AA':\ 0:\S T\:.G.

Bo

e

t·

e

.

i

c

ngla

e

r

t

r

e

k

i

ng

O})

B

c

Hvill

e

\\'eereenS hCl die flOCl'ejeug Yan die

Skiereiland oor d:e naweek 8-10 Dc -scrubcr 19·1-1. Jaer ~etrek. Reeds Yry -dagmiddag, kort nadaL die skooldeure gesluit was, het lede van die l3oere -j'eug uit die Skierciland, StcllenbO!'<ch. l\lalmesbur?. c·n Oltltrek die lacr bin -negekoru. Soos g-E>hh·k bet uit !.lie gecsdrif wal vanaf die begin geheers

het, was hicrdic byccnkoms van 'n buitcngewone nard. want gedurende

die laertrek sou die .leug ns lede Y~··

die Boercjcug ingelyi wo:·(i.

Die kamp. wat. ocdcr bevel 1·an '.\'/ Jeughooflwnnnandant S. Kamffor .;"' -siaan het, bet noge•2ns cleur die dissi -plinc en gchoorsnamhcid wat vanai

die aam·ang !!eopenh<>nr is, duidel:k laat blyk d~1t die' noercjeug die reg

het. om le beslaan.

By die l;amtJvuur hcl die seuns en

dogtars hulsclf in <lie vel'ledc teru~

gelee[ toe die A.K G. en Gcnl. Rous

-seau enkele staaltjics oor avonture

wat hulle as Pcnkoppc ~edurende die

Engelse oorlog dcur~emaak bet. \-er

-te! bet.

Sonda~-ruiddl~ het ·die verrigtings

die .hoogtepum bereiJ( lOe ongeveer 65 offisiere en lcdc \'an die Boerejou5

die holoftc YOOI' Oll!i A. K.G. nfgelc

het. By hierdic l)le'glige oomblik bet

die Adjunk-1\.0. '11 kort l.Jcsic1enno rede gcvoer, waal'in by o.a. die aan·

dag daarop gevestil?: llet daL alhoewel

ons stryd in die verlede moeilik was.

ons die oorwiuning sal behaal indian ons &:\amstaan en pligsgetrou en 1·as·

berade ,·oortgaan.

Qp\·allcnd was die \'Cch·uld:ge be -soeke wat gedurende die !aerlrekking deur oucrs en nic1:de aan die lacr gebring is. Die belnngstelling in dfe verband hct ;vccl bygedra om die kamp 'n sukses te mn.al;. 'Die Vrou;

111)onli (;od eli~ lfnogrerraad en nio Laau-rcrnuul nie !"

,

,Ek

is

Jri()Y

Br

o

tr se

W

a

g

t

e

r

7

'

II oetit:'(•IH' nla I Jt: r~enl' S<·ho<'HHtll,

Oudbhoorn, ll'ttt erens aan die l'tlan<f

111et valwns:c is, heL 'n ljek v.:n1 £25

aau dlc Adjunk-Komdt.-gcncraal gc-stuul· \'h· 'n nmirejaarsmaal vi!· die g

c-internecrdes 011 Koffiefoutein. Hy

skryf:

.. Ons sil hicr sender 'n posl<ai:too:·.

Ek sluil 'n tjek in van £:?5. Tclcg ra-feer dit asb. oor aan die ,·erantwoor -delikc persoon O]) Koffiefontoin en \'1''\

haar om kos te koop en 'n midd

ac;-maal te bcrei Yir die manne in die

liamp vir :"\uwejaars<lag. Iudicn dit te

min i~ vir kos en voorbereidiug·, moct

sy m<~lr bysit en u laat weet. \\'at ma;; kort.kom, sal ek bctaal. mk wil

h

e

hulle moct clie allerbesle kos Ju y. Sf:

a.an die mam:•e l\Iaric en nly hcstc

groote met cfic hoop dat hulle in die

nuwe jaar hul vryheid weer :;nl

bc-kom''.

Yan Y('l(]l;tc. llll'H.

C.

J. Jlc·~C't, 'J'IH• UoJH', i't·,·ell Oalis, Xatal.

Die beroep gedoeu deur ons K.G.

vir die Noodhulp-Kersfonds wn:; w

on-dcrlik ondcrsteutl in my wyk. By elkc

huis was ons welkom, on van baic

ruin huise het ons weggegaa11 sander

'n milde bydrac. Hiermee wens

• ck

nl

L

Y

DEL

!KE

V

EB

S

ET

Die liomm:1ntlant-Genernal, dr. .1. }'. J. ,·an Hen~hurg n~rldaar: Dit W<lrtl Yerntent <lat die l:n;lr•t·;r -dcnh.cid, waarmec ons !!'elntcrnt•erd,· l>nmerod<> t.eenoor hnl Tcl·ro1:.:-c1·., np·

g-etrcc hct., a:w lmlJc dlr oo·,·" inniut;·

besorg- het. Dic onrNlcli'ke houdinl ,;-vnn dio Elll]Jil'~-llalHllangers brl

mcrl()rnarrlig Yl'rnnder.

Om

;

!\nml'nlllt•

moes ))llitcngewono maati•Ji.ils van I)·

delik vcrset ne,('m om cl!'lll('H(erl' n·:.:·

re nl' tr •lwine. Dit IJiyk egtcr rlil' ('llit!'

-;;te ;;oort l;~al t<" wees wat :-o:nmi~.;c

mn lli~rt! ic J~ lllJlire-Jlin i~t er~ lol he· sinnim: Iran J11·in:::. Dit wil :-(·, tot

dmmlic mate ran hC:'innin!!' waan llvt·

hulle nO!: rntlt!lar is.

Aan on~ lwmernde a~ter (lurin!.:'·

drand ~r. ons uei: ,Onl' lt!'t !!<''lll'C'r om ous metle-.Hr·;lmncr nir: in die stryd

i

<

·

1Niaat nic ea ow hom niP mu1 tlie ryand uit tc le11el' Hie. J):Jar-die eed :;al nns lwu, oolr l:.>enoor .inlll', \ 1-:IL\L 'I'EESOOIC .i lJ!,f.E!"

die Vl'iende ha1·tlik te l.Jedank. \'den

-de, julie hct haic gelukkig gemaa!•,

wat <lil andersins sou gem:s het. Hulle

decl rn ons geluk. :"\ogmaals tiartlilr

dank.

Yan uomdic·. S. J. ran .Kiekerlt, \':1nl·

)\O]l, EdC'IH'illt•.

Op die Gde Des'ember het scwe mans

mel hulle vrouens bymekaar .;;ck'om

eu in •,} oomblil\ was daar £10/7/- bY·

meka:tr \'ir die l(ersdinec aan die

ge-internccrclc~. 13ellalwe <lit hct clit'

vrO\Iens nog 66 pond koek ook weg~c stuur.

Yan 1\ullll!l. H. (:. Smit, Ka!kion!('in, P.J\. Hitlwp.

Klein ,\be ~I:l!'x, 10 jaa.r oud. hcL s~ annpic gel.Jreek en mocs sy bed hou .

Nadat hy mooi nan herstel wns, hct 'n Brandwa.g met 'n Noodhulplys daar

aangel;om. Die seumjie J1et d:u\rO!l ge.;taan dat niks mi11der a.s 10/- f\(~

gee moet word nie. ,Ek het... gevocl

\\'aL dit Is om opgesluit tc wees, en dif

was in my cie huis. Daardie mcnse is

ver en allcen", het hy gese.

Yan \'ehll:t . . l. S. J,ouw. Gan~moor, l'.K. Oliri('r;;hocl>. Xat::l.

Klein Philippie Louw, Yier jaar

ou<l, het by geleentheid \'an 'n Nood

-hulp-Kersfondsfunksie met sv cie

looUie 'n Jlragtige koek gow~n. Die

outjic het die kock netso weer gaan

t.eruggee 0111 \"crkoop le word en su

-docnde heL hy H/- tot die fonds byg c-dn\.

(3)

r

DI~_Q·~·,_

WOENSDAG, 3

.JAN.

1945.

OJRWIN~JING

OP

AFRUKAAN

SlE

MANIER

Pr

o

f.

L

J. du Plessis

se

Besieiende

f

ees

red

e

In 'n hc~il'll'!Hll' l'l'lil' " ' :;<•lccn(ltt>id 'Y!lU

a:e

T!o~r:-,icn!! :'C J)in~;l:lll~

ices op .lfnlll:t'siJ:u·,. hr·t proi. 1 •. • J. dn P!e,·~i", T:rleidsltOM ,·an rlie Os:-r

-waiJJCtllchnu:, die ma:; 1·an t\ic• !!'N'~ IJI.'klCJiltOon rn aa11:.:2t:>on lwt•cla! !Ill~

Toll\, trnp~!\'CW) ~ mnar on1 l'rb:c!tlt>lik, Oil ~r e:e AiriJ;rumsc m:wie•· na :-)

IJI.'~tCIIli!IL!Ie ))(')\('(•!!.

DlE C:El~S OOU\H~

Dit bel my opgeval dat die offhcr

w.~t. hier voorgclcci'. hct u't die SkrJf. begin bet om tc mclcl dat die Gees .-an d'e He•·e on .Trftn gclwm hot. L:ttcr tc<c die O.B.-Iicd g-csin;:: is. is gep'1l:tt

van die gees van die verledc wat ber

-lel"e het in ong J .and ery \'nlk. 0'1$ i"

so g-enpir; 0111 d!<' uit\lrl'ct:r.e dill'~c

yan

~~tflf

e

n

Ji·:::mntn nwl\

t

e

~i<·n; dit

lyl< olt .. <l !•sol fl'(• krn-; mn d'e ll'we in tlic lif!gaam It~. cu H:\ ons as Al'ri·

lnH','!~S ~~:p· :11 die l;ra~~t:J!dtl"l~ 1!1

d;" m'rc!:' <iinl(, YO(·! !'US l;l!•ill C!l

aict'r, eu 1\an on~ a·~ or'~nuh·asic i.n

clic ,\fr'l;nnrrrl·"'t HI(·! da1 CJO:o. n'lg nic Ofl!" Hl:l'~-.l'l!dii;:-J~ I)'•~J;il\ ni<•. 0,~ mrc-t ni:• mn!'ol ~t•rkor ni~·. "aut eli:>

0P"':-t Yan God o<•c'win. Uh\ :.:··<~~ "Ht:t1\.

~<'li ~~· in-.ll"<tlll(•ntt• ('n mat:~n:ichl~ls.

Die s!c:·k J';!g~:ll:l en \\'.'!pens is iu

-su·un•er tc Y:tn d'e ~ce.;. en np hie:·cli·• dag w:~nner1· ons dl'll< aan c!i" \·erledP. \·an ons voll~, ;·oct or:s dat dit d:e gees is

w

:n

die oorwinning hehaal het en d:t weer in die toelwms sal bc -haal a~ ons net die gcloor daarin be -hou. Die gees hot g-ewcrk in ons Yooroucrs. nl. die Gees van God en

die gees W:tt lly in IHIIIC \'Crwek hl't OlE ])L\H

Dil is •ecrstens die gee!> wat d:

mr-dcur golwnmcrk is drtl rlit aar gespoor het tot bero:ctwillighcid om nio net

te praat nio, maar oln d::tdc to doon.

Di·o gees van aksio. Almni was be-eid om al llulle luag in te span om dade

te docn om d:e wcrk lc verri:;- w~.t

nan hulle op~eclrn was. Dit i~ dil'

gees van cl'c· dnnd wat. i11 ons mod !t(·rlcwc or hit•ixlir clag. t:it ons gc -Jcdcre i-; o'li al c~:1cl<· :.:l:'doC'n en (on!i

l;amrrndc wn~ soo!' on>; yoor•Jta•r:; I)('· reitl om le> ly.

In die tweede pick is d't die c:ccs

wat !Jereid was oru 'n nuwe !ewe tc

begin. Ous voorouers hct ~e,·oel dat

hulle 'n l!U\\C !~we '' il in~aan. en

hct hul !ewe \'ernuut. Jlulle w.:~s he

-Jei<l om 'n nuwc toekoms i:1 tc gann

en cl:e wcrrld te 1•erander, om die

Yrecmde

en

vrrondcrde

ar

to gool t'U

uit hul e:c g-ee.; 'n nnwc vorm tr !lkcp em in tc bestano en l'rylil~: te i>ewec~. Hulle hot nic clio nuwn vorm uil die

.-crl•::do :.;cl<ry nic, ma~tr :.:elccr \·an

die nuwe bcwcg:ng- in (:l'C' ll'&reld. Daarclic Lyd was die Jt'ranse Hcvolustc aan die gang en da:truit ,hot 'n lHtwc g~es onlwtt:1k en hullo hct. .c:cvocl

clinge moet .-orantler. Die ou inst.ci

-J!ngs van grwclcl cu oncl c rd ntkkir f1

moes e:cbreek word. <''1 mce~ vot·vang

word dcur clio instcllin;.~;e 1'au die

nnwe wcrcld wat hulle u!t hul c:e

g· cs om~eYorm het om hy hnl tradi -sies nnn tc pns. Ous all .\iril<aw~r:<

Yan h:<'r<Ec r!·ll 1ind c:ol' tlat Oth l;laar h: ml't d'c Oll''· On:. rnl'l <!:Jt ·u le

-wen;n <'¥11\tl\ in:.: wnct k•u1 ~n Oil'

:.:a:111 tl:~ ht•wrrl, uit eli:> ll'l;lu:g:nn::<

-!;;':1~ \:lll on:; l:l'ln'li. ' ' anru·pr dir

g..:cs co:·11 :n, Iran n:t-m:md c.! it IH'<':· rJi<'. Ons sicn he-~ <lit Yir jarc al gc

-beur. Xet soos die profc·c ,.,m di<' ou tycl din~e Yooruit scsieu hct. si<'n o:~., cok wat gnan ~cbeur. T:1 a:·der d():<:

van die wc•clcl i!i d'e re\ olus:c <tl ann die gang; scifs ;n •>OS land is dit bcriJ om tc gobeur.

Ons is tlic· tlt·a:'~s •an di(• Rc1o· lnsie \'an dh•

:

· o

:-

N'll· Ire O.B. i;r

he~r ndc'.' sk;a d il <hi<1<•J'l\('r n s tP<

-dcr. ;\!; di(' l''CT'"c ~i·, on~ is b.(!'it;

om 'rc·cr•'1lo dil'~·· in ~c 'ol'r, i,; d 't

uio so niC\, r:1aar O'lH h·.•I'Tf'l'lll ili1:

nmro ]('w_e N'HI'otuli~< ui1 die g-et·~

van ons ('lC\ t n:tli:-.i<•:;, "oes cw,

hO!'l'C· YOO:'flllf'Y':; t~CilOt'll IJP(. II an:·

is Tril;s Ycr.J,cerct n•co nic.

On~; k<' n 1' 'e tct>n f!orl so wi 1 ~an.n

nie. Ons is d~:1.r om die nm1·e tc n:tn

-vaar en uit te !ewe, nie net 111ct wnor

-dc nie. maar o•>k met die claarl. l\fcl.

die daad \'-an die geloof, maa ,. ook mel die daad va.n die ann en wa]Jen <\S cl:c

tyd 1\:om.

Lcrdens was die gees \':tn ons vo or-ouors die gees van sa.::~mwe~k. Saam

-wcrk soos een onder oen lo:<!'n•~ vir

cen doel. Dit is die gees wat op

da:n-die dag van d'e oorwin11ing hul be!licl

heL ten spyte ,·an t w!ste. Op rlaard !c dag v•as hu!!e eens met a·c lc:din~

van die hoof wat hulle a:~r ,·aar het.

Alma! het. gehelp; cie een het a~tcr

gebly nie.

Hierdie gees moet ons bcsicl op ons

nuwe oorw:nnin~stog wat ons •'lrt

n-Yang in die twintigste ceu. Daarvan

is ons oortuig. Ons sE:. cendra~ maak

mag, maar ons le\1·e dit nog nie 11it nie. As ons no•t 1rcer :-on~ •n ec•th<'ill

~aan ontrcc, tlinl;: ons aan m:rn, vro:1

.en !dud: ons hct lmllc nlmal ucocli1:.

Elkt>en kan sy dee! bybting mat nood

-saaldik is. r.·ie vrou docn wal d'e n'lan nie kan doen nie. dle ldncl dCJen wac die ouen; nie kan ucen nie. en~. Ons moet aldrie g-ebruik. Die volk i;;

nes 'n .~root hu!sges!n. Alma! moct

'n pick cccru in die volkstrek.

YOL1~S"~RBEllmn

Tn die tw·eede plek moet clkc soon werksmens gebruik word in ous volks -wcrk. Or lHJile nou gewonc arbci<lers

is, of professicnele persoue - alma!

moe!. gtebru:k \\'O~d om die toekon1s

~c Yerbeter. Ous stig nrras on~ ]\'lm

-mantlo's ons .h·bei<lsiront 'ttis omtlaf

()llS {II(' WCI'k ''llll ell;e SOOI't W(•rk1'1'

ncdig- bet om !'aam te \H•rk a1; •n

cenbcid. Ons jwn ons nic 1:1cer la:1f

Te>rd:>ei in 1\lassc; nic of in r~ J; of arm nic. Ons is almnl wcrl,crs d l<cru i11

s~· beroep en cll;e h.()rocn ~nl sy sn!;r

roC! dat dit inpas br die vollr. Ons gaan saam werk. Ons moet sor;; dat

die ryke nie te ryl\ en clie arrnC' nie tc nrm is nie. Ons moot elkcen ~c

not>g

he

om l'::tn le !ewe eu elke wcr -kc:· is ::;et so van ~-aarde vir die voJl(

as die ander. .Party waardeer on~ \I"CI

meer as ander maar clit is 'n saul< vnn

persoonlike su\a::tk. Vir die I'Olk ls

almal ewe noodmaldik. TJig t,lWT.EH JmNJIEID

In die derde plek moet ons ook die eerbcid kan u:tlewo bo die Yersk:llc vun opinie onder ons. .Uh:,('n cl oas

~al nlrsidl Taa oninit•. moet on~

llro-))e('l' om ni,c (i:lartleur on,.; <·cnheitl nit

di(' org te Tcrloor nic. Ons is !'o f!:C·

rei!; om te s~. da:vclie man het O;>

d:~<'.rd;·~ tyc'istip so gestelll of hy l5 N

wns ·n c:anhan;:-er \':l:l da:l~clie man. Die k !<>;n geskillc rr>oet ons (J~r d 'P h.-,of !'ie::t. w<'.nt as ons ens d'>cl w'l YCI'We!'er.lik sicn. lllOCL O::'S nte nan ~"'k" nicti,.hede dink n'e. Onr. Ja·HI i:; »-oot en bc,·<'t. ba:c mensc. Ons \\':\!1 nic almnl nocer Afr'!{:l::lC"S r.ic, maar

kom \'•~:l versk:!lcncc herl;cr~l!'. Da:l'·· om lJ'neL ors groot YOel oor die sn,\k van die Afr:Jmnerdom en gcsldllc op die :\f!tergrond stel. 0:1s rnoet nlma'

·n Ju1ns gee on1 saan1 tc t1·t~k. Dnar 1s baie mense wat no.:; n:e A["ik:l.'l<'rs !~<

nie. rPaar ors moet hulle 'n !GH1S ;'tlC

om dit te word en hullo wclkolll

hcet so gou as hulle cffens be"eicl 's

om !!.<am tc gann. flio l.'is Yan tli." t~·c!

i~~ om to ''cr::cet dat ons in clio H·r·-lede ~"Onlcel -,ms oor onsinnig-hecl <'· Dit is ,,·cl vir oos moeilik om te ver -geet dat sekere mcnso vir on!\ op 'n

Ditt<Yaansdao'fec

_"'0 0

s

vierin"'

b

op MaBme

s

hury

\'anjaar heL die Bocrejeug ~·.:~n

~talmesbury die gclecmheid ~chad om

d:e cnigstc bewe;:;ing tc woes wat

Din;taar sfccs op die dorp gereel bet.

Oor die naweck J.5 -17 Dasember rs

· n laert rekking \·an onzereer 35 lcde

,·nn d:c Uoerejc1:g op die plaas \·an

mnr. J. Joubert. De Hoop, :IIalmes

-bur·y, gehou. Die oplwms na die laer

was b:l~·rcd!g;cnd nieteens:mu:de d:c

foil dnl 'n groot gedeeltc van die led·~

weens wcrksaamhcclc op d~e plase,

''Crhinder w:u; om teenwoordi~ to

wees.

Die ealoes:asrne llet hoog geloop

toe verncem was dat die A.K.C. vir

d:o ltelc na.week op die plaas gaan bly.

On passentlc wysc het ors Adjunk

-leic•· rlie aand om die kampvuur die

jcug- In die verled•a terug- gevocr mol verlellings oor hcldcdade wat deur

ons vooroucrs YerTig was. Verai dien

opgclct to word dio rol wai. die jeug

in on~ ,·oJkstryu geneem hot, 'n wa..1 r-di.r:::c voorbeelcl wal ons moet. na,·olg.

Die fccsrede op Dir gnansclag, wnt

deur t:tlle besoekcrs ult d'e dcrp b

y-~C\I'OOn is, was ₀0\'0Cr dcur Prof. L.

.J. du Pless:s, Beleidshoor van die

O!<sewabrandwa~.

Die leidcndc rol wnt. die B:>crejcug

Yan die O.U. ~cnecm het met u:e or

-~1ni~crin!! \'an Dingaansda~ skep d!e \'Cru·ouc dat die Jcug Y:tU Suid-AJr'ka

d!c t;cloft~ wat clie q1.cicrs ,·oor Cod

genecm het, in die toekorus nic sal

''en·eet nie mnar _g-ctrou sal nakom.

scltere tydstip iu <Eo stock gelaat llel or aan 'n organisa~ie behoort bet wa::to

ons n i·e mce saamgaan nic, maar op

hiorclie da:; moet dit ntnJ;:lik v.i!· ons

wees om {l:c nictiglJOdc te vergcel en

tot mclwar te 1:ader.

i\s ous lri!;torlos din!(, soos vaudag·,

is clko Afrikaner welkom in die groat

cenlleidsligganm Yan ons Volle Ek

prnat oor die k rag \an dic gees. As

ons om ons hcen kyle is daar bale

moonOike koerse. maar as ocs rliepe:· 1{1':\ we, is daar net een moonUI:•c

koers, nl. die koers "'aL ons voor

-oucr~< ~eloop hot Jl'l• k<)Crs wnt Grtl sc plan ,·erwcscnlik. nl. O))l ,\fril>::l i11 le ;;kal\('1 IJy di<' Ch1·btelike bJanke hel'l;awinu. Dif i:> i<·t" wat dN:r die t;r;;!;i('d('nis •l

'.

c

!ot:dJ"::temmin:.:

::

e

-worll bet Hill die Ail':lmncrc.l:>:n -r=

,·nn hom allrcn,

llierdie land Yan ous bet stil en

onann[:crocr gele deur die geskieclenis

van u:c wi'reld. IJaie nas:cs hct

pro-boer om in hom te kom "an die uo

or-dl', oost~c en wcste, nnar nic eon heL

dit <C!! ~ekrr om dit oop te maak r..ie,

bchah\'1 ou~ YOorouers. Pic ~cslded,

•-11b h,d; tlit aan ous •1p::rdra om !Ji('t' -tliP luntl 1rit te m::al;: l'll (lit op die

Afrilianll:st• manicr. Aile aml:lr n~n

lliC'ro bet. 'L\ mislnkl;.iug gei.Jl~·J•. Ons

po~~in;; w:11< 'n suk~>es nieteenstaando

hinut'J"nl:;sc. Vml l(:.lolP-J)Unt tot Uf die Nyl strck Afril\a. or s land; •eu al

het on" tl:t nog nie as geheel in besit

:;cnel'm nic, 1<al dlt no!\' gebeur. A;,

ons so aun ons grooi. toelwms dink

val at tlie klein dingc ,~·cg. D:n!r is

net <:ell pa•l w;wrojl on1; nlm:rl

be

s

t

e

m

i out

I

t

·

wee~ oi tc 1\:om. nllllal ;rat

bl.'honrt aan 1lie l)lanl;:c Clwis{e!lkc

Airil;:nncrtiom.

DRH~

!BOLAND BOT

T

EL

S

TOOU

UOOFS'l'IUA'J' i:~

J>

A

:

{

L

Foou !l"f.

- - - -

-

· --

- - -

--P

I. U

I

.lJ

V E I:;

DU B3sl6 1"tnua om u PLUL'\!V'Et:,

Ill£&! c:t CAdut Pa()ll lJU:Tll a:.n \i:l

oraru b:

C. M. ELOFF EN KlE.

(&<!mo.) l:lep~m

MOBZ.\!lALL."i ll'o~I)Qil 11.1101 1'17'\fTO:N

- - - - -

-

·-G.

A. .

f

H

:HA

HD

T,

Beper.k

(Lict /.triiU).all.llo B.n.ndc!olnolltuut)

MASJINERIE, YSTERWA!Fi!E,

PRODUKTEHANDELAARS

fl'oon 700 Op~ertg li'J,S/j

BLOE

M

FONTEIN

Ute 100"'0 Afrii<Mn<C) ft'!elshnud~l. Ons speRinHsecr lo ctrunrpnraetes: l':oop tt:. verkoop vao Gebrulkt~ fteu~e: Hn.od!!l met n1rn~

!tct•e en !tCtbonderdolr. OnA wnnrbora; A!lt \1'f"rk.

1\ERKSTRAA'!' ~Hl • - i'OTCi.U;~·:.TT.00)1.

O

l\S ST

\

Al'i

. L~

DIE

NS V

A

N

D

I. E

B

OE

H

EVOL

K

V

JU

ALL

E

S

§ONOP

I

DIE W

lN

K

EL

MET

'

N

JI.

DE

AAL

---0

.

NS

U

nie.

is

so

w

dw

e

l

r.

a

rsd

s

bl:lite

e

ur

di

sy

e

gre

n

se, b

e

kenrl vir go

e

ic

d

rukwerk.

t

e

en

koJ?.kmre-rs:mde

p

r

yse

.

ES

T

E

.is om

o

ns

te

raad-ple

e

g in v

e

rband

met

u

benod

i

ghea

c

.

Pr

y

snot

a

-rings

v:o~·d

gr

a

tis

ve:r-skaf.

Eni

g

e

go

ort

druJ,,

werk

v

an

vi

s

ite

kaa-:.·

te

tot

g

ele

er

dc

Dissertasi

e

s

w

or

d

ondcrneem.

GiGl4

f(o

e

r

s Na

I

!P'rr@

lE«:(f

~<P$DOI

~

Dnnh

i~cery

(Edms.) Bpi\.

GI"U!dtGJ'Ill, lillt6!}•u~~ «~ Q!lol:lllblnrl!!rs

Q)ie {.AJa:¥1,

Onderstctm ons

Elad

deur ons

Ad

v

cr

t

e

crd

e

rs

te

s

t

e

un

.

---~-

--RA~KETTE

ASOOK ANDER

SIORTBENODIGHEDE

str.:ur aan

VAN

ZYILS

vu·

HERSN

AR!NG

IDQE

1fDAA

11tiT4

OOK

TE PORTEH

VHJJ!

<:

.

(4)

---T

1E.R

DIE O.D., WOENSDAG, 3 .TA~. l!H5.

ONS

~NSPIRASIE

Allt> oorwinning word '·oorafgcg-:tan deur 01rers .:u

!yding.

Bcproewing Is die voorloper van die trlomr.

Die gees

w:u

voll.H\rd ten spyte vnn beproewings, wn.t oercid is om offers te bring en lyd:ng te Yerduur - dit is die gees wat onverwinllk is.

Dit Is hlerdie gees wat n ''olk so llolde oplewer. Hierdic gees en hlerd:c helde Is die bron van inspiras!e waarult

'n

volk put In :;y lang en soms bittere stryd

n

.

1

oorwlnning.

Die gcsklcdenis van die Afrlkanen·oJk is ryk aan

\"OOr-beelde om dit te bowys.

In die tydperk 191<1. en daarna bet die Empire ons voll{ in dle wcegskaal gcgooi. Die rebelle en lHe mar:ne in die Fort

llct bowys dat ons swaar genoe.; gcwC'og hot. Ons g-ec!l wnf;

!"link.

Die volk in sy gehecl heL bewy!'l dai hy in barruoni" i& DH't. sy voon·eglcrs.

Die gees ,•,au De '\'ct, Beyers eu lntl kamerade is vo ort-gcdra dour die 1'\aslonale Party onder Ieiding van ";;·le genl. Hertzog. en hicrdio manne so bitter Is vcrsoct dcur d:e Hclv·

mekaarfond~.

Geinspircer <.>n .~edra deur hierdie gees bet die :-.=asional" "Party in 192·1 die bewind in Suid-Afdka aanvaar.

·n Byna par.:tlclle situasic vind ons in die jarc 1939 cn daarua. Byna parallel, nie heeltemal n!e.

In hierdie jare is die Airil\ancrvolk weer deur die Empire ;n die weegskaal 1!egooi. En die manne waL deur die Empire so folterkampe, die Fort en die tronke geslcep is, het weereen:1 bewys dat ons volk nie tc Jig Is nie.

On~elukkig

l

lct

die volk nle in s:r gchecl bewys gelewcr

dat hy in harmonic is met sy Yoorvegters nie.

Die onstultbare gees van die mannc agter die doringdraad

word sk!lterend \'Oortgcdra deur die Ossewabrandwag or_d.;r

lcicllng .,an dr. Hans van Ronsburg, on llierdle manue se bitter

word vorsoct dour die Noodhulpfonds van die O.B.

'l'ot dle hiltcrc lclcurslelling van almal is die

party-politic! wat die .Afrikaner-kant in die Parlement moet Yer -tcenwoordlg, hopeloos uit voeling mot die slrydend'O voorhoedo van die volk. Vir hulle i::; die manne ngter die draad , ramt>ok

-kers". en diL is bulle grootste pret om oor die vloer van

die ,Huis" le <lraf 0111 die manne by die handlangers ntn die

Empire te gaan aankla. Selfs hou hullc openbare toesprako om

hul klag formccl in te dlen - vergelyk die berugte Paarl<>!l \'orklikkery.

Hul!e het hullcself doelbewus afgesny Yo:tn d:e bron ,.:>.n

inspirasie wat die waarborg van Afrlkaner-oorwincing is. \'i:· bulle Ie daat· net die wildernls or die kompromis ,·oor.

Yir die Ossewabrandw::~g wag d::~ar die historiesc tan!,,

om, gedra dour die strydgccs v.:;n hierdic geslag van ons t·oik.

die Afrikanenolk na oorwin~iug en n yheid te \'Oer.

IK

~a~~

· loffn~f©)~t~in

.fly 1\'JSO 'an 'n spf'. laic nHgnwo Tan 011s blad geduronde die Ylllmn~io

tyll, moes ons die anndnc; vnu t!io puiJliek Testig op 'n wcersinweJ;!;cJHie

~cb.emlcuis wat l10m in uic li:oi'fieiontcinse lmmp aige~<pccl !tel. Die Afri-l;nncl·s ll":lt dnar 1·ir mnnndo en jnre reeds gemnrt.el word, i~ reJ·tler ge-lllnrtel IJlllda{ l.weP ni( hul mi•iflo 'n wanboopsdand g-eplee.t; l1et tlcnr nil te

1 lug, die 1\Yl' whf'lt! in. Die uderhch!eweuc · ::;e hietjie men~lik~ !!'crit•we i;: 1mlle ootnf'<.>m !Ill ,slrlli" (tmtlal" twt.'c onh lug ltet.

Dio gevolg was Jydelike \"Crsct - 'n hongerstakiug, die enigstc midciel om die aanda~ van die yolk op hnl ,·cr-onregting te Yef;tig.

Ons verueem dat die• strafbepal:ngs opgehef is en die hongcrstaking beeio

-dig is. Ook dat 'n hole aantal ~einter

neerdes losgelaat is.

Dit. is nie die eerste m:~al dat slaJ-offers van gewctenlose polit:cke ,·cr-volgers Jan;;s hicrdie we~ die ower

-heid moes dwing tot meor menslil\e

optrede tccnoor bulle nic. ?llag dit O<H( die volksgell"ele tot reai\Sie prlkkel om ton bclloewo van hul mcdemen<;e die owerheid tot besinning te hring.

Hierdle polltieko rervolglng word skaamteloos geplceg onder die voot·-wendsel dnt ditto docn heu met ,

rnm-IJOkkors" -- die naam wat 'n "·S·

voll,s1eier sy mede-Afril\:11 C'1·s in 'n

bui van party-polltlckc wocdc .~cp:cc

llet.

Dis ,rampokkers•· teen wie ):"ecn

klag \'OOr 'n bevocgde geregshof l

ug-e-bring kan word nle!

HiC!·die pany-politickc \'enolgsug bet o.a. tot ge\·oJ~ gehad dat d:tar al-tesaam by 'n duisend Afrikaners ge

-iutcrneer was en die mccste \'an hulle

totaal finansieel gcruineer is cn hul

gesinne tot n.ndag toe no~ :-~s ge\·olg

daan·::~n die grootste ontberlngs t.e

verduur het. Hierdie wredc kastydit~g

duur voon, asof die eindelike sukses y,:;n d:c Kommunistiese stryd in Euro-pa, meL die heelllartigc steun Yan die Smuts-Steyu-bewind In Suid-Afrika, afhang van die aanhou vnn 'n

!<1om-pie Afrikan·e1·s in 'n konscntrR~lo

lGlrnn.

Koffiefontein

is

• en sa

l

bly

die

swartste

Jdad

op

d

i

e

naam

van

di

e

party

politieke

· bew

ind i

n

S

u

id·A

frika

.

DIE

O.B.

,

WOENS~?AG,

3 JAN

. 1

9 t

15. Oorlogsjaar

1'944

(Deor Prof. J. A. WiiJ.)

Die jaar 1944 gaan sy einde tege

-moct en nog woed die bloedige

wereldoorlog, lOt voordeei van wei-nige en tot onbeskryflike ellende van

vele, met onverminderde hewigheid

voort. Menselewes en materiaal,

menslikc arbcid van vroeere en hui

-dige geslagte word op groot skaal

vernietig of gcskend soos nog nooit in die ges!ciedenis nie. Op politieke maatskaplike en ekonomiese gebiede heers daar chaos soos die wereld nog nie geken het nie. Die jaar 1944

sal waarskynlik tot een van die

swartste jare in die

wereldgeskiede-nis gereken word.

DIE

O

RLOGSF

RONTE.

Na 'n reeks van ongekende militere

nederlac het die Gea!Iieerdes (Amc

-rika, Brittanje en Rus!and) ongeveer

twee jaar gclede orals aanvallend

be-gin optree. Die offensief wat in

Rusland (Stalingrad), in

Noord-Afrika (l::gipte en Frans-Noord

-Afrilta) en in die Verre Oeste (Port

Moresby, Nu-Guinee) begin het, het

sederldien heelwat suksesse gelewer. Die Duitsers en Japanners het nie

aileen aansienlike dele van

verower-de en sc!fs cie grondgcbied moes

prysgee nie, maar 'n hele aantal

Spilbondgenote is reeds uitgeskakeL

Daarby het die gevaarlike Duitse

duikbootwapcn stomp g~word en dit

is die Gealliccrdes se lugmag en nie Ianger die Spil sc lugmag nie wat die toon aangce.

Die militcre gebeurtenisse van die afgelopc twce jaar het in Geallieerde

kringe sonder twyfel vee! stof tot

dankbaarheid en se!fs oormoedigheid gcgec. Die suks,esvolle landing van

Amerikaners en Britte in Frankryk in .Junie van hierdie jaar en die be-langrikc deurbraak van die

Amerika-ners by Avranche die volgenqe

maand het 'n blitsveldtog ingelei wat

Belgic en byna die hcle Frankryk in

die Gea!lieerdes se besit gebring bet.

Hierdie suksessc, gepaard met die militere prestasies van die skynbaar

onkeerbare Russiese stoomroller aan

die Oostelike front, was oorsaak dat

Washington, Londen en Moskou

weereens deur 'n vlocdgolf van wens

-denkerige optimisme oorweldig is. Die incenstorting van die Duitse

mili-tere mag is in die onmiddellike

voor-uitsig gestel, oor die inmars in

Ber-lyn is opcnlik gepraat ofskoon dit nog onsekcr was of Russe of

Angel-Saksers die ecrste daar sal wees, aan

demobilisasicplanne is reeds gewerk

en die oorskakeling van

O.:lrlogpro-duksie na vredesproduksie is reeds

ingelui. Die ,Liberty Parade" het 'n

,,Victory Parade" geword.

DIE SKADUKANT.

Vir die soveelstc keer in hicrdie

oorlog het dit egter geblyk dat die

beer se vel vcrdeel is nog voor

die beer gevang is. Die ineenstorting

van die Duitse leers het nie op

Avranche en die Geallieerdes se be

-setting van Frankryk en Belgie

ge-volg nie; by Arnhem h,et die Duitsers

'n Britse omvleuelingspoging van die Siegfried!inie ~tcniepsig in die kiem

gesmoor; die Geallieerdes se verde

-ring teen die Sicgfriedlinie self ;';·as

bloedig en uiters langsaam;

Brittan-je het nog steeds, selfs na die

beset-ting van die teenoorgelee

Vasteland-se kus, nie opgehou om

onaange-name kennis met Duitse projektiele

of V -wapens te maak nie; in Italie

staan die Gealliecrdcs nog altyd ver van die Alpe ofskoon die Brenner

reeds op die Kersfeesspyskaart van 1943 gestaan het; self s die Russiese

stoomroll er het in die Oos-Pruisicse grensgebied vasgesteek en die Rooi Leer, hoewel hy in 'n voorstad van die Poolse hoofstad gcstaan hct, ·het

geen vingcr vcrroer om die Poolse

opstandclinge in Warskou, wat die

simpatie van Londen en Washington

geniet het, van Duitse vernietiging te red nie.

Ook in die Vcrre Oostc bly die offensief van die Geallieerdes 'n ge

-sukkel in V<!l ge!yking met die blits·

oorwinning van die japanners

on-middellik na die Amerikaanse

deba-kel van Pear; Harbour. Dit is waar

dat die Amerikaners enige eilandc in

die Stille Oseaan op die Japanners

verower hct en dat die Geallieerdes

se oHensief in Birma vordering

maak. r'it is egter ook waar dat

Tsjoenk:ng-China, die vierde lid van

die vier Geallieerde Grotes, vandag

in 'n bedertklike posisit verkeer as gevclg van Japanse suksesse en ge-brek aan genoegsam2 Geallieerde steun.

Die oorlogsprentjie van die jaar 1944 het dus ook vir die seeviercnde

Gcallieerdes sy skaduwcckantc. Die

verrassende Duitse offensief van eni-ge dae gelcde, die Duitse deurbraak deur die sterkste Amerikaanse leer

-die eerste Arr:erikaanse leer van genL Hodges sou, volgens Amcrikaanse

berigte, 'n uitgesogte ,hand-picked army" weco:; - en die vir.nige

verde-ring wat die Duitsers gcmaak het,

is 'n lelike klad op die mooi oorlogs-prentjie waaraan Washington en

Londen reeds so gewoon gcraak het. Vir diege:1e wat slagoffers van die

p::opaganda is en wat geglo het dat

die vyand aileen 'n sukkelende

defen-siewe oorlog kan voer en dat hy nog

cor ge:1oegsame manskappe, nog oor genoegsame wapentuig beskik om ooit weer aanvallend op te tree,

moet die geslaagde Duitsc clcurbraak

'n ware ontnugtering wees. Dit is 'n

geluk dat die Russiesc bondgenoot

weer enigsins opgemaak het vir hier-die terugslag van die Westerse

bond-g·enote. Die Rooi Leer staan

im-mcrs in die poorte van die pragtige Hongaarse hoofstad, Budapest. Of

die Russiesc rnagsontwikke!ing op

die Balkan werklik in die politick van Londen en vVashington pas. is 'n an-der vraag.

DIE

POLITIEKE FRONTE.

Die jaar 194'i het nie aileen mili

-tere maar vera! politieke verrassings

gelewer. Hierdie politieke

vcrras-sings word vera! deur die sogenaa m-de bevryde Iande gelewer. Van die

Iande wat deur die Rooi Leers bevry

word, weer ons hcei weinig. Die

Bo!sjewiste was en is nic mededeel

-saam met betrekking tot nuus oor

hul interne aangeleenthede nie. Ons

weet egter dat die Pole van I Se

p-tember 1939 nooit weer op die

land-kaart van Europa sal verskyn nie.

Die doodvonnis oor daardie Pole is

in die K:·emlin uitgesprcek en voltrek.

En niemand minder as die Britse Pre-mier, Winston Churchill, was 'n as-sessorlid van die Moskouse regbank

wat hierdic dooclvonnis uitgespreek

het. Brittanje, die borg wat in 193Q

Poolse territoriale onafhanklikheid

gewaarborg het en terwille van hier-' die waarborg aan Duitsland die

oor-log verklaar hct, hct in 1944 die

doodvonnis van daardie Pole saam

met Stalin onderteken!

Sensasiewekkend vera! is die poli-tieke vcrwikkelingc in die bevryde

Griekenland. Na hierdie bcvryde land, waar geen Duitse of Ita!iaansc

gevaar soos in 1941 dreig nie en wat nie eers as basis in die oorlog teen Duitsland gcbruik kan word nie, het die Britse premier en sy buitelandse

minister hulle begeef. Die sewentig -jarige Churchill het selfs sy kersg e-luk opgeoffer om 'n lang en

ver-:noeiende reis in die winter na hier-die klein, swak en arm landjic te

on-derneem. Waarom? ls dit om binne

-landse vrede in Unekcnland te her -stet? Die antwoord le voor die hand

al word dit dcur Churchill en !.<cuter

ook nog so verswyg of verbloem.

Die Stinks van dte Kremlin wat

iet..ds sy l{ooi troepe in d1e

aan-grensende Bulgarye het kan miskien

die antwoord gee. Hierdie Britse

bondgenoot sal waarskynlik ook kan

vcrklaar vanwaar en van wie die

Griekse kommuniste hul skynbaar

ruime skictvoorraad kry?

Politieke toestande in die bcvry-de Janbcvry-de het in 1944 voorwaar nie

die lewe van 'n Britse eersteminister

(5)

OlE O

.

B. ,

vVOENSD

AG,

3 JAN

. 1

945 .

-

---Tnms

v

aabe

0fll&

e

rwy

~e

r

s

Ontnug~

e

r

i)ip orul<•rn) 'l'r" iu I r:r~r·qa-tl i~ iu

'n lfHaai l1ui. Oit• r·,·!!,•riu!! ht·! l11tlle

• lrlil, cmtnuslcr c•n !!<·uululpn• h !!<!:li<·

tlc. T>ie nnch~l'll ~:-cr... ltH'l daf hullt•

cliE>]I ·n•nmrt'!!' h t·n hrrllc b. In "'"'

Tan !!f?::-:llrrcutlil;c profp,, daf ;li(· ·1.~:

!!'Crill!! re!!' c•n :;cr"!!!i!:ht•irl :l:llr lwlle

uro<•f laa( !.!'(•,.J,i!'d.

Die provinsiale itdmini~trasic hot eindelik vroc:; Ycrledc jn~r die sta nd-punt van die ondcn1y:;er·s crkcr\, nl. dat hulle 1 eels tc min bc(aal word om 'n veilige beslaan tc lean vocr in die abnormalc L)'e waariu ons Jeer.

Die professie hN ven·olgens 'n ko

-mitee bcnoem om 'n vo)docntlc sal:'t

-risskaal by die owcrhc:cl ·l<r n tc hr

-"'eel. Hicrdie komitce hot sy work in rekordtyd - ongevccr dric mn;tnde

-afgehandcl, ren 'n :-;alarisslwal ann

die owcrh•eid voorgol0, 11'<\L die miu i-mum behoeftcs Yan oncl~J'\1' ysors sou

bevredig.

Volgens hicrdie skaal

sou

01 dl'J'\I'Y·

sers g-cmiddeltl C60 pt!r jaar meer

ontw~ng-.

Die reg_rino.. het die ondcrwysen< onde'r die iudruk laat I\Oill d:\l hy die aanbeYelings Y:m hul komitcc ondcr

-slu yf.

Op 6 Descmbcr hct die pro,·;n;;ialt:' administrasie die nuwe loonskaal be-kend gem a a k. )Jaar· wattcr outnu~

tel'ing! Onder\rysen; s.:! salarissc sou gemiddeld met £20 per jaar sty,g!

. ,Die ber~ het 'n nntis ~ebaar!" het <een onderwy:;;er met bit tcrc vcro

nt-waardiging uit:!;eroep. Ondcrwysers in

'l'J;:tns,·aal is sponlaan in opst:md teen

hicrdie beledigende 1·eron regting hullc

aAllgedoen.

.Die llll'CS riCIIll'll((\r(• IY·!:'insl'l 1\':!f he~taan ·l)oreilig-in~ fr11 ;:ron<lshi!.;' lrrf,

i · die cis daf lout• of ~nlari~,.;r JJerc

-k:)ll JIIO('( WOl'U l'(lii!I'IIS di(• l~t•hMfit'

T

an

d i

c

loo11-

ol'

~·~~ la ri>·f','.)I\1\CI'. l)if

hc~.ci' die n'~crin1-: ni.in~I;J ulilr no::;·

uie, sclis ldcfcensfaarHlc nl :-,1 '('

1'--~lal' en !:'(•praaf, O(lr h,":<faallSI t:ili:.;-

-ltcid!

Volgens verldal'in;.;s denr oncler wy-sers self g-ctloen. ncem 'n .~root per-senlas:c onderwysers hul locvlug tot die beoefcnin<, ntn byberoepe tcr aan

-vulling van hul kari~e sal:nisse. Jo:n as die regering aile teg<>mocti\Omcnd-heid weier. sal die gel~dC'l'C van bier-die mamte ccnvondi~ mol'l a'\nd:k. Yir die opvoeding is hierdic verskyn

-sel ollrusbatend! En wat mocr ·n mens dan se vir 'n staat \\'at die op-,·oeders van die volk se kindcrs tor so'n stap thdn:.::

D:e kapitalisliesc ~taat. wat ·n oor en 'n oog hct enkel en allel'n 'it· win-ste en vir llog mccr winste Ylr di~

gcldbase. moot p;aan. In sy llll'k moot yerrys dio yolkstaat, w:tt deur-cn -deur nasiona:tl is en w~r se nasiona

-lisme demdrcnk is vnn 'n ~!'sonde volks-cic sosialismc.

---HOEnE]]~UG

TE

PEH

0

Seuns en Dogtcrs vnn clio Boer o-jcug hot onder bevel v~m .Jcu~kom<H.

llfyour,; op la~~sgcnocmde ;;(' plaas 'n )mile li.'..Ct' gctrck. Die lrn :lin wat Korndt. :\fybllrg Yir dif> docl op sy plaas iu die clislril;: Reitz af~csonder

het, sluit ;;elfs 'n woonlmis en 'n lel<

-ker swemplek in.

Die seuns cu tlo;.:tcrs het alm:ll in 'n op::ewekte stemming \·crkecr en bel 'n lecrsame tydpcrk deuro:::emaak. Die' K.G. het ook die kaml> hr::<'woon en een aand die jongspan toco:::espreck. Op Yrydag \1 as die oucrs tttto:::euooi om "n br:wh·leh>a::md te !!enict en ook om die KG. te hoor. Die ,·la~;stryking

scremonie by die ;::-elcenthe:d w'ts kna.p uitgevocr.

Die \Tou-offisicre '''a:nonder Kom

-mandaJllc 1:1e\'. \fybur ~ was, het ann die dogtcrs oplcitling- in :'\oodhulp go

-gee; d'ie scuns hct hullc 'crlu!>U~ in

oefening:e met bolu;hand!<kocne. .

1\emncrlu:nd 1 :111 d io J;a 111 Jl w:1s rile

1Hll'ilry·ocl't'ni

n

:; "a

t

lw.rnd.L

:

'l

Y1'

ur

g

<lio Jcu!:' f:'l'f't'l' h:•t, tot ~ells tltr .mus

om met tlcrdr in di<· water fe ~"·em.

Op Dingannsdng heL die hole kam]l·

persouecl 'n uillo~ n>t I foo~~elegcn

Dingaansfoe>l genHWI' wa!tr <I' c f<om-ma.ndant-G•cnernal a~; hooCsprel,er Oil·

getree het.

DI

E B

OO

D THEE iN

(Eie Bcrig)

Op 7 Dcsember· is Hoofl,ommandant

1.. \f. Swan, ,·an Sculers, \Yatcrbcr!(:. so on1·erwags dent· die dood, in die jeugdige ouderdom ,·an slep; :}8 jare,

van ons weggeskcur.

·n Sk~re van enige honclerde hot die laaste eer ann sy stoflike oorskot

bewys - 'n blyk van die 1iefde en

agting wat by geni.et hct.

Die lyksrede is gehou dour Ds. L

a-Legan van IVarmbad, bygcstaau deur Ds. R. J. Raa.th van ::-\ylsll'OOJn.

By die gra l lle1 ver skc:e personc

hulde gebriug ao:ln die OOr!Cdcnc, O.fl.

ook H/Gcnl. H. L. Noeth ling 'en Gent.

J. P. S. Rossouw. Al die sprckors hot die Crristelil•c deugde en eicnskappe

van tlie voortreflike jongman 6enocnt.

Vir sy huis asook vir die 0.1:1. is die

v'erlies onherstelbaar.

Panypo1itieke kringe bcsprock in die jongste tye die waarsk::ulikbeid

en die moontlikbeid van die sti~Ung

\'an

'

n

Sentrale Party.

. \fnr. Arthur Barlow, L.Y., het

hicr-die balletjie aan die rol gesil. en te

oordeel na sy mondslllk, gaan hy horn

glo aan die rol hou .

Dr. Colin Stcyn sc naam word g<'·

noem in vcrband met die leierskap

van hierdie party.

Die voomeme is glo om gcma tigde

elemeute, d.i. teleurgesteldes, uit die

verskillende politieke P~trlye saam te gooi in 'n Sentrale p,arty, watter par-ty dan voorsien moet word van 'n

slerk ekonomiese program.

l\fnr. l3arlow he~ in sy blaadjic

reeds die lode van die Herenigde·

Party uilgenooi om so 'n slap tc oot ·-woeg; en om 'n blok te vorm saam

met die ontevrede lede van die Vcr

-enigdc Party.

II ',erdic Senfrale l'arlr-t:-rtlagle YC r-H1:1i die fiJ)ie~c Jla'dy-J)olitickc h.t·ein.

Dit is oorbekend dat 'n pol itielie

!):tr!y nog nooit bestaansveili;;heid or

ekonomiese sekuriLeit aan eni,;e 1·olk

gege~ het nie. As instrument \'an die kapitalisme is hy ecnvoudig nie daar-toe in staat llic.

Dit \\'Set die pa.rt.y-politici. Hullc k.:tn derba.lwe voorsien, dat. binne die 1·aam11·erk van na-oorlogse chaos,

daar eersdaags 'n periodc van biHere teleurst'elling en onmugtcring vir lode

van politieke partye gaan aa11brcek.

Bulle wect dat d~e volk om brood

g::tan v1;:1. en dal die pa.rly-polilici vir

hulle net woorde sal kan gee. J rullc

hou ook rckcning met die feit daL die

volk 'n sladium kan bcreik waarop hy, in sy magtelose woede, sy no

li-,

lieke party aan die galg sal wil hang.

Yit· bierllie soo..t. HrCliSI' wil lntliP

llllll YrOI't::tyclig- 'n 1111\\'(' fui:-tr sl;('JI.

Han lun die ;,;irkclloop ,·au hPinl'' r:< ,\'11

onfnngterin!!: "'YCCr ~·an YOrn·a\' arm

IJc;;i 11.

Ons dink clat min mensc !tulle dour

hiCJ·dic cleursigtigtelike plan sal laat

mislei. Die mensdom en ook oas ,·olk

hel 'n swdium b'ereik, waar·op lly met

niks minder as die ogle artikel lcvrede

snl woes 11ic. Die. YOlk wil Sosialismc

Yir die ,·olk en Y:\11 die voll~

h

e

.

Die

volk sal nic baie lank uog die ~pecl

bal van polilieke panre bly nie. Hy

is besig om hom saam te sneer in sy

e:e ,·olksorgauisas:e wat ~e!'ag: sal hC:·

om sy nasionalc aspirasics te bevr

·e-dig en om sy sosiale bestaan tc bc

-veilig.

Di{! Franse Sosialisticse Pa1·ty

dring by die regcring daarop aan dat

die regte wat die Jode in F'ranltrYl\ gehad hot voor die Duitsc bescttin~;

dour wctgcwing herstcl moet word; en dat die twec Franse organisasics wal

geslig is om clit tc vcrhoe·d I'

Orout-n.gsaam moot word.

Di<e JXIrty eis ook 'u onmiddellikc mobilisa.siebcvel in belang 1':111 ak

-ticwe oorlogvoeTing teen Duitsland.

ln die \lCrs is aangekondig dat die

Nasionalc Heriustellingsraad, wat

die :\!inistcr van Demobilisasie van

~d,·ies moot bcdien. saamgestel is en

alreeds vcrgader bet.

0Jwallend is dit da1. daar nie ee:1 cnkclo Afrikanosc naam voorkom ill

die lys van ~epubliseerd-e name van

lede van hie1·dic raad nic!

En tot:: is meer as 60 persent van die sold ate .:\all die gevegsfronte

.Vri-kaanssprekend.

Daar bestaan drie solclate-organisa.

-s:cs in ons land - die )1.0.T.H's, tlie

H. RS.L. en die Springboklcgioen.

l~ersg•enocnHle twee is F.mpire-ge

-oriet:lccrd en laasgenocmcle heL ns Ieier scrs.-maj. Isacowit~ en heul mot

die l(ommunislle!

liln lo~ moet die <1uisendc Af

ri-kaansspr·cl<cnde soldale ook getl

emo-biliseer word en opgen•eem word in

die burgcrlike 1cwc.

f, tl hullc ool\ maar, soos dit al to

dil\wcls die lot van die Afrikanervolk in sv leie land was, tel'l·ede moet wecs

met' die minclcrwaardige en oorskict

-poss~·cs?

J)ie hlocd vun dir Afrilmnenolk

,·hwi in l!ullc nre, cu die Al'f'il;a:-~ns(' Y nlllilhcwc;.:-ing, die Ossewnl,ra 1111 w:t!!, ::al fer g .. Jt.;.:-cucrtyd ool; rir ilullc in tlie hrc,.sl' moe! tree, w~11ri hnlle 1:-; ons hrotr>: .

OlE VH

O

U

S

E

B

ESIELll'iG

Die bejaarde Komdte. D. Spies van

Blood rivicr, N:lta I, het weereells ·n

bcwys gelcwcr van die onstuitbarG

gees van opoffering wn.:nmee offisiere en br::tndwagte v.1n die Ossewabra nd-wag hul pligi.e nakom. JToe\I'Cl sy

reeds bcja.nrd is en haar gesondheid

niles te wenso ool'laat, hct sy onlangs

uit die· bed uil opgestaan om by die

planslil<c vccvendusic kook en tee te

bcdien. Sodoende kou sy die mooi be

-dra;::- v:u1 !ll vir die O.B.-Noodhui p-fonds insamel.

Sells

baHr siokte 1\011

J1.ur nie slnit 0111 mi~kictt 1rog rir

lausfe hanr soYeclst.e tjck ~yir die -rr.r·

wortlin~

r

au

bm1r rolk in

t

e s

:

n

c

l

nie.

Komdte. Spies is die eggenote yan

Oud-Senalor A. T. Spies.

MIEEM 'f®IE

JIN

IE'®P1DJLJUl!rJHTIT

!ffi

1~

W~

P. Af\!

DEf~~IND~

Wm

EV..

D

lf:tmwp./Auitf

-51G

AI1ETTE

ROND

O

F OVAAL

ALGEMENE ITANDFJL.d.A.U

en

PROD

tJKTE KOPER

S.

J. K R Y N

A

U '\V

\'lr

Kruidenierswa

re

teen die

billikste

pryse.

B

estellings word opgcnccm

en

on

middellik

by

u huis

nfgelewer.

II/... GAnOIA eo Z..'UWESTBAAT

'?'-on e8 .Bns ...

BEAUFOR

T-W

ES.

IS V KAB BAlE BESKADIO Ci '!\ 0!\0ELUK?

Brt.as dlc na ODJI en BlCtJ 'dlc re~ultant ! ! _

ROELO

U

BARI~Y

(Edm

s

.

) Bpk.

llOBEB1'80N - llO~"TAGU - BOl'i\"U;\'ALF. - L.\J!\GSDURG.

OM op~~· 1.!1 b~u!<. V"'l'l ongelok en mcganlesc !Jen.tehverlr, en sml't'r ..-nn 1\Arre.

~ence vtz: Ford, Ftreswceb!Uldo en Plaa,~;c:cedskap. \'I.Nllo"IGZ E..'i DEEGLUiE DlE.:o\S GEWAA.BBOllG.