Staaroperatie

(1)

Staaroperatie

(cataractoperatie)

Staaroperatie

Staar is een vertroebeling van de ooglens. Hier leest u meer informatie over staar. Staar kan u belemmeren in uw dagelijks leven. Het kan u bijvoorbeeld hinderen bij autorijden, televisie kijken en lezen. Uw oogarts zal u dan een staaroperatie voorstellen. Soms is er ook een medische noodzaak om een staaroperatie uit te voeren. Bekijk onderstaand filmpje of lees alle informatie rustig door ter voorbereiding.

Waarom staar behandelen?

Staar gaat nooit vanzelf over. Als we uw staar niet verhelpen, gaat u alles steeds waziger zien. Uiteindelijk kunt u alleen nog licht en donker onderscheiden. Uiteraard kijken we of uw ogen nog andere afwijkingen hebben die het zicht nadelig beïnvloeden. We informeren u over de verbeteringen die we verwachten, maar ook over eventuele beperkingen en risico’s die verbonden zijn aan een staaroperatie.

Voorbereiding

Vooronderzoek

Als we samen met u besloten hebben te opereren, volgt een afspraak voor nader onderzoek bij de oogheelkundig consulent. Dit is het vooronderzoek. Tijdens dit vooronderzoek meten we de sterkte van de kunstlens die tijdens de operatie in uw oog wordt geplaatst. De

oogheelkundig consulent spreekt met u af wanneer de operatie plaatsvindt en wanneer u voor nacontrole komt. Ook beantwoordt de consulent al uw vragen.

(2)

Als u contactlenzen draagt

Contactlenzen mag u gedurende minimaal 2 weken voor het vooronderzoek niet meer dragen. Een contactlens vervormt tijdelijk het hoornvlies, dit zorgt voor een verkeerde lensberekening. Dit geldt voor zowel harde als zachte contactlenzen.

U krijgt een recept voor een rol leukopor pleister en twee flesjes oogdruppels. We raden u aan de flesjes met oogdruppels op tijd op te halen bij uw apotheek. Bewaar ze daarna ongeopend op kamertemperatuur. Later op deze pagina vindt u het druppelschema, hoe u de medicijnen rondom de operatie moet gebruiken. Kunt u niet zelf druppelen? En heeft u niemand in uw omgeving die dit voor u kan doen? Neem dan ruim voor de operatie contact op met de thuiszorg in uw woonplaats.

U ontvangt van ons een vragenlijst met vragen over uw ziektegeschiedenis, allergieën en medicijngebruik. We vragen u deze lijst nauwkeurig in te vullen en mee te nemen naar het vooronderzoek. Gebruikt u bloedverdunners? Hier kunt u gewoon mee doorgaan.

De dag van de operatie

Op de dag van de operatie meldt u zich op het afgesproken tijdstip op het Oogcentrum (locatie Blaricum A-vleugel, etage -1). De operatie duurt ongeveer 30 minuten. Inclusief de voorbereidingen en de nazorg bent u circa 2 uur in het ziekenhuis.

Heeft u koorts? Hoest u erg? Neem dan contact met ons op, T 088 753 22 52, en overleg met de oogheelkundig consulent of de operatie door kan gaan.

U moet zich op de dag van de operatie goed wassen of douchen en schone, comfortabele kleding aantrekken. Ook mag u deze dag geen make-up of crème aanbrengen op of rondom het oog dat geopereerd wordt. Sieraden en kostbaarheden kunt u beter thuis laten. Voor de operatie onder druppelverdoving mag u eten en drinken, u hoeft dan niet nuchter te zijn.

Kom niet alleen! Laat u op de dag van de operatie begeleiden.

Na aankomst krijgt u een klein tabletje in het te opereren oog. Dit tabletje verwijdt de pupil. Hier voelt u niets van. Vlak voor de operatie neemt u plaats op de operatiestoel. We bedekken uw kleding met een deken, u krijgt een muts over uw haar.

De verpleegkundige of oogheelkundig consulent verdooft uw oog met verdovende oogdruppels. Daarna brengt zij u naar de operatiekamer. In de meeste gevallen kan de operatie onder druppelverdoving plaatsvinden. U mag een rustgevend tabletje (oxazepam) innemen op de dag van de operatie. Als u dit wilt, meld dit dan bij de consulent. Soms is een injectie of algehele narcose gewenst. Dit komt naar voren tijdens het vooronderzoek. In dat geval krijgt u een afspraak bij de anesthesist.

Routebeschrijving Oogcentrum

Locatie Blaricum A-vleugel, etage -1:

(3)

Neem de polikliniekeningang van het ziekenhuis (ingang naast de huisartsenpost).

Loop rechtdoor en ga door de klapdeuren (naast de balie van de Dagopname).

Blijf rechtdoor lopen, door de ‘kunstgang’ naar de ander kant van het ziekenhuis.

Aan het einde van de gang ziet u op de muur waar u tegenaan loopt een zwarte knop.

Door op deze knop te drukken gaan aan uw linkerhand de klapdeuren open.

Ga direct na de klapdeuren naar rechts, richting het Oogcentrum.

Het Oogcentrum bevindt zich aan het einde van deze gang.

De staaroperatie

In Tergooi passen we een moderne techniek toe: phaco-emulsificatie. Dit betekent letterlijk: verpulveren en opzuigen van de lens. In het oog maken we kleine sneetjes

waardoor de oogarts met hele kleine instrumenten naar binnen gaat. De ooglens zit in een omhulsel, het lenskapsel, aan de voorkant maken we een opening. De lens wordt dan door ultrasone geluidstrillingen in kleine stukjes verpulverd en uit het oog gezogen.

Het lenskapsel blijft in het oog achter. Hierin plaatsen we een heldere opvouwbare kunstlens. In het oog ontvouwt de lens zich, door middel van flexibele pootjes zet de lens zich vast in uw eigen lenszakje. Omdat we slechts kleine sneetjes in het oog maken, hoeven we dit meestal niet te hechten.

Tijdens de operatie

De operatie duurt ongeveer 20 tot 30 minuten, maar kan soms langer duren. Uw gezicht dekken we tijdens de operatie af met een steriel laken. Een boog houdt dit laken bij uw neus en mond omhoog, hier komt continu frisse lucht uit. We plaatsen in het te opereren oog een ooglidspreider. Die zorgt ervoor dat het oog tijdens de operatie open blijft, ook als u moet knipperen. Het is belangrijk dat u tijdens de operatie zo rustig mogelijk blijft liggen. Geef het aan als u pijn voelt of zich tijdens de operatie niet prettig voelt. Moet u hoesten of niezen? Waarschuw dan de oogarts!

Tijdens de operatie hoort u verschillende geluiden. Dit zijn geluiden van de apparatuur.

Omdat uw pupil verwijd is, u onder een steriel laken ligt en we een operatiemicroscoop gebruiken waar licht uit komt, ziet u niets van de ingreep. Als we aan het eind van de operatie het steriele laken verwijderen, ziet u met het geopereerde oog bijna niets. Dit is tijdelijk. Dit komt door de overbelichting gedurende de operatie. Het geopereerde oog wordt met een plastic kapje afgedekt. Daarna gaat u weer terug naar het Oogcentrum.

Na de operatie

U heeft het kapje voor uw geopereerde oog en mag na de operatie niet zelf autorijden. Laat u dus begeleiden! Uw begeleider kan tijdens de operatie wachten in het Oogcentrum. Een uur na de operatie houdt de werking van de verdoving op. Tenzij de oogarts u iets anders heeft voorgeschreven, kunt u bij pijn het beste één of twee tabletten paracetamol (van 500

(4)

mg) innemen. Blijft u pijn houden of bent u misselijk, dan raden we u aan contact met ons op te nemen.

De dag na de operatie kunt u het kapje verwijderen. Maak het kapje schoon met warm water en zeep. Tijdens het slapen moet u dit kapje de eerste week dragen om het geopereerde oog te beschermen.

Het kan zijn dat u na het verwijderen van het oogkapje wazig ziet. Als deze wazigheid toeneemt in de dagen na de operatie of als het geopereerde oog pijnlijk wordt, is het belangrijk dat u direct contact opneemt met de oogheelkundig consulent. Als dit in de avond of in het weekend gebeurt, bel dan met het algemene nummer van Tergooi. Zij nemen dan contact op met de oogarts die op dat moment dienst heeft.

De oogheelkundig consulent belt u de dag na de operatie op om te horen hoe het met u gaat. Wij raden u aan de eerste week tijdens het slapen het oogkapje te dragen om te voorkomen dat u tijdens het slapen per ongeluk in uw ogen wrijft. Het oogkapje kunt u bevestigen met de leukopor pleister die u tegelijk met de oogdruppels bij uw apotheek heeft gekregen.

Oogdruppels

U heeft 2 soorten oogdruppels gekregen.

Tobradex (tobramycine/dexamethason). Dit is een combinatie van een 1.

ontstekingsremmend medicijn en een antibioticum om een bacteriële infectie tegen te gaan.

Yellox (broomfenac). Dit is een ontstekingsremmende oogdruppel.

2.

Bent u allergisch voor een antibioticum of NSAID? Geeft u dit dan door aan de oogarts of consulent.

U kunt na het opstaan het oogkapje verwijderen en starten met de oogdruppels volgens het schema hieronder. Het maakt niet uit welke u het eerst gebruikt, als u maar minimaal twee minuten tussen beide druppels wacht.

Aanwijzingen voor het druppelen

Neem plaats in een luie stoel, met uw hoofd achterover.

Kijk omhoog.

Trek uw onderooglid een stukje naar beneden.

Er ontstaat nu een ‘geultje’ tussen het onderooglid en het oog.

Laat hierin een druppel vallen.

Knipper voorzichtig; het oog niet stijf dichtknijpen.

Let op: houd het flesje niet te dicht bij het oog en doe het dopje er weer op.

LET OP: Gebruikt u oogdruppels tegen glaucoom? Ga hier dan mee door zoals gebruikelijk.

(5)

Dus ook in het geopereerde oog. Doe het alleen niet op de avond van de operatie dag zelf.

Druppelschema

1 dag voor de operatie:

Tijd Tobradex Yellox

’s ochtends 1 druppel 1 druppel

’s middags 1 druppel –

’s avonds 1 druppel 1 druppel

Op de ochtend voor de operatie:

Gedurende de 1e week na de operatie:

’s middags 1 druppel –

Tijd Tobradex

’s ochtends 1 druppel

Adviezen voor een beter herstel

Direct na de operatie mag u uw gebruikelijke activiteiten hervatten, zoals televisie kijken, lezen, rondlopen en boodschappen doen. Wees de eerste week voorzichtig met het

afdrogen van de huid rondom het oog. U kunt de huid hier voorzichtig droog deppen.

Het normale dagelijkse tillen, bukken, persen, hoesten, niezen en douchen is toegestaan. U mag ook gewoon iets van de grond oppakken.

(6)

De eerste 2 weken na de operatie mag u niet:

in uw geopereerde oog wrijven een contactsport beoefenen zwemmen of naar de sauna gaan

make-up aanbrengen op of rondom het geopereerde oog tuinieren

naar de kapper gaan

een dierenhok schoonmaken

Na deze twee weken mag u uw gebruikelijke leven hervatten.

Autorijden:

Of en wanneer u weer mag autorijden is afhankelijk van uw totale gezichtsvermogen.

Overleg dit met uw oogarts.

Druppelen glaucoom

Druppelde u voor de operatie al met oogdruk verlagende (antiglaucoom) oogdruppels? Ga hier dan mee door, tenzij de oogarts u een ander advies heeft gegeven. Als u altijd ’s

ochtends druppelt, doet u dit ook de ochtend van de operatie en de volgende ochtend na het verwijderen van het kapje. Als u ’s avonds druppelt, druppel dan wel de avond vóór de dag van de operatie maar niet óp de avond van de operatiedag. U draagt dan een

beschermende oogkap. De avond na de dag van de operatie hervat u het normale gebruik van uw oogdruk verlagende oogdruppels.

Opticien

Zes weken na de laatste staaroperatie (in geval van 2 ogen) kunt u naar de opticien voor een nieuw briladvies. De operatiewond is nu geheel genezen. Het is in de tussentijd soms prettig een standaardleesbril te gebruiken.

Algemeen informatie over een staaroperatie

Ondanks een goede oogmeting kan na de operatie onder- of overcorrectie ontstaan.

Of vervorming van het hoornvlies (astigmatisme). Dit houdt in dat u een bril nodig heeft om optimaal te kunnen zien. Dit risico is groter na een vroegere refractieve laserbehandeling.

Er kan een tijdelijke toename ontstaan van lichtgevoeligheid, schittering, een schaduw aan de buitenzijde van het oog of een lichte wisseling in gezichtsscherpte.

Na de behandeling kan een tijdelijk gevoel van pijn (zandkorrelgevoel) aanwezig zijn.

Het oog kan enige hersteltijd nodig hebben voordat u er weer goed mee kunt zien.

Mogelijk ziet u na de operatie (weer) zwevende vlekjes (mouches volantes).

Het uiteindelijke gezichtsvermogen na de operatie hangt vooral af van de gezondheid van het oog dat geopereerd is.

(7)

Controles

Eerste controle: op de dag na de operatie, telefonisch tussen 10:00 en 12:00 uur.

Tweede controle: 1 tot 4 weken na de operatie, op de polikliniek.

Bij de volgende klachten moet u eerder contact opnemen:

Pijn aan het oog

Bij pijnklachten kunt u eerst één à twee tabletten paracetamol à 500 mg nemen.

Heeft u na één uur nog steeds erge pijn, neem dan contact met ons op.

Rood oog

Het oog kan na de operatie rood zijn, dat is normaal en moet langzaam wegtrekken.

Wordt de roodheid van het oog in de dagen na de operatie erger, neem dan contact met ons op.

Slechter zien

De eerste dagen na de operatie kan het zicht nog wat waziger zijn. Dit is normaal, het zicht wordt geleidelijk beter in de dagen die volgen. Merkt u dat het zicht juist

slechter wordt, dat u plotseling vlekken of lichtflitsen ziet of dat een gedeelte van het gezichtsveld ontbreekt? Neem dan contact met ons op.

Complicaties

Zoals voor elke medische ingreep geldt, zijn ook bij een staaroperatie het verloop en het eindresultaat niet 100 procent voorspelbaar. In het algemeen is het risico op een

complicatie bij een staaroperatie klein.

In ongeveer 1% tot 2% procent van de operaties loopt de operatie technisch moeizamer dan verwacht. Voorbeelden hiervan zijn:

het lenszakje kan te zwak zijn om een lens in terug te plaatsen;

het lenszakje kan stuk gaan tijdens de operatie;

het lukt niet alle lensresten te verwijderen;

soms blijkt pas na de operatie dat er een lensrestje is achtergebleven in het oog.

In een aantal gevallen merkt u daar als patiënt niets van en herstelt het oog net zo

voorspoedig als anders. In een aantal gevallen vergt het herstel meer tijd. Heel af en toe is een tweede operatie nodig.

Tijdelijke problemen, die meestal goed op oogdruppels of tabletten reageren, kunnen zijn:

Verhoogde oogdruk (dit kan soms pijn veroorzaken na de operatie), of een zwelling in de gele vlek van het netvlies (waardoor de gezichtsscherpte kan dalen).

Zwelling van het hoornvlies, dit kan soms direct na een operatie aanwezig zijn. Dit veroorzaakt een wazig zicht, maar verbetert meestal vanzelf.

Het hoornvlies kan ook blijvend verslechteren na een staaroperatie. Dit geldt met name voor patiënten met een bestaande hoornvliesaandoening. In het uiterste geval is een hoornvliestransplantatie nodig.

Na een staaroperatie is het risico op het ontstaan van een netvliesloslating

(8)

toename van zwevende vlekjes, lichtflitsen of een toenemende uitval van het

gezichtsveld. Neemt u dan contact met ons op. Lang niet altijd is bij deze symptomen sprake zijn van een netvliesloslating, maar de oogarts moet dit wel beoordelen.

Er kan een bloeding of infectie optreden. Als deze ernstig verloopt, kan het zicht blijvend verminderen. Gelukkig komt deze complicatie zeer zelden voor.

Nastaar

Na de staaroperatie kunt u nastaar krijgen. Soms ontstaat dit snel na de operatie, meestal pas na enige jaren. Het oorspronkelijke lenszakje, waarin de kunstlens is geplaatst,

vertroebelt. Het gezichtsvermogen loopt dan geleidelijk weer terug. Met een laserbehandeling kunnen we dit poliklinisch verwijderen.

Lenskeuze

De oogarts kan tijdens de staaroperatie diverse lenzen plaatsen. Hier leest u meer informatie over de lenskeuze.

Vragen?

Bel tijdens kantoortijden de oogheelkundig consulent T 088 753 22 52

Bel buiten kantoortijden de Spoedeisende hulp T 088 753 15 60 (Hilversum) of T 088 753 16 60 (Blaricum)

Contact

Oogcentrum T 088 753 1260

Ma t/m vr 8:00 - 16:30 uur

Oogheelkunde - Polikliniek T 088 753 12 60

klantcontactcentrum@tergooi.nl Ma t/m vr 8:00 tot 16:30 uur