1
BESPARINGSVOORSTEL HUISVESTINGSKOSTEN GGD TEN GUNSTE VAN GEMEENTEN
1) INLEIDING
In de vergadering van het Algemeen Bestuur van de GGD Brabant-Zuidoost op 1 juni 2011, zijn belangrijke besluiten genomen over het huisvestingsbeleid van de GGD. Het principebesluit om de uitvoerende diensten in een centraal kantoor in Eindhoven te huisvesten en de directie en staf voorlopig in het bestaande gebouw in Helmond te laten, is toen genomen.
Inmiddels zitten de uitvoerende diensten al weer een hele tijd tot volle tevredenheid in het gebouw “De Witte Dame” aan het Clausplein in Eindhoven en zit directie en staf, samen met op Helmond gerichte medewerkers, nog in het GGD gebouw in Helmond.
Van aanvang af was het plan was om dat gebouw te verkopen als dat tenminste onder financieel aantrekkelijke voorwaarden, mogelijk zou zijn. De ambitie blijft namelijk om de organisatie op één centrale plek in de regio te huisvesten en op plaatsen waar we een concentratie van onze klanten aantreffen, een lokaal servicepunt te vestigen. Dit zou betekenen dat bij verkoop van het gebouw in Helmond (verhuur ervan is destijds al als irreële optie terzijde gelegd) in die gemeente een servicepunt zou moeten worden gemaakt.
2) VERKOOP GGD GEBOUW HELMOND
Medio 2012 heeft de GGD het gebouw op de markt te koop aangeboden. Dit nadat gebleken is (de makelaar had dat al voorspeld) dat het verhuren van het pand, ook tegen prijzen die zwaar onder de geldende marktprijs liggen, geen enkele kans van slagen heeft.
Ondanks de zeer lastige marktomstandigheden is het gelukt om het GGD gebouw in Helmond te verkopen. Gesteld voor de keuze om nog jaren lang met een te groot en ongeschikt gebouw te zitten dan wel dat te kunnen verkopen, zij het met een behoorlijk boekverlies, heeft het bestuur besloten om dat verlies te accepteren. Dit omdat de huidige marktsituatie het onmogelijk maakt om het gebouw tegen boekwaarde te verkopen en die verkoop al met al toch zou leiden tot een verlaging van de huisvestingskosten van de GGD. Bovendien was deze verkoopmogelijkheid aantrekkelijk omdat een deel van het gebouw in gebruik kon blijven voor de functies die de GGD in Helmond voor de inwoners beschikbaar moest houden.
Op de 1e tot en met de 4e verdieping zal de koper kleine appartementen ontwikkelen.
De GGD heeft het pand verkocht tegen acceptabele voorwaarden, die na een overzienbare
periode bovendien voor gemeenten een structurele verlaging van de bijdrage aan de GGD oplevert.
3) GEVOLGEN VAN DE VERKOOP
Nu overeenstemming is bereikt over de voorwaarden van de verkoop van het gebouw zal dat onder andere moeten betekenen dat het boekwaardeverlies dat daarbij optreedt in één keer in de
exploitatie van de GGD moet worden opgenomen. Gezien het huidige saldo van de Algemene Reserve van de GGD zal dat betekenen dat die negatief wordt. In die situatie dient dan volgens de voorschriften aan het bestuur onmiddellijk een plan voorgelegd te worden hoe en op welke wijze dat negatieve saldo weggewerkt zal gaan worden.
De GGD begroot het exploitatieverlies 2013 bij verkoop per 1-9-2013 op ca. € 695.000. Dat bedrag resulteert wanneer we voor het verschil in boekwaarde en de verkoopprijs, de
terugontvangen compensabele BTW*, en de voorziening onderhoud voor het gebouw inzetten.
Voor verhuizing en kleine aanpassingen van de Callenburgh worden nog eenmalige kosten verwacht.
2
Hieronder staat de berekening, die van toepassing zal zijn wanneer de akte voor de eigendomsoverdracht van het gebouw per 1 september 2013 zal worden gepasseerd.
Boekwaarde gebouw per 1-9-2013: 3.178.000 Af: saldo onderhoudsfonds: 368.000 Resteert: 2.810.000 Verkoopprijs 2.000.000
Boekwaarde verlies 810.000 (destijds geraamd op 750.000) Directe dekking uit btw-compensatie
bijdragen van gemeenten: 165.000 Eenmalige kosten Callenburgh 50.000 Exploitatieverlies: 695.000
* Gemeenten hebben er eerder mee ingestemd de BTW-compensatie die zij ontvangen vanwege de investeringen in huisvesting en nieuwe werkomgeving door de GGD, weer terug te storten naar de GGD. In de oorspronkelijke huisvestings-calculaties is deze post opgenomen als verlaging van de investeringskosten/negatieve investering. Dit bedrag zou nu in de plaats daarvan ook in 1 keer vrij kunnen vallen om daarmee een deel van het boekverlies te dekken.
De GGD vindt het boekverlies op de verkoop van de Callenburgh ook acceptabel, omdat het de organisatie in staat stelt om invulling te geven aan het beleid om de organisatie zoveel mogelijk op een centrale plek in de regio te huisvesten. Die mogelijkheid is aangegrepen, omdat men - gezien de moeilijke marktsituatie - niet verwachtte dat die zich op afzienbare termijn weer zou voordoen.
4) BESPARINGSVOORSTEL HUISVESTINGSKOSTEN TEN GUNSTE VAN GEMEENTEN Als gevolg van de verkoop van het GGD- gebouw gaan de meeste daar nu gehuisveste medewerkers naar “De Witte Dame”, het GGD gebouw in Eindhoven. Men is er destijds van
uitgegaan dat in die situatie in” De Witte Dame” ruimte moest worden bij gehuurd of aanpassingen moesten worden gedaan in de huidige setting van dat gebouw. De ervaringen met Het Nieuwe Werken en de omstandigheid dat in Helmond wat werkplekken en archief in het servicepunt kan worden gemaakt leidt tot de conclusie dat aanpassing en uitbreiding van “De Witte Dame” niet nodig is. Daardoor kan structureel € 200.000= op de huisvestingskosten worden bespaard. Deze bezuiniging kan in het vooruitzicht worden gesteld op een moment dat sommige gemeenten overwegen om extra op het GGD budget te korten.
Vanwege de kwetsbare vermogenspositie van de GGD wordt voorgesteld om de besparing totdat de GGD een reserve van vijf % heeft bereikt, (dat is met de huidige gegevens een bedrag van
€ 550.000) voor de helft ten gunste van de GGD en voor de helft ten gunste van de gemeenten te brengen. Redelijkerwijs mag dan worden verwacht dat de besparing met ingang van 2017 geheel ten gunste van de gemeenten komt.
5) FINANCIERING BOEKVERLIES
Hierboven is al aangeven dat de verwerking van het boekverlies in de exploitatie zal leiden tot een negatieve Algemene Reserve. De GGD is daar heel begrijpelijk geen voorstander van. De toch al kwetsbare financiële positie van de GGD zou daardoor zo wankel worden dat men dit
onaanvaardbaar vindt.
Weliswaar mag de GGD een negatieve reserve hebben, maar als die situatie zich voordoet moet onmiddellijk een plan worden gemaakt waaruit blijkt hoe en op welke termijn die wordt
aangezuiverd.
3
Bovendien heeft het bestuur van de GGD vanaf het ontstaan van de instelling (2008) vastgesteld dat moest worden gewerkt aan een behoorlijke reserve voor de GGD. Die reserve moet worden gevormd door zoveel mogelijk te werken aan positieve jaarresultaten; gemeenten stellen voor dit doel geen geld beschikbaar. De reserve bedraagt per ultimo 2012, nadat het resultaat over 2012 ten laste van die reserve is gebracht ongeveer € 250.000.
De financiële situatie van de GGD is op dit moment zodanig dat het boekverlies op de verkoop van het gebouw, redelijkerwijs niet kan worden gedragen. Omdat de verkoop van het gebouw de GGD in staat stelt om structureel op de huisvestingskosten te bezuinigen, is er zowel voor de GGD als de gemeenten een rechtstreeks belang om dit toch mogelijk te maken.
Daarom wordt aan de gemeenten gevraagd eenmalig een bijdrage aan de GGD te verstrekken voor de financiering van het exploitatieverlies op de verkoop van het GGD gebouw in Helmond. Die bijdrage is € 0,9363 per inwoner. Omdat door de verkoop van het gebouw de huisvestingskosten worden verlaagd, kan de jaarlijkse bijdrage van de gemeente structureel met € 0,2694 worden verlaagd, zodat de eenmalige bijdrage in zes jaar wordt ‘terugverdiend’ (de eerste jaren wordt de besparing voor de helft gebruikt om bij de GGD een minimale reserve te vormen).Voor gemeenten is dat een aantrekkelijk voorstel dat immers leidt tot een structurele bezuiniging.
6) PROCEDURE
Over het verkoop-voorstel is advies gevraagd aan de Commissie Secretarissen en Controllers van de GGD. Deze commissie, die destijds is ingesteld rond de fusie van de GGD Zuidoost-Brabant met de GGD Eindhoven, is (zoals de naam al aangeeft) samengesteld uit functionarissen van de
gemeenten die op grond van hun positie en deskundigheid met afstand én betrokkenheid kijken naar de voorstellen. Zo hebben in de commissie, die staat onder voorzitterschap van de
gemeentesecretaris van Deurne, de gemeentesecretaris van Helmond en de concerncontroller van de gemeente Eindhoven zitting. Het advies van de commissie is positief.
Het voorstel ( inclusief de gevolgen ) is ook onderwerp van overleg geweest in de Commissie Financiën van de GGD. Deze commissie bestaat uit een aantal portefeuillehouders zorg van de gemeenten in Zuidoost-Brabant. Ook deze commissie adviseerde positief.
De accountant van de GGD wees op de fragiele en kwetsbare financiële positie van de GGD en op het belang van een behoorlijke reserve voor de GGD.
De GGD en koper zijn definitief tot overeenstemming gekomen en vervolgens gaat een procedure van veertien weken lopen waarin de koper nagaat of aan alle externe voorwaarden kan worden voldaan, zoals op het gebied van het bestemmingsplan en dergelijke. Van de kant van de
gemeente Helmond maakt de BIBOB procedure onderdeel uitmaken van de vergunningverlening.
Dit betekent dat op grond van de wet Bevordering Integriteitsbeoordeling door het Openbaar Bestuur (BIBOB) de integriteit van de vergunning vrager zal worden beoordeeld. Pas na afloop van de procedure is de overeenkomst definitief c.q. is die ontbonden.
7) CONCLUSIE
In een tijd waarin de kantorenmarkt vrijwel stil ligt heeft de GGD zijn gebouw in Helmond kunnen verkopen tegen acceptabele voorwaarden.
De verkoop van het gebouw maakt het de GGD mogelijk om zijn huisvestingsbeleid zoals in 2011 geformuleerd te realiseren.
4
Het boekverlies op de verkoop van het gebouw is , gezien de marktsituatie, acceptabel. Dat verlies kan de GGD evenwel niet dragen zonder daarmee een negatieve reserve te creëren.
Door verkoop van het gebouw onder de vermelde voorwaarden kunnen de huisvestingskosten van de GGD structureel worden verlaagd;
Gemeenten wordt verzocht het boekverlies op de verkoop van het gebouw te betalen, daar staat een structurele daling van de bijdrage van de Gemeenten aan de GGD, tegenover.
Gezien de kwetsbare financiële positie van de GGD wordt voorgesteld om de
verlaging van de huisvestingskosten totdat de GGD een aanvaardbare reserve heeft kunnen opbouwen, voor de helft ten gunste van de GGD en voor de helft ten gunste van de gemeenten te brengen.
8) VERZOEK
De GGD verzoekt de deelnemende gemeenten om een eenmalige bijdrage voor de financiering van het boekverlies op de verkoop van het gebouw onder de toezegging dat daardoor de
huisvestingskosten ten gunste van de gemeenten structureel zullen worden verlaagd, zodat de gemeenten structureel op de bijdrage aan de GGD kunnen besparen.
De besparing wordt de eerste tijd voor de helft ten gunste van de GGD en voor de helft ten gunste van de gemeenten gebracht om de GGD in staat te stellen zijn fragile reserve positie te verbeteren Aan de raden wordt verzocht zijn zienswijze op dit voorstel te geven en die kenbaar te maken aan het dagelijks bestuur van de GGD. Het GGD bestuur zal de commentaren van de gemeenten bundelen en in een vergadering van het Algemeen bestuur van de GGD bespreken. Dit in het perspectief van het voorstel om te bezien of er voldoende draagvlak is bij de gemeenten om te besluiten de bijdrage van de gemeente en de verlaging van het bedrag per inwoner ten gunste van de gemeenten op de aangeduide manier, in de begroting van de GGD op te nemen.
WvH 3/6/13
