Schoolplan Maritieme Academie
Harlingen
2022 – 2026
Pagina 2 van 28 Inhoudsopgave
1. Inleiding 3
1.1 Doel en functie van het schoolplan 3
1.2 Totstandkoming 3
1.3 Opbouw 3
1.4 Vaststelling 4
2 De school 5
3. Leidende principes Dunamare en algemene missie MAH 7
3.1 Specifieke missie MAH 8
4. Zelfevaluatie 10
4.1 Interne analyse: Sterke en ontwikkelpunten 10
4.2 Externe analyse: Kansen en risico’s 12
5. Ambitie van de MAH 14
5.1 Strategisch beleid, streefbeeld en doelstellingen 14 5.2 Onderwijsbeleid, streefbeeld en doelstellingen 16 5.3 Personeel- en organisatiebeleid , streefbeeld en doelstellingen 21 5.4 Kwaliteitsbeleid, streefbeeld en doelstellingen 23
5.5 Financieel beleid 25
6. Bijlagen
1. Inleiding
1.1 Doel en functie van het schoolplan
Dit schoolplan van de Maritieme Academie Harlingen (MAH) is het beleidsdocument waarin we als school onze ambities voor de komende vier jaar beschrijven. We beschrijven onze missie, visie en ambitie, rekening houdend met de huidige stand van zaken van het onderwijs, personeel en financiën van de school en met externe ontwikkelingen waar de school mee te maken heeft/gaat krijgen. De ambities van de school zijn mede afgeleid van de missie en visie van Dunamare Onderwijsgroep (Dunamare).
Ambities verwoordt in beleid, een streefbeeld en doelstellingen vormen de basis voor de jaarplannen, teamplannen en sectieplannen. Dit maakt het personeel, leerlingen en ouders duidelijk wat de school wil bereiken met het onderwijs en hoe dit vorm krijgt in het dagelijkse onderwijs dat gegeven wordt.
Het schoolplan vormt de basis waarop andere schooldocumenten worden afgestemd, zoals bijvoorbeeld de schoolgids, het scholingsplan en het school-ondersteuningsprofiel.
1.2 Totstandkoming
De directie en schoolleiding van de MAH (MT) hebben medio januari 2021 gekozen voor een opzet voor het ontwikkelen van het nieuwe schoolplan: evalueren van het schoolplan 2017-2021, evalueren van de missie en visie (koers) van de school, analyseren van sterktes en ontwikkelpunten van de school (interne sterktezwakteanalyse), analyseren van de kansen en risico’s voor de school (externe ontwikkelingen), het ontwikkelen van een streefbeeld en het formuleren van de doelstellingen voor de nieuwe planperiode.
Daarna is door het MT gestart met het verzamelen van bronnen. Relevante beleidsdocumenten van Dunamare, bronnen voor een interne analyse zoals onderwijsopbrengsten, rendementsoordelen van de inspectie, tevredenheidsonderzoeken van leerlingen, ouders en bedrijfsleven, periodieke kwaliteitsonderzoeken van de inspectie, zelfevaluatierapporten en audits. Voor de externe analyse is bekeken wat er vanuit verschillende belangrijke stakeholders van de school - ouders, basisonderwijs, vervolgonderwijs, maritieme sector en arbeidsmarkt, samenwerkingsverbanden, politiek en samenleving, onderwijsinspectie, Dunamare etc. – op de school af komt.
Vanuit de missie en visie van Dunamare en de school, en de interne- en externe analyse is vervolgens de ambitie van de school beschreven in de vorm van staand beleid (onderwijs-, personeels- en kwaliteit beleid) een streefbeeld en de doelstellingen voor de periode 2022-2026.
Pagina 4 van 28 1.3 Opbouw
Het schoolplan van de MAH bestaat uit een aantal hoofdstukken. In hoofdstuk 1 worden doel en functie, de totstandkoming, de opbouw en de vaststelling van het schoolplan beschreven. In hoofdstuk 2 wordt een korte typering van de school gegeven. Vervolgens worden de missie en de visie (koers) van de school beschreven (hoofdstuk 3). Hoofdstuk 4 betreft een zelfevaluatie (interne en externe analyse) met een beschrijving van de sterke kanten, de ontwikkelpunten, de kansen en de risico’s van en voor de school. In hoofdstuk 5 wordt het staand beleid beschreven (strategisch (5.1), onderwijs en begeleiding (5,2), personeel en organisatie (5.3), kwaliteit (5.4), en financiën huisvesting en leermiddelen (5.5)). Op basis van dit staand beleid, de missie, visie en de zelfevaluatie is per beleidsdomein een ambitie (streefbeeld) 2026 beschreven. Per beleidsdomein worden vervolgens de doelstellingen voor de periode 2022-2026 beschreven.
1.4 Vaststelling
Medio oktober 2021 is de tekst voor het nieuwe schoolplan door het MT afgerond en vastgesteld.
Vervolgens is een eerste versie van het schoolplan voorgelegd aan het College van Bestuur (CvB) van de school en heeft de Medezeggenschapsraad (MR) van de school kennis kunnen nemen van het concept. Na een eerste goedkeuring van de tekst door het CvB is om instemming van de MR van de school gevraagd en verkregen op 28 oktober 2021. Vervolgens heeft het College van Bestuur het schoolplan vastgesteld op 22 november 2021.
2 De School
Bestuur:
De Maritieme Academie Harlingen is onderdeel van Dunamare Onderwijsgroep.
College van Bestuur Henk Post (voorzitter)
April van Loenen
Bezoekadres: Diakenhuisweg 5, 2033 AP Haarlem Postadres: Postbus 4470, 2003 EL Haarlem Telefoon: 023 – 53 03 600
E-mail info@dunamare.nl
Schooladres
Maritieme Academie Harlingen Almenumerweg 1
8861 KM Harlingen
www.maritiemeacademieharlingen.nl info@maritiemeacademieharlingen.nl
Brinnummer 01KL09
Directeur H.A.L. Mintjes
Typering van de school:
De signatuur van de school is algemeen bijzonder
Het aantal leerlingen op de MAH bedraagt in het schooljaar 2021-2022 140 leerlingen. Het leerlingenaantal is de afgelopen planperiode (2017-2021) verminderd met 78 leerlingen. De school bevindt zich in een zogenaamd krimpgebied. De verwachting is wel dat de daling van het potentieel aantal vmbo-leerlingen in de regio dat kiest voor een opleiding in de technische sector nu redelijk stabiel is, en de komende jaren weer zal toenemen.
Het wervingsgebied van de school bestaat – in afstemming met andere schoolbesturen met een aanbod Maritiem en Techniek - uit de noordelijke vier provincies (Friesland, Groningen, Drenthe en (de kop van) Noord-Holland).
De school heeft per 1 augustus 2021 65 medewerkers (OP en OOP). De schoolleiding bestaat uit een directeur en twee teamleiders, één teamleider voor het onderwijsteam en één voor het team van de huisvesting.
Pagina 6 van 28 De MAH in Harlingen biedt binnen het profiel Maritiem en Techniek de zogeheten basisberoepsgerichte- , kaderberoepsgerichte- en gemengde leerweg aan met als uitstroomrichtingen Rijn-, binnen- en kustvaart, en Jacht- en scheepsbouw. Deze VMBO-opleidingen duren vier jaar.
De school beschikt over huisvesting. De huisvesting speelt bij de nautische vorming een belangrijke rol.
Leerlingen van de MAH zijn in principe intern. Niet alleen omdat de meeste leerlingen te ver weg wonen om elke dag heen en weer te reizen, maar ook omdat leerlingen zich daarmee een sociale houding eigen maken die nodig is in de kleine gemeenschap aan boord van een schip. Voor leerlingen uit het eerste en tweede leerjaar is het wonen op de huisvesting niet verplicht. Leerlingen van de bovenbouw verblijven verplicht op de huisvesting.
Het schoolgebouw en de onderwijsfaciliteiten worden gedeeld met het ROC NOVA-college dat in Harlingen een aantal maritieme mbo-opleidingen verzorgd.
Nautisch vervolgonderwijs in het MBO:
De MAH en het ROC NOVA-College werken in het kader van de verticale beroepskolom in de maritieme sector nauw samen. Leerlingen van de MAH met een vmbo-diploma Rijn, binnen en kustvaart kunnen een aansluitende opleiding in de scheepvaart (en zeevaart) volgen op het NOVA College. Leerlingen kunnen (onder voorwaarden) doorstromen naar:
- Beroepsbegeleidende leerweg scheepvaart (BBL) schipper (MBO3) en kapitein (MBO4) - Beroeps-opleidende leerweg scheepvaart (BOL) stuurman/werktuigkundige kleine schepen
(MBO3)
- Beroeps-opleidende leerweg scheepvaart en zeevaart (BOL) stuurman alle schepen (MBO4):
Maritieme samenwerking en het expertisecentrum
De opleidingen in de sector Maritiem en Techniek worden op een aantal plaatsen in Nederland verzorgd.
Vanwege het specifieke karakter van de opleidingen wordt intensief samengewerkt met gelijksoortige opleidingen in IJmuiden (Maritiem College IJmuiden) Rotterdam (Scheepvaart en Techniek College) en Urk (Friese Poort). Er bestaat ook een nauwe samenwerking met de ‘maritieme’ opleidingen van het ROC NOVA-College.
Ook maakt de MAH deel uit van het samenwerkingsverband Maritieme Academie Holland.
Verschillende maritieme opleidingen in VMBO en MBO werken hier samen aan een verticale beroepskolom. Binnen dit samenwerkingsverband wordt een regionaal en (inter)nationaal expertisecentrum voor de binnenvaart in Harlingen ontwikkeld. Daarnaast neemt de MAH deel aan verschillende platforms voor VMBO.
3 Algemene en Specifieke Missie van de school
3.1 Leidende principes Dunamare Onderwijsgroep en de algemene missie van de MAH
Leidende principes Dunamare Onderwijsgroep
Dunamare Onderwijsgroep wil in het nieuw te ontwikkelen koersplan 2022-2026 scholen werken met zogenaamde ‘leidende principes’. Deze leidende principes worden afgeleid van drie domeinen en hebben betrekking op het onderwijs dat op de scholen wordt verzorgd en zijn dienend aan kansengelijkheid van leerlingen in de klas.
De drie domeinen zijn: kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. De uitwerking van deze domeinen vindt plaats medio 2022.
Algemene missie MAH
De MAH verzorgt onderwijs voor leerlingen die voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (VMBO) volgen. De school biedt drie leerwegen aan met de mogelijkheid van leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) en/of leerwerktrajecten: De basis- en kaderberoepsgerichte leerweg, en de gemengde leerweg binnen het examenprofiel Maritiem en Techniek met als uitstroomrichtingen Rijn-, binnen- en kustvaart, en Jacht- en scheepsbouw.
De school richt zich bij het verzorgen van onderwijs op:
- het aanbieden van algemene kennis en vaardigheden, waardoor een leerling later goed kan functioneren in loopbaan en maatschappij, en
- het aanbieden van gerichte kennis en vaardigheden, waarmee de leerling na het behalen van het diploma een plaats kan krijgen in het bedrijfsleven of door gaat naar de beroeps-opleidende leerweg (BOL) of beroepsbegeleidende leerweg (BBL).
3.2 Specifieke Missie MAH
Ons instituut (school, schip, simulatoren en huisvesting) realiseert het verzorgen van goed voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs voor onze leerlingen en een goede begeleiding en verzorging van onze bewoners op de huisvesting, vanuit de volgende specifieke missie:
“WATER”, “VAREN” en “TECHNIEK” motiveren onze leerlingen, en onze leerlingen worden opgeleid voor het uitoefenen van een maritiem beroep. Met deze uitgangspunten stemmen wij onze didactische en pedagogische activiteiten in het onderwijs zo veel als mogelijk af op onze leerlingen. Onze begeleidende en verzorgende activiteiten op de huisvesting zijn zoveel mogelijk afgestemd op de behoefte van de bewoners.
School, schepen, simulatoren en huisvesting vormen gezamenlijk de pijlers van het onderwijs op ons instituut.
Pagina 8 van 28 Het doel van ons onderwijs reikt verder dan (de voorbereiding op) het beroep en het behalen van een beroepsgericht diploma. Wij willen onze leerlingen ook voorbereiden op een loopbaan in het vervolgonderwijs - voor het grootste deel van de leerlingen het vervolgonderwijs in de sector Maritiem en Techniek - en hun verdere maatschappelijke loopbaan.
Wij baseren de didactiek in ons beroepsgerichte deel van ons onderwijs op de bestaande competentieprofielen uit de beroepssector. Daarnaast wordt in ons onderwijs een verbinding gelegd tussen de niet-beroepsgerichte vakken, het beroepsgerichte vak en de latere beroepspraktijk.
Leerlingen krijgen de gelegenheid zich voor te bereiden op een sterk geautomatiseerde (maritieme) beroepspraktijk maar ook op een leven lang leren waarin automatisering, duurzaamheid en het gebruik van ICT een (steeds) belangrijke(re) rol spelen. Daarnaast zijn onze leerlingen voorbereid op het gebruik van ICT in het dagelijkse leven.
De school hanteert in pedagogisch opzicht in zowel onderwijs, verzorging en begeleiding van leerlingen (lees ook bewoners op de huisvesting) de principes van de ‘Verbindende School’: Iedere leerling is de moeite waard en wordt gewaardeerd om wie hij/zij is, wat hij/zij kan en wat hij/zij doet, binnen zijn/haar mogelijkheden en de kaders van de school. Leerlingen voelen zich veilig, hebben invloed en kunnen persoonlijke relaties aangaan.
Medewerkers van ons instituut zijn bevoegd voor hun vak en/of het uitoefenen van hun functie en werken continu aan het verdiepen van hun bekwaamheid/professionaliteit. Zij richten zich hierbij met name op de gewenste didactische en pedagogische aanpak in het onderwijs, en de gewenste wijze van begeleiden en verzorgen van de bewoners op de huisvesting. Medewerkers verantwoorden zich periodiek over de verdere verdieping van hun bekwaamheid in een gesprekscyclus (‘het goede gesprek’).
Een klimaat van veiligheid en welbevinden op school, schepen en huisvesting is voor leerlingen, bewoners en personeel een voorwaarde om de onderwijskundige ambities van de school (en schepen) maar ook de begeleidende en verzorgende taken van de huisvesting waar te maken.
Ons instituut oriënteert zich intensief op de omgeving, werkt constructief samen met (onderwijs)partners en andere belanghebbenden: de MAH is een regionaal- en internationaal kenniscentrum op het gebied van de binnenvaart. Een deel van haar activiteiten vindt plaats buiten het (V)MBO-onderwijs. De opbrengsten van deze activiteiten komen ten goede aan de reguliere opleidingen van het (V)MBO.
4. Zelfevaluatie
4.1 Interne analyse: Sterke en ontwikkelpunten van de school
Strategisch
Het aantal leerlingen op de MAH is de afgelopen jaren afgenomen van 218 in het schooljaar 2016-2017 naar 140 leerlingen in het schooljaar 2021-2022. Deze daling hield gelijke tred met de landelijke ontwikkeling van het aantal leerlingen in het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. De verwachting is dat de terugloop van het potentieel aantal vmbo-leerlingen in de regio stopt en het de komende jaren weer zal toenemen.
Alhoewel het relatieve marktaandeel in de werving van nieuwe leerlingen de afgelopen jaren is toegenomen blijft het zorgen voor voldoende instroom van nieuwe leerlingen en daarmee de absolute omvang van de school een aandachtspunt.
De school heeft qua percentage een substantieel deel leerlingen gemengde leerweg. Met de invoering van de Nieuwe Leerweg in het VMBO bestaat de kans dat deze gemengde leerweg wordt opgeheven.
Dit zal van invloed zijn op het al dalende leerlingenaantal op de school, en daarmee op de bekostiging en begroting.
De Maritieme Academie Harlingen heeft een zeer goede naam als (deel van het) Expertisecentrum in de sector Maritiem en Techniek.
Gezien de ontwikkelingen van de leerlingenaantallen ziet de school een verschuiving van de personele inzet naar het Expertisecentrum.
Het bedrijfsleven is (zeer) tevreden over de opleidingsfaciliteiten op de MAH. Ook zijn zij (zeer) tevreden over het opleidingsniveau van de leerlingen. (Bron: STO + tevredenheidsonderzoek bedrijfsleven)
Onderwijs
Pedagogisch-didactisch handelen
Het klassenmanagement van de docenten is afgelopen jaren verbeterd. Het onderwijs kan wel uitdagender.
Met name door aandacht te besteden aan een meer activerende didactiek en het meer differentiëren in het onderwijsleerproces.
Alhoewel er steeds meer wordt ingezet op blended learning in het onderwijsleerproces is het gezien de ontwikkelingen in onderwijs en samenleving van belang aandacht te blijven besteden aan de verdere digitalisering van het onderwijs.
Leerinhoud
Schepen en simulatoren zijn als leermiddel van essentieel belang en worden steeds effectiever ingezet in het onderwijs. Steeds hogere eisen vanuit het bedrijfsleven met betrekking tot het gebruik van schepen en simulatoren in het maritieme onderwijs vraagt om een constante evaluatie en aanpassing van de visie op de inzet van deze leermiddelen.
Pagina 10 van 28 Er is nog onvoldoende sprake van een gezamenlijke aanpak van taalachterstanden.
In de overgang van vmbo naar mbo sluiten de onderwijsprogramma’s nog niet altijd even goed aan.
Opbrengsten en resultaten
De onderwijsresultaten van de school liggen (ruim) boven de norm. Dit geldt zowel voor de onderwijspositie, de doorstroom in onder- en bovenbouw (onderbouwsnelheid en bovenbouwsucces) als de examenresultaten. Het verschil tussen de resultaten van SE en CSE zijn verder verkleind, met uitzondering van de kaderberoepsgerichte leerweg. De verwachting is dat het driejaarsgemiddelde m.b.t. het bovenbouwsucces in de kaderberoepsgerichte leerweg onder de norm zakt.
Leerlingen in leerjaar drie zitten qua opleidingsniveau ruim hoger dan het advies PO.
Begeleiding en zorg voor leerlingen
De kwaliteit van het pedagogisch handelen van zowel het onderwijzend personeel als van de huisvestingsmedewerkers is verbeterd.
Veiligheid
De leerlingentevredenheid is hoger dan het landelijk gemiddelde, de beleving van veiligheid op school ligt onder het landelijk gemiddelde.
Het pestgedrag op de school en de huisvesting is de afgelopen planperiode verminderd. Dit geldt ook voor het vandalisme in en rond de school. In vergelijking met andere scholen ervaren leerlingen toch nog meer pestgedrag.
Personeel, Organisatie en Management
De schoolleiding bestaat voor 2/3 uit vrouwen en 1/3 uit mannen. Vrouwen zijn hiermee (meer dan) evenredig vertegenwoordigd in de schoolleiding.
Het onderwijsteam is nog te weinig eigenaar van de onderwijsdoelstellingen in het schoolplan/
jaarplan/teamplan.
De medewerkers ervaren een aangename werksfeer op de MAH: Zij vinden het fijn om te werken op de MAH.
De schoolleiding stuurt meer op het pedagogisch(-didactisch) handelen van medewerkers.
Medewerkers spreken elkaar meer aan op het (pedagogisch) handelen.
Er zijn jaarplannen van zowel het managementteam, het onderwijsteam en het huisvestingsteam beschikbaar. Deze laatsten zijn afgeleid van het schooljaarplan.
Teams ervaren binnen hun eigen team nog te weinig professionele ruimte.
Het taakbeleid is gedateerd en vraagt aanpassing.
De school heeft zich op het gebied van het pedagogisch handelen verbonden aan de principes van de
‘Verbindende School’ en het ‘Herstelrecht’. Toepassing van deze principes blijft om aandacht en ontwikkeling vragen.
Op de huisvesting wordt structureel gewerkt met stagiaires. Dit betekent meer handen voor de begeleiding en verzorging van de leerlingen op de huisvesting. Ook leren medewerkers van de huisvesting en de stagiaires van elkaar. De kwaliteit van de leerwerkplek voor stagiaires kan verder ontwikkeld.
De protocolkennis van medewerkers van de huisvesting is niet optimaal (medisch handelen, meldcode kindermishandeling, brandmelding).
Het evalueren van (onderwijs)processen als onderdeel van de professionele werkhouding krijgt nog niet de aandacht die het verdient.
Het kost de school veel moeite de zetel van ouders in de medezeggenschapsraad te bezetten.
Medewerkers ervaren de communicatie binnen de MAH (school, schepen, huisvesting) als matig.
Kwaliteitszorg
Evaluatie van onderwijs- en begeleidingsprocessen blijft een punt van aandacht voor de school. De fasen
‘plan’ en ‘do’ krijgen meer aandacht in de cyclus van plannen-doen-controleren-acteren (pdca).
Financiën, Schoolgebouw, Huisvesting en (kapitaalintensieve) Leermiddelen
De MAH is op dit moment financieel gezond. De bekostiging van schepen en huisvesting is inmiddels losgekoppeld van de ontwikkelingen in leerlingaantallen. Dat geeft de school meer financiële armslag.
Het aantal vmbo-leerlingen van de school is de afgelopen jaren gedaald. De school, bevindt zich in een krimpgebied. Dit heeft consequenties voor de bekostiging en de begroting van de school.
Er is inmiddels goedkeuring voor een (nieuw)bouwplan van de huisvesting.
Het vaartijdenregistratiesysteem voldoet niet meer aan de wettelijke eisen.
De leermiddelen in de beroepsgerichte vakken zijn gemoderniseerd. Zo ook de machinekamer van het opleidingsschip ‘Emeli’.
De inkomsten uit subsidies van de overheid ten behoeve van het kenniscentrum zijn de afgelopen jaren vervijfvoudigd.
Pagina 12 van 28 4.2 Externe analyse: Kansen en risico’s voor de school
Basisonderwijs, vervolgonderwijs en andere VO-scholen
De MAH ligt in een krimpgebied en er wordt in de regio dan ook een stevige ‘strijd’ om de leerling gevoerd.
Ouders
Ouders/verzorgers zijn gematigd tevreden over de communicatie met de school.
Arbeidsmarkt en nautische sector
De toekomst van de maritieme sector is moeilijk te duiden. Wel is nu al sprake van een aantal grote innovaties zoals de ‘groene voortstuwing’ en het onbemand varen.
De automatisering en robotisering in de nautische sector neemt een grote vlucht. Er wordt in de binnenvaartsector al geëxperimenteerd met onbemand varen. Er zullen in dit kader zeer waarschijnlijk andere functies in de maritieme sector ontstaan.
De arbeidsmarkt in de binnenvaart biedt nog steeds veel perspectief voor leerlingen.
Er is een nieuwe maritiem overlegorgaan ontstaan: Het Breed Maritiem Overleg (BMO). De positie van de nautische onderwijssector (binnenvaart) is mede hierdoor niet sterker geworden. Het wordt moeilijker de belangen van de binnenvaartsector te behartigen.
Het deel uitmaken van verschillende samenwerkingsverbanden (Maritieme Academie Holland) en het samenwerken met partners (NOVA-Maritiem, STC in Rotterdam, het MCIJ in IJmuiden en het Friese Poort in Urk) is een noodzaak.
Onderwijssector
De invoering van de Nieuwe Leerweg en daarmee het mogelijk verdwijnen van de gemengde leerweg zou consequenties kunnen hebben voor de MAH waar relatief veel leerlingen de gemengde leerweg volgen.
Het uitstellen van de determinatie in de overgang van basis- naar voortgezet onderwijs (uitstellen van de keuze voor vmbo-mavo-havo-vwo) kan voor de MAH als school voor alleen vmbo consequenties hebben.
Vanaf 1 augustus 2021 is de wet 'Verduidelijking van de burgerschapsopdracht aan scholen in het funderend onderwijs' in werking getreden. Met deze wet wordt een gemeenschappelijke verbindende kern verplicht gesteld voor alle scholen waarop het onderwijs zich in ieder geval herkenbaar dient te richten.
Samenwerkingsverband (passend onderwijs)
De verdeling van de LWOO-gelden gaat via het samenwerkingsverband en de nieuwe wijze waarop deze gelden verdeeld gaan worden, zal mogelijk invloed hebben op de geldstroom naar de MAH.
Dunamare
Medio 2022 wordt door Dunamare een nieuw koersplan vastgesteld. In dit koersplan wordt een aantal principes beschreven die leidend worden voor het te verzorgen onderwijs op de verschillende scholen die deel uitmaken van Dunamare.
Politiek en overheid
De onderwijssector binnenvaart is relatief onbekend in politiek Den Haag.
De MAH weet via het subsidieloket van de Europese Unie (EU) veel subsidiegelden te verkrijgen. En alhoewel er veel subsidies voor het techniekonderwijs bestaan, vraagt het voldoen aan de eisen en verantwoording van de subsidiestroom veel tijd en inzet.
Overig
Vanaf maart 2020 worden samenleving en school getroffen door de gevolgen van een coronapandemie.
Het streven van de MAH is om binnen de gegeven richtlijnen zoveel mogelijk “ open “te zijn en te blijven.
In geval van een gehele of gedeeltelijke sluiting is voorzien in een digitale leeromgeving voor alle leerlingen en docenten.
Pagina 14 van 28 5 Ambitie van de MAH
De leidende principes van Dunamare Onderwijsgroep, de algemene en specifieke missie van de MAH, de sterke- en ontwikkelpunten van de school, en de kansen en risico’s voor de school leiden tot een ambitie voor de periode 2022-2026. De ambitie - uitgewerkt in staand beleid, en het streefbeeld en doelstellingen voor de periode 2022-2026 - wordt verdeeld in een aantal domeinen: Strategisch, Onderwijs en Begeleiding, Personeel, Management en Organisatie, Kwaliteit, en Financiën, Huisvesting en Leermiddelen.
5.1 Strategisch beleid, streefbeeld en doelstellingen
Strategisch beleid
De school onderhoudt vanwege het specifieke karakter van de opleidingen contacten met en werkt samen met andere scholen die opleidingen in de maritieme sector verzorgen (w.o. Rijn-, binnen- en kustvaart, en Scheeps- en jachtbouw).
De school onderhoudt intensieve contacten met de maritieme sector van het bedrijfsleven in Nederland en in het buitenland. Daarnaast neemt de MAH deel aan verschillende (inter)nationale samenwerkingsverbanden en overlegorganen. Zo participeert de MAH o.a. in het samenwerkingsverband Maritieme Academie Holland. Dit is een samenwerkingsverband van maritieme opleidingen in Velsen, IJmuiden, Amsterdam, Sneek, Harlingen, Leeuwarden, West-Terschelling en Delfzijl.
De Maritieme Academie Holland is thuis in de vakgebieden binnenvaart, havenlogistiek, zeevaart, maritieme techniek (jacht- en scheepsbouw) en ocean-technology. Ze beschikken over hoogwaardige voorzieningen zoals simulatoren en opleidingsschepen. Doel van deze samenwerking is om alle leerlingen een goede doorlopende leerweg te bieden, waardoor de overgang van VMBO naar MBO en MBO naar HBO zo efficiënt mogelijk verloopt (verticale beroepskolom). Leerinhoud en didactiek in de maritieme opleidingen van de VMBO-, MBO-, en HBO-opleidingen worden op elkaar afgestemd.
In samenwerking met (bedrijven en opleidingen in) de maritieme sector vervult de MAH een belangrijke rol als regionaal en (inter)nationaal opleiding- en kenniscentrum (expertisecentrum) in de maritieme sector.
De MAH wordt door de directie vertegenwoordigd in verschillende organen en bedrijfstakcommissies.
Streefbeeld
De MAH maakt actief deel uit van een maritiem expertisecentrum (regionaal, (inter)nationaal). De samenhang tussen het reguliere vmbo-onderwijs van de MAH en het maritiem expertisecentrum is verder vergroot. De samenwerking tussen docenten van het reguliere onderwijs en docenten van het expertisecentrum is geïntensiveerd: Er wordt structureel overlegd tussen de docenten van de MAH en het expertisecentrum. Daarnaast wordt een substantieel deel van de docenten van de MAH ingezet bij het expertisecentrum.
Het project Inland Waterway Transport Solutions (IWTS), een belangrijk project binnen het maritiem expertisecentrum is verder uitgewerkt. Bij de verdere ontwikkeling van dit project wordt ook een deel van de docenten van de MAH ingezet.
De samenwerking en de contacten tussen de verschillende opleidingen in de sector Maritiem en Techniek en die met het bedrijfsleven zijn verder versterkt (samen staan we sterk).
Binnen de ontwikkelingen van de nieuwe leerweg heeft de MAH met zijn opleidingsprogramma’s in het profiel Maritiem en Techniek een eigen plek verworven: De vaarbevoegdheid is vastgelegd in de nieuwe leerweg maritieme techniek.
De MAH bevindt zich in een krimpgebied. Om de continuïteit van de MAH te waarborgen is mede vanuit de STO-gelden (Sterk Techniek Onderwijs) de werving van leerlingen verder geïntensiveerd en is de omvang van het aantal leerlingen op de MAH gestabiliseerd.
Het curriculum van de programma’s in het profiel Maritiem en Techniek zijn toekomstbestendig. Er is in het curriculum aandacht voor automatisering, robotisering en verduurzaming.
Het uitstroomprogramma scheeps- en jachtbouw is verder ontwikkeld tot een volwaardig uitstroomprogramma met een passend aantal leerlingen.
Doelstellingen Strategisch
S1 Continueren van de Maritieme Academie Harlingen als reguliere opleiding voor Rijn- binnen en kustvaart, en scheeps- en jachtbouw in samenwerking met de maritieme bedrijfssector en de verschillende bij de opleiding betrokken overheden
S2 Borgen en (verder) verstevigen van de positie van de Maritieme Academie Harlingen als regionaal en (inter)nationaal maritiem expertise centrum (uitvoering IWTS 3.0 en het inzetten op een lectoraat binnenvaart)
S3 Stabiliseren van de omvang van de school door het verder intensiveren van de werving van leerlingen met behulp van de STO-gelden en de krimpsubsidie
S4 Vastleggen van de vaarbevoegdheid binnen de nieuwe leerweg maritiem en techniek S5 Verder anticiperen op de toenemende automatisering en robotisering in de maritieme sector S6 Verder intensiveren van de samenwerking met het bedrijfsleven
S7 Vergroten van de samenhang tussen het expertisecentrum en het reguliere onderwijs S8 Verder promoten en ontwikkelen van het uitstroomprogramma Scheeps- en Jachtbouw
Pagina 16 van 28 5.2 Onderwijsbeleid (onderwijs, begeleiding en ondersteuning, veiligheid, leerling-
participatie), streefbeeld en doelstellingen
Onderwijsbeleid
De MAH biedt leerlingen een duidelijk en uitdagend perspectief: een beroep in de sector Maritiem en Techniek. Vanuit dit perspectief realiseert de school haar onderwijskundige taak.
De MAH leidt de leerlingen op voor de landelijke examens in het VMBO profiel Maritiem en Techniek.
In de eerste twee leerjaren is het onderwijs erop gericht dat de leerlingen de kerndoelen van de basisvorming bereiken en wordt het voor hen meest geschikte onderwijstype bepaald. Om de leerlingen te motiveren voor het onderwijs, om hen te kunnen determineren en om hen vanaf het begin een meer beroepsgerichte houding mee te geven, krijgen de leerlingen al vanaf het begin van hun schoolloopbaan op de MAH beroep-oriënterende lessen.
Het eerste en tweede leerjaar, de zogeheten brugperiode, worden benut om duidelijkheid te krijgen over de capaciteiten en vaardigheden van de leerling. Aan het einde van het tweede leerjaar krijgen alle leerlingen een advies over het verder te volgen onderwijs. Binnen de MAH betreft dit een advies voor de basis-, kaderberoepsgerichte en gemengde leerweg, binnen het profiel Maritiem en Techniek.
In de bovenbouw biedt de school het profiel Maritiem en Techniek aan dat bestaat uit algemeen vormende vakken (AVO) en beroepsgerichte vakken. De AVO vakken zijn: Nederlands, Engels, NASK, Wiskunde, Economie, Maatschappijleer, Lichamelijke Opvoeding en CKV. De beroepsgerichte vakken binnen het profiel Maritiem en Techniek zijn: Rijn-, binnen- en kustvaart (RBK), en Scheeps- en jachtbouw. Voor de verdeling van de lessen en onderwijstijd over de verschillende vakken en de verschillende leerjaren wordt verwezen naar de schoolgids1.
Op grond van het volgen van het complete programma Maritiem en Techniek met de RBK keuzedelen kunnen leerlingen naast het VMBO-diploma ook de vaarbevoegdheid als matroos binnenvaart verkrijgen. Leerlingen moeten dan wel voldoen aan voorwaarden.
Binnen het onderwijs op de MAH neemt het varen een belangrijke plaats in. Voor het praktische deel van de opleiding maakt de school gebruik van moderne binnenvaartschepen, simulatoren en STCW trainingen. Zo wordt in een veilige setting een belangrijk deel van het varende beroep geleerd.
Leerlingen die naar alle waarschijnlijkheid het basisberoepsgerichte diploma niet zullen halen op grond van leer- of gedragsproblemen kunnen geplaatst worden in een zogenaamd Leerwerktraject. De MAH is hiervoor door het ministerie gekwalificeerd. Tijdens de schoolweken krijgt de leerling les in Nederlands, rekenen en het beroepsgerichte vak. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan nautisch Engels, sport, techniek en veiligheid.
Het verwerven van adequate beroepsgerichte kennis en de bij het beroep in de sector Maritiem en Techniek behorende vaardigheden en attitude staat centraal in het onderwijs. De basis van de leerinhoud in de
beroepsgerichte vakken wordt gevormd door de door de maritieme branche in Europees verband ontwikkelde competentieprofielen.
Leidraad voor het ontwerpen van een uitdagende leeromgeving is de ‘verbinding’ tussen het leren op school en de beroepspraktijk, tussen (de inhoud van) de beroepsgerichte en niet- beroepsgerichte vakken.
De school beschikt over moderne opleidingsschepen en andere kapitaalintensieve leermiddelen (o.a.
simulatoren). Deze leermiddelen spelen een belangrijke rol in de beroepsgerichte component van het onderwijs op de school.
Het onderwijs is afgestemd op het individuele leerproces van leerlingen, er wordt gedifferentieerd en er is sprake van blended learning.
Er is een goede aansluiting tussen de opleidingen in het VMBO en het MBO. Leerinhoud en didactiek in het VMBO en MBO zijn op elkaar afgestemd in een doorlopende leerlijn (verticale beroepskolom).
Digitalisering, informatisering, robotisering en automatisering nemen een grote vlucht in de maritieme bedrijfssector, het onderwijs en de samenleving. De inhoud van het onderwijs en de daarbij horende leermiddelen zijn aan deze ontwikkelingen aangepast.
De leeromgeving is voor een belangrijk deel gedigitaliseerd. De school bereidt leerlingen voor op een sterk geautomatiseerde (maritieme) beroepspraktijk maar ook op een leven lang leren waarin ICT een (steeds) belangrijke(re) rol speelt. Daarnaast bereidt de school leerlingen voor op het gebruik van ICT in het dagelijkse leven.
De leerlingen van de MAH beschikken allemaal over een laptop/tablet en maken gedurende de opleiding bij alle vakken gebruik van digitaal lesmateriaal. Docenten zijn geschoold in het optimaal gebruiken van mogelijkheden die het digitale lesmateriaal biedt.
De MAH bereidt leerlingen ook voor op hun loopbaan in het vervolgonderwijs en hun verdere maatschappelijke loopbaan.
Schoolklimaat, veiligheid, en leerling-participatie
De MAH zet zich in voor een veilig schoolklimaat waarbij leerlingen zich verder kunnen ontwikkelen. De school (inclusief schepen en huisvesting) hanteert hierbij de principes van de ‘Verbindende School’.
Basis principe is dat iedere leerling de moeite waard is en wordt gewaardeerd om wie hij/zij is, wat hij/zij kan en wat hij/zij doet, binnen zijn/haar mogelijkheden en de kaders van de school.
Tijdens de leerling besprekingen (5 keer per jaar) worden de resultaten en het welbevinden besproken waarna er afspraken worden gemaakt over het (pedagogisch) didactisch handelen in de klas.
Om een veilig schoolklimaat te garanderen stelt de school duidelijke schoolregels. Het naleven daarvan is bevorderlijk voor een voorspoedige schoolloopbaan van de leerlingen. Rechten en plichten van de
Pagina 18 van 28 leerlingen zijn vastgelegd in een leerlingenstatuut2. Er is een sociaal veiligheidsplan3 en de school beschikt over een pestprotocol4.
De MAH maakt bij conflicten tussen leerlingen gebruik van leerling-mediatie. Een aantal leerlingen is opgeleid tot leerling-bemiddelaar. Zij kunnen worden gevraagd als bemiddelaar (mediator) bij conflicten tussen medeleerlingen. Dit team van leerlingen heet het M-team. Herstelrecht is de grondgedachte waar deze bemiddeling om draait. Het belangrijkste bij herstelrecht is, dat wat er kapot is gemaakt, wordt hersteld door degene die het kapot heeft gemaakt. Dat is goed voor het slachtoffer. Maar het herstellen is ook goed voor de dader. Leerlingen leren inzien dat handelingen bepaalde consequenties hebben.
Dat je als leerling verantwoordelijk bent voor je eigen daden. Leerling-mediatie levert een blijvende positieve bijdrage aan een veiliger klimaat in de school en huisvesting
Leerlingen participeren in de MR en er is een zogenaamde zeeliedenraad die structureel overlegt met de schoolleiding over allerlei zaken die de leerlingen aangaan. Leerlingen wordt jaarlijks gevraagd naar hun tevredenheid en de wijze waarop zij het onderwijs op de MAH ervaren. Ook wordt leerlingen periodiek gevraagd naar hun ervaring van veiligheid en welbevinden op school en huisvesting.
Daarnaast participeren leerlingen ook in de sollicitatiegesprekken met nieuwe medewerkers.
Passend onderwijs.
Passend Onderwijs biedt ouders van leerlingen met een handicap de mogelijkheid te kiezen voor (regulier of speciaal) voortgezet onderwijs of speciaal onderwijs. Vanwege de aard van de opleiding en de daarmee samenhangende veiligheidsvoorschriften is het voornaamste criterium bij het toelaten van leerlingen met een handicap tot onze school dat deze leerlingen in staat moeten zijn het beroep uit te oefenen waar zij voor worden opgeleid. Elke leerling die kiest voor de uitstroomrichting RBK moet de lichamelijke keuring voor de binnenvaart of de zeevaart met goed gevolg kunnen doorlopen. Dit betekent dat de MAH geen leerlingen met een handicap toelaat. Dit geldt met betrekking tot alle clusters die worden onderscheiden: visuele handicaps (cluster 1), auditieve/communicatieve handicaps (cluster 2), andere ernstige lichamelijke en verstandelijke handicaps (cluster 3), en ernstige gedrags- ontwikkelings- en/of psychiatrische stoornissen (cluster 4).
Voor de leerlingen in de uitstroomrichting Scheeps- en Jachtbouw geldt dat zij niet hoeven te worden gekeurd. Hier wordt per leerling gekeken wat de kans op succes in het beroep is in relatie tot de eventuele beperkingen.
Burgerschap
De school verzorgt onderwijs binnen de grenzen van de democratische rechtsstaat. De basiswaarden van de democratische rechtsstaat, en de daarbij passende competenties zijn belangrijke uitgangspunten en vormen de kern van het (burgerschap)onderwijs op school. De MAH weet zich verantwoordelijk voor:
- Het ontwikkelen van kennis van de democratie en rechtsstaat, alsmede de grondrechten en het handelen naar deze basiswaarden.
- Het ontwikkelen van sociale en maatschappelijke competenties. Leren functioneren als burger vereist niet alleen theoretische kennis, maar ook competenties. Democratie gaat ook om sociale omgang tussen mensen. Leerlingen leren op school samen te werken en te leven, om te gaan met
maatschappelijke spelregels, hun eigen identiteit te ontwikkelen, hun mening te vormen en die van anderen te respecteren. Ook gaat het hier om het bijbrengen van kennis over en respect voor verschillen in godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, afkomst, geslacht, handicap of seksuele geaardheid alsmede de waarde dat gelijke gevallen gelijk behandeld worden.
- Het bieden van een respectvolle oefenplaats waarin actief geoefend kan worden met de basiswaarden en burgerschapsvaardigheden geïnternaliseerd kunnen worden. Burgerschap geeft de school niet alleen vorm in het formele curriculum, maar brengt het ook in de praktijk.
Op de MAH zijn de lessen LOB opgenomen in het rooster. Vanaf klas 1 wordt via de methode Qompas gewerkt aan het persoonlijk portfolio van de leerling. Naast de lessen LOB doen leerlingen een maatschappelijke stage, doen leerlingen een project op het gemeentehuis, collecteren ze voor de Nierstichting enz,)
Behalve school spelen ook ouders, de omgeving en de media een belangrijke rol in de ontwikkeling van burgerschap. Burgerschap is niet te reduceren tot een vak, maar is verbonden met de visie van de school en de gemeenschap die de school wil zijn. Leerlingen wordt gelegenheid geboden om in hun huidige leven ervaringen op te doen met burgerschap. De school doet dit onder meer door hen te betrekken bij het beleid van school en huisvesting. Leerlingen kunnen hierbij invloed uitoefenen door na verkozen te zijn, zitting te nemen in de zeeliedenraad. Ook zijn de leerlingen medeverantwoordelijk gemaakt om bij conflicten als mediator op te treden.
Ook wordt gewerkt aan burgerschap in samenhang tussen vakken. Zodoende ontstaat een doorlopende leerlijn voor burgerschap in het lesprogramma. In klas 3 en 4 komt burgerschap aan de orde bij de vakken maatschappijleer en CKV. Daarnaast wordt er door alle leerjaren heen gewerkt aan beroepshouding, zelfstandigheid, kritisch vermogen en (zelf)reflectie, zowel op school als in het wonen en werken met anderen op de huisvesting.
Alle leerlingen van de MAH volgen maatschappelijke stages. Deze stages dragen bij aan het ontwikkelen van burgerschap: Een grotere maatschappelijke betrokkenheid, versterken van sociale vaardigheden en een groter besef van normen en waarden. De maatschappelijke stage is een vorm van leren binnen of buiten de school, waarbij leerlingen door middel van vrijwilligersactiviteiten kennismaken met allerlei aspecten en onderdelen van de samenleving. Het belangrijkste doel is dat leerlingen actief kennismaken met de samenleving en hun eigen betrokkenheid daarbij. Zodoende leren ze ook meer over zichzelf. Dat helpt hen zich voor te bereiden op een volwaardige deelname aan de samenleving en inhoud te geven aan het begrip burgerschap.
Tijdens de maatschappelijke stage zetten de leerlingen zich een week lang in voor diverse (zorg)instellingen, vrijwilligerscentrales, scholen, WMO instellingen in en buiten Harlingen. Regelmatig gaan leerlingen op verzoek naar diverse instellingen om te helpen bij activiteiten. Verder worden alle leerlingen van alle leerjaren regelmatig ingezet bij voorlichtingen op basisscholen, op schepen, in ons eigen schoolgebouw en bij de ontvangst van basisschoolleerlingen aan boord van het schip, op school en op de huisvesting.
Culturele en kunstzinnige vorming
De leerlingen van de school maken tijdens de lessen culturele en kunstzinnige vorming (CKV) actief
Pagina 20 van 28 het eerste tot en met het derde leerjaar. De MAH stimuleert culturele activiteiten van de leerlingen binnen en buiten de school. CKV is onderdeel van Kunstvakken 1, dat voor alle leerlingen van het VMBO verplicht is. CKV is een examenonderdeel en wordt aan het eind van het derde leerjaar afgesloten met een schoolexamen dat ‘naar behoren’ moet worden afgerond.
Voor de basisvorming biedt de school twee van de volgende vakken aan bij CKV-Junior: beeldende vormgeving (tekenen, handarbeid, textiel en audiovisuele vormgeving), dans, drama of muziek.
Hierdoor ontstaat er een doorlopende leerlijn met CKV in de bovenbouw.
Leerlingbegeleiding
Het welzijn van leerlingen is voor de MAH van groot belang en de school ontplooit veel activiteiten in het kader van leerlingbegeleiding. Een deel van de leerlingen binnen het VMBO heeft behoefte aan extra ondersteuning bij het leren. Andere kinderen vragen wat meer aandacht om zich prettig te kunnen voelen binnen het onderwijs. Alle docenten hebben de taak om deze leerlingen te ondersteunen. Naast deze incidentele hulp is er ook een gestructureerde begeleiding vanuit een zorgteam.
In de brugklas wordt bij alle leerlingen een vragenlijst afgenomen om in een vroeg stadium duidelijkheid te krijgen over de schoolvorderingen, negatieve faalangst, concentratieproblemen, motivatie, veiligheid etc. De school stemt op die gegevens haar verdere begeleiding af, bijvoorbeeld door leerlingen remediërende hulp te geven of door een gericht aanbod te creëren binnen de lessen. Ook is het voor leerlingen mogelijk een faalangstreductietraining te volgen. Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften wordt de geboden steun beschreven in een onderwijsperspectiefplan. Dit plan wordt besproken en afgestemd met de ouders.
Coronapandemie
Naar aanleiding van de coronapandemie heeft de MAH met behulp van een schoolscan in kaart gebracht welke problemen en behoeftes er zijn bij leerlingen op school. Op basis van deze scan en het door de overheid beschikbaar gestelde keuzemenu heeft de school een keuze gemaakt uit een aantal maatregelen om achterstanden (leer- en sociaal-emotionele) in te halen5.
Streefbeeld
Differentiëren in, personaliseren en digitaliseren van het onderwijs op de MAH is verder uitgewerkt en terug te zien in de didactische aanpak van docenten. De inzet en toepassing van blended learning in het onderwijs is geborgd en verder verdiept.
Het pedagogisch handelen van medewerkers is conform de uitgangspunten van de ‘Verbindende School’ en de principes van het ‘Herstelrecht’ gerevitaliseerd.
De opbrengsten van het onderwijs en de examenresultaten zijn van (ruim) voldoende niveau en stevig geborgd.
In het onderwijs wordt structureel gebruik gemaakt van kapitaalintensieve leermiddelen als de schepen en simulatoren. Het Programma van Toetsing en Afsluiting is op de inzet van schepen en simulatoren in de beroepspraktijk aangepast.
Er is nog meer samenhang tussen de beroepsgerichte vakken en de avo-vakken.
De aansluiting tussen VMBO en MBO is verder verbeterd: Leerinhoud en didactiek zijn nog verder op elkaar afgestemd. Er bestaat een structureel overleg tussen de docenten van VMBO en MBO.
Er is een gezamenlijke aanpak van taalachterstanden bij leerlingen.
Het pedagogisch klimaat is verbeterd: Pestgedrag op school, schepen en huisvesting wordt adequaat aangepakt waardoor leerlingen minder pestgedrag ervaren. Het vandalisme op school, schepen en huisvesting is nog verder verminderd.
Het zorgaanbod voor leerlingen is verder aangepast en op de individuele leerling afgestemd.
De bestaande visie op burgerschap en burgerschapsonderwijs is geëvalueerd en waar nodig aangepast aan de eisen die de wet 'Verduidelijking van de burgerschapsopdracht aan scholen in het funderend onderwijs' stelt.
De school heeft met behulp van de NPO-gelden leer- en ontwikkelingsachterstanden van leerlingen zoveel als mogelijk weggewerkt.
Doelstellingen Onderwijs (organisatie, inhoud, didactiek, pedagogiek, rendement, begeleiding en zorg):
O1 Borgen en (verder) verbeteren van de onderwijsresultaten (onderbouwsnelheid, bovenbouwsucces, examencijfers)
O2 Verder ontwikkelen van (de visie op) het differentiëren, personaliseren en digitaliseren van het onderwijs
O3 Revitaliseren van het pedagogisch handelen binnen de uitgangspunten van de ‘Verbindende School’ en de principes van het ‘Herstelrecht’
O4 (Borgen van de doorlopende leerlijn) en het (verder) verbeteren van de afstemming van de leerinhoud en het didactisch handelen in VMBO en MBO
O5 Verder ontwikkelen van een visie op de inzet van de schepen en simulatoren in het onderwijs O6 Verder verbeteren van de samenhang tussen de beroepsgerichte- en de avo-vakken
O7 Verbeteren van de gezamenlijke aanpak van taalachterstanden bij leerlingen
O8 Optimaliseren van een veilige leer en leefomgeving van leerlingen door het verder verminderen van het pestgedrag en het vandalisme op school en huisvesting en schepen
O9 Verder verbeteren van het zorgaanbod voor de individuele leerling O10 Evaluatie en aanpassing van (de visie op) het burgerschapsonderwijs
O11 Wegwerken van door de coronapandemie ontstane leer- en ontwikkelingsachterstanden van leerlingen
5.3 Personeelsbeleid (Personeel, Management en Organisatie), streefbeeld en doelstellingen
Pagina 22 van 28 Om het verhogen van de onderwijskwaliteit op de scholen te faciliteren en stimuleren, kent Dunamare Onderwijsgroep twee pijlers in het beleid: goed werkgeverschap en goed bestuur. Vanuit de pijler goed werkgeverschap handelen wij met de overtuiging dat medewerkers het verschil maken. Dat hun prestaties cruciaal zijn bij het verwezenlijken van de ambitie die ons allen bindt: het stimuleren van de brede talentontwikkeling van alle leerlingen. Anders gezegd: het gedrag dat alle collega’s in de praktijk laten zien en de manier waarop zij met hun eigen groei en talentontwikkeling omgaan, is doorslaggevend voor het behalen van de ambitie die we onszelf ten doel gesteld hebben.
Behalve een focus op talentontwikkeling van de medewerkers, geven we binnen onze onderwijsgroep ook invulling aan goed werkgeverschap door een aantrekkelijk en onderscheidend werkgever te zijn, zodat we getalenteerde mensen aan ons weten te binden en -minstens zo belangrijk- blijven boeien.
Bij de focus op talentontwikkeling en het zijn van een onderscheidend werkgever onderkennen we, naast ‘de basis op orde’, drie invalshoeken: professionele medewerkers, leiderschap en een stimulerende werk- en leeromgeving:
• Onder professionaliteit verstaan wij onder andere het hebben van een open, onderzoekende houding, willen ontwikkelen en het tonen van eigenaarschap. Immers: bevlogenheid, passie en een professionele attitude hebben een groot effect op de kwaliteit van onderwijs.
•
• Daarnaast geloven wij in een type leiderschap dat voedend en stimulerend is ten aanzien van verbinding, vertrouwen en ontwikkeling van medewerkers. Waarbij de focus voor schoolleiders ligt op het vergroten van de betrokkenheid en bekwaamheid van medewerkers en zij doorlopend gestimuleerd worden om zich professioneel te (blijven) ontwikkelen.
•
• En, last but not least, dit alles vraagt om een stimulerende werk- en leeromgeving die cruciaal is voor het daadwerkelijk ontplooien van talent: medewerkers ontwikkelen zich als ze plezier hebben, gezien en gehoord worden en uitgedaagd worden in wat ze doen. Als ze gezond en vitaal zijn. En als ze het vertrouwen voelen om te experimenteren.
Beleid Personeel, Management en Organisatie
De medewerkers van de MAH werken in teamverband en zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de taken van de school en de wijze waarop de school haar doelen wil realiseren (de ambitie). Medewerkers verdiepen continu de eigen professionaliteit. Deze verdieping staat in het teken van de ambities van de school.
De school (het management) ondersteunt de medewerkers bij de ontwikkeling van de eigen loopbaan.
Voorbeelden: MT-lid volgt een leiderschapstraject, personeel dat (HBO pedagogische) stages heeft gevolgd op de MAH heeft de voorkeur bij aanname nieuw personeel, eigen docentenopleiding Ma&Te (Landelijk), De dag van de Maritieme Docent).
Onderwijzend personeel is bekwaam op het gebied van het differentiëren in de les. Daarnaast hebben docenten kennis van, en in staat tot het gebruik van digitale toepassingen in het onderwijs.
Onderwijzend personeel en het begeleidend/verzorgend personeel van de huisvesting werken volgens de pedagogische uitgangspunten van de ‘Verbindende School’ en het ‘’Herstelrecht’.
Het taakbeleid is geëvalueerd en aangepast. De medewerkers ervaren een ‘gepaste’ werkdruk.
De school heeft bevoegde docenten voor alle (beroepsgerichte) vakken. Alle medewerkers onderhouden en verdiepen hun bekwaamheid door zich continu bij te scholen. Iedere medewerker verantwoordt zijn ontwikkeling en scholingsactiviteiten periodiek in de cyclus van het goede gesprek.
In de schoolleiding zijn vrouwen evenredig vertegenwoordigd (>50%).
De schoolleiding (teamleiders) hebben in het kader van de cyclus van het goede gesprek, geregeld kort cyclische contacten met hun teamleden.
Nieuwe docenten worden begeleid conform het begeleidingsplan6 nieuwe docenten.
Medewerkers worden zowel individueel als in teams geschoold. Er wordt regelmatig gebruik gemaakt van het aanbod van de Dunamare Academie. Vanwege de afstand tussen de school en de plaats waar de scholing van de Dunamare Academie wordt verzorgd vindt scholing veelal in Harlingen plaats (In company).
Op de huisvesting en de schepen zijn medewerkers geschoold in bedrijfshulpverlening.
Het vitaliteitsbeleid van Dunamare is daar waar nodig vertaald naar de regio: Medewerkers wordt gestimuleerd gebruik te maken van de plaatselijke sportschool, De school heeft een eigen bedrijfsarts.
Streefbeeld
Medewerkers van de MAH zijn bekwaam en geschoold in het:
- Pedagogisch handelen volgens de uitgangspunten van de ‘Verbindende School’ en het
‘Herstelrecht’ (onderwijsteam en team huisvesting) - Differentiëren in de les (onderwijsteam)
- Digitaliseren en personaliseren van het onderwijs (onderwijsteam)
De samenhang tussen schoolplan managementcontract en teamplannen is verder verbeterd.
Teamplannen zijn beschikbaar en van voldoende kwaliteit.
Medewerkers ervaren binnen het eigen team genoeg professionele ruimte. Er wordt in de school kort- cyclisch gewerkt met resultaatafspraken tussen directie en teamleiders, en tussen teamleiders en medewerkers.
Teams en individuele medewerkers zijn zich meer bewust van en weten zich meer verantwoordelijk voor het eigen teamplan en hun rol in de cyclus van het goede gesprek. Het evalueren van
Pagina 24 van 28 onderwijsprocessen als onderdeel van de professionele werkhouding maakt structureel deel uit van de cyclus van het goede gesprek.
Op de huisvesting wordt structureel gewerkt met stagiaires. Zij kunnen werken en leren op een kwalitatief goede leerwerkplek.
Medewerkers van de huisvesting zijn op de hoogte van de inhoud van de belangrijkste protocollen en reglementen en ouders weten wat in het kader van deze protocollen van hen door de school wordt verwacht.
Ouders zijn door de invoering van een structureel ouderoverleg (ouderpanel) betrokken bij de school.
Werken aan het vergroten van ouderparticipatie is een taak van de medewerkers. (ouderavonden op school en huisvesting, structureel contact (ook als het goed gaat met een leerling)).
Medewerkers ervaren een verbeterde communicatie binnen de MAH (school, schepen en huisvesting).
De communicatie tussen (medewerkers van) de school/huisvesting en ouders/verzorgers is geïntensiveerd.
Doelstellingen: Personeel, Management en Organisatie
P1 Verder ontwikkelen van het (pedagogisch) handelen van personeel volgens de uitgangspunten van de ‘Verbindende School’ en de principes van het ‘Herstelrecht’ (scholing)
P2 Verder bekwamen van het onderwijzend personeel in het differentiëren, digitaliseren en personaliseren van het onderwijs
P3 Evalueren en aanpassen van het taakbeleid
P4 Vergroten van de kennis van protocollen van de medewerkers (van de huisvesting) P5 Vergroten van de ouderbetrokkenheid/ouderparticipatie
P6 Verder intensiveren van de contacten tussen school/huisvesting en de ouders/verzorgers P7 Verder verbeteren van de communicatie binnen de MAH (school, schepen en huisvesting) P8 Structureel inzetten van stagiaires op de huisvesting en het verder ontwikkelen van de kwaliteit
van de leerwerkplek voor stagiaires op de huisvesting
5.4 Kwaliteitsbeleid, streefbeeld en doelstellingen
De ambitie van Dunamare Onderwijsgroep om toe te werken naar een lerende organisatie is beschreven in het Dunamare Kwaliteitsbeleid. Om leerlingen optimaal voor te bereiden op de toekomstige maatschappij is het noodzakelijk dat onze scholen het onderwijs voortdurend ontwikkelen. Een school die in staat is om het onderwijs af te stemmen op de veranderende eisen van maatschappij, werkt als een lerende organisatie waarin verbeteren en ontwikkelen centraal staan.
Scholen zijn daarbij in staat om zich enerzijds snel aan te passen en anderzijds om de eigen richting en identiteit te bewaren.
Leren komt tot stand en wordt gestuurd door ambitie en reflectie: feedback gebaseerd op feiten en data is de motor van het leren. In het Dunamare Kwaliteitsbeleid gaat om het regelmatig van een afstand kijken naar en reflecteren op het eigen en collectief functioneren binnen de gezamenlijk bepaalde ambitie.
Binnen de lerende organisatie wordt gewerkt volgens de principes van opbrengstgericht werken: het onderzoeken van de eigen praktijken op basis daarvan het verbeteren van die praktijk. Deze werkwijze vraagt om systematische en ruime aandacht voor leeropbrengsten én voor de condities die daarop van invloed zijn. Om opbrengstgericht en lerend te kunnen werken is het belangrijk dat alle betrokkenen binnen Dunamare gedeelde ideeën, betekenissen en waarden hebben. Daarom wordt in de kwaliteitscyclus van Dunamare Onderwijsgroep gewerkt volgens de volgende principes:
• 1. Balans tussen regie en ruimte
• 2. Feedup, feedback en feedforward
• 3. De professionele dialoog
• 4. Doelgericht en planmatig werken
• 5. Context-specifiek handelen
Kwaliteitsbeleid
De school stelt iedere vier jaar een schoolplan op, ieder jaar een schooljaarplan. De teams ontwikkelen ieder schooljaar een eigen teamplan.
De school bewaakt periodiek de resultaten van de inspanningen die worden verricht met betrekking tot de jaar- en teamplannen. Mede in verband met de doelen die in de jaar- en teamplannen worden gesteld, verdiepen de medewerkers van de school hun professionaliteit, onder andere door scholing.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van o.a. het aanbod van de Dunamare Academie.
Ieder schooljaar worden periodiek de opbrengsten van het onderwijs geëvalueerd door zowel onderwijsmedewerkers als de schoolleiding. Op basis van deze evaluatie wordt zo nodig een verbeterplan opgesteld.
Door middel van regelmatige toetsen wordt nagegaan of leerlingen het op dat moment gewenste niveau hebben bereikt. Deze toetsen kunnen zowel landelijk (Cito) als door de school zelf opgesteld zijn. Van de toets-resultaten wordt voor iedere leerling verslag gedaan in vier rapporten. Voor een vierdejaars leerling zijn dat drie rapportages van de behaalde resultaten van het Programma van Toetsing en Afsluiting.
Er wordt periodiek een onderzoek gedaan naar klimaat en veiligheid. Daarnaast laat de school zich door leerlingen en hun ouders evalueren aan de hand van een tevredenheidsmeting.
Om de vier jaar voert de school een zelfevaluatie uit. Deze wordt gevolgd door een interne audit op
Pagina 26 van 28 De teamleider van het onderwijsteam legt periodiek lesbezoeken af met behulp van een vastgesteld format met daarin de aandachtspunten voor een ‘goede’ les.
Streefbeeld
Er wordt nog meer op systematische wijze gewerkt aan kwaliteitsverbetering van onderwijs- en begeleidingsprocessen. De school evalueert periodiek de onderwijs- en begeleidingsprocessen en de resultaten hiervan.
De kwaliteit van de PDCA-cyclus is verbeterd, met name in de fase check-act.
Voor de huisvesting is een kwaliteitsprofiel ontwikkeld en beschikbaar.
Doelstellingen Kwaliteitsbeleid
K1 Verbeteren van de kwaliteit van de fasen ‘check-act’ in de cyclus ‘plan-do-check-act’
K2 Verbeteren van het evalueren van onderwijs- en begeleidingsprocessen en het monitoren van de opbrengsten hiervan (resultaten)
K3 Opstellen van een kwaliteitsprofiel voor de huisvesting
5.5 Financieel beleid (Financieel, Huisvesting en Leermiddelen), Streefbeeld en doelstellingen
Financieel beleid
Jaarlijks wordt een begroting opgesteld. Deze bestaat uit zowel een begroting voor het eerstvolgende schooljaar als een meerjarenbegroting. Uitgangspunt is een evenwicht tussen financiële baten en lasten. Gedurende het schooljaar wordt maandelijks gestuurd op een exploitatieoverzicht.
Iedere planperiode wordt aangegeven waar voor de komende vier schooljaren (extra) financiële ruimte wordt gereserveerd.
De school voert een actief beleid ten aanzien van het verwerven van landelijke, regionale, gemeentelijke en Europese subsidies. Inkomsten van (internationale) projecten komen ten goede aan de opleiding van zowel vmbo- als mbo-leerlingen.
In aanvulling op de inkomsten via de lumpsumregeling zoekt de school naar inkomsten door middel van het ontwikkelen en aanbieden van trainingen voor volwassenen.
Voor de praktische component van het nautisch onderwijs bestaat extra financiering.
Voor de huisvesting en de schepen is sprake van een zogenaamde omgekeerde kapitaal financiering (OKF). Om te reserveren voor nieuwe huisvesting en nieuwe schepen wordt ieder schooljaar begroot met een positief resultaat (1,5%).
De school vraagt ieder schooljaar een vrijwillige ouderbijdrage. Deze bijdrage wordt jaarlijks vastgesteld en verantwoord in het overleg met de oudergeleding van de medezeggenschapsraad.
De school handelt ten aanzien van sponsorgelden, giften of donaties conform het convenant ‘Scholen voor primair en voortgezet onderwijs en sponsoring’. Giften en donaties mag de school aannemen maar de school aanvaardt geen geldelijke bijdragen die op enigerlei wijze leiden tot het stellen van voorwaarden.
Streefbeeld 2026
Er is nieuwe huisvesting voor de leerlingen van de MAH gerealiseerd.
Er is een nieuw vaartijdenregistratiesysteem gerealiseerd op de schepen.
De kapitaalsintensieve leermiddelen (schepen en simulatoren) zijn up-to-date (ook wat betreft de verduurzaming van de schepen).
De financiële armslag voor de ontwikkeling van het onderwijs in de sector Maritiem en Techniek is door middel van subsidies geborgd.
Er is financiële ruimte gerealiseerd en ingezet voor:
- Werkdruk verminderende maatregelen en vitaliteit personeel (kleinere klassen, een verminderde lestaak, uitbreiding van het ouderschapsverlof)
- Stabiliseren van het leerlingenaantal (PR en werving leerlingen) - Versterking van het techniekonderwijs
Doelstellingen Financieel, Huisvesting en Leermiddelen F1 Realiseren van nieuwe huisvesting
F2 Invoeren van een nieuw (geautomatiseerd) vaartijdenregistratiesysteem op de schepen F3 Verder onderzoek naar het verduurzamen van de opleidingsschepen
F4 Borgen van de subsidiestromen voor de verdere ontwikkeling van het onderwijs in de sector Maritiem en Techniek
F5 Realiseren en inzet van financiële ruimte voor werkdruk verminderende maatregelen en vitaliteit van het personeel
F6 Realiseren en inzet van financiële ruimte voor het stabiliseren van het aantal leerlingen (PR en werving van leerlingen)
F7 Realiseren en inzet van financiële ruimte voor de versterking van het techniekonderwijs
Bijlagen:
1 Schoolgids
2 Leerlingenstatuut
3 Sociaal veiligheidsplan
4 Pestprotocol
5 NPO MAH 11 mei 2021 definitief
6 Begeleidingsplan nieuwe docenten
