Raadsinformatiebrief
Onderwerp
Voornemen tot aansluiting bij de Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Oost- Brabant door de gemeente Asten, Someren, Gemert-Bakel en Laarbeek
Datum 4 april 2017
Voorstel
Kennis nemen van het voornemen tot aansluiting bij de Gemeenschappelijke Regeling Belasting- samenwerking Oost-Brabant (BSOB) door de gemeente Asten, Someren, Gemert-Bakel en Laar- beek, uiterlijk per 1 januari 2018
Toelichting
Medio 2016 is door de colleges van de gemeente Asten, Someren, Gemert-Bakel en Laarbeek een bestuursopdracht vastgesteld om een samenwerking op het gebied van belastingen te onderzoeken en nader uit te werken in een bedrijfsplan. In september 2016 is dit proces onder leiding van een extern projectleider opgestart. Half oktober heeft Belastingsamenwerking Oost- Brabant (BSOB) echter contact opgenomen met de gemeenten met de vraag of zij een nieuwe offerte mochten uitbrengen voor de vier gemeenten. In 2015 had BSOB al ooit een offerte uit- gebracht, die voor de verschillende gemeenten financieel niet voordelig was. BSOB was namelijk toen niet in staat om personeel, werkzaam bij belastingen bij de gemeenten, over te nemen.
BSOB was hier toe nu wel in staat, omdat de gemeente Veghel zal uittreden bij BSOB vanwege de vorming van de Meierijstad. Bestuurlijk is besloten dat BSOB inderdaad offerte zou mogen uitbrengen en dat deze naast het op te stellen bedrijfsplan geanalyseerd zou worden.
Het concept-bedrijfsplan voor de samenwerking van de vier peelgemeenten én de uitwerkings- notitie van de aanbieding van de BSOB is eind januari 2017 gepresenteerd. Op basis hiervan is er op 4 april 2017 door de vier colleges een voorgenomen besluit genomen tot overdracht van de uitvoeringstaken op het gebied van belastingen en WOZ aan de Belastingsamenwerking Oost-Brabant, waarvan wij de raad nu in kennis stellen. Het vervolgproces voor verdere besluit- vorming, medezeggenschap en implementatie wordt nu in gang gezet.
Achtergrondinformatie voor de totstandkoming van dit voorgenomen besluit
Bij de totstandkoming van dit besluit hebben de colleges de drie volgende scenario’s afgewogen:
I. Oprichting van peeluitvoeringsorganisatie voor belastingen/WOZ als onderdeel van de bestaande gemeenschappelijke regeling Peelgemeenten.
II. Overdragen van uitvoeringstaken op het gebied van belastingen/WOZ aan BSOB III. Het continueren van de huidige situatie waarbij zowel de gemeenten As-
ten/Someren als ook de gemeenten Gemert-Bakel/Laarbeek de lokale belastingen en de WOZ eigenstandig uitvoeren.
2/3
Ook: een strategische keuze
Als toetsingscriteria voor de drie scenario’s is gekozen om het principe van de I en de 4 K’s te hanteren, die bij de Peelsamenwerking op het gebied van WMO, BMS en Jeugd ook zijn gebruikt voor de beoordeling:
Inwoner centraal (I): We zetten de inwoner centraal in onze dienstverlening en bedrijfsvoe- ring, want daar doen we het voor.
Minder kosten (K): Door samenwerking kunnen schaalvoordelen behaald worden en knelpun- ten samen worden opgelost. Samenwerking biedt besparingspotentieel
Meer kwaliteit (K): Door samenwerking kan expertise en ervaring beter worden gedeeld. Sa- menwerking maakt slimmer en biedt betere kansen voor innovatie
Minder kwetsbaarheid (K): Samenwerking is van belang om (in tijden van bezuiniging) de veerkracht, vervanging en voldoende omvang van de ambtelijke ondersteuning te kunnen blij- ven waarborgen
Krachtige positie (K): Door samenwerking staan we sterker. Het draagt bij aan een betere in- formatiepositie en een sterkere lobby naar neven- of bovengeschikte (semi)overheden. En daarmee aan een vergrote invloedsuitoefening.
Naast de afweging per samenwerkingsdossier van de I en de 4 K’s dienen de scenario’s ge- plaatst te worden in de context van de bestuurlijk strategische agenda van de Peel en in het perspectief op de visie op de peelsamenwerking in de toekomst. Zo is in de bestuursopdracht voor de uitwerking van een bedrijfsplan uitvoering belastingen en WOZ meegegeven dat de uit- gangspunten van de “Paddenstoelnota Peel 6.1” nog steeds valide zijn en dat aansluiting bij de Gemeenschappelijke Regeling Peelgemeenten de basis is voor verdere uitwerking. Het bedrijfs- plan Peelgemeenten Wmo, Jeugd en BMS is geplaatst in deze strategische agenda en gaat uit van versterking van deze samenwerking door toekomstige samenwerkingsdossiers op uitvoe- ringstaken aan te haken bij de Peelsamenwerking.
Conclusie op basis van de I en de 4 K’s
Wanneer alle plussen en minnen op een rijtje worden gezet vanuit de analyse van de I en de 4 K’s geeft dit onderstaand totaalbeeld:
Beoordeling Inwoner Kwaliteit Kosten Kwetsbaarheid Kracht Totaal
Scenario 1: Peelsamenwerking belastingen + + + ++ ++ +++++++
Scenario 2: Aansluiting bij BSOB + + ++ ++ ++ ++++++++
Scenario 3: Huidige situatie handhaven ++ + +/- - - ++++----
Scenario III, het behouden van de huidige situatie, scoort op vrijwel alle criteria op de laatste plaats. Vanuit eerder gemaakte bestuurlijke strategische keuzes inzake samenwerking in de Peel, ligt scenario I, het organiseren van de uitvoeringsorganisatie belastingen en WOZ als on- derdeel van de GR Peelgemeenten, voor de hand.
Vanuit kostenperspectief en het organiseren van uitvoeringstaken op een goedschalig niveau, wat een grootschalig, regionaal niveau kan zijn als volume van uitvoeringsactiviteiten een be- langrijke rol speelt, is scenario II aansluiting bij de BSOB een logische keuze, die ook als beste uit de analyse naar voren komt. Daar komt bij dat, wanneer geen rekening gehouden wordt met achterblijvende overhead, de aanbieding van BSOB financieel zeer gunstig is voor vier gemeen-
3/3
ten tezamen. Wanneer wel gekeken wordt naar achterblijvende overhead zijn de financiële voordelen van scenario 2 ook aanwezig, maar per gemeente verschillend en minder groot.
Algehele conclusie: strategische afweging versus analyse I en 4 K’s
In de kern gaat de afweging over de toekomstige organisatie en positionering van belastin- gen/WOZ dan ook om de afweging: Strategische agenda Peelsamenwerking versus financieel voordeel toetreding GR BSOB. Onderstaande argumenten hebben hierbij de doorslag gegeven om te komen tot een voorgenomen besluit voor overdracht van taken aan BSOB (scenario II):
- Het financieel voordeel van toetreding tot de Gemeenschappelijke Regeling Belasting- samenwerking Oost-Brabant zonder rekening te houden met overhead is relatief groot;
- De achterblijvende overhead is door gemeenten zelf voor een (groot) deel op te vangen;
- Het strategisch belang van inbreng van een uitvoerende taak als belastingen in de Peel- samenwerking wordt niet zo groot geacht (goedschaligheid betekent hier grootschalig- heid);
- Ook de vijfde Peelgemeente, Deurne, heeft bij BSOB de belasting- en WOZ-taken onder- gebracht en een gelijke keuze door de andere vier gemeenten, biedt eenheid in de Peel- organisatie en een krachtige positie als vijf peelgemeenten tezamen in de BSOB-
organisatie.
