1
Zaharik, Jacob Corporal
14
thCanadian Hussars
8
thReconnaissance Regiment L 64394
Jacob (Jack) Zaharik wordt geboren op 1 september 1914 in Regina, Saskatchewan, Canada. Jacob is de tweede zoon van Theodore Peter Zaharik en Bessie Brigitta Bartch Zaharik. De ouders trouwen in Regina op 8 mei 1906. Vader komt oorspronkelijk uit Rusland, hij is aannemer in Regina en overlijdt al in 1944. Moeder Bessie is geboren in 1891 en overlijdt in mei 1966, ze zijn lid van de rooms-katholieke kerk. Het gezin krijgt in totaal acht kinderen, waarvan twee meisjes al heel vroeg
overlijden. De oudste is Annie, daarna volgen Mary, Stephen, Jacob, Madeline en George.
Vader Theo
Ze groeien op in een harmonieus gezin en in 1943 zijn de twee oudste zussen getrouwd, is één broer boer geworden en de tweede is
vrachtwagenchauffeur, één van de zussen werkt in de oorlog in een munitiefabriek. Broer Stephen dient tijdens de oorlog in het Pacific War Theatre (oorlog in de Stille Oceaan) bij de 7th Royal Canadian Army.
2
De plaats Regina is de hoofdstad van de provincie Saskatchewan en gelegen in het zuiden hiervan. De stad is vernoemd naar Koningin (Regina) Victoria.
Foto:
Regina History Pictures
Jacob verlaat school na Grade 8 als hij 14 jaar is, hij doet geen
vervolgopleiding, behalve een jaar avondschool, hij wil graag wat van de wereld zien en helpt af en toe in het bedrijf van zijn vader.
In 1937-1938, voor de periode van anderhalf jaar, meldt Jacob zich als vrijwilliger bij het McKenzie Papineau Battalion als Gunner van zware wapens. Dit is een bataljon van Canadezen die eind jaren dertig willen gaan vechten in Spanje tijdens de Spaanse Burgeroorlog in de strijd tegen het fascisme en Franco. Er melden zich zo’n 1.500 Canadezen aan, vaak uit armoede door de grote depressie en op zoek naar avontuur. De Canadese regering is hier fel op tegen en de mannen die zich melden moeten zich ergens in kleine groepen verzamelen voor de overtocht die meestal eerst naar Frankrijk gaat. Vanuit Frankrijk gaan ze in groepjes via de Pyreneeën of per boot naar Spanje.
De Mac-Paps, zoals ze genoemd worden, nemen deel aan minstens vijf grote campagnes in Spanje tegen het regime van Franco. Van de 1.500 mannen zijn er maar weinig die getraind zijn of zelfs weten hoe ze moeten marcheren. In totaal nemen ongeveer 40.000
vrijwilligers uit 53 landen deel aan deze oorlog. Slechts de helft van de Canadese mannen overleeft de gevechten en keert in 1939 weer
huiswaarts. Ze hebben veel strijd moeten leveren en zijn erg moedig geweest, ze staan bekend als een van de beste bataljons.
Bij terugkomst staat de Canadese regering in eerste instantie nog steeds erg afwijzend tegenover de mannen, maar door duizenden mensen
worden ze in Toronto ontvangen als helden. Heel lang zijn er geen
3
monumenten of herdenkingen voor de Mac-Paps, maar langzamerhand komt daar verandering in en wordt ingezien dat hun inzicht helemaal zo slecht nog niet was en het doel waarvoor ze strijden zelfs misschien de Tweede Wereldoorlog had kunnen voorkomen.
Leden van het Mack-Pap Battalion in Spanish Civil War
Maquette in Victoria, British Columbia Na zijn terugkeer uit Spanje gaat Jacob 18 maanden werken als pijpfitter bij Grimell & Co. in Toronto. Dit is in de jaren 1940-1942 en hij weet nog niet goed wat hij na zijn diensttijd wil gaan doen. Hij heeft intussen wel de rijbewijzen gehaald voor auto, tractor, aanhanger en vrachtwagen.
Jacob meldt zich in Regina voor dienst op 15 januari 1942, hij is dan 27 jaar, 1.71 m lang en hij weegt bijna 66 kg. Zijn ogen zijn grijs van kleur, hij heeft zwarte haren en een goede ontwikkeling. Ruim een jaar later neemt zijn gewicht toe, hij heeft last van Ischias en reumatische klachten.
Jacob geeft dan aan dat hij het zijn plicht vindt om soldaat te worden en dat hij in zijn diensttijd graag chauffeur of mortier gunner wil zijn. Hij wordt dan omschreven als een goede, stabiele soldaat, die van avontuur houdt en goed zal passen in het Armoured Corps.
4
Hij begint zijn diensttijd in Regina, Saskatchewan bij het 12th District Depot Canadian Army. Daar vandaan gaat Jacob op 13 maart 1942 naar het 120th Canadian Army Basic Training Centre, ook in Regina. Van 14 mei tot 27 juni wordt hij toegewezen aan het Aerodrome Defence Platoon in Dundurn. Hier volgt hij de Non Commissioned Officer Course bij het Advanced Training Centre Active Force bij Unit A-28. De Aerodrome Defence Company heeft als taak het verdedigen van vliegtuigen,
landingsbanen en vliegvelden, door de grote kwetsbaarheid hiervan wordt dit een militaire aangelegenheid.
Het Aerodrome Platoon wordt opgericht in mei 1942 en elk peloton heeft één officier en 43 manschappen, ze hebben
kanonnen, mortieren en twee Ronson vlammenwerpers, kortom een mobiele verdedigingsmacht op elk
Canadees vliegveld. Zo belandt hij als Lance Corporal op 28 juni 1942 bij de 13th Infantry Brigade en vanaf medio juli in Sidney, British Columbia, bij het 9th Anti Aircraft Regiment Canadian Army Patrol.
Jacob geniet in die tijd van twee weken verlof, maar krijgt van het civiel gerecht een boete van $ 20 en nog eens $ 30,50 aan gerechtskosten.
Helaas wordt niet vermeld waarvoor hij wordt bestraft.
Als A/Corporal krijgt Jacob in Nancimo, Canada, de opleiding tot Personnel 3 Mortor (mortier) die in september wordt vervolgd in Annette Island, Alaska, bij het 8th Aerodrome Defence Platoon en de 112th Light Anti Aircraft Battery. Jacob verblijft hier tot 1 april 1943, is dan Corporal en krijgt half mei verlof voor twee weken. Hij vertelt veel over zijn tijd in de Spaanse Burgeroorlog en zegt ook dat hij toen ernstig aan zijn been is verwond en voortijdig terug moest naar Canada. Hij heeft nog steeds last van deze wond en is soms depressief, hij wil graag wat meer actie en revanche nemen op de nazi’s en de fascisten, voor wat ze hebben gedaan in Spanje. De meerdere van Jacob vindt hem juist joviaal en aardig en hij adviseert hem overzees te gaan vanwege de acties, hij beveelt hem aan bij het Aerodrome Defence Platoon.
Terug van verlof verblijft Jacob bijna twee weken in het Military
Shaughnissy Hospital in Vancouver, British Columbia. Vanaf 1 juli dat jaar voegt hij zich bij de 43rd Anti Craft Battery Royal Canadian Army for
Rations & Quarters in Sea Island, British Columbia, en in augustus is hij op het No. 1 Transit Camp in Windsor, Novia Scotia. Vanuit Windsor vertrekt Jacob per boot naar het Verenigd Koninkrijk, waar hij op 1
september arriveert. Hier start hij bij de Canadian Infantry Reinforcement Unit in Dorking en een paar weken later bij het 1st Canadian Armoured Corps Reinforcement Unit in Old Bury Hill. Er volgen nog een paar
5
maanden van training bij dit korps en in januari 1944 krijgt Jacob de Canadian Volunteer Service Medal & Clasp toegekend.
Op 20 april 1944 is Jacob onderdeel van het 8th Reconnaissance Regiment (14th Canadian Hussars) en met hen vertrekt hij op 4 juli 1944 naar West- Europa, naar Frankrijk, waar ze op 6 juli aankomen.
The 8th Reconnaissance Regiment.
Dit Regiment is de verkenningseenheid van het Canadese Leger tijdens de opmars van Italië tot in Nederland. Het 8th Reconnaissance Regiment (14th Canadian Hussars) krijgt zijn training en kustverdedigingstaken in het zuiden van Engeland in de eerste drie jaar van de oorlog. Pas op 6 juli 1944 (1 maand na D-Day) komen de troepen aan in Normandië, Frankrijk, en beginnen dan eerst hun taak als infanterist. De eerste drie doden vallen te
betreuren op 13 juli.
De Duitse troepen worden teruggedrongen uit Noord-Frankrijk richting België en Nederland en ze worden dan ingezet voor hun eigenlijke taak:
als verkenningseenheid tijdens de opmars van het 1e Canadese Leger. Ze zijn betrokken bij de bevrijding van belangrijke havensteden als Dieppe en Antwerpen, de Slag om de Schelde, de bevrijding van steden en dorpen in Nederland en de invasie van Duitsland. Intussen zijn er hevige gevechten geleverd en aan beide kanten vallen veel doden en gewonden.
Jacob raakt gewond op 8 oktober 1944 en is in het 21st Canadian Field Dressing Station, het is niet bekend hoe ernstig, maar in november 1944 krijgt hij voor iets een ernstige waarschuwing. Op 22 januari 1945 wordt Jacob vermist en zijn dood wordt bevestigd op 23 januari, hij sneuvelt in Duitse handen als krijgsgevangene.
Bessie, de moeder van Jacob, schrijft 8 maart 1945 aan de legerleiding:
ze heeft een brief ontvangen van kapelaan en Captain Wesley Nixon die haar vertelt wat er is gebeurd met haar zoon. In de middag van 22 januari 1945 komt er een bevriend vliegtuig terug uit Duitsland en vliegt over ons gebied. Het toestel is beschadigd en crasht in een soort niemandsland, de bemanning wordt teruggedreven naar Duitsland. Jacob en drie andere jongens zijn het dichtstbij en gaan er meteen op af, een aantal Duitse soldaten heeft zich verstopt en wacht af tot de bemanning zal worden gered om zodoende de redders aan te vallen. Een lichtgewonde soldaat weet terug te keren en vertelt waar de Duitsers zitten. Ze moeten
wachten tot de volgende morgen en gaan dan op onderzoek uit, ze vallen de Duitsers aan en schieten de meesten neer, vier worden er gevangen
6
genomen. De Duitsers worden ondervraagd en vertellen dat één van de soldaten is gewond en is behandeld door hun medici, hij is weggevoerd als krijgsgevangene en de kapelaan schrijft dat ze hopen en bidden dat hij gezond is en wordt bevrijd.
7
Brief van moeder Bessie aan de legerleiding
Maar achteraf wordt gemeld dat hij op 23 januari 1945 is gedood en
Corporal Jacob Zaharik wordt tijdelijk begraven in Goch, Duitsland, op het oude kerkhof.
Hij is dan 30 jaar en wordt op 4 maart 1946 herbegraven op de Canadese Oorlogsbegraafplaats in Groesbeek, graf XXV. E. 11.
8 De tekst op zijn grafsteen luidt:
GREATER LOVE HATH NO MAN THAN THIS THAT A MAN LAY DOWN HIS LIFE FOR HIS FRIENDS
Foto: Liesbeth Huisman
Jacob ontvangt de volgende onderscheidingen:
- 1939-1945 Star - - - France & Germany Star - - Defence Medal - War Medal 1939-1945 - - - Canadian Volunteer Service Medal & Clasp
Levensverhaal: Liesbeth Huisman-Arts, Research Team Faces To Graves.
Bronvermelding:
Commonwealth War Graves Commission Library and Archives Canada
9
Veterans.gc.ca
War Diaries Canada WW11 Project 44 https://nationalinterest.org/tag/military
https://www.regina.ca/about-regina/regina-history-facts/archives/
