• No results found

BOO S TUKVIII

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "BOO S TUKVIII "

Copied!
16
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

...

- 123..,

BOO S TUKVIII

OOL

l . lNLEIP!NG:

D-ie -bydrae van

die

M r kool is baie

belan:.,rik

.:r as dte

VEU'l

die laerskool insove:rre die oo~skool gedi:rterensieerde

.,

ondcu-..vys a.anbied

~va't

moet pas

by

dte. ·

.anlag~

l)ekwaa..mhede, en

,

potensi l1ta 1te V£1n <Ue

do~essent. D1e period wt:tt

die

"ki~d

in <lie la$JtSkool

deurnk"U:1.k

word as

di~ basiese

per iode

beskQU.

en . alle nor.male kinuers moet hierdie stadi cteurloop .

·\ an~

neer die

stad1wn

a:tg eh:andel is, 1s die

kin :

r .,,g vir die tweede

. .

en m er :tormele a\; dtum

Yan

on.dell'WJ'.&.

Op

die

twaede stadium, d . • w . s . die stadium van r!.eiift'eren-

,.

~ieerds

onderwys, wil be ide ctie psigolog1e en die ekonomte 11&

dat die kind in 'n apnrte 1nr1gtin g·ot skoo~ gepl aas noet word.

!Cindheid word nou agt r gel aat en di s'tadi1.ID! van adole sensi tree met snelle passe te voorsky.n . Nuwe potenaialiteit on.t- pop en d1t ver is •n nuwe ongewing wat me r vryhe1d vir intel-

!sktuele akti iteite

~n

estetiesa gevo l ns

sot~l

a morele v r-

antwoo~delikhede

meebring.

Die ty4 net nou aan ebreek waar die adolassente 'n verskei- aenneid van ervarin .s moet 8 ,niet en

f. l"

b.ttllc re ~t.ksies

bai&

no.W<:eur1., dop hou moet

vtora. em. te bepaal

o:f

nulla

aitadetHiese

t~t

wel

p k'ti

ese aanleg 'llsrtoon en wat tti e bes

te by nt.tl~e

a 1 pas as bUlle eenmaal

di~ vol~as

e s t adium

ber~Jk

het . 'n St ds toenem

m.d ve:rm.indering

van

d1~ naboots metodes om

ervaring op 'Ge doe11 word toegepas • ters lfoertyd word

.d:

a r 'n tGenemende mat van ver- .rttwo ordel ikhe i4 aan die adolessent toeg

s~.

Gedurende hierdie periode word uitgesoekt ervaringe we.t eksploratief

van

a rd is vir die

adalesser.rt, voeyrgel~

en 'n it-

tere.nsi:tt~e

diagnose sowel as 'n p;ttopo e wor vasseste· l met di

oog op die / •••••••

(2)

•,

.. ...

.

. .

einde van hl. er die : perioda ie die leerling redeli.k

vertl."Ou.d

·' ,

:met die

g~'leerislf.apalewe

en

sa~

h.y staiigaan. i:U.$ werklikhede

ian di e lew-e

b$~i.n

beset · eti'

ervaett'~·

Die

ko-operati.EW.re:

akti,..

wtteite sal binne :t•adel:tke :perk.e bi'nne sy

le~:reru1'be;~:t>ippP..val.

Deur demo.nstasi.es on deeln

. ,r;. .;e;

in die s.kool . s a l

hy

. so na . moontl.ik aan die werklikhede van die lewe g0bring WGt-d,. b., v .

in die labora·toria , en. werkswinkel.s s.al hom d .ie g eleent

he~e

gegun ~wl"l

om.

kont· kte -te matik: 1'Jie't ·

'.n v·ernlr.eidenneid.

\Ulllt ak·

tiwiteite en e:rva· rings in versk1lle.nde

Vt1I'M€~

van. kW'!$

11

.nywer-

hed~

en

we;kl.l$kapl,k!F~

w a :t in di:rekte. ke;r:re· lasia

Sta.an

. me't die werklike lewells-ervari:nge in die industri!fle,

kllui.tr.(lers:UJle if

l.an~b0Uk\Ulais~ or professional&. w&reld. Hier4ie a.t.tiwi 'e.ite ·aal tie . leerling in sta.nt stel om . selt•liiiti.ng te gee deu.r· ts.al

~n ma:~e;r!&.al

soes wat di

t

in sy volvJasse le"l:te sal

~~beur.

ltadat aie leerlins deur h1e.rdie aerate stadium ·tran die . ho8rskool- onde:rwys · deu:C is $il . hy die tweaQ.e., maar

gevordel!'d.$-~

stadil;Ull

lx~tree.

In hierdie t:'JII.eede stadium is {iie lrUJ.te van aa.n- - -

les,

van belt«'JEUlUrlhede en &·~br.ek:e van

die leerllng

re~ds tot 'n

bale

~root :m;dte

vasgeste l

~::~n

daar 1s reeds t · ot • n 1"6del1ke. ma- · - t-e bepe.al in watter kO.t$gorie

VEin

'barcepe d1.e leerlin.g ksn ver- wag d>Ett hy ' . n. redelike m ate van sukses sal

'beha:~l.

Op bierd. ie stadium wo:rd

di~

l<:lerl i ng dan

t-ve~r

in 'n o:mgew1ns

gepl~~es

wa.t

llord

$al tQelaat

om !1'd.n oi~

meer direk

·op sy

l:e-wensdoel

~f te

s·tttuJr . l-Xle:r· ie

d~el)unt

word nie ver ... eng deur te bepaal of voor te ak:t.'Yf da t die

l~erling

spe:sifieke

b~kwaamneda

v·i:r

·b.

v "'

. "

·-ta

messelaar ot medieae

p;ra~t6sya 'W ....

$1't

nbh · D.:te' --diagnose is

mee·.r

b~~paald

da.aro.p

se11lik

em

di~ l.

. erl1ng af te stuur in een

van d;te hoofkanale van die le\\*$ .. Sierdle

pex~iod~

van onde.r:wy:s

most dan . oQk in 'n bepaalde milieu ie&e$ vtord en dit moat een

(3)

. ....

, ..

et a.nder ri ting bepaald bevoordeel , . b ,. v . 'n ha.ndels-, J.a.ndb.ou- tund1ge,

industr1~1e

of profeasi{mele ri

ting~

Gedurende bier- die periode

'WOX i

die algemene on d.erW J1'S voortgesit en selfs . na d1. $ periede

moet~

d.it nog vir '.n tydlank

fn:tnga~n.

Die b ,stek van die work gedurende hiardie

skoolp~~iode

is baie dieselrde as die voorsaa.nde period.e_ maar d.ie ervarinse :ts meer samegest.eld en nos nader aan die werkelikheid

v~1n

die le · e a$ die eksplo- rasie- , stadium want laasgeno e.mde atad1um hat inde.rclaad gele!

t.ot 'n - erdere toenadering tot die w a rklike lGwe . Gedure.nde hierdie stadium is dit belangrik o m nie die waardeskatting van die een stroom van le-wenser'taringe, b . v . die han.delsstroom, bo- kant die va. u 'n ander stror.nn

l> •.

v . die professionele · te. skets aie . Sp$. sialisasia V'ind g & durende hierdie periode tot 'n h perk- te mate pla s . Die bevoordeelde onder1.vys:rigt ing begin 'n meer bela.ngrike rol speel ,. maar dit beslaan no· geen s_pesi:t'ieke le- wensristing nie.

Die gemeenskaplike sy van die lewe op hie:rd:te stadium al 'n baie beiansrike

'

el.em.ent van die anderwys van die adol s ent

vorm. Nis alleen sal

hy

toeael.aat word om die gemeenskapslew-e te aanskou nie, maar daa.r s ·1 van hom ook verwa.g word om bepa.al- delik daaraan deel te n&em. XorrelruJie

m~t

die wewe sal mea:r u.itgebreid en

dir-~k

wees n die sen.trala akttv.:t!.tette van die leerlinge sal meer in ooree.nst$mming gebri g word met hulle be-

roepskeus •

·'

A1 bierdie ervaringe wo. rd aangebied deur· die v.erskillende tipes van sekonde:re onderriYs • Die eerste stadium _ dour die ju- nior ho rskool en die twe de stadium deur gedifterensieerde ak le, d,. w. s . d · u.r die ho

rs!too~

self, or. ay senior sedeelt . en

deu~

laterale vertakkinge daarvan sooa b . v . die handelshoSrs kool, die la.n.dbouvak- ho rakool of die tes».ies

hoG~skool.

Uit die bo / • •• •••••

(4)

-126-

t11t die

bogenoemde is dit

dtm duidelik dat di beroeps- : lei ding 'n in.teg l." J.e

deel

van die hot:!rsk:ool-on er

rys

vor •

t . g . is onvolledig aonder die

beroe.t~sleid:l.ng,

d . w . • die t'A'ee eenhede. is eenvoudig onatskeibqar van. mekaar.

II·

2. D;ljl! ROL

,V

~ tl~E JUNIOR HOER~Jl{()Q~·:-

Die rol van die· junior ho rskool in die beroepsl$id1ng i dus b&ie

belan~ik

omdat die

~u:n1or ~e:rskool

die - rste tase van die seltond re onderwys aanbied , as sulks funksioneer ttl t as die inle1e:r tot die sekond&re onder

~y;

, van watter aard ookal.

In hierd . ie stadium

.

word die adolessent uitgetoet t . o .. v . · sy- be- kwaamhede en ord in hoofsaak sy lewensrigting bepaal,

m.a. ~.

die klassifikasieproses w a t reeds in std . VI be in plaasvind het in die lae r s.kool , word in die junior lloerskool net .mee;r. intensief' en sistem.aties beha. ndel . In hoev6rre die j: Unio:r hoe:rskool- bewe- ging in Suid- Arrika aan hierdie vereiates voldoen .m.oet nou nege- gaan vtord.

In

~ransvaal

is die 1j: unior hot:!rskool *n :paralelle inrigting tot die hoSrskool volgena 'n stels .... l van 7 . 3 tot 7. 5 {1) Dit is moontlik om in die ont.vikkeling van die stelsel

ool~

sekere Amerikaanse trekke te sien , b . v . in overre as wat di$ junior

no~rskool

nog 'n mate van aansluiti,nz met die ho rskool. beho· u.

Aan die anderltan.t net die industria.l1sas1e van Transvaal meege- bring

dat

daar *n behoefte ontst· aan het aan 'n apa.rte tipe hoer- skool

v~t

in besondere ba hoeftes van die leerli nge wat die skool wil verlaat voor matrielt voor ien. ( 2) In die verband laat. die junior hoGrs.kool in Transvaal ons dink aan soort galyke sk.-ole in litngeland waar daar ' n verdeling tuasen die arbeiderk:l. asse en die prof ssionele ltlasse plaasgevind het aa sevolg van die industriB- ,le rewolusie . In Amerika 1s die jwt1or ho rskool 'n basis vir

I . · · 'n opvolgende / ••

'T~o:n

• .Aul.Ptelike Verslag i939 P• 19 et . eet •

. 2 .. ! . O.D.

Ond~r

zysko:mmissie e:rslag 1937.- p . 77 et . oet.

(5)

. -

. .. .

- 127-

'n opvolgende s . nior bo@rakool , (l) d . w. s . daar word •n konse-

.mtiew~

stelsel van 3 -t'- c toegepas . ,

In

sy

ongedifterensi. eerde vorm kom die junior -oWtJ-ho r-

.

'

·.·

. .

skool in al die provinaiea onder nami.ngs soos intermedier . skoolt sekond4re sk.ool , junior

hoef·~kool

ens . , voor. (2)

D . w . s . die meeste van die bestaande $ . g . ho rskole is eintlik junior ho rskol . . en senior

~o

rskole ( S+2 jaar) onder een d&k en onder die.ju.risdiksia van

een hoof.

In di geva.lle war""tr

tn skool eindig

by

vo

~II ~rd

dit as 'n laerskool met 'n . ,se- kond.ra top of' as • n 1ntermadilre s k.ool of junior

~o~rskool

.. be- skry:r. So •n skool is dus eintlik 'n laer kool-oum. junior ho;r-

kool . In s

ige

skole, b . v .

in

Natal be g in die

hot!ra.k:ole by

std. I en eindig

by

matriek of selts voor Jaardie periode . Dit is dus duidelik dat die b . weging van die . junior _ hoer-

.t':!

ool

in

Su14- Atrika nog maar in y ontwikkeling stadia is n

gevolgelik is daar nog uiteenlQpende enl.ngs onder opvoadkund1-

.,

@

s omtrent ay doeleindes , admini tr r ·tiewe pro edur s ens. (3) D1. e gevo.I:s . hiervan is dat die pttbliek ook nie weet w aar hulle

ta.an nie .

In Amerika , waar die junior hoSrskool reeds •n gevestig- de installing is & edert die b gin van ht&rdi

e~u.

word die beroepsleidin.g as een van die :funda.nlentele funksies van die.

tipe skoal

es~el.

( 4)

In di Tran&vaal s die bo rskool tot in 1944 nog ener-

syd

'n laterale vertakking van die ho rskool vir daard!e sroep

l~rling-e

wat die stand rd

van

onder.

ys wat

in die ,junior

ho

rskool aang bieii word nodig het vir die beb.oorlike

u.i toef en.ing / .

~.

, ...

;, ... · ~~J~;;· ;;uzr:, ·- Ha·,, 9 J.Jo~ JV1,: rtl,·~.

l . : "" . • The Junior High School. ·Bare'€1urt »~

r

Oe;.

t

Inc .

~.Y.

1920, verskillend . .

2 . Vide Amptalike jaarverslae va n die Provinsiale Departemente van Onderwys 1930- 1940 .

3 . Vide Onderwysblaaie 1944. 1945 .

4 .

~avies.

o .o.

Jun1o~

High Sahool Education. Yonkers on Hud-

son N .Y. ·¥ orld Book Coy 1924 p. 99 et . cet .

(6)

. ...

uitoefaning van

hul~e

onderskeie beroepe • ..

(J.)

In die klei- n:ere hoUrskole wat. hoofsaaklik in Uie plat eland.ae dorpies a.angetref word voorsien

die

skole een".roudig in die voorbe ...

reiaen

~

onder. J ys vix· die senior afdelings van die hoSrskool en kan dus nie ook bevreaiglng gee aa.n ·die ware tunksies van die junior. ·ho rskool nie . S 4ert 1944 trag die Departement om

'.n do lbewust poging aan te

~rens

om beroepsleiding 'n integrit.- le doel van die junior hot1rskool te maak. ( 2) Die skrywer s :mening :ts

dati

dit vir die

kl.ei~er

:plattelandse hosrakol.e e$ter moeilik sal gaa n om. die :f'unksiGa van die beroepslal.ling behoor- lik van sta.pel te l.ac-t

loop

a.udat min differ nsiasie as evolg va.n 'n gebl"ek aan getal.l sal plaaevind.

.

Die skrywer is ook van

en·;.n~

d

t

a.ie ( gting om die jun . ior ho rskola in Tr nsvaal ·as 'n laterale vertakki.ng. t e laat ont- wikkel nie .met die verwagt. e

su.kSa .

bekroon sal. word nie. Ous wil toegae dat,

in

die digbevolkte dele soos op di Baud waar di bovolking tot 'n groat mate industriale erkers en mYPwar- kers is , die skool mag inslag vind . Vanuit 'n nasionale oo punt gesi n sfi, l dj:§.

or.ttwilckeli~

as 'n

k~.rusekutiewe akoo~

waa:rsky:n-

.

..

l1k die g rootste inslag

vin<i~

·· Hie:rvoor kan versk11lende rectes aangavoer

word., waarvan

m . i . die belangrikste rede die is dat die konsekutiewe junior hoSr...,kool geen stigma i fiJ!.ie ope.nbtl;J."e me- mins sal dra nie, terwyl dit we+

di~

geval met die laterale ju- n4or

ho~rskool

is . D1 ko:nsekut1ewe junio:r hoerskool Iron

il'l

werk•

11kheid ook dieselfde funksies verrig as die laterale tipe t en het uog die voordeel da r _py dat dit geen stigma dra nie . Om die junior

~10

rskool maar inslag ta laat vind in ons onder·1y -

. ' ....

stelsel is

mi, ,

dit nodig dat 'n konsekutiewe stelsel van 3i 3

daar~est

el / ... .. . . l . 'l'.O.D. .Amptelike V rslag 1939 . p . l6 et . o&'t .

2 . Vide 'r .o . D. · Departementele Omsendbrist No . 6 van 1944.

(7)

daarg&s~el beboort te o.rd, d .

.,w-..

s. •n duidelika ond rs ·

i ing tuss n

~n

juior ho&rekool e.n 'n .enior hot1rakool a heelt -

mal aparte inri. ti ngs at de·tr

at."sonderlit~

hoof.de ..

d.m.inl~tre·e:.r

word • .

. Die: junior

l

o rsko()l

i

bier ie vor ken an .tt.og vo.l.d can-

de voorsiening

.m.m.t~k

vir

~ie

groep lee .. li.ngE"

we~

van pla.n ia om na

di~

verpligte onderwy st ndaard die $kool

t

verlaat . ar

depa;rt.e

entetlise~:tn~

kan ook voor ieni.n

~

g'ir ie

·toe~o:rf<Sti ~e Unive~siteits-stndent

s a

junior

ho~rskool

dan di e mees gu,n.stige

org~.ni

. Bsie 'Vir 41e tee- pas van die b roepsl

tdin~ ~n

n ·word die b roepslei,.in

an ook .. ie spil wa. ro die hale sa k · r: a1 .

J.

die junior bDerskool 'n be l"mgrike tunksie in di be-

roep~l

1d1tlg meat vervul dan ia di t v an fund ent.ele b. l . at

es,. as in die laer.

1 00l.

b.e. rus cp die bero · psbehoei"tes van die leerlinge, d • •

$ .

di Vaklum · v . :n die

lee~linge

meet

bepaaldel1k

as

dC?s~

htl dio b -

roepsvoor~

reidin • Daarom . ord dar dan ook dik ele ne i

onderwys vrm aie. Junior ho.ttrskool

Ve:t'\vys

as voortJeroeps(>n. r-

·wr$ , (l) Hierdie klassif· ikas, ie most ester

~reranderl.ik

en aie Yloeib a;r

w ·

es in

ai~

eer te raaes

~.ant

op bie die tad1um is iasz ..

no~

ni$ seksrheid i:o vertn; J:ld met die b€troep van die l r- ling

nie~

J ... at r, Mne:et' .moor s(tkerh ..

id

besta:n kan die r- suss m r o

1

erigt we s .

Di ·roapsla:t in

(8)

l " "

.... -

8~

A ..

~ _

s~

in . t _ e~r~

~

!d ,. .. ..,.l) ~* o"¥ ~+ " gea;,. ~•r~

,~,er ~

1 eo a ~ ;re .- "'nee, ~ .rr . · ....

_r

,

.

.u

be~a

de 6

f$J:,._. -G~Ne ~ 'U.l"'$ 1·

;,."'4 dl

~ ber.o~;,alei i.

n

:t

l

f.ii · V .

akillt..nde

~'tu.!,lde:rdg

a. ngebi 11

~ :():::.·~ i$trr 1 ,

cp ·

l~! ~

Ltd va.u ·

~ ,p$l"$or~

l . Dit

.l'J!OIIYt

ce-u. tegreera

~ ~ in~ .:~v~rf'~ di<~

tikti:·-tite1 -

te ~

n

di~ $.~'€1Ul -n'tdf1~:.,1~~a_taoc:ntJ.1~1\HJ~

>rl:r &ie a·

.l .

vaa die klnd

b~hoc

:rt

tc ... ~t

} ·n

af.d~.

hto.rJt

~

e.u.tdek"'

itt!!' ...

.akt,l\d 'teite

die · ;alent:...

V·m ~ ie l~

.

.-liu~

is. {lJ O le akry · er

$'tmtt

··a e.t

~m.\l-~Ua-li!'.n-se t'V

v-or.!

~:.rtS

op tU.4

.f"eb!,~d 1l~t

uie .n•1

l"1!1~1.1'amn":t·l~. 11't•

· htl(.la aa..tl. J.l,

.ftuti.

r .hoifl".a.ko~l. ~~c. L : ~t·is .o~~t.

wor-s :..

~~ d1 ~

-cn·t-

~tto

e .. lo;rQJ by -art ot

.~'tlfrt,,l :it l~""elr

. 1.$ rto.rth . tdle tho intn>r:! ..

t . , a:ptit'fJ.ili~s,

and

{i

e.aitiea of pu-

P"11 . .. {3)

avi~s

sa '

OJllin~n

.aar- is

~1 ~T~l ,~

· rale: ...

h

U.(l)f

ll

t.,.e~

rutuft.lo;t$ of

til~

junior ;:.1gb. ;_.eJlo()l. . tha't wld.oh

Euu~.tca

to ai.d pupil$

1n <i:i·soov~.rlrw

t£teir tn.Wn

·. p

eit.1ac and limit tion ,

!t:rt$~

ats ...

r.;.~

-..1t.i1iQSt ,, po ers end we.e!s:n

!!l ... ,

1$

t

in

tth.

ja m nt o t . he 1·

t~r, t

e .. ,.oat

1.:.,

port nt . It

1R t.n:l.S1ftb'lC~ F

on s.bov .

l l

otbfrra .

kat

Justitie&

tb$ ~organi~~tio. 1

ot

:sohocl~ $11.

a new btl 13.1 (4}

In. 1931 bet

1'1} :'-

e.d va:n

Ondet-~.:yu, Pasad~.n~

C.ul.iJornta~

di~ ll'olg; tld~ . !~$tel

1 n v ·

rt1aad

l!tlat

t:l

i ._..

m~ 1Hieklti nsstmk-

t

~ van

a.i~

Jua1o:r ·

hot!.'tttko&l:

"In the: Jun!.ol"' .t .. ll s.c; e>el it 1· ttec a

ary ;i;6tt

ua-

port.~Att to ~o!lttinu~

thie com oa lnte :J."€1. t\.ng

~du.otl ...

ti<m;

bat

it

i~ nil'i loa~~r

do·!:a .. nt note .

t'h~

dom!:aa<nt not$ o-f J®i.o:r hl.trh acbool

l!< Utl -ti;;:~n.

1

expre$$ffd by ttl · .cyzd ~explt'f:t'atlon

..

~ !Jy tbls we

. . . fi)'J!tn/ •• • .... •

I:'" . v I rie!yk

t1<.~-

l

2 . .

O<".tlllL.1. ·,11$

Junior Hi

J~

Stm"ol . Racooa.r·&

:).t.t~;t:

.i. :. lsa.-~

;; • .- ·

s~

$.

rl.;

s

1' . ;;,•

JWliGr iLlgll Sob.:oot Bouh·:tlton

!lllit"tlin

Go . .,llo -

ton 1920 p . l 5.

4 . Pav1 t;.,O. ·

UUi:Ot ;

i ;a

4lf.t£H'.Jl duc~t

1 . • "'

tm~ . r~

oa oA .

trM

•~· • ~·Ol":lt.l

u.oo . · co..

l.~a ,.g ·•

(9)

,_. ·-

... 131-

mean that the tudent is

explo~1n~

with two purposes in v1 w (1) to

heoom.

aequainted with as may ti .lds of - human interest and activity as possible in order that he# may better und erstand the world in w hich he lives .. and have a backgroURd for choosing a f.ield :tn which to work latei an; (ii} to become better acquain- tej with . himself t. hrough a vari ty of school experienees

i~hich

he may discover tds be st aptitudes and inte- rests .

It

is because the junior

high echoo;L

is chief-- ly eoncarned with this exploratory process that the quidance pro&ram m ust be most carefully planned and emphasized. (l)

Vloeiende " voort ui t die voorgaande hl d ie d os l va n

ontdek-

'

ki kingskursusse in die junior ho~:rskool · us om bel an_gs tellingo op

te wek, om talente t e ontdek en

O.."n

spes! le neigings te ontw1k- ka~, d . w . s . dit is subsid19r tot die psigot~ "n ~~e toetae wat ook to gepa$ word om die prognose vas te stel e

Die rol van dla hol:)rskool in varband met die beroepslei - d!nt:; is .mis ian e!l,.ger as die van die junior ho rskool in .· 1lie

sin

da. t

die J.ee:r•linge van

die

hoS.rskool meer bepaald.elik voo;r ...

ber 1 wor d vir die

Unive~Giteit

en

~is

beroepsleidin dus

~eer

bepaa.~de

aspekte

a~

n die beroepGleidillg m.oe.t toepas wat

,cod.:t~

is vir die pro:fessi s o-£ loopb ane wa.arvoo r 'n universiteits- kursus nodig is .

Die rol is e s ter ewe

belanr-r1k

aangesien daar op alle sta.-

.

.

dia van

die

hoerskool. 'n

aa.nt;al leerlinge die

skoal verlaat om wer.( · te soek . D i e ind ustriSl e psigol · ogi e hat ook vasgas t el ·da.t , hoev1el hot:srskool- en 1In1versiteits-student

.

e . iskien

.

m e r doel- . ger!gt is as junior b.oSrskool l eer l inge , daar

by

tn baie groot persentas ie van

hier~.ie leerlitJ.ge

nog ,nie finaliteit in ver-

band m.ert.

hulle beroepskeuae bestaan r .d.e . {

2)

Die beroepsleid1ng in di hoerskool vervu.l dus ' n bepaalde en noods aaklike tunksie .

Die

ontd~k

I ; ....

~-·

.. .

l..

"A. Bulle·tin o!' information· on tht: Juni or Hi g h S chool r or Pa:..

r·e:nts

-t

Teachers an .Pupils . Pasadep.a, :eat it

.Y>t.l&tid

·or Education lq<o\v . 1932

.k1.

oteer uit

Myer~

G. E. Principles and Techniques of' Vo- ca-tional Guidance .

~oGraw

H ill .Book C oy . Inc .. 'f.Y .

l941. f·1A-~

2 J.i Menger c • . - The Significance of Vocational choiees of ae.hool children and. college students, pr vaat

d.r~~.

. Y . • 1932 en .spar-

~ing .E,._J.

De colle ge students choose voc tiona wisely . Teachers

College ,

Columbia ~.P.

N. • 1933 .

(10)

. ~·

. -132-

Dia ontO.ekkin fWlksi s soos -om .skryf

11~1r

die .junior ho

:t"-

akool bly voortbestaan in

di~

ho8rskool en vir praktiese doel-

eindes. sal die o · anisatd& m: n . of mee:e d

ies~e1.fde bly.

Dit · ""·ld veral vir , d.ie kleiner hQar,. skole op

di e. plat~teland.

Die eni.g- ste verskil sal 1~ in die iuhoud van d.ie /ee r$tof. in verb. and met diet bero>3· psleidil1g i n soverre as wat die h oflr kla$se van a ie hoG:rskool slase lf rneer bapaa.ldelik m oa t toelS op beroepsleiding-

·probleme ve. n die toekomsttge uri1versiteits ... s tudent,

aoes

vasge . ....

l . 1n die

111ormJi bes,_rEJel\:

in d i·e ·· inl eidi.ng tot d ie hoo.f'stuk.

~~

O~fi!SAsp~

_'I

!,J'

DI .... B RO

1

!P:'3M£!DIN ?· Iti. ,PIE {UN;£9R .

~!!~

... -

.~

..

HOE ...

~KOO· :

Die organisasie van die beroapsleiding in

~iitl h~Grskole: .•

soos sk:rywet d.it sien, sal : !llin ot

me~r

die Vol·: nde vorm .moe t

oann.eem.: 'n B epaalde · ku:rsus . in die b roepsleidi. ng m.oet as "n

vatt in die

knrrik:ulum opgen~$1\'1

word . In sa.nlewe:t'-It1 ng met .die · Ondew.yser wat h1erd1e vak dosee:r be.studeer a.lle

on~erwyeera

die leerling e in hulle · verskillende lturrikule.z-e en buite-kurr:l*ul!re-

aktiwiteit e ac..n d i$ sliool , d . ,, . a. or die l eerlinge enige besol'l- der$ belangs · tel.li ng of talente vartoon in

verband

m

t,

die be-

flo.nd$r~

vak

1

re. ..

ft..

n,. die voors es krews silla.busse van die

v~rstd:.l­

lande Vilkka

\.VOI~d

so ge atel aat

.~ok

dia

ontdekkin~s·,taarJ.e

daarvan

tot ui t1ng

ltom,

soos b.

v • . . r ·

aeds vand,ag

1n Transvaal

@ie .. oan -;ord.

. ( l.)

In samewerking met d;te beroepsleier in d ie

sl~ool

word daar

deuw die p.sisoneel van die skool ook 'n wa.kende oog g hou oor die buites koolse Uktiwitf;ite van die lee:rlin{"e om te bepaal .- of enig e aanleg of t alente op hierdie wyse' vertocn word . { 2} Aa.n b.ierdie stellings wil ons nou aandag g e . Die probleem: ·va.n die

·e.n°"l\ . . k · /

:t .: \~eng~i b~. ' ~he "$!gni:f'1canee or··~ roorati onul. ohoiees ~~s=~ho;i • ;hll-

dren and

Ooll~e

stu ents .

Priva.~t d.ruk.

N. Y . l932 . en Sparlin& E. J' , . DI College students

Cb.o9se Vocation~

W isely . Teae.ber· s Collgege Oo·

lum.bia U. P . N. Y. 1933. · . ·

2..

Vergelyk

ook:• (a)

A llen F'..J" .

& Ki't;scm.

B.D . Practi ce

!n.

Y ooationa l GU!da.nce . M eGt>aw Hill Book

Oo;y

Ino . N.Y. l927 . (b) Allen F. 1

.Pr-1nc1.Dles and Prciblems in Vocational Guidance . M cGraw lii. ll Book

t1or

!n.c.

N.Y •

1927 . ( e} Allen R. D . Organisation

and

S· upe;rvision

o't

9uidunce in Public E.dtula· tion . !nor Publishing Ooy .. N .. lr.l'£154 .

(d) Myere G~E.

F ri.neiples and Taahnipes o'f Voeatl on. al Gui dance

M~:raw Hil~

l)ook

Coy· Inc~ S~hY.

1941 .

(11)

.. ,... ' .\

kursusse s elf word hier

~ehandel,:.·~

wyl die probleme van die

·- ..

beroepsleie:t en die

ontdekkingswr:lJi.rd.e

van d ie kurrikulum die onderN"erpe van aparte hoofstukke vorm.

a ., D:i.~ ~. u",e us:

~n

Belangrike aspek in verbann met die kursus in berQep -

1.el.ding is ie vra -gstu.k van di · e

tyd

wat aan dle vat< ·toegek n.

moet w ord . As •n nuw e ondervrerp in nie kurrikulum geplaas

word word die

tyd

w t aa.n

die

an.de:r vak:tce spa.ndeer moet rord atgesny om.

vo~do~nu'ie tyd

aaa d.ie nuwe onderwerp te gee . Op

hie:r·die >Jyse kan die 1ndruk

ontst aa n

o.at die ku.rrikttlum

oorlaai

word en dat dis nuwe VaK

1ngubri~~

word ten

k~ste

van ander ,el

~

.mente vat dan wee:r.· uitgelaat m.oet word . Dit kan mislden as ar-

ument ge_bruik word teen die voors-tel om beroepsleiding as·

'n.

vak te b;,;.handel. M.i . is hierdia b_e~n·ou1ng t .o.v .. d.!e

1nslui-

ting van beroepsleiding as •n

vak

in

~ie kurr1kul.u.s1l

egter :tou ..

tief . Die

Iturrikultl!il

selt' is 'n

eenh.eid

1aarvan

di~.

onderdele saamwerk om. die g esame1ik

~

noel t e tJereik, d . w., s . die voorbe- reiding van die kind vir ale lewe . 'n

Delan~rik~r

pek

i

m . i , s3ter die

fe.1t

dat d.ie

ile.roepsle1d.1lg juis

as 'n

bindende

ltl'"ag moe-c optre.e . Instede d.a. arvan dat el.k:e onderwyser die J.e r ...

linge op die beroepsontdekkingswaarde van sy vak wys behoort

die oeroepslsidinB al die

valtk:e saar:n

te snoe:r. tot

1

.n eenll id . In die orgnnisasie van die kr ~us word vandag 'n aar per eek in Std . VI aan

Tran$va~~se

skole voor2iening gemaak

maa~

gsen ·voorsiening

·nord vir

d1a Y.ak genu:tak in Std. VII .. - X

nie.

(1) In Kaaplandse skole word die tyd wat

atgesonde~

is vir di

werk nie · traora:f

-oepaal

nie . ( 2) In Natal ( 3 l word eks't> l!a .

~~

. . op di e rooster

ge~aat

wat die hoof na goe ddun.ke kan geb.rttik en

_; "

.

1n

die Oranje Vry_st;aa·t tan dergelyke reU lings gatref word. ( 4)

T.o .v . 4ie I ·· ~ ·~

1 .

V1de

T .· o. n4 · Departementele oms ndbrief' N r . 6 van 194;! •.

2 . Vide Bekonttere

skool

kura usse

·anabo~k l.t'J42.

5. Vide: Mondelin..:."" ededel 1ng, Direktaur va11. Onderwys.

4 ,. Vide:

Bylae

I . ·

(12)

...

,_.

'1* . o. v . die

kla~se

bo std. VI is dear nog geen bepaalde re 11 ., getr er nie . Die sianswyse van skl'ywer is <tat een pariode per week in

al

aie st·ds . van die

ho~rskoal·.

voldoende behoort ta

.. .

wees om. aan die

behoefte$

van <lie beroapslel dingsprogram t . e vol- do0.n .

Dit

is nie

nod1S

en ook. .nie we.tlslik 'tat

die

Vak .as 'n

"Ok-

SS:men.vak ge.neem wo r d nie . In die

.op$~&

verdien d ie

re~ling

in die Vrysta.at verdere a. andag . ( l)

b . Die Inhoud. v- an d i e K ursus:

Op die oomblik is daur nog geen ge radee rde

~iteratuur

vir d1e verskilJ.end. e klasse van die

ho~rskool beskikbaa~

nie.

Die o . s . voo.J:s'telle

va~n

skrywer 1s bloot tent a.tier en is nie as 'n g egradeerda s telsel bedoel n.1e . Die geda.gte is dat elke · · hoSrskool sy eie keuae moe·t me.ak en. sy eie graderin6 na eie be- hoertes moat opstel . Die hele

k~~us

kan in die junior klasse van die ll.o e:rskool herhaal ord met di e nodige veranderings, toe -

voe~.a;ings

of weglatlngs om aan te pa

by

die Universiteitsku.rsus- se . In

~lke

skoal b e hoort daar In opname van die behoettes geo

muak te word en di k:!•t{sus

moet dan. dien-ooreenkomstig

a .. rt.ge:p."ik

word. D it is m.. i . nie van groot bela.ng d t die beroepe volgens 'n bepaa.lde stel l geklassitiseer word nie s olank d ie ho.o:f'ken.- merke, soos hierondar aan.gesee, toegepas v.ord. (2}

i . Funksies van die beroep;-

. 'n Kort

beskryyfi~

van. die funksies van die beroep tnt 41e ve*boQ dibg van die spesifieke be- reap t . ot die ander beroe:pe .

ii .

Beroe~sproblemet-

Voordele, nad le •

higi~ne

van

di~

beroep . ·Hou- d!ng van d5.e werksoekenda tee.noor die beroep wat

hy

kies . l?robleme van. die sedelike gedr-ag en die be ...

roe:p •

Gel~enthede o~

advies in te win .

~etod.es on-~

die werk t e bestud ear en o.m pron10s ie te verk:ry. Var- houd.i.ng van die beroe:p tot die ander . Pligte en moo.nt- likhede •an die lewe .

i i i.

1 . Vide

Byla~

I . 2 . Vergelyk ook: ( a}

Vocational Guidant"Je . p . $25 et . oet .

Die nu:m.e

I .

~

...

Allen

F.1~

Principles and Problems of

M eG ·raw Hill Book

Coy

Ino . N.Y

ll 1~27.

(13)

..... f.,...

Die

nwnittf14lse plek

wat d1a oeroep vul

van.uit

•n plaaslike . sowel as nasianal oogpunt beskou . D!e va- katures w

t

Jaarliks ontst an en ""ie moontlikhede

vir a <- nstellin o. f beka.ming van die be· roep.

Aa

die

'b~roep

van 'n indust.tiele aard 1s kan ool:t

nos

d! e. vol-

sende betb.andcl

word ;- wa.a rde van die

:produ.k

¥'at

ve.r-

·vaar ig word an sow 1

1

n plaaslike, nasionale of in-

. ternasi o- .nale ocgpunt

beskou •

. i'v. Toetrede tot die · beroep . : - · ·

Versk!'llend.e manier-

otn

tot die beroene toe te tr-ee . Indien die beroep leeTjtngonakap ver is moet die prosed ure en wetgewln da.arvan ook o! ... handel wor•d , o . a .

ou.derdo.mme

en ander

k>~~&.lif'ikasies

nod.ig .

v. Voorwa rdes van i ndiensnemlns:-

.. ,eh" sli.ker voorberei ding , ' vyse van toetrede .

Gess-

telike en fisiese span.ning in verband

ni&t

die .daelik•

s~

roetiene van die werk. Aard van die ortderwys , af- .rigt1ng

~n

erva.ring wa.t .nodig is om aukses te beha.al.

Persoonl1kheid~

houding en aanleg wat sukses aal mea- bring .. Bel ngrikheid van 'n goi geson<it\;he1d , gab.oo;r.

gesig,. geestelike en

f i

iese

lewendi~heid.

vi.

Ekonomi~se

vraags tukke:-

WerkS~re

en bescld1ging van die beroep,

g~iddel­

de getal van

wt.:r~sdae

en inkornste par je.ar. In die han- del

~.n

industri moet sulke vra: .-s gatu.Jtke soos

-~ie :f'luk-

tuasi,es in .hoU en le.e lone • fluktuasies in pryw ... ens • . ook

b~handal

word . Verder lean die t i pes en doel van be- lasti.ngs, r

~:tto:~:re

van produksie , a:r:beidso:m.sat, distri- busie. van rykdo:m, meto<.i.e van dis-cribueie , hunrgelde, vakunies, v rbe.nd van ie o...urer.h. ede tot die beroepe ens.

1ngeslul t w·o:rd onder hierdie kc tegori van

vrausstUkke •

.. Vii . •

oo.ntl!k:hed~

vir ,pevord; rins:•

aigtin.gS Van promosie binna

ttie

Vak or. industr1e en die emolumente en verantwoordel1k.ttede

vm't) da.armee

saamval . Tegniese eienskappe benodig vir bevord&ring.

Persoonlike hoad1ngs en aanlegta nodig vir

prom~sie.

U it die b . g . sal dit duidelik bly• dat daar behoefte

i$ aan :pu.lilika.sies geskik Vir uid- A :f'rika

't~a.t

die nodige m.ate - ri aal. veraerk he·t .

a .

M~tO,dit}k vi~ tiie

onderrii

:v~ die B~l;"9.epsl~idin~:-

Die m.et.odiek in die onder:rig ve.n die beroeps.tc1d1ng ken geskied

deur

di ... 3ewone kla.sa 1kale o.nderrig, deur die eksperi- ment en

"''1e

projek:IIietode . Ri rdie metodes is reeds su aesvol

·toegepas in ande:r land.e , en 'n kort bespreking da.arvan behoort

nie vrugte/ ... .

(14)

.. '

:..136- ·

nie vrugteloos te wees nie,

vera~

met die oog op die Teit dat o.r.t.s nog

i.n

die duister rond tas . Die metode van lda.akame, :r- onderrig sa.J.. in tt1e begin- stadia wa

trs.ttyn!ik

11.1. me ste inslag v!nd. · rn die

e.ttsp$:rimaz.l'~ele

metode ord

eli

a · J.eeri ing

o~derhe­

vJig

gemaa.~t

aan. <tie be- oe.t'E$n1ng

v~

su.lke ·oe:roege. wa.t

hulle.

moont~ik .

op 'n la er stadi sal

b~-osfen.

Die- lang somer-v -

:

tansies in .Araerika. word gewoonlik: . gek:ies deur die leerl:tng e

. '

omonder werklike werks- winkeltoestan.de ervaring in verband .met

I ' •.

di· e betroltke beroep op te doen. Dif:l pr.ojek ... metode

besta.~

daarin om.

t

n lewensloopbaan- kla.s te vo.r.m. Rie:raie klas

o~.

p:ro- jek- groep 'lora dan ge-org niseer vir die studie van b ·roepe .

Ulke projekgroep k.ies 'n be,paalde 'be:roep of' groape

Vat». bero~p

en. wel"'k

~n

proJek in verband daar.mee uit .

Klasbespr.akings

' en

op telle word ook waargeneem . Die projekcroep sJs:af' 'n

ste~

lle:rs aan waa.;rin aant. ekeninge in

ve:rband

met diE'i beroep

wat.

b - ..

studeer word ingeskryt word. Die projekgroep kan ook gebr:uik

J

:m.aak van besoeke . Bu1te., prekere kan uitganooi word om di · · kinders toe

t~

sp:reek .

(l.)

Veral interessant in llierdie

ve~­

ba.nd is die

Etu'eka-skool•metod~

wat ge bru_ik

ifOJ."d

in ie klas- sifikasie .van

di~

leerlinge. (2)

5. OPSO · NG :

Ben van die bel:angriJ.cs·te runksies van die j\mior

hd~Takool

is die van

bero~psleidi.ug.

· Om hierdie doel te v·erwesenlik be- hoort die ;Junior ho r s kool •n konsekutiewe .sko.ol tot die ho r - skool te wees . In die keuae

·vaR

s,y vakke in die - junior

h~r-

kool moet daar in die begin 'n bre keuse aan die 1 rling

aangebied.

word om.

sy

beroepsnvl&:i..ngs te ontdek .

Al~aande m..oet·

dit nouer

get~ek

word . Vir beide die junior hoSrskool en ho .r -

skool moet daar bepaalde vakke in die beroepsleiding ui t gewerk

l. Allen F . J . & Kitson B. D . Practice in Vocational GuiV.ance . McGraw Hil l Boo. k Co . Ine . N.Y . • 1927 p . 20- 26 . ,

2 . Vergelyk ook A len F . ;r . :Principles and l. ..iroblems ot Vo. oatio-

nal GuidanQe ;J :McGraw Hill Dook Coy Inc.

l'l.Y.

192'1 p . 36 et . e.et .

(15)

' -~ ' -.

- 157-

word, . waa.raa.n 'n. bepaalde

tyd

spandee.r moet word . Die org:an. i-

sasie van beroepsleiding in junior ho rskole en ho ·

~skole

ver-

skil in graa.d en w ese

1

in soverre a

~;Ve:t

die

be:roepsle·iflin.~

in

die

ho~Srskool

self' m.eer

g~mi.k moet \Vees

op die

p.rotess!e~.

(16)

P~aoti~e·· in Vo9atio.q.al Gut .

Book Coy .

Inc~

N . Y . 1927. .

P:t·lnolples

and .robJ.

m.s

in

oo .. tiolal Guid ca • . ouraw Hill. ok Coy Inc . 1 ,Y.

192'1.

Organ~zation

and

~uperv'sion o~

uid&noa in Publio Education . ·In or

Publ~~.

hing

Coy.

.Y. - 1934 .

~he J~nior El~h

School •

.Jo ton

1920. . ,

Elements .

Of

Vocational·

GuidailcEr.

M

skew

Mil-

__...,...,~

...

--~;,!

ler .

~aaps~ad.

Qngeda.teerd· .

unior

1Ugh

School Ed . o. atio

1.

lonkers on

Hu.d-

, on . .Y-. ·orld ook Ooy . 1924.

- An Ind1v1dool

.,_~oa.le -Of

Oerteral · In-tellisen-oe for

~outh

A:trlQalf. 3outh ,..,.f:r:ic n 0Qunoil roz:

'Eduaational an

4 ~ocial

esear-eh . Cupe T!mQs

·1939 . . . .

T.he . Junior Hit.Sh School . Rareourt Braoo Inc . N.Y . 1920 .

m.he Signifioenoe of - Vooationu.l Choices Dchool

obild.ren

und

ooll'~ege

s · \#ullents .

vate druk tl .Y . 1952 . .

... :rinc1plos a.nq

e-O~iques.

of

\fo(:at,i

onal Gui- dance .

McGraw

IIill

.t)ook

Coy . !no !t

~~.1:.

19 l .

f:)o CoN@qe 5h~depls.' c/,o~~e 1/ocaf-io ns 1Ji$ely .. "'rectGJ,Q,-s C'o/le~e .. Cohm·.,'G''rt.,

P.!J ! U f,_l .

BL011BOEKJ.!.1

VE

L ":-

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI) werft voor de stafdienst van de Vlaamse Adviesraad voor Innoveren en Ondernemen (VARIO) een junior beleidsadviseur - adjunct

Omdat het kenmerkpunt PNDK van het object uit het abonnementsbericht is verwijderd en het, voor de BGT nieuwe, kenmerkpunt Z40 wordt gebruikt voor het BGT-pand, levert dit een

Zelfs maanden daarna sprongen Milan bij plotselinge bewegingen nog de tranen in de ogen, en nu nog werd hij soms wakker met een sloopkogel achter zijn voorschedel, alleen maar

• Materiële schade (kleding, glasbraak,…) wordt niet door de schoolverzekering gedekt. Desnoods kan hiervoor, bij niet vrijwillige beschading, een beroep gedaan worden op

Klik hier voor meer informatie over de Commissie Studentenfonds van Gilde

Het kan namelijk zijn dat je aan het begin van je studie wat meer nodig hebt, maar later minder. Zo biedt Landstede MBO steeds onderwijs

Een bijzondere erkenning voor de vrijwilligers van het Apollo Ensemble kwam van het Prins Bernhard Cultuurfonds Flevoland: het ensemble kreeg de Lelyprijs 2020, voor mensen of

De comparanten beslissen dat de aan de mede-eigendom ver- bonden lasten, met name de kosten van onderhoud, herstelling en vernieuwing, zullen worden omgeslagen naar