Oefentoets TW 3
Namen
Geef de juiste namen van de volgende stoffen
1 Ca(HCO3)2
2 HgO
Geef de verhoudingsformule van de volgende zouten
3 Kaliumfosfaat 4 Aluminiumoxide
Zeewater
Zeewater bevat veel ionen, zie Binas-tabel 64A. Laura krijgt de opdracht om via neerslagreacties de aanwezigheid in zeewater van sulfaat-, magnesium- en
calciumionen aan te tonen. Neem aan dat zeewater alleen de ionen in Binas-tabel 64A bestaat. De overige ionen en sporen zijn in zulke kleine hoeveelheden aanwezig zijn, dat ze niet storen bij neerslagreacties.
5 Leg uit met welke zoutoplossing Laura in het zeewater uitsluitend de sulfaationen aan kan tonen.
Laura meent dat zij met een oplossing van natriumhydroxide kan aantonen dat in het zeewater magnesiumionen aanwezig zijn.
6 Leg met een reactievergelijking uit dat een neerslag na het toevoegen van een oplossing van natriumhydroxide ook van een ander ion afkomstig kan zijn.
Om calciumionen aan te tonen in aanwezigheid van magnesiumionen heeft Else een vlamtest gedaan.
7 Leg uit op welke manier Else met een vlamtest kan aantonen dat er in een oplossing behalve magnesiumionen ook calciumionen aanwezig zijn.
Bij zeewater is de uitslag van de vlamtest niet zo duidelijk.
8 Leg uit waarom de vlamtest met zeewater niet zo duidelijk is.
Oplossingen mengen
Ter voorbereiding van een practicum heeft de TOA twee oplossingen gemaakt:
Oplossing A: 0,0821 M kaliumjodide Oplossing B: 0,211 M loodnitraat
Oplossing A is gemaakt door vast kaliumjodide op te lossen in zuiver water. Er is in totaal 4,49 L oplossing gemaakt.
9 Bereken hoeveel g vast kaliumjodide is toegevoegd voor het maken van oplossing A.
Tijdens een practicum wordt 5,41 mL oplossing A gemengd met 1,91 mL oplossing B. Hierbij ontstaat een neerslag. Zonder te rekenen kan direkt aangegeven worden welke deeltjes zeker in de oplossing aanwezig. Voor sommige deeltjes moet wel gerekend worden om te weten of ze aanwezig zijn.
10 Leg uit welke deeltjes na het mengen zeker in de oplossing aanwezig zijn, en voor welke deeltjes eerst een berekening nodig is om de aanwezigheid te weten.
11 Bereken hoeveel g vaste stof ontstaan is.
12 Geef de kleur va de vaste stof.
13 Bereken van elk van de opgeloste ionen de concentratie.
Mineralen in de bouw
Veel mineralen worden gebruikt om bouwmaterialen te maken. Vanaf het einde van de negentiende eeuw werd asbest als materiaal veel gebruikt. Het heeft goede hittebestendige eigenschappen en is goedkoop. Asbest komt voor in
silicaatmineralen, die uit lange vezels bestaan. Asbest is nu verboden, omdat is gebleken dat deze vezels bij inademing ziektes veroorzaken.
Een van deze silicaatmineralen is tremoliet, Ca2Mg5(Si4O11)2(OH)2(s).
14 Leid af wat de lading van het samengestelde ion Si4O11 is.
Het bouwmateriaal cement ontstaat door de reactie van calciumoxide met
siliciumdioxide, aluminiumoxide en ijzer(III)oxide bij een temperatuur van ongeveer 1600 °C. Het calciumoxide wordt gemaakt door verhitting uit kalksteen,
calciumcarbonaat.
15 Geef de reactievergelijking voor deze bereiding van calciumoxide.
16 Geef aan op welke twee manieren de cementindustrie een bijdrage levert aan het versterkte broeikaseffect.
Het siliciumdioxide en aluminiumoxide ontstaan door verhitting van kleisoorten. Klei bestaat uit negatief geladen silicaatlagen, bijeengehouden door positieve ionen.
17 Leg uit of siliciumdioxide, kwarts, een kleimineraal is.
Wanneer je cement gebruikt, moet je er water aan toevoegen. Hierbij treedt een reactie op waarbij het cement uithardt. Het water moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. De kwaliteit van het cement hangt af van de aanwezigheid van chloride-, sulfaat- en/of zinkionen in het water.
Roja krijgt de opdracht om een watermonster te onderzoeken op chloride-, sulfaat- en zinkionen. Roja mag hierbij aannemen dat er geen andere ionen aanwezig zijn die haar onderzoek kunnen storen.
18 Maak een beknopt werkplan voor het onderzoek dat Roja kan uitvoeren om aan te tonen dat er zinkionen aanwezig zijn. Geef in je werkplan de volgende zaken aan:
- Welke zoutoplossing Roja kan gebruiken.
- Welke waarnemingen zij hierbij doet.
- Geef van alle eventueel optredende reacties de vergelijking.
Misschien bevat het water zowel chloride-ionen als sulfaationen. Daar moet Roja bij het onderzoek rekening mee houden.
19 Leg uit hoe Roja in een oplossing die zowel chloride-ionen als fosfaationen bevat beide ionsoorten kan aantonen. Geef in je antwoord de volgende zaken aan:
- Welke zoutoplossing(en) Roja kan gebruiken.
- Welke handelingen zij moet verrichten.
- Welke waarnemingen zij hierbij doet?
Nitraationen mogen ook niet in al te hoge concentraties voorkomen in het water.
20 Leg uit of Roja met een neerslagreactie nitraationen kan aantonen in het water.
Treinen
De meeste Nederlandse treinen zijn elektrisch. Ze hebben een spanning van 1500 V nodig die via de bovenleiding naar de motor gebracht wordt. ProRail heeft trajecten in segmenten van 2 km ingedeeld.
Het koper van de bovenleiding wordt steeds meer vervangen door goedkopere metalen. Dit is geen bezuinidingsmaatregel, maar noodzaak omdat koperdieven de bovenleidingen stelen. Koper levert € 4,00 per kg op. Een kabel is rond en heeft een diameter van 12 mm.
21 Bereken de verkoop waarde van een segment bovenleiding. Gebruik Binas- tabel 8.
De bovenleiding kan onder invloed van regen en lucht verkleuren. Er kan een rode, blauwe of zwarte kleur ontstaan.
22 Geef de reactievergelijking voor het ontstaan van een rode kleur. Gebruik Binas-tabel 65B.
23 Geef de reactievergelijking voor het ontstaan van een blauwe kleur. Gebruik Binas-tabel 65B.
