Oefentoets TW 2
Onbekende brandstof
Stof X is een brandbare vloeistof. Bij volledige verbranding van 100,0 g van stof X ontstaan er als enige stoffen 109,12 g koolstofdioxide, 55,98 g water en 44,02 g chloorgas.
1 Leg uit welke elementen er op grond van bovenstaande gegevens zeker in de brandstof zitten en van welke weet je het niet zeker.
2 Leid de verhoudingsformule van stof X af uit deze gegevens. Geef niet alleen de uitkomst maar ook de afleiding.
De damp van stof X is per liter ongeveer 10% zwaarder dan chloorgas.
3 Leg uit dat je met dit extra gegeven de molecuulformule van stof X kan bepalen en leid de molecuulformule af.
Waterstofchloride
Zoutzuur wordt gemaakt door waterstofchloride op te lossen in water. Waterstof chloride kan gemaakt worden uit de gassen waterstof en chloorgas, beide gassen lossen slecht op in water.
In een laboratorium gassen te laten reageren kan gevaarlijk zijn. De gassen kunnen gevaarlijk zijn dus mogen niet ontsnappen. Ook is het mogelijk dat er, als gevolg van een reactie, een hoge of juist lage druk ontstaat waar het glaswerk slecht tegen kan.
Bij de reactie tussen 100 ml waterstofgas en 100 ml chloorgas tot waterstofchloride veranderd de druk niet, er wordt precies 200 ml waterstofchloride gevormd. Na de reactie blijkt dat de volledige inhoud van het glaswerk goed oplosbaar is in water.
4 Leg uit waaruit blijkt dat er een reactie heeft plaats gevonden
5 Leg uit dat, op basis van dit experiment, de volgende reactievergelijking niet juist kan zijn: H (g) + Cl (g) HCl (g)
Van annanas naar zweetvoeten
De onderstaande brandbare (EBO) stof heeft een op ananas gelijkende geur. Het is een kleurloze vloeistof die bij −98 °C smelt. Het kookt bij 121 °C.
Scheikundige noemen dergelijke verbinding een ester. Esters worden gemaakt door een condensatie reactie van twee stoffen. Een ester kan ook weer via hydrolyse omgezet worden in de grondstoffen waaruit deze gemaakt is.
6 Geef de reactievergelijking van de hydrolyse van EBO in structuurformules.
Een van de grondstoffen ruikt sterk naar zweetvoeten.
7 Geef de systematische naam van die stof.
Zowel EBO als beide grondstoffen voor EBO zijn brandbare stoffen.
8 Leg uit welke van de drie stoffen de hoogste verbrandingswarmte, uitgedrukt in J mol-1, heeft.
9 Geef de reactievergelijking van de volledige verbranding van EBO.
10 Berekend met behulp van bindingsenergieen de reactiewarmte van de volledige verbranding van EBO.
Bier maken
Mouten is het verwerken van een zeker graan, meestal gerst, tot gekiemde,
gedroogde korrels: mout. Het mouten vindt plaats in een mouterij. Het mouten is van belang om in de gerst de enzymen te vormen die nodig zijn om tijdens het
brouwproces het zetmeel om te kunnen zetten tot suikers.
Het brouwgerst wordt tijdens het mouten in water geweekt en gewassen en
vervolgens enkele dagen in een warme ruimte, de kiemkast, neergelegd. De vochtige gerst gaat door de warmte ontkiemen (er groeit een worteltje uit). Bij het ontkiemen worden er enzymen, alfa- en bèta-amylase, gevormd die het in de korrel aanwezige zetmeel kunnen omzetten in suikers.
Het ontkiemen wordt gestopt door de gekiemde korrels over te brengen naar een droge ruimte en er warme lucht doorheen te blazen, het eesten, om aldus de korrels te drogen. Het product dat zo ontstaat heet mout.
11 Geef de naam van de type reactie waarbij zetmeel wordt omgezet tot suikers.
12 Leg uit waarom mouten nodig is voor het maken van suikers.
Dora en Boots gaan bier maken. In 17,3 liter water zit 1,93 kg maltose.
13 Geef de reactievergelijking voor het vergisten van maltose.
14 Leg uit of vergisting een endotherme of exotherme reactie is. Je mag ook de reactiewarmte aan de hand van bindingsenergieën berekenen.
15 Bereken de massa ethanol die uit de maltose verkregen kan worden.
16 Bereken het volume % ethanol in de oplossing. Gebruik:
• Binas-tabel 11.
• Neem aan dat het volume nog steeds 17,3 liter is.
Na het brouwen blijkt in het bier van Dora en Boots 5,71 volume % ethanol aanwezig te zijn.
17 Bereken het rendement.
Dora en Boots zijn niet tevreden met hun product. Ze besluiten hun product dubbel te destilleren. Na destillatie heeft hun drank 41,9 volume % ethanol aanwezig.
18 Bereken het volume van de drank die Dora en Boots hebben gemaakt. Neem aan alle ethanol in het destillaat terecht is gekomen en dat het volume van een water-ethanol mengsel gelijk is aan de som van de losse volumes.
Losse vragen
19 Geef de structuurformule van diwaterstofcarbonaat, H2CO3
20 Geef de systematische naam van onderstaande verbindingen