Democratie en krijgsmacht

(1)

Vrijheid

^C11

Jtl1

WEEKBLAD VAN

VOOR VRIJHEID

DE VOLKSPARTIJ

EN DEMOCRATIE

'~

NUMMER 94(l VRIJDA~~~f¹DECEMBER 1967

De Gooise knoop

moet Snel doorgehakt

Zo groot m.ogelijke openheid getoenst

V<>lgende week woensdag .zal de Tweede Ii:amer zich in een plenaire ver- gadeting bezig houden met de begroting van minister Schut (volkshuisvesting en ruimtelijke ordening). Bij herhaling is in ons weekblad reeds een aantal belangrijke vraagstukken, die daarbij betrol•- k{m zijn, behandeld. Dit keer zij nog 1le aandttcbt gevestigd op een ander facet, dat bij llet debat over deze begroting zeker aan de oi.·de zal komen, namelijk de enorme woning- èn ruimteproblenH;n van het Gooi.

door H. Wiegel, lid van de Tweede Kamer der Staten- Generaal

Amsterdammers gaan zich

weer over verkeer buigen

_Nog -niet zo lang geleden viel het besluit dat de Hilversumse Meent niet mag worden bebouwd. De woningnood in het Gooi kan tot 1975 worden opgevangen via bebouwing van de Ooster- meent bij Huizen. Daarna is het Gooi

YOl. -

NIEUWE STAD

Een stedebouwkundige werkgroep . van de Gooise gemeenten - waarvan de

·huidige minister van volkshuisvesting, ir, Schut., voorzitter was! - heeft als haar mening uitgesproken dat- met de bouw . van een nieuwe ste.d Overgooi· in de IJsselmeerpolders niet eerder dan in 1986 kan worden begonnen. 'ilr de ·jaren tussen 1975 en 1986 kan de ruimte- en woning·nood van het Gooi dus niet worden opgevangen, tenzij door bouw- el- ders.

Reeds bij het debat over de Tweede Nota. Ruimtelijke Ordening in openbare commissievergadering enkele maanden geleden, is namens onze Kamerfractie door mij gepleit voor het bouwen· van een nieuwe stad bij Eemnes, in het bij het Gooi aansluitende deel van de provincie Utrecht. Het provinciaal bestuur van Utrecht zegt in een rapport, uitg~

bra<:ht door haar technische diensten, dat dit mogelijk is. Tegelijkertijd zegt de provincie Utrecht er echter bij dat zij alleen bereid is het Gooi te helpen als dit gebied aan Utt·echt wordt toege- voegd.

ONWAARDIG

Tijdens de commissiebehandeling van de begroting van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening heb ik dat een mentaliteit genoemd een provinciaal bestuur onwaardig. Aan de ministers van binnenlandse za;ken en volkshuisvesting en ruimtelij,ke ordening is door ons gevraagd er zorg voor te dragen dat de samenwerking tussen de provincies Utrecht en Noord-Holland nu eindelijk eens van de grond komt, opdllt

gezamenlijk naar de voor het Gooi beste oplossing kan worden gezocht.

Ten slotte heeft de VVD gepleit voor het leggen van contacten tussen de provinciale besturen en de instanties welke beslissen over de planning in de Flevo- polders. Er is - en dat is toch al te gek·

- over de planologische aanpak in de polders geen enkel conta<:t met de besturen van de aanliggende provincies geweest. Ook het Tweede Kamerlid voor de KVP, mevrouw Groensmit-van der Kallen, pleitte bij de Qehandeling van de begroting van binnenland~ zaken vurig voor een krachtige aanpak van het Gooi-probleem. Bij d.e begro- tJ.ngsbehandeling van volkshuisvesting en ·ruimtelijke ordening trokken KVP ~n

VVD wederom gezamenlijk op.

PvdA-Kamerlid Westerhout onderstetin- de ons standpunt.

WONDERLIJK

Ministar Schut deelde, in antwoord op

onz:e vragen, mee, dat op .6 december een

bespr~king zou plaatshebben tussen de ministeries van verkeer en wat&rstaa.t, binnenlandse zaken en volkshuisvesting en ruimt,elijke ordening met de provinciale besturen van Noord-Holland, Utrecht en Gelderland, over de aanpak van de planning in de IJsselmeerpol- ders en het Gooise vraagstuk.

De ministe-r. was niet bereid concreet toe te zeggen dat de resultaten v·an dit gesprek per brief aan de Kamer zouden worden bekend gemaakt. Een wonder- lijke en onjuiste gang van zaken. De bevolking en de gemeentebesturen in het Gooi hebben er recht op zo spoedig mogelijk te worden ingelicht over de besl!issing welke de regering naar aanlei- ding van het gesprek met de provinciale besturen denkt te nemen. De VVD zal ook hierop een w groot mogelij·ke openheid aandringen. De Gooise knoop moet snel worden doorgehakt. Het wordt nu zo langzamerhand tijd!

Weth. HAMM houdt maandag lezing

De Amsterdamse VVD-wethouder, de heer G. K. J. M. Hamm, zal maandag a.s. (11 december) in de Zuiderkerk spreken over de 'vel'lmersplannen van de hoofdstad. Alle belangstellende VVD·leden, niet alleen uit Amsterdam maar bijvoorbeeld ook uit omlitggende plaatsen, worden uitgenodigd de bijeenkomst, die om 20~00 uur begint, bij ie wonen. Na het betoog van de beer Hamm zal er gelegenheid zijn om vra-

gen ^ie^stellen.

Zoals men llich .herinneren zal heeft de Amsterdams.e afdeling van de VVD reeds vóór de laatst gehouden gemeen- teraadsverkiezinge~J. in verschillende . stadswijken openbare "hearings'' georganiseerd over de verkeerspr()blemen van· de hoofdstad. Iedereen - ook niet-VVD'ers - kon daarbij vragen stellen, opmerkingen plaatsen of suggesties ·doen over de verkeersproblemen in zijn buurt. Deze ,.hearings'' hebben een zeer grote belangstelling ondervon- den. Van de talloze suggesties, die - gebundeld in een rapport over deze ma- terie - aan de gemeenteraad zijn door- gegeven, zijn er verscheidene uitgevoerd.

Intussen: het ve~::keersprobleem .is na- tuudijk niet in één dag opgelost. Het blijft een vraagstuk dat ons b~zig_ hou~~

en de Amsterdamse VVD wil ook-biJ deze problemen de burgers zelf blijven betrekken. Daartoe zullen deze winter, gelijk reeds eerder werd aahgekondig·d, opnieuw "hearings" worden georganiseerd.

De uiteenzetting die de heer Hamm maandag zal houden is in de eerste plaats bedoeld voor al diegenen die be- trokken zijn bij de organisatie. van de hearings, opdat zij daaraan straks, zo goed mogelijk geïnformeerd, leiding

• Pag. 5:

• Pag. 7:

Criticus de Gaulle Dagbladconcentraties

• Pag. 11: Open brief aan heer Wiegel

kunnen geven. Maar, zoals reeds gesteld, ook andere 1'2den zijn van harte welkom.

PRIKKELS

e Hoofdartikel Het Vrije Volk:

"Het opinie-onderzoek, voor de KRO verricht, laat twee ontwik- kelingen zien, die zich in een ver- rassend snel tempo doorzetten.

De eerste is de groei van de aan·

hang van D'66. De tweede is een toenemende bereidheid om aan stembusakkoorden te denken. Eén met de VVD als harde kern. Een ander met de PvdA als grootste partnei'".

e Prof. mr. F. Duynstee in De

Tele~aaf: .,Als ik een conclusie mag trekken vanuit mijn visie, dan is dit dat de .VVD haar beeld onder de stemmers-niet-aanhangers van de christelijke partijen,

e~ dat iS globaal een 40 pct., moet ~ien te verbeteren. De VVD is, gee.n. a-sociale partij; De VVD gaat ik-zeg dit als niet-VVD-er, uit van· het belang van allen, wals dit in- onZe structuur kan· worden ge- .d·iend. Werkelijkheidszin met more- le overtuiging en met begrip voor traditionele misverstanden en traditionele vijandschappen kan an- no 1967 tot betere resultaten voe- ren dan het onderzoek-Veldkamp voor· de VVD uitwees. De _VVD moet er naar streven ooit . een meerderheidsrichting te kunnen leiden door samengaan met . christelijke groepen. Het socia-

lisme is van ·huis uit vijandelijk tegenover de gevestigde orde. Het liberalisme moet de politieke macht worden om voor allen de dynamiek van de gevestigde ot·de aantrekkelijk te maken."

e Bericht in Het Vaderland:

"China heeft stelling genomen tegen de liefde. Het acht deze menselijke uiting een verspilling van tijd, die jongelieden beter aan politieke activiteiten kunnen besteden. Het Tsjechische persbu- reau crK ontleende aan de Chi- nese krant Wen Hwei Pao kritiek op "de wandelingen van jonge ge- liefden in de parken en het onpro- duktieve op banken zitten dat leidt tot verspilling van waarde- volle tijd."

(2)

2 - vrijdag 8 december 1967

UIT DE PARTIJ

e MAASTRICHT

De samenstelling van het bestuur van de afdeling Maa~?_tricht van de VVD is gewijzigd en luidt thans als volgt: voorzitter: Th. Cour! ens; vice-voorzitter: ir.

G. H. Berenschot; secretaris: drs. A. L.

de Gelder, Oranjeplein 93c; penningmeester: C. J. de Rond.

s ^AlPHEN ^{a/d RIJN}

De gezamelijke politieke partijen te Alphen a/d Rijn hebben op 20 november een teaeh-in georganiseerd, die een groot succes is geworden. De ·bijeenkomst werd door ongeveer 300~ mensen bezocht. Met het onderwerp partij-ver- nieuwing had het werkcomité. ondèr voorzitterschap van de heer De Baat Doelman (vvd), gezien de grote op- komst, een goede greep gedaan.

De heer Vonhoff, die het standpunt van de VVD verdedigde, stal met zijn snedige en humoristische antwoorden de show en ontlokte bij zijn pleid~oi voor het werk, dat politici in de Staten~ Gene- raal verzetten - waarbij hij zijp !lOÇia- listische collega Van der Gevel her- dacl;lt - warm applaus. ~ ·

Verheugend voor de VVD was ook dat de heer Joekes als discussiP--leider W:'IS

aangezocht.

Het grootste succes van de avond was uiteraard dat de gezamelijke politieke partijen elkaar gevonden hadden in de organisatie. Dat is in het overwégend confessionele Alphen a/d Rijn te lang

onmogelijk geweest. ·

• ABCOUDE-SAAMBRUGGE

De heren H. J. van Wélsen en mr. H.

J. van de Roemer hebben, wegens druk- ke werkzaamheden, de wens te kennen gegeven niet verder deel te nemen aan de bestuurlijke activiteiten van de VVD-afdeling Abconde-Baambrugge. Zij waren respectievelijk voorzitter en secretaris.

Het dagelijks bestuur is nu als volgt samengesteld: dr. P. Croon uit Baarn- brugge, voorzitter; 0. H. J. Wagenaar uit Abcoude, secretaris-penningmeester;

drs. Bicker Caarten uit Abcoude, tweede voorzitter, met als hoofdtaak de publici- teit in de afdeling.

• DEN HAAG

In de op 24 november gehouden leden- vergadering van de afdeling Den Haag werd o.m. meegedeeld dat het leden- bestand zich momenteel in een sterk stijgende lijn mag verheugen, als gevolg waarvan de "mijlpaal 2000" on- langs werd overschreden. Het betreffende nieuwe lid werd met een attentie verwelkomd.

Uitvoerig werd van gedachten gewis- seld · over aangelegenheden, die op de jaarlijkse Algemene Vergadering van de partij op 5 en 6 april 1968 aan de orde zullen komen, respectievelijk aan de orde zouden kunnen worden gesteld.

Tenslofte werd besloten van de moge- lijkheid tot het stellen van kandidaten voor de vacatures in het dagelijks bestuur der partij geen gebruik te maken en een voorstel te doen de navol- gende motie betreffende de houding van Nederland t.o.v. de EEG te aanvaar- den:

"De Volkspartij voor Vrijheid en De- mocratie, van mening dat de toetreding van Engeland en de overige EVA-landen die daarom hebben verzocht, thans de belangrijkste voorwaarde is voor een evenwichtige verwezenlijking van de doelstellingen van de verdragen van Ro- me, is van oordeel dat de Nederlandse reg<">ring - zoveel mogelijk na overleg en in samenwerking met andere EEG-partners - ernstig dient te over- wegen haar medewerking aan de verde- re· opbouw van de Europese Econo- mische Gemeenschap te beperken tot de nakoming van de expliciet in genoemde verdragen neergelegde verplichtingen, totdat de onderhandelingen over de toetreding van de EVA-landen die daarvoor

Vrijheid enrvvt Democratie LE.A

Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.

Adres van de administratie (zowel voor abonnementen als voor advertenties) : Witte de Withstraat 73 te Rotterdam (postbus 824 te Rotterdam).

Tel. 010-1110 00, abonnementen toestel 219, advertenties toestel 224. Postgiro: 245103 t.n.v. Administratie Vrijheid en Democratie te Rotterdam.

lloofdredacteur:

Ph. C. la Chapelle jr.

Adres van de redactie:

Nieuwe llerengrach(89 B te Amsterdam-C.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

WILT U ZORGENVRIJ WONEN?

Wij hebben hiervoor een oplossing:

In onze Coöp. Verzorgingsflat 11Sparrenhof" U.A. aan de Stationsweg te Ede (waarbij geen winstoogmerk wordt nagestreefd), hebben wij nog enkele 1-, 2- en 3-kamerflats te koop, welke alle zeer ruim van afmetingen zijn.

Veel werkzaamheden worden voor u uitgevoerd: o.a. schoonhouden van de flats, onderhoud gebouw en. tuin, warme maaltijden.

Hulp en verzorging tijdens ziekte is in voorbereiding; gereed voor bewoning voorjaar 1968; ruime hypotheekmogelijkheden.

Gaarne zullen wij u ter plaatse ontvangen na voorafgaande telefonische afspraak, zodat u een indruk kunt krijgen van het gebouw en de gunstige ligging.

Inlichtingen: MAKELAARSKANTOOR H. VAN LAAR & ~ ZN., Stationsweg 79, EDE. Telefoon 08380-1 I 000.

COöP. VERZ.FLAT .. SPARRENHOF" U.A., secret-ariaat: Prins Hendrikkade I, SNEEK. Telefoon 05150-2522 - 2425.

in aanmerking wensen te komen, zijn

geopend met een redelijke kans op een ; - - - , nisaties drong de emancipatie verder bevredigend resultaat." ~

Een bestuursvoorstel om te komen tot rechtspersoonlijkheid van de afdeling - zulks uitsluitend met het oog op de niet meer te verwaarlozen financiële risi- co's, verbonden aan het bestuurslid- maatschap zonder dit - werd aan- vaard. De hiertoe noodzakelijke statu- ten werden behandeld en vastgelegd en aan het bestuur werd machti.ging gegeven de nodige stappen te ondernemen.

• SLEEN

In ve~rband~ met een vergadering van de Tweede Kamer op 11 december zal de heer H. J. L. Vonhoff die dag niet kunnen spreken in hotel Zwols te Sleen, zoals in zijn voornemen lag. De bijeenkomst. is derhalve tot een later, nog be·kend te maken tijdstip, uitgesteld.

- voortzetting van deze rubriek op pag. 5 -

VVD voor radio en televisie

Radio-uitzending van de . VVD:

woensdag 13 december van 18.20-18.30 uur, over de zender Hilversum (402 m).

Televisie-uitzending van · de VVD: woensdag 20 december van 20.20-20.30 u~ur, over de

zender Nederland I.

Kopij voor deze rubriek zenden aan

Joh. H. Springer Alexanderstraat 16, Haarlem

Vrouwen en politiek

Verleden week hebben er in ons weekblad reeds foto's gestaan van de zeer geslaagde bijeenkomst in Paterswolde, waar 125 vrouwelijke VVD-leden aanwezig waren. In vervolg op het on- derschrift 'daarbij nemen wij nu wat over uit het inmiddels van mevr. Mul-

der-Geuker~ontvangen verslag.

· Na de gezellige gezamenlijke lunch en een uitstekende voordracht van mevr.

E. Bron-Wiersma, behandelde mevr. M.

van den Boogert-Selhorst (voorzitster van de Nationale Vrouwen Raad en VVD-gemeenteraadslid in Middelburg) de vraag: zijn wij vrouwen geïnteres-

seerd? .

De vrouwem.emancipatie, door enke- lingen op gang gebracht, werd niet spoedig algemeen omdat de vrouw zich geremd voelde door de individuele liefde tot de man. Via de vrouwenorga-

SPREEKBEURTEN

Periode van 8 december tot en met 8 januari

door. Dit als gevolg van het heilig vuur van het eerste uur. De vrouwenorganisaties werden gebundeld in de Natio- nale Vrouwen Raad, de presidentes van de ~ grote vrouwenorganisaties vormen samen het Nederlands Vrouwen Comité.

Zo werken vele vrouwen samen, maar hoe staat het in het algemeen met de enkeling? Is zij geïnteresseerd? In ge- zin, huishouding en maatschappelijk ge- beuren : Ja. Toch is een organisatie Vrouwen in de VVD nodig, omdat de vrouw het woord politiek (partij-politiek) negatief heeft beladen; men heeft een vooroordeel.

Tussen man en vrouw bestaat een psychologisch verschil, maar maakt dit het nu juist niet noodzakelijk dat zowel de man als de vrouw zich inzet voor de samenleving, die uit mannen en vrou-

wen bestaat? ·

De vrouw moet meehelpen ·een sociale visie op de toekomst te ontwikkelen.

Des morgens had mej. mr. A. Kap- peyne van de Coppello, sprekende over politieke activiteiten, een beroep gedaan op de vrouwen, zich beschikbaar te stellen voor een beleidsfunctie. Wij kunnen er de wens aan toevoegen, dat capabele

· vrouwen zich niet te veel zullen verlie- zen in allerlei verenigingen, maar be- denl,èn dat politiek een belang is van de eerste orde !

Dat de vrouwelijke politieke activiteiten ook van mannelijke zijde gewaar- deerd worden, bleek uit de aanwezig- heid op deze bijeenkomst van de voor- zitters van de Kamercentrales Drenthe en Groningen en van de Groningse pro- pagandist.

VRAGEN OVER

LERAAR TE VENLO

Mevr. Van Someren-Downer en de heer Vonhoff beiden lid van de Tweede Ka- mer vo~r de VVD, hebben aan de minister van onderwijs en wetenschappen de volgende vragen gesteld :

1) Is het waar dat op 8 november j.l.

door de heer K. te Venlo een klacht is ingediend bij Uwe Excellentie over een van rassendiscriminiatie getuigende op-

merking gemaakt jegens een joodse leerling, zoOn van de heer K., op de Rijks HBS te Venlo door de leraar Dr.

W.?

8 dec. Meppel (JOVD) R. Zegering Hadders 2) Is het de minister bekend dat de 9 dec. Assen (09.30 uó.r, Overcingel; Ver. v. H. Wiegel leraar voornoemd geweigerd heeft rui-

Staten- en Raadsleden) terlijk excuses te maken?

11 dec. Westerbork (20.00 uur, hotel Slomp; Ir. D. s. Tuijnman 3) Is het de minister bekend dat de

Lib. Krtng Hoogeveen) ouders van de leerling voornoemd door

11 dec. Amsterdam <Vrouwenbelangen) Mevr. G. V. v. Someren-Downer de houding van de leraar Dr. W. zich

11 dec. Gouda Mr. J. G. Rietkerk genoodzaakt hebben gezien hun zoon

13 dec. Hippolytushoef (20-00 uur, hotel Mr. F. Portheïne van school te nemen en op het R.K.

Thomas College te plaatsen?

Kaan; afd. Wieringen) 4) Meent de minister niet dat het op-

14 dec. Utrecht (20.00 uur, café-rest. Jaar- Dr. K. van Dijk treden van voornoemde leraar geheel in

beurs, ingang Rijnkade) strijd is met de waardigheid van het

15 dec. Oostvoorne H. J. L: Vonhoff leraarsambt en dat een man of vrouw

15 dec. Stad Delden ( 19.00 tot 20.00 uur R. Zegering Hadders die werkzaam is bij het onderwijs zich

spreekuur; 20-00 uur vergadering) nimmer op een dergelijke wijze jegens

18 dec. Geldermalsen (20.00 uur, A.M.C.- Mr. E. H. Toxopeus leerlingen, die aan hun zorg zijn !:oever-

gebouw) trouwd, mogen uitlaten?

18 dec. Zeist (20.00 uur, hotel Figi) Mr. H. van Riel 5) Welke maatregelen denkt de mi- 20 dec. Utrecht (JOVD) Mr. J. F. G. Schlingemann nister te nemen?

22 dec. Kath. Staatk. Stud. Fed. Mr. J. F. G. Schlingemann Ter toelichting delen de Kamerleden 2 jan. Assen (Nieuwjaarsvisite) Mr. H. van Riel mee dat toen de in deze vragen ge-

5 jan. Winterswijk H. Wiegel noemde joodse leerling de tout had ge-

6 jan. Hoogeveen (Lib. Soc.) H. Wiegel ma.akt een schrift niet in te leveren

8 jan. Doorn H. Wiegel waar hem om gevraagd was, de leraar

8 jan. Steenbergen (20.00 uur, hotel v. Til- Mr. H. van Riel dit verz1äm van de jongen heeft gekwa-

burg; W. N. Brabant) lificeerd als een joden-streek. Hij gaf

hierbij de verklaring dat men in Deze lijst, waarin in principe alleen spreekbeurten van Kamerleden - die zij vervullen Amsterdam iets dergelijks zo noemde.

binnen het verband van de partij - worden vermeld, wordt opgesteld door het Algemeen d Secretariaat van de VVD, Koninginnegracht 61 te Den Haag (telefoon 070 - 604803). De Vragenstellers, beiden in Amster am gegevens, waaronder bij voorkeur ook het aanvangsunr en de P!aats waar de ver- geboren en getogen, kunnen deze mede-~

gaderingen gehouden worden, dient men derhalve niet naar de redactie van het weekblad, deling niet onderschrijven of als excuus maar naar het Algemeen Secretariaat van de partij te zenden. De lijst wordt elke maan-

dag om 12.00 uur afgesloten. : " ~ ' : ~ r J:>illijken.:

(3)

--

Resultaten van een opinie-onderzoek (11)

Gunsti perspectief

voor de VVD

0 Een zeer merkwaardige uilc;lag be- treft de ARP. Terwijl de partijleiding trots verkondigt geen interne moeilijk- heden meer t.e hebben en haar voorkeur voor de PvdA niet verborgen houdt;.

keert de achterban haar de rug toe en zoekt toenadering tot de VVD. Welk mysterie gaat achter dèze onthullende uitslag schuil?" (Hoofdartikel "De Tijd").

• "Mr. Van Riel heeft gelijk. De christen-radicalen zouden naar de PvdA moeten gaan. En al die kiezers, die een conservat.ieve concentratie willen, 22 pct. in de KPV, 38 pct. in de ARP, 43 pct. in de CHU en 5 pct. in D'66, zoud8n zich moeten aansluiten bij de VVD, zou men eraan kunnen toevoegen". (Hoofd- redactie "Vrij Nederland").

• "Mr. Van Riel, fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer, bracht het

~l;;uq; van do ,"tloating vetes", de Irtemmen die in geen enkel onderzoek zijn te rubriceren, naar voren. Het zijn juist_die stemmen, die in Nederland nog altijd de dienst uitmaken, aldus mr.

Van Riel'' ("Het Parool" over de rede van de heer Van Riel in de Eerste Kamer bij de algemene politieke beschouwingen).

Aan deze uitlatingen zouden wij nog drie ·andere willen toevoegen, eveneens betrekking hebbend op het opinie-onderzoek KRO - Bureau Veldkamp/Markt- onderzoek.

In de eerste plaats twee die wij in de rubriek Prikkels van deze week reeds hebben opgenomen. Het oordeel namelijk van Het Vrije Volk, dat een toenemende bereidheid meent te zien om aan stembusakkoorden te denken: één met de VVD als "harde kern" en een ander met de PvdA als "grootste part- ner". Daarnaast de visie van prof.

Duynstee, die meent dat de VVD haar beeld onder de stemmers-niet-aanhangers van de christelijke partijen (dat is 40 pct) moet zien te verbeteren en dat de VVD "De politieke macht moet worden om voor allen de dynamiek van de gevestigde orde aantrekkelijk te maken."

En ten slotte past in dit beeld dan ook nog het ingezonden stukje van onze Haagse geestverwant de heer Hovinga in dit nummer van ons blad, waarin deze de aandacht vestigt op de liberale voorkeur van (waarschijnlijk) vooral een aantal oud-KVPers, die via de kata- lysator D'66 al "hebben leren inzien, dat niet hun oude partij, maar wel de VVD de beste garanties biedt voor voor- uitgang en meer welvaart."

ALGEMENE TENDENS

Het zijn niet geheel gelijksoortige uitlatingen, maar toch kan ik mij met de algemene tendens daarvan wel vereni- gen. Er is in die uitspraken van (met uitzondering voor de heren Van Riel en Hovinga) niet-geestverwanten een op- vallende eensgezindheid te constate- ren, namelijk dat zij alle belangrijke toekomst.-mogelijkheden aanwezig zien voor de VVD.

Ik acht deze reacties (ook elekto- raal-psychologisch) nog belangrijker dan

het tot in alle onderdelen uitpluizen van dit opinie-onderzoek. Ik ben het namelijk volkomen eens met ons Kamerlid de heer Vonhoff in de radio-uitzending van de VVD van 29 november j.l., dat men niet aan de betrouwbaarheid - op.- zich - zelf van zulk een onderzoek be- hoeft te twijfelen om toch wel de be-

POLITIEK PIEKEREN

trekkelijkheid van de resultaten te er- kennen.

Bij ieder onderzoek zal men een redelijke marge van afwijkingen in het oog moeten houden. De wijze van· opstel- ling der vragen, het al dan niet reke- ning houden met blanco stemmen en de moeilijkheid, dat men de verdeling van de restzetels bij zulk een onderzoek he- lemaal niet in de hand heeft, spelen bovendien een belangrijke rol.

Dat de KRO (die tevens de zetelver- deling gaf) bovendien een politieke be- doeling heeft gehad met deze uitzending, namelijk om invloed op de komen- de partijraadsvergadering van de KVP te oefenen, kan men inderdaad wel aan- nemen.

BETREKKELIJKHEID

De betrekkelijkheid van de waarde van opinie-onderzoekingen is ondertus- sen wel aangetoond door een nu ook door de NCRV ingesteld onderzoek van het NIPO, dat weer sterk afwijkt van het eerstgenoemde onderzoek. Afwijkin- gen o.a. ten ongunste van D'66, ARP, en VVD en relatief minder ongunstige resultaten voor KVP en ·PvdA, althans vergeleken bij de uitslag van de Kamer- verkiezing van februari j.l.

Men is geneigd de kringen, die juist zo voor meer duidelijkheid en voor goede voorlichtng van de kiezers pleiten, aan te raden nu voorlopig maar eens met dergelijke opinie-onderzoekingen '.:.e stoppen. Want op deze wijze wordt bij · de kiezers eerder de verwarring dan de duidelijkheid: versterkt.

Aan de verklaring o.a. van deze verschillen heeft drs. Marcel van Dam, voor wiens objectief-wetenschappelijke analyses men, naar ik meen, alle waar- dering kan hebben, in De Volkskrant eind vorige week een uitvoerige beschou- wing gewijd.

Hij wijst er daarin o.a. op, dat de hoge cijfers voor KVP en PvdA bij het NIPO nog "extra overtrokken" zijn door de manier waarop de categorie , ,niet gestemd; blanco; wil niet zeggen", te zamen 13 procent, over de rest van de partijen is verdeeld. Deze verdeling

VOORSPELLING

EN FEITEN

Op de dag van de verkiezingen te Helmonld orntvingen wij het no-

vembernummer van "Dmno- craat", het orgaan van D'66.

Daarin voorspelt D'66·i:nlitia- tiefnemer drs. Hans Gruyters, geboren e111 getogen in Helmond, de uitslag. Hoe optimiistisc'h men bi.i D'66 was moge blijken uit deze voorspelling. Tussen haakjes hebben wij de , fel.telijke verkie- zings-uitslag vermeld:

KVP 12 (15) PvdA 5 (6)

Gem. belangen 3 (4) Jongeren KVP 1 (1) CPN 2 (2)

D'66 7 (3) Rest 1 (O)

werkt ten ~ste van '!e çote partijen, ook bij 4e Gitslagen van de opiniepeilin- s-en.

De whist ·roor 0'66, hoewel in het NIPO-onderzoek minder, blijft, naar drs. Van Dam opmerkt, !lpectaculair en de herkomst van deze winst, ·voomame- lijk van de PvdA en, naar hij aanneemt, de linkerzijde van de KVP zal deze partij zijns inziens st.eeds meer tot een progressieve keuze dwingen. "Dit zal uiteraard gevolgen .hebben voor de keuze van de conservatievere D'66-ers. De VVD kan dus op pragmatische verster- king rekenen 1n de toekomst", aldus drs.

Van Dam..

Aan het einde van dat artikel, waarin hij er - ongetwijfeld terecht - op wijst dat de ARP een moeilijke tijd tegemoet gaat, i!Chrijft lüj dan nog eens: ., Wie het ook niet gemakkelijk zal krijgen is Van Mierlo. De overgrote meerderheid van de D'66-aanhang spreekt zich uit voor de progressieve concentratie, terwijl een minderheid, waaronder vooral, naar op het congres fu Helmond bleek,

·het kader, daar tegen is. Ik ben zeer benieuwd wat uit deze tegenstelling als pragmatische oplossing naar voren komt."

HELMOND

Het was eigenlijk wel een gelukkige samenloop van omstandigheden dat de publikatie van de resultaten van dat tweede opinie:onderzoek op dezelfde vrijdagavond (1 december) op het tele- visischerm prompt gevolgd werd door

de uitslagen van de raadsverkiezing in Helmond.

Hier was dus een reële verkiezing, waar, al betrof het dan een plaatselijke en geen landelijke aangelegenheid, in politieke kringen al maandenlang met spanning naar was uitgezien. Het woord

"testcase" werd herhaaldelijk gebruikt.

Vooral over D'66 circuleerden fan- tastische verwachtingen. Vóór het Hel- mondse congres kon men zelfs voorspel- lingen horen van i4 en 15 zetels. Na dit congres, dat nogal ongelukkig verliep en waar toen van weinig eenheid bleek, daalden de verwachtingen. Maar zoals vooraanstaande D'66ers op de verkie- zingsavond wel moesten toegeven: men had toch wel op 6 à 7 zetels gerekend.

Het zijn er ten slotte maar drie. geworden, terwijl de lijst van Gemeente- belangen, waarbij aanhangers van de VVD, de ARP, de CHU en een aantal liberaal ingestelde katholieke intellectu- elen samenwerkten, van 3 op 4 zetels kwam. En ook in de verkleinde gemeente Mierlo, waar de raad van 15 op 11 zetels werd teruggebracht, boekte Ge- meentebelangen met 3 zetels een zetel winst.

De KVP en de PvdA bleven in de met twee zetels (van 29 op 31 zetels) uitge- breide raad van Helmond ondanks pro- centuele achteruitgang in vergelijking met de raadsverkiezing van 1966, hun oude zeteltallen van resp. 15 en 6 behou- den. Wel verloor de KVP door deze relatieve achteruitgang voor de eerste maal haar absolute meerderheid in Hel- mond.

De Boerenpartij, die bij de Kamerver- kiezing van 1966 in Helmond nog 5 pct.

van de totale stemmen behaalde, viel thans op 1,7 pct. terug en kreeg geen enkele zetel.

Het dagblad Trouw noemde de ana- lyse die drs. Van Dam van de verkiezingen had gemaakt, "onthullend". "Uit zijn enquête bleek dat vooral de rech- terzijde van de KVP in beweging !s gekomen. Het bruto verlies van de KVP was 30 pct. en van deze kiezersgroep was 29 pct. overgelopen naar de door Van Dam als liberaal gekenschetste partij Gemeentebelangen (VVD, ARP en CHU)." De Tijd, van hetzelfde verschijnsel melding makend, voegde daar aan toe: "Bij landelijke verkiezingen gaat een stuk van die club wellicht naar de VVD."

Heel wat. verrassingen waren er dus nog wel, waarbij de eerste tegenvaller voor D'66 ons toch niet al te zeer hoeft te verwonderen. Juist D'66 wil - en daar zijn wij het mee eens - elke par-

De ·oplossing van deze rebus is elders i,n dit blad verscholen.

tij voor een duidelijke keuze stellen.

Maar zij zal - en hier delen wij de mening van drs. Van Dam - in de naaste toekomst gedwongen worden zelf óók duidelijk te kiezen en haar plaats te bepalen. De keuze zal, hoe zij ook uit- valt,, ongetwijfeld een deel van haar heel weinig aan de partij gebonden aanhang kosten. Die weinige partijgebon- denheid is nu eenmaal het nadeel van een uitsluitend pragmatisch ingestelde groepering, die principieel en nadrukke- lijk verklaart geen beginselpartij te (willen) zijn.

A. W. ABSPOEL

Vragen over kas Victoria Regia

en kastekort

Zoölogisch Museum

Onze Tweede-Kamerleden de heer Vonhoff, mevrouw Van Someren-Dow- ner en de heer Van Dijk hebben aan de minister van onderwijs en wetenschappen de volgende vragen gesteld:

1. Heeft de minister kennis genomen van het bericht dat de zgn Victoria Re- gia-kas in de Hortus Botanicus te Amsterdam wegens verregaande bouw- valligheid wordt afgebroken?

2. Is het waar dat de kwaliteit van de collectie van het Zoölogisch Museum voortdurend qua conditie slechter wordt, doordat voor de instandhouding de nodige middelen ontbreken?

3. Is het ontbreken van deze middelen mede een gevolg van het feit dat de curatoren van de Universiteit van Amsterdam noodgedwongen andere prio- riteiten moeten stellen, die meer uitsluitend gericht zijn op het wetenschappe- lijk onderwijs, wat bij de Hortus Botani- cus en het Zoölogisch Museum niet het geval is?

4. Indien de voorgaande vragen be- vestigend worden beantwoord is de minister dan bereid om in overleg te treden met zijn ambtgenote van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk om te trachten langs die weg tot een oplossing te komen, gezien de algemeen cul- turele betekenis van deze collecties en de belangen van recreati"e en niet-we- tenschappelijk onderwijs, die daardoor mede worden gediend?

KASTEEL

®ull-massenaat

telefoon 0 17 51-90 45 romantische sfeer- modern komfort _Kerstmis

•..

^·•

in het Kasteel

beide dagen ~ «l1ner-dansant

f 35.~ llC'l' (·ouvert

- ^- ^-~

kerstarrangement v. zaterdag 23 dec. vóór het diner tot en n1et woensdag

27 dec. na het ontbijt f _te:... 210.-- per persoon bereiken via autoweg DenHaag- afbuigen _ .. , <<ogo1uuvor Dierenpru:k w asseJuuurt A..,.