Vraag nr. 55
van 19 december 2003
van de heer JOHAN SAUWENS Sportinfrastructuur – Vlaamse Rand
Op 12 december 2003 beslist de Vlaamse regering een subsidie toe te kennen aan de Vrije Universi-teit Brussel (VUB) voor de uitbreiding van de sportinfrastructuur op de campus in Elsene. M e t deze subsidie zou worden tegemoetgekomen aan de "witte vlek" inzake sportinfrastructuur op het Brusselse grondgebied en aan de noden inzake Vlaamse sportbeoefening in Brussel en de brede Vlaamse Rand.
1. Wat is de situatie van de Vlaamse sportinfra-structuur op het grondgebied van Brussel ener-zijds en in de Vlaamse Rand anderener-zijds ?
2. Hoeveel Vlaamse sportclubs volgens sportdisci-pline zijn er op het grondgebied van Brussel enerzijds en in de Vlaamse Rand anderzijds ? 3. Wat zijn de noden van deze Vlaamse sportclubs ? 4. Op welke wijze staat de sportinfrastructuur van
de Vrije Universiteit Brussel ter beschikking van de Vlaamse sportclubs uit Brussel enerzijds en Vlaamse clubs uit de Rand anderzijds ? 5. Hoe wordt de Vlaamse
Gemeenschapscommis-sie betrokken in het beheer en de exploitatie van de nieuwe sportinfrastructuur van de V r i j e Universiteit Brussel ?
Antwoord
1. De sportinfrastructuur in het Brusselse Hoofd-stedelijk gewest (BHG) werd in 1999 in kaart gebracht in het kader van het toen verschenen Strategisch Plan voor Sportend V l a a n d e r e n .I n opdracht van de Vlaamse Gemeenschap inven-tariseerde het Vlaams Instituut voor Sportbe-heer en Recreatiebeleid (ISB) de aanwezige s p o r t i n f r a s t r u c t u u r. In 2001 werd deze inventa-ris geactualiseerd en raadpleegbaar gemaakt via het Sportinformatienetwerk (SPIN). In concreto is SPIN Brussel raadpleegbaar via een cd-r o m en de website van de VG C-s p o r t d i e n s t .B o v e n-dien onderhoudt ISB in opdracht van de VG C (Vlaamse Gemeenschapscommissie – red.) d e z e data in de periode 2001-2003.
Sportinfrastructuur in het BHG
– 17 sportlokalen, eigendom gemeenschaps-centra
– 2 sporthallen, eigendom gemeenschapscentra – 3 sporthallen, scholen –
gemeenschapson-derwijs
– 14 sportlokalen, gemeenschapsonderwijs Zwembaden gemeenten grenzend aan het BHG – 9 van de 16 rechtstreeks aan het BHG gren-zende Vlaamse gemeenten beschikken over een gemeentelijk zwembad (Sportinforma-tienetwerk, ISB, 2003)
– Er is een provinciaal zwembad (Huizingen) (Sportinformatienetwerk, ISB, 2003).
Overige sportinfrastructuur gemeenten gren-zend aan het BHG
– Het Sportinformatienetwerk V l a a n d e r e n ( I S B, 2003) bevat de info over de volgende gemeenten grenzend aan het BHG: G r i m-b e r g e n , Vi l v o o r d e, M a c h e l e n , Z a v e n t e m , Te r v u r e n , O v e r i j s e, B e e r s e l , S i n t-P i e t e r s-L e e u w, Dilbeek en Hoeilaart ; en de volgen-de Randgemeenten met faciliteiten : K r a a i-n e m , We z e m b e e k-Oppem ei-n Sii-nt-G e i-n e s i u s Rode.
– De databank bevat momenteel, u i t g e z o n-derd info over de sporthallen en zwemba-d e n , geen info van volgenzwemba-de gemeente gren-zend aan het BHG : Asse ; en de volgende Randgemeenten met faciliteiten : We m m e l , Drogenbos en Linkebeek.
– SPIN Vlaanderen bevat voornamelijk de ge-meentelijke sportinfrastructuur en de s c h o o l- en private infrastructuur gebruikt door clubs en/of gemeenten en geeft zo-doende een goed beeld van de aanwezige sportinfrastructuur in deze gemeenten. – Overzicht :
33 sporthallen (l: 2 2 m , b : 1 3 m , h : 7m) eigen-dom van de gemeente ;
40 sportlokalen gelegen in een school ; 14 sporthallen gelegen in een school ;
3 sporthallen eigendom van een private eige-naar ;
18 sportlokalen eigendom van een private ei-genaar ;
4 sporthallen eigendom van een andere over-heid (leger, federale overover-heid) ;
15 tennishallen van alle types eigenaar ; 5 atletiekpistes eigendom van een gemeente ; 111 openluchtsportterreinen (bevat 1 of meer velden (tennis, v o e t b a l , ...)) van een ge-meente ;
59 openluchtsportterreinen (1 of meer vel-den) van een gemeente waar gevoetbald kan worden ;
40 openluchtsportterreinen (1 of meer vel-den) van alle types eigenaars waar getennist kan worden.
Deze gegevens zijn ook raadpleegbaar via www.spinonline.be.
Volgens de gegevens van de Vlaamse Gemeen-schapscommissie bezit de VGC zelf vier kleine z a l e n , geïntegreerd in gemeenschapscentra, o p het grondgebied van Brussel. De sporthal van sommige gemeenschapsscholen wordt bij sa-menwerkingsakkoord met de Vlaamse Ge-meenschapscommissie gebruikt door sportclubs. Enkele sportclubs kunnen zich wegens een langdurig huurcontract "eigenaar" noemen van hun sportinfrastructuur : Anderlecht Te n n i s, RO Korfbal A n d e r l e c h t , Line A – fitness Brus-s e l , Fire Gym – fitneBrus-sBrus-s Jette (privé). De Brus- sport-clubs en de sportdienst huren voor hun activitei-ten overwegend gemeentelijke accommodatie. In het kader van het decreet van 5 april 1995 mag men de VGC op het vlak van "sportcen-trum" vergelijken met een kleine Vlaamse ge-meente.
Inzake de s p o r t i n f r a s t r u c t u u r in de V l a a m s e R a n d, zijnde de zes faciliteitengemeenten en de gemeenten die rechtstreeks grenzen aan het Brusselse Hoofdstedelijke gewest of aan één van de zes faciliteitengemeenten, is de situatie als volgt (informatie o.b.v. gegevens Bloso) :
– aantal sporthallen (incl. tennishallen) : 81 – aantal sportlokalen : 175
– aantal overdekte zwembaden : 17 – aantal openluchtzwembaden : 2 – aantal openluchtsportvelden : 465 – aantal atletiekpisten : 10
– aantal sportcentra : 19
De situatie van de sportinfrastructuur specifiek in de zes Randgemeenten (Kraainem, S i n t-G e-n e s i u s-R o d e, We m m e l , We z e m b e e k-O p p e m , Drogenbos en Linkebeek) met faciliteiten is als volgt (gegevens VZW De Rand) :
– Wemmel : 1 sporthal (gemeente), 2 voetbal-t e r r e i n e n , 2 voetbal-tennisaccommodavoetbal-ties (privé), 1 manège (privé), 1 zwembad (school) ;
– Kraainem : 1 sporthal (gemeente), v o e t b a l-terreinen (gemeente), sportzalen (school), 1 petanqueterrein (gemeente), t e n n i s a c c o m-modaties (privé) ;
– We z e m b e e k-Oppem : 1 sporthal (gemeente), voetbalterreinen (gemeente), t e n n i s t e r r e i n e n (gemeente en privé), petanqueterreinen (ge-m e e n t e ) , visvijver (ge(ge-meente), 5 tennisac-commodaties (privé), 1 sportlokaal (privé) ; – S i n t-G e n e s i u s-Rode : 2 sporthallen
(gemeen-te en school), 1 zwembad (gemeen(gemeen-te), 1 (gemeen- ten-nishal (privé), 7 sportlokalen (gemeente, privé en school), 10 openluchtsportterreinen ( g e m e e n t e, privé en school), 1 manège ( p r i v é ) , 6 sportcentra gemeente, privé en school) ;
– Drogenbos : 1 sporthal (gemeente) ;
– Linkebeek : turnzaal (school), 2 voetbalter-r e i n e n , zaal gemeenschapscentvoetbalter-rum "De Moelie".
2. M . b. t . het aantal Vlaamse sportclubs is de situ-atie in Brussel minder overzichtelijk dan in de rest van Vlaanderen.
Brussel is zeker niet zonder betekenis voor de Vlaamse Rand. In gemeenten als Sint-A g a t h a-B e r c h e m , G a n s h o r e n ,A n d e r l e c h t , N e d e o v e r-Heembeek en Sint-P i e t e r s-Woluwe (Stokkel) worden heel wat sportclubs bevolkt door spor-ters uit de Randgemeenten.
maken gebruik van gemeentelijke sportinfra-s t r u c t u u r. Ook 80 % van de activiteiten van de Nederlandstalige sportclubs vindt plaats in ge-meentelijke sportinfrastructuur. Het Brussels Gewest investeert behoorlijk in de verbetering en uitbouw van deze gemeentelijke sportinfra-structuur. De VGC adviseert de dossiers.
Een aantal Brusselse sportclubs zijn erkend door de VG C. Deze clubs worden als Neder-landstalig beschouwd. Het sportbeleid van de VGC beperkt zich niet tot een "sporttakken-l i j s t " . Evenmin wordt de aans"sporttakken-luiting bij een Vlaamse sportfederatie als doorslaggevende voorwaarde gesteld. De verdeling is als volgt (tabel o.b.v. gegevens VGC) :
Sporttak Aantal clubs
zaalvoetbal 27 voetbal 23 wandelen 15 turnen 14 volleybal 13 denksport 11 gevechtssport 8 tennis 8 basketbal 7 omnisport 7 wielersport 7 seniorensport 6 tafeltennis 6 dansvormen 5 zwemmen 5 badminton 4 yoga 4 petanque 3 rolschaatsen 3 badminton 2 atletiek 2 biljart 2 buurtsport 2 gehandicaptensport 2 hengelen 2 schietsport 2 fitness 2 dansvormen 1 duiken 1 handbal 1 kleuterturnen 1 klimmen 1 korfbal 1 roeien 1 Totaal 199
Op basis van de gegevens die de erkende Vlaamse sportfederaties opgeven aan de
afde-ling Subsidiëring van het Bloso waren er in 2002 bij deze 86 erkende Vlaamse sportfederaties in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad in to-taal 128 clubs aangesloten voor alle aangeboden sporttakken en disciplines samen.
Wat de Vlaamse Rand betreft, worden aan de sportfederaties door het Bloso geen specifieke gegevens opgevraagd.
Omtrent de sportclubs in de zes Randgemeen-t e n meRandgemeen-t faciliRandgemeen-teiRandgemeen-ten zijn wel gegevens omRandgemeen-trenRandgemeen-t de aantallen beschikbaar (gegevens VZW De R a n d ) . De sportondersteuning in deze gemeen-ten wordt momenteel opgevolgd door vier m e-dewerkers van VZW De Rand. De meeste Ne-derlandstalige sportclubs zijn aangesloten bij een overlegorgaan "sport", met uitzondering van de gemeente Drogenbos, waar nog geen overlegorgaan is opgericht.
Hieronder volgt een overzicht van het aantal clubs en de aanwezige sporttakken per gemeen-te.
Wemmel
– 16 clubs lid van "Sportoverleg Wemmel" ; 2 clubs geen lid ;
– 10 sporttakken: t u r n e n , v o l l e y b a l , b i l j a r t v o r-m e n , t e n n i s, d a n s e n , w a n d e l e n , p e t a n q u e, voetbal, zwemmen, wielertoerisme ;
Kraainem – 5 clubs ; – 5 sporttakken : t u r n e n , t e n n i s, z a a l v o e t b a l , badminton, basketbal ; Wezembeek-Oppem – 13 clubs ; – 8 sporttakken : a e r o b i c s, t a e k w o n d o, v o e t b a l , t u r n e n , w i e l e r t o e r i s m e, p a a r d e n s p o r t , b a d-minton, zaalvoetbal ; Sint-Genesius-Rode
Drogenbos – 6 clubs;
– 5 sporttakken : v o e t b a l , b o o g s c h i e t e n , t a f e l-tennis, volleybal, zaalvoetbal ;
Linkebeek
– 5 clubs lid van "Sportoverleg Linkebeek" ; – 6 sporttakken: a v o n t u r e n s p o r t e n , j u d o, p
e-tanque, fitness, jogging, turnen.
3. De Nederlandstalige sportclubs erkend door de VGC blijven jaar na jaar de schaarste aan dege-lijke en gepaste sportinfrastructuur in Brussel als hoogste nood aangeven. Zowel sportclubs als sporters hebben nood aan Nederlandstalige omkadering (dit blijkt volgens de VGC uit een studie uitgevoerd door PriceWa t e r h o u s e C o o -pers in 1999).
De algemene vaststellingen en verzuchtingen van de sportclubs die werden geïnventariseerd naar aanleiding van de Staten-Generaal Sport-clubs (20-21 september 2003) en die tot de reso-luties leidden die in de workshop "Sportinfra-structuur" naar voren werden gebracht, g e l d e n natuurlijk ook voor de Vlaamse sportclubs, m e t name : extra financiële middelen voor de bouw of renovatie van sportinfrastructuur, nood aan een kwalitatief degelijke basissportinfrastruc-tuur op basis van een gestructureerd lokaal sportbeleid en via samenwerkingsverbanden ook op het vlak van beschikbare uren, vraag om de sportinfrastructuur van scholen na de school-uren ter beschikking te stellen.
4. De sportdienst van de VGC heeft een samen-werkingsakkoord met de VUB dat het gebruik door sportclubs garandeert.
De V U B-sportaccommodatie op campus Elsene wordt verhuurd aan dertien sportclubs erkend door de VGC en op campus Jette (Sportopolis) aan vijftien sportclubs. Deze clubs hebben voor-rang voor het vastleggen van uren. Eens dit ge-beurd is, staat het de beheerder vrij aan wie dan ook te verhuren. Deze erkende sportclubs huren de infrastructuur aan de helft van de prijs, de VGC betaalt de andere helft (van deze be-heerskosten) terug aan de uitbater. Voor clubs uit Vlaanderen is de VGC niet bevoegd. I n d i e n nodig worden de volgende criteria gehanteerd : de meerderheid van de sportende leden moet in het Brusselse gewest wonen en de meest
ge-bruikte sportinfrastructuur moet op het grond-gebied van één van de negentien Brusselse ge-meenten liggen.
De VUB herbergt 10.000 Vlaamse studenten, die uiteraard van de sportinfrastructuur ge-b r u i k m a k e n . Zij genieten ge-bijzondere faciliteiten die externe clubs niet hebben.
5. Als compensatie voor de investeringen komt er een nieuw samenwerkingsakkoord waarbij de VG C-sportdienst mandaten krijgt toegewezen in de beheersorganen van alle sportinfrastructu-ren van de V U B. Daarnaast is overleg en in-spraak met de voornaamste gebruikers gegaran-d e e r gegaran-d . De VGC zal in het gebruikerscomité van de nieuw op te richten sportinfrastructuur op de campus Etterbeek zitting hebben.
