25 EX. f 1.. 5D. yo oe , -3--.

«

25 EX. f 1.—.

5D. yo oe 1.75.

100, -3--.

2

**

tijd

^{meer laat de slaaf zich}

vertrappen.

^Niet

opzichten

^{is de hand van den meester almachtig.}

ms

schudt

^een

ellendige

^{fier het}

hoofd,

^{en staat}

om in bloedige

^teekenen

^zijn

^{ellende te toonen, om}

kwelgeesten

^{te betalen met}

^gelijke

^{munt. Dan uit}

lang

^kalm

^{gehouden gemoed}

^zich

^in,

^{vaak niet}

erwogen,

^maar

^altijd

^{uit de} onweerstaanbare

der

^feiten voortkomende

gewelddaden.

spoor

^{van alle}

regeeringen

^was

bloedig, zij

^lieten

=

^{Met bloeddit voorbeelden vuur navoor dooroogende}

^gansche

^{kan hetnietge-}

pte ontmoedigde

^{slaven moeten er,}

nde

geduld verdragen onderdrukking, toe ^komen

^te

strijden

^{met dezelfde wapenen.}

de

^-verstom

gers

^{heett men}

^af

^{te rekenen.}

in

^het troosteloos neerdrukkend schouw-

heid

^en

geldbelang,

^van

onderwerping

^en

domheid

^en ruw

geweld,

^van

ketterjagerij

ons, ^een

heerlijk bemoedigend ^teeken,

1

hoe

^{slaven het torschen van hun}

botsingen ^plaats.

—

.

ch en

;

i nen ten einde raad ^naar ver-

Scilahcometi

a

i

dh

i

ey

il

5

BR

a

ll

ig

phe

ie

ea i

t

issage

2

Wij begrijpen

^soms

eenigszins

^hun

gemoe

en steeds

gevoelen wij hoe

^een mensch tot

zulk

eraad

^yan

“wanhoop

^{door de}

misdadige

^{huichel os}

maatschappij

^{kan worden}

^gevoerd,

^dat

^{hij niets beter}

weet dan dood en

vernieling

^{te zaaien}

rondom zich,

als ware het om een toch naar

verhouding

^zoo

geringe

^-

wraakneming

^{te oefenen}

jegens

^den

grooten algemeenen

^—

altijddurenden ^moord,

^{in het}

^{reusachtig slachthuis}

^{dat —}

wij

^{noemen: De}

Maatschappij.

^{Deze doodt met haar}

rampzalige instellingen

^van

geld

^en gezag

aanhoudend

den

mensch, zij

^{offert vrouwen en kinderen aan}

het grimmig hongerspook, terwijl

^{de mannen} indenkerker zuchten of het leven laten’ op ^°*t schavyot omdat

zij

anders dachten dan de

heerschers,

^omdat

zij droomden

van een beter

samenleven,

^{waar menschen in}

hun

naasten menschen zouden

vinden.

De

regeeringen

zagen het

gevaarlijke

^{van haar —}

positie in,

^de

‘heerschers

en bezitters

gevoelden hun

voorrechten _bedreigd.

^{Daarom moesten voor} zoover de

publieke meening

^het

toeliet,

^{alle nieuwe denk-}

beelden worden verstikt. In het ééne land meer,

in

het andere minder

openlijk

^{— al naar de zeden het ~}

openlijk

onderdrukken

vergunden

^{— bestaat de inkwi-}

sitie,

^de

gewetensdwang.

En

^de

_kerk,

^{die liefde}

predikt,

^{was steeds de}

^eerste

om iedere nieuwe

gedachte

^{in bloed te} smoren, alle

maatregelen

^{ten voordeele der bezitters}

te ondersteunen,, ~

de

slaven gekromd

^{te houden onder het}

^juk.

^ge

Wij

^{willen in de}

volgende bladzijden

^{een en}

^ander

aantoonen,

betreffende de inkwisitie in

Spanje

^{in onze}

dagen; wij

^{willen de echo laten} weerklinken van het ^—

dynamiet

^{dat daar}

ontplofte,

^{en dat de beulen die}

over het spaansche

^{yolk heerschen de schoone}

gelegenheid

gaf,

^{de nieuwe}

gedachte,

^{de Anarchie te martelen}

op©

de

pijnbank.

Misschien leeren

wij

^{de stem verstaan van de}

bommen

^>

der in

Spanje gruwelijk gemartelde

^slaven.

Misschien

verwondert het ons niet _meer, wanneer

nieuwe daden

^—

van

wanhoop,

^{waarmee de}

bedrijvers

^{in de}

eerste

plaats

^zichzelf

treffen,

^komen

getuigen

^van-

= ^uit-—

it

hee),

^en

^bewijzen

^{hoe het}

plan laagt,

^{om voor}

lang

^{zich te}

bevrijden voor

^de

vrijheid.

1

we

niemand het recht geven

geweld

aa

^,

_het

^te _trachten

^{raden, rekenen}

_te ^{we het overwegen}

begrijpen

^{van de ruwe}

.. door ^opgestane

^{slaven wordt}

^gesproken,

^tot

nste, heiligste

^{deel van onze taak.}

#

* *

Spanje ^is

^een

^dngelokkiz

^{land. Het kon een}

^paradijs

“nm _de middeleeuwen

^{hadden de Moren} een

heerlijk

van

Spanje gemaakt,

^{maar sinds}

Filips

^{II de}

wouden ^{liet sloopen} begon

^{het verval. Nuis}

^Spanje

woestijn,

^ten

prooi

^aan onvruchtbare vernielende

droogte,

af wisselend met

schrikkelijke overstroomingen.

‘: a. ^oogsten

^—

hongersnood;

^{industrie en}

handel

^—

Beide

stroomingen

^{voeren tot}

oe

ices ^{land als} Spanje

^{het volk vanzelf}

opvliegender

is,

werkt

deze

oorzaak,

^de ontzettende

ellende, machtig

e

mede ^{tot het}

^{vormen van een}

^geest

^van

ontevredenheid,

alle onderdrukking trotseert,

^{en telkens weder}

zich

uit,

^de

slapenden opschrikt

^en

^dwingt

^{te denken}

innerlijk

^{zoo verrotte} toestanden.

892

^vonden

bijvoorbeeld groote opstanden plaats.

ne vergaderingen

^werden

gehouden gezamenlijk

Re oaetgs

^ame

anarchisten,

^de

zoogenaamde ,,zwarte

|

Xeres

^{in Andalusié. Te}

lang,

^zoo

meende

r

gepraat,

^{nu wilde men tot}

^handeling

^over-

een ^zou

^{trachten een stad in handen te}

^krijgen

3

de

^{revolutie te doen} aanvangen. De keuze

;, maar de

regeering

^kwam

^ontijdig

^{op de}

de plannen.

^De

poging

^{werd in bloed ge-}

archisten

^{werden in hechtenis genomen,}

Vier werden

aan den beul

overgeleverd,

afsneed Inet ^het verschrikkelijk

wapen

+

van den

wurgpaal.

^{Een drietal werd}

levenslang

opge-

sloten,

^{de straffen der anderen wisselden af tusschen}

12 en 20

jaren.

oe

Daarop volgden

^{daden van}

geweld

^{en nieuwe onder-}

drukking. Vreeselijk

^{waren de berichten die de huiye-}

rende wereld vernam. Daar werd de

pijnbank toegepast

nog ^{in onze} verlichte

dagen.

^Men

gaf

^aan de gevangenen

zoutevisch en deed hen allen drank

ontberen,

^{om de}

ongelukkigen

op die

wijze

^tot bekentenissen te

dwingen.

Een bom in het Liceotheater te

Barcelona,

geworpen

te midden van een

bourgeoispubliek

^{dat den} zwitserschen rebel Willem Tell

toejuichte, terwijl

^{het de}

vrijgeesten

in

eigen omgeving

^{martelt en doodt. Allen werden opge-}

schrikt door het

projektiel,

^dat geworpen ^werd uit de hand

ran iemand die genoeg

geleden

^{had in de}

huichel-

achtige maatschappij.

Wederom

vervolgingen,

^nieuwe

verbittering,

^nieuwe

wreedheden.

Daar kwam de

opstand

^{van de} onderdrukten op

Kuba,

^{het vuur} greep ^woest rond

zich,

^het

vonkje vrijheidsgeestdrift

^{flikkerde op tot een vlam waarmee}

rekening

^{moest worden}

gehouden.

^De

regeering

^was

radeloos. De staatskassen waren ontoereikend. Er

moesten

mijnen

^worden

verpand

^{om van Rothschild}

geld

^te

krijgen,

^{en de}

oorlog

^werd aangegaan ^met die fiere

rebellen,

^{die in dien}

ongelijken strijd

^{een reuzen-}

\

kracht

ontplooiden,

^{en niet}

geneigd

^{waren tot over-}

—

gave.

Worstelend met het

staatsbankroet,

^{zich de kolonién}

voelend

ontglippen, kampend

^{met de wassende onte-}

vredenheid van de

hongerige ^arbeiders,

^{en dus met een}

onvermijdelijken ondergang

^voor oogen, die zeker

ligt

in het

verschiet,

^waarvan

bloedig

^de voorteekenen reeds thans zich

vertoonen,

^{kan de}

spaansche regeering”

zich slechts handhaven

langs

^den weg ^van het ruwst

eeweld,

^{der brutaalste}

onderdrukking

^{der meest abso-}

lute

ontkenning

^{van alle}

vrijheid. Onvermijdelijk

^maar

ook zonder iets

daartegen

^te vermogen, werkt

zij

^er-

aan, zichzelf in den

afgrond

^{te storten.}

Hopen wij

^{dat de}

doodsstrijd

^niet

lang dure,

^em

e. ^‘maar oa nog ^Siauaar

in andere ^omgeving.

et Jaatste feit, waarop

^{de onge-}

a ^maanden

^is

^gevoled.

godsdienstige ^{optocht) bewoog}

^zich

n

van

Barcelona, Een

^bom

ontplofte

^en

enschen.

⁼

» hiervan ging

^een

rilling

^{door de}

gansche

regeering

^{vond een}

goede aanleiding

^om

uw

histen een barbaarsche ^klopjacht

^{te gaan}

Shen ^{voor de regeering}

^{geen welkome reden}

pee eelon —

^den

toenemenden

^{vloed der}

ing ^{niet een groot belang bij}

^{het ont-}

chting jegens

^{al wat}

^anarchist

^is,

e

propaganda

^een

^gevoeligen slag

^toe

oi ^{heeft de politiek}

^er

^{een gewetens-}

haar ^plannen.

^—

is ^bom

^ook

werkelijkweworpen

^door

o ^de "meager Het onschuldig a5

^{doordoor iemandhem}

vergoten

^{die op}

ook dan stellen

^op

rekening

^van"

^die elke

^h

ling is, welke

^{straft wie}

denkt,

ngs

alle

^{wegen, welke}

dagelijks

^zoo-

:

eischt ^offers

^van

‘oorlog en ^gebrek,

^van

angen,Dezelfde ^{regecring die jammer-}

ief

over over wreedheden ^die (misschien)

^door

even werden,

^{aarzelt geen oogeli-}

ijkste

/ martelingen

^op

onschuldigen

elfde maatschaprij ^die verantwoor-

om menschen te

pijnigen

^die

nieuwe

^n.

kondigen,

^{die een ideaal van}

vrijheid ^en

^gel

en

daden

^van

_geweld

verklaren

willen!

^—

dynamietaanslagen

^{voor de}

regeering

^©

dan het aanraden van

zeweldpieetie

aantoonen van de oorzaken die _een

mensch ver-

twijfelde wanhoop

voeren, valt steeds ten

nadeele

heerschers en bezitters

uit,

^{toont het}

misdadig ^ste

der

tegenwoordige maatschappij

^{als de}

groote

^schy

aan wat rechters en beulen straffen

willen.

^—

te -

Misschien denkt ge dat het

jaar ¹⁸⁹⁷ sangevingen

is,

^en

wij

^{in een}

tijd leven,

^{waarin de mensch} |

heeft

^{trotsch te}

_zijn

_op ^den

yooruitgang,

^na

^de

^s

te hebben

opgesloten,

^{den bliksem dienstbaar}

gem

het onzichtbare

afgebeeld,

^de

hemelruimte onderzocht

en wat al niet meer. ^:

Doch

gij vergist

^u:

wij zijn

^niet op den

drempel ^der.

⁼

2Ue _eeuw, maar op het eind der

15e,

^{niet in}

het tijd

vak van"

Edison,

^{maar in dat van}

Torquemada.

Over de

Pyreneén

^hebben

dingen plaats” waarvoor

we geen ^{naam weten. i}

Niemand _weet,

^{en niemand zal}

_waarschi quite ^‘ooit:

weten,

^vanwaar

r

de

^{bom kwam}

die

ⁱⁿ

de Rio _Cambios

ens weworpen. ^Wel

^weten

^we

^{dat na}

^{dezen :}

de

regeerders

^{380 menschen} gevangen ^namen.

Toch

^{kon slechts}

_één hand

^de

^bom gew

^r

hebben.

men op deze

i Ras

^is

^{het nood}

enkele

trekken

^den

maaiachap ^peli

^{en en zede}

Sinds tal

^van

jaren,

^{maar yvooral sedert}

Canov:

Castillo,

^{de ware staatsman van dat}

^{land, de mac}

in handen

heeft,

^is

Spanje

^ten

prooi

^{aan de}

toomelooze

kerkelijke.

^en

militaire reakti

de gidbcdriicing

^der

^gedachte.

vil

kan de regeering

^{onder een}

grond- schijnbaar demokratisch uiterlijk,

^alle

vrij-

rten, en

laten

verbannen of

vermoorden,

weg

^staat.

uén

zijn overgeleverd

^{aan de}

gunstelingen of,

^{aan de van}

geld

^ontbloote

edellieden; zij

verslonden

^{door het}

geestelijk ongedierte

^van

rde

of wereldlijk,

^{van de kerk of het klooster ;}

^zij

len

vertrapt onder

^{de zware voeten der}

^soldaten,

dat

hun toestand

^onhoudbaar

is, blijkt

^{door de}

len

op

^{Kuba en de}

Filippijnen.

ermaat ^van

lijden,

^{bracht vooral in Katalonié}

idalusié, de

^twee revolutionaire haarden van het

iland, pogingen tot ^{bevrijding voort,}

^{waarvan de}

ing te

^{Xeres in Januari 1892}

door

^{ons boven}

werd aangehaald,

^{Wreed antwoordde telkens de}

ng

met worgpaal

of geweervuur.

verworging

^van

Busiqui, Lomela, Zarzuela,

^Lebri-

;

de terechtstelling

^van,

^{Pallas, Codina,} Saldani,

.,

Salvador French, Aragon,

^{Masso en}

‘zooveel

nm, die

^{in de}

zewelven

^van

^Montjuich

^werden

hoten,

^zouden

natuurlijk

^{wraak doen ontkiemen.}

op

^het

leger,

^{dat de}

slagen toebracht

^en

-

geestelijkheid,

^{die de armen} der soldaten

_

vindt

^de

^aanslag i

^de

^processie

ⁱⁿ

:

hecht

^{aan de door velen}

^aangenomen

^ver-

ling dat

^{het een daad der}

politie

^{was. Aan}

processie liepen hooge geestelijken

^en

foch ^werden

^deze

^laatsten

^niet

ae

argwaan

^{zeer toeneemt.}

daad die toch

^{slechts een} persoon had

ven, werden

^{380 menschen}

_gevangen

^ge-

de

helft ^{werd opgesloten}

^{onder in het}

eschip oP ^de

^{reede van}

^Barcelona,

8

terwijl

^{de andere helft de cachotten}

van Montjuich

moest bevolken.

Wat daarna

gebeurde, ging alle

_grenzen der waar-

schijnlijkheid

^{te buiten en is toch maar al te waar.}

Zoo

hevig

^{waren de} smartkreten der

slachtoffers,

^dat

z.j

^{door de muren van het}

schandelijk

^fort weerklonken.

Sinds den eersten

dag

^{hadden de militaire rechters}

die het onderzoek in de zaak

leidden,

^zeer

gemakkelijk

bemerkt dat geen enkele van hun gevangenen de dader

van den

aanslag

^{was. Men had hen met een} worp

van het net gegrepen, dezen omdat

zij

anarchisten

waren, genen omdat

zij

^{soms het woord}

republiek

uitspraken

^{of niet naar de mis}

gingen,

^{anderen einde-}

lijk

^omdat

zij ongelukkig

^{waren en men in}

ongeluk-

kigen

ontevredenen veronderstelde ^— een mieuwe

logika

^{ten dienste der bestaande orde! Men had} hen.

in de

gevangenis

geworpen niet omdat

zij schuldig

waren, ^maar omdat men vreesde dat

zij

^eenmaal

schul-

dig

^{zouden kunnen worden!}

Daar

zij onschuldig

waren, konden

zij

^{zichzelf niet}

beschuldigen

^{van een daad die}

zij

^{niet bedreven hadden.}

Maar de

justitie

^is

vindingrijk:

^{om hen te}

dwingen

^tot

bekennen en elkander

betichten, groef zij

^de

martelingen

der middeleeuwen op;

zij voegde

^{er nieuwe}

bij,

^en

onder bevel van den luitenant der

gendarmerie

^Nar-

cisso

Portas,

^{een wild dier met}

menschelijk aangezicht,

rukte men de

nagels uit,

^{verbrandde de}

heupen,

wrong

de teelballen en sloot de hoofden in helmen die met..

een elektrische

batterij

^{verbonden waren.}

Terzelfder

tijd

^{was zeer}

vernuftig

^{met deze kwellin-}

gen verbonden:

geeseling, ontbering

^van

slaap, dag

^en

nacht

gedwongen loopen, voeding

^met uitsluitend zoute-

visch en volkomen

onthouding

^van

drank,

^{en wie weet}

welke

martelingen

^meer.

— Men moet de oogen ^yoor de rede sluiten”

(cerrar

los

ojos

^{a la razon) verklaarde} de militaire rechter Marzo’

schaamteloos,

^toen

hij

^{de doodstraf eischte voor 28 be-}

schuldigden

^{en het}

bagno

^{voor al de}

overigen.

Overmeesterd door het

boyenmatig ^lijden,

^waren

eenige

gevangenen verzwakt ^—

zij beschuldigden

^zich

Reeds

^{wreven de beulen} zich

,

moest

^het proces hun toch

rteld en gedwongen

^{valsch te be-}

Ascheri.

proces

^is

^leugen

^en

laagheid” riep en hun

^verbrand

vleesch,

^hun

gebro-

srminkte

lippen,

^{hun handen zonder}

fen uiting

^{aan hun smart en woede.}

as zei niets.

Onderworpen

^{aan de mar-}

e

elektrische helm,

^had

hij

^{dat niet kunnen}

was gek geworden.

^-

diging beving

^{zelfs de}

^officieren

^{en de}

liepen

weg,

gingen hevig

^{te keer}

tegen 1

^en

voegden

^hun

getuigenis bij

^{de vele stem-}

reeds

^yvernomen waren, ondanks de

geheim-

het onderzoek

^{en het met}

^gesloten

^deuren

proces. De terneergeslagen

^{rechters durfden}

yonnissen in

plaats

^{van 28}

uitspreken!

ht!

^{Slechts 8 menschen zullen in naam}

‘d

worden,

^na

afgrijselijke martelingen

n, ^{voor een} daad die

zij

^{niet be-}

een laagheid

moge niet

plaats ^vinden;

menschelijk geweten

^{meer is daneen}

ijdel de publieke opinie eenig gewicht

ⁱⁿ

zal

^{de bleeke winterzon de door het}

iwe

^{martelaren rood}

geverfde gewelven

er inzicht in de zaak

verkrijgt

^men

‘an het

DE ZITTING

^{VAN DEN KRIJGSRAAD}

TE BARCELONA.

1896 werd

^{in het}

kasteel

van

Montjuich van den krijgsraad,

^{die op bevel der spaan-}

a

sche regeering ^{de offers voor de} slachtbank ^zou aanwijz

zitting ^was

geheim,

^{niemand zal} zeggen ^van waar eo

menten in handen der anarchisten

gekomen zijn,

evenminals

we

behoeven te onderzoeken hoe het den

gevangenen gelukte

brieven uit het fort te verzenden. We geyen dus hier _een ge-

trouw

verslag

^{van deze}

terechtzitting,

^waar zulke

gruwelen

^door

de

aangeklaagden

^werden

geopenbaard,

^{die hen ~}

veranderen

deden in

aanklagers.

^:

Antonio Nogués ^{verklaart dat al wat}

hij tegen zichzelf

en de andere

beschuldigden

^had

aangevoerd

volkomen

yalsch

^—

was; ^{en men} hem bekentenissen had ontrukt door

marteling.

^—

Callis,

^{Molas en}

^Sunyer

^{verklaren eveneens dat}

zij de-

zelfde

kwellingen

^hebben

_ondergaan

^als

^Nogués.

Alle

verdedigers zijn

^{in de}

gehoorzaal.

^De

lezing der

door ^— hen aangeboden ^stukken eindigt ^{ten kwart over} éénenⁱⁿ

den

_—

namiddag.

Ten twee uur wordt de

zitting opgeheven

^{en ten}

drie

^unr

voert men alle

beschuldigden binnen,

^{maar laat hen}

heengaan

zonder dat de zitting ^{hervat wordt. De}

beschuldigden

ae

^po

buiten. ^:

Toen laat men Ascheri binnenkomen.

Ascheri

geeft

^{toe dat}

hij

^{bekend had de dader van}

den

aanslag

^te

zijn,

^{maar voegt er aan toe}

deze verklaring

^slechts

gedwongen

^{te hebben}

^afgelegd.

Nu is het de beurt ^van

Callis. Nauwelijks

^heeft

hij eenige

woorden

gesproken

^{of er ontstaat een} groote

beweging

ⁱⁿ

het gerechtshof.

^{Dit ziende} opent ^{de rechter van}

instrukteHnrique

Marzo de deur door er met

zijn

^yoet tegen ^te

schoppen,

^en

drijft

^{Callis buiten de zaal.}

Onmiddellijk grijpen

^{hem de~}

benlen

oogenblikken

en voeren^luide hem^kretenin een^worden

hooger

^vernomen.

vertrek,

^{vanwaar na}

nena)

De rechter haast zich om een andere

beschuldigde inion te

voeren,

opdat

^{de raad}

geen

^aandacht

^vestige

^{op wat}

^gebeurt.

Verschillende verdedigers

zijn

^overeind

gebleyen,

^{en de door}

des

houding ^{van Callis} veroorzaakte

ontroering

^duurt nog

lang.

Dan laat men den advokaat Corominas binnenkomen. ^—

Deze

begint

^{met de aandacht van het}

gerechtshof

^te

vestigen

^—*

op ^sommige

^{duistere punten in het proces.}

Hij

zegt, ^{dat bij}

zijn

konfrontatie met Nogués, ^{die hem}

beschuldigde

^de

geheime vergaderingen

^{te hebben}

bijgewoond, hij

^had

gevraagd de

^{an- —}

dere

aanwezigen

^{te noemen; toen wees} Nogués

aanAse her Tee

Mas en enkele

anderen, terwijl

^dezen

bepaald ontkenden.

—

Corominas doet

opmerken

^{dat toen}

_hij

^met

_Ascher

werd

gekonfronteerd,

^{deze verklaarde hem nooit} op

de

1

teud

haben gezien, Dit

^{is in het proces gekonsta-}

de beschuldigde

_{akte van} ^er

^bij,

^{maar de rechter heeft het}

beschuldiging,

^{evenals dezelfde} ‘ver-

ominas as. voegt

^{er aan toe dat}

hij gevraagd

^{had met}

t en den

koncierge

^{van de} ,,Karrijdersvereeniging“

de vergaderingen

^{werden -}

<gehouden)

^{te worden}

gekon- opdat

^hun

gevraagd

^{‘zon worden of zij hem anders}

in ^{den kring}

^hadden

^{gezien dan} bij gelegenheid

^van

openbare

eringen. ^Men

weigerde

^dit echter, ^{en maakte} op die wijze

een gewwenscht bewijs,

^dat

geheel

^{strookte met de} regelen ^van

proces,

onmogelijk.

Met

^den

beschuldigde

^{Molas bereikt het schandaal}

^zijn

Tateats ^{welij iks} binnengekomen,

^{beweert Molas dat} hij gemar-

teld is,

^{om hem te noodzaken} valschheden te verklaren. De

_

president

^{wil hem het woord ontnemen. Maar Meolas drukt}

zich in

^zoo

krachtige

^termen

uit,

^{dat een lid van het}

gerechts-

hof ^opstaat

^{en zich tot den}

president

^{richt met den uitroep:}

_ ^_

,Mijnheer

^de

^president,

^{we moeten dezen} beschuldigde ^laten

spreken,

^want

hij

^{heeft daartoe het recht!”}

- Deze

woorden,

^{die Marzo in}

verwarring

brengen, ^worden

_

op

^{al de banken der}

verdedigers begroct

^{met een}

gemompel

^van

ae Toen

^{vertelde Molas}

zijn lijdensgeschiedenis.

^{Een doodsche}

giles

^{heerscht in de zaal. Het verhaal van}

^Molas,

^{dat den}

-indruk

^maakt van een onloochenbaren ernst, brengt ^een diepe

ontroering

^{yoort. Marzo is} verschrikt. Men had Molas be-

dreigd,

^hem

opnieuw

^{te zullen kwellen wanneer}

hij

^{voor het}

[ eeeenot ^sprak

^{van de wreedheden die}

hij ondergaan

^had.

Dat was den

beschuldigde

^{tusschen een doodvonnis en een}

“koweling ^plaatsen.

__

Toen ^Molas

^onder

^geleide

^van

^zijn

^{beul de}

^gehoorzaal

^ver-

om

^naar

zijn

^cachet terug ^te keeren, ^was

hij

^{kalm en}

-_rustig,

^{«en scheen}

hij

^{onbevreesd de} martelingen tegemvet ^te

;

ae waarmee hij ^bedreigd

^was.

Na Molas

^{laat men een der niet}

gemartelde

beschuldigden

pigaenkomen.

“Wanneer Nogués

^uit

zijn kachot

^{komt om voor derecht-}

bank

^te

verschijnen,

^weent

hij,

^{want men had hem vooruit ge-}

‘d.

Ziehier zijn verklaring:

^{Na vele malen aan}

marteling

pen

te

zijn

geweest, ^had

hij

^{door het}

lijden

^{bekend de}

an

^den

aanslag

^{te wezen. De}

pijnigers

^{zeiden hem}

dat hij

^die

verklaring

^{niet moest}

^afleggen,

^maar

^zijn

: é:

4

28 ^ea

12

kameraden

beschuldigen.

Hij zegt, ^{na 3} maanden

gevangenis

nog de brandwonden op zijn ^{billen te hebben.}

Hij

^{bracht 8} dagen ^{zonder eten en}

slapen door;

^{men rukte hem de}

nagels

uit;

hij

kreeg ^tallooze stokslagen; ^men stopte ^{hem een} prop in den mond en drukte

zijn

^{teelballen met een vioolsnaar samen.}

Toen Nogués ^{de zaal}

verliet,

^was

zijn gelaat

samenge- trokken ^van

lijden, zijn

oogen

puilden wit,

^maar

zijn

^fiere

houding

^{scheen te} zeggen: ,Gij ^{kunt me}

martelen,

^{maar nu}

ben ik voldaan.”

Hierop

volgt

Mas, ^die gek

geworden

was, ^en niets van wat

men tot hem zegt

begrijpt.

Sunyer

legt

^dezelfde

verklaringen aangaande

^{het martelen} af, ⁱⁿ

tegenwoordigheid

^{van den Iuitenaut Portas.}

Zijn

woorden maken een indruk van afschuw, ^en

gendarmen

^verlaten

de zaal onder de uitroep: ,Moordenaars!” Faire

Een

jonge

^verdediger

verwijdert zich,

^daar

hij

^{niet meer in}

staat is te hooren; eenige ^{anderen laten}

hevige verwijten

^-

hooren, ^{en het}

gerucht loopt

^{dat de advokaat van Ascheri}

den luitenant Portas zou hebben

uitgedaagd.

Verontwaardigd

^verklaren sommige gendarmen ^{dat men een}

korps

^{van beulen uit de}

gendarmerie

^heeft

gemaakt,

^{en in hun}

verontwaardiging

^maken

zij

^{de boeien der} gevangenen los.

Dezen ^{vormen twee}

gelederen

^{in een zaal naast die waar de}

krijgsraad zetelt,

^{en de}

wanhopige gendarmen

^{verhalen hun wat}

ter terechtzitting ^is

vuorgevallen.

Tengevolge

^dezer

gebeurtenissen

^{wordt een krachtig} protest

tot den

president

^{gericht, en de}

invrijheidstelling

^{van allen ge-}

°

vraagd.

^Die vraag is verworpen, ^en wie hun onschuld ^aan het licht wilden brengen ^{moeten zich} stilhouden.

Toch werd een tweede

terechtzitting gehouden,

^{waar de be-}

schuldigden verhaalden,

^hoe

bij

^het konfronteeren

zij opmerkten,

dat hun

beschuldigers

^{bebloede handen} vertoonden.

Aan den Franschman Thioulouse werd een tolk

geweigerd;

men martelde hem

opdat hij Spaansch

^zou

spreken,

^{welke taal} hij ^{niet verstond.}

Allen houden hun onschw4d

vol,

^{verklaren zich} anarchisten,

maar ontkennen aan een

komplot

^{te hebben}

deelgenomen.

^Allen

zeiden dat

zij

^hun

beschuldigers

vergaven omdat dezen door martelingen

gedwongen

^{waren tot het}

afleggen

^{van valsche ver-} klaringen. ^Allen wierpen ^de

beschuldigingen

^{van zich. De}

krijgsraad

^{beval een onderzoek door den}

geneesheer

^{der ge-}

13

es

deans

^{— de}

krijgsraad,

^{waarvan de}

^president

^op

zijn

^{zetel ineen-} _

kromp,

^{toen Thioulouse}

^{uitriep: ,Gij}

^{hebt me} zweepslagen

laten geven

omdat

^{ik geen}

^{spaansch kon spreken}

^!"

»Le

Libertaire’ ^{nam de namen} _op ^{van de monsters} die de

pijnbank

^te

Montjuich

^{regeeren, allen}

gendarmen.

Men vindt in dat fransche blad hun namen en

ouderdom,

benevens hun

woonplaatsen.

Dat het geven dier

inlichtingen mogelijk

^{was, is een} voldoende

bewijs

^{hoe zelfs in dien}

kring

^menschen

zijn

die hart genoeg ^{hebben om te} gruwen ^{van zulke}

laag-

heden. Alle fransche bladen zwegen behalve

,,]’Intran- sigeant”, ja

^{zelfs werd in fransche bladen bew}

‘eerd _wuit

zekere bron” dat alles

leugens

^{waren. Die zekere}

bron

was het

spaansche gezantschap

^te

^Parijs.

De fransche pers, betaald zonder

twijfel

^{uit het}

spaansche gezantschap,

^{trok de}

mededeelingen

^van

,,Le

Libertaire’” en

,L’Intransigeant”

ⁱⁿ

twijfel.

^Het

heette,

dat de

beschuldigden

^{bekend hadden 9 bommen te}

hebben

gemaakt;

^{slechts 2 ervan vond de}

^politie

^terug.

,.Wanneer

^{men hun nu door die}

zoogenaamde

^martelin-

gen

bekentenissen kon

ontrukken,

^{die hen} op het scha-

vot brachten,

^{hoe komt het dan}

dat

^{men niet kon te}

weten komen ^waar die verdwenen bommen waren?’

Zoo

vraagt ,Le

^{Journal’. Dit}

argument bewijst

^alleen

de volkomen onschuld der veroordeelden. Door mar-

teling

^bekenden

zij

^{9 bommen te hebben}

gemaakt;

evengoed

^zouden

zij

^het

getal

^{90 hebben}

toegestemd.

Maar _geen

kwelling

^{was in staat hun te}

dwingen

^{tot het}

noemen der

plaats

^{waar die bommen}

^verborgen

^werden

omdat

zij

^het

eenvoudig

^niet

weten,

^{omdat hun beken-} tenis

geheel

^{valsch was — evenals men ons door mar-}

teling

^{er nooit toe}

brengen

^{zou deze brochure in de}

chineesche taal ^te

schrijven

^{— daar deze taal ons on-}

onbekend

is.

Reeds

pleegde

^{een der rechters te Barcelona zelf-}

moord;

^{de stem van}

verontwaardiging

^{werd luide ver-}

nomen

^{zelfs in de}

^dagbladen

^{te Madrid.}

^,Liever

^de

i

ig

14

schuldigen ^{ongestraft laten,}

^{dan één}

enkelen onschuldige

martelen.”

(,,Las Dominicales,

^”

dagblad.)

^:

Men eischt het proces ⁱⁿ

het _openbaar

^te

behandelen,

^—;

en hetzelfde blad

,,.Las

Dominicales” meldt in

het kort,

hoe ter

terechtzitting

^{door de}

verdedigers

^werd gepro-

testeerd;

^{de berichten in}

bladen,

^{die niet de}

^minste neiging

^voor anarchisten

hebben, kunnen

^we

^zeker

^on-

partijdig

^noemen.

Er gaan ^stemmen op

overal,

^{zelfs in}

Spanje

^—

het

gevolg

moge ^wezen dat de oogen ^var het volk

opengaan

voor de

laagheden

^{waarmee het} gezag

zijn overheer- sching staande

^{houdt. Maar de}

spaansche regeering weet

raad;

zij dreigt

gewoonweg alle bladen te zullen ver-

bieden behalve

^haar

_orgaan,

^{wanneer de}

agitatie ^tegen

^|

de

partij

^{die aan ’t roer is niet}

ophoudt!

Ook

zijn

^{er brieven van de}

slachtoffers,

^{die ons in}

kennis stellen met de

vreeselijke bijzonderheden

^van

hun

lijden.

Wij

^zien

duidelijk in,

^{hoe de}

ongelukkigen gedwon-

gen ^waren elkander te

beschuldigen

^wanneer

wij

^de

verklaringen

^{in de brieven van}

^Nogués

^{en Thioulouse}

lezen.

De

laatste schreef o.a. dat

hij langdurig werd

gemarteld

^omdat

hij

geen

spaansch

^{verstond :}

.Toen zei ik dat ik enkele woorden met moeite

spreek,

^{en het}

zou beproeven. ^{Dat stelde hun tevreden.}

De rechter Marzo

voegde

^{me toe: Nu kan}

je spreken! Hij

stelde

^{me tal van} vragen, die ik

bijna

^{niet hoorde en ik ant- .}

woordde er op,

bevreesd

^voor

begripsverwarring.

^©

Hier

^{is de tolk.}

.Men brengt

Ascheri,

^{die een}

spookgestalte ^gelijkt

^{en me}

zelis

^niet

aanziet;

^een

voorgevoel

^verlamde

mijn

smarten, ^om

te denken aan

die

welke de anderen in die twee maanden

bij

deze beulen hadden moeten uitstaan. ^re

,De ^{nieuwe kiel en broek van Ascheri zeiden genoeg, en}

toonden

^dat

_zijn

^{oude kleeren in} lompen ^{of met bloed}

bevlekt

moesten ^wezen.

Zijn

^{stem scheen uit het}

graf

^{te komen.}

ge

OP

^{de vraag of}

^hij

^{me in}

^openbare

^of

^geheime vergaderingen

gezien

had,

^antwoordde

hij

^{met holle stem het}

bit

^{enkele ©}

woord:

Openbare.

^{. :}

—- Vele malen?

—

p— Een...

le

en ico ^Die

^{man scheen}

gehypnotiseerd.

geppes

^{yoort, als iemand die aan een}

:

,Seis

^{una banda de} pillos.” (Gij zijt

ete

^{pik hem}

^{begon toevoegde:}

^te

^{lachen, No}

^{tevredenselo queoveren-}

dk

^{weet niet wat}

^ge

^{onder schurken}

gi rechter

^{zoo van}schaamteloos^de

^lezing

^derom

mij

^{akte invan}tegenwoor-^beschul-

d

van

^{14 of}

15 verdedigers

^{te vragen ,of ik me herin-}

o ^{a de middelen bezaten}

^{om me te}

^laten

^{zeggen wat}

es ib satis

^ti

ijdensgeschiedenis

^dier slachtoffers;

insnede hunner

^{brieven doet ons hun}

^smart

“Wwandaden

^{kunnen een}

^regeering

^{slechts ten}

, want de

menigte

^{moet helder gaan inzien}

heerschers zijn

^en

doen,

^{door zulke}

gruwelijke die aan

^de

iederoezagsinstelling

^{toonen in alle}

} *

*

i

*

vaak

aanschouwde ik in

mijn

^{droomen dat vree-}

apm

^{Steeds werd het}

^grooter;

^de

rechterhand

'

ein

^het

op? Mijn onbepaalde

^droomen

n

niet

onderscheiden .of het van de

ijsvelden

^van

n was

of

^{van de}

uitgedroogde

^{streken van}

n.

Was het nabij

u, slachtoffers ^{van een} _czaar,

Siberié?

^{Was het}

^bij den Etna,

^waar

honge-

het gezien, ^{mijn vreeselijk spook;}

^{als een}

wam het op ^{aan een rooden}

hemel;

op

Spanje

^{heeft het den voet}

gezet,

^en

het

bloed der martelaren.

reden

^{en smarten en}

^tranen;

^mee-

doogenloos

^{land voor wie}

niet

macht van

koningen priesters

dier en de denker

gemarteld

^wo

No son cristianos

(omdat zij ge

Zijn machtige

^{arm kwam}

juich,

^{toen het}

spook mijner mt «

weerklinken: a

»Genoeg ^{geleden, strijden} is-de _pli eweketend

^{is door wetten en}

^tyrannen,

nen en doe de wetten weg; alles

wat

vernietigen,

^{alles wat u}

ontbreekt nemen,

Ik ben de vernieler van al

wat ^slecht

achter

mij, mijn

^{dochter met}

lieve

^oo;

blanke handen die den

olijftak

^als

zinnebe

omklemd houden,

^{ziet den}

oogst ^dien zija

aanschouwt hoe

het _lijden vliedt waar 2ij

de herboren aarde kent geen

haat meer

liefde

begeleiden

^haar

voetstappen'!’

— Wie

zijt

ge, ^zwart

spook,

^dat

^het kwaad

woesten,

^{de vrede}

vooruitgaat?”

_

Mijn

^{naam is de}

a

^en

beset ^do

Anarchie !”

;

Bij

^{den. witgever dezes is} verschenuen:

NA DE REVOLUTIE

Naar het fransch van

JEAN GRAVE.

Staatssocialisme ^en Anarchisine

In hoever

zij

overeenstemmen ^en waarin zij ^zich ouderscheiden,

ai

a cea

aa pane pOOR

iF.

_ret ^{a BENJ. R. TUCKER.}

Prue

^{oOct. fr. p.} p; 6 et. 25, ex. f 1.—.

BO}. oh, Po.

m

^“ 100.\,,°--°3.—.

es

‘ De Anarchisten.

EEN TAFREEL UIT HET EIND VAN VDE 19e EEUW.

NAAR HET DUITSCH VAN

JOHN HENRY

MACKAY.

In 11 afi. & 10 ct. franco 12 ct.

Compleel ingenaaid

f 1.30. Gebonden f 1.60, ^{(fr. 10 ct. meer.)}

: De Stervende Maatschappij

^en

^de Anarchie.

Naar het fransch van

JEAN GRAVE.

In 9 afl. a 10 ct. franco 14 ct.

Compleet ingenaaid f1,10.

^{Gebonden f}

1,40. (fr.

^{10 ct.} meer.)

De Toekomstmaatschappij.

Naar het Fransch van

JEAN GRAVE.

Per afl. 10 ^cts. fr. _{p. p.} 12 cts.

(25

centimes.)

Wetenschappelijke Bijdragen.

GEILLUSTREERD ^MAANDBLAD

TOT VYERBREIDING VAN

eenvoudige bhegrippen ^over Natuurkennis.

^ae

Abonnementsprijs

per ^half

jaar (6

^{nrs., ieder 32}

^bladz.)

60 cents, ^fr. p. p. 72 cent.

ae

saphaip

a

.

:

i