Dejan Boelhouwer
S2424711 | STAGE RTV NOORD – ACTUA AFDELING – 15 OKTOBER 2018 T/M 15 JANUARI 2019 18 MAART 2019
DOCENTBEGELEIDSTER: A.M.J. (ANNE) PEETOOM PRAKTIJKBEGELEIDER: RICHARD KLUNDER
Stageverslag RTV Noord
15 OKTOBER 2018 – 15 JANUARI 2019
Inhoudsopgave
Motivatie 3
RTV Noord 4
Doelgroep 4
Platformen 5
Online (website/applicatie) 6
Radio 6
Televisie 6
Sociale media 7
Vergaderingen 8
De Werkzaamheden 9
Ontvangst 9
Wel of niet televisie 10
Elke dag anders 10
Van productie naar publicatie 11
De fietsende reporter 12
Begeleiding 13
Evaluatie 14
Ontwikkeling 14
Reflectie op het stappenplan 15
Conclusie 16
Aanbevelingen 17
Producties waar ik aan (mee)gewerkt heb 18
Illustraties en links 20
Motivatie
Het was moeilijk om een stageplek te kiezen. Dat komt omdat ik niet precies wist wat ik wilde doen.
Ik had daarvoor namelijk nog geen ervaring opgedaan bij een journalistieke organisatie. Daarnaast vond ik tijdens de masteropleiding meerdere facetten van het vak interessant. Dan doel ik op het schrijven, monteren, met ideeën komen, etc. Wat ik wel wist: ik ga niet drie maanden lopen niksen. Ik wilde meer journalistieke ervaring opdoen, dus ik wilde werken.
Zo hield ik RTV Noord als stageplaats in gedachten. Ik las in stageverslagen dat je bij de regionale omroep veel, zelfstandig werkt en dat je verhalen kan uitwerken op meerdere platformen.
Dat kwam ook in het gesprek met mijn latere praktijkbegeleider, Richard Klunder, nadrukkelijk naar voren. Daarnaast heb ik als geboren Groninger affiniteit met nieuws uit Stad en Ommeland. Ik was overtuigd geraakt. Ik liep van 15 oktober 2018 tot en met 15 januari 2019 mee op de Actua afdeling van RTV Noord. Mijn docentbegeleider was Anne Peetoom.
Het is een verstandige keuze geweest om bij de omroep stage te lopen. Ik heb ideeën ingebracht, geproduceerd, geïnterviewd, gemonteerd en zowel PR teksten als artikelen voor online geschreven.
Het was een veelzijdige, leerzame, maar ook een leuke stage.
Figuur 1 De mediacentrale in januari 2019. De reactie van RTV Noord is in dit gebouw gehuisvest
RTV Noord
Stichting Radio Televisie Noord is de regionale omroep van de provincie Groningen. Ze brengt nieuws over en voor Groningers.
Doelgroep
Ondanks dat RTV Noord zich focust op Groningen, publiceert de omroep ook nieuws dat net over de grens plaatsvind. Actualiteiten uit bijvoorbeeld Roden worden ook door RTV Noord gemeld. Een voorbeeld waar ik mee te maken had was een ‘keeg’ in het Lauwersmeergebied. Ik vernam tijdens een telefoongesprek dat die door de droogte afgelopen zomer en najaar volledig droog was komen te staan.
Dat was een unicum. Toen ik een afspraak voor een radioverslaggever wilde regelen, bleek die keeg net in Friesland te liggen. Was dat een probleem? Nee. De provinciegrenzen hoeven niet altijd letterlijk worden genomen, maar de focus moet voornamelijk bij Groningen liggen. Een ander voorbeeld is het Friese Schiermonnikoog. Mijn eerste onlineartikel was zelfs een follow-up over
‘Schier’.
Tegen het einde van mijn stage, in de eerste week van januari, kwam Schiermonnikoog nogmaals in het nieuws. Nadat een vrachtschip een deel van zijn containers had verloren boven de Waddeneilanden spoelde er troep op Schiermonnikoog aan. Velen op de redactie hielden de gebeurtenissen in de gaten en gingen ermee aan de slag. Ook ik. Zelfs ‘Expeditie Grunnen’ nam de boot. Op de redactie werd wel eens lachwekkend gezegd: dat eiland hebben we zowat geannexeerd.
RTV Noord richt zich op de betrokken Groninger.
“Van regionale zender naar regionale verbinder. RTV Noord is hét platform voor nieuws en regiocultuur dat zich richt op de betrokken Groninger. Onze rol verandert van zender naar verbinder.”
‘Over ons’, RTV Noord
Regelmatig vroeg iemand zich tijdens de vergaderingen hardop af: wat zouden Alie en Bennie hiervan vinden?
Alie en Bennie staan levensgroot op foto’s bij het koffiezetapparaat. Zij bestaan echt en zijn een personalisatie van RTV Noords doelgroep. Op de foto’s staan quotes die aan de personen zijn
toegeschreven (zie hieronder). Zij symboliseren de wat oudere Groningers die betrokken zijn met wat er in de provincie gebeurt (eigen omschrijving). Dan heb je ook nog Floor (niet haar echte naam). Zij is jonger, zo in de twintig. Zij werd nauwelijks in de vergaderingen genoemd. Ik had überhaupt het idee dat RTV Noord deze groep weleens vergat. Hoewel de sociale mediadienst zich op de ‘jongere Groninger’ richt, wordt er op de andere kanalen naar mijn mening niet echt voor deze groep
gepubliceerd.
Figuur 2 Bennie en zijn quote
Figuur 3 Alie en haar quote
Figuur 4 Floor en haar quote
Platformen
RTV Noord publiceert op vier platformen: online, radio, televisie en sociale media. Aan elk platform zijn meestal dezelfde mensen verbonden. Verder zijn er nog ‘verslaggevers radio en televisie’ en verslaggevers met een aandachtsgebied. De eerste groep werkt meestal op locatie. Zo heb je de ochtend- en middagverslaggevers die ergens in de provincie een inhoudelijk gesprek met mensen houden over een nieuwsonderwerp. Journalisten van de tweede groep hebben een eigen werkgebied (Midden Groningen, etc.), een eigen portefeuille (gaswinning, etc.) of zijn sportverslaggevers met een eigen aandachtsgebied (FC Groningen, etc.). Zij maken verhalen voor meerdere platformen.
Regelmatig wordt er op verschillende platformen samengewerkt. Quotes uit een radio-
interview worden bijvoorbeeld ook op de website geplaatst. Zo schreef ik ook een paar keer een artikel waarbij ik quotes van een radio-interview gebruikte. Internetredacteuren kunnen iemand aan de lijn vragen of ze iets mogen opnemen voor de radio-uitzending. Dat doen ze dan in een geluidsdichte kamer.
Online (website/applicatie)
De vuistregel is online first. Alles wat op de radio wordt uitgezonden zou eerst op de website moeten verschijnen. Dat gebeurt niet altijd. Soms worden ook uit interessante interviews van liveverslaggevers en radiogesprekken artikelen geschreven. ’s Avonds staan voor de volgende ochtend een of meerdere artikelen klaar. Die hebben doorgaans een bijpassend radioverhaal. Naast nieuwsberichten,
achtergronden, columns en analyses, staan op rtvnoord.nl ook berichten van ‘Noordzaken’. In deze rubriek wordt het zakelijk nieuws uit de provincie behandeld.
Door de week heb je nog ‘Rondje Groningen’. Dit blokje bestaat uit een opsomming van grappige of opmerkelijke verhaaltjes uit de provincie die vooral op sociale media staan. Dat is niet altijd het geval. Zo kwam er ook eens content van mij in RG. ‘Lopend Vuur’ is een op nieuws gebaseerde stelling van de dag waarop je ja/nee kunt antwoorden. Verder kun je op de website radio- en televisie-uitzendingen terug luisteren/kijken. Op de applicatie kun je grotendeels hetzelfde als op de website, al is het daarop ook mogelijk om notificaties te ontvangen. In het jaarverslag van 2017 staat dat RTV Noord dagelijks tussen de 250 en 300 duizend bezoekers trekt online en op de app.
Radio
Radio Noord had in 2017 het grootste maktaandeel in de provincie Groningen. Ruim 21% van de Groningse radioluisteraars boven de 10 jaar luisterde tussen 7:00-19:00 naar de regionale omroep. Dat is bijna twee keer zo veel als nummer twee: Sky Radio. Wat online wordt gepubliceerd is ook vaak op de radio te horen en vice versa.
Actualiteiten zijn op 97,5fm een belangrijk thema. Nieuwsreportages en gesprekken zijn tussen 6:00 en 18:00 op de radio te horen. Een reportage duurt ongeveer 1,5 tot 2 minuten. Voor die reportages worden ook weleens ‘kortjes’ gemaakt van ongeveer 15 à 20 seconden. Die moet je zien als een teaser voor de lange repo’s die later worden uitgezonden. Achtergrondverhalen zijn van maandag tot en met donderdag tussen 12:00 en 13:00 te beluisteren. Ze duren 4 à 5 minuten. Dan heb je ook nog livegesprekken. Zo komen er gasten en verslaggevers in de studio langs om over het nieuws te praten en zijn er ochtend- of middagverslaggever die de provincie doorkruizen om live het nieuws door te nemen. Zij zijn elk uur op de radio te horen.
Televisie
‘Noord Vandaag’ is het nieuws-praatprogramma van TV Noord dat doordeweeks om 18:00 begint en ruim 20 minuten duurt. In Noord Vandaag gaat het over het gesprek van de dag in Groningen.
Verslaggevers maken reportages die in het televisieprogramma worden getoond. Vervolgens bespreekt de presentator/presentatrice ze kort met gasten die meestal met het onderwerp te maken hebben. Elke uitzending is er een tafelgast, zoals Groningse persoonlijkheid Piet van Dijken. Meestal trok die de uitzending vlot (eigen mening). Verder is er regelmatig nog een artiest die een nummer ten gehore brengt. Elke uitzending heb je de sociale-mediarubriek (jargon: socialblokje). Daarin worden
bijzondere berichten uit sociale media van of over Groningen besproken. Ook is er altijd iemand die live op locatie een interview doet. Het programma eindigt met een kort fragmentje ‘hest dit zain’. In 2017 keken 76 duizend mensen boven de dertien jaar dagelijks naar TV Noord.
Voorafgaand aan Noord Vandaag zendt RTV Noord visuele radio uit. Na de uitzending heb je de quiz ‘Klouk’. Op zaterdag, zondag en op sommige feestdagen is er dan nog Expeditie Grunnen.
Daarin wordt in het bekende busje de provincie doorgereden en opmerkelijke en leuke verhalen behandeld.
Figuur 5 Een Instagrampost van RTV Noord waarin mijn foto is gebruikt
Sociale Media
De Sociale Mediaredactie richt zich op de jongere Groninger. Regelmatig gaan haar leden op locatie om een liveverslag te doen op Facebook of Instagram. Daarnaast maken ze zelf video’s die op Facebook verschijnen. Op dat platform worden sommige artikelen en het Lopend Vuur van de dag gedeeld. Verder maakt de redactie op bijzondere dagen iets speciaals voor op Instagram Stories, zoals quizvragen over bijvoorbeeld Halloween. Op Instagram werden elke werkdag drie berichten uitgelicht met een link naar het artikel. Vlak na mijn stage stopten ze daarmee. De redactie maakt veel gebruik van de interactiviteit van sociale media. Een voorbeeld daarvan is #daspasgrunnen, waarmee mensen hun foto’s met RTV Noord kunnen delen. Over het algemeen komen die foto’s op de Instagrampagina van RTV Noord terecht inclusief bronvermelding, maar niet altijd. Zo kwam er tijdens mijn
stageperiode ook een foto van mij erop die ik intern had gedeeld en niet op mijn eigen account had geplaatst. Zie post hierboven (figuur 5).
Tijdens mijn stageperiode had de Facebookpagina van RTV Noord de honderdduizendste
‘like’ binnengehaald. Twee weken na het einde van mijn stage had de Facebookpagina van RTV Noord ruim 102 duizend likes en de Instagrampagina ruim 29 duizend volgers. Het Twitteraccount valt niet onder de Sociale Mediaredactie.
Vergaderingen
Bij RTV Noord wordt duidelijk gecommuniceerd wat iedereen doet. Zo kunnen werknemers zelf in een agenda op de interne website noteren waar ze mee bezig zijn en voor welke platformen het verhaal bedoeld is. Daarnaast worden die onderwerpen doordeweeks in de vergaderingen kort besproken. De ochtendvergadering start om 9:00. Daarbij is altijd een ‘nieuwssamensteller’ aanwezig die de
vergadering voorzit. Hij of zij is de contactpersoon voor verslaggevers en moet zo nu en dan de knoop doorhakken. Ik hield hem, of haar, bijna dagelijks op de hoogte over de verhalen waarmee ik bezig was. Hem of haar, want wie de nieuwssamensteller is verandert per dag. Tijdens mijn stageperiode hebben vier personen deze functie bekleed.
Tijdens de ochtendvergadering vertellen vertegenwoordigers van televisie, radio en internet met welke onderwerpen ze bezig zijn of waar ze achteraan gaan. Daarnaast is er altijd iemand bij die de kranten heeft doorgenomen. Als nationaal nieuws interessant zou kunnen zijn voor RTV Noord dan vertelt die dat. Naast hen staan journalisten en stagiairs die een idee willen pitchen of die een update geven van wat ze aan het doen zijn. Na de ochtendvergadering hebben de televisie- en radioafdeling hun eigen samenkomsten. ‘s Middags rond 13:30 is de middagvergadering. Dan wordt ook
vooruitgekeken op de volgende dag.
De Werkzaamheden
Ik liep van 15 oktober 2018 tot en met 15 januari 2019 stage bij RTV Noord. Volgens het contract waren mijn werktijden van 9:00 tot 17:30. Desondanks kwam het erop neer dat ik mijn tijden zelf kon inplannen. Ik begon bijna elke dag om 9:00 en ging meestal tussen half 6 en 6 uur ’s avonds weer naar huis. Soms ging ik een stuk later weg door research, of omdat ik een montage of artikel moest
afmaken. Zo vertrok ik eens door montagemoeilijkheden pas rond 21:45. Maar er waren ook dagen, vooral in het begin, dat ik ’s middags op de redactie naar verhalen zocht voor de rest van de week.
Figuur 6 RTV Noord vanuit de ontvangsthal van de mediacentrale
Ontvangst
Ik werd op de eerste dag ontvangen door Richard Klunder en ik kon meteen bij de ochtendvergadering aanschuiven. Daarna leidde hij me rond. We spraken het volgende af. Ik zou in de eerste weken de vergaderingen bijwonen en met verslaggevers meelopen, om dan na verloop van tijd bij een
deelredactie aan te sluiten. Eerst moest ik het bedrijf leren kennen en weten hoe ‘de lijntjes’ lopen. Als ik zelf ideeën had dan kon ik ze pitchen.
Een dag later kon ik al met een eigen idee aan de slag. Omdat een week voor mijn stage een convenant was ondertekend waarin het Nedersaksisch werd erkend als regionale taal, zocht ik telefonisch contact met scholengemeenschappen of ze al plannen hadden om het Gronings aan te
bieden in hun lespakket. Het bleek daarvoor nog te vroeg te zijn, maar ik kwam zo er wel achter dat meerdere partijen bezig zijn met het maken van een app voor het Gronings op de basisschool. Ik dacht zo in de eerste week al een leuk verhaal te pakken te hebben, maar helaas was het project nog te pril om over te schrijven. Ik kon er beter even mee wachten. Het eerste stuk dat onder mijn naam
verscheen stond begin week twee online. Ik vroeg de gemeentepartijen van Schiermonnikoog om een reactie op een opmerking die de fractievoorzitter van ‘Gemeentebelangen Het Hogeland’ had gemaakt.
Hij wilde namelijk geen grenscorrecties meer doorvoeren en het eiland in de provincie Groningen laten ‘binnenwandelen’.
Wel of niet televisie
Aangezien ik tijdens de opleiding de beeldspecialisatie volgde, lag het voor de hand dat ik tijdens mijn stage ook ging filmen. Ik liep in de eerste weken met twee televisieverslaggevers mee en ik werkte een dag op de tv-redactie. Ik produceerde voor Noord Vandaag en zocht op locatie naar boeiende sprekers.
Zo ging ik naar een met FC Groningenstickers beplakt huis aan de Zaagmuldersweg om te bepalen of de bewoners goed in de uitzending pasten. Ook kon ik na eigen pitch een afspraak regelen bij een pas gerenoveerde antieke brandweerwagen voor een live gesprek. Maar ik wilde niet alleen produceren, ik wilde ook filmen.
In gesprek met Richard bleek dat ik dan een monteercursus moest volgen. Dat betekende dat een freelancer ingehuurd moest worden en dat ik de rest van mijn stage vooral met video aan de slag moest gaan. Dat is wel logisch omdat er iemand speciaal voor mij ingehuurd moest worden. Toch leek het me niet handig. Ik had toentertijd geen rijbewijs en was dus afhankelijk van gebeurtenissen die dichtbij plaatsvonden of van het openbaar vervoer. Verder zou ik filmen en monteren met een grote kans dat het niet uitgezonden zou worden. Ik kwam tot de conclusie dat het niet ideaal was.
Elke dag anders
Hoe zagen mijn dagen er vervolgens uit? Uiteindelijk was ik tijdens mijn stage bij bijna alle ochtendvergaderingen aanwezig en ik pitchte zoveel mogelijk ideeën. Werd een idee goedgekeurd, dan kon ik daar bijna altijd mee aan de slag. Ik schreef artikelen en toen ik het montageprogramma voor radio onder de knie had, maakte ik ook radioreportages. Dat betekent niet dat ik altijd mijn eigen ideeën zelf kon uitwerken. Zo werden ze weleens aan de middagverslaggever doorverwezen en kon ik slechts afspraken maken. Ik was het wel vaak met die beslissingen eens. Soms pasten onderwerpen beter live op de radio. Als voorbeeld kom ik terug op die app voor het Gronings.
Ik hield contact met de voorzitter van een betrokken stichting over de voortgang van het initiatief. De week voor kerst had ik een aanleiding om er daadwerkelijk over te publiceren. Ik schreef een stuk en wilde hem en een betrokken hoogleraar voor de radio interviewen, maar op de redactie wilden ze het in de vorm van een achtergrondverhaal en in het Gronings hebben. Dat was wel logisch.
Als het over de Groningse taal gaat dan moet je het interview ook in die taal doen. Helaas kan ik het
alleen maar verstaan. De oplossing? Ik maakte een afspraak, bereidde het gesprek voor en ging met een verslaggever mee die actief Gronings spreekt. Hij deed het interview. Vervolgens maakte ik de montage en de PR tekst.
Tijdens de stage werd een aantal keer aan mij gevraagd of ik onderwerpen onder handen wilde nemen. Zo deed ik onder andere onderzoek naar ongevallen op de A7. Op de redactie had men het idee dat ze daar steeds vaker plaatsvonden. Het was een grote zoektocht langs onder andere
bergingsbedrijven, politie en Rijkswaterstaat om een beeld te krijgen of daar daadwerkelijk meer ongevallen plaatsvonden. Daarnaast kreeg ik met veel data te maken. Het was een tijdrovende, leerzame klus waarbij veel kwam kijken.
Uiteindelijk bleef ik dus drie maanden op de Actua afdeling werken zonder vast bij een deelredactie aan te schuiven. Ik begon te wennen aan de organisatie en kwam in aanraking met meerdere platformen. Zo schoof ik steeds meer op naar online/radio.
Van productie naar publicatie
Mijn werkzaamheden veranderden na anderhalf à twee maanden. Aanvankelijk produceerde ik vooral en schreef ik sporadisch artikelen en PR teksten. Later werd ik zelfstandiger, schreef ik meer en leerde ik wat meer van de techniek die RTV Noord in huis heeft. Zo ging ik na verloop van tijd zelf ideeën researchen en die vervolgens uitwerken op meerdere platformen. Een verhaal waar ik veel van heb geleerd ging over het 1000-banenplan.
In november kreeg ik het 1000-banenplan naar me toegeschoven. Door dit project zouden de eerste werkzoekenden aan een baan zijn geholpen. Ik wist weinig van dit onderwerp en weinig van de terminologie die in de banenmarkt gehanteerd wordt. Na veel bellen met betrokkenen, door over dit onderwerp in te lezen en door te overleggen met iemand van Noordzaken, kreeg ik meer grip op de zaak. De journalist van Noordzaken zei dat ik kon voorstellen om zelf een radioreportage te maken bij dit verhaal. Ik ging ervoor en maakte voor de volgende dag een afspraak (vrijdag). Zo maakte ik een stuk voor radio en online voor de maandag erop. Ik leerde van dit verhaal hoe ik met lastige
onderwerpen kon omgaan en dat ik zo nodig vragen kon stellen aan een ‘specialist’ binnen de organisatie. Qua techniek leerde ik hoe je het opnameapparaat (Yellowtec) moest gebruiken, wat trouwens niet veel moeite kostte om onder de knie te krijgen. Verder kwam ik in aanraking met voor mij nieuwe montagesoftware: OmniPlayer.
Ik kon steeds meer werk naar me toe trekken en ik had het idee dat ik er erkenning voor kreeg.
Als ik iets goed maakte of als er verbeterpunten waren dan zeiden de journalisten dat. Dat vond ik fijn omdat ik er eenmaal was om te leren. Ik heb eens tegen een journalist binnen RTV Noord gezegd dat ik het prettig vond dat medewerkers soms ongevraagd aan een stagiair vertelden wat ze van een
productie vonden. Hij antwoordde dat zoiets niet vanzelfsprekend was, maar dat een stagiair moest laten zien dat hij wilde leren. Dat was goed om te horen. Ik vroeg vaak actief aan anderen hoe ze over een productie dachten en of ze tips voor me hadden.
De fietsende reporter
Het had soms voordelen dat ik met de fiets was. Zo werd een aantal keer aan mij gevraagd of ik ergens een kijkje kon nemen omdat dat makkelijker was met de fiets dan met de auto. Een voorbeeld zijn de eerdergenoemde FC Groningensupporters aan de Zaagmuldersweg. Daarnaast fotografeerde ik veel voor de verhalen die ik maakte. De foto’s kwamen tot mijn plezier in die stukken terug. Ze kwamen ook in andere verhalen van RTV Noord terecht. Zo stond een foto die ik in de eerste week van mijn stage maakte, drie maanden later in een ander artikel en zelfs op de website van RTV Drenthe. Toen er op oudjaarsdag weinig nieuws was, besloot ik om in Vinkhuizen day after foto’s te maken omdat er een follow-up werd verwacht over relletjes de nacht ervoor. Op de weg terug zag ik in de
Telegramgroep van RTV Noord staan dat het Peerd van Ome Loeks was ‘versierd’. Ik fietste erheen en schoot snel wat kiekjes. Foto’s van beide onderwerpen stonden dezelfde dag nog op de website. Zo kon ik tijdens mijn stage dus ongepland gebruik maken van een hobby van me.
Dat werd door een nieuwssamenstelster wel gewaardeerd denk ik. Ze vroeg me namelijk een aantal keer om de fiets te pakken. Een leuk voorbeeld is toen ze me vroeg om te gaan kijken bij de afgebrande fabriek van Knol’s Koek. Op de redactie wilden ze weten of daar al
renovatiewerkzaamheden plaatsvonden, maar ze konden de directeur niet aan de lijn krijgen. Ik stapte op de fiets en keek er rond. Geheel toevallig kwam ik daar de directeur tegen. Ik nam een interview op met mijn mobiel (wellicht een citaat voor op de radio dacht ik) en maakte wat foto’s van hem in de ruïne. Eenmaal terug maakte ik een stuk voor online en monteerde ik uit het geluidsbestand een reportage voor op de radio, inclusief kortje en PR tekst. Zo had ik onverwachts in een halve dag een item voor radio en online gemaakt, dat ook nog lang het meest gelezen was.
Figuur 7 Een bord op de redactie met de best gelezen stukken van dat moment (boven) en een tweet van RTV Noord van mijn artikel over 50 jaar Hoogkerk bij de gemeente Groningen (rechts). Dankzij dat bord en sociale media kreeg ik een indicatie hoe goed een
verhaal het deed
Begeleiding
Ik vond de begeleiding vanuit de opleiding en vanuit de stageplaats prettig. Ik had niet zoveel contact met Anne maar ik denk ook niet dat dat nodig was. Zo mailde ik over het algemeen elke twee week mijn logboek naar haar toe en ze kwam twee keer langs om met Richard en mij over mijn stage te praten: een voortgangs- en eindgesprek. Af en toe hadden we mailcontact.
Ik vond het prettig dat ik bij RTV Noord vanaf het begin veel vragen kon stellen. Dat kon ik niet alleen bij Richard maar bij bijna iedereen die er werkte. Dat je zelfstandig kon werken en kon aankloppen als je het nodig achtte beviel me wel. Achteraf kan ik maar een moment bedenken waarop de begeleiding vanuit RTV Noord naar mijn mening te kort schoot. Toen ik voor het eerst met
OmniPlayer monteerde kreeg ik namelijk weinig hulp. Misschien had ik het nadrukkelijker moeten vragen, maar ik heb dus nagenoeg alles van OmniPlayer zelf moeten uitvinden. De eerste keer kostte het monteren me daardoor veel tijd en ik denk dat het ook niet bevorderlijk was voor de kwaliteit van de reportage. Het is dan wel weer leuk dat ik in mijn voorlaatste week aan een werknemer van RTV Noord tips kon geven over hoe je met de software moest werken.
Buiten de gesprekken waarbij Anne op bezoek kwam heb ik tijdens mijn stage maar eenmaal met Richard over mijn stagevooruitgang gehad. Dat was het eerder beschreven gesprek over het filmen. Ik denk niet dat er meer gesprekken nodig waren geweest. Verder bespraken we soms de verhalen die ik maakte. Wat kon bijvoorbeeld beter?
Figuur 8 De studio van Noord Vandaag versierd voorafgaand aan een Halloween uitzending
Figuur 9 De Yellowtec met OmniPlayer op de computer
Evaluatie
Tijdens de opleiding volgde ik de beeldspecialisatie. Aangezien ik niets gefilmd of gemonteerd heb (wat video’s betreft), kan ik niet reflecteren op de vaardigheden die ik daarbij had opgedaan. Wat ik wel kan noemen is vooral aan de productiekant. Als ik met iemand belde over een onderwerp dat iets zou kunnen zijn voor TV, dan vroeg ik altijd om een beschrijving van de omgeving en ging ik na hoe die persoon zou zijn voor de camera.
Wat mij vooral hielp was het audiodeel van de studie. Denk daarbij aan het interviewen maar vooral het monteren. Als ik een afspraak maakte dan luisterde ik eerst goed of de persoon aan de lijn een goede spreker was. Daarnaast heb ik mezelf zo ongeveer aangeleerd hoe je OmniPlayer moet gebruiken. Dat was moeilijker geweest als ik met Audition geen basis had. Zo wist ik al hoe je een audioverhaal opzet en dat je met effecten een reportage vrij natuurlijk kan laten overkomen zonder de
’knips’ te horen.
Tijdens de masteropleiding werd er met nieuwsquizzen bij ons ingeramd dat je het nieuws goed moest volgen. Dat deed ik ook tijdens mijn stage. Ik volgde niet alleen RTV Noord maar ook andere regionale, landelijke en de vele lokale media die Groningen rijk is (OldambtNu, Harener Weekblad, OOG, etc.). Dankzij Tweetdeck was het mogelijk om hun berichtgeving bij te houden. Na verloop van tijd besefte ik dat op de interne website van RTV Noord vaak al stond wat de volgende dag gepubliceerd zou worden. Sommige van die verhalen waren al uitgewerkt en kon je al lezen. Zo ging ik elke ochtend na wat het gesprek van de dag zou zijn en probeerde ik het in me hoofd te regionaliseren. Wat betekent dit voor Groningen en wat kan ik ermee?
Ik kan zeggen dat de opleiding goed op de beroepspraktijk aansloot. Ik heb niets gemist. In de basis was bijna alles wel een keer behandeld.
Ontwikkeling
Eigenlijk heb ik me op alle vlakken ontwikkeld. Toch wil ik een paar punten noemen. KISS (Keep It Simple Stupid) was een term die tijdens de opleiding veelvuldig aan bod kwam. Je moet niet alles willen opschrijven, omdat je zo het tempo en de kern van je verhaal verliest. Ik weid snel uit. Ik denk dat ik qua KISS goede stappen heb gemaakt. Ik heb het nu sneller door als ik van de kern afdwaal dan voor mijn stage. Verder heb ik gewerkt met andere apparatuur, software en andere genres. Denk bijvoorbeeld aan het interviewgenre, waarin ik artikelen over een persfotograaf en de voorzitter van de Historische Vereniging van Hoogkerk heb geschreven. Ik vind het in de krant doorgaans prettige stukken om te lezen als het om een persoonlijk verhaal gaat. Het interviewgenre heb ik tijdens de opleiding niet geoefend, maar misschien was dat anders geweest als ik voor de tekstspecialisatie had gekozen. Daarnaast heb ik me voor het eerst bezig gehouden met achtergrondreportages voor op de radio. Ik heb ze zowel opgenomen als gemonteerd.
Reflectie op het stappenplan
Net als iedere stagiair van de Master Journalistiek moest ik voorafgaand aan mijn stage een stappenplan inleveren. Wat is daarvan terechtgekomen?
Leren hoe journalistiek in een professionele omgeving eraan toegaat. Volwaardig meedraaien met vergaderingen, onderwerpen bedenken en produceren: volbracht. Ik heb mijn ogen en oren
opengehouden en weet nu hoe het in een journalistieke organisatie eraan toegaat. Verder kon ik met ideeën komen en veel daarvan uitwerken.
Op verschillende posities en met verschillende platformen werken: volbracht. Ik heb geproduceerd en ben voor verhalen op pad geweest. Ik heb zowel voor online geschreven als voor radio reportages gemaakt. Hierbij plaats ik de kanttekening dat ik ervan uitging dat ik ook televisiereportages zou maken.
Willen weten wat het beste bij me past. redactiewerk of verslaggeving: volbracht. Ik denk dat ik met beide uit de voeten kan en ik vind de afwisseling ook leuk. Voorafgaand aan de stage zag ik het als een minpunt dat ik geen keuze kon maken, nu juist als een pluspunt dat ik op beide posities kan werken.
Beter onder de knie krijgen hoe een verhaal het beste verteld kan worden. Helemaal in het geval van een (video) montage: gedeeltelijk volbracht. Ik denk dat ik nu beter weet hoe je een verhaal op radio en in tekst brengt. Dat is ten eerste een gevalletje ‘oefening baart kunst’, maar je leert ook door mee te nemen van wat anderen over je werk zeggen. Toch zit er nog wel verbetering in. Zo wil ik beter onder de knie hebben hoe je pakkende leads, intro’s en koppen maakt. Ik heb qua videomontages weinig bijgeleerd.
Doelgerichter werken en dan vooral doelgerichter interviewen: gedeeltelijk volbracht. Telefonisch ben ik een stuk doelgerichter geworden, maar bij ingewikkelde onderwerpen wil ik weleens uitweiden.
Als ik voor radio interview dan grijp ik een stuk sneller in als de geïnterviewde een te lang antwoord geeft.
Conclusie
Ik zie de drie maanden die ik bij RTV Noord stageliep als een leuke en leerzame periode. In het begin was het, zoals elke stage denk ik, een beetje wennen. Helemaal omdat ik hiervoor nog nooit bij een journalistieke organisatie had gewerkt. Na verloop van tijd ontwikkelde ik me meer en kreeg ik een routine. Terugkijkend op mijn doelstellingen is het ook een goede stage geweest. Zo wilde ik weten hoe een journalistiek bedrijf in elkaar stak en ik wilde er volwaardig in meedraaien. Ik denk dat beide gelukt is.
Ik weet bijvoorbeeld hoe bij RTV Noord de lijntjes lopen, hoe beslissingen genomen worden en hoe er gewerkt wordt met een duidelijk afgebakende doelgroep. Omdat RTV Noord aan stagiairs de mogelijkheden biedt om op meerdere posities te werken, weet ik nu dat ik op meerdere posities uit de voeten kan. Ik ben doelgerichter gaan werken en ik denk dat ik nu beter verhalen kan vertellen. In het algemeen zijn door deze stage al mijn journalistieke vaardigheden verbeterd.
De ontvangst bij RTV Noord was prettig. Bij vragen stonden medewerkers me te woord en ik kreeg feedback op wat ik maakte. Daarnaast vond ik de begeleiding vanuit zowel de opleiding als de omroep goed. Als ik ideeën had dan kon ik ze pitchen en ik had de mogelijkheid om er dan zelf aan te werken. Toch waren die drie maanden wellicht te kort. Zo leerde ik ook in de laatste weken regelmatig wat bij.
Hoe ik mijn stage ervaarde vraag je? Zoals wij Groningers zeggen: kon minder.
Aanbevelingen
Omdat ik positief op deze stage terugkijk is het moeilijk om met adviezen te komen. Hieronder staan drie kleine aanbevelingen.
Ik denk ten eerste dat het beter is dat een stagiair binnenkomt wanneer er nog een andere op de afdeling rondloopt. Zo was ik in de maanden die ik stageliep zo ongeveer de enige op de Actua afdeling. Het viel me op dat toen er een nieuwe stagiair binnenkwam, hij aan mij veelal dezelfde vragen stelde als die ik had toen ik binnenkwam. Hoewel je aan bijna iedereen op de werkvloer vragen kan stellen en je die ook stelt op de dagen die je met verslaggevers doorbrengt, denk ik dat het goed is als een stagiair even met iemand kan praten die hetzelfde meemaakt als hem. Ik geloof dat het
gewenningsproces dan sneller gaat. Dit is natuurlijk afhankelijk van het aanbod en de ruimte die de omroep heeft.
Verder raad ik nieuwe ‘Actua-stagiairs’ aan om een rijbewijs te hebben als ze beginnen. Het kan zonder, maar je hebt dan meer bewegingsruimte. Zonder rijbewijs ben je afhankelijk van het openbaar vervoer en verder fietsen dan omringende gemeenten is bijna ondoenlijk. Daarnaast heeft RTV Noord auto’s en scooters die je kan gebruiken.
Ten derde denk ik dat het handig is als RTV Noord in het begin aan iedere stagiair een kleine toelichting geeft op hoe OmniPlayer werkt. Het is geen moeilijk programma en vanuit de Master Journalistiek hebben stagiairs al wat monteerervaring. Iemand zou maar 10 minuten uit hoeven te leggen welke tools het programma heeft. RTV Noord zou bijvoorbeeld ook een korte handleiding kunnen geven. Ik maakte aanvankelijk niet duidelijk dat ik iets voor radio wilde doen, dus ik weet niet welk beleid de omroep voert met betrekking tot stagiairs die op vaste basis op de radio-afdeling stagelopen.
Producties waar ik aan (mee)gewerkt heb:
Hieronder staan een aantal producties waar ik aan (mee)gewerkt heb. Producties voor radio en
televisie waarbij ik slechts afspraken regelde staan er niet bij. Dat geldt ook voor producties waarvoor ik alleen foto’s maakte. Als ik bij het onderwerp ook een kortje had gemaakt of ook een gesprek voor radio had geproduceerd maar niet uitgevoerd, dan staat dat eronder (zonder link).
Online
Gemeenteraad Schier: wij blijven bij Friesland /en productie radio en kortje
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/200400/Gemeenteraad-Schier-wij-blijven-bij-Friesland Schatten uit de bouwputten van Groningen te zien op de Grote Markt
/en productie radio
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/200832/Schatten-uit-de-bouwputten-van-Groningen-te-zien-op-de- Grote-Markt
‘Te zware rugzakken van maaltijdbezorgers? Probeer het zelf!’
/en productie radio
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/200900/Te-zware-rugzakken-van-maaltijdbezorgers-Probeer-het-zelf Persfotografie anno 2018: een uitstervend vak?
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/201166/Persfotografie-anno-2018-een-uitstervend-vak De jaren Nijland: hoogte- en dieptepunten bij de FC
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/201275/De-jaren-Nijland-hoogte-en-dieptepunten-bij-de-FC
‘Hij is zo goed gefundeerd, er zit geen beweging meer in’
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/201777/Hij-is-zo-goed-gefundeerd-er-zit-geen-beweging-meer-in Meerderheid ondernemers in Oosterstraat ziet komst tram niet zitten
/en productie radio
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/202453/Meerderheid-ondernemers-in-Oosterstraat-ziet-komst-tram- niet-zitten
Monument voor slachtoffers auto-ongeluk Bornholmstraat
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/202814/Monument-voor-slachtoffers-auto-ongeluk-Bornholmstraat Jutters opgelet: bijna alle kamers op Schier zijn volgeboekt
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/203207/Jutters-opgelet-bijna-alle-kamers-op-Schier-zijn-volgeboekt Bijna 800 ongevallen op de A7 in drie jaar tijd
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/204120/Bijna-800-ongevallen-op-de-A7-in-drie-jaar-tijd Radio
Vox pop. Jongeren en de gemeenteraadsverkiezingen
https://www.rtvnoord.nl/radio/programma/20050/Spits-op-Noord/aflevering/20149 (vanaf ongeveer 54:30)
Beeldscherm bij marktkraam
https://www.rtvnoord.nl/radio/programma/20052/Babette-op-Noord/aflevering/20997 (vanaf ongeveer 52:00)
Beide
Aan het werk dankzij het 1000-banenplan: ‘ik vergooide mijn leven’
/en kortje
Online: https://www.rtvnoord.nl/nieuws/201509/Aan-het-werk-dankzij-het-1000-banenplan-Ik- vergooide-mijn-leven
Radio: https://www.rtvnoord.nl/radio/programma/20020/Vroeg-op-Noord/aflevering/20109 (vanaf ongeveer 11:00)
‘Ik wil dat kinderen het Gronings meer gaan waarderen’
Online: https://www.rtvnoord.nl/nieuws/202740/Ik-wil-dat-kinderen-het-Gronings-meer-gaan- waarderen
Radio: https://www.rtvnoord.nl/radio/programma/20051/Edwin-op-Noord/aflevering/20691 (vanaf ongeveer 40:15)
‘Uiteindelijk zullen we allemaal wel Stadjer worden’
/en kortje
Online: https://www.rtvnoord.nl/nieuws/203043/Uiteindelijk-zullen-we-allemaal-wel-Stadjer-worden Radio: https://www.rtvnoord.nl/radio/programma/20020/Vroeg-op-Noord/aflevering/21003 (vanaf ongeveer 40:20)
Jongste museumdirecteur van Nederland: ‘nu begint het pas’
Online: https://www.rtvnoord.nl/nieuws/203379/Jongste-museumdirecteur-van-Nederland-Nu-begint- het-pas
Radio: https://www.rtvnoord.nl/radio/programma/20052/Babette-op-Noord/aflevering/21172 (vanaf ongeveer 39:10)
Directeur Knol’s Koek: ‘ik hoop in april weer te beginnen’
/en kortje
Online: https://www.rtvnoord.nl/nieuws/203470/Directeur-Knol-s-Koek-Ik-hoop-in-april-weer-te- beginnen
Radio: https://www.rtvnoord.nl/radio/programma/20701/Oetse-op-Noord/aflevering/21055 (vanaf ongeveer 20:00)
Illustraties en links
Alle foto’s komen van eigen hand. Voor dit verslag zijn de volgende externe bronnen gebruikt:
RTV Noord. Over Ons. http://over.rtvnoord.nl/over-ons/. (laatst geopend 11 maart 2019).
RTV Noord. Jaarverslag. http://over.rtvnoord.nl/over-ons/jaarverslag/ (laatst geopend 11 maart 2019).
Naar PDF – Jaarverslag RTV Noord 2017.
