Boekverslag Nederlands Het diner door Herman Koch
Boekverslag door een scholier 4e klas vwo
3837 woorden 8 jaar geleden
6,1
23 keer beoordeeld
Auteur Herman Koch
Genre Psychologische roman
Eerste uitgave 2009
Vak Nederlands
Samenvatting
Paul Lohman, zijn broer Serge en hun vrouwen Claire en Babette zitten aan een diner in een chic restaurant. Serge is de lijsttrekker van een grote partij en is de grote kanshebber voor het presidentschap. Ze hebben het over allerlei onderwerpen, maar eigenlijk zouden ze het maar over een ding mogen hebben. Hun zoons Michel en Rick hebben een zwerfster vermoord. Daarna zijn ze op Opsporing Verzocht geweest en hun ouders hebben hen herkend. Ook Beau, Rick ’s adoptiebroer, weet dat hun het gedaan hebben en wil €3000, - van hen zodat hij zwijgt. Serge wil zich niet meer verkiesbaar laten stellen zodat zijn zoon kan bekennen. Paul en Claire zijn daar fel tegen, omdat de toekomst van hun zoon er dan aangaat. Als Serge een persconferentie wil houden slaat Claire een glas wijn tegen zijn gezicht.
Hierdoor raakt hij gewond en hij gaat door voor het presidentschap. Deze wint hij echter niet. Op de zelfde avond vermoordt Michel Beau om hem tot zwijgen te brengen.
Personen
Paul Lohman is getrouwd met Claire en heeft met haar een zoon, Michel. Paul heeft een ziekte/aandoening/stoornis die hij niet bij naam noemt. [De psycholoog had een naam genoemd. Een Duits klinkende naam. (Pagina 192)]
Om deze reden is hij ook ontslagen van zijn beroep als geschiedenisleraar op een school waar hij ook de naam niet van geeft, dit doet hij bij nog meer dingen, zoals het restaurant en het station. Hij zegt dit soort dingen niet omdat hij het niet nodig vind. Paul kan agressief worden als het over Michel gaat of over mensen die dingen van hem weten waarvan hij niet wilt dat ze die dingen weten. Hij denkt erg veel na over dingen en hij heeft een sterke mening.
Paul mag zijn broer Serge niet zo erg. Hij vindt het irritant dat Serge doet alsof hij bij de gewone mensen hoort, terwijl iedereen hem kent en iedereen anders tegen hem doet.
Serge Lohman is getrouwd met Babette en ze hebben drie kinderen, twee biologische, Rick en Valerie en een geadopteerde zoon uit Burkina Faso, Beau. Hij is de broer van Paul. Hij is een bekende politicus en een kanshebber voor het minister-presidentschap. Als Serge iets wil, dan wil hij dat gelijk. [‘Maar ik heb nú honger,’ zegt Serge. ‘Ik moet nú iets eten.’ (Pagina 59)]
Nadat Claire een glas wijn in zijn gezicht heeft kapotgeslagen heeft hij een aantal littekens opgelopen. Hierdoor had hij een tijdje een baard laten staan. Volgens Paul is dit de reden dat Serge de verkiezingen niet gewonnen heeft. Je
weet niet van Serge of hij Paul wel mag, volgens mij is mag Serge Paul wel, alleen vindt hij hem soms raar doen.
Michel Lohman is de zoon van Paul en Claire en hij is vijftien jaar oud. Samen met zijn neef Rick heeft hij een
zwerfster vermoord, hij was de leider en Rick de volgeling. [Michel was de leider van de twee, Michel deelde de lakens uit, Rick was het volgzame watje. (Pagina 163)]
Michel lijkt op zijn vader en hij is net als hem agressief, want hij heeft de zwerfster en Beau vermoord. Het kan zijn dat Michel de zelfde ziekte als zijn vader heeft, dit staat in het rapport van de vruchtwaterpunctie, alleen heeft Paul dat rapport niet verder door gelezen waardoor hij niet weet of zijn zoon die ziekte ook heeft.
Bij zijn geboorte is Michel bijna dood gegaan, en daardoor zijn ze erg voorzichtig met hem en beschermen ze hem zo veel mogelijk. Zijn ouders hebben alles voor hem over.
De tijd
Het verhaal speelt zich in het heden af, ze hebben mobieltjes en ze nemen daarmee filmpjes op. Ook zijn er overal bewakingscamera’s en het progamma Opsporing Verzocht. In het boek worden ook George Bush en Poetin vermeld.
[Met George Bush in een leunstoel voor de open haard; met Poetin in een bootje op de Wolga… (Pagina 242)]
De tijd is erg belangrijk voor het verhaal want zonder die mobieltjes en camera’s hadden ze nooit een filmpje kunnen maken en hadden deze online nooit online gestaan. Dan had Beau hen niet kunnen chanteren en hadden ze hem ook niet hoeven te vermoorden.
De plaats / ruimte
In het grootste deel van het verhaal zitten ze in het restaurant, te dineren. Dit restaurant heeft geen naam. Het begint in een café en er zijn een aantal flashbacks naar het huis van Paul en Claire huis, het pinhokje, het station en de omgeving eromheen waar de moord heeft plaatsgevonden, deze plaatsen zijn allemaal in Amsterdam. Ook zijn er een aantal flashbacks van het vakantiehuis van Serge en Babette in Frankrijk. Tegenwoordig zijn er overal camera’s aanwezig en wordt alles gefilmd, zo ook wat Michel en Rick hebben gedaan bij het pinhokje, later wordt verteld dat dit te zien was in Opsporing Verzocht.
De opbouw
Het boek bestaat uit zes delen, deze zijn weer verder verdeeld in hoofdstukken, de zes delen zijn:
Aperitief (Hoofdstuk 1 t/m 7) Voorgerecht (Hoofdstuk 8 t/m 15) Hoofdgerecht (Hoofdstuk 16 t/m 35) Nagerecht (Hoofdstuk 36 t/m 39) Digestief (Hoofdstuk 40 t/m 45) Fooi (Hoofdstuk 46)
Het gaat net zoals bij een echt diner, en ze zijn op dat moment ook dat gedeelte aan het eten.
De fooi is een soort epiloog die behalve verteld hoeveel fooi er betaald is, ook vertelt over de verder gebeurtenissen, over Serge en de verkiezingen en over de vermissing van Beau.
Het verhaal is chronologisch verteld, in ieder geval, wat er tijdens het diner gebeurde. Wel zijn er veel flashbacks, over de moord, over Frankrijk en andere dingen die zijn voorgevallen en die hier wel eens mee te maken zouden kunnen hebben. Dit is op verschillende manieren gedaan, de meeste zitten in de gedachten van Paul, maar er is ook een filmpje die meer verteld over wat er is voorgevallen.
Vertelstandpunt
Het standpunt is vanuit ik- verteller. Dit is Paul Lohman. Daardoor kom je er ook pas een stuk later achter hoe hij
heet, terwijl je veel andere namen al weet. Het is wel zo dat je veel meer over hem weet, dan over alle andere
personages en dat je zijn mening over alles weet. Als het vanuit een ander standpunt was geweest, dan had het veel verschil gemaakt. Nu kom je alles in de loop van het verhaal te weten en anders was het waarschijnlijk zo geweest dat ze daarmee begonnen waren. Door dit vertelstandpunt ben je nieuwsgierig naar wat er nou precies gebeurd is.
Thema en motieven
De thema’s zijn familie en moord. Familie omdat Paul veel van zijn zoon Michel houdt, maar hij een beetje een hekel heeft aan zijn broer Serge. Paul heeft veel over voor zijn zoon en hij wil alles verbergen zodat Michel zijn toekomst niet verpest wordt. Serge heeft ook veel over voor zijn zoon, hij wil aftreden zodat zijn zoon kan opbiechten wat ze hebben gedaan.
Hoe ver ga je om je familie te beschermen voor wat ze hebben gedaan en wat doe je als je het niet met ze eens bent?
Moord omdat Michel en Rick een zwerfster hebben vermoord, en alles in het verhaal daar om draait, als ze de zwerfster niet hadden vermoord, zouden ze nooit hoeven te dineren, en zou ook Beau niet vermoord hoeven te worden.
Het motief is leugens en geheimen. Zo verteld Paul niet aan zijn vrouw dat hij een ziekte had. [Ik hield maar een klein deel van de waarheid achter, redeneerde ik. Door alleen een klein deel achter te houden behoedde ik mezelf voor een regelrechte leugen. (Pagina 192)]
Ook weten Paul en Claire allebei wat hun zoon heeft gedaan, maar ze verzwijgen het voor elkaar om de ander in de waan te laten dat er niets aan de hand is. Claire heeft toen ze zwanger was van Michel ook een vruchtwaterpunctie gedaan, zij wist al dat het een jongetje was, maar dit heeft ze allemaal niet aan Paul verteld.
Titel / ondertitel
Het diner betekent eigenlijk gewoon wat waar ze tijdens het verhaal mee bezig zijn, ze houden een diner. Alle gangen die aan bod komen, worden genoemd als delen van het verhaal.
Motto
NICE GUY EDDIE C’mon, throw in a buck MR PINK
Uh-huh. I don’t tip NICE GUY EDDIE
Whaddaya mean, you don’t tip?
MR PINK
I don’t believe in it.
Quentin Tarantino Reservoir Dogs
Het motto gaat over het geven van een fooi in een restaurant. Bij ‘Het Diner’ moet Paul Lohman ook een fooi geven.
Hij weet niet hoeveel dat ongeveer moet zijn en hij heeft het daar ook vaak met vrienden over. Hij gaat er van uit dat een fooi tussen de tien en vijftien procent wel oké is, maar als je gedineerd hebt voor 400 euro, moet je dan ook een fooi van 40 tot 60 euro betalen? Uiteindelijk betaalt hij een fooi van 450 euro. [‘Dit is voor jou, zei ik. ‘Als je me belooft dat je mij nooit met mijn zoon in de tuin hebt gezien. Nooit. Nu niet. Niet over een week. En ook niet over een jaar.’
(Pagina 294)]
Dit doet hij omdat dit Michel ’s hele alibi kan verraden en daarmee bekend zou kunnen worden dat hij Beau heeft vermoord.
Betekenis / mening
Ik vond het een erg leuk onderwerp, ik lees niet veel van dit soort boeken en zeker niet wanneer eigenlijk een diner aan de gang is, maar in flashbacks het hele verhaal wordt verteld.
Het kwam best wel overeen met wat ik ervan had gedacht, namelijk dat het een gebruikelijk diner zou worden en dat er tijdens dat diner veel over allerlei dingen gepraat zou worden. En er uiteindelijk ook over de moord gepraat zou worden. Het onderwerp werd best wel oppervlakkig behandeld, eigenlijk ging maar een klein deel over wat er gebeurd was, en wat ze ermee zouden doen, de rest ging over flashbacks en over relaties tussen de personen.
Ik lees wel vaak boeken en ik zie vaker films die gaan over het oplossen van een moord, maar dat is gezien vanuit de rechercheurs en dit is vanuit (de familie van) de daders. Hierbij zie je dat het niet alleen erg is voor de familie van de slachtoffers, maar dat veel meer mensen er mee te maken krijgen.
De gebeurtenissen en de gedachten in het boek zijn even belangrijk. Zonder dat de moord gebeurd was, was er geen diner geweest om bij te praten en daar over te denken. De gebeurtenissen beschrijven het verhaal en geeft er toevoeging aan. Maar de gedachten en de mening van Paul is belangrijk om hem en de afloop van het verhaal te begrijpen. Sommige gebeurtenissen vond ik schokkend, zo werd er verteld wat Michel en Rick met de zwerfster deden en dat ging wel heel erg ver zonder dat ze dat zelf door hadden. Ook vond ik het schokkend dat Paul zo tekeer ging tegen een eigenaar van een fietsenwinkel en ook tegen Serge, maar dit zou te verklaren kunnen zijn door zijn ziekte.
Ik vond de afloop erg heftig. Vooral toen bleek dat Beau ook was vermoord door Michel was ik geschokt. Ik had het idee dat Michel een leuke jongen was die een zwerfster had vermoord. Maar nadat hij ook Beau uit de weg heeft geruimd, vond ik het wel erg ver gaan. Voor de rest vond ik het eind raar omdat Paul er ineens achter komt dat Claire een vruchtwaterpunctie had gedaan en dit voor hem had achtergehouden. Ook moest Paul lachen nadat Michel verteld wat hij had gedaan.
De personen kwamen meestal wel, maar soms niet echt op mij over. Vooral door wat Paul en Michel deden in het boek vond ik ze vreemd en onecht, ik ken niemand die ook zo iets zou doen. Ik vond Serge wel echt, en ik zag hem ook al een beetje voor me, de lijsttrekker van een grote politieke partij die alles voor stemmen over had, en die daardoor met iedereen een praatje maakt en die geniet van alle voordelen die hem zijn bekendheid geven.
Ik ben niet beïnvloed door de hoofdpersoon, ik zou namelijk niet alles hebben om de toekomst van mijn kind
beschermen nadat deze wat heeft gedaan, ik zou wel hem zo goed mogelijk helpen, maar ik vind dat Michel zich wel moet aangeven. En dat anders Paul en Claire tegen hem moeten zeggen dat hij zich moet aangeven en hem niet beschermen, anders kan je er alleen maar meer problemen mee krijgen. Ik vind het wel heel goed dat Paul zijn kind zo goed beschermd, maar ik zou het zelf niet zo doen.
Het verhaal was makkelijk opgebouwd en daardoor goed te begrijpen, het was logisch en als er een flashback kwam, dan wist je dat. Het boek was vlot te lezen, maar het laatste stukje, hoofdstuk 45 en 46, vond ik erg vaag en daarom heb ik deze allebei wel een paar keer overgelezen voordat ik ze echt begreep en nu snap ik het nog steeds niet helemaal wat Claire precies met Serge gedaan heeft.
Ik vond een groot deel van het boek spannend omdat ik niet wist wat Michel en Rick nu precies gedaan hadden. Dat wou ik graag weten. Ook vond ik het slot spannend omdat ik wou weten wat er zou gebeuren en of het bekend zou worden. Ik vond de afloop verrassend, in ieder geval omdat ik er niet vanuit ga dat ouders het toestaan als je wordt gechanteerd, nog een moord te plegen om daar vanaf te komen, dit verbaasde mij behoorlijk.
Het taalgebruik was makkelijk, ik heb niet echt woorden gehad waarvan ik niet wist wat het betekende. Wel had ik nog nooit van het woord digestief gehoord, maar ik kon wel begrijpen dat dit een gang van een diner was. Er kwamen vrij veel dialogen in het boek voor, maar dit is logisch voor een verhaal dat speelt tijdens een diner. Ik vond dat ze goed waren weergeven en dat duidelijk was wie er sprak in het verhaal.
Verwerkingsopdracht : Recensie Herman Koch - Het diner
Herkenbaar. Ik had niet gedacht dat ik dit woord ooit in een recensie zou gebruiken, want herkenbaarheid is nu niet direct een literair criterium. Maar de stukken die in de nieuwe roman van Herman Koch, Het diner getiteld, in een aanstellerig restaurant spelen - en eerlijk gezegd komen we het hele boek dat restaurant nauwelijks uit - zijn inderdaad bijzonder herkenbaar.
Koch brengt er vier personen aan één tafel: een beroemde Nederlandse politicus, zijn vrouw, de broer van de beroemde Nederlandse politicus - hij vertelt het verhaal - en zíjn vrouw. Ze hebben iets te bespreken. Iets
ongemakkelijks. Iets naars. Er moet iets worden opgelost. De herkenbaarheid zit niet zozeer in de inhoud van dat gesprek als wel in de wijze waarop de ambiance van het restaurant en het eigenaardige gedrag van het personeel worden geschetst. Treffende observaties zijn er daarbij volop, zoals deze: 'Alleen in Nederland staan ze om de haverklap aan je tafeltje, ze schenken je niet alleen bij, maar werpen ook nog eens peinzende blikken op de fles wanneer deze leeg dreigt te raken.'
Tijdens het lezen van Het diner wordt bovendien snel duidelijk dat sprake is van een plot, en dat is ook al niet zo'n literaire eigenschap van een roman. We krijgen verwikkelingen te verwerken, toestanden, zaken waarop zeker nog terug zal worden gekomen. Geen handeling zal zonder betekenis blijken te zijn. Staart iemand naar het
beeldschermpje van een mobiele telefoon en wordt niet meteen gezegd wat die persoon daar ziet, dan wordt dat, daar kun je op vertrouwen, enkele hoofdstukken later onthuld, en sta je er alsnog behoorlijk van te kijken.
De schrijver zal kortom niets vergeten, nee, hij heeft zijn roman zelfs zo ingericht dat hij kleine dingetjes die schijnbaar terloops in het begin van het boek worden aangestipt, verderop in het boek kan uitwerken en zelfs kan uitbouwen tot betekenisdragende elementen die je volkomen verrassen. Koch is in Het diner een plotbouwer.
Herkenbaarheid en een plot - zal het met dit boek nog goed komen?
Eerst nog iets over die plot. Het diner heeft een dilemma als uitgangspunt, en wel het volgende: je weet dat je kind iets verschrikkelijks heeft gedaan, een ernstig misdrijf heeft gepleegd, maar niemand anders weet dat je kind dat heeft gedaan. Wat besluit je te doen? Ga je naar de politie of niet? In het verlengde daarvan spelen zaken als erfelijkheid - zorgen jóúw genen ervoor dat je kind zo'n boef is geworden? - geweten, opportunisme en loyaliteit een rol. Door zo'n dilemma centraal te stellen krijgt je roman, zou je opgewekt kunnen stellen, als vanzelf een zekere gelaagdheid.
Literairder wordt die daar overigens niet echt van, want met dergelijke keuzes krijgen ook de hoofdpersonen van bekende (al dan niet op boeken gebaseerde) films als Sophie's choice en Indecent proposal te maken; en die herinneren we ons toch voornamelijk als een tikkeltje ordinair vermaak.
Maar één ding moet gelukkig ook worden vastgesteld: Herman Koch is het schrijven niet verleerd. Prachtig
vervreemdend zijn bijvoorbeeld de bladzijden waar wordt beschreven dat de verteller buiten het restaurant staat te wachten op zijn op de fiets eraan sprintende zoon: 'Michel kwam langszij. Wat zag hij? Een man die op zijn dooie akkertje door het park slenterde? Met een mobieltje aan zijn oor? Of zag hij zijn vader? Met of zonder mobiel?' De passages waarin de verteller thuis op de bank ligt te denken, behoren eveneens tot de hoogtepunten van dit boek: 'Iets fluisterde mij in dat ik met denken moest stoppen, dat ik vooral niet te ver door moest denken. Maar dat lukte nooit, ik dacht de dingen altijd door tot aan het eind, tot aan hun uiterste consequentie.'
En ja, zo is Koch op zijn best, schitterend denkend en schrijvend tot aan de uiterste consequentie en niet ingesnoerd door iets wat zo wezenlijk kinderachtig is als een verbazingwekkende plot.
Arie Storm
http://www.parool.nl/parool/nl/26/boeken/article/detail/120681/2009/01/15/Herman-Koch---Het-diner.dhtml
De recensent is positief over het boek. Er zijn veel dingen in het Diner die de recensent over het algemeen niet goed vind aan een boek. Herkenbaarheid en een plot - zal het met dit boek nog goed komen? Zoals de herkenbaarheid van het boek en dat er al veel dingen voor het plot worden weergeven. Normaal vindt de recensent dit negatieve dingen van een boek, maar hier is hij er tevreden over. Het boek heeft een aantal dilemma’s en de schrijver vindt dit goed omdat er zo verschillende lagen in het boek zijn en dus verschillende dingen om over na te denken. Het boek heeft niet een ding waar alles om draait maar meerdere en dit merk je ook aan het plot omdat er al veel dingen van tevoren beschreven worden, waarvan je later weet dat dit belangrijk is. Staart iemand naar het beeldschermpje van een mobiele telefoon en wordt niet meteen gezegd wat die persoon daar ziet, dan wordt dat, daar kun je op
vertrouwen, enkele hoofdstukken later onthuld. Dit gaat over het plot en dat er al over wordt verteld voordat je precies weet wat er aan de hand is, maar je weet wel dat er iets mee aan de hand is.
De recensent vindt het boek herkenbaar omdat er een aantal dingen zijn die je bijvoorbeeld als ze in het restaurant zitten en er komt om de haverklap personeel om hun glas bij te schenken en om andere dingen te vragen. Hier kan de recensent over mee praten en daarom vindt hij het herkenbaar.
De recensent vindt dat Koch goed kan schrijven, hij vindt dat hij de passages goed weergeeft.
De passages waarin de verteller thuis op de bank ligt te denken, behoren eveneens tot de hoogtepunten van dit boek.
Dus de recensent vindt dat het boek een goed plot heeft, herkenbaar is - wat over het algemeen negatief is maar hier positief – en schitterend geschreven.
Ik vind het boek net als de recensent een erg goed boek, het plot is goed bedacht en beschreven en de opbouw – met dinervolgorde – vind ik erg origineel.
Ik ben het eens met de recensent dat je weet dat er iets schijnbaar overbodig wordt verteld, dat dit later allemaal belangrijke items zijn voor het plot. De schrijver begint over de ziekte die de Paul heeft en later blijkt dat het best zo kan zijn dat Michel ook die ziekte heeft en dat het daardoor kan zijn dat de zwerfster is vermoord. Ook schrijft hij over een vruchtwaterpunctie en dat je waardoor je voor de geboorte kan weten of Michel die ziekte heeft. In het plot komt de schrijver daar op terug en daaruit blijkt dat Claire een vruchtwaterpunctie heeft gedaan, maar dit nooit aan Paul heeft verteld. Uit dit plot komt niet naar boven of Michel die ziekte ook heeft.
Ik weet niet of de recensent gelijk heeft over dat personeel constant bij je tafeltje gaat staan, de wijn bijschenken en vragen of alles naar wens is, maar ik kan wel geloven dat het gebeurd en dat mensen zich daar aan ergeren.
Ik vind ook dat Koch goed schrijft, maar ik ben het niet eens met de recensent dat Koch prachtig vervreemdend schrijft. Ik vind dat het goed bij Paul zijn manier van denken past en dat het met zijn ziekte te maken kan hebben.
Koch heeft hier goed over nagedacht en daarom vind ik het niet vervreemdend maar goed bedacht. In het hele boek geeft Paul zijn soms rare denken en doen weer en dit klopt goed met wat bij zo’n iemand zou denken.
De dilemma’s waar de recensent positief over is, daar ben ik het mee eens. De dilemma’s zijn belangrijk voor het verhaal en dit maakt dat je er meer over na gaat denken en dat je de keuzes van Paul, Claire en Serge beter gaat begrijpen. Het boek heeft zo meer diepgang en daardoor is het boek ook interessanter.
De recensent heeft niets gezegd over de opbouw van het boek, alleen de bouw van het plot. Ik vind dat er wel verteld moet worden hoe het wordt opgebouwd en dat het gelijk ligt met de gangen van een diner.
