1
Het adviesrecht van de ondernemingsraad
Ron Wassenaar
Programma
▪ Het adviesrecht volgens de WOR
▪ Welke besluiten?
▪ Wat is adviseren?
▪ Over welke onderdelen van het besluit?
▪ De wettelijke spelregels
▪ Opbouw van een advies
▪ Momenten waarop de OR invloed uit kan oefenen
Medezeggenschap
Adviesrecht
(25 &26) Instemmingsrecht (27)
Overleg- en Initiatiefrecht (23 & 24)
Informatierecht (31 & 24)
Belangrijkste bevoegdheden OR
Onderwerpen
De OR wordt door de ondernemer in de gelegenheid gesteld advies uit te brengen over elk door hem voorgenomen besluit tot:
▪ Verkoop van (een deel) het bedrijf of organisatie
▪ Kopen van, afstoten van of samenwerking met ander bedrijf of organisatie
▪ Beëindigen van werkzaamheden
▪ Inkrimping, uitbreiding of wijzigen werkzaamheden
▪ Belangrijke wijziging in de organisatie of in de verdeling van bevoegdheden
▪ Verhuizing
▪ Groepsgewijs werven of inlenen van arbeidskrachten (uitzendkrachten)
▪ Belangrijke investering
▪ Belangrijke lening (aantrekken of verstrekken)
▪ Belangrijke technologische voorzieningen
▪ Belangrijke maatregel milieuzorg
▪ Eigen risico dragen ziekteverzuim en WIA
▪ Adviesopdracht externe deskundige
Vraag: noem een adviesaanvraag die jouw OR in behandeling heeft of dit jaar heeft gehad.
Wat is adviseren?
Mogelijkheden
▪ Positief advies: de OR ondersteunt het besluit
▪ Negatief advies: de OR wil dit dat besluit niet wordt uitgevoerd
▪ Inhoudelijk advies: Als dit besluit wordt genomen en uitgevoerd dan onder de voorwaarden en volgens de adviezen van de
ondernemingsraad
▪ Nee tenzij …..
In geval van beroep toetst de rechter toetst marginaal. Daarmee is het adviesrecht in de meeste gevallen niet erg geschikt om besluiten tegen te houden. Het adviesrecht is veel meer bruikbaar om invloed uit te oefenen op de manier waarop het besluit uitgevoerd en ingevoerd.
Wat is adviseren?
Wat is adviseren?
▪ Zorgen
▪ Knelpunten
▪ Risico’s
▪ Opvattingen
▪ Ideeën
▪ Alternatieven
Omzetten in
➢ Gewenste toezeggingen
➢ Eisen, voorwaarden, wensen
Wat is adviseren?
Voorgenomen Besluit = een precies plan
Formele vereisten:
▪ motivatie en beweegreden
▪ personele gevolgen
▪ maatregelen om personele gevolgen op te vangen
Personele gevolgen
•Arbeidsinhoud
•Arbeidsvoorwaarden
•Arbeidsomstandigheden
•Arbeidsverhoudingen
•Arbeidsvoorziening
Voorgenomen Besluit
Over welke onderdelen adviseren:
▪ Strategie (continuïteit, markt, product)?
▪ Inrichting organisatie en werkprocessen?
▪ Personele gevolgen?
▪ Ondersteunende systemen?
Vraag: noem een adviesaanvraag die jouw OR in behandeling heeft of dit jaar heeft gehad.
Geef aan op welke onderdelen van het besluit de OR advies wil geven.
Waarover adviseren?
Adviesaanvragen aankondigen in OVAZ Afspraken maken met OR
Bestuurder vraagt advies (schriftelijk)
Wezenlijke invloed
Minimaal eenmaal overleg
OR adviseert (schriftelijk)
Bestuurder deelt besluit mee
▪
zo spoedig mogelijk
▪
Schriftelijk, met toelichting
Bestuurder besluit volgens advies:
uitvoering besluit
evt. adviesaanvraag over uitvoering Niet wettelijk voorgeschreven:
OR onderzoekt en beoordeelt, raadpleegt anderen
Evt. deskundige raadplegen Evt. achterban
raadplegen
Besluit bestuurder wijkt af van advies:
◼
evt. opschorting besluit met een maand
◼
evt. start beroepsprocedure (art. 26)
02-02A 10
Adviesprocedure: wettelijke spelregels
▪ Beeldvorming:
waar gaat het over?
▪ Oordeelsvorming:
wat willen we bereiken?
▪ Besluitvorming:
inhoud advies opstellen.
Adviseren: fasering
Proces:
Adviesaanvraag
• Beeldvorming
– OR: vragen
– OV: vragen en antwoorden
• Oordeelvorming
– OR: eisen, voorwaarden, wensen (conceptadvies)
– OV: onderhandelen, aanpassingen, toezeggingen en afspraken
• Besluitvorming
– OR: resultaten en advies formuleren – OV: advies toelichten
Advies
Directiebesluit
12
M01
Adviseren: fasering
probleem signaleren gegevens verzamelen
probleem definiëren randvoorwaarden
alternatieven keuze oplossing
(voorgenomen besluit)
Beleidsontwikkelingsproces
14
Probleem/situatie
Onderzoek (probleemdefinitie) Alternatief ontwikkelen
Keuze uitwerken
Voorgenomen besluit Advies OR
Besluit Uitvoering
OR betrokken Volgens WOR
Extern deskundige Art. 25 WOR
Beleidsontwikkelingsproces en de rol van de OR
▪ Vóór de formulering van het voorgenomen besluit
▪ Vóór het uitbrengen van het OR-advies
▪ Door het uitbrengen van het OR-advies
▪ Ná het definitieve besluit van de bestuurder (beroepsprocedure)
Vier momenten van beïnvloeding
De vorm is vrij maar verstandig om op te nemen:
▪ Gevraagde en ontvangen informatie
▪ Overlegmomenten die hebben plaatsgevonden
▪ Over welke onderdelen geeft de OR advies
▪ Overwegingen
▪ Toezeggingen en gemaakte afspraken
▪ Adviezen: eisen, voorwaarden, wensen
▪ Vervolg
Opbouw van het advies
Stappen Week 1. Procedure
inregelen a. Deskundige ondersteuning wel/niet.
b. Werkafspraken en tijdsplanning met bestuurder
c. Hoe en wanneer wil de OR de achterban betrekken bij zijn advies (geheimhouding) d. Zo nodig: contact met de vakbonden.
2. Beeldvorming a. Analyseer en beoordeel het voorgenomen besluit:
- voldoet dit voorgenomen besluit aan de eisen uit de WOR?
- formuleer de vragen waarop je antwoord wil hebben.
b. Aanscherping van de adviesaanvraag en/of behandel de vragen in de OV 3. Oordeelsvorming a. Behandel en weeg de nieuw verkregen informatie.
b. Formuleer en beargumenteer jullie zorgen, knelpunten, opvattingen en ideeën ten aanzien van dit voorgenomen besluit.
4. Onderhandeling a. Door de OR geformuleerde zorgen, knelpunten, opvattingen, ideeën en alternatieven omzetten in gewenste toezeggingen.
b. Maak een onderhandelingspakket: streefdoelen, bodem, wisselgeld c. Eventueel conceptadvies uitbrengen
d. Voer de onderhandelingen
5. Besluitvorming a. Op basis van het resultaat van 4.d. formuleren van het OR-advies.
b. Ontvangen en beoordelen van het directiebesluit.
c. Als directiebesluit afwijkt van advies OR: bepalen van vervolgstappen.
1. Uitvoering a. Uitvoering monitoren
b. Adviseren over uitvoeringsbesluiten
Leidraad adviseren
18