Olga Bonneveld | 1554200
P RAKTIJK
P ROJECT P LAN VAN A ANPAK
I
NLEIDINGVoor u ligt het plan van aanpak voor mijn PP. Dit plan behelst de aanloop naar mijn Prikkel handboek. Op de eerste plaats wordt het ontstaan van dit idee toegelicht waarin de probleemanalyse besloten ligt, om vervolgens de doorstart te maken naar de concrete productomschrijving. Omdat ik vanuit een opdracht werk, zal ik dit ook expliciteren.
Daarop volgend zal ik de relevantie voor de beroepsgroep omschrijven. Vanuit dit punt zal ik mijn groep belanghebbenden cq betrokkenen inzichtelijk maken, verdeelt over adresgroep en evaluatiegroep. Verder zal ik mijn keuzes voor de evaluatie benoemen en ook mijn ideeën voor de einddocumentatie uiteenzetten.
Ook toegevoegd worden de urenregistratie en het vooronderzoek.
1. Het ontstaan van mijn PP
Tijdens mijn derdejaars stage heb ik naast het draaien van diverse groepen ook een
individuele cliënt van begin tot eind behandeld. Nu werd al snel duidelijk hoe moeilijk ik het vond om aan te sluiten op haar proces. Doordat er eigenlijk geen concreet kader was
waarvanuit ik kon werken, voelde het als ‘maar wat doen’. Hoewel ik wel degelijk voorbereiding deed, bleek in de sessie zelf dat wat ik bedacht had, niet aansloot in het moment. Sterker nog, ik overvroeg haar. Hierdoor stagneerde het proces juist. Als snel stapte ik naar mijn stagebegeleider toe en ging ik in gesprek over wat er gebeurde.
Hij reikte mij de miskenningsmatrix (Ken Mellor, Eric Sigmund, 1975) aan uit de TA. De miskenningsmatrix is een instrument om de aard en intensiteit van onopgeloste problemen systematisch vast te kunnen stellen en zo effectief en afgestemd de problemen aan te pakken.
Deze matrix geeft diverse fasen van miskenning weer, welke inzicht geeft in verschillende stadia en de daarbij behorende mogelijkheden & onmogelijkheden binnen een
behandelproces.(Stewart & Joines, 2000) Door de opbouw van die matrix kon ik lijn uitzetten voor de behandeling van de cliënt.
Mijn onderzoek voor methodiek aan het eind van het derde jaar was een logische vorm voor het vastleggen van de manier van werken die vanuit de matrix is voortgevloeid. Ik heb zowel de praktijkervaring als de ondersteunende theorie effectief kunnen plaatsen.
Nu is de tijd van het afstuderen aangebroken en werd ik daardoor in de gelegenheid gesteld om het onderzoek te laten evolueren in een product. Wanneer we kijken naar de huidige tendens in de zorg, kan er met zekerheid gesteld worden dat er steeds minder tijd komt.
Zowel voor voorbereiding als wel de behandeling an sich. Het moet sneller, goedkoper, efficiënter & gerichter. Daarnaast is het (ambulant) behandelen van een cliënt altijd een zoekend proces. Hoewel er wel een hulpvraag ligt en er op basis van dit gegeven doelen gesteld kunnen worden, ligt de moeilijkheid vaak in het ontleden van de inhouden van deze.
Helemaal waarin de tijd beperkt is.
2. Productomschrijving
Het komen tot het de vorm van mijn product was een lastige weg. Ik wist wel wat de inhoud moest zijn, maar hoe dat te noemen bleek toch ingewikkeld.
Uiteindelijk heb ik gekozen om er een handboek van te maken. Zo wordt de theoretische ondergrond gekoppeld aan de praktijk en bovendien is de vorm zo dat iedere beeldend therapeut op zijn of haar eigen manier gebruik kan maken van het boek. Ik vind het namelijk belangrijk om een zekere mate van flexibiliteit in te bouwen. Er kan een beroep worden gedaan op het handboek wanneer een behandeling lijkt te stagneren, er kan een gehele behandeling door gekaderd worden, de opbouw van een sessie of louter de opdrachten kunnen worden ingezet.
Op de eerste plaats wordt er in het boek aan de lezer te kennen gegeven waarom dit boek is geschreven. Ook voor wie het bedoeld is wordt en bovenal hoe het boek opgebouwd is om het lezen te vereenvoudigen. Daarna is het van belang om de matrix in zijn geheel zichtbaar te maken en toe te lichten. Hierdoor wordt de toedracht van het product verduidelijkt.
Hierin wordt uitgelegd waar de matrix is ontstaan, hoe deze gelezen wordt, welke keuzes ik heb gemaakt ten aanzien van de matrix om het in de therapie te integreren en de koppeling van de matrix naar beeldende therapie.
De tweeledigheid (binnen & buiten) van het aanbod lijkt zich goed te lenen voor een sessiestructuur, waarin beide componenten een plaats krijgen. Dit wordt in een model zichtbaar gemaakt en stapsgewijs toegelicht.
In het hoofdstuk Binnen de therapie ligt het accent op het bovenste deel van de matrix. Ik beoog een splitsing tussen prikkelgericht werken en probleemgericht werken, welke zich in die volgorde ook in de behandeling manifesteren. Beide benaderingen worden verduidelijkt door houdingsbeschrijving, mediuminzet & benaderingswijze waarbij ook
praktijkvoorbeelden worden gegeven.
Het hoofdstuk buiten de therapie richt zich op het onderdeel doelen stellen aan de hand van een concreet kader. Eerst wordt het betreffende deel van de matrix besproken en gelinkt naar de beeldende therapie Het ‘kapstokje’ wordt besproken, hoe een doel te stellen, de mediuminzet en de houdingsaspecten. Ook wordt er nog verwezen naar opdrachten en middelen die buiten de therapie kunnen worden ingezet.
Achterin het boek staat een verzameling van prikkel en probleem opdrachten, inclusief observatiepunten, nabesprekingsrichtlijnen en variaties op de opdracht zelf.
De concrete inhoud ziet er als volgt uit:
Inleiding
Waarom dit boek
Voor wie is het bedoeld
Hoe is het boek opgebouwd I. De matrix
De basis van de matrix
Hoe lees je de matrix
De matrix zelf
Scheiding van bestaan & betekenis en Veranderbaarheid & eigen capaciteiten
De koppeling naar de beeldende therapie II. De sessie structuur
De structuur in beeld (model)
Toelichtingen per fase (in 1 sessie) III. Binnen de therapie – bestaan & betekenis
Gebruik van bovenste deel van de matrix
Prikkelgerichte fase
Hoe, houding en benaderingswijze & mediuminzet
Probleemgerichte fase
Hoe, houding en benaderingswijze & mediuminzet
Optiegerichte fase
IV. Buiten de therapie – veranderbaarheid & eigen capaciteiten
Gebruik van onderste deel van de matrix
Doel opstellen
Doel, hoe, houding & benadering, mediuminzet
Nabespreking en symbool
Doel, hoe, houding & benadering, mediuminzet
Eerste sessie
Opdrachten V. Opdrachten
Verzameling van prikkelgerichte en probleemgerichte opdrachten
Opdrachten voor buiten de therapie
3. Relevantie beroep
Op de eerste plaats is het expliciet hanteren van de miskenningsmatrix binnen de beeldende therapie nieuw. Het handboek schept een helder beeld over de wijze waarop de matrix een leiddraad vormt voor het inrichten van een individuele therapie. Het richt zich op zowel de therapeutische houding ten opzichte van de verschillende fasen, alswel de manier waarop het medium wordt ingezet. Daarnaast kan er een sessiestructuur aan ontleent worden en zijn er concrete, gerichte opdrachten te vinden, waarbij ook variatiemogelijkheden worden
beschreven.
De feedback uit het werkveld op mijn onderzoek was positief. Twee beeldend therapeuten en een TA expert hebben deze gelezen en mij terug gegeven dat het een nieuwe manier aanbiedt om grip te krijgen op het proces van een individuele cliënt.
Daarnaast bespoedigt de methode de beginfase, waardoor er efficiënter gewerkt kan worden.
Hoewel reeds gevestigde therapeuten inmiddels ook hun eigen manier van werken hebben, creëert deze methode een nieuwe werkwijze welke flexibel kan worden gebruikt. Enerzijds
kan het structureel ingezet worden als kader voor de therapie. Anderzijds kan het ook erbij gepakt worden wanneer een beeldend therapeut met een cliënt te maken heeft, waar geen grip op te krijgen is.
Ook interessant is de mogelijkheid voor beeldend therapeuten om hun stagiaires deze methode aan te reiken, om houvast te creëren. Daarnaast is het leren aansluiten op het tempo, proces en inhoud van de cliënt een belangrijk onderdeel voor het slagen van een behandeling. Deze methode biedt een nieuw perspectief op hoe aan te sluiten bij de cliënt.
Daarnaast is de verdeling van het boek zo, dat je in korte tijd kunt vinden wat je nodig hebt.
Opdrachtgever: Thieme van Beek, beeldend therapeut GGz, lokatie Amstelmere, te Amstelveen. Hij was vorig jaar mijn stagebegeleider en heeft mij gevraagd mijn onderzoek om te zetten naar een in de praktijk hanteerbaar product. Enerzijds voor hemzelf, anderzijds omdat hij van mening is dat het een manier van werken is die nieuw is en goed in de zetten is binnen de individuele beeldende therapie. Hij wil deze methode gaan gebruiken met zijn individuele cliënten, omdat tijd schaarser wordt. Daarnaast is deze maneir van werken mij dermate goed bevallen dat ik het in mijn loopbaan zal blijven gebruiken. Omdat het ook iets helemaal van mijzelf is, heb ik het idee dat ik iets laat zien ten aanzien van mijn kundigheid.
Thieme ondersteunt met name het proces wat ik inga met betrekking tot het schrijven en structureren van het boek. Intellectueel eigendom blijft echt 100% in mijn handen.
4. Segmenten
BEHANDELEN VAN CLIËNTEN
A2: De beginnend creatief therapeut verheldert de hulpvraag van de client binnen en buiten het medium.
WERKEN IN EN VANUIT EEN ARBEIDSOMGEVING
B4: De beginnend creatief therapeut draagt bij aan de ontwikkeling en uitvoering van kwaliteitszorg.
WERKEN AAN PROFESSIONALITEIT EN PROFESSIONALISERING C1: De beginnend creatief therapeut stuurt zichzelf aan.
C2: De beginnend creatief therapeut presenteert zichzelf en zijn werkzaamheden.
C3: De beginnend creatief therapeut verricht praktijkonderzoek.
C4: De beginnend creatief therapeut zorgt voor behoud en vernieuwing van het vakgebied van de creatieve therapie
5. Vooronderzoek
De inhoudelijke strekking van het boek komt voort uit mijn onderzoek van vorig jaar. Deze zal dan ook als vooronderzoek worden toegevoegd aan de einddocumentatie. Na het zoeken naar andere beeldende methoden op basis van de miskenningsmatrix, kwam ik er al heel snel achter dat dit nog niet bestaat. Iets nieuws dus.
Daarnaast heb ik de opdracht gekregen van Thieme van Beek om dit handboek te gaan maken. De behoefte is van daaruit dus neergelegd. Toch heb ik polshoogte genomen bij een aantal aanstaande collega’s. Ik heb hen gemaild en/ of gebeld om de basis uit te leggen van hetgeen ik wil gaan schrijven. Zij waren enthousiast en gaven allen aan graag mee te werken.
Het is iets nog onontdekts en kan een vernieuwing betekenen in het aanpakken van individuele therapie.
6. Belanghebbenden
Doelgroep: Beeldend therapeuten/studenten Adresgroep:
Deze groep betreft mensen uit de doelgroep die aan de slag zouden kunnen met mijn product. De mensen die ermee zouden moeten kunnen werken. Ik heb hierover een aantal therapeuten en studenten gesproken en heb hen ook mijn conceptversie van mijn product aangereikt. Feedback kwam met name op grond van de indeling, niet op de inhoud.
Daarover is deze groep in dit stadium erg te spreken over de toedracht van mijn product en geven aan, aan de slag te willen en te kunnen met het handboek.
Mensen in de adresgroep zijn:
Marijke Harkamp: Beeldend therapeut, GGz centraal Hilversum Thieme van Beek: Beeldend therapeut, GGz Amstelmeren Amstelveen
Annelies Wasman: Beeldend therapeut, PsyQ Amsterdam & Voorzitter NVBT Nadine Goeree: 4e jaars student beeldende therapie, Amersfoort
Marja de Jong: 1e jaars beeldende therapie, Amersfoort
De beeldend therapeuten heb ik gekozen omdat deze werkzaam zijn in andere circuiten van de volwassenenpsychiatrie. En één ervan is ook nog eens nauw betrokken bij het NVBT;
haar enthousiasme over mijn product onderstreept de relevantie voor het beroep. De vierdejaars student heb ik gevraagd, omdat deze minder ervaring heeft. Juist daarom kan ik toetsen of mijn product leesbaar en praktiseerbaar is. De eerstejaars zet ik in voor de
opdrachten die in het boek komen. Wanneer zij deze begrijpt, denkt uit te kunnen voeren en weet waar zij aan toe is, weet ik dat ik duidelijk ben is wat ik schrijf. De doelen en
methodische inhoud van de opdrachten worden uiteraard ook door de anderen bekeken en van feedback voorzien.
Evaluatiegroep:
Lidwien Muskens: Beeldend therapeut, gesloten setting
Jaqueline de Bruyn: Beeldend therapeut, psychotherapeutische setting (redactie ‘Uit de verf’) Thieme van Beek: Beeldend therapeut
Linda de Jong: Zorgmanager/sociotherapeut, MBT & ggz
Kaj Glasbergen: beeldend therapeut, coach & kunstenaar met eigen praktijk
Deze groep heb ik gevraagd de evaluatie van mijn product op zich te nemen. De beeldend therapeuten zijn qua behandelsetting, doelgroep, etc, zeer verschillend. Ook de zorgmanager, Zij werkt nauw samen met de beeldend therapeut op haar werkplek en zij heeft goed zicht op benaderingswijzen en cliënten contact vanuit hulpverleningspositie. Kaj is een therapeut die opereert vanuit een totaal andere setting. Vandaar dat ik hem er voor de diversiteit en verschil in referentiekader bij heb gevraagd.
De kwaliteitcriteria voor alsnog:
In hoeveree acht je het boek handzaam voor de praktijk?
In hoeverre is het begrijpelijk en toepasbaar?
In hoeverre is het boek leesbaar (ook qua vormgeving)?
In hoeverre kun je de inhoud integreren in jouw beroepspraktijk?
Zij zullen het product uiterlijk 1 mei ontvangen. Op 10 mei krijg ik het van hen terug en kan ik de feedback verwerken. (onder voorbehoud)
7. Einddocumentatie
Het einddocument zal in de vorm van een verslag aan de eindbeoordelaren worden gegeven.
In het ene document zal ik de verslagen (vooronderzoek, plan van aanpak, procesverslag en het theoretisch methodisch verslag) samengevoegd aanbieden. Het andere document zal het product behelzen, waarvan ik de exacte vorm nog niet heb vastgelegd.
8. Urenverantwoording
Week Projectfase Activiteiten Geschatte uren per activiteit
Contact met
Week 5 Orientatie Hoorcollege 1 Hans van Keken
Week 6 Oriëntatie Consult met consulent
3 Jaap Driest &
Gemmy Willemars Week 7 Oriëntatie/
vooronderzoek Literatuuronderzoek 10 Mediatheek/
internet Week 8 Oriëntatie/
vooronderzoek Voorbereiding Boek 5 Thieme van Beek Week 9 Oriëntatie/
vooronderzoek Schrijven vooronderzoek
Literatuuronderzoek 2
7
Mediatheek/
internet
Week 10 Oriëntatie/
vooronderzoek Plan van Aanpak
Consult met
consulent 1
5
Jaap Driest
Week 11 Voorbereiding
Boek Opdrachtgever 3 Thieme van
Beek Week 12 Start Boek
Adresgroep samenstellen
Opdrachten selecteren Zoeken, bellen, mailen
5
4
Rapportage verslagen Jacqueline de Bryn, Annelies Wasmann, Marjon Eiling, Kaj Glasbergen, Nadine Goeree.
Marja de Jong, Lidwien
Muskens, Linda de Jong.
Week 13 Boek:
Uitwerken van de opdrachten
Opdrachten
uitschrijven 40 Thieme van
Beek
Week 14 Boek Tussentijds mailcontact met adresgroep
Opmaak &
vormgeving (basis) Updates van document, project toelichting, etc.
8 6
Mediatheek
Week 15 Boek Hoofdstukken
concretiseren Kaders voor de inhoud definiëren Afspraak
opdrachtgever
4
6
3
Mediatheek
Gemmy Willemars Thieme van Beek - Amsterdam
Week 16 Boek Matrix hoofdstuk
beschrijven
‘binnen’ hoofdstuk schrijven
Inleiding beschrijven Afspraak Thieme van Beek
15
40
2
3
Mediatheek/
internet.
Week 17 Boek Hoofdstuk Buiten 15 Mediatheek
Week 18 Boek Verwerking
feedback Thieme
30 Mediatheek
Week 19 Procesverslag Schrijven van
procesverslag 8 Mediatheek
Week 20 Product Feedback
evaluatiegroep verwerken in procesverslag Procesverslag
8
10
Evaluatiegroep
Mediatheek
Week 21 PP Inleveren Praktijk
Product 1 Conny Figlarz
Totaal uren 245
