De Doelgroep van het Jongerenwerk in Cijfers: Wie maken gebruik van jongerenwerk en op welke manier?

(1)

Amsterdam University of Applied Sciences

De Doelgroep van het Jongerenwerk in Cijfers

Wie maken gebruik van jongerenwerk en op welke manier?

Sonneveld, Jolanda; Metz, Judith

Publication date 2019

Document Version Final published version

Link to publication

Citation for published version (APA):

Sonneveld, J., & Metz, J. (2019). De Doelgroep van het Jongerenwerk in Cijfers: Wie maken gebruik van jongerenwerk en op welke manier? Hogeschool van Amsterdam.

General rights

It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons).

Disclaimer/Complaints regulations

If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please contact the library:

https://www.amsterdamuas.com/library/contact/questions, or send a letter to: University Library (Library of the University of Amsterdam and Amsterdam University of Applied Sciences), Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible.

Download date:26 Nov 2021

(2)

Wie maken gebruik van jongerenwerk en op welke manier?

DE DOELGROEP VAN HET JONGERENWERK

IN CIJFERS

(3)

COLOFON

De cijfers in deze publicatie zijn verzameld in het kader van onderzoek naar de bijdrage van jongerenwerk aan de transformatiedoelen. Voor de uitvoering van dit onderzoek is samengewerkt met: R-Newt (ContourdeTwern), Jongerenwerk Utrecht (JoU), Dock, De Schoor, Xtra, Youth for Christ, Streetcornerwork, Participe, Combiwel, Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden Holland en Dynamo.

Het onderzoek is gefinancierd door ZonMw, NEJA en eigen bijdragen van participerende organisaties.

Het lectoraat Youth Spot – Jongerenwerk richt zich op de professionalisering van het jongerenwerk. Zij werkt bottom up (onder meer op basis van de ‘tacit knowledge’

van jongerenwerkers) met een open blik naar stedelijke, landelijke en internationale ontwikkelingen in de werelden van jongeren, samenleving, wetenschap en beleid.

Het lectoraat Youth Spot wordt gevormd door Combiwel, Streetcornerwork, Dock, Jongerenwerk Utrecht (JoU), Roc van Amsterdam, Youth for Christ, Xtra welzijn, Participe, R-newt (ContourDeTwern), De Schoor, Dynamo, Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden Holland, Swazoom, Bindkracht10 en de Hogeschool van Amsterdam.

Auteurs: Jolanda Sonneveld & Judith Metz, m.m.v. Naomi Gaspersz Lectoraat Youth Spot – Jongerenwerk,

Amsterdams Kenniscentrum voor Maatschappelijke Innovatie, Hogeschool van Amsterdam Postbus 1025 | 1000 BA Amsterdam

www.hva.nl/youth-spot Ontwerp: Creja ontwerpen

Fotografie cover: Jaap van den Beukel

2019, Hogeschool van Amsterdam

Overname van informatie uit deze beschrijving is toegestaan onder voorwaarde van correcte en volledige weergave van de uitkomsten en correcte bronvermelding.

(4)

INHOUDSOPGAVE

1 DEMOGRAFISCHE KENMERKEN 5

2 GEZONDHEID 10

3 BELEVINGSWERELD 12

4 MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE 15

5 SOCIALE STEUN 17

6 DEELNAME AAN JONGERENWERK 20

7 RELATIE MET DE JONGERENWERKER 22

8 WAT VINDEN JONGEREN VIA HET JONGERENWERK? 23

9 METHODISCHE VERANTWOORDING 25

(5)

JONGERENWERK IN CIJFERS 4

Welke jongeren maken gebruik van het jongerenwerk? Hoe zien ze zichzelf? Hoe actief zijn ze in de samenleving? En hoe ervaren ze het jongerenwerk? In dit tabellenboek vind je cijfers over de doelgroep van het jongerenwerk. De cijfers bieden inzicht in demografische kenmerken, de gezondheid van jongeren, hun belevingswereld, manieren van participeren en steun die zij ontvangen vanuit hun omgeving. Ook presenteren we cijfers die inzicht geven in hoe lang, hoe vaak en op welke locaties jongeren contact hebben met jongerenwerkers. Tot slot brengen we met cijfers in beeld hoe de doelgroep het contact met jongerenwerkers ervaart en wat zij vinden via jongerenwerk.

JONGERENWERK

Professioneel jongerenwerk bestaat uit een divers aanbod van activiteiten, ondersteuning en voorzieningen. Op straat, in jongeren- en buurtcentra, sportzalen, productiehuizen en online biedt het jongerenwerk jongeren de gelegenheid om elkaar te ontmoeten, deel te nemen aan artistieke en sportieve activiteiten en krijgen jongeren mogelijkheden aangereikt om te leren, te exploreren, zich te laten informeren en begeleiding te ontvangen bij zaken die hen bezighouden.

Jongerenwerkers maken contact met jongeren, signaleren, motiveren, voeden op, activeren en verbinden. Ze werken hierin samen met ouders, school, jeugdhulp, wijkteams en politie. Het jongerenwerk is een laagdrempelige sociale basisvoorziening gericht op het begeleiden van jongeren bij het volwassen worden in de samenleving, met aandacht voor de brede, positieve en langdurige ontwikkeling van jongeren (Metz, 2013).

DOELGROEP

Doelgroep van het jongerenwerk zijn jongeren in de leeftijd van 10 tot 24 jaar, die opgroeien in kwetsbare situaties. Ze groeien op in armoede, worden gepest of gediscrimineerd, hebben eenzijdig samengestelde sociale netwerken, kunnen niet meekomen op school of groeien op in gezinnen waarvan ouders overbelast of niet beschikbaar zijn. Het jongerenwerk bereikt veel jongeren met een laag opleidingsniveau en jongeren met een migratieachtergrond (De Meere & Stoutjesdijk, 2019).

DEZE PUBLICATIE

De informatie in dit rapport is een directe weergave van de opvattingen van de doelgroep van het jongerenwerk over zichzelf, hun leefwereld en het jongerenwerk. De cijfers zijn afkomstig uit onderzoek naar de bijdrage van jongerenwerk aan de transformatiedoelen: 1) versterken van eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheid van jongeren; 2) tijdig vinden van hulp; 3) demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren van de jeugdsector.

Voor dit onderzoek zijn 1597 jongeren tussen 10 en 24 jaar oud bevraagd. De directe weergave van de cijfers presenteren we in tabellen, grafieken en cirkeldiagrammen. Er zijn geen analyses gedaan over de uitkomsten van de vragenlijsten. Alle antwoorden zijn in percentages (%) weergegeven en overal staat bij hoeveel personen antwoord gegeven hebben op de vraag (N). In de methodische verantwoording achterin vind je meer informatie over de dataverzameling en respons. Inzicht in wat het effect is van jongerenwerk op de ontwikkeling van jongeren staat beschreven in de publicatie: De preventieve kracht van jongerenwerk. Bijdrage aan de transformatiedoelen van de Jeugdwet.

(6)

5

1 DEMOGRAFISCHE KENMERKEN

In dit onderdeel presenteren wij cijfers over demografische kenmerken van de jongeren die deelnemen aan het

jongerenwerk. De doelgroep van het jongerenwerk bestaat voor twee derde (66%) uit jongens. Jongeren zijn gemiddeld 16,5 jaar en hebben diverse culturele achtergronden. Jongeren met een Marokkaanse culturele achtergrond vormen de grootste groep (38%). Een vijfde (21%) geeft aan alleen een Nederlandse culturele achtergrond te hebben. Het overgrote deel heeft een dagbesteding. Van de groep die onderwijs volgt (79%), volgt een meerderheid (61%) niveau vmbo of mbo.

Een kleine groep (12%) werkt overdag. Ruim de helft (58%) van de jongeren woont bij beide ouders en ruim een kwart (29%) groeit op in een gebroken of eenoudergezin. 4% geeft aan zelf kinderen te hebben.

0 2 4 6 8 10 12

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Leeftijd (N=1597)

4 6 6 6 8 11 10 11 9 7 7 5 4 5 2 34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

Nooit Minder dan 1x per maand 1x per maand 1x per 2 weken 1x per week Vaker dan 1x per week

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

Een keer of vaker mee naar instantie Nooit mee naar instantie

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

BEZOEK GEBRACHT AAN CONCERT, THEATER,MUSEUM OF SPORTEVENEMENT IN DE AFGELOPEN 3 MAANDEN

(N=1583)

CONTACT POLITIE OF JUSTITIE (N=1597)*

VRIJWILLIGERSWERK GEDAAN (N=1597)*

EEN ACTIVITEIT GEORGANISEERD IN BUURT (N=1597)*

AANTAL CONTACTEN IN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES (N=1583)

DEELNAME IN GROEPSVERBAND (N=1597)*

INDIVIDUELE BEGELEIDING (N=1597)*

INFORMATIE & ADVIES ONTVANGEN (N=1597)*

JONGERENWERKER IS MEEGEGEAAN NAAR INSTANTIE (N=1597)*

OUDERSCHAP (N=1597)*

LEEFTIJD (N=1597)

(7)

CULTURELE ACHTERGROND (N=1597)

Marokkaans 23

Nederlands 21

Nederlands/Marokkaans 16

Nederlands/Surinaams 5

Surinaams 4

Nederlands/Turks 4

Turks 4

Afrikaans 4

Midden-Oosters 2

NL / Afrikaans 2

Antilliaans / Arubaans 2

NL / Antilliaans / Arubaans 1

NL / Aziatisch 1

NL / West Europees 1

Aziatisch 1

Zuid-Amerikaans 1

West Europees 1

Anders combinatie van 2 culturen 4

Combinatie van 3 of meer culturen 3

79

12

2

1

6

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Ik ga naar school

Ik werk

Ik volg een traject

Vrijwilligerswerk

Ik zorg voor het huishouden en/of kinderen

Ik doe niets

Dagbesteding (N = 1583) DAGBESTEDING (N = 1583)

(8)

7

SCHOOLNIVEAU

15 2 4 28 9 3 33 5 1

0 5 10 15 20 25 30 35

Basisschool

Lwoo

Praktijkonderwijs

VMBO Havo

Vwo/Gymnasium

Mbo

Hbo

Universiteit

Opleidingsniveau van jongeren die onderwijs volgen (N=1242)

8

1

6

25

7

2

47

4

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Basisschool

Lwoo

Praktijkonderwijs

VMBO

Havo

Vwo/Gymnasium

Mbo

Hbo

Hoogst gevolgde opleiding van jongeren die geen onderwijs volgen (N=336)

(9)

WOONSITUATIE (N=1583)

0 0,5 2 2 3 5 8 24 58

0 10 20 30 40 50 60 70

Asielzoekerscentrum Bij pleegouders Begeleid wonen Bij een ander familielid Geen vaste woon of verblijfplek Bij één ouder en één stiefouder Zelfstandig (met/zonder partner) Bij één ouder Bij beide ouders

Woonsituatie (N=1583)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

* cijfers zijn gebaseerd op meerdere metingen onder dezelfde groep respondenten uitgevoerd in een periode van 16 maanden. Zie voor een toelichting de methodische verantwoording.

(10)

9

FINANCIËLE SITUATIE

Driekwart (76%) van de jongeren geeft aan dat hun ouder(s) inkomen verzamelt via werk. Een kwart (25%) geeft aan dat hun ouder(s) (aanvullend) een uitkering ontvangt. Bijna een vijfde (17%) van de jongeren geeft aan zelf schulden te hebben.

76 25 1 0,5 2 7

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Werk Uitkering Via andere familie Organisatie (kerk/voedselbank)

Spaargeld Weet ik niet

Hoe komen (of kwamen) ouders aan geld om van te leven?

(N=1583, meerdere antwoorden mogelijk)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

CONTACTEN MET POLITIE OF JUSTITIE

Een derde (34%) van de jongeren geeft aan contact te hebben of te hebben gehad met politie of justitie. Aanleiding voor dit contact kan zijn: een aanhouding, een boete of een (lopende) strafzaak.

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

(11)

2 GEZONDHEID

Cijfers in dit onderdeel geven een beeld over de gezondheid van de doelgroep van het jongerenwerk. Welke klachten of beperkingen ervaren jongeren in hun dagelijks leven? Hoeveel jongeren gebruiken verslavende middelen? Hoe vaak ervaren jongeren stress? En hoe vaak eten jongeren voldoende en gezond? Uit deze cijfers blijkt dat: een derde van de jongeren (32%) ervaart in het dagelijks leven klachten (lichamelijk of psychisch) of een beperking (sociaal of verstandelijk).

Bijna een kwart (23%) van de jongeren weet niet of zij hier last van hebben. De helft (52%) geeft aan te roken of een keer te hebben gerookt. Van de jongeren die hebben gerookt (N=829) is 43% onder de 16 jaar. Een derde (33%) geeft aan een keer of meerdere keren alcohol te hebben gedronken. Van de jongeren die alcohol hebben gedronken (N=522) is 38%

onder de 18 jaar.

23 13 3 8 8

Weet ik niet Lichamelijke beperking (Licht)verstandelijke beperking Psychische beperking Sociale beperking

0 5 10 15 20 25

Jongere heeft in het dagelijks leven last van … (N=1597)*

52 33 23 6 15

0 10 20 30 40 50 60

Sigaretten of Shisha Alcohol Softdrugs Harddrugs Gokken

Gebruik van middelen (N=1597)*

(12)

11 21

19 37 20 4

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Nooit Bijna nooit

Soms Vaak Altijd

Stress ervaren in afgelopen 3 maanden (N=1583)

Een kwart (24%) van de jongeren ervaart vaak of altijd stress.

Twee derde (66%) van de jongeren eet elke dag of meerdere keren per dag genoeg en gezond.

1 1 2 10 20 48 18

0 10 20 30 40 50 60

Niet Minder dan 1x per maand Elke maand Elke week 2 of 3x per week Elke dag Vaker dan 1x per dag

Genoeg en gezond gegeten in de afgelopen 3 maanden (N=1583)

(13)

3 BELEVINGSWERELD

Cijfers in dit onderdeel geven inzicht in hoe jongeren naar zichzelf kijken, hoe ze hun toekomst ervaren, wat zij vinden van hun sociale vaardigheden en welke belangrijke gebeurtenissen jongeren in hun leven meemaken. De meeste jongeren (81%) zijn tevreden over zichzelf, vinden dat zij controle hebben over het eigen leven (80%) en zijn positief over hun toekomst (81%). Ook zijn jongeren positief over hun sociale gedrag in contact met anderen. Drie kwart (75%) geeft aan vaak hulp aan te bieden, 83% houdt rekening met gevoelens van anderen, 88% geeft aan goed met anderen te kunnen omgaan en 82% kan goed overweg met verschillende soorten mensen.

2 3 13 48 33 over het algemeen ben ik

tevreden over mijzelf

over het algemeen heb ik controle over mijn leven

mijn toekomst zit vol mogelijkheden

0 10 20 30 40 50 60

(N= 1583)

Helemaal mee eens Mee eens Niet mee eens, niet mee oneens Niet mee eens Helemaal niet mee eens

2 5 12 42 39 2 4 14 50 30

(14)

13

0 10 20 30 40 50 60

Relationele vaardigheden (N=1583)

Helemaal mee eens Mee eens Niet mee eens, niet mee oneens Niet mee eens Helemaal niet mee eens

ik kan goed overweg met verschillende soorten mensen

2 4 11 50 32 2 3 12 49 34 ik houd rekening met

gevoelens van andere mensen

ik kan goed met anderen omgaan

1 2 9 51 37 2 4 18 46 29 ik bied vaak anderen aan

hun te helpen

(15)

Belangrijke levensgebeurtenissen, ook bekend als life events, zijn gebeurtenissen die het geluk of de leefomstandigheden van jongeren ingrijpend kunnen veranderen. Dit kan een positieve gebeurtenis zijn zoals het vinden van werk of de geboorte van een broertje of zusje. Het kan ook een negatieve gebeurtenis zijn zoals een ernstig ziek familielid of een bedreiging. In de onderstaande tabel vind je hoe vaak jongeren belangrijke levensgebeurtenissen hebben meemaakt in een tijd van drie maanden. Opvallend is het relatief hoge aantal jongeren (24%) dat aangeeft dat er in hun directe omgeving iemand ernstig ziek is of recent is overleden.

POSITIEVE GEBEURTENIS (N=981) PERCENTAGE %

Broertje of zusje gekregen 5

Op mijzelf gaan wonen 4

Trouwen/ samenwonen 1

Liefdesrelatie gekregen 11

Gewenste zwangerschap 1

Kind gekregen 1

Schooldiploma gehaald 4

Rijbewijs gehaald 3

Baan gevonden 6

NEGATIEVE GEBEURTENIS (N=981) PERCENTAGE %

(Stief) ouders gescheiden 3

Ongewenste zwangerschap 1

Familielid ernstig ziek 10

Belangrijk persoon overleden 14

Baan verloren 3

Lichamelijk geweld 6

Bedreiging 5

Ernstig ongeluk 2

Psychische problemen 3

Seksuele intimidatie of geweld 1

GEBEURTENIS POS/NEG PERCENTAGE %

Stiefmoeder/vader gekregen 3

Verhuisd 7

Liefdesrelatie verbroken 8

Van school veranderd 8

Opgenomen (ziekenhuis/verslavingszorg) 4

(16)

15

4 MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE

Cijfers in dit onderdeel laten zien hoe vaak en op welke manier jongeren maatschappelijk actief zijn buiten het jongerenwerk. Mee kunnen doen in verschillende verbanden is van belang om het gevoel te hebben erbij te horen, tijd constructief te besteden, sociale relaties aan te kunnen gaan, steun te kunnen ontvangen en te kunnen bijdragen aan de samenleving.

Bijna de helft van de jongeren (47%) is wekelijks actief in club- of verenigingsverband, naast hun deelname aan jongerenwerk. Ruim een derde (37%) bezoekt 1x per maand of vaker een culturele plek of bezoekt een evenement, zoals een concert, theater of museum. En een kwart (24%) volgt niet of nauwelijks nieuws. Opvalt is dat ruim de helft (57%) van de jongeren aangeeft vrijwilligerswerk te hebben gedaan. Het zelfde aantal (56%) is betrokken geweest bij het organiseren van een activiteit in de buurt.

22 12 12 7 18 29

0 5 10 15 20 25 30 35

Nooit Minder dan 1x per maand

1x per maand 1x per twee weken 1x per week Vaker dan 1x per week

Deelname aan een club of vereniging in de afgelopen 3 maanden (N=1583)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

(17)

17 7 7 9 18 43

Nooit Minder dan 1x per maand 1x per maand 1x per twee weken 1x per week Vaker dan 1x per week

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Het nieuws gevolgd in de afgelopen 3 maanden (N=1583)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

(18)

17

5 SOCIALE STEUN

Cijfers in dit onderdeel gaan over de steun die de doelgroep van het jongerenwerk ontvangt vanuit familie, vrienden en maatschappelijke instanties. De cijfers maken zichtbaar dat de doelgroep van het jongerenwerk bestaat uit jongeren met veel contacten in familie en/of vriendenkring en jongeren die weinig sociale contacten hebben. De meerderheid ontvangt vaak of altijd steun of aanmoediging vanuit hun familie (64%) en/of vanuit hun vriendenkring (60%). Twee derde (69%

van N=981) van de jongeren heeft een of meerdere speciale personen. Hiermee bedoelen we personen die jongeren opzoeken als ze een belangrijke keuze moeten maken of een probleem hebben. Voor ruim twee derde (69%) van de jongeren is deze persoon een ouder. Voor de helft is dit (ook) een vriend (53%) en 27% geeft aan dat de jongerenwerker voor hem/haar deze speciale persoon is.

Het merendeel van de jongeren (79%) heeft minder dan tien contacten binnen maatschappelijke organisaties (zoals een leraar, wijkagent of hulpverlener). In tegenstelling tot steun vanuit familie en vrienden, ontvangen jongeren minder vaak steun of aanmoediging van professionals vanuit maatschappelijke organisaties.

19

24

21

11

25 18

21

25

12

25

0 5 10 15 20 25 30

0-5

6-10

11-20

21-30

30 of meer

Aantal contacten in vriendenkring en familie (N=1583)

vrienden familie

(19)

Familie

Vrienden

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Hoe vaak heb je de afgelopen 3 maanden steun of aanmoediging ontvangen? (N=1583)

Altijd Vaak Soms Bijna Nooit Nooit

6 8 26 36 24 5 8 22 30 34

69 13 33 53 27 1 9 3 5 3 12 Ouder(s) / Stiefouder(s)

Partner Familielid Vriend / vriendin Jongerenwerker Huisgenoot Iemand van school Collega Buurtgenoot Iemand van club/vereniging Dienst- of hulpverlener

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Speciale personen die jongeren opzoeken bij problemen of belangrijke keuzes (meerdere antwoorden mogelijk N=681)

(20)

19 34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

20 18 30 21 12

0 5 10 15 20 25 30 35

Nooit Bijna nooit Soms Vaak Altijd

Steun of aanmoediging ontvangen vanuit maatschappelijke organisaties in de afgelopen 3 maanden (N=1583)

(21)

6 DEELNAME AAN JONGERENWERK

De cijfers in dit onderdeel bieden inzicht in de deelname van jongeren aan het jongerenwerk. Zichtbaar wordt dat 40%

van de jongeren al drie jaar of langer contact heeft met het jongerenwerk. Twee derde van de jongeren (68%) heeft wekelijks contact met een jongerenwerker. Drie kwart (75%) van de jongeren ontmoet de jongerenwerker op een jongerenwerklocatie, 40% op straat en ruim een derde (36%) heeft online contact. Vier vijfde van de jongeren (80%) participeert in groepsverband (kookclub, voetbal, voorlichting) en twee derde van de jongeren (67%) ontvangt individuele begeleiding van de jongerenwerker.

20 9 9 23 19 10 8 3

0 5 10 15 20 25

0-3 maanden 4-6 maanden 7-11 maanden 1-2 jaar 3-4 jaar 5-6 jaar 7-10 jaar 11 jaar of langer

Duur van het contact met een jongerenwerker (N=1597)

12 7 13 31 37

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Minder dan 1x in de maand 1x in de maand 1x in de 2 weken 1x in de week Vaker dan 1x per week

Intensiteit van het contact met een jongerenwerker in de afgelopen 3 maanden (N=1583)

(22)

21 75

19 11 17 40 18 10 8 7 36 Buurthuis / Jongerencentrum

Kantoor van jongerenwerker Thuis Schoolplein Straat / plein / winkelcentrum

Sportveld Park Horeca Kerk /Moskee Online via social media

Locaties waar jongeren een jongerenwerker hebben ontmoet in de afgelopen 3 maanden (N=1583)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

(23)

7 RELATIE MET DE JONGERENWERKER

De relatie tussen een jongerenwerker en een (groep) jongere(n) is van groot belang voor de ontwikkeling van jongeren binnen het jongerenwerk. Voor een goede betekenisrelatie is het van belang dat de jongerenwerker voor jongeren bereikbaar is, interesse heeft in het leven van jongeren en jongeren serieus neemt in wie zij zijn. Onderstaande grafieken maken zichtbaar dat het merendeel van de jongeren ervaart dat jongerenwerkers belangstelling tonen voor hoe het met hen gaat (84%), toegankelijk zijn (83%), jongeren serieus nemen (86%) en een manier van doen hebben waarbij jongeren zich op hun gemak voelen (84%).

3 2 12 41 42 is er voor mij als dat

nodig is

neemt wat ik doe of zeg serieus

heeft een manier van doen waarbij ik me op mijn gemak voel

0 10 20 30 40 50 60

De jongerenwerker .... (N=1582)

Helemaal mee eens Mee eens Neutraal

Niet mee eens Helemaal niet mee eens

2 3 12 41 43 2 3 9 42 44 3 3 10 32 52 vraagt altijd hoe het

met mij gaat

(24)

23

8 WAT VINDEN JONGEREN VIA HET JONGERENWERK?

Dit onderdeel biedt inzicht in wat jongeren via het jongerenwerk vinden en met wie in de omgeving van jongeren jongerenwerkers contact hebben. Zichtbaar wordt dat driekwart van de jongeren (77%) informatie & advies ontvangen vanuit het jongerenwerk en één op de drie jongeren (33%) via het jongerenwerk een vorm van hulp vindt (jongerenloket, dokter, hulporganisatie of een wijkteam). Een vijfde van de jongeren vindt via het jongerenwerk een stageplek (23%), een vijfde vindt werk of een bijbaan (21%) en 12% een (nieuwe) school. Bij drie kwart (73%) van de jongeren gaat de jongerenwerker een keer of vaker mee naar een instantie (bijv. hulp, school, werk). Jongeren geven aan dat jongerenwerkers contact hebben met andere mensen over hen of over hun groep. Bij de helft (50%) van de jongeren heeft de jongerenwerker contact met zijn/haar ouder(s), bij een vijfde (22%) met een hulporganisatie over de ontwikkel- of hulpvraag van de jongere.

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

33 12 23 21 9 26 12

50

0 10 20 30 40 50 60

Hulp School

Stage Werk of bijbaan Woonruimte Vrijetijdsbesteding Huiswerkbegeleiding Anders

Wat hebben jongeren gevonden via het jongerenwerk? (N=1597)*

(25)

34%

66%

4%

96%

17%

83%

34%

66%

57%

43%

56%

44%

37%

26%

20%

8%

5% 4%

21% 58%

11%

5% 6%

33% 67%

80%

20%

77%

23%

73%

27%

Vrouw Man

Ja Nee

0-5 6-10 11-20 21-30 30 of meer

GESLACHT (N=1597)

SCHULDEN (N=1597)*

(N=1583)

11 8 24 8 54 22 28 50

0 10 20 30 40 50 60

Wijkagent/politie Werk School Partner Vrienden Hulporganisatie Familieleden Ouder(s)

Met wie heeft de jongerenwerker contact (gehad) over jou of over jouw groep (N=1597)*

(26)

25

9 METHODISCHE VERANTWOORDING

De cijfers in dit tabellenboek zijn verzameld voor onderzoek naar de bijdrage van jongerenwerk aan de

transformatiedoelen: 1) versterken van eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheid van jongeren; 2) tijdig vinden van hulp; 3) demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren van de jeugdsector. In de periode 2017-2018 is in een periode van 16 maanden op vier momenten (met tussenpozen van 3 a 4 maanden) een vragenlijst afgenomen onder jongeren die participeren in het jongerenwerk. In de uitvoering van het onderzoek is samengewerkt met 11 jongerenwerkaanbieders:

R-Newt (ContourDeTwern), Jongerenwerk Utrecht (JoU), Dock, De Schoor, Xtra, Youth for Christ, Streetcornerwork, Participe, Combiwel, Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden Holland en Dynamo. Voor meer informatie over het onderzoek zie: www.hva.nl/youth-spot.

DE VRAGENLIJST

Het lectoraat Youth Spot heeft voor het onderzoek een digitale vragenlijst ontwikkeld. De invultijd van de vragenlijst was 15-20 minuten. Jongeren is gevraagd om drie type gesloten vragen te beantwoorden: dichotome vragen (ja/nee), vragen die beantwoord konden worden met een 5-punt Likertschaal (bijv. helemaal mee eens tot helemaal niet mee eens) en vragen waarbij jongeren meerdere antwoorden konden aanvinken. Bij geen enkele vraag is de optie ‘niet van toepassing’

toegevoegd. Wel hebben we diverse routingsmogelijkheden ingebouwd om vragen over te kunnen slaan, als deze niet voor de respondent aan de orde was (bijvoorbeeld geen antwoord hoeven geven op huidige opleiding als iemand aangaf te werken gedurende de dag).

Voor het maken van de vragenlijst is samengewerkt met 11 jongerenwerkers. Vervolgens is de vragenlijst getest door elf jongeren. Bij het samenstellen van deze testgroep is rekening gehouden met diversiteit qua leeftijd, sekse, culturele achtergronden en opleidingsniveau. Op deze manier hebben we de lijst in een diverse groep kunnen testen op begrijpelijkheid, duur en validiteit. Op basis van de verkregen feedback is de vragenlijst aangepast.

DATAVERZAMELING

Voor de dataverzameling en data-analyse is gebruik gemaakt van een protocol, welke is ontwikkeld in samenwerking met 11 jongerenwerkers. De vragenlijst is vier keer afgenomen tussen september 2017 tot januari 2019. Werving van de respondenten is gedaan door 150 jongerenwerkers werkzaam in de elf organisaties in Nederland (Zuid-Holland, Noord- Holland, Utrecht, Flevoland, Overijssel). Alle jongerenwerkers zijn getraind (a 3 uur) in de uitvoering van het protocol voorafgaand aan de dataverzameling. Het protocol kan worden opgevraagd bij lectoraat Youth Spot.

Jongerenwerkers kregen opdracht om jongeren te werven in de leeftijd van 10 tot 24 jaar, zowel jongeren waarmee het goed gaat als jongeren met problemen, zowel jongeren die net in het jongerenwerk komen als jongeren die al langer participeren in het jongerenwerk. Jongerenwerkers hadden beschikking over posters en informatiebrieven om respondenten (en ouders van jongeren <16 jaar) te informeren over het onderzoek.

Jongeren kregen de opdracht om de vragenlijst zelfstandig in te vullen op de jongerenwerklocatie. Indien er hulp nodig was bij het invullen van de vragenlijst is getracht om deze hulp te bieden via een ander persoon dan de jongerenwerker.

Na het invullen kregen jongeren een kleine gadget. Na meting 4 kregen jongeren een attentie (uitje, bon) vanuit de jongerenwerk aanbieder.

(27)

RESPONS

In totaal zijn 1606 jongeren bereikt in meting 1. Negen respondenten zijn verwijderd uit de dataset, omdat antwoorden niet betrouwbaar bleken. Van 14 jongeren is beperkte data beschikbaar van de eerste meting omdat deze data niet volledig digitaal is ontvangen. Respondenten participeren in het jongerenwerk in de G4-gemeenten, in 7 van de G40 gemeenten of in kleinere gemeenten in de Randstad. In de hierna volgende grafiek is het percentage jongeren te zien dat bereikt is per deelnemende jongerenwerk aanbieder.

9 11 9 11 10 5 7 11 10 4 14

0 2 4 6 8 10 12 14 16

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Percentage jongeren bereikt per organisatie (N=1597)

(28)

27

ANALYSE

Voor de analyses is gebruik gemaakt van het programma SPSS PASW Statistics 25. Beschrijvende statistiek is gebruikt om de antwoorden op de vragen te kunnen weergeven. Tenzij anders vermeld zijn de cijfers in deze rapportage gebaseerd op meting 1. In de overige situaties zijn de cijfers gebaseerd op meerdere metingen uitgevoerd onder dezelfde groep respondenten in een periode van 16 maanden. Concreet is dat het geval voor de cijfers over: ouderschap, schulden, contacten met politie en justitie, klachten/beperkingen, middelengebruik, vrijwilligerswerk, organiseren activiteiten in de buurt, groepgericht/individueel, informatie en advies, wat gevonden via jongerenwerk, meegaan naar instanties en contact jongerenwerker met de omgeving. Deze cijfers geven weer of en in welke mate de respondent over het totaal van de ingevulde vragenlijsten (max. 4 keer) heeft aangegeven in de afgelopen drie maanden iets te hebben gedaan, ervaren of ontvangen. Hiervoor is gekozen omdat sommige situaties of gebeurtenissen zich niet altijd voordoen in een tijdsbestek van 3 maanden, maar wel in een jaar of anderhalf jaar. De cijfers over belangrijke levensgebeurtenissen (onderdeel 3) en speciale personen (onderdeel 5) zijn gebaseerd op meting 2, omdat deze vraag niet is gesteld tijdens meting 1.

Niet alle 1597 jongeren hebben alle vier de vragenlijsten ingevuld. Respondenten konden vragenlijsten tussentijds missen en daarna weer meedoen. 20% van de respondenten heeft vier vragenlijsten ingevuld. Redenen waardoor jongeren vervolgmetingen hebben gemist zijn dat jongeren (tijdelijk) uit beeld waren, positief zijn uitgestroomd, niet meer mee wilden doen aan het onderzoek of door organisatorische redenen niet door de jongerenwerkers zijn bereikt. Onderstaande tabel presenteert de redenen voor non-respons:

NON-RESPONS

REDENEN WAAROM RESPONDENTEN VRAGENLIJST HEBBEN GEMIST

METING 1 SEPT - DEC 2017 N=1597

METING 2 JAN -APRIL 2018 N=981 UITVAL 39%

METING 3 MEI -AUG 2018 N=626 UITVAL 36%

METING 4 SEPT - DEC 2018 N=595 UITVAL 5%

(Tijdelijke) uitstroom positief 114 67 40

(Tijdelijk) uit beeld 116 119 63

Verandering in de organisatie 108 107 82

Ingevuld, maar niet digitaal verzonden 35 11 2

Jongere geen tijd/zin/in staat 31 41 5

Verhuisd 14 17 24

In detentie 10 9 2

Toestemming ingetrokken 22 30 31

Afwezig door zomerreces - 94 -

Reden anders of onbekend 166 476 753

LITERATUUR

Meere, de F., & Stoutjesdijk, F. (2019). Náást de jongeren. De staat van professioneel jongerenwerk in Nederland.

Utrecht: Verwey-Jonger Instituut.

Metz, J. (2013). De waarde(n) van het jongerenwerk. Op zoek naar de toegevoegde waarde van het professionele jongerenwerk in de toekomst. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam.

(29)

 hva.nl/youth-spot

Dit project is mede mogelijk gemaakt door: