Pensioen in Eigen Beheer
Pensioen in eigen beheer wil zeggen dat een pensioenregeling niet is onder gebracht bij een verzekeraar of bij een pensioenfonds.
Ten aanzien van het opbouwen in eigen beheer zijn er twee mogelijkheden:
1. Het pensioen wordt in dezelfde vennootschap onder gebracht (intern eigen beheer)als
2. Het pensioen wordt ondergebracht in een speciaal daartoe opgerichte vennootschap (extern eigen beheer), bijvoorbeeld een pensioen-B.V.
De BV die de pensioenregeling van de DGA uitvoert wordt “eigenbeheerlichaam” genoemd.
Voorwaarden voor het uitvoeren van pensioen in eigen beheer
In de Wet op de Loonbelasting 1964 worden de voorwaarden gegeven waaraan eigen beheer moet voldoen.
Deze voorwaarden zijn:
· Het eigenbeheerlichaam moet in Nederland gevestigd zijn.(of in het buitenland onder voorwaarden)
· De pensioenverplichting behoort voor de heffing van de vennootschapsbelasting tot het binnenlands ondernemingsvermogen
· Het moet gaan om een pensioenregeling van een DGA in de zin van artikel 1 van de Pensioenwet.
Wanneer is er sprake van een Directeur Groot Aandeelhouder
Volgens artikel 1 van de Pensioenwet is er sprake van een DGA:
Iemand die direct of indirect tenminste 10% van het geplaatste kapitaal van de vennootschap bezit . (N.B. Fiscaal is er sprake van een directeur groot aandeelhouder bij 5% aandelen bezit)
Voorwaarden eigen beheer pensioen
Eigenbeheer pensioen heeft zijn wettelijke basis in artikel 18h Wet op de loonbelasting 1964.
Dit artikel stelt twee voorwaarden:
· De pensioenregeling moet voldoen aan de artikelen 18 tot en met 18g Wet LB 1964
· Eigenbeheer pensioenregeling moet voldoen aan de zogenoemde “collectieve gangbaarheidstoets”.
De artikelen 18 tot en met 18g Wet LB 1964 geven de grenzen aan van een fiscaal toelaatbaar pensioen.
Bijvoorbeeld:
· het ouderdomspensioen mag niet meer bedragen dan 100% van het pensioengevend salaris op tijdstip van ingang.
· Bij een eindloonregeling mag maximaal 2% per jaar van de pensioengrondslag worden opgebouwd aan ouderdomspensioen
· Het nabestaandenpensioen bedraagt maximaal 70% van het ouderdomspensioen
Collectieve gangbaarheidstoets
De collectieve gangbaarheidstoets houdt in dat de pensioenregeling van de DGA niet beter mag zijn dan in collectieve regelingen gebruikelijk is. Deze collectieve gangbaarheidstoets is verder uitgewerkt in art. 10c Uitv.besl. LB 1965 .
Gevolgen voor het pensioen in eigen beheer bij toepassing van de collectieve gangbaarheidstoets:
· Loon in natura (bijvoorbeeld de bijtelling voor het privé gebruik van de auto van de zaak) mag geen deel uitmaken van het pensioengevend salaris.
· De eigen bijdrage van de werknemer (de DGA), mag niet meer bedragen dan de bijdrage van de werkgever. Met andere woorden de DGA mag niet meer dan 50% van de premie
betalen.
· De in te bouwen AOW-franchise moet gebaseerd zijn op de AOW-uitkering van een ongehuwde persoon.
· Een DGA mag alleen een partnerpensioen opbouwen als er ook een aanwijsbare partner is.
Uitwerking gevolgen hogere AOW-franchise:
De pensioengrondslag is dat gedeelte van het salaris waarover pensioen mag worden
opgebouwd. Er mag namelijk niet over het gehele salaris pensioen worden opgebouwd, omdat men vanaf het 65ste jaar naast pensioen ook nog AOW krijgt. Het bedrag dat men van het salaris aftrekt heet AOW-franchise.
Nu is de AOW-franchise voor DGA’s met eigen beheer hoger dan voor werknemers. Het verschil is € 5.754,--. Het gevolg hiervan is dat bij hetzelfde inkomen een werknemer ongeveer
€ 4.000 per jaar meer ouderdomspensioen kan opbouwen dan een DGA met eigen beheer.
Inkomen € 60.000
Totale diensttijd 35 jaar
Opbouwpercentage 2%
Franchise werknemer : 10/7 x € 8.871 = € 12.673,--
Franchise DGA : 10/7 x € 12.899= € 18.427,--
Bereikbaar ouderdomspensioen voor de werknemer : (€ 60.000 - € 12.673)x 2% x 35 = € 33.129,--
Bereikbaar ouderdomspensioen voor de DGA : (€ 60.000 - € 18.427) x 2% x 35 = € 29.101,--
Minder opbouw voor de DGA
Eigen Beheer of toch maar verzekeren?
Regelmatig wordt ons als pensioenadviseurs de vraag gesteld of pensioen in eigen beheer opgebouwd moet worden of dat het beter bij een verzekeraar moet worden opgebouwd.
De laatste jaren kan gesteld worden dat het opbouwen in eigen beheer door allerlei fiscale maatregelen steeds minder aantrekkelijk geworden is. Laten wij de voordelen en nadelen eens op een rijtje zetten.
Voordeel 1. pensioen bij intern eigen beheer: liquiditeitsverruiming
Het grootste voordeel bij pensioenopbouw in eigen beheer is liquiditeitsverruiming. De pensioenpremie die berekend wordt voor het opbouwen van pensioen in eigen beheer, mag afgetrokken worden van de belastbare winst van de B.V.. De premie hoeft feitelijk niet betaald te worden. Hierdoor ontstaat een liquiditeitsvoordeel, de belastbare winst wordt immers
verlaagd.
Vooral voor startende notariskantoren of als het economisch wat minder gaat wordt deze flexibiliteit op prijs gesteld.
Bij extern eigen beheer is dit voordeel niet aanwezig, want het geld moet daadwerkelijk
overgeboekt worden naar de pensioen-B.V. Je verlaagd dan natuurlijk nog steeds de belastbare winst, maar de premie verlaat wel de werk-B.V. Je hebt dan natuurlijk nog wel een besparing gerealiseerd op de vennootschapsbelasting.
Voordeel 2. Pensioen in eigen beheer: zelf beleggen
Een tweede voordeel is dat het kapitaal dat opgebouwd wordt in de pensioen-B.V. gebruikt kan worden om zelf te beleggen. Denk hierbij aan de mogelijkheid om dit geld uit te lenen aan de eigen werk-B.V. Nadeel is natuurlijk dat op deze wijze het pensioen wel heel erg afhankelijk is van het wel en wee van de eigen B.V.
Nadeel 1 Pensioen in eigen beheer: lagere opbouw
In het bovenstaande voorbeeld hebben wij al laten zien dat bij eigen beheer over een groter gedeelte van het salaris geen pensioen kan worden opgebouwd, omdat er bij pensioen in eigen beheer een hogere franchise gehanteerd moet worden. Toch een verschil van bijna € 4.000 levenslang per jaar.
Nadeel 2 Pensioen in eigen beheer: Partner pensioen kan niet opgebouwd worden als er geen partner is.
Indien u geen partner heeft of meer heeft dan is bij pensioen in eigen beheer het niet mogelijk om naast een ouderdomspensioen ook een partner pensioen op te bouwen. Hoewel u zich misschien afvraagt waarom dat belangrijk is, moet u zich realiseren dat indien u pensioen bij een verzekeraar opbouwt het mogelijk is om een partnerpensioen op te bouwen. Indien u op pensioendatum het partnerpensioen niet nodig heeft kunt u, mits het partnerpensioen op opbouw basis heeft plaatsgevonden, dit partnerpensioen omzetten in een hoger
ouderdomspensioen. Hiermee wordt het verschil tussen opbouw eigen beheer en verzekeren alleen maar groter.
Bij pensioenopbouw in eigen beheer bouwt u een kapitaal op. Van dit kapitaal moeten de pensioenuitkeringen betaald worden. Als u langer leeft dan verwacht en het kapitaal is op dan heeft u geen pensioen meer. Bij een verzekeraar is het langleven risico voor de verzekeraar.
Dus als u langer leeft dan blijft u pensioen ontvangen.
Nadeel4. Pensioen in eigen beheer: Kort leven risico
U bouwt elk jaar een bepaald bedrag aan pensioen op. Als u voortijdig overlijdt dan is er nog geen voldoende vermogen opgebouwd om uw partner of kinderen van een pensioen te voorzien. Dit nadeel is wel op te lossen door een dalende risicoverzekering te sluiten. Deze verzekering keert uit bij overlijden een bedrag uit waarvan uw partner en/of kinderen dan een pensioen voor kunnen aankopen. Op deze manier bent u bij eigen beheer toch weer op een verzekeraar aangewezen.
Nadeel 5 Pensioen in eigen beheer: Faillissement
Indien de B.V. failliet gaat waarin het pensioen vermogen is opgebouwd, verdwijnt daarbij ook het pensioen als er niet voldoende andere vermogensbestanddelen zijn om aan de schuldeisers te voldoen.
Nadeel 6 Pensioen in eigen beheer: ontbreken van schaalvoordelen
Om een goed pensioen te realiseren zult u moeten beleggen. Over het algemeen zal het kapitaal waarmee u gaat beleggen niet zodanig groot zijn dat u voldoende spreiding kunt aanbrengen over verschillende categorieën beleggingen. Zeker in het begin van de opbouw als het vermogen nog niet zo groot is. U moet ook rekening houden met de kosten van
vermogensbeheer, aan- en verkoopkosten e.d.. Een verzekeraar belegt in het groot, en biedt vaak beleggingsfondsen aan zodat u uw risico beter kunt spreiden.
Nadeel 7 Pensioen in eigen beheer: fiscale voorschriften
Bij pensioen in eigen beheer moet u uitgaan van een rekenrente van tenminste 4% bij de bepaling van uw doelvermogen. (Doelvermogen is het vermogen dat op pensioendatum verondersteld wordt aanwezig te zijn om pensioenuitkeringen te kunnen doen.).
Nu de daadwerkelijke marktrente vele malen lager is, dan de voorgeschreven rekenrente, zal het doelvermogen wat u fiscaal mag opbouwen zeer zeker niet voldoende zijn om een adequaat pensioen uit te kunnen keren.
Nadeel 8 Pensioen in eigen beheer: verkoopbaarheid van de B.V.
Bij verkoop van uw B.V. zal de koper zeer zeker kijken naar de pensioenvoorziening. Als deze pensioenvoorziening door u niet volledig is volgestort, met andere woorden u heeft gebruik gemaakt van de papieren mogelijkheid om te reserveren, dan zal dit met de verkoopprijs verrekend moeten worden. De verplichting kan ook door externe factoren zo hoog geworden zijn, dat de verkoopprijs van uw B.V. dermate hoog wordt dat er moeilijk kopers gevonden zullen worden. U kunt niet afzien van pensioen of genoegen nemen met minder pensioen, omdat dat door de fiscus afgestraft wordt.
Conclusie:
Hoewel u op grond van het groter aantal nadelen die hier genoemd worden dan de voordelen zou kunnen concluderen dat pensioen in eigen beheer niet of nooit voordelig is, kan deze conclusie niet zonder meer getrokken worden. U moet zich bewust zijn van de voordelen en nadelen van pensioen in eigen beheer ten opzichte van verzekeren. En afhankelijk van uw persoonlijke situatie zal de ene keer het verstandig zijn om te kiezen voor pensioen opbouw in eigen beheer en de andere keer is het duidelijk dat u beter het pensioen kunt onderbrengen bij een verzekeraar.
Deze afweging zult u meerdere keren in de levensfase van uw kantoor en van uzelf moeten maken.
Grofweg kan worden gesteld dat in de opbouw fase van een kantoor het meestal (dus niet altijd) verstandig is om te beginnen met pensioenopbouw in eigen beheer, vanwege het liquiditeitsvoordeel. Het geld wat u bespaart kunt u dan gebruiken voor de verdere uitbouw van uw kantoor en dat naarmate het kantoor al een aantal jaren bestaat en de aanloopverliezen verdwenen zijn u over kunt gaan naar het onderbrengen van uw pensioen bij een verzekeraar.
Uiteraard geven wij u hierin graag advies.
