Tiny Houses Delfzijl
‘Een aanwinst voor de Gemeente Delfzijl’
Tiny Houses Delfzijl
‘Een aanwinst voor de Gemeente Delfzijl’
Opdrachtgevers
Bewonersplatform Delfzijl, E. Ladage Bureau NoorderRuimte, I. Mook
Coach
Hanzehogeschool Groningen, Instituut voor Bedrijfskunde, V&M, dhr. T. Kuipers
Onderzoekers
Mevr. Carol, D. 375441 Dhr. Heide, J. van der 378189 Mevr. Steenbergen, J. 356158 Mevr. Vries, J. de 373302
Groningen, 20 januari 2019
Samenvatting
De Gemeente Delfzijl kampt al jaren met krimp. De krimp is met name ontstaan doordat jongeren naar grotere steden toe trekken zoals de stad Groningen. Het gevolg hiervan is dat er meer vergrijzing, ontgroening en leegstand ontstaat.
Het Bewonersplatform Delfzijl heeft in 2018-2019 een onderzoek laten uitvoeren of Tiny Houses een oplossing kunnen bieden voor starters in de Gemeente Delfzijl. Uit dat onderzoek is gebleken dat niet alleen starters, maar ook andere doelgroepen hun interesse toonden in Tiny Houses. Naar aanleiding van dit voorgaande onderzoek wil Het Bewonersplatform Delfzijl weten welke doelgroepen, naast starters, in de Gemeente Delfzijl geïnteresseerd zijn in Tiny Houses.
Het doel van dit onderzoek is om Het Bewonersplatform Delfzijl inzicht te geven in de verschillende doelgroepen voor Tiny Houses en de daarbij horende woonwensen en voorkeuren van deze doelgroepen. Dit doel is bereikt door behoefteonderzoek te doen in de Gemeente Delfzijl.
De onderstaande onderzoeksvraag, ook wel de hoofdvraag genoemd, is opgesteld voor dit onderzoek: ‘Voor welke leefstijlen biedt een Tiny House een passende woonoplossing?’
Klein Woon Advies heeft een behoefteonderzoek uitgevoerd. De eerst stap in het onderzoek was het uitvoeren van deskresearch. Hiermee heeft Klein Woon Advies zich verdiept in het onderwerp. Daarnaast is het onderzoeksrapport Tiny Houses Delfzijl uit 2018-2019 grondig bestudeert. Om het behoefteonderzoek te voltooien is er gekozen om een online enquête uit te zetten en om interviews af te nemen.
Op basis van de onderzoeksresultaten kan worden geconcludeerd dat de doelgroepen voor Tiny Houses in Delfzijl te verdelen zijn in vier leefstijlen. Uit het onderzoek is gebleken dat de leefstijl met de meeste interesse voor Tiny Houses de rode wereld is. De vier leefstijlen hebben ieder andere woonwensen en voorkeuren. Zo ziet de rode wereld het voor zich om in een community te leven. Daarnaast is gebleken uit de interviews met respondenten met de rode leefstijlkleur, dat deze groep al snel tevreden is, zolang er maar basisvoorzieningen zijn.
Tenslotte is uit afgenomen interviews gebleken dat de woonwensen en voorkeuren overeenkomen met de kenmerken van een Tiny House. Zo vinden veel respondenten lichtinval, hout en een ruimte rondom een Tiny House belangrijk.
Klein Woon Advies adviseert Het Bewonersplatform Delfzijl om nader onderzoek te laten doen naar potentiële locaties voor Tiny House. De locatie is een belangrijke factor voor mensen om ergens te wonen. Het is daarom volgens Klein Woon Advies van toegevoegde waarde om dit te onderzoeken.
Voorwoord
Het onderzoeksrapport dat voor u ligt, is het resultaat van een vijf maanden durende periode van het onderwijssemester Vastgoedlab van de opleiding Vastgoed & Makelaardij. Het onderzoek is een vervolg op het onderzoek uit 2018-2019 (Tiny Houses Delfzijl, 2018-2019).
Het betekent het einde van een leerzame en bijzondere periode.
Wij willen graag een aantal personen bedanken die een bijdrage hebben geleverd aan dit resultaat. Ten eerste onze externe opdrachtgever Edo Ladage van Het Bewonersplatform Delfzijl. Mede door de snelle reacties, het goede contract en de vriendelijkheid is het onderzoek tot een goed einde gekomen. Daarnaast kregen wij extra hulpmiddelen om dit onderzoek goed te kunnen uitvoeren en veel vrijheid in de opdracht. Het proces hebben wij als positief ervaren.
Ook willen wij onze interne opdrachtgever vanuit Bureau NoorderRuimte bedanken, namelijk Inge Mook. Door de uitgebreide feedback hebben wij altijd een goed resultaat kunnen inleveren. Daarnaast hebben de ideeën van mevrouw Mook ertoe geleid dat het onderzoeksplan concreter werd en het onderzoek uitvoerbaar is gebleven binnen de termijn.
Tot slot bedanken wij onze coach vanuit de opleiding Vastgoed & Makelaardij: Tom Kuipers.
U stond altijd klaar voor ons als groep en had tijdens de coachmomenten zinnige feedback.
Klein Woon Advies is erg tevreden over het resultaat en heeft veel geleerd van deze periode.
Daarnaast hebben we niet alleen veel nieuwe mensen leren kennen, maar hebben we ook een goede indruk gekregen over het afstuderen.
Wij wensen u veel leesplezier.
Groningen, 20 januari 2020 Daniëlle Carol,
Jan van der Heide, Jolein Steenbergen, Japke de Vries
Inhoudsopgave
1. Inleiding ... 6
2. Probleemverkenning ... 7
2.1 Aanleiding van het probleem ... 7
2.2 Het probleem ... 7
2.3 Managementvraag ... 8
2.4 Doelstelling ... 8
2.5 Onderzoeksvraag en deelvragen ... 9
3. Vooronderzoek ... 10
3.1 Gemeente Delfzijl ... 10
3.2 Leefstijlen volgens SAMR ... 11
3.2.1 Rode wereld ... 12
3.2.2 Blauwe wereld ... 12
3.2.3 Gele wereld ... 12
3.2.4 Groene wereld ... 13
3.3 Soorten Tiny Houses ... 13
3.3.1 Verplaatsbare Tiny House ... 13
3.3.2 Tiny House zelfvoorzienend ... 15
4. Uitvoering onderzoek ... 16
5. Analyse en resultaten ... 18
5.1 Resultaten enquête ... 18
5.2 Interviews ... 21
6. Leefstijlen binnen Gemeente Delfzijl (deelvraag 1) ... 23
7. Woonwensen en voorkeuren per leefstijl (deelvraag 2) ... 24
7.1 Blauwe wereld ... 24
7.2 Gele wereld ... 24
7.3 Groene wereld ... 25
7.4 Rode wereld ... 25
8. Woonwensen gekoppeld aan Tiny House (deelvraag 3) ... 27
9. Conclusie ... 28
10. Discussie ... 30
11. Advies ... 31
11.1 Advies ... 31
11.2 Nader onderzoek ... 31
Literatuurlijst ... 32
Bijlagen ... 34
1. Inleiding
Het Bewonersplatform Delfzijl heeft naar aanleiding van een vorig onderzoek (Tiny Houses Delfzijl, 2018-2019) een vraagstuk over Tiny Houses in Delfzijl. Het platform zou graag duidelijker in beeld willen hebben wat de doelgroepen zijn voor deze unieke woningen. Uit het vorige onderzoek is gebleken dat jongeren tot 30 jaar geïnteresseerd zijn. Daarnaast is gebleken dat andere mensen spontaan interesse toonden in Tiny Houses. Dit is de aanleiding voor dit vervolgonderzoek naar andere potentiële doelgroepen.
Dit vervolgonderzoek wordt uitgevoerd door Klein Woon Advies. Klein Woon Advies bestaat uit vier derdejaarsstudenten van de opleiding Vastgoed & Makelaardij aan de Hanzehogeschool in Groningen. Dit onderzoek is onderdeel van het onderwijssemester Vastgoedlab.
De externe opdrachtgever is Het Bewonersplatform Delfzijl. ‘’Het Bewonersplatform Delfzijl is een onafhankelijke organisatie, die opkomt voor de belangen van de bewoners en richt zich op de leefbaarheid in de verschillende wijken van de plaats Delfzijl.’’ (Bewonersplatform Delfzijl, 2019). Het bewonersplatform streeft ernaar om de leefbaarheid binnen de Gemeente Delfzijl te optimaliseren.
De onderstaande onderzoeksvraag, ook wel de hoofdvraag genoemd, is opgesteld voor dit onderzoek: ‘Voor welke leefstijlen biedt een Tiny House een passende woonoplossing?’
Deze onderzoeksvraag is met behulp van de volgende deelvragen beantwoord:
Deelvraag 1: Welke leefstijlen zijn er te onderscheiden in de Gemeente Delfzijl?
Deelvraag 2: Welke woonwensen en voorkeuren zijn er te koppelen aan de verschillende doelgroepen?
Deelvraag 3: In hoeverre kan een Tiny House aan de woonwensen en voorkeuren voldoen per doelgroep?
Het doel van dit onderzoeksrapport is om een basis te vormen voor het adviesrapport voor het Bewonersplatform Delfzijl over hun vraag. Begin 2020 zal het advies worden gegeven aan het Bewonersplatform Delfzijl.
Bij dit onderzoek is er gewerkt met enquêtes en interviews. De resultaten hiervan zijn uitgewerkt in tabellen, grafieken en samenvattingen. Om leefstijlen te onderscheiden is er gekozen voor de theorie van SAMR waarbij er vier kleuren onderscheiden worden.
Ten eerste komt in dit onderzoeksrapport de probleemverkenning aan bod. Vervolgens wordt de onderzoeksmethode besproken. Ten derde worden de resultaten van het onderzoek getoond aan de hand van onder andere grafieken en tabellen. Het rapport zal vervolgd worden met de conclusie waarin antwoord gegeven wordt op de onderzoeksvraag en de deelvragen.
Ten slotte komt de discussie ter sprake.
2. Probleemverkenning
2.1 Aanleiding van het probleem
De externe opdrachtgever van het onderzoek (Bewonersplatform Delfzijl) maakt in samenwerking met de Gemeente Delfzijl en woningcorporatie Acantus prestatieafspraken over het woningaanbod in de gemeente Delfzijl. In de prestatieafspraken van 2019 is opgenomen dat de drie partijen gezamenlijk op zoek gaan naar toekomstige ontwikkellocaties voor huurwoningen (Gemeente Delfzijl, 2018). De aanleiding van deze vraag vanuit het Bewonersplatform Delfzijl is het onderzoek naar Tiny Houses voor starters in 2018-2019. Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat niet alleen starters, maar ook andere doelgroepen geïnteresseerd zijn in deze bijzondere woningen. Om een bijdrage te leveren aan deze prestatieafspraken, en om het onderzoek uit 2018-2019 te vervolgen, zal Klein Woon Advies onderzoek doen naar de doelgroepen voor Tiny Houses in de Gemeente Delfzijl.
2.2 Het probleem
De Gemeente Delfzijl kampt al jaren met krimp. De krimp is met name ontstaan doordat jongeren naar grotere steden toe trekken zoals de stad Groningen. Met als gevolg dat er meer vergrijzing, ontgroening en leegstand ontstaat. Daarnaast is er op basis van cijfers duidelijk zichtbaar dat er krimp plaatsvindt. Volgens het CBS heeft in de laatste 30 jaar een daling plaatsgevonden van 12%.
De Gemeente Delfzijl heeft in samenwerking met de Gemeente Appingedam en de Gemeente Loppersum een volksgezondheidsnota opgesteld in 2017, waarin staat dat er in Nederland een sterke toename is van alleenstaande mannen en vrouwen. De verwachting volgens RIVM is dat het aantal alleenstaande ouderen toeneemt van de huidige 880.000 personen naar 1,4 miljoen personen in 2030. Daarnaast is uit de nota gebleken dat alleenstaanden meer zorg nodig hebben, een slechtere gezondheid hebben en dat ze vaker eenzaam zijn. De gemeenten hebben maatregelen getroffen om de krimp tegen te gaan (CBS, 2012). Dit leidt tot een veranderende bevolkingssamenstelling en dus de woonwensen. Het is hiervoor van belang dat er nagedacht wordt over de leefbaarheid in de Gemeente Delfzijl.
De Gemeente Delfzijl heeft met het oog op de ontwikkelingen een Woonvisie opgesteld voor 2018 – 2022. Hierin zijn de problemen en ontwikkelingen opgenomen om zo tot een gerichte actie te komen en te ondernemen. De Gemeente is zich bewust van het feit dat er meer behoefte is naar woningen voor één- en tweepersoonshuishoudens (jong én oud), en minder traditionele gezinswoningen (maar wel passend bij de middengroep). Maar ook meer
‘leeftijdsvriendelijke’ woningen en woningen die duurzaam presteren (Gemeente Delfzijl, 2017). Een Tiny House zou een passende oplossing kunnen zijn voor de gemeente. Het is daarom een interessant vraagstuk om te onderzoeken.
Door de veranderingen van de woonwensen van de bevolking wordt er in dit onderzoek onderscheidt gemaakt door middel van leefstijlen. Deze leefstijlen worden getypeerd aan de hand van het model van SAMR dat later in het rapport toegelicht wordt.
2.3 Managementvraag
De externe opdrachtgever is Het Bewonersplatform Delfzijl. ‘’Het Bewonersplatform Delfzijl is een onafhankelijke organisatie, die opkomt voor de belangen van de bewoners en richt zich op de leefbaarheid in de verschillende wijken van de plaats Delfzijl.’’ (Bewonersplatform Delfzijl, 2019). Het Bewonersplatform Delfzijl streeft ernaar om de leefbaarheid binnen de Gemeente Delfzijl te optimaliseren. Het Bewonersplatform Delfzijl werkt nauw samen met de Gemeente Delfzijl en de woningcorporatie Acantus.
Het belang van de Gemeente Delfzijl is om ervoor te zorgen dat iedereen in de gemeente kan blijven wonen, van jong tot oud, van huidige bewoners tot nieuwe bewoners. Dit betekent dat de gemeente moet inspelen in de veranderingen van de woonwensen. De Gemeente Delfzijl wil de dorpen graag ondersteunen om zich verder te ontwikkelen.
Acantus is een woningcorporatie in Noordoost Groningen met een woningbezit van 13.000 sociale huurwoningen (Acantus, z.j.). De missie van Acantus is dat een woning meer
betekent dan een dak boven je hoofd hebben. Het gaat met name om de woonomgeving die ervoor zorgt dat wonen plezier geeft in de vorm van gemak, veiligheid en comfort. Tiny Houses zouden mogelijk een rol kunnen spelen voor de woningcorporatie Acantus. Met name als er gekeken wordt naar de problemen en de toekomstvisie kunnen Tiny Houses op korte en op langere termijn toegepast worden.
De managementvraag die uit de bovenstaande gegevens geformuleerd is, is als volgt:
‘Op welke manier kan de leefbaarheid verbeterd worden in de Gemeente Delfzijl?’
2.4 Doelstelling
Het doel van dit onderzoek is om voor de externe opdrachtgever, Het Bewonersplatform Delfzijl, de potentiële doelgroepen voor Tiny Houses in beeld te brengen. Daarnaast is er naar gestreefd om de woonwensen en voorkeuren van deze doelgroepen in kaart te brengen. Ten slotte is het doel om de gegevens van daadwerkelijk geïnteresseerde personen over te dragen aan Het Bewonersplatform Delfzijl, zodat deze contact op kunnen nemen in de toekomst. Om dit alles te realiseren zal Klein Woon Advies een behoefteonderzoek uit voeren in de Gemeente Delfzijl.
2.5 Onderzoeksvraag en deelvragen
De onderzoeksvraag, ook wel de hoofdvraag genoemd, luidt als volgt:
‘Voor welke leefstijlen biedt een Tiny House een passende woonoplossing?’
De onderzoeksvraag voor het onderzoek ‘Tiny Houses Delfzijl’ valt uiteen in de volgende deelvragen:
1. Welke leefstijlen zijn er te onderscheiden in de Gemeente Delfzijl?
Bij de eerste deelvraag worden er doelgroepen gevormd, dit zal gebeuren aan de hand van vier leefstijlen. Deze leefstijlen worden onderscheiden aan de hand van SAMR: blauw, geel, groen en rood. Deze vier kleuren worden als uitgangspunt genomen voor het onderzoek.
2. Welke woonwensen en voorkeuren zijn er te koppelen aan de verschillende leefstijlen?
Op het moment dat er leefstijlen onderscheiden zijn, wordt er gekeken naar de woonwensen en voorkeuren die hier aan te koppelen zijn. Omdat iedere leefstijl verschillende woonwensen en voorkeuren heeft, worden deze in deze deelvraag verder uitgewerkt.
3. In hoeverre kan een Tiny House aan de woonwensen en voorkeuren voldoen per leefstijl?
Op het moment dat de woonwensen en voorkeuren per leefstijl onderzocht zijn, zal Klein Woon Advies de koppeling maken naar Tiny Houses. Er wordt gekeken welke Tiny Houses de meeste overeenkomsten bieden per leefstijl.
3. Vooronderzoek
Aangezien er sprake is van een vervolgonderzoek heeft Klein Woon Advies eerst aandachtig het onderzoek Tiny Houses in Delfzijl uit 2018-2019 bestudeerd. Na het opdoen van deze kennis, heeft Klein Woon Advies zich aan de hand van deskresearch extra verdiept in de onderwerpen die van belang zijn voor het onderzoek. Dit vooronderzoek heeft inzicht gegeven en dient als input voor het beantwoorden van de deelvragen.
3.1 Gemeente Delfzijl
Figuur 1 Gemeente Delfzijl
De Gemeente Delfzijl ligt in het noordoosten van Groningen. De Gemeente grenst aan de Eemsdelta en beschikt over een belangrijke haven voor Noord-Nederland. De gemeente bestaat naast de stad Delfzijl uit 15 dorpen. Deze 15 dorpen zijn: Bierum, Biessum, Borgsweer, Farmsum, Godlinze, Holwierde, Krewerd, Meedhuizen, Losdorp, Termunten, Spijk, Uitwierde, Termunterzijl, Wagenborgen en Woldendorp (Gemeente Delfzijl, z.j.).
Onderstaand een tabel met cijfers volgens de website van Gemeente Delfzijl.
Inwonersaantal 24.732 inwoners
Oppervlakte 227,4 m2
Gemiddelde inkomen € 27.000,- Inwoners per dichtheid 186,4 per km
De Gemeente Delfzijl kampt al jaren met krimp. De krimp is met name ontstaan doordat jongeren naar grotere steden toe trekken zoals de stad Groningen. Met als gevolg dat er meer vergrijzing, ontgroening en leegstand ontstaat. Daarnaast is er op basis van cijfers duidelijk zichtbaar dat er krimp plaatsvindt. Volgens het CBS heeft in de laatste 30 jaar een daling plaatsgevonden van 12%. Het valt op dat de laatste drie jaar steeds meer inwoners wegtrekken uit het gebied.
De Gemeente Delfzijl heeft in samenwerking met de Gemeente Appingedam en de Gemeente Loppersum een volksgezondheidsnota opgesteld in 2017, waarin staat dat er in Nederland een sterke toename is van alleenstaande mannen en vrouwen. De verwachting volgens RIVM is dat het aantal alleenstaanden ouderen toeneemt van de huidige 880.000 personen naar 1,4 miljoen personen in 2030. Daarnaast is uit de nota gebleken dat alleenstaanden meer zorg nodig hebben, een slechtere gezondheid hebben en dat ze vaker eenzaam zijn. De gemeenten
hebben maatregelen getroffen om de krimp tegen te gaan (CBS, 2012). Dit leidt tot een veranderende bevolkingssamenstelling en tegelijkertijd verandert dit de woonwensen.
3.2 Leefstijlen volgens SAMR
SAMR is een consultancybedrijf dat bedrijven en organisaties al meer dan 35 jaar helpt met een duurzame en innovatieve aanpak van voorgelegde problematiek en toekomstvisies (SAMR, z.j.).
SAMR heeft een model ontwikkeld, het BSR-model, om de leefstijlen van mensen in kaart te brengen. ‘’Waarom doen mensen de dingen die ze doen? Waarom woont het ene jonge stel op een woonboot in Amsterdam, terwijl het andere gelukkig is in een rijtjeshuis in die ene Vinexwijk? Het antwoord: zelfde socio-demo, maar verschillende leefstijlen.’’ (SAMR, z.j.) Nederland kent in de basis vier leefstijlen, de rode (vitaal), gele (harmonieus), blauwe (controlerend) en de groene (zekerheid). Deze worden veder uitgelegd in de volgende subparagrafen. Deze kleuren zijn ook weergegeven in het BSR-model (figuur 2, Leefstijlen BSR). De horizontale lijn in dit model, ook wel de sociologische as genoemd, is te zien dat er een onderscheiding tussen groepsverband en individualisme is gemaakt. De verticale lijn wordt ook wel de psychologische as genoemd, dat zich bezighoudt met extravert en introvert.
Onder de tabel worden de 4 leefstijlen beschreven. Ook beschrijft het BSR-model wat de drijfveren van mensen zijn, maar ook dat niemand 100% dezelfde kleur heeft. Wel geeft het een duidelijke richtlijn door middel van de eigenschappen die de persoon aangeeft te hebben.
Figuur 2 Leefstijlen BSR
3.2.1 Rode wereld
Deze wereld staat ook wel voor vitaliteit. Deze mensen zijn creatief, avontuurlijk, eigenwijs, ondernemend en geïnteresseerd in anderen. Ze houden ervan om hun eigen gang te gaan en vinden het niet erg om alleen te zijn. Deze mensen hechten veel waarde aan vrijheid, uniek zijn en genieten van het leven (SAMR, z.j.).
De voorkeur van woonwensen van een rode wereld kan gevonden worden in het individualisme; deze mensen genieten heel erg van hun vrijheid en van het avontuurlijk zijn.
Het zijn vooral de jongeren die gelinkt worden aan de rode wereld. Ze zijn niet gesetteld met een gezin, en daardoor gebonden. Volgens het onderzoek van Friso de Zeeuw (bouwvisie, 2016) die het bouwen voor specifieke woonwensen heeft onderzocht, veronderstelt dat deze jongeren graag in een centrum stedelijk gebied leven. Het maakt niet zozeer uit hoe ze wonen in de stad, als ze maar dichtbij voorzieningen zitten en van hun vrijheid kunnen genieten.
Nadat ze ouder worden, een relatie hebben en een andere of vaste baan hebben gevonden, trekken ze met name de stad uit en vestigen ze zich met voorkeur in dorpen of buiten liggende wijken. (CBS, 2019).
3.2.2 Blauwe wereld
Deze leefstijl staat ook wel voor controle. Deze groep mensen houdt van een actief en ondernemend leven. Daarnaast zijn ze erg zelfbewust en sportief. Hierbij speelt luxe en comfort een belangrijke rol en dat laten ze ook graag zien (Tbi Woonlab, z.j.). Deze doelgroep wil graag controle hebben over hun eigen situatie en daarbij hun passie voortzetten (Rijksoverheid, 2009). Zij vinden dat zij het verdiend hebben en dat het aan hun succes te danken is dat zij zich een luxe levenswijze, met stijl, comfort en daarbij behorende woonwens kunnen veroorloven. Zij willen dat hun woning gezien wordt (SAMR, 2019).
3.2.3 Gele wereld
Deze kleur wordt ook wel gekenmerkt als harmonie. Deze mensen hebben als eigenschappen: hartelijk, gezellig, eerlijk, en hebben veel interesse in anderen. Ze hechten belang aan vriendschap en gastvrijheid. Daarnaast vinden deze mensen een goede relatie met het gezin, de buren en hun familie erg belangrijk (Leefstijl vinder, z.j.). Bij de voorkeur van woonwensen van iemand uit de gele wereld staat het kernwoord harmonie centraal. Bij deze doelgroep staat gezelligheid op nummer één. Dat laten zij vaak ook merken op de manier hoe zij wonen. Dikwijls hebben ze een hechte buurt en willen het liefst dichtbij vrienden en familie wonen. Voor deze mensen maakt het niet zo zeer uit waar zij leven als het maar dichtbij een dierbare is; dat kunnen familieleden of vrienden zijn. Zij blijven met name vanwege sociale contacten en zullen ook lang in een bepaalde omgeving wonen, zeker ook omdat hun kinderen in deze omgeving opgroeien.
Volgens Smart Agent Company wil de harmoniezoeker niet anoniem in de wijk blijven; zij kiezen vaak voor de typische gezinswijken, zowel traditionele bouw als modern (maar niet te modern). Voorzieningen in de omgeving zoals een tuin, speelvoorzieningen, scholen, en kinderopvang zijn belangrijk.
3.2.4 Groene wereld
Deze groep mensen houdt van rust. Eigenschappen van deze mensen zijn kalm, behulpzaam, bedachtzaam en zachtaardig. Ze houden van rust en regelmaat en voelen zich het meest op hun gemak in hun eigen vertrouwde omgeving. Uit het onderzoek van het CBS zijn rustzoekers senioren, die veel behoefte hebben aan basisvoorzieningen zoals de supermarkt, de bank, of bibliotheek en veiligheid en rust.
3.3 Soorten Tiny Houses
Een Tiny House is een klein en compact huis dat geschikt is voor een minimalistische, milieuvriendelijke en duurzame levensstijl. Tiny Houses zijn er in verschillende soorten, maar een kenmerk dat vaststaat is dat ze allemaal een woonopppervlakte van tussen de 15m2 en 50 m2 hebben. In dit hoofdstuk wordt dieper ingegaan op het uiterlijk van een Tiny House en de kenmerken die daarbij horen.
3.3.1 Verplaatsbare Tiny House
De Marcontainer
De Marcontainer is een Tiny House gemaakt van corten stalen containers die een tweede leven hebben gekregen. De mogelijkheden voor de indeling voorzien van keuken, douche, wc, opklapbaar stapelbed en betonnen dragers met vlonder zijn eindeloos, omdat het model rechthoekig is. De woonoppervlakte van de Marcontainer bedraagt 28m2 en het model kan variëren van twee tot vier slaapplaatsen. De voorzieningen van de Marcontainer kunnen als volgt zijn: gasleiding, helofytenfilter, offgrid water, offgrid gas, elektra aansluiting en offgrid elektra. Omdat de voorzieningen voor water, gas en elektra ook kunnen bestaan uit offgrid systemen, hoeven de systemen voor hun energievoorziening niet afhankelijk te zijn van het lichtnet en maakt dit het daarom ook erg milieuvriendelijk (TinyFindy, zj).
Figuur 3 De Marcontainer
Heijmans ONE
De Heijmans ONE is een Tiny House gemaakt van stalen sandwichpalen met een trapezium profilering. De constructie is gemaakt van duurzaam massief hout. De Tiny House straalt hoogte, ruimte en licht uit. Hierbij is ook het uitzicht erg belangrijk. De Heijmans ONE heeft een woonoppervlakte van circa 39m2, en is zoals de naam al zegt, bedoeld voor alleenstaanden. Daarnaast is het ook zeker bewoonbaar met twee personen. De Tiny House is compleet en gebruiksklaar voorzien van: badkamer, keuken en installaties. De duurzame voorzieningen van het huis bij de uitvoering ‘ONE’ bestaan uit zonnepanelen op het dak. Bij de uitvoering ‘Overdrive’ wordt 60% van de benodigde energie geleverd door de zonneboiler en zonnepanelen van de woning zelf (Heijmans, zj).
Figuur 4 Heijmans ONE
Wikkelhuis
Het Wikkelhuis is gemaakt van ecologisch verlijmd golfkarton bestaande uit 24 lagen. Het is een heel stevig, goed geïsoleerd en duurzaam huis. Het Wikkelhuis is heel flexibel omdat het bestaat uit verschillende segmenten van 1,2 meter. Als er behoefte is aan meer ruimte, kan een extra segment worden toegevoegd. Wanneer er juist minder behoefte is aan ruimte, kan een segment worden verwijderd. De indeling kan naar wens worden ingedeeld en kan ook altijd nog veranderd worden (Wikkelhouse, zj).
Figuur 5 Het Wikkelhuis
3.3.2 Tiny House zelfvoorzienend
Tiny House model Almera
De Tiny House model Almera is ontworpen door de bouwers van FlexHome – ONE. Dit Tiny House model is nagenoeg zelfvoorzienend en ze zijn eenvoudig te verplaatsen binnen één dag. Het model Almera heeft een woonoppervlakte van 38m2 en is geschikt voor een tweepersoons huishouden. De Tiny House wordt opgeleverd inclusief keuken, badkamer, zonnepanelen op het dak en is volledig geïsoleerd. De verdere indeling kan naar wens worden bepaald (FlexHome – ONE, zj).
Figuur 6 Tiny House model Almera
Inropa Greenbuild Tiny House
Een Inropa Greenbuild Tiny House kan naar wens ontworpen worden en wordt gebouwd van natuurlijke en milieuvriendelijke bouwmaterialen. Voorbeelden van de bouwmaterialen zijn:
emissievrije constructieplaten, douglas gevels en jute-isolatie. Er kan gekozen worden voor één of twee slaaplofts en een vaste of een verplaatsbare trap. De Tiny House beschikt over grote openslaande tuindeuren. De voorzieningen zijn volledig offgrid door het gebruik van zonnepanelen met omvormer, een composttoilet, een kooktoestel op propaangas, watertanks voor schoon- en vuilwater, een houtkachel en een waterfiltersysteem (TinyFindy, zj).
Figuur 7 Inropa Greenbuild Tiny House
4. Uitvoering onderzoek
De onderzoeksvraag, ‘‘Voor welke leefstijlen biedt een Tiny House een passende woonoplossing?’, is opgesplitst in deelvragen. De onderzoeksvraag is een ontwerpende, probleemoplossende en adviserende vraag. Bij deze vraag hoort kwalitatief onderzoek. Bij kwalitatief onderzoek horen de onderzoeksmethoden als interviewen, groepsgesprekken, observaties en enquêtes (Claudia de Graauw, z.j.). Dit houdt in dat de gegevens open en flexibel zijn. Het doel van kwalitatief onderzoek is om inzicht te krijgen in verschillende interpretaties over Tiny Houses, maar ook over de verschillende meningen hierover. Klein Woon Advies heeft deze methode gebruikt om erachter te komen wat de levensstijl van de doelgroep is, wat hun woonwensen zijn en of er ook verschillen zijn binnen de dorpen en in de stad.
Klein Woon Advies heeft gebruik gemaakt van verschillende onderzoeksmethodes. Deze methodes worden in dit onderdeel van het onderzoeksrapport behandeld en toegelicht.
4.1.1 Onderzoeksmethode deelvraag 1
Klein Woon Advies heeft met behulp fieldresearch deelvraag 1 beantwoord.
Klein Woon Advies heeft er voor gekozen om een online enquête op te stellen. De enquête is gepromoot op de Facebookpagina van Tiny Houses Delfzijl. Om deze enquête nog meer onder de aandacht te brengen bij de bewoners van Delfzijl is er ook voor gekozen om 500 flyers te drukken. Deze flyers zijn verspreid onder de huurwoningen van Acantus in de Gemeente Delfzijl. Klein Woon Advies heeft gekozen om 500 flyers te verspreiden in de Gemeente Delfzijl, om zo nog meer reacties op de enquête hopen te krijgen. De flyers zijn aan de hand van een overzicht met daarop het woningbezit van Acantus binnen de Gemeente Delfzijl verspreid. Van dit overzicht heeft Klein Woon Advies een aantal wijken uitgekozen waar de flyers zijn verspreid. Er is voor gekozen om bij de deuren langs te gaan en te vragen of de bewoners de tijd hadden om samen de enquête in te vullen. Dit verliep anders dan verwacht, veel bewoners waren niet thuis of hadden geen tijd om de enquête in te vullen. Toen is er voor gekozen om de flyers met de link van de enquête door de brievenbus te doen bij deze mensen.
Helaas waren er weinig reacties op de enquête. Klein Woon Advies heeft er voor gekozen om Patrick van der Meer van de woningcorporatie Acantus te benaderen. Aan hem is gevraagd of hij een mail wilde sturen naar de huurders van Acantus met daarin de link naar de enquête, omdat het van groot belang was dat er meer reacties op de enquête kwamen. Patrick van der Meer heeft de mail, die Klein Woon Advies heeft opgezet, verstuurd naar circa 1800 huurders.
Deze mailing heeft ervoor gezorgd dat er meer dan 100 reacties op de enquête binnen gekomen zijn.
Door iedere enquête door de zelftest van SAMR te halen, heeft Klein Woon Advies de verschillende leefstijlen binnen de Gemeente Delfzijl kunnen achterhalen.
4.1.2 Onderzoeksmethode deelvraag 2
Door middel van het doen van een behoefteonderzoek heeft Klein Woon Advies deelvraag 2 kunnen beantwoorden. Een behoefteonderzoek helpt de wensen en behoeften van de doelgroep in kaart te brengen (Blauw, 2019).
De respondenten die de enquête ingevuld hebben, hebben aan het einde van de enquête de mogelijkheid gehad om hun gegevens achter te laten als ze daadwerkelijk interesse hebben in een Tiny House. Doordat de leefstijlkleur van de respondenten achterhaald kon worden met de BSR-test, is er met een aantal respondenten contact gezocht om een interview af te leggen.
In dit interview zijn specifieke vragen gesteld over de woonwensen en voorkeuren. Er is voor gekozen om van iedere leefstijlkleur een respondent te interviewen.
Deze interviews zijn zowel telefonisch als face-to-face afgenomen. Op vrijdag 22 november 2019 is er een (T)Huis in Delfzijl beurs georganiseerd. Bij deze beurs stond sloop en nieuwbouw centraal. Daarnaast informeerde onze externe opdrachtgever dat de beurs ook door huurders van Acantus bezocht zou worden. Klein Woon Advies is aanwezig geweest op deze beurs om enkele interviews af te nemen, om zo nog meer te weten te komen over de woonwensen en voorkeuren per leefstijl.
4.1.3 Onderzoeksmethode deelvraag 3
Aan de hand van de resultaten van de verschillende woonwensen en voorkeuren per leefstijl van deelvraag 2 en het vooronderzoek over de verschillende Tiny Houses, heeft Klein Woon Advies dit met elkaar gekoppeld. Er is gekeken welke Tiny House het beste bij welke leefstijl past en op die manier is er een koppeling gemaakt.
5. Analyse en resultaten
5.1 Resultaten enquête
De onderzoeksgroep bestaat uit de inwoners van de Gemeente Delfzijl. Deze onderzoeksgroep is gevraagd een enquête in te vullen over Tiny Houses. Er hebben in totaal 130 personen gereageerd op deze enquête. Deze respondenten zijn ieder uniek. Niet ieder resultaat wordt besproken in dit onderdeel. De reden hiervan is omdat niet iedere vraag even relevant is voor het beantwoorden van de deelvragen.
De leeftijd van de onderzoeksgroep is tussen de 18 en 84 jaar. De man-vrouwverhouding van de respondenten ziet er als volgt uit:
Figuur 8 Man-vrouwverhouding
De samenstelling van de huishoudens van de onderzoeksgroep is in de onderstaande tabel weergeven. Wat er bij deze tabel opvalt is dat er veel 1- of 2-persoonshuishoudens
gereageerd hebben op de enquête.
Figuur 9 Samenstelling huishouden
De zesde vraag die gesteld werd in de enquête: Wie is de eigenaar van de woning? De antwoorden op deze vraag zijn als volgt:
Figuur 10 Eigenaar woning
Van de 40 hebben 39 respondenten gereageerd op de vraag in wat voor soort woning zij wonen. De verdeling hiervan wordt hieronder weergeven. De antwoorden zijn erg
verschillend, maar bijna 40% van de respondenten woont in een rijwoning.
Figuur 11 Percentages woningtypes
De achtste vraag in de enquête die gevraagd werd, was: in welke buurt woont u in de Gemeente Delfzijl? Er zijn 122 personen die deze vraag beantwoord hebben. De volgende antwoorden zijn gegeven:
1. Bierum 2. Biesum
3. Delfzijl Centrum 4. Delfzijl-Noord 5. Delfzijl Tuikwerd 6. Delfzijl-West 7. Doklanden 8. Farmsum 9. Holwierde 10. Meedhuizen 11. Spijk
Later in de enquête werd deze vraag gesteld: welke voorzieningen vindt u het meest belangrijk? De resultaten zijn hieronder weergeven.
Figuur 12 Belangrijke voorzieningen
Aansluitend werd er gevraagd hoe belangrijk de respondent groenvoorzieningen vindt in zijn/haar buurt. Bijna 90% van de respondenten heeft het belang van de
groenvoorzieningen beoordeeld met een 7 of hoger.
Figuur 13 Belang groenvoorzieningen
Het laatste onderdeel van de enquête ging over Tiny Houses. De volgende vragen zijn gesteld:
1. Wat vindt u van het idee Tiny Houses?
2. Zou u in een Tiny House kunnen wonen?
Figuur 14 Meningen idee Tiny Houses
Figuur 15 Mening in Tiny House willen wonen
5.2 Interviews
Zoals eerder besproken in het onderdeel over de onderzoeksmethodes, hadden de respondenten de mogelijkheid om aan het einde van de enquête hun gegevens achter te laten indien er daadwerkelijke interesse was voor Tiny Houses. Er hebben 17 personen voor gekozen om hun gegevens achter te laten. Bij deze groep respondenten komen alle vier de leefstijlen voor. Om een beter inzicht te krijgen in de woonwensen per leefstijl, is er voor gekozen om met een deel van deze groep respondenten contact te zoeken om aanvullende vragen te stellen. Deze interviews zijn verwerkt in samenvattingen en zijn te vinden in de bijlagen.
Door middel van het categoriseren van de interviews, konden de woon- en leefwensen naar bepaalde groepen individuen nader worden geanalyseerd en worden uitgewerkt. Zo is een goed beeld ontstaan van eventuele doelgroepen welke betrokken kunnen worden in de ontwikkeling van Tiny Houses.
Kleur % dat in een Tiny House zou willen wonen
Kenmerken leefstijlkleur
Woonwensen
Blauw 29,4% Onderscheidend en
controle
- Onderscheidende status - Zelfvoorzienend, modern - Privacy
Geel 20% Harmonie
Sociale contacten
- Gebouwd in een sociale omgeving
- Met voldoende
voorzieningen in de buurt - Licht en praktisch ingericht
Groen 21,6 % Rustzoekers
Individualisten
- Parkachtig groene omgeving
- Zelfvoorzienend
Rood 60,9 % Open-minded
Vooruitstrevend Avontuurlijk
- Snel tevreden met inrichting en bouw - Minimalistisch
6. Leefstijlen binnen Gemeente Delfzijl (deelvraag 1)
De eerste deelvraag van het onderzoek luidt: ‘Welke leefstijlen zijn er te onderscheiden in de Gemeente Delfzijl?’ Deze deelvraag is beantwoord aan de hand van de gegeven antwoorden van de respondenten op de vragen in de enquête over Tiny Houses in Delfzijl.
Om de leefstijlen te onderscheiden binnen de onderzoeksgroep en dus binnen de Gemeente Delfzijl zijn er zes vragen gesteld in de enquête over de eigenschappen en de interesse van de respondent. Deze vragen zijn herleid uit de zelftest van SAMR.
SAMR heeft een model ontwikkeld, het BSR-model, om de leefstijlen van mensen in kaart te brengen. “Waarom doen mensen de dingen die ze doen? Waarom woont het ene jonge stel op een woonboot in Amsterdam, terwijl het andere gelukkig is in een rijtjeshuis in die ene Vinexwijk?’ Het antwoord: zelfde socio-demo, maar verschillende leefstijlen’’ (SAMR, z.j.).
Nederland kent in de basis vier leefstijlen, de rode (vitaal), gele (harmonieus), blauwe (controlerend) en de groene (zekerheid). Aan de hand van de zelftest wordt er een van de kleuren van de theorie van SAMR gekoppeld aan de respondent.
De antwoorden van de respondent zijn handmatig ingevoerd in de zelftest van SAMR. De verdeling van de verschillende leefstijlen van de respondenten zijn als volgt:
Figuur 16 Uitkomsten kleuren leefstijl
Er valt dus te concluderen dat alle vier leefstijlkleuren voorkomen in de Gemeente Delfzijl.
De ene kleur weliswaar meer dan de andere kleur. Zo is er te zien dat de groene kleur het meeste voorkomt met een percentage van 43,97%. Vervolgens is er bij 23,55% van de respondenten de gele leefstijlkleur te koppelen. Voor 19,80% van de respondenten is de leefstijlkleur rood het meest passend. Tenslotte wordt de blauwe leefstijlkleur gekoppeld aan 14,66% van de respondenten.
7. Woonwensen en voorkeuren per leefstijl (deelvraag 2)
De tweede deelvraag van het onderzoek luidt: ‘Welke woonwensen en voorkeuren zijn er te koppelen aan de verschillende leefstijlen?’ In deze paragraaf worden met de kleuren van de leefstijlen uit het BSR-model de woonwensen en voorkeuren per kleur beschreven.
7.1 Blauwe wereld
De woonwensen van iemand uit de blauwe wereld typeert zich dat de woning bijzonder en onderscheidend moet zijn. Deze ambitieuze mensen willen zich graag onderscheiden en zij willen dat hun woning dit ook uitstraalt en hen zo ook een bepaalde status geeft.
Uit het eerste interview kwam naar voren dat het deze persoon het liefst in een dorpse omgeving in een Tiny House woont. Daarnaast kwam de woonwens ‘zelfvoorzienend’ naar voren. Hierbij denkend aan zelf energie opwekken. Tenslotte zou een Tiny House volgens deze respondent een frisse en moderne uitstraling moeten hebben. Er zijn 17 respondenten die de leefstijlkleur blauw hadden. Van die 17 respondenten zouden er 5 in een Tiny House willen wonen. In totaal maakt dat dus een percentage van 29,4%. Deze leefstijl scoort als 1 na hoogste op de reactie dat ze in een Tiny House willen wonen.
Tijdens het tweede interview kwam naar voren dat deze persoon graag wilde wonen in een stedelijk gebied in verband met de gezondheid van deze respondent. Meneer vertelde dat hij het makkelijk vindt om gebruik te kunnen maken van het openbaar vervoer om op die manier zijn sociale contacten te onderhouden. Daarnaast is een voorziening, zoals een supermarkt een belangrijke woonwens. Met betrekking tot een Tiny House wilde deze respondent alleen zelfvoorzienend zijn in de vorm van zelf energie opwekken. Op de vraag waar een Tiny House aan moest voldoen, gaf de respondent aan dat de locatie veel uitmaakte.
Tenslotte is er in het interview naar voren gekomen dat de respondent privacy erg belangrijk vond, zodat niet iedereen naar binnen kan kijken. De ideale Tiny House is volgens deze respondent: veel licht, design van hout, een veranda, gelijkvloers, eigen tuin met veel groen, een berging, het liefst een eigen parkeerplek voor de deur en als laatst dat zijn Tiny House qua uiterlijk er anders eruit moet zien dan die van de buren.
Uit het resultaat van de enquête kwam naar voren dat 17 mensen blauw hadden als leefstijl en dat 5 mensen in een Tiny House willen wonen. In totaal maakt dat dus een percentage van 29,4 %. Deze leefstijl scoort als 1 na hoogste op de reactie dat ze in een Tiny House willen wonen. Sommige respons was dus ook dat ze zich willen onderscheiden van een typische woonwijk en dat ze iets in de natuur willen met een eigen stijl.
7.2 Gele wereld
Bij de voorkeur van woonwensen van iemand uit de gele wereld staat het kernwoord harmonie centraal. Bij deze doelgroep staat gezelligheid op nummer 1. Dat laten zij vaak ook merken op de manier hoe zij thans wonen. Dikwijls hebben ze een hechte buurt en willen het liefst dichtbij vrienden en familie wonen. Voor deze mensen maakt het niet zo zeer uit waar zij leven als het maar dichtbij een dierbare is; dat kan familie of vrienden zijn. Zij blijven met name vanwege sociale contacten en zullen ook lang in een bepaalde omgeving wonen, zeker ook omdat hun kinderen in deze omgeving opgroeien.
Uit het resultaat van de enquête kwam naar voren dat 25 mensen geel hadden als leefstijl en dat 5 mensen in een Tiny House willen wonen. In totaal maakt dat dus een percentage van 20%. Waarmee het ook het laagst scoort qua percentage van de 4 verschillende leefstijlen.
Tijdens het interview met deze respondent van de gele leefstijl kwam naar voren dat mevrouw altijd in een stedelijk gebied heeft gewoond en dat mevrouw ook in de toekomst nog in de stad wil wonen. Als ze in een Tiny House wilde wonen dan was het liefst zelfvoorzienend qua energie opwekken en met de opmerking dat ze graag voldoende privacy wil aangezien een Tiny House kleiner is ter vergelijking met een rijtjeshuis. Toen de vraag werd gesteld
“Hoe ziet uw ideale Tiny House eruit?”, was het antwoord dat ze graag grote ramen wilde, zodat er veel lichtinval is en dat het Tiny House ook groter doet lijken. Verder moest het modern zijn, duurzame voorzieningen hebben en in een stedelijke gezellige omgeving met veel winkels.
7.3 Groene wereld
Bij het vertalen van woonwensen van iemand uit de groene wereld draait het om stabiliteit en rust. Met name wonen in een vertrouwde omgeving scoort hoog bij woonwensen, Naast het gegeven dat rustzoekers erg van natuur houden, bijvoorbeeld in een parkachtige of landelijke omgeving, willen zij het liefst wonen in een kleine gemeenschap. Bij deze wens om te leven in een kleine gemeenschap gaat het meer om rust en veiligheid, dan dat het aangaan van veel sociale contacten een grote rol spelen. Bij deze groep kan men denken aan een dorp of een wijk met veel groenvoorziening. De stap om te verhuizen vormt een drempel maar als zij eenmaal verhuisd zijn blijven zij ook op deze nieuwe plek lang wonen. Vaak vinden deze rustzoekers het erg lastig om die stap tot verhuizing te zetten aangezien ze hun vertrouwde omgeving achterlaten.
Uit het interview van de persoon van de groene wereld kwam naar voren dat ze graag in een stedelijk gebied woonde mede doordat ze voorzieningen belangrijk vindt om in de buurt te hebben zoals een supermarkt en winkels. Graag wilde ze een Tiny House wonen en er als eerst er alleen in wonen. Op het gebied van zelfvoorzienend was het verzoek om graag zonnepanelen en een warmtepomp aan te schaffen. Haar speciale wens voor een Tiny house was dan ook dat ze graag op een plek wilde wonen met meerdere Tiny Houses en met verschillende leeftijdscategorieën. Qua andere wensen en hoe een Tiny House er specifiek eruit moest zien had ze geen bepaald beeld bij.
Uit het resultaat van de enquête kwam naar voren dat 51 mensen groen hadden als leefstijl en dat 11 mensen in een Tiny House willen wonen. In totaal maakt dat dus een percentage van 21,6%. Deze leefstijl scoort ook erg laag op de schaal van mensen die in een Tiny House willen wonen.
7.4 Rode wereld
Uit het resultaat van de enquête kwam naar voren dat 23 respondenten rood hadden als leefstijl, daarvan zouden 14 respondenten in een Tiny House willen wonen. In totaal maakt dat dus een percentage van 60,9%. Deze doelgroep is het meest geschikt voor een Tiny House vanwege dit hoge percentage en de genoemde eigenschappen van de rode wereld die passen bij het leven in een Tiny House.
Omdat deze leefstijlkleur zichzelf het meest ziet wonen in een Tiny House is er voor gekozen om deze groep vaker te interviewen. Geconcludeerd kan worden dat dit te maken heeft met meerdere factoren. Mensen met kenmerken uit de rode wereld, zijn met uitstek te vinden op
dergelijke evenementen, juist omdat zij geïnteresseerd zijn in nieuwe mogelijkheden en open staan voor mogelijkheden. Zij hebben voorts een open karakter, waardoor zij graag het gesprek en enquêtes aangaan. Daarnaast is gebleken uit de interviews met respondenten met de rode leefstijlkleur dat deze groep al snel tevreden is, als er maar basisvoorzieningen zijn.
Uit antwoorden van de interviews en de opmerkingen van de enquête zijn er woonwensen en voorkeuren gekoppeld aan deze groep. Meerdere respondenten gaven aan dat zij het leven in een Tiny House avontuurlijk tegemoet wilden gaan. Denk hierbij een minimalistische leven en het leven in een community. Er kwamen al reacties over de perfecte inrichting binnen en hoe dat dan mogelijk kon worden gemaakt.
Door gebruik te maken van de SAMR methode, zijn samenvattend per kleur de volgende types individuen met leefstijlkenmerken te beschrijven met de daarbij behorende woonwensen
Blauwe leefstijlkleur: Deze mensen willen zich met name onderscheiden van anderen.
Comfort, luxe speelt een rol, en dat onderscheidende, luxe dient terug te vinden te zijn in hun woning.
Gele leefstijlkleur: De harmonie in leven staat centraal, met een welbevinden met vele sociale contacten, bijvoorbeeld gezin, familie, buurt en vrienden. De woning dient licht en praktisch te zijn, met vele voorzieningen in de woning en in de buurt.
Groene leefstijlkleur: dit type mens wil met name rust, en vinden dat veelal in de natuur. Hun wens is dan ook in de natuur te wonen, althans in een parkachtige omgeving. De woning kan zelfvoorzienend zijn.
Rode leefstijlkleur: dit zijn de avonturiers, tevreden met weinig, open-minded en vooral vooruitstrevend. Zij kunnen zich vinden in een woonconcept dat net anders is, met minimalistische uitstraling en inrichting.
8. Woonwensen gekoppeld aan Tiny House (deelvraag 3)
Deelvraag 3 luidt: ‘In hoeverre kan een Tiny House aan de woonwensen en voorkeuren voldoen per leefstijl?’. Aan de hand van de eerste twee deelvragen is er antwoord gegeven op deelvraag 3.
Naar aanleiding van de uitkomsten van de enquête kan geconcludeerd worden dat zowel de blauwe, gele, groene en rode wereld geïnteresseerd zijn in een Tiny House. Hiervan zijn de meest kansrijke levensstijlen de rode en blauwe wereld.
Onder de rode leefstijl vallen de mensen die creatief, avontuurlijk, eigenwijs, ondernemend en geïnteresseerd zijn in anderen. De woonwensen van de mensen van de rode wereld hebben betrekking op vrijheid en avontuur. Onder de blauwe leefstijl vallen de mensen die van controle houden in het leven. Daarnaast zijn deze mensen vaak zelfbewust, ondernemend en sportief.
Luxe en comfort speelt voor de blauwe wereld een grote rol.
Uit de interviews met geïnteresseerden van de rode wereld is naar voren gekomen dat deze mensen graag een Tiny House wensen in een stedelijke omgeving met veel ramen, een veranda en (losstaande) berging. De meeste voorkeuren voor het materiaal waarvan de Tiny House gemaakt moet worden is hout. De mensen van de rode wereld associëren een Tiny House met ‘zelfvoorzienend’, maar alleen op het gebied van energie.
Uit de interviews met geïnteresseerden van de blauwe wereld is naar voren gekomen dat deze mensen eveneens een Tiny House van hout wensen in een stedelijke omgeving met veel ramen, eigen parkeergelegenheid, modern en het liefst verschillende soorten Tiny Houses rondom zodat het geen bungalowpark lijkt. Ook de mensen van de blauwe wereld associëren een Tiny House met ‘zelfvoorzienend’, maar ook alleen op het gebied van energie.
Tot slot kan geconcludeerd worden dat elke leefstijl interesse heeft in Tiny Houses, maar dat er verschillen zijn wat betreft de locatie en het ontwerp. Alle groepen wensen te wonen in een stedelijke omgeving, maar de ene groep met meer ruimte om het huis dan de andere. Een voorbeeld van een Tiny House die op het eerste gezicht lijkt te voldoen aan de basiseisen die elke leefstijl stelt, is de Marcontainer.
9. Conclusie
Het doel van dit onderzoek is om Het Bewonersplatform Delfzijl inzicht te geven in de verschillende doelgroepen voor Tiny Houses en de daarbij horende woonwensen en voorkeuren van deze doelgroepen. Om dit doel te behalen is er antwoord gegeven op de deelvragen. Met behulp van deze beantwoorde deelvragen is de hoofdvraag beantwoord.
In dit onderzoek is gezocht naar het antwoord op de hoofdvraag: ‘Voor welke leefstijlen biedt een Tiny House een passende woonoplossing?’
Deelvraag 1: ‘Welke leefstijlen zijn er te onderscheiden in de Gemeente Delfzijl?’
In de Gemeente Delfzijl komen alle vier leefstijlkleuren van het SAMR model voor: blauw, geel, groen en blauw.
De kleur groen staat voor mensen die houden van rust. Ze voelen zicht het meest op hun gemak in hun eigen vertrouwde omgeving. Deze mensen hebben vaak ook de behoefte naar basisvoorzieningen in de buurt. De gele wereld staat voor harmonie. Deze mensen hechten belang aan vriendschap en gastvrijheid. Ze kiezen daarom ook vaak voor een typische gezinswijk. De rode kleur staat voor validiteit. Deze mensen zijn geïnteresseerd in anderen en genieten van het leven. De blauwe wereld staat voor controle. Deze mensen houden van een actief en ondernemend leven. Hierbij speelt luxe en comfort ook een belangrijke rol.
Op basis van de onderzoeksresultaten van de enquête is gebleken dat het merendeel van de respondenten uit de Gemeente Delfzijl de leefstijlkleur groen is, namelijk 43,97%. De gele wereld volgt met een percentage van 23,55%, vervolgt met de rode wereld met 19,80% en als laatste de blauwe wereld met een percentage van 14,66%. Het merendeel van de rode leefstijlkleur ziet zichzelf in een Tiny House wonen. Dat betekent dat er geconcludeerd kan worden dat de rode wereld de belangrijkste doelgroep is voor Tiny Houses.
Deelvraag 2: ‘Welke woonwensen en voorkeuren zijn er te koppelen aan de verschillende leefstijlen?’
Bij de vier leefstijlkleuren volgens SAMR kwam duidelijk een verband naar voren op het gebied van woonwensen en hun algemene leefstijl. De verbanden worden hier per leefstijl uitgelegd.
Uit verschillende antwoorden op de interviews en enquête kwam naar voren dat de blauwe leefstijlkleur graag een moderne en frisse uitstraling wenst bij een Tiny House. Daarnaast moest de Tiny House beschikken over een eigen stijl om zich te kunnen onderscheiden van andere Tiny Houses in de buurt. Kenmerkend aan deze groep is dan ook dat ze zich graag willen onderscheiden en dat luxe en comfort een belangrijke rol spelen in hun leefstijl.
De rode leefstijlkleur staat voor vrijheid en avontuurlijk. Die kenmerken zijn terug te zien in de antwoorden op de interviews en enquête van de respondenten. Een gegeven antwoord van een ‘rode’ respondent is: “Ik wil graag in een soort van community leven”. Daarnaast is gebleken uit de interviews met respondenten met de rode leefstijlkleur dat deze groep al snel tevreden is, als er maar basisvoorzieningen zijn.
Bij de gele leefstijlkleur staat harmonie centraal. Deze harmonie heeft zich tijdens het interview vertaald in de wens: ‘Ik wil graag dichtbij vrienden en familie wonen’. Tijdens het interview hechtte deze persoon veel waarde aan een gezellige omgeving met winkels en supermarkten.
Deze woonwens reflecteert terug naar de harmonie van deze groep.
Tot slot staat bij de groen leefstijlkleur stabiliteit en rust erg centraal. Deze groep woont graag in een vertrouwde omgeving met veel groenvoorzieningen, zoals een park. Deze groep heeft hoog gescoord bij de enquête met de vraag hoe belangrijk ze groenvoorzieningen vonden in de buurt. Het ander verband dat de groene leefstijlkleur met zich meebrengt, is dat ze niet graag willen verhuizen aangezien ze dan de vertrouwde omgeving moeten achterlaten. Uit de enquête is gebleken dat deze groep zichzelf minder snel in een Tiny House ziet wonen.
Deelvraag 3: ‘In hoeverre kan een Tiny House aan de woonwensen en voorkeuren voldoen per leefstijl?’
Er is geconcludeerd dat de leefstijlkleur rood het liefst in een Tiny House zou willen wonen. Uit de interviews, afgenomen bij de verschillende werelden, komen veel overeenkomsten naar voren als er gekeken wordt naar de eisen voor een Tiny House en de ideale Tiny House. Veel van de geïnteresseerden vinden veel licht belangrijk, zelfvoorzienend op het gebied van energie, het design van hout, een losstaande berging en veel ruimte rondom de Tiny House.
Het voorbeeld van een Tiny House dat hierbij aangehouden zou kunnen worden is: de Marcontainer. Deze Tiny House is voorzien van grote ramen, een design van hout, kan voorzien worden van offgrid water, gas en elektra, is verplaatsbaar en kan daarnaast voorzien worden van een veranda en eventuele losstaande berging.
Hoofdvraag: ‘Voor welke leefstijlen biedt een Tiny House een passende woonoplossing?’
Uit de enquête is gebleken dat er niet één specifieke kleur interesse heeft in een Tiny House, maar alle vier de kleuren interesse hebben getoond. Wel, is gebleken dat de meeste mensen die geïnteresseerd zijn in een Tiny House, de rode leefstijlkleur hebben.
Uit deelvraag 2 is er gebleken dat de woonwensen verschillen per leefstijlkleur. Zo typeert de blauwe leefstijlkleur zich als volgt: een moderne uitstraling en frisse uitstraling bij een Tiny House. Luxe en conform speelt hierbij een belangrijke rol. De rode leefstijlkleur daarentegen ziet zichzelf eerder in een community leven. Waarbij avontuur een grote rol speelt. De gele leefstijlkleur heeft geen specifieke woonwensen voor de Tiny House, maar vindt het zeer belangrijk om dichtbij vrienden en familie te wonen in een gezellig omgeving. Tenslotte woont de groene leefstijlkleur graag in een vertrouwde omgeving met veel groenvoorzieningen, maar zichzelf minder snel in een Tiny House zien wonen.
De woonwensen van de vier leefstijlkleuren passen het beste bij de Tiny House: Marcontainer.
Deze woning beschikt over grote ramen hout en biedt veel mogelijkheden. Zo kan er gekozen worden voor een veranda, de voorziening voor offgrid water en deze Tiny House is verplaatsbaar.
Er kan aan de hand van de bovenstaande gegevens geconcludeerd worden dat de rode leefstijlkleur de meeste interesse heeft in een Tiny House. Deze groep typeert zich als avontuurlijk en ziet zichzelf wonen in deze woningen. De rode leefstijlkleur is de meest kansrijke groep voor deze woonoplossing.
10. Discussie
Voor dit onderzoek heeft de externe opdrachtgever Edo Ladage van het Bewonersplatform Delfzijl een bedrag van €300,- beschikbaar gesteld. Dit bedrag heeft bijgedragen aan de volledigheid van het onderzoek, omdat hiermee alle benodigde middelen gefinancierd zijn.
In het onderzoeksplan was een van de manieren om aan de benodigde informatie te komen, het organiseren van een panel met een aantal vertegenwoordigers van de huurders van de woningcorporatie Acantus. Dit in samenwerking met externe opdrachtgever Edo Ladage van het Bewonersplatform Delfzijl. Vanwege het gebrek aan tijd voor het onderzoek heeft deze manier voor het verkrijgen van relevante informatie uiteindelijk geen voorkeur gehad en is er voor een andere manier gekozen.
Voor dit onderzoek is, net zoals voor het voorgaande onderzoek, gebruik gemaakt van een enquête. De enquête is gebruikt om achter de kleur van de leefstijl van de respondent te komen. De resultaten van de enquête zijn door de SAMR test gehaald en aan de hand van deze test is de kleur van de leefstijl van de respondent bepaald.
De enquête is aangekondigd via de Facebookpagina van Tiny Houses Delfzijl. Ook is er een flyer verspreid bij circa 500 huurders van Acantus in verschillende delen van Delfzijl. Naar aanleiding van de verspreide flyer in delen van Delfzijl, zijn er 19 bruikbare responsen binnengekomen op de enquête. Voor een valide en betrouwbaar onderzoek was dit te weinig.
Om de respons te verhogen heeft Acantus vervolgens een mail gestuurd naar haar huurders in Delfzijl met een link die verwijst naar de enquête. In deze mail is eveneens vermeld dat de geïnteresseerde respondenten kans kunnen maken op een cadeaukaart van Vtwonen ter waarde van €25,-. Naar aanleiding van de mail van Acantus zijn er uiteindelijk 130 responsen op de enquête binnengekomen. Hiermee zijn de resultaten van het onderzoek valide en betrouwbaar.
Om de respons op de enquête eveneens te verhogen is in overleg met Edo Ladage afgesproken om naar de (T)Huis in Delfzijl beurs te gaan en hier een tafel te reserveren. Ook was het idee voor de beurs om hier interviews af te nemen met geïnteresseerden in een Tiny House, waarmee de tweede en derde deelvraag van het onderzoek beantwoord konden worden. Voor deze beurs is gebruik gemaakt van posters ter verduidelijking, een iPad voor de SAMR test en interviewvragen en toepasselijke Tiny Tony Chocolonely. De beurs heeft helaas niet in gewenste mate bijgedragen aan een hoger aantal respondenten of geïnterviewden, omdat het geen goede gelegenheid was om Tiny Houses te promoten. De bezoekers waren niet in juiste stemming omdat hun huidige woning gesloopt wordt en ze hier op zoek zijn naar een nieuwe plek om te wonen. De doelgroep bestond hier ook voornamelijk uit gezinnen en er is gebleken dat dit niet de ultieme doelgroep is voor Tiny Houses.
Voor de beantwoording van deelvraag 2 en 3 van het onderzoek, is gebruik gemaakt van interviews met geïnteresseerden die hun gegevens hebben achtergelaten aan het einde van de enquête. De meeste interviews zijn telefonisch of tijdens een gesprek bij de koffie afgenomen. De interviews zijn niet opgenomen waardoor de gegevens niet veilig gesteld zijn.
11. Advies
11.1 Advies
Dat er interesse is naar Tiny House is in dit onderzoek wel gebleken. Er is gebleken dat er niet specifiek één kleur is die interesse heeft, maar alle kleuren; rood, geel, groen en blauw, zijn geïnteresseerd. Wel is naar voor gekomen dat de meeste mensen die geïnteresseerd zijn, de rode kleur hebben. Ook qua woonwensen past de rode kleur het beste bij het concept Tiny House en is daarom dus de meest kansrijke groep voor dit concept.
Een logische vervolgstap voor Klein Woon Advies zou zijn dat woningcorporatie Acantus een informatiebijeenkomst gaat houden voor de geïnteresseerden. Klein Woon Advies heeft in de enquête een vraag verwerkt dat of mensen geïnteresseerd naar een Tiny House zijn, zij hun gegevens konden achterlaten. Met deze gegevens kan Acantus in contact komen met deze personen.
Tijdens deze informatiebijeenkomst is het van belang dat Acantus in gesprek gaat met de geïnteresseerden. Zo wordt er meer duidelijk wat de geïnteresseerden willen en waar zij behoefte aan hebben, maar weten zij ook wat Acantus van plan is. Voor Acantus is het van belang om niet alleen te doen wat zij willen maar ook te luisteren naar de geïnteresseerden om de kans van slagen des te groter te maken.
Niet alle inwoners van de Gemeente Delfzijl weten wat een Tiny House is en dat er een plan is om ze in Delfzijl te realiseren. Voor Acantus is het van belang na de bijeenkomst een persbericht te maken en uitbrengen. Op deze manier wordt het plan onder de aandacht gebracht bij de inwoners en komen er mogelijk meer geïnteresseerden bij.
Voor het bewonersplatform Delfzijl is dit een logische vervolgstap. Zij vinden het belangrijk dat er wordt geluisterd naar de inwoners van de Gemeente Delfzijl en op deze manier
gebeurt dit. En ook voor de Gemeente Delfzijl is het een logische stap om in gesprek te gaan met de geïnteresseerden. Als het uiteindelijk is gelukt en er staan een aantal Tiny Houses, komt de Gemeente Delfzijl ook positief onder de aandacht.
11.2 Nader onderzoek
Uit het onderzoek van Klein Woon Advies is gebleken dat er wel degelijk interesse is naar Tiny Houses. Dus dan is er nu duidelijk dat er interesse is naar Tiny Houses, welke leefstijl het beste past in een Tiny House en ook de woonwensen hierbij. Een logische vervolg onderzoek, vind Klein Woon Advies, is het zoeken naar een passende locatie voor de Tiny Houses. Wat willen de geïnteresseerden, maar ook wat zijn de mogelijke locaties die de gemeente heeft voor de Tiny Houses.
Literatuurlijst
Acantus (z.j.). Verantwoording toewijzing. Geraadpleegd op 16 oktober 2019, van
https://www.acantus.nl/over-acantus/toezicht-en-verantwoording/verantwoording-toewijzing/
Basismonitor Groningen (2018). Kernstatistieken. Geraadpleegd op 16 oktober 2019, van https://basismonitor-groningen.nl/standvangroningen/samen-leven/kernstatistieken/
BPD. (2015, 1 december). Document Moved. Geraadpleegd op 11 november 2019, van http://www.bpd.nl/media/87025/bpd_publicatie_eenpersoonshuishoudens_lr-web.pdf Bureau Buhrs (2018, 24 april). BSR en belevingswerelden van SAMR | Bureau Buhrs.
Geraadpleegd op 15 november 2019, van https://www.bureaubuhrs.nl/bsr-methodiek-en- belevingswerelden/
Centraal Bureau voor de Statistiek (2019, 10 september). PBL/CBS Regionale prognose 2019–2050: Uitkomsten. Geraadpleegd op 11 november 2019, van https://www.cbs.nl/nl- nl/achtergrond/2019/37/pbl-cbs-regionale-prognose-2019-2050-uitkomsten
De Zeeuw, F. (2016, 1 november). Woonwensen. Geraadpleegd op 10 november 2019, van https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=2ahUKEwiam5 LxsuLlAhWBL1AKHUscA80QFjAAegQIBhAC&url=https%3A%2F%2Fwww.gebiedsontwikkeli ng.nu%2Fdocuments%2F388%2F2016_G_293_NVB_Bouw_woningmarktvisie_23112016.p df&usg=AOvVaw1b0bn2WosMkCgT9FH4Oh4D
Dolff, W. (z.j.). Wenda Doff – Zelfstandig onderzoeker en docent. Geraadpleegd op 11 november 2019, van https://wendadoff.nl/
Encyclo (z.j.). Leefbaarheid - 8 definities. Geraadpleegd op 18 november 2019, van https://www.encyclo.nl/begrip/leefbaarheid
Encyclo. (z.j.). Woonwensen - 2 definities - Encyclo. Geraadpleegd op 18 november 2019, van https://www.encyclo.nl/begrip/Woonwensen
Ensie. (2016, 14 maart). Leefstijl | betekenis & definitie. Geraadpleegd op 18 november 2019, van https://www.ensie.nl/bas-van-setten/leefstijl
Ensie. (2016, 5 september). Tiny house | betekenis & definitie. Geraadpleegd op 18 november 2019, van https://www.ensie.nl/geert-remmelink/tiny-house
Ensie. (2009, 11 december). Vergrijzing | betekenis & definitie. Geraadpleegd op 18 november 2019, van https://www.ensie.nl/redactie-ensie/vergrijzing
FlexHome – ONE (z.j.) Tiny House – Kleine woning. Geraadpleegd op 10 november 2019, van http://www.flexhome-one.nl/
Gemeente Delfzijl (2018, 11 december). Prestatieafspraken 2019 - Gemeente Delfzijl.
Geraadpleegd op 20 november 2019, van
https://www.woongroepmarenland.nl/media/1128/delfzijl-2019-prestatieafspraken-getekend- kopie.pdf
Heijmans ONE (z.j.). Het verplaatsbare huis voor eenpersoonshuishoudens. Geraadpleegd op 10 november 2019, van https://www.heijmans.nl/nl/expertises/heijmans-one/
Kettering, B. (2018, 9 februari). Leisure Leefstijlen nader toegelicht. Geraadpleegd op 15 november 2019, van https://facet-aa.nl/leisure-leefstijlen-nader-toegelicht/
Leefbaarometer (2018). Leefbaarometer - online informatie over de leefbaarheid in alle buurten en wijken. Geraadpleegd op 13 november 2019, van
https://www.leefbaarometer.nl/kaart/?#kaart/details
Leefbaarometer (z.j.). Dimensies en indicatoren. Geraadpleegd op 13 november 2019, van https://www.leefbaarometer.nl/page.php?page=indicatoren
Multiscope (z.j.). Behoefte onderzoek | Multiscope. Geraadpleegd op 18 november 2019, van http://www.multiscope.nl/diensten/kwantitatief-onderzoek/behoefte-onderzoek.html
TBIWOONLAB (z.j.). Innoveren doe je samen! - TBI WOONlab. Geraadpleegd op 15 november 2019, van https://www.tbiwoonlab.nl
TinyFindy (z.j.). Marcontainer model IJmuiden. Geraadpleegd op 09 november 2019, van https://tinyfindy.nl/properties/marcontainer-model-ijmuiden/
TinyFindy (z.j.). Tiny House model Almera 38 M2 Woonoppervlak. Geraadpleegd op 10 november 2019, van https://tinyfindy.nl/properties/tiny-house-model-almera-38-m2- woonoppervlak/
SAMR. (z.j.). LeefstijlvinderTM by SAMR. Geraadpleegd op 11 november 2019, van https://leefstijlvinder.nl
SAMR. (z.j.). Marktonderzoek & fact-based consultancy. Geraadpleegd op 11 november 2019, van https://www.samr.nl
Van Dale (z.j.). Betekenis doelgroep. Geraadpleegd op 18 november 2019, van
https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/doelgroep#.XdJEyi1x9Z0 Van Volkshuisvesting, M. R. O. E. M. (2011, 4 maart). Het inkleuren van voorkeuren, de woonconsument bekent. Geraadpleegd op 11 november 2019, van
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2010/03/24/het-inkleuren-van- voorkeuren-de-woonconsument-bekent
Wikkelhouse (z.j.). Design. Geraadpleegd op 11 november 2019, van https://wikkelhouse.com/#design
Zaken, M. V. A. (2019, 31 mei). Woningmarkt en leefbaarheid in krimpgebieden.
Geraadpleegd op 11 november 2019, van
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2019/05/28/woningmarkt-en- leefbaarheid-in-krimpgebieden
Bijlagen
Bijlage 1 - Begrippenlijst
Begrip Definitie
Leefstijl De wijze waarop een persoon/personen leeft/leven met een gemeenschappelijk kenmerk voortkomend uit voorkeuren op gebied van vrijetijdsbesteding, moraal, achtergrond, kunst en materie. ( Ensie, 2016)
Leefbaarheid Geeft een waarde aan en hoe geschikt een gebied is om in te wonen door een individu of groep. (Encyclo)
Tiny House Is een woning die geheel compleet is, met en op een zeer kleine oppervlakte. Vaak gebouwd voortkomend uit een gedachte genoegen te nemen met minder materie. (Ensie, 2016)
Vergrijzing Toename van het aantal ouderen in een bepaald gebied, zodat het aantal ouderen een groter aandeel uitmaakt dan jongeren in een samenleving. Meestal wordt hier 65 jaar of ouder mee bedoeld. (Ensie, 2009)
Doelgroep Is een bepaalde groep mensen met gemeenschappelijke kenmerken die een organisatie wil bereiken met een bepaald voorstel. (Van Dale)
Behoefteonderzoek Onderzoek naar bepaalde wensen van meerdere personen, zodat daardoor een bepaalde groep uit kan worden gefilterd met
bepaalde zorg/behoefte wensen. (Multiscope)
Woonwensen Wensen die mensen hebben om ergens in een gebied te wonen en ten aanzien van de bouw en inrichting van een woning.
(Encyclo)
Fieldresearch Is het verzamelen, interpreteren van gegevens door middel van enquetes, interviews en observatie.
Respondenten Iemand die een enquete beantwoord.
Individualisme Is een filosofische stroming wat betrekking heeft op het alleen zijn en het individu centraal staat.
Consumentengedrag Is een beschrijving hoe mensen producten kiezen om aan te schaffen.
Sociologisch Heeft betrekking tot sociale relaties tussen mensen
Introvert Is een benaming dat mensen in zich zelf gekeerd zijn . Deze mensen zijn graag alleen en hebben een gesloten houding.
Extravert Gedraging van mensen gericht op sociale contacten; deze mensen laten veel van hun mening en gevoel zien aan anderen.
Psychologisch Heeft te maken met het geest en gedrag van de mens.
Woningcorporatie Is een onderneming/instelling dat zich bezighoudt met het bouwen, beheren en verhuren van woonruimte.
