Les 2 Werken met baby`s

Les 2 Werken met

baby`s

TWIXXEN bij de LWP werken met baby’s

1. Hoofdlijnen van de babyontwikkeling 2. Pedagogisch handelen gericht op baby’s 3. Veiligheid, hechting en welbevinden

4. Activiteiten met baby’s op de kinderopvang 5. Baby’s van deze tijd, ouders van deze tijd

Activiteiten met baby’s op de

kinderopvang

Inhoud TWIXX

 Dagprogramma

 Spel: wat is spel

 Inrichting en materialen

 Spelfases

 Voorlezen

 Beweegkriebels

Doelen TWIXX

 Je kunt benoemen wat het belang is van een goed dagprogramma en wat de kenmerken ervan zijn.

 Je kunt beschrijven waarom spel- en ontwikkelingsmateriaal bijdraagt aan de ontwikkeling van de cognitieve, taal- ,fijne en grove motorische, zintuiglijke en de sociaal-emotionele ontwikkeling van de baby in de leeftijdsfase van 0-2 jaar

 Je kunt omschrijven waarom voorlezen aan baby’s bijdraagt aan de ontwikkeling van een baby

 Je kunt activiteiten noemen en uitvoeren die passend zijn voor baby’s in hun fase van hun ontwikkeling

Hoe kan ik nog meer aansluiten op behoeften van baby’s en hun ouders/verzorgers

Spelen is leren leven

In spel leren kinderen hun mogelijkheden en grenzen. Het belang van spelen -Spel als motor voor de ontwikkeling

-Spel als verbeelding

-Spel als zelfverwerkelijking -De zone van de naaste

ontwikkeling

Een kind speelt niet om zich te ontwikkelen maar

ontwikkelt zich door te spelen

Op welke momenten speel jij nog?

Spelen is enorm belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. Speelt een kind niet of erg oppervlakkig, dan kan dit wijzen op een

ontwikkelingsachterstand

Wanneer is iets spelen?

-Kind is intrinsiek gemotiveerd

-Spel gebeurt spontaan

-Er is betrokkenheid en concentratie

-Geeft een positief gevoel

-Is een doel op zich

Een goed dagschema is een voorwaarde voor het welbevinden van baby’s

 Kijk goed naar de baby’s: wat hebben ze nodig. Stem dagprogramma daarop af.

(interactievaardigheid emotionele ondersteuning)

 Zorg voor een vaste volgorde, herkenbare punten en vaste rituelen (interactievaardigheid structuur en continuïteit)

 Creëer binnen deze vaste volgorde flexibiliteit, pas slaap, eten, verschonen aan aan de individuele behoeften van een baby

(interactievaardigheid respect voor autonomie)

 Zorg voor goede overgangen tussen activiteiten, en benoem deze (interactievaardigheid zeggen wat je doet, benoemen wat je ziet)

 Zorg voor voldoende rustmomenten voor jou en je collega’s

Een goede indeling van de groepsruimte

 Goede indeling ruimte is voorwaarde om goed te kunnen spelen

 Neem je stageplek in gedachten en wissel daarna uit.

- Is er een fijne plek om met baby’s te zitten?

- Waar staan de de kasten? Open/gesloten? Kunnen baby’s erbij?

- Waar staan de commodes? Oog op de groep tijdens verschonen?

- Zijn er hoekjes voor baby’s? Rustige hoekje en bijv. blokken hoekjes.

- Wat hangt er aan de muur? Welke hoogte? Kunnen baby’s ‘t zien?

- Baby’s liggen veel op hun rug. Wat hangt er aan het plafond?

- Is er veel licht? Natuurlijk of via lampen?

 Stel dat je zelf de baby was, hoe zou je de ruimte vinden?

Aandachtspunten over inrichting

 De groepsruimte biedt veiligheid en uitdaging

 De groepsruimte biedt mogelijkheden voor verschillende soorten spel

 De groepsruimte biedt mogelijkheden voor interactie tussen PM-ers en baby’s en tussen baby’s onderling

 De groepsruimte is overzichtelijk voor de PM-ers en voor de baby’s

 De slaapruimte komt tegemoet aan de verschillende slaap-behoeften van de baby’s

Materialen

 Balans tussen veiligheid en uitdaging is belangrijk voor spel

 Kijk bij spelmateriaal naar wat de baby interessant vindt (behoefte)

 Baby’s spelen graag met materialen die aantrekkelijk zijn voor hun zintuigen

 Verschil tussen open en gesloten spel materialen

-Open materiaal: Materiaal dat fantasie prikkelt: Zakdoek, duplo, blokken, boekjes, tasjes, poppen, rammelaar

-Gesloten materiaal: Je kunt er maar 1 ding mee. Batterijspeelgoed. Prikkelt fantasie niet.

Kijk eens om je heen…

Inrichting van de ruimte moet uitnodigen tot spelen

 Baby in (kuip)stoeltjes?

- Weinig stimulerend voor de motoriek

- Baby’s wennen eraan de wereld rechtop te zijn, gaan daardoor niet meer op rug of buik liggen (weinig/niet omrollen, tijgeren, kruipen)

 Rotatiebewegingen zijn belangrijk! Dus niet teveel in wipje/ maxi cosi etc.

Grondbox: veilig en uitdagend

 Buikligging: voorkomt scheefgroei, maakt nek en rugspieren sterker

Speelgoed

 Mobiles of dingen met geluid:

- Kind heeft zelf geen inbreng

- Alle energie gaat uit naar het volgen van de beweging

Baby’s vermaken zich het beste met materiaal waaraan ze veel zelf kunnen ontdekken op veel verschillende manieren.

Bekers, zakdoekjes, doosjes, etc.

Spel

Wat is spel?

 De bedoeling waarmee het gedrag wordt uitgevoerd, bepaalt of er gespeeld wordt of niet.

 Jan en Bas rennen achter elkaar aan. Jan loopt voorop, kijkt steeds achterom. Dan krijgt Bas hem te pakken. Ze duwen en trekken aan elkaar totdat Jan op de grond ligt.

Bas gaat bovenop hem zitten. ‘Zo mannetje, nou heb ik je eindelijke te pakken’

schreeuwt hij. ‘Help, help’! Roept Jan

 Wanneer is hier sprake van spel en wanneer niet?

 Liza is spelconsulente. Een bezorgde moeder van Jochem (4) niet speelt. Zij heeft veel en duur speelgoed voor hem gekocht, maar hij laat het meestal links liggen. Als Jochem tijdens het gesprek tussen moeder en Liza op een stoel voor het aanrecht klimt, wil moeder hem tot de orde roepen. Liza vraagt moeder eerst even te kijken. Jochem draait de kraan open. Een straal water komt tevoorschijn en spat op het aanrecht. Hij draait een paar maal de kraan open en dicht en heeft duidelijk lol in het afwisselend stoppen en stromen van water. Dan laat hij het water even doorlopen, pakt een plastic bekertje en vult dit met water. Vervolgens giet hij het bekertje langzaam en aandachtig leeg in de gootsteen. ‘Kijk’, zegt Liza, ’uw zoontje is aan het spelen’.

Spelfase in de leeftijd 0-2 jaar

 Kinderen zijn in deze leeftijdsfase vooral met de zintuigen en motoriek bezig met de wereld om hen heen.

Sensopatisch spel (senso = zintuig, pathisch = beleven, sensopathisch= zintuiglijk beleven) sensopathisch spel baby

 Het genieten van zintuiglijke indrukken begint al snel na de geboorte

 Wat zie je hiervan terug op je stage?

Manipulerend spel: steeds opnieuw voorwerpen laten bewegen. Kijken wat er met een voorwerp gebeurt. Wat zie je hiervan terug op je stage?

Oefenspel: begint rond 3 a 4 maanden en verdwijnt nooit helemaal. Experimenteren met eigen mogelijkheden. Bijvoorbeeld: slaan tegen rammelaar, kiekeboe, rijmspelletjes. Wat zie je hiervan terug op je stage?

Symbolisch spel: voor het 2^e jaar, hoogtepunt in kleuterfase. Het doen-alsof spel.

Voorwerpen stellen iets voor. Bijvoorbeeld een stok is een pistool, de wasmand een huis.

Wat zie je hiervan terug op stage?

Sensopathisch spel

 Kinderen leren veel van spelen met sensopathisch materiaal

 Vind ik dit fijn?

 Wat vind ik niet fijn?

 Rustgevend

 Emoties en gebeurtenissen verwerken

 Oefenen van motoriek tijdens het spelen,

friemelen, pakken, schenken, scheppen.

 Deze spelvorm is belangrijk voor onder andere de

sociaal emotionele ontwikkeling en motorische ontwikkeling

Manipulerend spel

 Al spelend ontdekken hoe iets in elkaar zit

 Eigen lichaam verkennen

 Auto’tje: Onderzoeken: bekijken, betasten, in de mond stoppen, ermee

gooien, ermee slaan enz. Rammelaars, knisper of knuffeldoekjes, bijtringen, babygym of boxactivity.

Dit legt een basis voor reken- en wiskundige activiteiten.

Spelbegeleiding

Om kinderen te stimuleren in spel en in ontwikkeling ben jij van groot belang

 Benoem wat het kind kan zien, horen, ruiken, voelen (hiermee stimuleer je onder andere de taal ontwikkeling)

 Volg het kind in het spel, neem het niet over Kind volgen in spel

 Stimuleer het spel, bijvoorbeeld door spelmogelijkheden uit te breiden of iets nieuws toe te voegen aan het spel

 Structuur bieden: soms is afremmen of ingrijpen nodig.

 Zelf laten ontdekken!

 Tips: ontwikkel spelmateriaal bv: slang met verschillende stoffen, schatkistje,

‘schoon’ vingerverven, muziekdoosjes maken, rammelaar maken

Materialen die de zintuigen van kinderen aanspreken

1. Materialen om naar te kijken en aan te raken 2. Materialen om aan te ruiken

3. Materialen om te proeven 4. Materialen die geluid maken

Bewegen op muziek

 Baby's houden van muziek

 Je kunt er op bewegen

 In combinatie met voorlezen

Voorlezen, vroeg mee beginnen!

 Boek start

https://www.boekstart.be/

Beweegkriebels

 Waarom bewegen?

 Bewegen in het belang van een goede ontwikkeling . Kinderen die veel bewegen:

- Minder kans op ongevallen (relatief)

- Herstellen sneller bij ziekte

- Mentaal sterker

 Variatie: Binnen, buiten, alleen en samen, vertrouwd en nieuw, rustig en spannend, met en zonder volwassenen om zich heen.

 Jonge kinderen: veel te laten bewegen, spelen en ontdekken.

- Een goed aanbod van beweegspelen/mogelijkheden

Baby 4-6 maanden

 Ze lachen hardop, kunnen handjes klappen, iets vastgrijpen, ze doen geluiden na, kunnen op schoot zitten, steunen met de armen, luisteren naar de eigen naam, beginnen te brabbelen, rollen van buik naar rug en kunnen zelf een rijstwafel eten.

 Maak gebruik van eenvoudig speelgoed of materiaal.

- dingen om tegen te slaan of tegen te schoppen.

- dingen om vast te pakken, aan te voelen.

- Muziek om naar te luisteren en zelf geluid laten maken met bijvoorbeeld een stok of een muziekinstrumentje

Baby 7-9 maanden

 Kan motorisch al veel meer.

- Bewegen naar speelgoed dat wat verder van het kind weg ligt,

- Voorwerpen vastpakken en van de ene in de andere hand doen,

- Omrollen, zich optrekken tot staan en het begint te kruipen.

- Ook brabbelt het steeds meer.

 Kies voor vrij spel worden

- kind bepaald materiaal krijgt aangeboden. In feite kiezen

- kinderen kiezen zelf wat ze met dat materiaal gaan doen op eigen niveau

Let op veiligheid! Orale fase. Alles gaat eerst in de mond.

Baby 10-12 maanden

 Baby kan zelf rechtop gaan zitten, kruipen en proberen te staan of te lopen langs banken, begrijpt bepaalde woorden wat beter, zoals ‘nee’.

 Kruipspelletjes:

- nieuw materiaal net buiten handbereik leggen - muziekspelletjes

Baby 1 – 1,5 jaar

 Grof motorisch gezien al ver ontwikkeld.

- Het kan staan, lopen en bukken. De fijn motorische ontwikkeling is in volle gang. Het oefent met zijn vingertjes en zijn handjes.

 Torentjes bouwen van een paar blokjes, en deze (door een ander kindje) laten omslaan.

 Spelen met kopjes, schoteltjes en lepeltjes. Werken aan verfijning van de grof motorische ontwikkeling: spelen met de bal of ballon, het kind ertegen aan laten schoppen en er achter aan laten lopen. Het kan iets pakken en naar je toe

brengen.

Naar buiten!

 Wandelen

- Standen kinderwagen

Met de groep naar de kinderboerderij?

 Fietsen  wereld verkennen

Gezond! Vitamine D! Weerstand.

Bewegen op muziek

 Zoek voorbeelden op van muziek die je kunt inzetten bij baby’s

 Deel ervaringen met elkaar uit

Opdracht voor op de werkvloer

 Voorlezen doe je al vanaf het 1^e jaar van je opleiding. Maar tijdens deze opdracht is het belangrijk dat je niet alleen bezig bent met het voorlezen (jouw eigen vaardigheden) maar dat je vooral bezig bent met de baby. Zie jij de reactie van de baby. :

Wat zie je bij de baby?

Welk effect heeft het voorlezen op de baby?

 Tijdens de TWIXX krijg je tal van voorbeelden van sensorische activiteiten. Ook hier gaat het vooral om het effect. Wat gebeurt er met de baby tijdens zo’n activiteit. Hoe zie jij dat?

Baby’s van deze tijd, ouders

van deze tijd

Inleiding

Hoe kan ik nog meer aansluiten op behoeften van baby’s en hun ouders/verzorgers?

 'Mijn baby mag alleen biologisch broodbeleg.'

 'Ik wieg mijn baby altijd in slaap.'

 'Mijn baby heeft katoenen luiers.'

 'Mijn baby mag geen speen.’

Iedere ouder kijkt anders tegen de opvoeding en ontwikkeling van kinderen aan.

Hoe creëer jij een goede balans tussen de inbreng van ouders en het pedagogisch beleid van het KDV?

Hoe kan een baby het beste wennen? De communicatie met ouders aangaan is heel belangrijk.

In de kinderopvang

https://www.youtube.com/watch?v=fCHjvm8K6Pc

Baby komt binnen met ouders met bepaalde opvoed ideeën

 Merk je dat?

 Wat vind je daarvan?

 Cultuurverschillen? Ervaring?

 Hoe ga je om met verschillen?

 Neem je je ’eigen’ opvoedwaarden mee in jouw professioneel handelen?

Ouders met verschillende waarden

 Hoe belangrijk jij de vaardigheden in het omgaan met baby’s vindt heeft te maken met:

- Jouw eigen opvoeding

- Het pedagogisch beleid van een KDV

 Ouders denken verschillend over:

- Emotionele ondersteuning (laten huilen of niet)

- Respect voor autonomie (voorzichtig/ baby wel/niet met alles helpen)

- Bieden van structuur (slaaprituelen/ plek van bedje enz.)

- Ontwikkelingsstimulering (wel/niet gericht actief met baby bezig )

Deskundigheid van de PM-er

Je bent je bewust van hoe je werkt en waarom je dat zo doet, en je bent in staat om het uit te leggen aan ouders.

Je bewust worden van je eigen waarden helpt om ….

…de overeenkomsten en verschillen tussen je eigen aanpak en die van anderen onder ogen te zien

…en er op een opbouwende manier over te kunnen praten.

Aspecten in het contact met ouders

1. Welkom voelen

2. Respect voor de autonomie van ouders

3. Structuur in oudercontacten / informatie delen

Hoe doen jullie dat?

Ga met elkaar in gesprek over de volgende vragen en noteer kort jullie conclusie.

 Hoe zorg je dat ouders zich welkom voelen?

 Hoe bied je ouders ondersteuning bij de opvoeding van hun kind?

 Hoe zorg je voor een professionele relatie met ouders?

 Hoe creëer je een relatie waarbinnen ouders zich betrokken en gehoord voelen?

 Hoe verzorg je een overdracht waarbij er aandacht is voor het welbevinden van een baby en de brede ontwikkeling van het kind?

1. Welkom voelen

- Het begint al bij het inschrijven - Brengen en halen

- Afscheidsritueel?

- Oog voor ouders, persoonlijke vragen stellen

- Stille ouders

Alles in het belang van de baby, om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de behoefte.

2. Respect voor autonomie van ouders

 Aansluiten bij wensen en gewoontes ouders

 Elk gezin heeft z’n eigen manieren om met de baby om te gaan. Wat als ouders deze wensen kenbaar maken?

1. Luister eerst goed naar het verhaal van de ouders

2. Voel je niet gedwongen de wens van de ouders ook uit te voeren

3. Neem respectvol aan dat het voor hen belangrijk is om thuis zo te doen.

4. Wens/probleem helder? In overleg een passend antwoord vinden, dat voor iedereen werkbaar en haalbaar is.

Gevolg: De baby voelt het als z’n ouders hem vol vertrouwen bij je achterlaten.

Aansluiten bij wensen en gewoontes van ouders

 LSD: luisteren, samenvatten, doorvragen. Begrijpen jullie elkaar?

 ‘Klopt het dat’, ‘Ik hoor u … zeggen’ .. ‘Ik zie dat’…

 Leg uit waarom iets niet zou kunnen

 Respect voor hun visie en gewoontes

 Zoek samen naar passende oplossingen

Ouders uit andere culturen

Andere landen en culturen, andere omstandigheden, sociaal milieu.

Gewoontes die ver af staan van hoe je het zelf aan zou pakken.

 Blijf met elkaar in contact (nieuwgierig naar gewoonten)

 Blijf zoeken naar aansluiting

 Wees je bewust van je eigen vooroordelen

3. Structuur in oudercontacten

Nieuwe baby in de groep:

Uitwisselopdracht: Hoe is het ’wennen’ op jouw KDV geregeld?

Wat vind je daarvan?

Wanneer kan een baby het beste starten in een KDV?

 Eenkennigheid

 Onveilig

Een nieuwe baby in de groep, samen wennen

 Baby komt meerdere dagdelen wennen

 Routine van thuis wordt overgenomen

 2x komt de moeder of vader ook mee

- Leidster KDV observeert en gaat achteraf in gesprek

- Leidster neemt zorg langzaam over (moeder of vader er nog bij)

 Steeds meer duidelijkheid: welke gewoontes zijn goed over te nemen, welke niet.

- Geef aan welke punten lastig waar te maken zijn.

- Zoek een oplossing

- Maak een stappenplannetje

Hoe de ouders informeren?

Er zijn meerdere manieren om ouders te informeren over hoe het gaat met hun baby.

Welke manieren worden er op jouw KDV gebruikt? En waar geef je de voorkeur aan?

Belangrijk: Er is 1 duidelijke lijn en ouders worden genoeg geïnformeerd.

Heb je dat idee?

Kindbesprekingen

 10 minuten gesprekken met ouders voordelen:

- Rustige omgeving/ tijd

- Baby komt beter tot z’n recht in een gesprekje zonder ‘ruis.’

- Er is voldoende tijd om vragen te bespreken

- Leidster kan in alle rust praten met ouder, zorgt voor wederzijds vertrouwen

 Kindbespreking met collega’s Voordelen:

- Mooie dingen delen

- Zorgen delen -> collega’s hebben soms tips/ originele oplossingen

- Als het nodig is kan er snel (met ouders) besloten worden tot inschakelen hulp (fysio, arts enz.)

Opdracht: Rollenspel

 Casus in groepjes van 4:

 Ouder, leidster, 2 observatoren

 5 minuten Voorbereiden

 5 minuten Gesprek voeren

 5 minuten Nabespreken

 Observatoren hebben evt. pen en papier nodig

Conclusie

 In het contact met ouders is het belangrijk dat:

 Ouders zich welkom, begrepen en gehoord voelen

 Er een samenwerking is

 Je vaardig bent in het voeren van gesprekken (LSD)

 Je respect hebt voor de autonomie van ouders

 Je informatie met hen deelt over het welbevinden en ontwikkeling van hun kind

Intervisie

Intervisie : contact met ouders

Introductie De inbrenger beschrijft kort en feitelijk de situatie en zijn vraag. >3 min.

Probleemverkenning De groepsleden nemen even – in stilte – tijd om hun vragen te noteren. > 5 min

Feiten verzamelen door open vragen te stellen (geen advies geven). > 15 min Analyse Groepsleden analyseren met elkaar de kern van het probleem. > 10 min Adviesronde Ieder groepslid formuleert wat een advies voor de inbrenger. > 10 min Afronding De inbrenger geeft aan welke adviezen hem aanspreken en waarom.

Aan wat voor een vragen kan je denken?

 Voorbeelden:

- hoe ga ik om met een ouder die te lang blijft hangen bij het wegbrengen?

- Hoe ga ik om met een ouder die een andere taal spreekt en niet echt afscheid neemt van het kind?

- Hoe ga ik om met een ouder die moeilijk contact maakt en het kind met een briefje achterlaat?

- hoe ga ik om met een ouder die (te) veel specifieke wensen heeft voor de zorg van zijn/haar kindje?

Kinderopvang in andere

landen

Over de grens…

 Wat weet je over opvang in andere landen?

https://www.spreaker.com/user/10683611/podcast-over-werken-met- babys

Kinderopvang in andere landen…

Interactie begeleiding en andere aanvullende informatie

 https://www.zonnekinderen.nl/interactie-met-babys-en-dreumesen/

 https://www.swpbook.com/boeken/48/opvoedingsondersteuning-en-pedagogische- thuishulp/713/baby-s-in-beeld

 https://www.isala.nl/patientenfolders/5846-video-interactie-begeleiding-bij-pasgeborenen/

 Artikel over bewegen

 Artikel over meertaligheid