Bij nieuwe digitale toepassingen vergeten we vaak iets belangrijks: de gebruiker. Nick Degens van de Hanzehogeschool pleit voor ‘minder dromen, meer doen’

Bij nieuwe digitale toepassingen vergeten we vaak iets belangrijks:

de gebruiker. Nick Degens van de Hanzehogeschool pleit voor

‘minder dromen, meer doen’ | Opinie

Nick Degens • 4 februari 2021, 07:00 • Meningen

Van 8 tot en met 10 februari staat Noord-Nederland in het teken van

digitalisering. Niet alleen door Nederland Digitaal, de jaarlijkse conferentie die het kabinet dit keer in nauwe samenwerking met Groningen

organiseert, maar ook door de vele activiteiten die continu in Drenthe, Friesland en Groningen plaatsvinden.

Als lector op de Hanzehogeschool Groningen houd ik me bezig met het bedenken, ontwikkelen en het gebruik van allerlei apps, vormen van Virtual Reality (VR) en serious games . Daarvoor werken wij altijd samen met de praktijk, het bedrijfsleven en bewoners. In dit proces is niet alleen de technologie zelf belangrijk, maar juist de achterliggende vraag: waarom hebben we die technologie eigenlijk nodig? Gaat een dure en realistische VR-simulatie nou echt het probleem oplossen, of willen we daar alleen maar mee aan de slag omdat het er zo sexy uitziet?

Kinderen van de bank af

Deze vraag staat voor ons als onderzoekers, docenten en studenten centraal in ons werk; we kijken naar allerlei vormen van technologie die een rol kunnen spelen in het ondersteunen van maatschappelijke

uitdagingen. Zoals bijvoorbeeld het gebruik van augmented en virtual reality om ambulanceverpleegkundigen te ondersteunen in hun werk, leuke games om kinderen van de bank af te krijgen en te gaan bewegen of - iets heel anders - een gepersonaliseerd systeem dat je helpt om in een nieuwe stad de voor jou geschikte culturele activiteit of locatie te vinden.

Bovenstaande voorbeelden zijn concrete projecten, maar er wordt in het algemeen over digitalisering vaak gesproken vanuit een extreem

toekomstbeeld: robots die de wereld gaan overnemen, chatbots die de huisarts vervangen of een computersysteem dat het verkeer automatisch aanstuurt zodat we zelf niet meer hoeven op te letten. Dat zijn zeker ook vragen waar we over na moeten denken, maar niet de vragen die nu voor ons van belang zijn!

Online lesgeven

De laatste ontwikkelingen gaan namelijk minder snel dan we zouden willen;

kijk maar eens hoe lang het duurt om het elektronisch patiëntendossier (EPD) efficiënt te regelen, hoe weinig vernieuwend de tablet-rage in het onderwijs eigenlijk is geweest en hoe minimaal de corona-app gebruikt wordt. Om het nog maar niet te hebben over de complexiteit van online lesgeven.

Dat komt omdat we vaak denken vanuit de technologie. En daarbij

vergeten we iets belangrijks: de uiteindelijke gebruiker. Technologie wordt altijd ingezet in een specifieke context en er is altijd iemand die het moet gaan gebruiken. De inzet van de technologie wordt daarbij vooral beperkt door het vermogen van de gebruiker, iemand die wellicht geen tot weinig digitale vaardigheden bezit. En vaak ook geen tijd heeft om dat te leren, want op het werk is het al druk genoeg.

Digitale la

Het gevolg: de grootste dromen over de mogelijkheden van technologie blijven vaak in de digitale la liggen. Willen we de digitale transformatie serieus nemen, dan moeten we een andere filosofie gaan hanteren.

Dat betekent dat we interdisciplinair samen moeten werken: met

technologen, filosofen, psychologen, doeners & denkers, mbo, hbo & wo, mkb, overheid, burgers en nog veel meer partijen. En we moeten in deze samenwerking juist niet meer zélf het hele wiel willen uitvinden (of zelfs bedenken), maar deze samenstellen met de spaken die anderen al hebben liggen. Minder dromen, meer doen!

Noord-Nederland is een innovatieve regio op het gebied van digitalisering.

Op de site www.noordendigitaal.nl wordt dat goed zichtbaar. Daar werken wij met 34 partijen samen: gemeenten, provincies, mbo, hbo en wo,

bedrijven en instellingen, allemaal uit het Noorden.

Ik pleit ervoor dat we die samenwerking steeds sterker voortzetten en steeds groter maken, zodat er op den duur niemand meer achterblijft in de digitale revolutie.

Dr. Nick Degens is lector User-Centered Design aan de Hanzehogeschool

Groningen