• No results found

MVT-ONDERWIJS Hoe willen we het hebben en wat willen we weten?

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "MVT-ONDERWIJS Hoe willen we het hebben en wat willen we weten?"

Copied!
1
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

44

Levende Talen Magazine 2016|8

45

Levende Talen Magazine 2016|8 Op 22 september organiseerde het

Meesterschapsteam Vakdidactiek MVT in Utrecht een studiedag over mvt- onderwijs en onderzoek. Ruim 50 le- rarenopleiders, docenten, uitgevers, afgevaardigden vanuit onder andere let- terenfaculteiten, SLO, Expertisecentrum MVT, Duitslandinstituut en Levende Talen zaten met elkaar aan tafel om in gesprek te gaan over de volgende twee vragen:

(1) hoe zien wij het mvt-onderwijs van de toekomst; (2) hoe kunnen we de vakdi- dactische onderzoeksagenda zo inrich- ten dat we dit onderwijs het beste kun- nen ondersteunen?

Als basis had het Meesterschapsteam MVT een discussiedocument over het huidige en toekomstige mvt-onder- wijs opgesteld. Vooraf was deelnemers gevraagd dit stuk te lezen. Een van de doelen van de studiedag was om het dis-

cussiedocument voor te leggen aan een breed panel bestaande uit een gemê- leerd gezelschap van partijen die betrok- kenen zijn bij het vreemdetalenonderwijs om zo te komen tot aanvullingen, aan- passingen en nieuwe inzichten.

Versterking van het mvt-onder- wijs

In de ochtendsessie hadden de deel- nemers de mogelijkheid een pitch te verzorgen. In sommige bijdrages werd zorg uitgesproken over het Nederlandse vreemdetalenonderwijs, maar in het overgrote deel van de pitches kwamen vooral veel waardevolle suggesties voor versterking van het mvt-onderwijs. Zo werden er voorbeelden gegeven waarin vakoverstijgend werken en taalbewust- zijn leiden tot verdieping en verbreding van ons vreemdetalenonderwijs. Een

concreet voorbeeld van taalbewustzijn werd gegeven voor uitspraakonderwijs, gekoppeld aan onderzoek daarnaar.

Andere voorstellen schetsten het (ide- ale) mvt-onderwijs als onderwijs waarin ruimte is voor (vrij) lezen, voor een taak- gerichte aanpak en waarin de doeltaal veelvuldig klinkt in het klaslokaal.

Daarnaast waren er bijdragen waarin de rol die het vreemdetalenonderwijs zou moeten vervullen, aan de orde kwamen.

Zo volgden er warme pleidooien voor geëngageerd talenonderwijs waarin je leert niet alleen je eigen maar breder, de wereld te begrijpen. Daarnaast moet ons onderwijs zo zijn dat het de leer- ling voorbereidt op de huidige commu- nicatieve, diverse, interculturele context en dat het tegelijk flexibel is, want de wereld verandert ook. Verder zou het vreemdetalenonderwijs moeten worden

kroniek

MVT-ONDERWIJS

Hoe willen we het hebben en wat willen we weten?

gezien als leermiddel om met anderen te communiceren en zo te leren. Naast alle voorstellen klonk ook de waarschu- wing de toegankelijkheid en kwaliteit van het mvt-onderwijs in het oog te hou- den. Naar aanleiding van eigen onder- zoek van Levende Talen werd gepleit voor (her)invoering van een minimum- of adviestabel voor het aantal contacturen (zie ook LTM 2016-6, p. 47–48).

Ideeën

Na de lunch werd er in drie parallelle groepen verder gediscussieerd over taal- vaardigheid, taal- en cultuurbewustzijn en interculturele competenties. Deze discussies werden geleid door Sebasti- aan Dönszelmann (VU), Judith Richters (Levende Talen) en Alessandra Corda (HvA & Expertisecentrum MVT), die ook de hoofdlijnen van de discussies hebben samengevat tijdens een afsluitende ple- naire sessie. In alle groepen was ruimte om te reageren op het discussiestuk zo- als dat door het Meesterschapsteam MVT was opgesteld en op de pitches die in de ochtend gehouden waren. Vervolgens werd geïnventariseerd op welke terrein onderzoek nodig werd geacht.

Wat opviel in de verschillende groe- pen was de positieve en constructieve sfeer waarin ideeën werden uitgewis- seld en besproken. De deelnemers waren nagenoeg unaniem van mening dat er kansen waren ter versterking van het vreemdetalenonderwijs en dat die gevonden konden worden in het bieden van meer inhoud binnen het schoolvak en dat het onderwijs zich niet dient te beperken tot enkel taalvaardigheidson- derwijs. Zo werden er suggesties bespro- ken voor meer cultuur(bewustzijn) in het

mvt-onderwijs en ook voor taalbewust- zijn. Hoewel de begrippen meer toe- lichting behoefden, werden al verschil- lende concrete voorbeelden genoemd.

Opgemerkt werd daarbij dat deze inhou- delijke verdieping en verbreding zich niet moest beperken tot bovenbouwklassen in het havo en vwo, maar zeker ook moesten worden uitgewerkt voor het vmbo. Daarbij werd tevens aangegeven dat hiervoor een curriculum moet wor- den ontwikkeld met aansprekend mate- riaal voor docenten. Nu al bestaande goede praktijken moeten gedeeld wor- den met docenten. Verder moet wor- den onderzocht hoe zowel docenten als leerlingen aankijken tegen deze vernieu- wingen en of het de motivatie van de leerlingen beïnvloedt. Zowel toetsing van taal- en (inter)cultuurbewustzijn als ook de aanpak die deze terreinen binnen lerarenopleidingen en nascholing moe- ten hebben, werden genoemd als punten van aandacht en onderzoek.

Onderzoeksthema’s

In twee van de drie groepen werd ook de rol van grammatica besproken, waarbij werd geopperd onderzoek te doen naar alternatieve vormen van grammaticale instructie en de hoeveelheid, om te ko- men tot een weloverwogen keuze van grammaticale structuren, passend bij een communicatieve aanpak en waarin inzichten uit taalverwervingsonderzoek worden meegenomen. De onvrede die heerst over de bestaande cse-toetsing en het onevenredige gewicht dat lees- vaardigheid daarbij krijgt, waren aan- leiding om onderzoek te wensen naar de samenhang van en relatie tussen vaar- digheden en de implicaties voor toet-

sing. Andere thema’s die aangedragen werden als onderzoekthema’s waren onder andere meertaligheid, taalpluri- formiteit, differentiatie en docentpro- fessionalisering.

Ook in de middagsessie werden zor- gen over de toekomst van het moder- nevreemdetalenonderwijs in Nederland geuit. De positie van de vreemde talen anders dan Engels is kwetsbaar als moge- lijk de verplichting van twee moderne vreemde talen in de onderbouw wordt losgelaten (Platform Onderwijs 2032).

Verder werd geconstateerd dat in het voorstel van het Platform de visie op cul- tuur beperkt is en focust op het kunstzin- nige, maar dat juist een bredere opvatting inclusief burgerschap het talenonderwijs kan versterken. Interculturele competen- tie kan daarbij als rode draad in het mvt- onderwijs op alle niveaus terugkomen.

Uitwisseling met bijvoorbeeld docenten geschiedenis, maatschappijleer en filo- sofie worden daarbij in de ontwikkel- en uitvoeringsfase belangrijk geacht.

De aangedragen suggesties voor zowel het discussiestuk als de onder- zoeksthema’s worden door het Meesterschapsteam verwerkt in nog vol- gende documentatie en kunnen worden gebruikt bij toekomstige financierings- ronden van promotieonderzoek zoals Dudoc-Alfa.

Wilt u op de hoogte gehouden wor- den van de verdere activiteiten van het Meesterschapsteam MVT of met ons in gesprek gaan? Aarzel niet om ons te mai- len; onze contactgegevens vindt u op de website <vakdidactiekgw.nl>. ■ Marjon Tammenga-Helmantel

& Bert Le Bruyn

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Sectororganisaties voor het primair onderwijs (PO-Raad), sociaal werk (MOgroep) en Brancheorganisatie kinderopvang willen daarom de doorgaande leerlijn van kinderen van 0-12

Sociaal Werk Nederland wil weten of sociale technologie voor het sociale werk van toegevoegde waarde is, of kan zijn, en doet onderzoek naar de (h)erkenning en

Juist omdat we niet uit kunnen gaan van een homogene en statische cultuur wordt tegenwoordig vaker gekozen voor het begrip cultuurreflexief, om daarmee de ontmoeting

Het lijkt erop dat er een enorme kloof gaapt tussen wat er in de lessen Nederlands op het mbo (en mogelijk ook op het voortgezet onderwijs) gebeurt en de didac- tiek die nodig is

In basis is de leningenportefeuille van Veiligheidsregio Noord-Holland Noord afgestemd op het kunnen uitvoeren van de haar gestelde taken. In het verleden zijn kortlopende

De gemiddelde Nederlander vindt 86 jaar een mooie leeftijd; dat is duidelijk hoger dan de inschatting die men maakt van de gemiddelde leeftijd waarop mensen in Nederland op dit

(begeleider:) 05:09 Nou ja ik zou zeggen je moet ook je moet eerder op zoek gaan naar die geluiden die je die je werk zeg maar verbeteren. Dus je moet eigenlijk naar de

The other side of this problem is that the History teachers seem to have been ineffective in their teaching and preparing the candidates in the acquisition of satisfactory