Van de voorzitter

Partijblad van de Volkspartij

voor Vrijheid & Democratie · Ric:hard Ellis

' ^' -

International

Property Consultants Gebouw Hirsch Leidseplein 29 1017 PS Amsterdam Telefoon 020-26 26 91

JANUARI 1991, NR. 1392 HOOFDREDACTEUR: RENY DIJKMAN CORRESPONDENTIE-ADRES WD, POSTBUS 30836, 2500 GV 'S-GRAVENHAGE

Lof van partijraad voor ,,Ongebroken Lijnen~or.RENYDIJKMAN

APELDOORN- De partijraad heeft op 12 januari in zijn nieuwe samenstelling zonder voorbehoud zijn grote lof uitgesproken over het discussiestuk van de commissie-Nord: "Ongebroken Lijnen - een liberaal perspectief'. Het stuk dat, zoals VVD- voorzitter Ginjaar het in zijn inleiding schetste, niet is bedoeld als voor-ontwerp van een verkiezingsprogramma, maar in zijn totaliteit en op onderdelen tot discussie binnen de gehele partij zal leiden. "Kortom, een stuk dat als basis zal moeten dienen voor de komende zo noodzakelijke inhoudelijke discussie bin- nen de partij." De voorzitter sprak zijn vertrouwen uit dat de VVD-leden deze discussie graag zullen aangaan, "omdat de VVD-leden ervan overtuigd zijn dat het noodzakelijk is die toekomst met duidelijke liberale ideeën tegemoet te treden".

Geen details

Commissievoorzziter Hans

ontraadt bij voorbaat bepaalde coalities af te wijzen of aan te prijzen voordat duidelijk is met wie een akkoord mogelijk zou zijn, waarin wij onszelf voldoende her- kennen."

zich de avond en de nacht vooraf- gaand aan de partijraad afge- speeld.

Dankzij de VVD-fractie moest premier Lubbers met het duide- lijke antwoord komen dat, ingeval er een oorlog uitbreekt, de twee Nederlandse fregatten onder Amerikaans commando komen.

Deze uitspraak stond lijnrecht op hetgeen door PvdA-fractieleider Wöltgens was beweerd, namelijk dat in geval van oorlog Nederland zich opnieuw zou beraden op deelname daaraan. Daaruit bleek wel dat de kabinetsbrief aan de Kamer niet op alle punten even duidelijk was.

Bolkestein in het Kamerdebat:

"De vrede wordt niet gediend met halfslachtige maatregelen. Wie met dictators te maken heeft, moet zich zo stevig mogelijk op- stellen. Dat is de les van de jaren dertig. Toen zijn demQcratieën besluiteloos geweest en we ken- nen de gevolgen. In Saddam Hoesseins wereld van totaal ge- weld worden tegenstanders ge- liquideerd en is dialoog een on- bekend begrip. Dat is eergisteren in Genève helaas nogmaals be- wezen. De hechtheid en onverzet- telijkheid van deze unieke inter- nationale coalitie zijn dus de beste waarborg voor de vrede. Nu en vooral ook op termijn."

De inhoudsopgave treft u in dit nummer op pagina 2.

" ... Bij dit alles is de rol van de Verenigde Staten cruciaal. Ame- rika heeft de consensus gesmeed waarop de 12 Veiligheidsraad- resoluties zijn gebaseerd. Het Amerikaans beleid heeft geleid tot die multi-nationale macht van 28 VN lidstaten in de Golf. Amerika is de magneet die deze internatio- nale macht bijeen houdt."

... Gestel dat de VS hadden ge- zegd: de Europese belangen in het geding zijn groter dan de onze, dus Europa is aan zet! Is er iemand die denkt dat de Europese landen dan een coherent en effectief be- leid hadden gevoerd? Of wij het leuk vinden of niet: Amerika is het enige land dat leiding kan ge- ven in een crisis als deze."

De commandanten van de fregatten zijn Frits Bolkestein er dankbaar voor. Nu weten zij ook- eindelijk - waar zij aan toe zijn. • Nord benadrukte in zijn korte

speech: "Wij hebben uitwerking van onze uitgangspunten verme- den. ;Niet alleen vanwege de ge- wenste kortheid, maar ook omdat wij vonden dat die uitwerking niet van ons maar vanuit de partij moet komen... De leden zullen onze stellingen aanvullen, cor- rigeren en preciseren. Heel sterk hebben wij de nadruk gelegd op de invloeden die van buitenaf zullen komen, van datgene wat er in de wereld om ons heen gebeurt. We hebben het toegespitst op de Eu- ropese integratie en de instorting van het communisme met de daaraan verbonden machtsver- schuivingen in de wereld." En waarschuwend - gezien de mon- diale crisissituatie -: .. Het is nog niet zover dat onze zwaarden tot bloemscharen kunnen worden omgesmeed. De ontwikkelingen in de Sovjet-Unie zijn zorgbarend en de crisis in de Perzische Golf is bezig haar hoogtepunt te berei- ken. Ons land is daar ten nauwste bij betrokken."

Voorronde

Van de voorzitter

Classificatie

Doorgaand over "Ongebroken Lijnen - een liberaal perspectief' ging Hans N ord nog nader in op het feit dat bij ieder stuk dat door de VVD wordt geproduceerd de buitenwereld vraagt: "Is dit nu een ruk naar links of naar rechts?''.

"Wij hebben in ons stuk de traditionele links-rechts classifi- catie als ouderwets bestempeld.

Als niet goed meer hanteerbaar en niet meer passend bij de moderne omstandigheden. Wij vonden het beter en noodzakelijker te con- stateren dat er drie hoofdstro- mingen zijn. Wij menen dat deze drie in wisselende coalities re- geringsverantwoordelijkheid zouden moeten dragen, omdat de democratie op die wijze het beste functioneert.

In verschillende ons omrin- gende landen gebeurt dat, bij ons niet. Wij hebben dat in beginsel een ongezonde toestand genoemd.

Daarom hebben wij voor onze Partij een opstelling bepleit die

De partijraadsleden kregen de . gclegenhéd om als eersten gl-obaar commentaar te leveren op

"Ongebroken Lijnen". Pas nadat de resoluties per hoofdstuk vanuit de partij zijn binnengekomen en door de commissie-Nord zijn voorzien van commentaar (publi- katie in V&D van 12/3) en de uit- spraken van de ledenvergadering van 5 en 6 april zijn verwerkt, zal het rapport zijn definitieve vorm hebben.

Bij enkele partijraadsleden bestond de zorg dat na die datum de belangstelling zou kunnen af- nemen. VVD-voorzitter Ginjaar beloofde dat het bestuur zich over de follow-up zal beraden en kc- voorzitter Haafkeus wees de aan- wezigen op de themacongressen die gedurende dit jaar op basis van dit rapport zullen worden ge- houden.

De tijd leek te kort. De hoofd- stuksgewijze behandeling baarde rond de lunch zorgen. Men was pas tot hoofdstuk 4 gevorderd en het rapport telt er 10. In de mid- dag werd stevig de pas erin gezet, zodat geen tweede partijraads- vergadering gepland hoefde te worden.

Om de discussies in de afdelin- gen die nog volop in gang zijn niet te beïnvloeden gaan wij in dit artikel niet nader in op de thema's, die vanuit de partijraad bijzondere aandacht kregen.

Lof voor Bolkestein

Buiten de officiële planning om was plaats gemaakt voor een speech van politiek leider Bolkes- tein. Groot was de waardering van de aanwezigen dat hij het initia- tief had genomen de Kamer terug te laten roepen van het reces voor de debat n.a.v. een brief van het kabinet van 8 januari over de rol van Nederland in geval de situatie in de Golf escaleert. Dit debat had

G

Wij staan daarbij aan de voor- avond van een aantal belangrijke gebeurtenissen. In het buitenland allereerst de Golf-crisis, waarvan wij allen hopen dat deze op een vreedzame wijze kan worden op- gelost, maar waarvan ook zeker is, dat een optreden als door Irak vertoond, moet worden bestreden, zonodig met alle daartoe strek- kende middelen.

En dan de situat~e in de Sovjet- Unie, waarbij wij vurig moeten hopen dat de eerder ingezette, hoopvolle ontwikkelingen niet zullen worden afgeremd.

In ons eigen land wachten ons de tussenbalans en de Statenver- kiezingen. Als één ding inmiddels duidelijk is geworden dan is het wel dat het financieel-economisch beleid van het kabinet op drijf- zand is gebouwd. Dat zogenaamd nieuw beleid is ingezet zonder deugdelijke financiële dekking.

Integendeel de problemen worden vooruitgeschoven. Voor. de oplos- sing van zijn problemen staan het kabinet ombuigingen ter beschik- king; het zal echter tevens terug- grijpen op het aloude stokpaardje van de PvdA t.w. lastenverzwa- ringen met name voor de midden- en hogere inkomens en het be- drijfsleven. Waar zulk beleid toe ieidt hebben we al eens eerder meegemaakt.

Maar ook anderszins kan dit kabinet de toets der kritiek niet doorstaan. Teveel luchtballonnen, die snel worden doorgeprikt; te- veel tegengestelde uitlatingen van bewindslieden, als teken van grote onzekerheid. In feite een kabinet zonder uitstraling, zonder daadkracht. Een kabinet waarvan de bewindslieden met elkaar via

de media discussiëren. Een dui- delijk teken van zwakte.

Op 26 januari begint onze verkiezingscampagne · voor de Statenverkiezingen van 6 maart.

Ik behoef u niet te zeggen hoe be- langrijk deze verkiezingen zijn.

Niet alleen als graadmeter voor de landelijke politiek, maar ook om te zorgen dat wij met grote liberale fracties in de provinciale staten terugkeren. Dat is belang- rijk voor het provinciaal beleid, maar ook voor de machtsverhou- dingen in de Eerste Kamer. De opkomst voor de Statenverkie- zingen is nooit erg groot. We zul- len de kiezers met argumenten duidelijk moeten maken waarom deze verkiezingen zo belangrijk zijn en waarom het zo belangrijk is dat zij op de VVD gaan stem- men. En als de andere partijen soms een liberaal idee overnemen, dan wil dat nog niet zeggen dat zij daardoor liberaal zijn geworden.

Integendeel. Dit wordt nog wel eens vergeten.

In dit verband mag de par- tijraad van zaterdag jl. sym- bolisch worden genoemd. Een vernieuwde partijraad, die in zijn samenstelling meer rechtstreeks de leden vertegenwoordigt. Met als onderwerp van discussie het rapport van de commissie-Nord

"Ongebroken lijnen- een liberaal perspectief'. Naast deze column treft u het verslag. Ik beperk mij tot de constatering dat het een goede pa..1;ijraadsvergadering was, waar met enthousiasme werd gediscussieerd over de po- litieke lijnen van de VVD in de toekomst. Een partijraad die hoop en vertrouwen geeft voor de toe- komst. Waarover nog tijdig voor de jaarlijkse algemene verga- dering op 26 en 27 april zal wor- den gerapporteerd.

Maar het andere werk gaat ook

door. Het hoofdbestuur is druk doende met een verdere uitwer- . ldng van het Verenigingsplan.

Allereerst natuurlijk de inhoude- lijke discussie, te voeren aan de hand van door de partijcommis- sies op te stellen werkdocumen- ten. Enige van deze themacon- gressen zijn reeds gehouden, an~

dere zullen volgen. Waarbij het rapport van de commissie-Nord en de daarover genomen besluiten op de buitengewone algemene vergadering van 6 april aan- staande als basis kunnen dienen.

Hard wordt gewerkt aan de verdere opzet van een professio- neel public-relations-beleid, dat zich over een reeks van jaren zal uitstrekken. Vorming en scholing blijven belangrijk voor politici en bestuurders, professionelen en vrijwilligers. Het is aan het hoofdbestuur daar steeds opnieuw vorm en inhoud aan te geven.

Interne en externe communi- catie, zowel van de politiek als de partij, naar leden en niet-leden.

De hernieuwde VVD-Expresse is daartoe een uitstekend medium.

De resultaten van een lezerson- derzoek zullen de basis moeten vormen voor een nieuw redactio- neel beleid van Vrijheid & Demo- cratie.

Afronding van de zo brood- nodige herziening van de regle- menten en partijstructuur zal op een buitengewone algemene ver- gadering van 5 oktober kunnen plaatsvinden.

Voorwaar, een druk program- ma. Alleen de voortdurende inzet en betrokkenheid van onze vele vrijwilligers zullen dit mogelijk maken. Het hoofdbestuur wil hen daarvoor oprechte. dank betuigen.

JANUARI 1991

Sociale vernieuwing volledig doorgelicht

WOLFHEZE -In een drietal weekendsessies hebben ruim dertig VVD-ers tijdens de topkadercursus in Hotel Wolfheze zich ver- diept in alle facetten die samenhangen met het begrip "sociale vernieuwing''.

Een keur van inleiders legde, steeds op andere deelterreinen, de mogelijkheden en onmogelijk- heden van de sociale vernieuwing onder de loupe. Deskundigen vanuit het bedrijfsleven en diver- se politieke partijen lieten hun licht over dit onderwerp schijnen.

Maar dat hield niet in dat de cur- sisten zich passief konden opstel- len. Huiswerk, projecten in groepsverband en gedegen trai- ning op het gebied van presen- tatie- en discussietechnieken ma- ken deze cursussen beslist niet eenvoudig.

Elk jaar wordt een dergelijke sessie door de Haya van So- merenstichting, bijgestaan door de stuurgroep vorming en scholing en trainers, terdege voorbereid en begeleid.

Tot de laatste avond was het dan ook een bloedserieus gebeu- ren. Maar toen verschenen twee

Cursusvoorzitter Loek Hermans en vice-fractievoorzitter Hans Dijkstalluisteren aandachtig naar de vragen van een cursist.

sinterklazen: een zwarte met wit- te Pieten en een witte met zwarte Pieten. Toen is er dan ook even gedold.

Die laatste zondagochtendses- sie was het weer gewoon werken geblazen, waarvoor de voorzetten

foto's: PETER DRENT B.V.

werden gegeven door Frits Bol- kestein en Hans DijkstaL

De Haya van Somerenstichting kadert terdege. Tijdens de cur- sussen ziet men dan ook de deel- nemers en deelneemsters groeien in kennis en mondigheid. •

Nauwlettend volgden de mensen aan de tafel achter in de zaal de discussies en inleidingen. V.l.n.r. Carafine Kwek- keboom - adjunct secretaris Vorming en Scholing, Jan Broekhuis - trainer, lneke Sybesma - medewerkster algemeen secretariaat, Dick van Kalkeren - P.R.- functionaris WO, René Klaassen - trai- ner, Frans Steenmeijer - hoofdbe- stuurslid belast met de portefeuille vor- ming en scholing en Hans van den Broek - lid van de stuurgroep.

INHOUDSOPGAVE Een verslag over de par- tijraad van afgelopen zater-

dag, pag. 1

Frits Bolkestein over 1991.

pag.3

De Utrechtse Gedeputeerde Cees van den Oosten meent dat bij de komende verkiezin

gen voor de VVD de kansen voor het grijpen liggen.

pag.3

Dick Dees zette in 10 punten het VVD-mediabeleid op

papier.

pag.4

Landbóuw, hét onderwerp dat voortdurend in de belang- stelling blijft staan. Agrariër

en Tweede-Kamerlid Piet Blauw verhaalt van de hoed

en de rand.

pag.5

Maar ook de onafhankelijke jongerenorganisatie, JOVD, heeft zo haar eigen ideeën

over die landbouw.

pag.13

De Amsterdamse loco-burge- meester Frank de Grave voelt

zich als een vis in het water.

Een interview met een bevlo- gen politicus.

pag.6

En nu komt er echt schot in de statencampagne. Hierover

meldt PR-manager Dick van Kalkeren u alles.

pag.7

De VVD-opvattingen over adequate ontwikkelingssa- menwerking wijken aanzien-

lijk af van die van minister Pronk. Erica Terpstra gaat

daar uitvoerig op in.

pag. U

In dit zeer dikke blad treft u twee beschrijvingsbrieven, namelijk voor het congres van

5 en 6 april in De Flint in Amersfoort en voor de 44ste

jaarlijkse algemene verga- dering van 26 en 27 april in Krasnapolsky in Amsterdam.

Beide zijn in een apart katern opgenomen.

Daarnaast is bijgevoegd het technisch advies en groslijst

Eerste Kamer 1991.

pag. 14/15

Mijn Opinie is ...

pag.l6 Van A totZ

pag.16

-3HENVERKIEZINGEN

,

, Utrechtse gedeputeerde Cees van den Oosten was voor- fter van de commissie Provincieprogram 1991 van de

>reniging van Staten- en Raadsleden. Zijn commissie be- idde een leidraad provincieprogram voor die werd uit-

~geven door het WD-hoofdbestuur. Zo'n program is na-

~urlijk geen blauwdruk voor alle provincies, omdat elke

• treek van ons land zijn eigen problematiek kent, maar het

~ wel het liberale basis-uitgangspunt. En natuurlijk be- ekent het tevens de afstemming van de 12 WD provinciale ,,erkiezingsprogramma's.

Dat Van den Oosten hiervoor werd gevraagd is niet ver-

;vonderlijk. Hij kon bogen op ruime ervaring in het be-

JANUARI 1991

drijfsleven voor hij definitief de politiek inging. Zijn WD- carrière begon met het wethouderschap gecombineerd met het statenlidmaatschap. Daarna werd hij fractievoorzitter van de Utrechtse statenfractie en vanaf 1983 is hij al gedeputeerde. Ook dit jaar trekt hij weer de campagnekar voor de Utrechtse statenfractie.

Daarom vroegen wij aan hem aan de vooravond van de campagne wat de hoofdpunten worden waarmee de WD de verkiezingen zal ingaan.

Redactie

Cees van den Oosten • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Voorde liggende kansen voor het grijpen

Aan het begin van dit nieuwe jaar maakt onze partij zich op voor de Statenverkiezingen die op 6 maart a.s; worden gehou- den.

De kandidatenlijsten zijn vastgesteld; de verkiezingsprogram- ma's geschreven, de campagneplannen in onze twaalf provin- cies liggen klaar. Er is een goed werkende Rfstemming met onze Landelijke Propagandacommissie. Materieel zijn wij dus gereed voor de verkiezingen, maar er is meer. Onze afdelings- besturen, raadsleden, kamercentrales, hoofdbestuur, Eerste en Tweede Kamerleden en ... onze kandidaten, zijn enthousiast, zéér gemotiveerd en eensgezind. En nog belangrijker, in ge- sprekken met onze leden merk je steeds meer hetzelfde.

Statenverkiezingen zijn belangrijke verkiezingen, het gaat im- mers bij die verkiezingen om meerdere doelstellingen.

Meer VVD-Statenleden

Vanzelfsprekend is een eerste doelstelling vermeerdering van het aantal VVD-statenzetels.

Op basis van de verkiezingsuit- slag van 18 maart 1987 heeft de VVD 111 zetels van het totaal aantal van 7 48 statenzetels.

Bij de verkiezingen van 6 maart a.s. gaat het om een totaal ze- telaantal van 752. In de provincie Utrecht wordt het aantal zetels uitgebreid met 4 i.v.m. de groei van de Utrechtse bevolking.

Wij zullen er met ons allen hard aan werken dat het aantal VVD-statenleden wordt vergroot;

daartoe liggen er goede kansen.

Het beleid dat de provinciebe- sturen de komende jaren moeten voeren, bijvoorbeeld t.a.v. Europa 92 in relatie tot de regio's, de eco- nomische ontwikkeling, het mi- lieu, het verkeer en vervoer, ma- ken een versterkte liberale in- vloed noodzakelijk.

Meer VVD- gedeputeerden

Dat het van groot belang is onze positie in de twaalf dagelijk- se besturen van de provincies te versterken, behoeft nauwelijks betoog. Ook in de relatie tussen het provinciebestuur en de ge- meentebesturen is een sterke li- berale invloed onmisbaar.

Er zijn thans 77 gedeputeer- den, waarvan er na de GS-verkie- zingen van 28 april 1987, 34 door de PvdA, 27 door het CDA en 15 door de VVD werden geleverd.

Onze partij is relatief het sterkst vertegenwoordigd in de colleges van GS in Utrecht en Zeeland (namelijk 2 van de 6 gedeputeer- den). In Friesland kwam er geen VVD-gedeputeerde terug. Dat moet nu anders. Hoewel de ver- kiezingsuitslag voor de vergroting van het aantal gedeputeerden per partij de belangrijkse factor is, kunnen ook de onderhandelingen van belang zijn, zoals bijvoorbeeld de keuze van een goede strategi- sche opstelling.

Interessant in dit verband was een onderzoek in het blad "Bin-

nenlands Bestuur" gepubliceerd d.d. 8-5-1987 met ondermeer als conclusie dat, gelet op de verkie- zingsuitslag en de daaruit voort- vloeiende onderhandelingsmarge, de VVD redelijk goed onderhan- deld heeft.

Het moge duidelijk zijn: voor onze partij vraagt dat om een her- haling. Overigens draagt een goe- de samenwerking met de andere partijen in een college - en als li- beralen doen wij dat nadruk- kelijk - ook bij aan de continuï- teit van het bestuur.

Meer VVD Eerste- Kamerleden

De Statenverkiezingen hebben een sterke doorwerking op de lan- delijke politiek. Dat is vooral het geval sinds de Grondwetswijzi- ging, waarbij de invloed van de Statenverkiezingen zich direct vertaalt in de politieke samen- stelling van de gehele Eerste Ka- mer.

Thans heeft onze partij 11 Eerste Kamerleden. Uitbreiding is zeer gewenst al was het alleen maar ter versterking van ons te- genwicht tegen een aantal ka- binetsvoornemens.

Cees van den Oosten

Het signaal van de kiezers

Bij onze kiezers en potentiële kiezers is het besef van de nood- zaak van een sterke VVD weer helemaal terug. Men ziet duide- lijk wat er landelijk gebeurt. Zo blijkt bijvoorbeeld uit een onder- zoek van het C.P.B., in opdracht van de Centraal Economische Commissie (recent gepubliceerd), dat Nederland in West-Europa koploper is in de hoogte van de collectieve uitgaven en de daar- mee samenhangende belasting- en premiedruk voor gezinnen en bedrijven. Ondanks dat doen le- den van dit CDA-PvdA-kabinet en de regeringsfracties series voor- stellen tot verdere lastenverzwa- ring.

Opmerkelijk is dat dit keer het CDA daarin voorop loopt. Voor- beelden te over. Minister-presi- dent Lubbers doet uitspraken over beperking van de hypotheekrente-aftrek, over het niet doorgaan van een verdere verlaging van de BTW. Van Amelsvoort vervolgens over ac- cijnsverhoging en beperking van de rente-aftrek. Maar de absolute topper, als het om lastenverzwa- ring gaat, is CDA-minister May- Weggen.

Over de zo noodzakelijke las- tenverlichting, verlaging van de collectieve uitgaven, · vergroting van het vrij besteedbaar inkomen wordt nauwelijks meer gespro- ken. Laat staan dat er iets aan wordt gedaan. Met de VVD in de twee vorige kabinetten ging dat anders. Voor het eerst in jaren gingen BTW, Inkomstenbelasting en Vennootschapsbelasting om- laag en tóch was er ruimte voor nieuw beleid.

Frits Bolkestein heeft het in Zwolle duidelijk gezegd: "Met de VVD in het kabinet gingen de be- lastingen omlaag, nu gaan ze om- hoog." Laten wij allen dat duide- lijk uitdragen. Laten wij de kie- zers op deze en andere belangrijke immateriële zaken wijzen, zoals vrijheid op de kabel. Laten deze Statenverkiezingen ook een sig- naalwerking hebben en dat zal niet voor het eerst zijn.

HetProgram

Het verkiezingsprogram in Utrecht is mede afgeleid van de leidraad Provincieprogram 91 en bevat een aantal specifieke, voor.

de kiezer herkenbare, Utrechtse punten.

De hoofdlijnen komen neer op het volgende:

- Deze verkiezingen zullen sterk het karakter hebben van de plaatsbepaling van de provin- ciale besturen in de jaren '90.

Maar ook - het magische jaar 2000 komt steeds dichterbij - zal er over de eeuwwisseling heen moeten worden gekeken.

De Vierde Nota op de Ruimte- lijke Ordening en het Nationaal Milieu Beleidsplan doen dat ook.

- Heel concreet zal dit ook moeten gebeuren in onze provincie om- dat in de komende zittingsperi- ode een nieuw streekplan moet worden vastgesteld. De provin- ciale besturen zullen in de jaren '90 hun plaats moeten bepalen in een .Europa zonder binnen- grenzen. Hoe groot wordt niet

"ons binnenland"? Daarin zal de betekenis van de regio's toene- men vooral van onze Randstad.

- Onze statenfractie zal in goede samenwerking en overleg met anderen, zoals de liberale Ka- merleden en de gemeentebe- stuurders tijdig beleid moeten neerzetten dat mede daarop ge- richt moet zijn.

Belangrijke liberale prioritei- ten in de jaren '90 zijn: het streven naar een terughoudende over- heid, ook wanneer het gaat om provinciale belastingen, tarieven en regelgeving.

De provinciale organisatie moet doelmatig zijn, flexibel en zich klantgericht opstellen. Ook nu geldt: de overheid is er voor de burger en niet andersom.

De overheid moet primair voorwaarden scheppen opdat burgers en bedrijven de ruimte wordt geboden zelf zaken op te pakken en te kunnen onderne- men. Daarbij gaat het o.a. om het stimuleren van economische be- drijvigheid, inclusief toerisme.

Werkgelegenheid, het behou- den van bestaande en het schep- pen van nieuwe arbeidsplaatsen, blijft een van de hoogste prioritei- ten. Daartoe moet worden voor- zien in voldoende aan de eisen van onze tijd aangepaste bedrijfster- reinen en een goede infrastruc- tuur.

Werkloosheidsbestrijding is vooral gericht op meer arbeids- plaatsen in de marktsector.

De economische centra moeten bereikbaar blijven in het bijzon- der ook voor het verzorgende ver- keer. Het bevorderen van de kwa- liteit van het openbaar vervoer is een beter middel om het autoge- bruik terug te dringen, dan ver- dergaande lastenverzwaring voor de automobilist.

De milieuproblemen vragen om praktische en voor de burger merkbare oplossingen, waarbij de financiering vooral moet worden gevonden in een prioriteitsstel- ling binnen de bestaande finan- (vervolg op pagina 7)

3

Samen

naar de

E

Dat wens ik u allen toe in deze eerste maand van het nieuwe jaar. Een nog praktisch onbeschreven jaar, waarvan we zelf de dagen als lege bladen mo- gen invullen.

Nu onze kennismakingsperio- de er grotendeels op zit, breekt de periode aan dat we samen aan de slag moeten op weg naar de Statenverkiezingen. Veel tijd zal ik besteden aan die zo belangrijke mijlpaal voor onze VVD! Het geeft mij bovendien de gelegenheid me nog meer te verdiepen in de sfeer en de cultuur van onze liberale partij.

Die sfeer is zo belangrijk! Als die goed is dan stomen we sámen op naar 6 maart en komt het vele campagnewerk niet op enkelen neer. Dan is het plezierig om el- kaar ·op de uitslagenavond met voldoening in de ogen te kunnen kijken en het gevoel te hebben:

deze klus hebben we gezamenlijk geklaard.

Uit ervaring weet ook ik hoe moeilijk het soms is je zelf, laat staan anderen, 's avonds uit dat warme huis los te weken voor

"weer een avondje politiek". Twee uiteenlopende soorten gevoelens kunnen dan bij thuiskomst 's avonds laat overheersen. Die uitersten liggen tussen: ,;zonde van mijn avond" en "wat een lek- kere oppepper was dit".

Natuurlijk hoop ik dat dit laatste gevoel de komende periode na VVD-bijeenkomsten zal over- heersen. Een politieke partij moet meer zijn dan een steunpilaar van de democratie; hoe belangrijk die functie ook is. Een politieke partij, onze partij, betekent ook een ont- moeting met gelijkgestemde li- berale geesten, betekent leven- dige ·discussies en een verscher- ping en verrijking van de geest.

De VVD is in de ruimste· zin van het woord àltijd een levendigè partij geweest. Die levendigheid mag wat mij betreft het· komend jaar best "spraàkmakend" wor-

den, maar danwel in positieve zin, Elkjaar biedt een mogelijkheid tot een nieuw begin. Als dat begin nu goed is, moet het eind ook goed zijn. Als de intentie en de wil · daartoe bij ons allen· aa,nwezig zijn, moeten we een zeer aan- vaardbare · verkiezingsuitslag kunnen maken. Dat vraagt wel a,ctiviteit en creativiteit, want succes wordt niemand zo in de

·sèhoot · geworpën.

Laten Wij allen onze pro$:- .

· ciale kandidaten steunen. Een·

brede VVD-vertegenwoordiging in alle provincie~ versterkt de

VVD en.zet gezonde ·pijlers in het menselijk bouwwerk van onze li-

berale partij. ·

Wat kan ik u beter wensen dan veel inspiratie, transpiratie. en daarna voldoening?

Frits Bolkestein

PARLEMENT

Tien

de Omroep

door OICK DEES, WO-Tweede-Kamerlid

1.

Een fundamentele herziening van het mediabeleid is om tenminste een drietal redenen dringend noodzakelijk en gewenst.

In de eerste plaats wordt in het mediabeleid te weinig in prin- cipiële zin uitgegaan van de com- municatievrijheid, zoals die is neergelegd in de Grondwet en in Internationale Verdragen. De overheid regelt, gebiedt en ver- biedt te veel.

In de tweede plaats wordt on- voldoende gebruik gemaakt van de nieuwe technologische moge- lijkheden. De ruimte voor omroep in de ether, op de kabel en via een satelliet heeft het schaarstear- gument, dat gold als een recht- vaardigingsgrond voor stringente overheidsinterventies, groten- deels weggenomen.

In de derde plaats verkeren de Hilversumse omroepverenigingen in zodanige problemen, dat dras- tische reorganisaties geboden zijn.

2.

Allereerst dient de rol van de overheid opnieuw te worden ge- formuleerd. Uitgangspunten die- nen daarbij te zijn: communi- catievrijheid, pluriformiteit en het tegengaan van monopolie- posities.

Nu de schaarste door de tech- nologische mogelijkheden voor omroep relatief is geworden, kan de overheid sterk terug treden ten gunste van de private omroepsec- tor. De overheidsrol heeft dan nog, afgezien van interventies, indien vitale staatsbelangen in het ge- ding zijn, twee dimensies.

In de eerste plaats is over- heidsregulering nodig in een sec- tor met schaarste (de ether) of om technische storingen e.d. te voor- komen. De overheid is hier als het ware een verkeersagent.

In de tweede plaats dient de overheid te formuleren welke pu- blieke functies in de omroep die- nen te worden vervuld. ·

Het gaat daarbij om:

a. Informatie en voorlichting die nodig zijn voor het functio- neren van de democratische rechtsstaat;

b. Faciliteiten opdat ook opvat- tingen van minderheden tot hun recht kunnen komen (pluriformiteit);

c. Behoud en bevordering van de Nederlandse cultuur;

d. Educatieve programma's;

e. Programma's van nationale betekenis.

Opiniërende commentaren, amusement, sport e.d. dienen in beginsel niet tot de publieke taken in de omroep te worden gerekend.

3.

Nadat de publieke taken en func- ties in de omroep zijn gefor- muleerd komt vervolgens de vraag aan de orde wie deze func- ties gaat uitvoeren.

Volgens de VVD ligt het voor de hand om deze functies niet door private, Hilversumse omroep- verenigingen te laten vervullen, maar door een aparte nationale omroep. Hiertoe dient de NOS te worden geherstructureerd tot een

zelfstandige omroep, die geen banden meer heeft met de om- roepverenigingen. De bestuurlij- ke vormgeving vindt plaats vol- gens het principe "overheid op af- stand". Financiering geschiedt via een verplichte omroepbijdrage omdat het hier gaat om publieke taken en functies. Omdat deze omroepbijdrage niet voor andere doelen dient te worden gebruikt, kan de huidige verplichte om- roepbijdrage omlaag.

In beperkte mate vindt finan- ciering via reclame plaats.

4.

De particuliere Hilversumse om- roepverenigingen worden verlost van de wettelijk opgelegde taak om publieke functies te vervullen.

Zij kunnen voortaan functio- neren naar eigen keuze: al dan niet met een geprofileerde iden- titeit; commercieel of niet-com- mercieel. Kortom: de autonomie van deze omroepveremgingen komt centraal te staan; beper- kende overheidsinterventies die- nen achterwege te blijven.

Voor ·wat betreft de financie- ring van deze omroepverenigin- gen wordt de verplichte omroep- bijdrage geleidelijk verminderd en uiteindelijk afgeschaft. Wie voorstander is van één of meer dezer veremgingen betaalt vrijwillig een eigen bijdrage. De mogelijkheden daarvoor worden vergroot doordat de verplichte omroepbijdrage slechts is afge- stemd op beperkte publieke func- ties, en dus omlaag kan.

Financiering vindt plaats via vrijwillige eigen bijdragen van de leden, reclame, sponsoring e.d.

5.

Vervolgens is er de puur commer- ciële omroep, zoals RTL4. De VVD

·ziet niet in waarom de commer- ciële omroep alleen toegang tot de kabel en niet tot de ether zal krijgen. In een nieuw drie- stromenland: nationale omroep, de Hilversumse omroepver- enigingen en de puur commerciële omroep, dient ook de laatste sec- tor via de ether te worden toe- gelaten. Financiering vindt plaats via reclame, sponsoring e.d.

6.

Op grond van diverse ontwikke- lingen kan worden verwacht, dat het verschil tussen de Hilver- sumse omroepverenigingen en de commerciële omroepen zal afne- men.

De Hilversumse omroepvere- nigingen worden echter in de voorgestelde structuur vooral verlost van de knellende banden, die de wetgever het zogenaamde publieke bestel heeft opgelegd.

De door het huidige kabinet gepredikte waterscheiding tussen het publieke bestel en de com- merciële omroep is kunstmatig, geforceerd en in strijd met de rea- liteit. Het is overigens in de nieu- we structuur aan de (leden van) omroepverenigingen om beslis- singen te nemen over identiteit, programmering, financiering e.d.

Zij krijgen meer vrijheid en min- der verplichtingen.

JANUARI 1991

7.

Nadat in de vorige punten vooral de principes aan de orde zijn ge- weest, is nu de vraag hoe voor de korte termijn de etherruimte van Nederland 1, 2 en 3 wordt inge- vuld. Voor de langere termijn is deze vraag van beperkte beteke- nis omdat technologische ontwik- kelingen ertoe kunnen leiden dat de omroep de "aardse ether- netten" gaat verlaten. Voor de korte termijn is een verdeling van de ruimte op Nederland 1, 2 en 3 wellicht niet te vermijden. In dat geval kan qua oriëntatie gedacht worden aan: één net voor de na- tionale omroep (een nieuwe NOS);

en twee commerciële netten voor

de Hilversumse omroepvere- nigingen en commerciële omroep.

Fusie van en samenwerking tus- sen Hilversumse omroepinstel- lingen dient door de overheid be- loond te worden met extra zend- tijd.

8.

In een eerder debat heeft de VVD zich fel verzet tegen de afwijzing van commerciële omroep op lokaal en regionaal niveau.

Bij komende wetgeving zal de VVD wijZigingsvoorstellen indie- nen om dit te veranderen.

4

Dick Dees

9.

Het kabinetsstandpunt dat er per gemeente of regio slechts ruimte is voor één omroep wordt door de VVD krachtig bestreden. Ook dienstverlening aan de con- sument via ether of kabel komt hierdoor ten onrechte niet tot ontwikkeling. Odk hierover zal de VVD te zijl!er tijd amendementen indienen.

10.

De kabel dient zo vrij te zijn als papier. Het initiatiefvoorstel dat is ontworpen door Loek Hermans zal door ondergetekende worden overgenomen. Indiening bij de Kamer: eerste helft 1991. 11

Ziektekostenverzekering opnieuw ter discussie

door OICK OEES, WO-Tweede-Kamerlid

De wijziging van het stelsel van ziektekostenverzekeringen staat deze maanden opnieuw hoog genoteerd op de agenda van de Tweede Kamer. Voor de VVD-fractie is het eigen verkie- zingsprogramma 1989-1993 leidraad bij de beoordeling van de kabinetsvoorstellen.

In dit verkiezingsprogramma kiest de VVD voor een verplichte verzekering voor iedereen met als pakket de inhoud van zieken- fondsverzekering en A.W.B.Z. De Commissie-Dekker (1987) koos voor een kleinere verplichte ver- zekering. Geneesmiddelen, tand- heelkunde en fysiotherapie waren in dat plan opgenomen in een vrijwillig af te sluiten aanvullen- de verzekering. Volgens de VVD horen deze voorzieningen in de verplichte verzekering.

Op dit punt is er geen verschil met het kabinetsvoorstel.

Premiestructuur ·

Een groot meningsverschil met het kabinet is er wel over de premiestructuur.

Welk deel van de premies is inkomensafhankelijk (de procen- tuele premie) en welk deel no-

minaal (een vast bedrag per ver- zekerde)?

Het CDA-PvdA-kabinet kiest voor een premie die voor 85 % in- komensafhankelijk is en voor slechts 15 % onafhankelijk van de inkomens. De VVD denkt hier volstrekt anders over: hoogstens 70% inkomensafhankelijke pre- mie en tenminste 30 % nominaal.

Inkomenspolitiek

Het kabinetsvoorstel voor hoge inkomensafhankelijke premies is ingegeven door de dogmatische wens van socialisten om ook via de ziektekostenpremies inko- menspolitiek te bedrijven. De VVD wijst dit af.

Bovendien zijn nominale pre- mies van voldoende omvang van vitale betekenis voor de werking van het nieuwe stelsel. Het Dek-

ker-stelsel is immers zo gecon·

strueerd dat verzekeraars en ver·

zekerden eigenlijk voor het eerst echt zelf een direct belang krijgen bij kostenbeheersing. Zuinigheid en doelmatigheid bij verzekeraars en verzekerden worden beloond met lagere nominale premies, die men rechtstreeks aan de zelf ge·

kozen verzekeraar betaalt. Ver·

zekerden kunnen bovendien in de eigen polis de wettelijke rechten in overleg met de verzekeraars nader concretiseren. Die keuze·

vrijheid vertaalt zich in hogere of lagere nominale premies. Om deze twee redenen moet de no·

minale premie een grote band·

breedte hebben. Een ruimte van 30 % voor de nominale premies geeft dus meer financiële en zorginhoudelijke keuzevrijheid voor de verzekerden dan de 15%

zoals het CDA-PvdA-kabinet voorstelt. Voor de VVD is dit punt van essentiële betekenis.

Tempo van invoering

Verschil van inzicht tussen VVD en kabinet is er ook over het