IN IN

AAN BLANKES IN DIE PROVINSIE DIE KAAP DIE GOEIE HOOP

i

OUBRSBGGBBSKAP IB DIB STBLSBL VAN ONDBRIIYSVOORSIBNIBG AAB BLAJTKBS IN DIB PROVINSIB DIB KAAP DIB GOBIB HOOP

deur

CASPER HENDRIK COETZEE B.Sc., B.Ed., U.O.D.

Verhandeling voorgele ter vervulling van die vereistes vir die graad

MAGISTER EDUCATIONIS

in die

DEPARTE.HENT VERGELYKENDE OPVOEDKUNDE EN ONDERWYSBESTUUR

aan die

POTCHEFSTROO.HSE UNIVERSITEIT VIR CHRISTELIKE BCJeR ONDERWYS

Studieleier : Prof. dr. S.S. Barnard

Hulpstudieleier: .Hnr

w.

IJANKJJB!'UIGING

Dank en waardering word langs hierdie weg betuig aan elkeen van die volgende persone wat bygedra het tot die samestelling van hierdie verhandeling:

*

*

Prof. dr

s.s.

Mnr

w.

tikwerk netjies en betyds gereed te kry.

Die personeel van die volgende biblioteke vir vriende-like hulp en ondersteuning:

Die Onderwysbiblioteek van Kaapland in Kaapstad, en Ferdinand Postma-biblioteek van die PU vir CHO.

Prof. dr H.C.A. Seyffert, Mnr T. Gouws en Hev

c

Die Departement van Onderwys van beskikbaarstelling van 'n beurs moontlik gemaak het.

Kaapland vir die wat die navorsing

Hy familie en vriende wie se deur lopende belangstel-ling en aanmoediging 'n voortdurende bron van in-spirasie was.

Hy vrou, Elsie, vir haar getroue bystand, daadwerklike hulp, aanmoediging en haar onwrikbare vertroue in my dat ek hierdie studie kon voltooi. Baie dankie.

Hy drie kinders, Blmarie, Andre en Karen, vir hulle opofferinge, begrip en hulp op baie terreine.

Aan God, die Almagtige Vader, my diepste erkentlikheid en dankbaar-heid vir die besondere genade ontvang. Hag hierdie werk ook strek tot die uitbreiding van Sy koninkryk op aarde.

i i i

OPSOIIJIING

Een van die belangrikste aanbevelings in die Verslag van die Hoofko-mitee van die RGN-ondersoek na onderwys ( 1981), is die drievlak-patroon van onderwysbeheer. Die drievlakpatroon van onderwysbeheer moet voorsiening maak vir sterk ingeboude strukture en prosedures vir deelname, konsultasie en onderhandeling op elkeen van die drie vlakke. Die strukture en prosedures verseker dat al die persone, ook die Blanke-ouer, en belangegroepe wat betrokke is by die onder-wys in Suid-Afrika, seggenskap sal h~ in sowel onderwysbeleid as -praktyk. Sodoende word devolusie van gesag in onderwysbeheer voorgestel waarin seggenskap en verantwoordelikheid in opvoedende onderwys sover moontlik afgewentel word na die derdevlak van onder-wysbeheer. Die meeste van die onderwysbeginsels wat in die RGN-on-dersoek na die onderwys vervat word, raak regstreeks of onregstreeks die kwessie van ouerbetrokkenheid in opvoedende onderwys.

Die volgende doelstellings is vir hierdie navorsing geformuleer:

Die prim~re doelstelling van die navorsing sou aantoon dat die ouer, as eerste natuurlike en prim~re opvoeder van sy kind, seggenskap en inspraak moet h~ in 'n stelsel van onderwysvoorsiening aan Blankes in die Provinsie Kaap die Goeie Hoop.

Uit die prim~re doelstelling is daar vier verwante doelstellings afgelei en geformuleer naamlik om aan te toon dat:

*

*

*

*

dit vir die Christengelowige ouer 'n roeping en verantwoorde-likheid is om die gees en rigting van die opvoedende onderwys in die skool te bepaal;

knoopstrukture nodig is om die skool en die ouerhuis aan mekaar te bind;

die ouer in Kaapland reeds van die aankoms van Jan van Riebeeck aan die Kaap seggenskap gehad het oor die opvoedende onderwys van sy kind, en

groter ouerbetrokkenheid ook ouerseggenskap in opvoedende on-derwys vereis.

Om die doe1 van die navorsing te bereik en die doe1ste11ings te eva1ueer is die navorsing soos vo1g uitgevoer:

In hoofstuk 1 is benewens die formu1ering van die doe1ste11ings ook aandag geskenk aan die vo1gende aspekte:

*

*

*

In die navorsing is gebruik gemaak van navorsingsmetodes soos 1iteratuurstudie, die prinsipiee1 besinnende metode en histo-ries-beskrywende metode;

kernbegrippe soos Christe1ike 1ewens- en were1dbeskouing en opvoedende onderwys, asook verwante begrippe soos re1igie, grondmotief, re1igieus~ grondmotief, onderwys en opvoeding, wat die kernbegrippe beter omskryf, en

die struktuur van die navorsing.

Nadat 'n omvattende 1iteratuurstudie onderneem is, is daar in·hoof-stuk 2 deur midde1 van die prinsipiee1 besinnende metode die ont-staan, struktuur, taak en terrein van die ouerhuis en skoo1, gesien vanuit 'n Christe1ike standpunt, bepaa1. Daar is ook gepoog om 'n basis te vind vir die goeie samewerking tussen die ouerhuis en die skoo1. Vir die Christenge1owige ouer, wat 'n Christe1ike 1ewens-en were1dbeskouing hu1dig, is die vo1g1ewens-ende vrae baie be1angrik:

*

*

*

Jiatter waardes en norme in die skoo1 aan die kind voorgehou word?

Nat is die gees en rigting, wat in die skoo1 wat sy kind bywoon, beers?

Of 'n onderwyser met diese1fde 1ewens- en were1dbeskouing as die ouer by die skoo1 aangeste1 is?

In hoofstuk 3 is die ontwikke1ing van die plaas1ike beheer en ouer-seggenskap in die stelsel van onderwysvoorsiening van Blankes in die provinsie die Kaap die Goeie Hoop gedurende die tydperk 1652 tot 1985 beskryf. Besondere aandag is gegee aan in hoe 'n mate die ouerhuis in die tydperk betrokke was by die bepa1ing van die gees en rigting in die skool.

v

Daar is aangetoon dat gedurende die tydperk 1652 tot 1985 ouerseg-genskap in onderwysbeheer ontwikk.el bet van 'n stelsel waar in die ouer indirek betrokk.e was tot by 'n stelsel van skoolrade en skool-komitees, waarin die ouer beperkte seggenskap gehad bet in die op-voedende onderwys van sy kind. Die Skoolraadwet 5 van 1905, wat deur die instellillg van skoolrade en skoolkomitees 'n bepaalde ver-houding tussen die provinsiale onderwysowerhede en die ouers daar-gestel bet, is onder die loep geneem.

Hoofstuk 4 is gewy aan die betekenis en implikasies van die verslag van die Hoofkomitee van die RGN-ondersoek na die onderwys ( 1981), die regering se Witskrif oor Onderwysvoorsiening in die Republiek van Suid-Afrika (1983) met betrekk.ing tot ouerseggenskap in 'n stel-sel van onderwysvoorsiening aan Blankes, Die Wet op die Nasionale Beleid vir Algemene Onderwyssake (Wet 74 van 1984) en die Afrikaanse ouervereniging vir Christelike opvoeding en onderwys. Daar is ver-der aangetoon dat die Afrikaanse Ouervereniging saam met bestaande instansies soos die ouer-onderwyservereniging, die skoolkomitee, beheerraad of skoolraad kan bestaan. In baie opsigte kan bulle saamwerk en mekaar aanvul om sodoende oorvleueling van werksaamhede uit te skakel. In hoofstuk 4 is ook aangetoon hoedat die Departe-ment van Onderwys in Kaapland die inisiatief geneem bet en streeks-besture vir skoolkomiteelede gekonstitueer bet. Deur demokraties gekose skoolkomitees te betrek by die kies van die streeksbesture, is die hele ouerkorps in Kaapland betrek. Daar is aangetoon dat indien die Onderwysdepartement in Kaapland die streeksbesture die geleentheid sal gee om op bulle eie te funksioneer, bulle die voortbestaan van die Afr ikaanse OUervereninging in Kaapland kan bedreig.

In hoofstuk 5 is enkele probleemvrae uitgelig, gevolgtrekk.ings en aanbevelings gemaak. Nadat die doelstellings deur beredenering in hoofstuk 5 geevalueer is, is tot die gevolgtrekk.ing gekom dat die ouer, as eerste, natuurlike en primere opvoeder van sy kind, seggen-skap moet he in 'n stelsel van onderwysvoorsiening aan Blankes in die provinsie die Kaap die Goeie Hoop.

ABSTRACT

One of the most important recommendations of the Report or tbe Main Cc.aittee or tbe BSRC-Investigation into Education ( 1981), com-prises a three-level system of control in education. This system or control has to provide strong, built-in structures and procedures for participation, consultation and negotiation at each or these three levels. These structures and procedures ensure that all per-sons, including the White parent, and interested parties concerned with education in South Africa, will have a say in both educational policy and practice. In this way the devol uti on of authority in educational control is proposed, so that the responsibility and share in educational teaching will be transferred, as far as possi-ble, to the third level of educational control. Host of the educa-tional principles included in the HSRC-investigation of education are concerned with the matter of parental involvement in educational teaching.

The following aims have been formulated for this research:

The first and fundamental aim is to indicate that the parent, as first, natural and primary educator of his child, should have a say in and insight into a system governing the provision of education

for Whites in the Cape of Good Hope.

From this fundamental aim four related aims have been deduced and formulated to indicate that:

...

...

i t is the Christian parent's calling and responsibility to determine the spirit and orientation of educational teaching at the school;

structures through which school and home can be associated more closely, must be created;

parents in the Cape have had a say in the educational teaching of their children since the arrival of Jan van Riebeeck; and

vii

*

In addition to the :formulation o:f aims, the :following have also received consideration in chapter one:

*

*

research methodology: the methods that have been employed in the course o:f the research are a study o:f the relevant litera-ture, the method o:f :fundamental contemplation and the histo-rically descriptive method;

central concepts: such as Christian world and li:fe view and educational teaching, as well as related ideas like religion, mainspring, religious mainspring, teaching and education, which de:fine the central concepts more closely; and

*

Following the exhaustive study o:f the literature, chapter two deter-mines the origin, structure, duty and domain o:f the parental home and the school, :from a Christian point o:f view, by using the method o:f :fundamental contemplation. There is also an attempt to :find a basis :for good cooperation between the home and school. For the Christian parent, who maintains a Christian world and li:fe view, i t is important to know:

*

*

*

which values and norms are taught at school;

which spirit and orientation prevail at the school his child is attending and

i:f a teacher with the same world and li:fe view as the parent is appointed at the school.

Chapter three contains a description of the development of the local government and of the share that parents have had in the provision of education for Nhites in the Cape of Good Hope from 1652 to 1985. The degree of involvement of the parental home in determining the spirit and orientation of the school receives special consideration.

It has been indicated that in the period 1652 to 1985 the share of parents in the control of education has developed from a system of indirect involvement of the parent, to a system of school-boards and committees, in which the parent has a limited say in the educational teaching of his child. The School-Board Act 5 of 1905 which, by means of the institution of school-boards and committees, esta-blished a particular relationship between provincial educational authorities and parents, is also discussed.

Chapter four examines the meaning and implications of the Report of the Jlain Committee into the HSRC-Investigation of Education { 1981), the government's Nhite paper on the Provision of Education in the Republic of South Africa {1983), as regards the share of parents in a system of provision of education for Whites, the law on the National Policy for General Education Affairs {Act 76 of 1984) and the Afrikaanse OUervereniging vir Christelike opvoeding en onder-vys. It is indicated, furthermore, that i t is possible for the Afrikaanse OUervereniging to exist side-by-side with

organiza-tions such as the parent-teacher's association, the school commit-tee, board of control or school board. In many instances they can cooperate and supplement each other to eliminate over lapping of activities. In chapter four i t is also indicated how the Cape Edu-cation Department has taken the initiative to constitute regional boards for school committee members. By involving democratically chosen school committees in the selection of regional boards, all the parents in the Cape are drawn into this process. It is made clear that should the Cape Education Department allow the regional boards to function individually, the continued existence of the Afrikaanse OUervereniging will be in jeopardy.

ix

In chapter five a few problem areas are isolated, inferences are drawn and recommendations are made. After the aims have been argued and evaluated in chapter five, the conclusion is reached that the parent, as first, natural and primary educator of his child, should have a say in the provision of education in the Cape of Good Hope.

INBOIJDSOii'GANB DANKBETUIGING OPSOIINING ABSTRACT 1. INLEIDING 1.1 ORieNTERING

1.2 AKTUALITEIT VAN DIE NAVORSING

1. 3 DIE PROBLEEMSTELLING EN MOTIVERING VAN DIE NAVORSING 1.4 1.4.1 1.4.2 1.5 1. 5.1 1.5.2 1.5.3 1.6 1..6.1. 1.6.2 1.6.3 1. 6.4 1.6.5 1.6.6 1.6.7 NAVORSINGSDOELSTELLINGS Primere doe1ste11ings Verwante doe1ste11ings

METODE VAN NAVORSING Literatuurstudie

Die prinsipiee1-besinnende metode Die histories-beskrywende metode

BEGRIPSOMSKRYWINGS Re1igie Grondmotief Rel.igieuse grondmotief Opvoeding Onderwys

Christe1ike 1ewens- en were1dbeskouing Opvoedende onderwys BLADSYNR i i iii vi 1 1 1 2 3 3 4 4 4 5 5 5 5 6 6 7 8 9 9

1. 7 DIE STRUKTUUR VAN DIE VERBANDELING EN NA VORSINGSTERREIN 1.8 2. 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.3 2. 3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.5 SANBVATTING EN VOORUITSKOUING

DIE OUERHUIS, DIE SKOOL EN OPVOEDENDE ONDERNYS

INLEIDING

DIE OPVOEDENDE ONDERNYSTAAK VAN DIE OUER IN DIE GESINSITUASIE

Die ontstaan van die huisgesin Die aard, wese en struktuur van die huisgesin

Die ouer en sy opvoedende onderwys taak Die ouer se beperkte opvoedende

onderwysmoontlikhede

DIE OPVOEDENDE ONDERNYSTAAK VAN DIE SKOOL Ter inleiding

Die ontstaan van die skoal Die struktuur van die skoal Kenmerke van die skoal

OUERSEGGENSKAP IN OPVOEDENDE SKOOLONDERNYS Ter inleiding

Knoapstrukture tussen skoal en huisgesin Samewerking tussen ouerhuis en skoo~

SAJIEVATTING xi BLADSYNR 11 12 14 14 14 14 15 16 21 21 21 22 23 24 28 28 28 30 33

3. PLAASLIKE BEBBER EN OUERSEGGENSKAP OOR BLANKE-ONDERWYS IN DIE PROVINSIE DIE KAAP DIE GOEIE HOOP 1652 TOT 1985

3.1 ORieNTERING

3.2 DIE BETROKKENHEID VAN STAAT, KERK EN OUERHUIS BY DIE SKOOL IN NEDERLAND ONHIDDELLIK VOOR DIE KOHS VAN JAN VAN RIEBEECK NA DIE KAAP

3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.4.1 3.2.4.2 3.2.5 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.2.1 3.3.2.2 3.3.3 3.3.3.1 3.3.3.2 3.3.4 3.3.4.1 In1eiding

'n GereEormeerde staatskoo1 in Nederland Die GereEormeerde kerk en die onderwys Die ouer se taak met betrekking tot skoolonderwys

Die ouer as lid van die kerkraad Die ouer as verbondsouer

Evaluering

DIE BETROKKENHEID VAN DIE STAAT, KERK EN OUERHUIS BY DIE SKOOL TYDENS DIE BENIND VAN DIE NEDER-LANDSE OOS-INDIESE KOHPANJIE: 1652 TOT 1795 In1eiding

Die staat se aandeel in die ontwikke1ing van p1aaslike onderwysbeheer

Staatsbeheer oor die onderwys in die tydperk 1652 tot 1795

Evaluering

Die kerk se aandee~ in p~aas~ike onderwysbeheer Die kerk en p1aaslike onderwysvoorsiening

en -beheer: 1652 tot 1795 Samevatting

Die ouer se aandee1 in onderwysvoorsiening en -beheer Inleiding BLADSYNR 35 35 36 36 36 37 39 39 39 40 40 40 41 41 43 44 44 45 46 46

xiii

BLADSYNR

3.3.4.2 Ouerseggenskap by onderwysbeheer: 1652 tot 1795 46

3.3.4.3 Eva1uering 47

3. 4 OUERSEGGBNSKAP IN DIE ONDERNYS IN DIE PROVINSIE DIE KAAP DIE GOEIE HOOP VIR DIE TYDPERK

3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.4.4 1795 TOT 1806 Orientering

Onderwysbeheer vo1gens die 'Sk.oo1order • van 1804 Ouerseggenskap in onderwysbeheer: 1795 tot 1806 Samevatting

3. 5 OUERBETROKKENHEID BY ONDERWYSBEHEER AAN BLANKE SKOLE TYDENS DIE BRITSE BEWIND IN DIE KOLONIE DIE KAAP DIE GOEIE HOOP: 1806 TOT 1905

48 48 49 50 51 52 3. 5 .1 Inleiding 52

3.5.2 Ouerbetrokkenheid by onderwysbeheer aan Blanke

skole in Kaapland in die tydperk 1806 tot 1836 52

3.5.2.1 Historiese oorsig 52

3. 5. 2. 2 Verander ing in Onderwysbeheer in die t ydperk

1806 tot 1836 53

3.5.2.3 Ouerseggenskap by onderwysbeheer 1806 tot 1836 57 3.5.3 Ouerseggenskap in onderwysbeheer aan Blanke

sko1e in Kaapland gedurende die tydperk

1836 tot 1865 59

3.5.3.1 orientering 59

3.5.3.2 Sentrale beheer oor die onderwys 60 3.5.3.3 Ouerseggenskap in onderwysbeheer op plaaslike

vla.k: 61

3.5.3.4 Evaluering 65

3.5.4 Ouerseggenskap in Blanke-anderwys in Kaapland

in die tydperk 1865 tot 1905 65

3.5.4.1 Inleiding 65

3.5.4.2 Enkele aanbeve1ings van die Natermeyer-kommissie

(1863) betreffende p1aas1ike onderwysbeheer 66 3.5.4.3 Plaas1ike onderwysbeheer op grond van

3.5.4.4 3.5.4.5 3.6 3.6.1 3.6.2 3.6.2.1 3.6.3 3.6.3.1

Verdere ontwikke1inge van ouerseggenskap in p1aas1ike onderwysbeheer aan die Kaap die Goeie Hoop tydens die tydperk 1865 tot 1905

Eva1uering

DIE ONTSTAAN EN ONTWIKKELING VAN 'N STELSEL VAN SKOOLRADE AS PLAASLIKE BEHEERLIGGAHE

In1eiding

Die Skoo1raadwet, 1905 (Wet 35 van 1905) In1eiding

Skoo1rade vo1gens Skoo1raadwet 35 van 1905 Sameste11ing en ontbinding van

skoo1rade

3.6.3.2 Die p1igte van die p1aas1ike skoo1rade

3.6.3.3 Die betekenis van die Skoo1raadwet van 1905 met

BLADSYNR 68 71 72 72 72 72 73 73 74

betrekking tot ouerseggenskap in onderwysbeheer 75 3.6.4 3.6.4.1 3.6.4.2 3.6.5 3.6.5.1 3.6.5.2

Die ontwikke1ing van skoo1rade as p1aas1ike beheer1iggame in Kaap1and: 1906 tot 1920 A1gemene onderwysbeheer

Onderwysbeheer deur skoo1rade 1906 tot 1920 Onderwysbeheer deur skoo1rade soos uiteengesit in Onderwysordonnansie 5 van 1921

Sameste11ing van skoo1rade Die p1igte van skoo1rade

3.6.5.3 Die betekenis van Ordonnansie 5 van 1921 vir die onderwysbeheer op p1aas1ike v1ak

3.6.6 Die ontwikke1ing van onderwysbeheer deur skoo1rade in die t ydperk 1921 tot 1955 3.6.7 Ordonnansie 20 van 1956

3.6.8 Die ontwikke1ing van onderwysbeheer deur skoo1rade in Kaap1and in die tydperk 1956 tot 1985 3.6.8.1 In1eiding 76 76 78 79 79 79 80 80 80 81 81

3.6.8.2 Samestelling van skoolrade op grond van Ordonnansie 15 van 1979

3.6.8.3 Bevoegdhede en pligte van skoolrade 3.6.8.4 Evaluering

3. 7 DIE INSTELLING VAN SKOOLKOIIITEES AS PLAASLIKE BEHEERLIGGAME: 1905 tot 1985

3.7.1 Inleiding

3.7.2 Die installing van skoo1komitees na aanleiding van Skoo1raadwet 35 van 1905 3.7.2.1 Orientering

3.7.2.2 samestelling van die skoo1komitee 3.7.2.3 Pligte van die skoolkomitee

3.7.2.4 Die praktiese betekenis van 'n skoolkomitee vir ouerseggenskap in 'n stelsel van onderwysbeheer op p1aas1ike v1ak na aanleiding van die

Skoolraadwet 35 van 1905 3.7.2.5 Opsomming

3.7.3 Die ontwikkeling van plaaslike onderwysbeheer deur skoolkomitees: 1905 tot 1920

3. 7.4 Die samestelling en p1igte van plaaslike skooLkomitees volgens Ordonnansie 5 van 1921 3.7.4.1 Sameste11ing van skoolkomitees

3.7.4.2 P1igte van die skoo1komitees

3.7.4.3 Die betekenis van Ordonnansie 5 van 1921 3.7.'5 Die samestelling en pligte van skoolkomitees

volgens Ordonnansie 20 van 1956 3.7.5.1 Inleiding

3.7.5.2 Samestelling van skoolkomitees

3.7.5.3 Pligte en bevoegdhede van skoo1komitees 3. 7.5.4 Die betekenis van Ordonnansie 20 van 1956

3. 7. 6 Die samestelling en pligte van skoolkomitees in

BLADSYNR 82 82 83 84 84 84 84 84 85 86 86 87 88 88 88 89 89 89 !flU 90 91

Kaapland volgens Hysigingsordonnansie 15 van 1979 91

3.7.6.2 Samestelling van skoolkomitees 3.7.6.3 Pligte van skoolkomitees

3.7.6.4 Evaluering

3.8 SLOTOORSIG

4. DIE BETEKENIS EN IHPLIKASIES VAN DIE VERSLAG VAN DIE HOOFKOHITEE VAN DIE RGN-ONDERSOEK NA DIE ONDERWYS1 ( 1981) 1 MET BETREKKING TOT

OUERSEGGENSKAP IN DIE STELSEL V-AN

ONDERW'!f'SVOORSIENING AAN BLANKES IN KAAPLAND

4.1 INLEIDING

4. 2 DIE HOOFKOMITEE VAN DIE RGN SE ONDERSOEK NA DIE ONDERWYS IN 19811 VERAL MET BETREKKING TOT OUERSEGGENSKAP

4.2.1 4.2.2

Inleiding

Die beginsels vir onderwysvoorsiening in die Republiek van Suid-Afrika met betrekking tot ouerseggenskap in die onderwys

4.2.2.1 Inleiding

4.2.2.2 Beginsel 1: Gelyke onderwysgeleenthede 4.2.2.3 Beginsel 2: Erkenning aan gemeenskaplikheid

en diversiteit

4.2.2.4 Beginsel 3: Keusevryhede

4.2.2.5 Beginsel 4: Onderwysvoorsieningl behoeftes1 ekonomiese ontwikkeling en mannekrag

4.2.2.6 Beginsel 5: Skool, samelewing en huisgesin 4.2.2.7 Beginsel 6: Verantwoordelikheid vir

onderwys-voorsiening

4.2.2.8 Beginsel 8: Private onderwys

4.2.2.9 Beginse1 9: Sentra1isasie en desentralisasie 4.2.2.10 Eva1uering BLADS'!f'NR 92 92 93 93 97 97 97 97 98 98 99 101 104 l06 106 lOB 109 110 111

4.2.3 Die voorgeste1de driev1akpatroon van onderwysbeheer soos voorgeste1 deur die hoofkomitee van die RGN-ondersoek na onderwys, 1981 4.2.3.1 In1eiding 4.2.3.2 Onderwysbeheer op eerstev1ak 4.2.3.3 Onderwysbeheer op tweedev1ak 4.2.3.4 Onderwysbeheer op derdev1ak 4.2.3.5 Eva1uering

4. 3 DIE AFRIKANER-ONDERWYSKONGRES VAN 1982

4. 4 DIE REGERING SE fiiTSKRIF OOR ONDERWYSVOOR-SIENING IN DIE REPUBLIEK VAN SUID-AFRIKA, 1983, EN OUERSEGGENSKAP IN DIE ONDERWYS

4.5 DIE WET OP DIE NASIONALE BELEID VIR ALGENENE ONDERWYSSAKE, 1984

4.6 DIE AFRIKAANSE OUERVERENIGING VIR CHRISTELIKE OPVOEDING EN ONDERWYS

4.6.1 4.6.2

Orientering

Struktuurorganisasie en funksies van die Afrikaanse Ouervereniging

4.6.2.1 Die nasiona1e hoofbestuur 4.6.2.2 Die gebiedsbestuur

4.6.2.3 Die streeksbestuur

4.6.3 Takorganisasie en funksies van die Afrikaanse Ouervereniging in Kaap1and

4.6.4

4.6.5

'n Aanta1 prob1eme wat die Afrikaanse Ouer-vereniging in Kaap1and ondervind

Die regverdiging vir nog 'n ouervereniging

xvii BLADSYNR 112 112 112 113 114 115 116 117 120 121 121 122 122 123 123 124 126 130

4. 7 S'l'RBEKS- EN PROVINSIALE OUERVER'l'EENWOORDIGENDE LIGGAHE IN KAAPLAND

BLADSYNR

132

4.7.1 Ori&ntering 132

4.7.2 'n Struktuurorganisasie vir ouerverteenwoordiging

op streeks- en provinsia1e v1ak in Kaap1and 133

4.7.3 Streeksbesture 136

4.7.3.1 Doe1 van streeksbesture 136

4.7.3.2 Funksies van streeksbesture 137

4.7.4 Die Afrikaanse ouervereniging en die

ouer-verteenwoordigende 1iggame in Kaap1and 137

4.7.5 'n Prinsipie1e beskouing 139

4.8 OPSOMMING 140

5. SANEVA'l''l'ING, GEVOLG'l'REKKINGS EN AANBEVELINGS 144

5.1 SAHEVA'l''l'ING 144

5.1.1 In1eiding 144

5.1.2 Opsomming en eva1uering van die verwante

doe1ste11ings 144

5.1.3 Primere doe1ste11ing 149

5.2 ENKELE PROBLEENVRAE EN GEVOLG'l'REKKINGS 150

5.3 ENKELE AANBEVFLINGS 151

5.3.1 Aanbeve1ings met betrekking tot groter

ouerbe-trokkenheid by opvoedende onderwys 151 5.3.2 Aanbevelings vir verdere navorsing l53

5.4 SLO'l'OPMERKING 154

xix

BLADSYNR

LYS VAN FIGURE

Figuur 2.1: Knoopstrukture tussen huisgesien en die skoo1 29

LYS VAN ORGANIGRAHHE

Organigram 3.1: Die Onderwysbeheerstruktuur in die Ko1onie

die Kaap die Goeie Hoop 1936 57

Organigram 3.2: Beheerstruktuur oor die onderwys in ooreenstemming met die Skoo1raadwet van 1905

Organigram 4.1: Organisasiestruktuur vir ouer-verteen-woordiging in Kaap1and

Organigram 5.1: Voorgeste1de organisasiestruktuur vir die Afrikaanse Ouervereniging

87

135