Rechtbank Almelo 13:35:16 14-05-2014
vonnis
RECHTBANK OVERIJSSEL Team
kantonenhandelsrechtZittingsplaatsAlmelo
zaaknummer: C/08/140456/
HA ZA
13-255datumvonnis: 14mei
2014
(m.c.)Vonnis van
de rechtbankOverijssel,meervoudigekamer
voorburgerlijke zaken, inde
zaak
van: •wonende
teEnschede, eiser,verderte
noemen
tbehandelendadvocaat:mr.A.VerhoeventeAmsterdam, procesadvocaat: mr.J.A.HolsbrinkteEnschede,
tegen
wonende
teDordrecht, gedaagde,verdertenoemen
advocaat:mr. A.F.
Ammerlaan
teDordrecht.1.
Het
procesverloop1.1. Hetverloopvande proc edureblijkt uit:
de dagvaarding van
VBllMd.d.
21juni2013;d.d.9 oktober 20i3;
.d.
4
december2013;d.d.29januari2014;
d.d. 5 februari2014;
- deconclusievan antwoord
Ü
- deconclusievanrepliekvan
- deconclusievan dupliek - deakteuitlatingproductiesvan
1.2. Thanszalvonniswórdengewezen.
2,
De
feiten'
2.1 ' en
VVPHMjhebben
op 8augustus2012eenovereenkomstgesloten voordekoop
enverkoopvan 2.750Bitcoins.WÊÊfÊÊ^zou
dezeBitcojhsaan•
WÊÊHÊÊÊn
verkopen tegen eenkoopprijsvan6
8,05perBitcoln,derhalvevooreen totaalbedragvan €22.137,50.heeftdekoopprijsvan
€
22.137,50betaaldaanV^MHi
heeft990Bitcoinsgeleverdaan
VHJBMÉ'op
diens Bitcoinrekening.0883610078 RechtbankAlmelo 13:35:37 14-05-2014 2/7
Zaaknummer:
C/08/140456/HA ZA
13-255 blad2
2.4
De
resterende.1.760 Bitcoinszijnnimmer
dopr| aan;l Igeleverd.3erbriefvan 1 1 oktober2012ingebrekegesteld,
waarna VHHBHH
op 25oktober20!2deovereenkomst met<MBBBi
^buitengerechtelijk.pantiëelheeftontbonden voorhetgedeelte
dat|BHH^°g
tuetwas.nagekomen.
3, ;Hetgeschil
[vordertdat,bijvonnisuitvoerbaarbij voorraad,voorrechtwordt
verklaard
dat^^mtoerekenbaar
tekortisgeschotenindenakomingvandetussen partijengeslotenovereenkomsten datde overeenkomstop 25 oktober2012buitengerechtelijkpartieelisontbonden. Voortsvordert
VflHm ^ÏMMIB
wordt veroordeeldtotbetalingvan
6
14.168,00tergedeeltelijkeongedaanmaking van de ove reenkomst, tevermeerderenmetdewettelijkerente. Tevens-vordert^|^p
dat
^HBBfc
wordt veroordeeldtotbetalingvan6
132.792,00 aanschadevergoeding alsgevolgvandeontbinding,tevermeerderen me„tdewettelijkerenteenmet
veroordeling
van^HHBin
de kostenvan deprocedure,tevermeerderenmet de wettelijkerente.3-2
VHHHNtelt
hiertoe datJBBHte"
onrechtezijnverplichtingtotleveringvan
in totaal2.750Bitcoins nietis
nagekomen
doorslechts990 Bitcoinsteleveren.>
MHB
steltschadetehebbengeledenalsgevolgvajide koerswijzigingvan de Bitcoin.Artikel6:125BW
biedtdegrondslagvoorvergoeding vandekoerswijzigingsschade.^BBHBBr
steltzichhierbijophetstandpuntdatbijde leveringvanBitcoinssgrakeisvanbetalingvaneengeldsominBitcoins.De
schade bedraagt€
132. 792,00,omge
rekend naar dedagwaardetentijdevandedagvaarding.Subisidiairstelt
^KÊÊÊÊÊÊt
zichophetstandpuntdatsprakeisvangederfdewinst.WÊÊÊEÊÊ
zoumetdenietgeleverdeBitcoinseen winst van 836,71% hebbenkunnen
maken,diehijthans misloopt.De
gederfde winst wordtdoor^BHMfc
begrootop
een bedrag van
€
118.545,00.3.3
VHHB
V0Ërt:gemotiveerdverweerJ|HHl|
erkent dathüistekortgeschoten in denakoming vande overeenkomst,J^m^rkent
ookdatJHH^HBdc
overeenkomstpartieelbuitengerechtelijk heeftontbonden en
dat^m^op
grondvande ongedaanmakingsverplichtinggehoudenistotterugbetalingvan
€
14.168,00.^B
betwist datsprakeisvan eenbetalingvan eengeldsominBitcoins,als bedoeldinartikel6:125BW
.Bitcoinszijngeen geldindezinvanartikel 6:112BW.
Voorts
betwist^BM^H^jat
hetpositiefcontractsbelangkanworden
berekendopeen willekeurigdoorjjBflHBgekozen
moment,langetijdnadewanprestatie.4.
De
beoordeling . . .;-
:
Partiëleontbindingen ongeddcmmaking v
4.1 Tussenpartijen staatvastdatsprakeisvan een toerekenbare tekortkomingvan
HHHB'
11ienakomingvanzijnverbintenistotleveringvan 2.750Bitcoins.Inplaatsvandiehoeveelheid
h
eefthijimmersslechts990Bitcoinsaan*-
"geleverd,terwijl
fBHHB
,k?m
wel devolledigekoopsom
ad€.22,137,5Q heeft betaald.0883610078
"i
y'
Rechtbank Almelo 13:36:11 14-05-2014 3/7
Zaaknummer:
C/08/140456/HA ZA
13-255 blad 3Voortsstaatvast
dat^B MMEeen
gedeeltevan de overeenkomst, namelijkvoorhet gedeeltedatBHH^ijn
verplichtingnietisnagekomen,buitengerechtelijk heeftontbonden. •,•=.=,< '
4.2 Als gevolg van dezebuitengerechtelijkeontbindingisopgrond vanartikel6:271
BW
een ongedaanmakingsverpliehting ontstaan
v
oorhetgedeeltedat(m£te
veelheeftontvangen. Vaststaatdat
HflHHP
een bedragvan€
14,168,00teveelheeftbetaaldvoor de 1,760nietgeleverde Biteoins.
De
vorderingvan^HÉm^tot
terugbetalingvandatbedrag kanwordentoegewezen.
Schadevergoeding . ,
' 4.3 -Kern
vam
hetgëschilisdevraagof naastterugbetalingvan dékoopsom
van denietgeleverdeBiteoins,aanspraak kanmaken
opeen schadevergoeding. Primair a • •.'',«.>,•. doethebben opS
vergoedinghierbijvaueengedeifde winstberoepopartikelalsgevolg van de6;125BW,
subsidiairon'th'ijtdih'givanstejt hijderecht teovereenkomst.
De
Bitcoin''4A
De
primairevorderingvan^BBBB^
jsgebaseerdopdestelling'datdeleveringvan Biteoinsmoet
wordengezienalsbetalingvaneengeldsomin Biteoins.Ten
grondslag aan dezestellingligtdeaanname
datdeBitcoinals'geld' kanwcWen
aangemerktindezinvan Afdeling6,1.11
BW.
Indatkaderzalde rechtbankeerstdetussenpartijen vaststaandeenalgemeenaanvaarde kenmerken- van deBitcoinbespreken.4.5 Iedere Bitcoin bestaatuiteen uniekereeksvancijfersenlettersenwordtverkregen door 'mining'ofdoor middel van eentransactie.Bij -'ihining1'wórdtgebruikgemaakt van krachtigecomputersdie
met
complexeberekeningeneenBitcoinkunnencreëren, Aange^ornen}vprdtdat ermaximaal21 miljoenBiteoins via 'mlning'kunnenworden gecreëerd.Öm
Biteoinsteverkrijgen viatransacties,moetengebruikersjspfhvare downloaden,waarmee
ze vervolgensBiteoinskunnen kopenendigitaal'kunhenopslaanop huncomputer. !•. ci.,
;
••'
DeÉur|pe^e,Centrale
Bank (ECB)
heeftinhaarrapport'VirtualCurrency Schemes' van'óktbbèr'2012(ECB
rapport2012) deBitcoinomschrevenals:"avirtualcurrencyscheme basedonapeer-to-peerHerwerk, lidoesnothave acentral atithority inchargeofmoneysupply,nor acenfralclèarïhgiïöitse, nor arefïnemcial imtitutionsinvotvedinthe transactions, since mers-'p&Jarinalt(these tasksthemselves.
Biteoinscanbespetitonbothvirtualandrealgoodsandservices, ltsexchangeratewith respecttooiher currenciesisdetermimd bysupplyanddemandandseveral exchange platfonnsexist,
"
De
Bitcoinwordtdusnietdoor overhedengereguleerdofcentraaluitgegeven.De
waarde vanBiteoinswordtbepaald door vraag enaanbod opdiversedigitaleuitwisselin'gsplatforms. .
Rechtbank Almelo 13:36:42 14-05-2014
Zaaknummer;
C/08/140456/HA ZA
13-255 blad4Dn
Bitcoinalsgeldmiddel4.6
De
rechtbankdient vooraleerstde vraagtebeantwoordenoferbij leveringvanBitcoins sprakeis van voldoeningvaneengeldsominBitcoins.Voldoening vaneengeldsom als bedoeldinAfdeling6.1,1)BW
kanopchartaleengiralewijzegeschieden.4.7 Bij giralebetalingexartikel 6:114
BW
vindtdebetaling plaatsviadoorpartijen, aangehoudenbank-ofgirorekeningen. Bijgiraalgeldissprakevaneendoor eengiro- instellingbeheerdbedragvande rekeninghouderdatdooroverschrijvingenstorting
kan
overgaannaareen anderepartij.De
verhoudingtussendegiro-instellingenderekeninghouderisverbintenisrechtelijkvanaard:de rekeninghouderheefteen vordering op degiro-instellingen dezeheeftophaarbeurteen schuldaande rekeninghouder (Hoge Raad
26
januari2007,NJ
2007/76).GebruikersvanBitcoinsbewaren hunBitcoinsin digitaleportemonnees('wallets'),die opheteersteooglijkenopbank-ofgirorekeningen.Bijhet transactieverkeervan
. Bitcoinswordt
ook
gesprokenoverrekeningenenbovendien hebben'wallets'iedereen eigen(rekening)nummer.De
'vvallets' wordenechternietbeheerd door een derdepartij,maar
doorde gebruikerzelf.Weliswaarkan eengebruikerzijnBitcoinsbewarenineen'wallet'bijeen aanbieder vanmeerdere (gebundelde) 'wallets',maardatmaakt deze aanbiedernog geengiro-instelling alsbedoeldinsartikel6:114
BW. De
Bitcoinsgaan immersnietoverinhetvermogen vande aanbiedervan de(gebundelde)'wallets'ener ontstaatgeenverbintenisrechtelijkeverhoudingtussende eigenaar van deBitcoinsen
de aanbiedervan de'wallet'.Naar
hetoordeelvande rechtbankis ingevalvanBitcoins dan ookgeen sprakevangiraalgeldalsbedoeldinartikel6:114BW.
4.8 Artikel6:112
BW
regeltdechartalewijzevan voldoening van een geldsom.Op
grond vanditartikelmoet
sprakezijnvan'gangbaargeld'.Uitde
Memorie
vanAntwoord
bij deinvoeringvan hetnieuwBurgerlijkWetboek
blijkt datisgekozenvoorhet begrip 'gangbaargeld'inplaatsvan 'wettig betaalmiddel',omdat
dewetgeverheeft willenvermijden datonnodigpartijwordt gekozen voorde doorsommigen
aangehangentheorie dat geld zijn.hoedanigheiduitsluitendaande Staatkanontienen: ;>;/:
"Volgensveleanderen wordt immers wat geldis, inlaatsteinstantiebepaalddoor maatschappelijke opvattingen(..,).Alduswordenmetnanieproblemen voorkomenten aamienvangelddatnietdoordeStaatisuitgegevenmaarAvelalsgangbaar opzijn
grondgebiedwordtgetolereerd,envoortsooktenaanzienvangeld, uitgegevenvanwegehet terplaatse uitgeoefendefeitelijkgezag, terwijldebevoegdheidtot-dêzeuitgiftejegens de Staatwaartoehetbeti-ejfendegebiedbehoort,ontbreektaftwijfelachtigis."
:
(zie:Parlementaire Geschiedenis'vanhetNieuweBurgerlijkWetboek,Boek6,p.459)
De
formuleringvanartikel6:112BW
Iaatdus ruimte voorbetalingingeldsoortendiehun
bestaannietaandeStaatontlenen, zoalsdoorparticulierenuitgegevengeld datdoor de Staatwordtgetolereerd(zieook
detoelichtingbijartikel6:112BW
inTekst&
;
Commentaar
BurgerlijkWetboek,aantekening2).HetbetoogvanVHW
comter\ opneerdatdeBitcoin viaderuimeuitlegvanartikel6:112
BW
als'gangbaargeld' ter voldoeningvan een geldsomkanworden
gebruikt.Rechtbank Almelo 13:37:18 14-05-2014
Zaaknummer;
C/08/140456/HA ZA
13-255 blad 5Blijkensde
Memorie
va'hAntwoord
bijdeinvoeringvanhetnieuwBurgerlijkWetboek
zal de vraagofgeldalsgangbaar kanwordenaangemerkt,indeeerste plaatsafhangen van de vraagofhéteenwettig betaalmiddelis.
Op
grond van deartikelen 10 en 11 van Verordening 974/98vandeEuropese Gemeenschap, hebbenalleendeeurobiljetteneneuromuntendestatus vanwettig betaalmiddel indedeelnemendelidstaten,waaronder Nederland,De
Euroisbij uitsluitingvanalleandere geldmiddelen eenwettigbetaalmiddelinNederland,VoortsheeftdeMinistervan Financiënbij debeantwoording vanschriftelijke
Kamervragenhetstandpunt ingenomendatdeBitcoin nietonder dedefinitievan (elektronisch)geldvaltindezinvande
Wet
financieeltoezichtendatdeBitcoin niet alswettig betaalmiddelwordtgezien,maaralsruilmiddel tussen particulieren (Brief MinistervanFinanciënvan 19december2013,'jaandeVoorzittervan deTweede Kamer
der Staten Generaal,kenmerk: FM/2013/1939U).
Van
eentolererenvan deBitcoin als geldmiddel isdanookgeensprake.De
Bitcoinisgeenwettigbetaalmiddel en geletophetvoorgaande kannietworden geconcludeerddatdeBitcoinals'gangbaargeld'kanwordenaangemerkt,alsbedoeld in artikel 6:1 12BW.
De
schaalen dewijzewaaropdeBitcoinwordtverhandeld,namelijkopbasisvanvraag enaanbodenviaaanvalutagekoppeldewisselkoersen,doet aanditoordeelnietaf.Op
vergelijkbarewijzewordtmetbijvoorbeeldedelmetalen gehandeld. Edelmetaalisechter opbasisvanvoornoemdemaatstavenevenminaan temerkenals 'gangbaargeld' inde zinvanartikel 6:112
BW.
4.9
De
rechtbankkomt
opgrond vanhetvoorgaandetotdeconclusie datdeBitcoinnietkan worden aangemerktalsgeldindezinvan Afdeling6.1.11B W, maar
dientteworden
gezienalsruilmiddel.Hetstandpunt van
SHHB^
deBitcoinkan dienentervoldoening van eenverbintenistotbetalingvaneerï^geldsom,houdt derhalvegeenstand.
Zodoendeisergeengrondslagvoortoepassingvanartikel 6:125
BW
endientde vorderingvan^BlUI
opdafptinttewordenafgewezen.Gederfde winst r
4.10 Subsidiair
heeftfl^HIBhet
standpuntingenomendathijalsgevolgvande ontbinding schadeheeftgeledenindevorm
vangederfdewinst.4.1
l^l^HHfestelt
hiertoe dathijmetznrn^centebedrijfsvoeringwinstzouhebben kunnenmaken met
deBitcoinsdie|^P|^nietheeft
geleverd,VH^HQ-
~—
verwijst hiertoenaardeontwikkeling-vanzijnvermogensindsaugustus 2012.Zijn
vermogen
asmet 836,71% toegenomen, zodataangenomen moet
wordendathij met denietgeleverdeBitcoins eenzelfderendement zou hebbenbehaald,
De
gestelde rendementstijging houdt verbandmetdiestijgingvindewaardevandeBitcoins.... '*'
4.12
Voor
eventueletoewijzing vandevorderingtot'vergoeding van de schadewe|ens gederfdewinst, dientde rechtbankvasttesteltendatsprakeisvaneenaanHH|^^
toerekenbaretekortkominginde nakomingvanzijnverbintenis,alsgevolg
walr^^^^
^mm^phade
heeftgeleden.0883610078
?
RechtbankAlmelo 13:37:53 14-05-2014 6/7
Zaaknummer:
C/08/140456/HA ZA
13-255 blad64.13
Er
issprake^van-eeji_tekorikommg
aan-de-zijclevanflm^oals
hiervoorreeds ïsoverwogen,
isfl^l^m
tenonrechtezijnverplichtingtotleveringvan 1.760Biteoins nietnagekomen.Omdat
deze tekortkomingaantiHHm
^anwor£tentoegerekend, isgeensprakevan deuitzonderingopeen eventueleverplichtingtotvergoedingvande schade, zoalsbedoeldinhetslotvanartikel6:74
BW.
^14^torts=dréntde^chttoml^^ vanVflVHi
heeftgeleidtotschadebij
^BBBBK
waarbijtevensmoet
worden beoordeeldofereencausaal verband bestaattussende tekortkoming en deschade.
De
rechtbankdientdedoorflHHHfcgeledea
schadevasttestellendoor de hypothetischesituatie, waarinJ^m^de
overeenkomstzouzijnnagekomen,tevergelijkenmet de werkelijkesituatie,^mm^heeft^HH^
tot25oktober201 2 gelege nheidgebodende overeenkomstdeugdelijknatekomen.Op
diedatumheéft^m^^de
overeenkomst(partieel)ontbonden.
Op
dat mörneintwas
immersduidelijkdatHHHB
metmeer
zounakomen,Voor
vergoeding komt, naarhet oordeelvande
rechtbank,in aanmerking deschadedietotdatmoment-isveroorzaakt.Hetdoorgekozen
moment
tervaststellingvan deschade,ruimeenhalfjaarna ontbindingvande overeenkomst,is(te)willeke uriggekozen.Voorts isde hoogtevande
schadeindieperiodebeïnvloeddoorhet (aan^m^^
tewijten tijdsverloopen deindie periodegewijzigde wisselkoersvandeBitcoin,
Zoals hiervooroverwogenin r.o.4.6e.v. isergeenruimtevöörschadevergoeding wegenskoerswijzigingexartikel 6:125
BW.
Voortsisergeen grondslagvoor vergoedingvandeschade nadattimontbinding.De
rechtbankzaldaaromde schade vanlflHB
vaststellenopdedatum van ontbindingenzqn vorderingvoorhetw
'óVèrigeafwijzen.
4.15Tussenpartijen staatvastdatindeperiode tussen hetsluitenvande overeenkomst
en
departiëleontbinding
doorfllHHB^
waar(^evan ^e Bitcoin met€
1,00isgestegen.Indien^m^de
overeenkomstdeugdelijkzouzijnnagekomen, zou ophetmoment
vanontbinding de'wallet'van^H^^ft
dus61
.760,00meer
waardzijngeweestdandatdezewedvehlk^vasopdatmoment.
Deze
schadeishetdirectgevolg van de tekortkomingvanVHHH^odat
de rechtbankditbedragtoewijsbaaracht.4.16
De
rechtbankzal degevorderdewettelijkerente'toewijzenvanaf de datumvan(partiële) ontbinding,25 oktober2012.Conclusie
4,17
De
rechtbankkomt
totdeconclusiedat^H^^^toerekenbaar
tekortisg
eschotenin denakoming
vanzijnverplichtingtotleveringvan 1.760Bitcoins.^^^pMdient
uithoofde van deongedaanmakingsverplichting vanartikel6:271
BW
een bedragvan€
14.168,00 tebetalenaantH^HH^Vpofts
dienthijeen bedrag ad€ 1.760,00aan schadevergo edingtebetalen aaö^BBBMB
-Vanaf
25oktober2012verkeerde^HHPin
verzuim, nadatV^HHBhem
ingebrekehadgesteld.De
rechtbankachtdegevorderdewettelijkerentedanooktoewijsbaarmetingangvandiedatum.
0883610078
>
RechtbankAlmelo 13:38:28 14-05-2014 7/7
Zaaknummer:
C/08/140456/HA ZA
13-255 blad 74.18 Indedoor
HHHA
onder'a.' gevorderdeverklaringvoorrechtligtbeslotendatdeBitcoinalsgeldmiddelmoet
worden
aangemerkt.De
rechtbank
zal,geletophaar overwegingendienaangaande,slechtsvoorrecht 11lm
n ilnl Itekortgeschotenindenakoming van deovereenkomst
metMH^^Een
dat-eovereenkomstbuitenrechtelijk gedeeltelijk heeftontbonden.
4.19
De
rechtbankzalfl^HIB
veroordeleninde kostenvande procedure,nu door zijntekortkomingen weigeringtotterugbetaling.vandeteveelbetaaldekoopsom,genoodzaakt
was
tothetvoerenvandeze procedure.De
salariskostenvan
de advocaatvanWÊÊÊKÊtÈ
worden,begrootop2,5puntenx
tariefIIa€
452,00'.5.
De
heslissingDe
rechtbank:I. Verklaartvoorrecht
da^|^HHi
t:oere^en^aar tekortisgeschotenindènakoming
van deovereenkomst
metf|H||^|Pen
datdeovereenkomsttussenpartjjenop 25oktober2012buitengerechtelijk gedeeltelijkisontbonden.II. Veroordeel
t^BHB
tc)tbetalingaan^IHBB
vanieen^edrag
i
ad
6
14.168,00ter gedeeltelijkeongedaanmaking vandeovereenkomstmet W^HBt
vermeerderd metdewettelijke rentevanaf 25 oktober2012totaan dedagderalgehelevoldoening.III.
VeroordeeltJB^U^ooits
totbetalingaantHmpvan
een bedrag-ad_€1.760,00tevermeerderen
met
dewettelijkerentevanaf25oktober2012totaandedag der algehelevoldoening.IV.
VeroordeettHHHBtfn
^eproceskosten.De
kostenaan dezijdevanj wordenbegrootop€
1.566,82 aanverschottenen€
1.130,00aansalarisvande advocaat,V. Verklaartditvonnistotzoveruitvoerbaarbij,voorraad. . , . :
VI. Wijst afhet
meer
ofandersgevorderde.. .Dit vonnisisgewezenteAlmelodoormrs.Bosch,Loristen