1... Hoeveel stapels kan hij maken? ~ Bedenk de som en reken uit.

---- ,

t • • "-"-"' -' .

Je leert een deelsom uitrekenen met een keersom en je begrijpt Waaro•n,

- - -

mag.

_ _ _ _ _ _ _______ _ _ _ _ _ ____ dn

HULP

som: 18: 3 = 6

Ik kijk hoeveel keer ik 3 af kan halen van 18.

Dat kan 6 keer.

hulpsom: 6 x 3 = 18

1 ...

Hoeveel stapels kan hij maken?

~

Bedenk de som en reken uit. 24 tegels

Z ...

Hoeveel stapels van

6

tegels?

som

: ···

24: 6 = 4

·······••······

hulpsom

: _4 _>.< 0._=== _2_4 ___ ----··---

antwoord

: _4 _?.t0.pe._l_~---··----

Hoeveel stapels van

8

tegels?

som:

···

24:

₈ ···

=

··

³

·· ·······"·'·

hulpsom

: _Ç)_):< __ é:>_=== _24 ---···----

antwoord:

_9._?.t.0.pe._l?. __ ---··---··-

Reken uit.

~

Schrijf eerst de hulpsom op.

45

: 5 =

_ $

hulpsom

: $ _>.< __

!:5 __

===_45, ______ ···--- ---·-- ---··-·-·-

15 : 3 = _!::) ___ ____________ _

hulpsom:

_Q._>.<_3._ === __ 1_

5.

14 · 2 -

_. -

^-·

7

^{········}···

hulpsom:

_7_>.< __ 2 __ ===_1.4 _______ _

Hoeveel stapels van 3 tegel s

?

som: 24: 3 =

8

hulpsom

: _(?_>.< __ Q._=== __

2.4 ______ ___ _ _

antwoord

: _(?_?.t0.pe.l?. _____ _

Hoeveel stapels van

4

tegel s

?

som

:

24 _ : _ 4 _ == __

0 _________ _

hulpsom

: _0 _>.<_4 ===

_ 2.4_

antwoord

: 0 ?.10.pe.l_s. ______ -

--

30: 5 =

6

···

hulpsom

: -~ ->.<-5._===_3,_Q ________ _

80 :8 =

10

hulpsom: 1 0 x 8 = 80 _____ .--· -

20: 4 =

5

hulpsom

: 5

x 4 = 20 __ - ~

- - -

J

Welke som hoort erbij?

~ Schrijf eerst de hulpsom op en reken uit.

Groepje van 6

Er zijn 21 sinaasappel s.

Hoeveel netjes zijn dat?

som: 2..1 :

7

hulpsom:

9. >.< . .7 :==.

^{2..1 . ... .}

antwoord:

. 9. . ne.tjl3. S. ... ... .

Er zijn 24 kinderen

.

Hoeveel groepjes zijn dat?

som: 24:6

hulpsom:

. 4 . >.< .. '9 . :== . 2..4 ...

antwoord:

4 . g.r.qe3,pje.. S.

Er zijn 70 sinaasappe ls.

Hoeveel netjes zijn dat?

som:

.70 .: .. 7. ... . ... . ... ... .

hulpsom:

.10. ><. . 7. . =:=:= .. 7.Q

antwoord:

. 1.0.t1e3,B. e.f? ... ... .. .

Er zijn 42 kinderen

.

Hoeveel groepjes zijn dat?

som:

42 .. J3..

hulpsom:

.7. >.< .. '9. :==. 42 ... .

antwoord:

.7. g.r.qe3,pje.?. ... . .

--- [!]

4

Reken uit.

~ Schrijf eerst de hulpsom op.

18

:

2 = 9

hulpsom: 9 _>.< 2.

= .1.B . ...

48

:6= 8

hulpsom: .8 .>.<

6 =

^{4<5 ..}

60

:

10 = . '9 .. . ...

hulpsom:

6

^{>.< JO.=}

f?.9 .. .

54

:

9

=6

hulpsom:

. '9 . >.< . $

^{== ..}

54 . .... ..

40 :

5=8

hulpsom:

. é? . >.< .. 5. ^{=== 40 ... .}

36

:

4 =

_....9 _.........

hulpsom:

. $ . >.< . 4 :== . . 3. . 9. ...

32 : 4 = 8

_. ............ .

hulpsom:

. é? >.<. 4 . === .. 3. . 2 ...

56 : 8 = 7

hulpsom:

.7. >.<. B. . :== .. 5.. 9. ..

30:6= 5

hulpsom:.

5..>.<. 0.. === . . 3. . 0 ... .

27 : 3

= 9

_{. ........}... , .. ..

hulpsom:

$. >.< .. 9 . :== .. 2.. 7. ...

35 : 7 = 5

hulpsom:

. 5. . >.< . .7 :== .. 3- . ~

24

: 8

= 3

hulpsom:

. 9. . >.< . B. :== .. 2..4 ... .

--- ~

5

^►► Vul in.

1

1 2

: 4 =l3 3

2

:

4 =

8

1 8:6= 3 4

8

:

6

= 8 .

2 4

:

6 =,....

4 5._

4 : 6

=,,.,9

'f1 ⁶

^:

⁸ = )2

"'1'5 6

: 8 =

7 ,

--- ~

ICIJICTERUG

@!! ¹⁸

^:

^{6 =}

^{3 hulpsom:}

3-

^>.<

^{'9 . :== .lB}

15

-

- 41,,

B

L ~ K

⁵

~ .p

n rr,et een keersom en je begrijpt

waaro ,

r~ ..

~

_uitrekene

deelsom

- ---..._

1 e^rt een

DOELJ ·

Je e - ~

c=:: -

^{ma9• - - - - -_____,,}

· 18: 3

== 6 h len van

18. Dat

kan 6

keer.

som,

'k

3

af kan

a

1 keer 1

Ik kijk hoevee

6 x3==18 hulpsorn:

W a edenk een verhaal bij de som.

~ Schrijf eerst de hulpsorn op.

iflJ

35: 7 -

;ï

hulpsom:

;i )(]':' 9;i

Reken uit.

Schrijf eerst de hulpsorn op.

12:3= .4. ... .. ... ... .. ... ..

hulpsorn:

. 4..>.< .. 2.> . ==..1.2 .... .. . ... .. ... . . ... . . . .. . .... . .

20:5=

_····

4

··· ·········

hulpsom:

4..>.< ..

!:5. ==. ..

2..9 ... _ ... .... ... ... .. .. . . .. ... ..

56: 7

= 8

hulpsom: _··

8

_···x ···

7 = 56

···········•······•···· ·····

J Hoeveel stapels kan hij maken?

(]!]

Bedenk de som en reken uit.

30

tegels

1 stapel deelsom

10 tegels

30 : 1 O - ~ S_ te _g _ e _ ls _ 4 - _ _ 3 0: 5 _ _ 6 _ te _ g_ el _ s _ ~ _ 30 :

3 tegels 6

12:2= . ~ .. .... .. ... .. ... .. ... .. .. ... .... .. ... .

hulpsom: .~ ..

X. .. 2. .... .. .1 . 2 ... .. ... .. ... ... .

40:4=

···

10

······· ················

. .. ... ..

hulpsom:

J. Q " x " 4 ... 4. 9 ... .. . ... .. . .. ..

81: 9 = 9

_............

. ·······················•"

hulpsom: ···

9

x

9 = 81

· ···········

hulpsom

3

X

1 Q:::: 30

6

X

5 _ 3 _ 0 _--J-_ _ _

===

30

10

- - -

Reken uit.

Schrijf eerst de hulpsom op.

10: 2

= 5

············•······ 35 : 5 =

_7 ... ·· ·· ··· .. . .... ... . . . . .... .

hulpsom:

. ?. >.< . . ? . . :=:=J.Q . .. ... . ... . .. ... ..

_hulpsom:

.7. >.< .. ?. . :=:= .. 9.5. .... .. ... . ... .. . ... . . .... . . ..

60:6=

10

_{••••••••}• • • • • " • • • ••••••• "••••••••• 54:6= 9

hulpsom:

.1.9. >< . $ . .

==.

$..9 . .... . ... . . .... .. ... . .

^hulpsom:

⁹

^x

^{6 = 5 4 . .} ... . .. . ... ... .

····················

28 : 4 =

7

······ ···········•····· 27: 9 =

3

hulpsom:

.7. >.<. 4.. :=:= .. 2.. B. .. ... . ... .. . . . . .

hulpsom:

. 9. . . >< .. $. :=:= .2.. 7. ... ... . ... . . .

40 : 10 =

4

16: 8

= . 2... ... . . . . . .... . .... ... .. .... .... ... . .... .

hulpsom:

. 4 . . ><. J. 9 . == . .4.9 ... ... . .... . ... ..

^hulpsom:

^{. ?. . >.< . ?? . :=:=..1 . $. . . ... .} ... ... ... .

42: 7

= . 0. .... .. .

^{45 : 9 =}

. B. ... ... . . . ... ... . . . ... ... .. ... .... .

hulpsom:

. 0. .. >< . .7. :=:=. 42 ... . . . . . ... ... . ... .. .. . .

^hulpsom:

. B. .. ><.$. :=:=. 45. . . . . . . ... ... . ... . . . . . .. .. ... .

48:8=_···6 _························•····•··· 72 : 8 =

9

hulpsom:

. 0..><. B.. :=:=. 4B. ... ... . ... . . . .. ... .

^hulpsom:

. $. >.<. B. . :=:= . .72 ... . ... . . . . . . .

-

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ r.

~

5

^►► Hoeveel kun je kopen?

ijsjes

¹

2 4 8 10 broo~~

¹

4 5 7 8

euro

^{3 6 12 24 30}

euro

4 16 20 28 32

boeken

¹

2 4 7 9 ^pennen

¹

^{2 6 8 9}

euro

^{5 10 20 35 45}

euro

^{2 4 12 16 18}

--- ~

KIJK TERUG

~

^28:7=4

-

^hulpsom:

^{. 4 ..} >< .7. :=:= .. 2.8

17 ailll

l

• I

ki k

^{et wiJ'zers}

S

en

10

minuten voor en over e

• Je leert van een o m en ha11

aflezen._ _ _ _ _________________ llJ -·

HULP

_...

, z ~ ^{,o• ,, , < ~ ·;, ~}

^{11 12}

11

10 / 2

10 10 ¹

~ 7

9 3

~ 3

9 / '

~ ~.

^{6 5 4} \ : ⁶

s .

4

;,,

4.,,

8/

⁷

6 5

J . -

¹⁰ _{voor half} ^(minuten)

₂

⁵ _{voor half} ^(minuten)

₂ ⁵

_over ^(minuten)

_{half 2} ¹⁰

^(minuten)

over half ₂

Steeds 5 minuten later.

Teken de grote wijzer. Vul de tijden in. Zet een rondje om voor

of

over.

;, 12

0 _{i 1}

_{~2 1}

_~

₁₂

1

10

1

~

"10 2 10 ₂

9 "'-.. 3 9 / \ 3 9

j

3

\

~

a _ ,

6 "

s

4

~

₇ 4"

a 'I

⁴

6

s

₇

6

s y

~

10 minuten

5

minuten

voor half 7 ~ / over half

_7 . _

i 1 120

î , ~

10 2~ ⁴10 2

9 3 9

3 1

«

^{.,>-5 4}

^{\ 8, / /}

^{~ 7 6 5 .>}

^4,7

5

minuten

10

minuten

voor /~ half

7

_{voor /~ half}

_ 7

Geef de tijden die bij elkaar horen dezelfde kleur.

11 12 1

3 4 6 5

[j

^over half 4

j

half

7

__,,

9 / 4

8 5

7 6

- - ..

Hoelang duurt het ongeveer?

Geef wat bij elkaar hoort dezelfde kleur.

[tandenpoetsen ^{1 ~ vondeten]}

half uur ] [ 5 minuten

- - - --- [!]

4

Hoe laat is het?

~ Teken de grote en de kleine wijzer. 12 1

9 , / ' \ \

7 6 5

\ 7

₇

6 5

10 over half 5 5 voor half 1 10 voor half 3 5 over half 10

- - - - - - - - - - - - •*

5 "

Zet de tijden van vroeg naar laat.

~ Vul de cijfers 2 tot en met 8 in.

3 uur half 4

1 . Q ... . .... ... .. .

kwart voor 4 5 over 3

6 . ? ... ... .

4 uur

8

10 voor half 4

4

_. ' . . . ^. . . . . . . . . ^. . . ^{. .} . ^{. .}

10 over 3

3

10 voor 4

7

-- --- - --- - --- ~

(!clJK TERUG ^I

~ Hoe laat? ^bijvoorbeeld:

~ Ik ga naar school om

. é?. 1.J . U..r. ... . .. . . . .. .. .... . . .. .... .. . . ... ... . . . . . . ... ... .

De school begint om

.h.a.. lf.$.. .. . . . . . . .... . .

De ochtendpauze begint om

ha.. lfJJ ....

De middagpauze begint om

J.2 ^{U.. U.r. . .}

······················· ····· ········

De middagpauze duurt tot

J..PU..r. ... . . . ... .... . . . .

De school is uit om

3 ^{uur ... . ... .} ... ... .

Bedenk zelf ook een zin met een tijd: bijvoorbeeld:

MUri

^{.mu.?i(;.~1.(;.s..}

^{p~g i nt.. 9.r.n. .} 4 .. ^{u.. u. r. . ... ... .. ... . ... .. .. . .}

^{·········· ··················} ··· ······

19

, , ,

. . 1 ki k 5

en 10 minuten voor en over een half

• Je leert van een d191ta e ^O Uur

a fl

HULP

1

l'-1 :20 ] [' '-1 : 2S j ~ ^{IY : yo}

10 minuten 5 minuten 5 minuten

10 rninuten voor half

3

^{voor half}

3

^{over half} 3

over half 3

, ►►

Steeds 5 minuten later.

~ !Î 6:20 1 ^{[ . ..1.6_ : _ 2} . s. l ^[16:30 1

~

10

minuten

5

minuten half

5

0§1>!

over ~ /over

half 5 _half

5

2 "

Geef de klokken die bij elkaar horen dezelfde kleur.

~ l 22 = 3S :

7

/\

6 5

Teken de grote wijzer.

Vul in of het nacht, ochtend, middag of avond is.

1

l'-1 : '-10

¹

Het is

J _ Q.

voor/~

half

. 9. ... :

Het is

_ m _ i _ d.. d.. 0.g ___ _.

Het is . __

. 5.. ~ /

^over

half

JJ _ _.

Het is ···--·-··

ochtend

···

.

r.i_ :35

. . . ' . .

.. . 5..

minuten voor/~

half

5

18 : 2S

Het is

5

voor

l<5iifJ

half

9 .

Het is _0

yt_o.n._d. . ... : [t

J

Hoe laat is het?

Teken de wijzers. Vul de tijden in. Omcirkel voor of over.

Het is 10 voor/@

half

5

1 00:20 1

Het is 10

~ /over half 1 .

Het is

5

~ /over half 4

1

13:25 1

Het is 5

0§])!

over half

2 ... :

Het is

5

voor/~

half 1 O.

1 2□ :YO

¹

Het is 10 voor/@

half ....

$ .-

--- ~

5

^►► Hoe laat is het op de digitale klok?

@!]

^{5 over half 4 10} voor half 9 in de nacht in de avond

(0)3:35

uur

... ········

.. . 2,_ Q.: _ 2.Q.

^uur

5 voor half 12 in de avond

... 2. . 9.. : . 2.. 5..

^uur

10 over half 7 in de ochtend

.(Q).B._ : _ 40.

^uur

~~-;-; -=--=--=--=- -=--=--=--=--=- -:;.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:.-:... - rll

r KIJK TERUG

¹

~ De gymles begint om 10:40.

Hoe zeg je dat het handigst?

L ^O

⁴⁰ minuten over 10

0

²⁰ minuten voor 11

----

^{■ 10 over half 11}

21

Welke som hoort erbij?

Schrijf eerst de hulpsom op.

1

Reken uit.

Er zijn 12 eieren.

Hoeveel dozen kun je vullen?

som: 12.:

6

hulpsom: .2 x

0

^{= 1}

2

antwoord: 2

do,z~ . n Er z ijn 21 tennisballen.

Hoeveel blikken

kun

j e vullen?

som: _2 1. :

. 9. . .

hulpsom: 7 x.

q

^~

.. 2..1. .. ... .

antwoord:

.7 p lik k . e.11 ... .

Schrijf eerst de hulpsom op.

16 : 2

= 8

^{15: 5}

^{= 3}

Er zijn 60 eieren.

Hoeveel dozen kun j e v uile

?

n.

som:

. 0.0 . : .. 0. ...

hulpsom:

1.0 ..

^{>< ..}

$ ..

~ .60 antwoord: _'···1

0 dozen

_{····••·••··· ....}

Er zijn 27 tennisballen.

Hoeveel blikken

^kun

j e

vullen?

som:

. 2. . 7 .. : .. 9. ... .

hulpsom:

. $ .>.< ..

9..:=:=: 2...7 antwoord:

. $. r l.ikke.n .

.... ^, .......... , ... . 90: 9

= .10. .... ...

hulpsom:

.10.. >< .. ^{$. . ~ . $ 0}

hulpsom: 8 x 2

= 10

^{hulpsom: 3 x 5} _.........⁼ ... ¹

⁵

48 : 6

= 8

36: 4

=

...

9

... , .. , ...

hulpsom:

8

x .6

= 48

hulpsom: _...

9

x 4 ... =

36

, ... .

18 : 3 =

6

_{32 : 4 =}

. f? . . . . . . . . . . . . . . . . . .

hulpsom:

. 6

x 3

= 1 f?.

_hulpsom:

. f?. .x 4 = . 9.2

63 : 9

=

_.

7

_{. .} . . . . . ' . . . . . ^' . . . . .

hulpsom:

.7.>.< . $.. =.. 93

50: 10

=

.

5

. ' . . . . . . . . . . . .

hulpsom:

. !:?

><.10 ==

S O

J ••

Wat kan er onder de vlekken staan? bijvoorbeeld:

~

20 :

4 = 5

30 :

5

=

6

36 :

6 = 6

0

^{42 :}

^{6 = 7}

^{50 :}

^{5 = 1 0}

^{63 :}

^{9 = 7}

TU

~

Kun je een deelsom uitrekenen met een keersom?

Snap je waarom dit mag?

81 :

9

⁼⁼

⁹ ·

45:

5

⁼⁼

9 .

1 1+

Geef de tijden die bij elkaar horen dezelfde kleur.

@ [ 23 = '-10 1 0

Hoe laat is het?

Teken de wijzers.

Vul de tijden in.

\ ;\

7 6

Het is

5

voor/@

half

6

9 "

• Vul de tijden in.

Het is

5

@ /over half

5

~

^{tijd 14:15}

Ü

5 minuten later

J.4:20

TUSSENSTAND

J B..:. 20.

16:25

9 ~ ³

8 4

7 6 5

Het is

5

voor/~

half 11.

18:25 18:30 ...

~

Kun je tijden aflezen van 5 en ¹⁰ minuten voor en over een half uur op een klok met wijzers en op een digitale klok?

12

9 3

2 9

<:.

³

4 5

Het is 10

@ lover half 3

. 20.: . 9.5. .

20:40

22:40

. 22. : . 45. .

23