Veiligheidsmonitor Rijk 2006: landelijke rapportage

(1)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN

7DEHOOHQUDSSRUW

Centraal Bureau voor de Statistiek

(2)

Centraal Bureau voor de Statistiek

9HUNODULQJGHUWHNHQV

. = gegevens ontbreken

* = voorlopig cijfer

x = geheim

− = nihil

− = (indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met 0 (0,0) = het getal is minder dan de helft van de gekozen eenheid 2003 −2004 = 2003 tot en met 2004

2003/2004 = het gemiddelde over de jaren 2003 tot en met 2004

2003/’04 = oogstjaar, boekjaar, schooljaar enz., beginnend in 2003 en eindigend in 2004 2001/’02 −2003/’04 = oogstjaar, boekjaar enz., 2001/’02 tot en met 2003/’04

In geval van afronding kan het voorkomen dat de totalen niet geheel overeenkomen met de som der opgetelde getallen.

Verbeterde cijfers in staten en tabellen zijn niet als zodanig gekenmerkt.

2QGHU]RHNVSDUWQHUV

In deze rapportage zijn de belangrijkste resultaten opgenomen van de meting van de Veiligheids- monitor Rijk (VMR) die mede in opdracht van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Konink- rijksrelaties (BZK) en Justitie en door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in de eerste maanden van 2006 is verricht. Hoewel de VMR in veel opzichten aansluit bij de Politiemonitor Be- volking (PMB) en de module Recht van het Permanent Onderzoek Leefsituatie (POLS), zijn de resultaten niet zonder meer vergelijkbaar.

Het onderzoek werd naast de vertegenwoordigers van de opdrachtgevers, prof. dr. F.L. Leeuw (Justitie), prof. dr. J. van Sinderen (CBS) en mw. drs. M.K. Groenberg (BZK), begeleid door de projectgroep Stroomlijnen veiligheidsmonitors onder leiding van projectleider drs. M.C.M. Schermer Voest (BZK).

Voor vragen kunt u zich wenden tot:

Drs. C.C. Schreuder van het Ministerie van BZK, telefoon 070-4267164, of via e-mail:

cas.schreuder@minbzk.nl

Drs. P.R. Smit van het Ministerie van Justitie, telefoon 070-3706163, of via e-mail:

p.r.smit@minjus.nl

(3)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

,QKRXGVRSJDYH

1. Inleiding 4

1.1 Achtergronden 4

1.2 Betrouwbaarheid van de resultaten 5

1.3 Presentatie van de resultaten 5

1.4 Aanpassingen ten opzichte van eerdere rapportages 6

1.5 Leeswijzer 6

TABELLEN

2. Buurtproblemen 7

3. Onveiligheidsgevoelens 26

4. Slachtofferschap 37

5. Melding en aangifte van misdrijven 68

6. Contacten tussen politie en burgers 91

7. Politie in de woonbuurt 111

8. Preventie 131

Bijlagen 1. Schakelschema tabellenrapportage 144

2. Schaalscores 150

&RORIRQ

8LWJHYHU

Centraal Bureau voor de Statistiek Prinses Beatrixlaan 428 2273 XZ Voorburg

'UXN

Centraal Bureau voor de Statistiek - Facilitair bedrijf

,QOLFKWLQJHQ

Tel. 0900 0227 (¼SHUPLQXXW Fax: (045) 570 62 68

E-mail: infoservice@cbs.nl

%HVWHOOLQJHQ

E-mail: verkoop@cbs.nl

,QWHUQHW

www.cbs.nl

Bronvermelding is verplicht.

Verveelvoudiging voor eigen gebruik of intern gebruik toegestaan.

ISBN-10: 90-357-1549-7 ISBN-13: 978-90-357-1549-3 Kengetal: W-42

CBS-productnr: 6012606010

Centraal Bureau voor de Statistiek

(4)

Centraal Bureau voor de Statistiek

,QOHLGLQJ

$FKWHUJURQGHQ

De Veiligheidsmonitor Rijk (VMR) is een nieuw onderzoek, ontstaan uit een integratie van (onderdelen uit) drie eerdere afzonderlijke reguliere onderzoeken op het terrein van veiligheid en politiecontacten. Het gaat om de Politiemonitor Bevolking (PMB), de slacht- offerenquêtes van het CBS en om rijksrelevante delen uit de Enquête Leefbaarheid en Veiligheid. Door deze integratie en de tegelijkertijd doorgevoerde verbeterde opzet van het onderzoek zijn de uitkomsten van de VMR niet direct vergelijkbaar met die uit de eerdere onderzoeken.

Reden voor de integratie van de genoemde onderzoeken is de wens van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Justitie en het CBS om vanaf 2006 te komen tot één gezamenlijke monitor, wat niet alleen leidt tot eenduidige relevan- te cijfers, maar ook tot efficiencywinst en meer mogelijkheden tot nadere analyses. Daar- toe hebben de betrokken partijen een overeenkomst gesloten waarin de samenwerking rond de VMR is vastgelegd.

In 2006 is de VMR voor het eerst op landelijke schaal uitgevoerd

¹

.

In de periode 3 januari t/m 15 maart zijn per politieregio bij benadering 835 personen telefonisch (78 procent) of persoonlijk (22 procent) ondervraagd

²

. Voor alle 25 politiere- gio’s samen heeft dit geleid tot 20 865 respondenten. De resultaten van de VMR 2006 worden gepresenteerd in 2 rapporten: een landelijk tabellenrapport en een landelijk rapport met beschrijvingen en nadere analyses. Deze rapportages sluiten zoveel moge- lijk aan op eerdere rapportages uit de PMB en POLS.

'H JHSUHVHQWHHUGH UHVXOWDWHQ YDQ GH 905 NXQQHQ RP PHWKRGRORJLVFKH UHGHQHQ QLHW

]RQGHUPHHUZRUGHQYHUJHOHNHQPHWGLHYDQGH30%HQKHW32/6

9RRU HHQ XLWJHEUHLGH EHVFKULMYLQJ YDQ GH PHWKRGRORJLH URQG WUHQG HQ WUHQGEUHXNHQ

ZRUGWYHUZH]HQQDDUELMODJHLQGH/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

De ontstaansgeschiedenis van de slachtofferenquêtes in Nederland voert terug naar de jaren zeventig. Het besef dat cijfers over de officieel geregistreerde criminaliteit geen adequaat beeld geven van de onveiligheidsproblematiek is steeds verder gegroeid. Het deel van de criminaliteit waarvan slachtoffers geen aangifte doen, vooral de minder ernstige vormen, blijft daarbij namelijk onzichtbaar (“dark number”). De eerste slachtof- ferenquête in Nederland werd in 1973 gehouden. Sindsdien hebben het WODC en/of het CBS periodiek gestandaardiseerde landelijke slachtofferenquêtes uitgevoerd. Daarnaast werden door tal van gemeenten en politiekorpsen op eigen initiatief bevolkingsonderzoe- ken verricht. De onderling niet vergelijkbare vraagstellingen en onderzoeksmethoden, het ontbreken van inzicht in de lokale behoefte aan veiligheidszorg en de onvolledigheid van de gegevens op basis van registraties vormden de aanleiding voor een gestandaar- diseerd bevolkingsonderzoek op kleinere dan landelijke schaal. Hiertoe werd eind jaren tachtig besloten door de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Justitie. In het najaar van 1990 werd deze standaard, onder de naam Politiemonitor Bevolking, uitgevoerd in 25 gemeenten van uiteenlopende grootte. Sindsdien is de Poli- tiemonitor Bevolking in veel afzonderlijke politieregio's toegepast. De eerste landelijke uitvoering vond plaats in 1993 en werd herhaald in 1995, 1997, 1999, 2001 en 2003. In 2002 is bovendien een tussenmeting uitgevoerd. In 2003 hebben de ministeries besloten het onderzoek jaarlijks af te nemen. De CBS-enquête, primair gericht op landelijke cij- fers, is daarnaast tot en met 2004 uitgevoerd. In het najaar van 2004 hebben de beide ministeries en het CBS een overeenkomst gesloten waarin de samenwerking rond de VMR is vastgelegd.

De VMR, evenals de voorgangers, wordt om 4 redenen uitgevoerd.

In de eerste plaats levert de VMR gegevens die op een andere manier niet of onvol- doende betrouwbaar kunnen worden verkregen. Dat geldt bijvoorbeeld voor het niveau van feitelijk slachtofferschap: omdat niet alle gevallen van slachtofferschap bij de politie worden aangegeven blijft een deel van het feitelijke slachtofferschap buiten beeld. Ge- zien de omvang van de steekproef valt aan de hand van de VMR een relatief betrouwba-

1

De PMB 2005 is nog wel op de gebruikelijke wijze uitgevoerd.

2

In de volgende kwartalen worden nog een beperkt aantal personen ondervraagd. Deze gegevens

blijven in deze rapportage buiten beschouwing.

(5)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

re schatting te maken van het daadwerkelijke niveau van slachtofferschap en de daarbij ondervonden delicten.

In de tweede plaats levert de VMR informatie op waarmee vergelijkingen, zowel in de tijd als tussen verschillende gebieden, mogelijk zijn. Het onderzoek is immers gestandaardi- seerd

³

.

In de derde plaats leveren de resultaten van de VMR bruikbare informatie voor de ver- schillende niveaus waarop beleid wordt gemaakt.

In de vierde plaats levert de VMR gegevens die gebruikt worden om ontwikkelingen te

‘monitoren’ aan de hand van specifieke indicatoren, zoals in het kader van de prestatie- afspraken die de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Justitie hebben gemaakt met de regionale politiekorpsen.

%HWURXZEDDUKHLGYDQGHUHVXOWDWHQ

Zoals gezegd zijn de in dit rapport gepresenteerde gegevens gebaseerd op onderzoek onder de bevolking. Hiertoe is een steekproef getrokken die een representatief beeld moet opleveren van de feitelijke situatie voor de gehele bevolking en voor de afzonderlij- ke politieregio’s. Het steekproefkarakter van het onderzoek brengt met zich mee dat voor de uitkomsten een bepaalde mate van betrouwbaarheid geldt. Zeker bij kleine steek- proeven kan het gebeuren dat door toevalsfactoren het aangetroffen beeld niet volledig overeenstemt met de werkelijkheid.

Daar het landelijke onderzoek in 2006 is gebaseerd op de antwoorden van 20 865 on- dervraagde personen zijn de landelijke uitkomsten voldoende betrouwbaar. Voor de afzonderlijke politieregio’s zijn de uitkomsten iets minder betrouwbaar vanwege het klei- nere aantal respondenten (ca. 835 per regio). Het aantal ondervraagde personen per regio varieerde in de VMR 2006 van 770 (Zaanstreek-Waterland) tot 903 (Gooi en Vechtstreek).

De betrouwbaarheid van de uitkomsten is van belang voor het maken van vergelijkingen, bijvoorbeeld tussen landelijke en regionale uitkomsten, tussen regio's onderling, of voor vergelijkingen in de tijd. Bij elke gevonden waarde (bijvoorbeeld een percentage) behoort een bepaalde betrouwbaarheidsmarge, die afhankelijk is van de spreiding in de ant- woorden, van het aantal ondervraagde personen en van het gekozen steekproefontwerp, In de tabellen is voor de VMR-jaren 2005 en 2006 telkens de bij de gevonden waarden behorende standaardfout opgenomen. De gebruiker kan daarmee zelf de gewenste betrouwbaarheidsmarges vaststellen. Meestal wordt daarbij een betrouwbaarheid van 95% aangehouden; door vermenigvuldiging van de standaardfout met 1,96 vindt men de bijbehorende marge. Dit betekent dat de werkelijke waarde met een betrouwbaarheid van 95% tussen de grenzen van die marges zal liggen. De gepresenteerde waarden zijn gebaseerd op gewogen data, de betrouwbaarheidsmarges op ongewogen data.

3UHVHQWDWLHYDQGHUHVXOWDWHQ

In dit tabellenrapport worden de landelijke en regionale cijfers van de VMR 2006 gepre- senteerd. Daarnaast zijn, voor zover beschikbaar, de relevante uitkomsten van de eerde- re metingen van de Politiemonitor Bevolking (PMB) en het Permanent onderzoek Leefsi- tuatie (POLS) opgenomen. Van het onderzoek VMR 2005, dat is uitgevoerd om trend- breukanalyses te kunnen uitvoeren, zijn alleen de landelijke uitkomsten vermeld. De uitkomsten van de VMR 2005 zijn vanwege de geringe aantallen respondenten niet voldoende betrouwbaar op het niveau van de politieregio’s. Voor de gegevens van de eerdere POLS-onderzoeken zijn voor slachtofferschap en ondervonden delicten per politieregio, twee onderzoeksjaren samengevoegd vanwege de kleine aantallen respon- denten per politieregio.

Ieder hoofdstuk begint met een landelijke overzichttabel van de indicatoren. In deze tabellen is in de laatste kolom onder de kop “significant” telkens aangegeven of de uit- komst van de VMR 2006 op 95-procent betrouwbaarheidsniveau significant hoger (+) of lager (-) is ten opzichte van de uitkomst van de VMR 2005. In een aantal hoofdstukken zijn meerdere onderwerpgerichte overzichtstabellen opgenomen. Ook in deze tabellen is met + of - aangegeven of de uitkomst van de VMR 2006 op 95-procent betrouwbaar-

3

Zoals vermeld verschilt de VMR op een aantal punten van de PMB en het POLS. In een afzon-

derlijk project (trendbreukanalyse) is op basis van de PMB 2005 en de VMR 2005 nagegaan in

hoeverre de resultaten voor 4 indicatoren en voor Nederland als geheel vergelijkbaar zijn. Hoewel

voor 3 van de 4 van deze indicatoren niet bleek dat de resultaten significant van elkaar verschil-

den, zijn de resultaten te beperkt om te concluderen dat de resultaten volledig en ook regionaal

vergelijkbaar zijn.

(6)

Centraal Bureau voor de Statistiek

heidsniveau significant hoger (+) of lager (-) is ten opzichte van de uitkomst van de VMR 2005. Indien geen symbool is opgenomen betekent dit dat het percentage of de schaal- score niet significant hoger of lager is dan het landelijke gemiddelde of het voorgaande jaar. De gebruikte symbolen geven geen waardeoordeel. Het gebruik van een ‘+’ of een

‘-‘ wijst dus niet op een positieve of negatieve ontwikkeling. Een significante stijging van bijvoorbeeld het slachtofferschap wordt ook middels een ‘+’ aangegeven.

In de tabellen waarin naast de landelijke uitkomsten ook de regionale uitkomsten zijn opgenomen zijn voor de landelijke uitkomsten van de VMR 2005 en 2006 de standaard- fouten opgenomen, waarbij rekening is gehouden met het steekproefontwerp. Daarnaast zijn in de laatste kolom de al bekende + of - tekens opgenomen. Hier geven deze tekens aan of de betreffende politieregio op 95-procent betrouwbaarheidsniveau significant hoger (+) of lager (-) scoort dan de uitkomst voor geheel Nederland.

Gegevens op basis van minder dan 50 waarnemingen zijn in de tabellen niet vermeld.

Dit is in de tabellen aangegeven met een punt (.). Ook vanwege andere oorzaken ont- brekende cijfers zijn in de tabellen aangegeven met een punt (zie ook de verklaring der tekens).

In deze rapportage is nog geen gebruik gemaakt van de clustering van politieregio’s zoals gebruikt in de publicatie ‘Kerngegevens Nederlandse Politie’. In de regionale publi- caties van de VMR 2006 zal deze clustering wel worden toegepast.

$DQSDVVLQJHQWHQRS]LFKWHYDQHHUGHUHUDSSRUWDJHV

Om technische en praktische redenen is de globale PMB-indeling in de onderdelen A (Onveiligheid en feitelijk slachtofferschap), B (Politie en burgers) en C (Preventie) verval- len en is de nummering aangepast. Wel is de volgorde van de onderwerpen in de PMB gehandhaafd.

In bijlage 1 is een schema opgenomen met verwijzingen naar overeenkomstige of verge- lijkbare resultaten uit eerdere PMB-rapportages.

/HHVZLM]HU

Het tabellenrapport bestaat uit 7 inhoudelijke hoofdstukken. In hoofdstuk 2 komen de buurtproblemen aan de orde. Het volgende hoofdstuk heeft betrekking op onveiligheids- gevoelens. Hoofdstuk 4 gaat in op slachtofferschap en ondervonden delicten.

De melding en aangifte van delicten staat centraal in hoofdstuk 5, terwijl de algemene

contacten tussen politie en burgers in hoofdstuk 6 aan de orde komt. Het optreden en

functioneren van de politie in de woonbuurt is het onderwerp van hoofdstuk 7. In hoofd-

stuk 8 tenslotte wordt aandacht besteed aan preventieve maatregelen, zowel tegen

inbraak als tegen andere vormen van diefstal of vandalisme.

(7)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

%XXUWSUREOHPHQ

7DEHO

%XXUWSUREOHPHQ±ODQGHOLMNRYHU]LFKW

---

PMB VMR

--- ---

1993 1995 1997 1999 2001 2002 2003 2004 2005 2005 2006 signi-

ficant ---

% ’komt vaak voor’

9HUNHHUVRYHUODVW

Agressief verkeersgedrag 20.3 21.4 24.6 19.8 18.8 18.6 17.7 17.4 14.9 11.2 10.9

Geluidsoverlast door verkeer 16.4 14.7 14.9 13.2 14.2 15.6 14.5 15.3 13.7 11.7 12.1

Te hard rijden 47.8 46.2 46.0 47.5 47.1 48.0 46.5 47.1 44.2 29.2 28.7

Aanrijdingen 13.6 14.2 12.1 12.3 9.9 10.0 8.4 7.4 7.0 5.0 4.1

schaalscore

4.6 4.6 4.7 4.5 4.4 4.6 4.4 4.4 4.2 3.7 3.6

2YHULJHRYHUODVW

Dronken mensen op straat 7.6 7.4 7.1 8.0 7.7 8.0 7.4 7.2 7.0 5.1 5.2

Mensen worden op straat lastiggevallen 3.6 3.8 3.2 3.8 2.9 3.4 2.8 2.6 2.2 1.6 1.2

Tasjesroof . . . 1.7 1.1 -

Drugsoverlast . . 7.6 6.4 5.8 6.4 6.2 6.3 5.3 5.4 5.2

Overlast door omwonenden . . . 4.7 5.3 5.7 5.1 5.0 4.4 4.5 4.2

Overlast door groepen jongeren 9.1 10.2 11.9 11.6 12.9 13.9 13.2 12.8 11.9 10.3 9.4

schaalscore

Ernstige overlast . . . 2.2 2.1 2.1 2.0 1.8 1.8

)\VLHNHYHUORHGHULQJ

Bekladding van muren, gebouwen 16.1 15.3 16.2 15.7 13.4 15.5 12.5 11.2 10.5 6.0 5.8

Rommel op straat 21.6 24.7 27.4 25.8 29.1 30.5 30.2 29.0 25.1 19.3 20.0

Hondenpoep op straat 47.1 50.1 53.1 50.0 47.6 46.5 45.6 45.0 43.2 38.3 36.5

Vernieling van straatmeubilair 16.0 16.6 17.5 19.9 19.5 21.6 20.0 19.2 18.3 15.1 14.7

schaalscore

Verloedering van de fysieke woonomgeving . . . 3.6 3.5 3.4 3.3 3.0 2.9

6RFLDOHFRKHVLH

% ’(helemaal) eens’

Ik heb veel contact met mijn directe buren . . . 62.1 64.3

Ik heb veel contact met andere buurtbewoners . . . 44.6 47.1

In deze buurt gaat men op een prettige manier met elkaar om . . . 83.1 84.4

Ik woon in een gezellige buurt met veel saamhorigheid . . . 58.6 57.7

De mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks . . . 21.0 21.3

Ik voel mij thuis bij de mensen die in deze buurt wonen . . . 77.4 77.2

Als het maar enigszins mogelijk is ga ik uit deze buurt verhuizen . . . 11.9 11.9

Ik ben tevreden met de bevolkingssamenstelling in deze buurt . . . 84.3 84.8

---

(8)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWDJUHVVLHIYHUNHHUVJHGUDJ

---

PMB VMR

--- ---

1993 1995 1997 1999 2001 2002 2003 2004 2005 2005 marge 2006 marge regio-

naal t.o.v. NL ---

% ’komt vaak voor’ sign.

--- ---

Groningen 13.4 13.7 15.1 13.9 13.8 15.5 13.9 13.4 11.5 . . 8.0 1.9 -

Fryslân 11.8 12.3 19.9 13.2 12.2 11.6 12.3 12.2 9.3 . . 7.9 1.8 -

Drenthe 13.5 18.1 14.8 14.8 13.4 12.9 12.7 14.3 11.9 . . 7.7 1.8 -

IJsselland 14.8 17.4 22.0 15.1 14.7 14.4 14.9 11.6 10.5 . . 6.6 1.7 -

Twente 16.7 19.5 24.0 18.0 15.5 14.0 15.0 16.0 13.2 . . 7.7 1.8 -

Noord- en Oost-Gelderland 15.6 17.1 23.0 13.6 15.1 12.4 14.1 15.0 11.4 . . 8.3 1.8 -

Gelderland-Midden 17.7 20.9 27.4 16.8 18.0 19.5 15.6 17.8 13.0 . . 9.0 1.9

Gelderland-Zuid 19.7 20.2 20.2 18.9 17.0 16.7 17.0 17.0 16.0 . . 8.9 1.9

Utrecht 22.5 25.3 29.1 22.0 20.1 18.6 19.0 18.0 15.9 . . 11.5 2.1

Noord-Holland Noord 20.2 21.7 26.0 17.9 16.2 17.2 16.0 17.6 13.9 . . 8.1 1.8 -

Zaanstreek-Waterland 20.4 24.9 26.5 17.7 15.1 19.6 17.6 16.8 16.6 . . 9.2 2.0

Kennemerland 23.2 27.6 30.6 22.3 21.2 19.6 17.3 16.8 15.5 . . 9.6 2.0

Amsterdam-Amstelland 34.1 29.0 35.5 30.8 27.5 29.8 25.1 25.0 21.4 . . 15.6 2.4 +

Gooi en Vechtstreek 19.9 20.7 22.4 20.9 21.4 18.0 19.3 17.1 14.1 . . 9.9 2.0

Haaglanden 21.1 17.2 29.6 21.4 21.5 20.2 21.1 17.1 17.8 . . 12.5 2.2

Hollands Midden 17.0 22.0 19.5 18.5 17.7 19.5 15.8 17.8 12.9 . . 8.9 1.9

Rotterdam-Rijnmond 26.0 29.7 22.2 25.0 26.5 25.7 20.9 20.7 18.4 . . 17.3 2.5 +

Zuid-Holland-Zuid 22.0 17.5 24.6 19.4 18.1 18.6 16.5 14.6 14.0 . . 10.6 2.0

Zeeland 16.2 22.0 22.2 14.3 15.5 16.7 13.6 15.0 11.7 . . 8.5 1.9 -

Midden- en West-Brabant 21.5 18.8 20.8 20.4 19.0 17.9 19.2 18.4 13.6 . . 13.6 2.2 +

Brabant-Noord 16.3 18.7 26.9 19.2 16.7 14.9 16.4 15.2 12.1 . . 9.8 1.9

Brabant-Zuid-Oost 21.3 22.3 27.5 21.3 17.9 18.4 17.7 19.0 18.3 . . 10.5 2.0

Limburg-Noord 20.5 17.7 21.0 21.9 17.9 16.9 18.2 16.8 15.5 . . 10.4 2.1

Limburg-Zuid 25.6 28.8 32.2 22.5 22.4 24.2 23.5 23.1 20.7 . . 15.3 2.4 +

Flevoland 13.9 13.5 15.7 16.4 15.9 16.9 17.3 14.0 12.7 . . 9.5 2.0

1HGHUODQG

---

(9)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWJHOXLGVRYHUODVWGRRUYHUNHHU

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 11.6 9.5 9.6 9.9 9.8 12.9 12.7 12.6 10.4 . . 10.0 2.1

Fryslân 11.6 10.3 8.8 8.6 9.2 9.8 9.0 10.1 6.9 . . 6.4 1.7 -

Drenthe 8.9 10.1 9.2 7.8 9.6 8.2 10.4 12.3 9.1 . . 7.8 1.8 -

IJsselland 10.7 9.6 12.4 10.1 11.3 11.5 12.4 14.4 10.9 . . 9.2 2.0 -

Twente 13.6 12.5 12.6 14.2 16.1 13.8 15.3 12.8 12.8 . . 7.1 1.7 -

Gelderland-Zuid 17.9 15.4 13.8 13.2 14.0 12.5 14.4 16.0 13.3 . . 12.1 2.2

Utrecht 20.1 18.1 17.8 13.2 15.8 19.5 15.7 15.4 14.6 . . 13.9 2.3

Kennemerland 19.6 18.8 19.2 15.4 17.2 15.4 17.2 21.1 16.4 . . 12.3 2.3

Haaglanden 18.0 15.7 18.0 15.6 15.6 17.5 17.1 16.1 16.1 . . 14.5 2.3

Hollands Midden 14.1 13.6 13.6 12.7 13.8 15.9 13.7 13.8 13.2 . . 14.5 2.3

Zeeland 10.5 11.7 10.9 9.6 10.4 12.8 10.8 13.5 10.5 . . 9.2 2.0 -

Midden- en West-Brabant 19.0 14.8 14.0 11.8 14.6 16.0 15.0 16.6 13.5 . . 11.8 2.2

Brabant-Noord 16.0 13.1 13.7 12.8 12.8 13.4 11.7 12.7 11.4 . . 9.8 2.1

Limburg-Noord 17.3 14.1 13.2 14.3 13.8 14.1 14.4 15.5 12.5 . . 11.7 2.2

Limburg-Zuid 21.0 20.5 19.5 17.3 17.0 20.3 19.3 18.5 17.6 . . 16.7 2.5 +

Flevoland 8.3 6.2 5.7 7.4 8.3 12.0 10.9 12.2 9.3 . . 7.9 1.8 -

1HGHUODQG

---

(10)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWWHKDUGULMGHQ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 50.7 49.3 48.7 43.2 44.3 48.9 46.3 44.9 44.0 . . 30.1 3.1

Fryslân 49.9 49.8 39.8 45.2 46.1 42.9 43.8 47.2 40.2 . . 25.0 2.9 -

Drenthe 37.3 47.7 54.0 50.5 45.7 47.9 48.6 52.5 46.7 . . 28.0 3.1

IJsselland 51.1 38.7 42.5 45.1 43.2 48.3 46.6 42.7 45.3 . . 27.1 3.1

Twente 49.3 41.7 44.9 47.9 43.1 46.7 44.3 48.0 40.7 . . 25.0 3.0 -

Noord- en Oost-Gelderland 37.4 41.8 45.6 43.4 44.8 47.6 44.6 46.7 44.7 . . 32.1 3.1

Gelderland-Zuid 56.5 45.6 53.1 49.4 47.2 47.9 49.1 48.5 44.9 . . 28.1 3.1

Utrecht 39.8 43.8 44.0 46.3 48.0 47.6 47.1 47.2 44.8 . . 27.0 3.0

Noord-Holland Noord 51.8 40.0 43.1 49.0 48.4 47.2 47.6 46.8 46.2 . . 26.5 3.0

Kennemerland 53.5 43.6 44.1 47.3 48.8 45.2 46.7 45.5 40.8 . . 24.7 3.0 -

Amsterdam-Amstelland 53.5 50.6 44.7 49.6 47.5 44.0 42.0 41.7 40.3 . . 25.9 3.0

Gooi en Vechtstreek 56.2 52.5 51.7 45.2 50.9 42.2 46.1 41.3 42.4 . . 25.2 2.9 -

Haaglanden 47.3 39.8 41.4 45.7 47.3 46.8 45.5 42.9 43.2 . . 31.0 3.1

Hollands Midden 35.5 41.6 50.0 46.6 45.4 45.6 42.8 47.2 41.2 . . 27.8 3.0

Rotterdam-Rijnmond 41.7 45.3 45.7 48.3 50.9 53.5 42.9 43.8 48.7 . . 32.9 3.2

Zeeland 57.2 43.4 44.5 47.0 47.9 49.8 47.7 45.8 44.2 . . 27.3 3.1

Brabant-Noord 52.7 53.8 45.3 47.8 46.3 47.7 47.3 47.4 42.2 . . 28.4 3.1

Limburg-Noord 58.0 54.8 56.8 51.9 47.7 49.3 50.3 53.3 46.0 . . 31.2 3.2

Limburg-Zuid 43.6 50.5 45.6 53.1 51.5 53.2 52.8 53.9 50.2 . . 39.9 3.3 +

Flevoland 30.8 46.7 46.3 43.0 42.2 47.3 44.6 44.3 38.8 . . 26.7 3.0

1HGHUODQG

---

(11)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWDDQULMGLQJHQ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 13.5 14.1 12.0 10.8 7.4 8.5 6.4 6.6 5.4 . . 3.0 1.1

Fryslân 10.0 12.4 8.4 8.7 6.6 7.3 5.2 6.2 4.4 . . 2.5 1.1 -

Drenthe 6.3 13.8 14.2 13.0 8.5 10.8 7.8 7.7 6.2 . . 3.5 1.2

IJsselland 13.4 10.0 10.6 9.2 7.2 9.6 6.0 5.1 7.0 . . 2.7 1.1

Twente 14.4 12.3 10.3 13.1 8.7 7.8 7.4 7.6 8.0 . . 2.9 1.2

Gelderland-Zuid 15.8 12.8 13.5 12.9 8.6 8.1 6.8 5.0 5.4 . . 3.6 1.3

Utrecht 10.0 12.1 11.3 10.5 8.3 10.1 8.6 7.3 6.9 . . 4.6 1.3

Kennemerland 17.5 14.3 12.9 14.2 12.1 11.7 9.6 9.4 8.1 . . 3.4 1.2

Haaglanden 15.9 14.5 13.4 14.4 13.8 14.4 12.3 11.1 9.8 . . 7.3 1.7 +

Hollands Midden 8.0 11.1 13.0 11.1 8.8 9.1 7.8 7.3 6.0 . . 2.5 1.1 -

Zeeland 17.0 10.3 10.7 11.2 9.7 10.3 6.9 7.3 6.1 . . 2.5 1.0 -

Brabant-Noord 13.8 16.7 8.7 11.2 6.9 7.1 7.9 5.2 4.9 . . 2.0 0.9 -

Limburg-Noord 19.7 20.4 16.8 14.0 10.9 10.0 8.3 8.6 5.0 . . 2.1 1.0 -

Limburg-Zuid 10.8 12.7 11.5 12.9 10.8 10.0 10.0 8.9 6.3 . . 4.7 1.4

Flevoland 5.7 13.5 11.6 10.9 8.7 8.1 7.4 6.7 6.5 . . 3.6 1.3

1HGHUODQG

---

(12)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVW

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

schaalscore sign.

--- ---

Groningen 4.5 4.4 4.4 4.2 4.1 4.4 4.1 4.2 4.1 . . 3.5 0.1

Fryslân 4.3 4.3 4.3 4.2 4.1 4.1 4.0 4.1 3.8 . . 3.2 0.1 -

Drenthe 4.0 4.6 4.5 4.4 4.1 4.3 4.2 4.4 4.1 . . 3.3 0.1 -

IJsselland 4.5 4.3 4.5 4.3 4.1 4.4 4.3 4.2 4.1 . . 3.4 0.1 -

Twente 4.6 4.4 4.6 4.6 4.3 4.4 4.2 4.3 4.2 . . 3.2 0.1 -

Gelderland-Zuid 4.8 4.6 4.7 4.5 4.3 4.4 4.3 4.4 4.1 . . 3.4 0.1

Utrecht 4.4 4.8 4.8 4.4 4.5 4.6 4.4 4.4 4.3 . . 3.7 0.1

Kennemerland 5.0 4.8 4.8 4.7 4.6 4.6 4.5 4.6 4.4 . . 3.4 0.1

Haaglanden 4.7 4.3 4.8 4.6 4.7 4.8 4.6 4.5 4.4 . . 3.8 0.2 +

Hollands Midden 4.1 4.5 4.6 4.5 4.4 4.5 4.3 4.4 4.1 . . 3.5 0.1

Zeeland 4.8 4.6 4.5 4.3 4.3 4.5 4.2 4.4 4.0 . . 3.4 0.1 -

Brabant-Noord 4.6 4.7 4.6 4.4 4.2 4.3 4.2 4.2 3.9 . . 3.4 0.1 -

Limburg-Noord 5.0 4.9 4.8 4.7 4.4 4.5 4.4 4.5 4.1 . . 3.6 0.1

Limburg-Zuid 4.5 5.0 4.9 4.8 4.6 4.8 4.8 4.7 4.4 . . 4.0 0.2 +

Flevoland 3.4 4.1 4.1 4.1 4.0 4.3 4.2 4.1 3.9 . . 3.3 0.1 -

1HGHUODQG

---

(13)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

2YHULJHRYHUODVWGURQNHQPHQVHQRSVWUDDW

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 9.2 9.7 7.4 9.4 8.2 9.6 7.1 7.5 10.2 . . 5.6 1.5

Fryslân 8.7 8.1 9.1 9.0 8.1 6.4 7.2 7.3 5.7 . . 3.6 1.2 -

Drenthe 4.0 5.7 5.9 7.2 5.8 5.8 6.2 5.3 5.0 . . 3.6 1.2 -

IJsselland 6.4 6.1 7.2 9.7 8.5 6.4 7.1 6.7 6.9 . . 4.7 1.4

Twente 4.9 6.5 6.4 7.7 8.4 7.4 5.6 7.0 5.0 . . 3.6 1.2 -

Gelderland-Midden 4.4 6.3 5.4 7.3 7.6 8.5 5.5 6.4 7.7 . . 3.6 1.2 -

Gelderland-Zuid 6.8 5.8 6.9 6.3 6.1 5.4 5.8 7.0 6.7 . . 4.9 1.5

Utrecht 5.4 5.8 5.2 8.7 6.3 7.6 7.0 6.4 7.3 . . 5.5 1.4

Kennemerland 7.5 7.7 7.2 7.1 8.3 8.1 9.3 6.3 6.1 . . 5.1 1.5

Haaglanden 7.6 6.4 7.4 8.1 8.6 7.5 8.4 6.7 7.7 . . 7.6 1.6 +

Hollands Midden 4.5 5.7 7.4 7.9 7.9 8.5 7.7 7.0 8.0 . . 5.8 1.5

Zeeland 8.4 6.9 6.5 7.0 6.4 8.0 5.7 5.6 4.0 . . 3.9 1.3

Brabant-Noord 6.0 5.7 6.0 6.9 5.2 6.4 7.2 5.6 5.2 . . 4.3 1.3

Limburg-Noord 12.2 8.3 8.2 7.8 7.5 7.6 7.7 8.4 7.0 . . 4.3 1.3

Limburg-Zuid 7.2 8.5 7.2 6.6 8.1 10.4 6.7 8.0 5.2 . . 5.4 1.5

Flevoland 2.5 4.0 4.6 5.2 5.6 6.2 5.2 3.9 5.4 . . 3.2 1.2 -

1HGHUODQG

---

(14)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

2YHULJHRYHUODVWPHQVHQZRUGHQRSVWUDDWODVWLJJHYDOOHQ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 3.3 4.2 4.2 5.8 1.9 2.5 2.5 1.1 1.6 . . 1.0 0.6

Fryslân 1.6 3.2 2.0 2.0 2.0 1.1 1.4 1.2 1.8 . . 0.7 0.6

Drenthe 0.8 1.6 2.8 2.6 1.6 2.0 1.2 0.6 0.9 . . 0.7 0.5

IJsselland 2.8 2.7 2.8 2.0 1.9 3.5 2.1 1.5 1.6 . . 0.2 0.2 -

Twente 3.1 2.5 1.6 2.9 1.1 2.3 2.4 1.7 0.6 . . 0.9 0.6

Gelderland-Midden 1.9 2.4 2.0 3.3 1.6 1.8 1.2 1.3 2.4 . . 0.1 0.2 -

Gelderland-Zuid 4.0 3.1 3.4 2.8 1.8 3.4 2.0 1.2 1.8 . . 0.2 0.3 -

Utrecht 2.8 3.9 3.3 3.2 2.5 3.0 1.9 2.7 1.2 . . 1.9 0.9

Zaanstreek-Waterland 1.9 1.1 1.7 1.9 1.3 2.0 2.0 1.5 2.0 . . 0.2 0.4 -

Kennemerland 3.0 2.2 2.1 3.6 2.0 3.2 1.8 1.9 1.5 . . 0.6 0.5

Haaglanden 4.1 5.2 4.0 4.8 4.1 3.6 4.6 2.4 3.5 . . 2.0 0.8

Hollands Midden 1.2 2.3 3.2 2.9 2.7 3.0 2.7 2.3 2.2 . . 0.8 0.6

Zeeland 2.9 3.3 2.7 1.5 1.3 2.7 1.5 1.6 1.4 . . 0.5 0.5 -

Brabant-Noord 1.4 2.7 1.8 3.2 1.2 2.0 1.3 1.6 0.9 . . 0.8 0.5

Limburg-Noord 6.7 4.7 3.8 4.1 2.6 2.5 2.1 3.4 1.3 . . 0.6 0.6

Limburg-Zuid 2.7 4.5 3.5 5.4 4.8 4.2 2.9 4.0 1.7 . . 0.9 0.7

Flevoland 1.1 2.1 2.3 2.9 2.2 3.5 2.1 2.1 1.9 . . 0.4 0.4 -

1HGHUODQG

---

(15)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

2YHULJHRYHUODVWWDVMHVURRI

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen . . . 0.6 0.5

Fryslân . . . 0.9 0.6

Drenthe . . . 0.1 0.2 -

IJsselland . . . 1.3 0.7

Twente . . . 0.6 0.5

Noord- en Oost-Gelderland . . . 0.5 0.5

Gelderland-Midden . . . 0.3 0.3 -

Gelderland-Zuid . . . 0.1 0.2 -

Utrecht . . . 1.3 0.7

Noord-Holland Noord . . . 1.3 0.7

Zaanstreek-Waterland . . . 0.6 0.6

Kennemerland . . . 0.5 0.5

Amsterdam-Amstelland . . . 3.1 1.3 +

Gooi en Vechtstreek . . . 0.9 0.6

Haaglanden . . . 2.4 0.9 +

Hollands Midden . . . 1.0 0.6

Rotterdam-Rijnmond . . . 2.4 1.0 +

Zuid-Holland-Zuid . . . 0.7 0.6

Zeeland . . . 0.3 0.4 -

Midden- en West-Brabant . . . 1.5 0.7

Brabant-Noord . . . 0.1 0.2 -

Brabant-Zuid-Oost . . . 0.5 0.5

Limburg-Noord . . . 0.7 0.6

Limburg-Zuid . . . 0.5 0.5

Flevoland . . . 0.6 0.5

1HGHUODQG

---

(16)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

2YHULJHRYHUODVWGUXJVRYHUODVW

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen . . 8.9 9.7 6.7 7.2 5.9 5.7 5.4 . . 4.2 1.2

Fryslân . . 5.3 5.1 3.8 4.0 4.5 3.6 4.3 . . 3.7 1.2

Drenthe . . 4.3 4.7 3.0 4.9 3.5 2.6 2.7 . . 3.0 1.1 -

IJsselland . . 5.2 3.5 3.9 3.2 3.8 2.8 4.0 . . 2.5 1.1 -

Twente . . 6.4 5.1 3.5 4.1 4.3 4.2 3.9 . . 3.2 1.2 -

Noord- en Oost-Gelderland . . 4.6 4.4 3.6 4.6 3.7 3.4 4.1 . . 3.5 1.1 -

Gelderland-Midden . . 7.0 5.5 4.5 5.9 4.3 4.3 4.0 . . 3.0 1.1 -

Gelderland-Zuid . . 5.9 4.9 5.5 5.5 5.1 6.2 5.9 . . 5.7 1.5

Utrecht . . 6.0 5.4 4.9 6.3 5.4 5.3 4.0 . . 4.6 1.4

Noord-Holland Noord . . 5.2 4.3 5.0 4.5 4.6 5.4 5.2 . . 6.5 1.5

Zaanstreek-Waterland . . 6.4 4.2 2.6 4.3 4.9 4.1 4.5 . . 3.4 1.2 -

Kennemerland . . 5.2 4.6 3.8 4.6 3.9 4.2 4.7 . . 3.4 1.2 -

Amsterdam-Amstelland . . 12.0 12.0 11.3 10.7 10.2 11.9 9.6 . . 7.7 1.8 +

Gooi en Vechtstreek . . 4.0 6.1 4.2 2.9 4.1 4.7 3.4 . . 3.6 1.2 -

Haaglanden . . 6.9 6.1 6.7 6.4 7.3 4.3 6.2 . . 8.0 1.7 +

Hollands Midden . . 4.3 4.0 4.0 4.0 3.8 5.5 4.1 . . 3.9 1.2

Rotterdam-Rijnmond . . 10.7 8.5 8.8 9.7 10.7 10.3 6.9 . . 8.1 1.7 +

Zuid-Holland-Zuid . . 6.6 5.0 6.3 6.0 4.7 4.7 4.4 . . 5.2 1.5

Zeeland . . 9.7 5.3 4.6 5.2 5.5 4.3 4.3 . . 3.2 1.1 -

Midden- en West-Brabant . . 7.6 7.0 6.0 6.3 7.3 8.7 5.9 . . 7.0 1.6

Brabant-Noord . . 7.5 5.0 3.3 4.8 5.2 4.9 4.5 . . 4.2 1.3

Brabant-Zuid-Oost . . 7.5 5.5 5.9 5.6 6.0 6.3 3.7 . . 3.7 1.2

Limburg-Noord . . 10.9 9.1 6.2 8.0 6.7 7.7 5.7 . . 5.1 1.5

Limburg-Zuid . . 18.0 13.6 12.7 16.2 12.5 14.5 10.9 . . 9.1 1.9 +

Flevoland . . 4.8 4.4 5.3 6.5 5.6 4.8 5.2 . . 4.4 1.3

1HGHUODQG

---

(17)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

2YHULJHRYHUODVWRYHUODVWGRRURPZRQHQGHQ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen . . . 5.3 4.2 5.7 6.0 4.0 4.2 . . 5.7 1.4

Fryslân . . . 3.5 3.3 3.8 3.1 3.6 2.4 . . 2.3 1.0 -

Drenthe . . . 2.9 3.3 3.4 3.3 2.5 2.8 . . 2.5 1.0 -

IJsselland . . . 3.1 4.4 3.7 4.5 4.1 2.5 . . 2.4 1.0 -

Twente . . . 3.9 3.6 3.0 3.2 2.8 2.4 . . 3.4 1.2

Noord- en Oost-Gelderland . . . 3.3 3.4 3.2 3.4 2.8 3.2 . . 2.9 1.1

Gelderland-Midden . . . 3.8 4.2 6.2 3.9 5.7 6.1 . . 5.0 1.4

Gelderland-Zuid . . . 3.6 5.1 3.6 4.1 5.1 4.6 . . 3.1 1.1

Utrecht . . . 5.8 6.6 4.9 6.2 4.6 3.4 . . 3.6 1.2

Noord-Holland Noord . . . 4.9 4.2 5.1 3.0 3.9 4.3 . . 2.1 0.9 -

Zaanstreek-Waterland . . . 4.8 5.0 4.6 4.6 4.9 4.9 . . 4.8 1.4

Kennemerland . . . 4.5 5.7 6.6 6.2 4.4 4.6 . . 3.5 1.2

Amsterdam-Amstelland . . . 10.6 10.2 10.7 9.8 10.3 8.2 . . 7.0 1.7 +

Gooi en Vechtstreek . . . 5.1 6.1 5.4 5.0 4.9 4.9 . . 4.8 1.3

Haaglanden . . . 5.8 7.2 8.1 7.3 7.1 6.8 . . 7.8 1.7 +

Hollands Midden . . . 4.4 5.3 6.3 4.6 6.1 5.1 . . 4.1 1.2

Rotterdam-Rijnmond . . . 5.0 6.2 10.0 6.5 6.4 6.3 . . 4.0 1.2

Zuid-Holland-Zuid . . . 4.5 5.2 4.8 4.3 5.0 4.3 . . 3.7 1.2

Zeeland . . . 2.4 4.2 3.5 4.7 3.3 3.0 . . 3.3 1.2

Midden- en West-Brabant . . . 3.8 5.6 3.7 5.3 3.2 3.7 . . 4.4 1.3

Brabant-Noord . . . 3.8 4.5 4.2 4.2 3.6 3.1 . . 4.1 1.3

Brabant-Zuid-Oost . . . 3.5 4.6 4.0 4.2 4.9 3.1 . . 3.3 1.1

Limburg-Noord . . . 3.2 4.3 4.4 3.7 3.4 3.2 . . 3.2 1.2

Limburg-Zuid . . . 5.0 5.2 7.9 5.3 6.5 4.7 . . 5.7 1.5

Flevoland . . . 5.1 6.1 6.0 5.8 6.2 4.9 . . 6.2 1.5 +

1HGHUODQG

---

(18)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

2YHULJHRYHUODVWRYHUODVWGRRUJURHSHQMRQJHUHQ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 9.3 8.5 8.9 10.5 9.7 9.8 9.6 10.4 11.8 . . 6.6 1.7 -

Fryslân 7.0 7.9 10.7 9.2 8.6 8.8 9.2 9.6 6.4 . . 5.4 1.5 -

Drenthe 4.2 5.3 7.5 8.1 8.4 10.8 9.6 9.4 8.0 . . 7.0 1.7 -

IJsselland 7.0 5.9 9.8 9.7 8.6 8.8 10.3 8.5 8.4 . . 5.6 1.6 -

Twente 9.3 8.3 10.2 9.8 8.8 8.8 9.6 7.9 9.4 . . 4.5 1.4 -

Gelderland-Zuid 9.6 11.1 12.6 10.8 13.2 11.1 11.1 13.4 10.9 . . 7.6 1.8

Utrecht 11.5 15.5 15.0 14.6 14.1 15.6 14.4 14.6 12.7 . . 12.7 2.2 +

Kennemerland 7.3 8.9 10.0 8.4 11.3 14.7 11.8 13.5 12.6 . . 7.6 1.8

Haaglanden 10.3 10.2 14.6 11.5 15.3 15.0 15.8 12.2 13.4 . . 15.4 2.3 +

Hollands Midden 5.1 9.1 13.9 12.9 14.6 17.7 15.3 14.0 13.4 . . 9.5 1.9

Zeeland 9.3 7.9 8.0 7.4 9.6 9.8 8.4 7.5 8.5 . . 5.2 1.5 -

Brabant-Noord 8.6 10.8 12.8 11.1 10.2 10.3 11.6 11.0 10.5 . . 6.8 1.7 -

Limburg-Noord 11.3 12.8 10.0 13.2 11.2 12.6 12.4 14.1 10.8 . . 9.8 2.0

Limburg-Zuid 8.0 8.8 13.3 10.3 18.1 18.1 17.9 18.4 13.5 . . 10.7 2.1

Flevoland 6.8 9.0 9.9 11.7 13.3 14.2 13.8 12.4 12.2 . . 11.7 2.1

1HGHUODQG

---

(19)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

(UQVWLJHRYHUODVW

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

schaalscore sign.

--- ---

Groningen . . . 2.1 2.0 2.0 2.0 . . 1.7 0.1 -

Fryslân . . . 2.0 1.9 1.9 1.8 . . 1.6 0.1 -

Drenthe . . . 2.0 1.9 1.8 1.8 . . 1.6 0.1 -

IJsselland . . . 2.0 1.9 1.9 1.9 . . 1.6 0.1 -

Twente . . . 1.9 1.9 1.9 1.8 . . 1.6 0.1 -

Noord- en Oost-Gelderland . . . 1.9 1.9 1.8 1.8 . . 1.6 0.1 -

Gelderland-Midden . . . 2.1 1.9 2.0 2.0 . . 1.6 0.1 -

Gelderland-Zuid . . . 2.0 1.9 2.0 2.0 . . 1.7 0.1

Utrecht . . . 2.2 2.1 2.1 2.0 . . 1.9 0.1 +

Noord-Holland Noord . . . 2.1 2.0 2.1 2.1 . . 1.8 0.1

Zaanstreek-Waterland . . . 2.1 2.0 2.0 2.0 . . 1.7 0.1

Kennemerland . . . 2.1 2.0 2.0 2.1 . . 1.6 0.1 -

Amsterdam-Amstelland . . . 2.7 2.5 2.6 2.5 . . 2.2 0.1 +

Gooi en Vechtstreek . . . 2.0 2.0 1.9 1.9 . . 1.7 0.1 -

Haaglanden . . . 2.2 2.3 2.1 2.2 . . 2.0 0.1 +

Hollands Midden . . . 2.2 2.1 2.1 2.1 . . 1.8 0.1

Rotterdam-Rijnmond . . . 2.5 2.4 2.4 2.4 . . 2.1 0.1 +

Zuid-Holland-Zuid . . . 2.1 2.0 2.1 2.0 . . 1.8 0.1

Zeeland . . . 2.0 1.9 1.9 1.8 . . 1.6 0.1 -

Midden- en West-Brabant . . . 2.1 2.1 2.1 1.9 . . 1.8 0.1

Brabant-Noord . . . 1.9 1.9 2.0 1.9 . . 1.6 0.1 -

Brabant-Zuid-Oost . . . 2.0 2.0 2.0 1.9 . . 1.7 0.1 -

Limburg-Noord . . . 2.2 2.1 2.2 2.0 . . 1.8 0.1

Limburg-Zuid . . . 2.5 2.3 2.4 2.1 . . 1.9 0.1

Flevoland . . . 2.0 2.0 1.9 1.9 . . 1.7 0.1 -

1HGHUODQG

---

(20)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

)\VLHNHYHUORHGHULQJEHNODGGLQJYDQPXUHQJHERXZHQ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 17.7 14.1 13.7 12.4 10.3 12.9 9.2 8.6 7.4 . . 5.5 1.4

Fryslân 10.6 9.6 12.2 11.3 8.0 6.6 7.6 5.6 4.6 . . 2.2 1.0 -

Drenthe 8.1 9.9 9.3 11.0 8.3 10.0 6.7 5.4 5.4 . . 3.5 1.2 -

IJsselland 13.9 9.4 11.6 12.1 10.6 11.2 7.8 9.1 7.6 . . 3.3 1.2 -

Twente 13.7 9.9 13.3 11.0 6.3 10.3 8.3 6.9 6.7 . . 3.8 1.3 -

Gelderland-Zuid 16.2 14.6 13.7 14.6 11.2 14.2 10.7 11.0 9.3 . . 5.3 1.5

Utrecht 18.4 20.7 21.6 18.5 16.1 18.7 14.7 13.0 13.1 . . 6.6 1.6

Zaanstreek-Waterland 21.5 14.1 15.2 12.8 12.5 19.8 12.7 14.4 10.6 . . 8.1 1.9 +

Kennemerland 17.8 13.0 14.1 17.6 14.5 15.8 14.0 11.2 12.1 . . 5.5 1.6

Haaglanden 21.3 19.9 28.8 23.6 19.3 19.8 17.7 12.4 13.0 . . 10.1 1.9 +

Hollands Midden 11.2 12.9 19.6 18.1 15.7 15.4 13.5 12.0 9.4 . . 3.9 1.3 -

Zeeland 14.4 9.4 9.9 9.5 6.6 8.6 7.7 5.9 8.0 . . 3.5 1.3 -

Brabant-Noord 14.8 13.5 13.4 15.5 10.1 10.3 10.9 11.1 11.5 . . 4.8 1.5

Brabant-Zuid-Oost 16.6 11.5 10.5 14.5 11.7 12.0 10.1 7.8 6.1 . . 3.1 1.2 -

Limburg-Noord 14.7 10.0 7.1 7.5 5.7 8.1 7.2 6.7 7.6 . . 3.6 1.3 -

Limburg-Zuid 9.6 13.5 12.2 11.8 10.5 12.7 11.7 9.9 9.9 . . 5.9 1.6

Flevoland 10.2 17.6 16.3 16.5 12.3 15.9 13.0 13.0 11.4 . . 8.2 1.8 +

1HGHUODQG

---

(21)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

)\VLHNHYHUORHGHULQJURPPHORSVWUDDW

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 18.5 21.1 23.6 21.0 23.8 28.9 23.7 24.4 21.0 . . 16.1 2.5 -

Fryslân 15.6 19.9 22.2 20.5 23.1 21.0 22.1 20.6 13.7 . . 11.7 2.1 -

Drenthe 12.6 16.8 18.7 20.2 23.7 24.2 21.2 21.9 18.8 . . 13.8 2.3 -

IJsselland 16.6 18.3 23.7 21.5 27.3 26.1 26.5 26.0 21.3 . . 12.4 2.3 -

Twente 17.7 19.9 23.6 18.7 22.0 22.4 22.5 21.9 17.8 . . 13.9 2.4 -

Gelderland-Zuid 17.8 23.8 27.6 24.0 29.5 29.0 30.3 29.7 27.0 . . 17.9 2.6

Utrecht 24.0 28.3 30.9 25.6 28.8 34.9 31.7 31.5 28.5 . . 21.8 2.7

Kennemerland 22.6 27.5 30.4 30.3 36.8 36.1 37.6 32.8 27.0 . . 22.8 2.9

Haaglanden 30.5 32.4 37.2 33.8 37.8 37.6 38.9 35.2 33.9 . . 28.5 3.0

Hollands Midden 18.4 21.7 27.1 28.0 32.5 33.6 31.6 31.1 25.9 . . 18.6 2.6

Zeeland 18.7 19.1 21.7 18.1 20.9 22.0 23.1 21.7 17.2 . . 11.8 2.2 -

Brabant-Noord 16.5 18.5 20.5 21.8 21.9 23.1 23.9 23.2 19.8 . . 14.6 2.4 -

Limburg-Noord 20.0 16.5 21.8 19.6 20.5 22.7 26.1 22.3 19.8 . . 18.1 2.6

Limburg-Zuid 14.1 19.6 22.3 21.9 28.4 30.5 33.2 31.1 24.7 . . 20.3 2.7

Flevoland 15.9 28.6 30.4 30.7 31.1 32.6 32.8 32.2 28.0 . . 24.9 2.9

1HGHUODQG

---

(22)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

)\VLHNHYHUORHGHULQJKRQGHQSRHSRSVWUDDW

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 40.3 45.0 51.2 43.3 46.3 40.6 40.1 40.7 46.2 . . 33.6 3.2

Fryslân 44.3 47.1 53.1 46.1 47.3 43.9 42.8 43.9 36.2 . . 31.7 3.1 -

Drenthe 32.8 37.3 45.1 41.8 38.5 36.9 37.8 35.3 35.1 . . 29.6 3.1 -

IJsselland 38.6 40.1 46.1 42.4 39.8 38.6 37.1 36.1 34.3 . . 26.9 3.1 -

Twente 44.9 43.4 48.9 43.6 42.3 42.9 37.9 40.6 35.3 . . 30.1 3.2 -

Gelderland-Zuid 46.3 48.0 54.2 48.7 48.5 47.4 45.9 47.1 45.4 . . 33.4 3.2

Utrecht 47.7 49.6 52.5 47.5 42.8 45.7 43.9 42.8 41.9 . . 35.9 3.2

Kennemerland 51.8 52.7 54.9 52.9 50.9 48.9 48.2 45.7 40.0 . . 35.6 3.3

Gooi en Vechtstreek 49.3 60.7 61.8 53.7 55.5 51.4 50.3 51.9 51.9 . . 45.0 3.3 +

Haaglanden 55.6 57.4 60.5 59.0 56.0 54.2 56.1 52.0 53.2 . . 47.5 3.4 +

Hollands Midden 50.3 53.6 56.2 53.9 51.7 50.0 48.8 48.0 45.4 . . 38.4 3.2

Zeeland 54.0 49.2 57.7 49.6 52.8 49.1 50.6 46.8 47.0 . . 35.3 3.3

Brabant-Noord 45.5 44.2 44.1 44.7 42.9 39.4 40.7 38.6 36.9 . . 27.9 3.1 -

Limburg-Noord 45.2 50.3 53.4 52.3 43.9 49.1 48.3 44.8 41.6 . . 36.0 3.3

Limburg-Zuid 44.5 54.4 58.7 60.7 55.1 53.7 53.5 57.5 52.0 . . 45.6 3.4 +

Flevoland 37.2 45.0 50.5 45.8 42.6 41.8 40.0 39.0 37.9 . . 35.1 3.2

1HGHUODQG

---

(23)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

)\VLHNHYHUORHGHULQJYHUQLHOLQJYDQVWUDDWPHXELODLU

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 21.9 20.4 17.1 22.0 19.7 20.5 19.8 19.4 21.3 . . 15.7 2.5

Fryslân 14.1 16.0 17.2 15.2 14.6 12.7 13.5 14.7 11.1 . . 9.6 2.0 -

Drenthe 14.2 12.8 14.3 15.2 15.7 16.1 15.0 16.7 14.1 . . 11.5 2.1 -

IJsselland 9.8 9.2 13.7 12.2 10.0 12.5 13.4 11.0 11.7 . . 9.0 2.0 -

Twente 11.1 9.6 13.3 11.3 7.3 11.8 9.9 9.1 8.0 . . 7.4 1.8 -

Gelderland-Zuid 20.7 22.3 23.4 28.3 25.9 26.5 25.1 24.2 19.6 . . 16.1 2.4

Utrecht 18.0 19.1 20.2 24.0 23.5 29.0 26.3 24.3 22.9 . . 20.1 2.7 +

Zaanstreek-Waterland 25.6 18.6 22.0 23.9 20.0 27.2 24.3 25.7 23.5 . . 21.6 2.9 +

Kennemerland 14.5 13.9 13.1 19.0 16.4 18.9 19.8 17.3 19.1 . . 13.1 2.3

Haaglanden 17.2 14.0 16.5 18.8 21.9 21.4 19.3 18.1 18.2 . . 15.5 2.4

Hollands Midden 11.8 14.1 16.9 24.8 23.3 27.9 24.1 23.0 23.0 . . 18.3 2.6 +

Zuid-Holland-Zuid 16.9 18.8 17.4 20.3 21.4 25.0 25.9 29.3 27.7 . . 22.0 2.8 +

Zeeland 15.2 12.9 14.5 14.3 14.1 14.6 13.7 11.1 13.1 . . 6.8 1.7 -

Midden- en West-Brabant 15.8 16.2 13.9 18.2 18.8 21.0 19.4 17.5 16.0 . . 11.1 2.1 -

Brabant-Noord 11.9 18.2 22.4 24.6 17.2 20.5 21.7 21.0 16.7 . . 11.6 2.2 -

Limburg-Noord 13.6 13.9 13.9 14.0 13.0 13.1 13.0 11.7 11.7 . . 8.5 1.9 -

Limburg-Zuid 13.2 17.3 17.5 19.1 22.7 24.0 22.3 22.9 18.8 . . 16.0 2.5

Flevoland 19.1 23.7 24.5 24.4 25.1 24.2 23.3 24.9 23.5 . . 24.7 2.9 +

1HGHUODQG

---

(24)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

9HUORHGHULQJYDQGHI\VLHNHZRRQRPJHYLQJ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

schaalscore sign.

--- ---

Groningen . . . 3.5 3.3 3.3 3.3 . . 2.9 0.1

Fryslân . . . 3.1 3.2 3.1 2.9 . . 2.6 0.1 -

Drenthe . . . 3.2 3.0 3.0 2.9 . . 2.6 0.1 -

IJsselland . . . 3.3 3.2 3.1 3.0 . . 2.5 0.1 -

Twente . . . 3.1 3.0 3.0 2.9 . . 2.5 0.1 -

Noord- en Oost-Gelderland . . . 3.1 3.1 3.0 2.9 . . 2.5 0.1 -

Gelderland-Midden . . . 3.6 3.3 3.4 3.2 . . 2.9 0.1

Gelderland-Zuid . . . 3.6 3.5 3.5 3.3 . . 2.9 0.1

Utrecht . . . 3.8 3.6 3.6 3.5 . . 3.1 0.1 +

Noord-Holland Noord . . . 3.4 3.4 3.5 3.4 . . 2.8 0.1

Zaanstreek-Waterland . . . 3.8 3.5 3.7 3.4 . . 3.2 0.1 +

Kennemerland . . . 3.7 3.7 3.5 3.4 . . 2.9 0.1

Amsterdam-Amstelland . . . 4.2 4.0 4.0 3.9 . . 3.4 0.1 +

Gooi en Vechtstreek . . . 3.5 3.4 3.3 3.4 . . 3.0 0.1

Haaglanden . . . 3.9 3.9 3.7 3.7 . . 3.3 0.1 +

Hollands Midden . . . 3.8 3.7 3.6 3.5 . . 3.1 0.1 +

Rotterdam-Rijnmond . . . 4.3 3.9 3.8 3.9 . . 3.5 0.1 +

Zuid-Holland-Zuid . . . 3.6 3.6 3.7 3.5 . . 3.1 0.1 +

Zeeland . . . 3.3 3.3 3.2 3.1 . . 2.6 0.1 -

Midden- en West-Brabant . . . 3.6 3.5 3.3 3.2 . . 2.8 0.1 -

Brabant-Noord . . . 3.3 3.2 3.3 3.0 . . 2.6 0.1 -

Brabant-Zuid-Oost . . . 3.3 3.2 3.2 2.9 . . 2.7 0.1 -

Limburg-Noord . . . 3.2 3.2 3.1 3.0 . . 2.7 0.1 -

Limburg-Zuid . . . 3.6 3.6 3.6 3.3 . . 3.0 0.1

Flevoland . . . 3.6 3.5 3.5 3.4 . . 3.1 0.1 +

1HGHUODQG

---

(25)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

6RFLDOHFRKHVLH905

--- Ik heb veel Ik heb veel In deze buurt Ik woon in De mensen Ik voel mij Als het maar Ik ben tevre- contact contact gaat men op een gezellige kennen thuis bij de enigszins mo- den met de met mijn met andere een prettige buurt met elkaar in mensen die gelijk is ga ik bevolkingssa- directe buurt- manier met veel saam- deze buurt in deze buurt uit deze buurt menstelling

buren bewoners elkaar om horigheid nauwelijks wonen verhuizen in deze buurt

--- --- --- --- --- --- --- ---

marge marge marge marge marge marge marge marge

---

% ’(helemaal) eens’

Groningen 63.5 3.3 46.0 3.4 83.2 2.5 58.0 3.4 22.4 2.8 74.8 2.9 14.1 2.3 85.7 2.3

Fryslân 69.1 3.1 56.2 3.4 91.0 1.9 66.7 3.2 14.4 2.3 83.1 2.5 8.3 1.8 89.1 2.1

Drenthe 73.2 3.0 57.4 3.3 89.0 2.0 68.2 3.1 11.5 2.1 81.7 2.5 10.5 2.0 88.4 2.1

IJsselland 69.4 3.2 52.7 3.5 90.1 2.0 66.0 3.3 14.7 2.4 80.9 2.7 8.2 1.9 88.4 2.2

Twente 67.5 3.2 51.0 3.4 86.9 2.3 65.9 3.2 16.6 2.5 81.0 2.7 9.9 2.0 87.6 2.3

Noord- en Oost-Gelderland 69.7 3.1 53.7 3.3 88.7 2.0 67.1 3.1 15.4 2.3 81.2 2.5 9.4 1.9 89.1 2.1

Gelderland-Midden 63.6 3.2 46.6 3.4 85.9 2.2 57.4 3.4 22.0 2.7 77.6 2.8 10.8 2.0 86.1 2.2

Gelderland-Zuid 61.9 3.2 46.6 3.4 83.9 2.4 54.9 3.4 19.1 2.6 73.9 2.9 11.7 2.1 83.8 2.4

Utrecht 62.7 3.2 40.4 3.3 83.8 2.3 50.8 3.3 26.6 2.9 73.3 2.9 13.6 2.2 84.8 2.3

Noord-Holland Noord 66.6 3.1 49.1 3.4 88.1 2.1 60.1 3.3 15.5 2.4 80.3 2.6 10.5 2.0 88.1 2.1

Zaanstreek-Waterland 70.8 3.2 52.4 3.5 87.2 2.3 59.6 3.5 20.6 2.8 77.3 2.9 10.5 2.1 87.8 2.2

Kennemerland 64.6 3.3 45.6 3.5 84.1 2.5 56.0 3.4 23.0 2.9 77.6 2.9 11.8 2.2 86.2 2.4

Amsterdam-Amstelland 58.4 3.3 36.8 3.4 75.9 2.8 46.1 3.4 32.0 3.1 70.0 3.0 15.9 2.3 73.2 2.9

Gooi en Vechtstreek 63.9 3.1 44.7 3.3 87.6 2.1 53.1 3.3 23.8 2.8 76.3 2.7 12.3 2.1 86.9 2.2

Haaglanden 60.2 3.3 40.0 3.3 80.2 2.6 53.0 3.4 30.8 3.0 73.5 2.9 15.9 2.3 81.2 2.6

Hollands Midden 63.3 3.2 45.7 3.3 85.5 2.3 56.4 3.3 18.1 2.5 76.5 2.8 11.7 2.1 88.7 2.1

Rotterdam-Rijnmond 60.9 3.2 41.5 3.3 77.7 2.6 49.4 3.4 26.7 2.9 72.2 2.9 15.5 2.3 77.7 2.7

Zuid-Holland-Zuid 62.9 3.2 45.7 3.3 84.9 2.3 55.1 3.3 19.2 2.6 79.2 2.7 10.9 2.1 86.1 2.3

Zeeland 65.7 3.2 51.7 3.4 87.6 2.2 61.5 3.3 13.0 2.2 81.7 2.6 9.9 2.0 89.1 2.1

Midden- en West-Brabant 64.1 3.2 48.2 3.4 81.6 2.5 57.4 3.3 20.5 2.6 78.3 2.7 11.3 2.1 84.5 2.4

Brabant-Noord 66.8 3.2 53.1 3.4 89.9 2.0 64.6 3.2 16.6 2.4 80.7 2.6 8.4 1.7 86.1 2.3

Brabant-Zuid-Oost 65.0 3.1 48.0 3.3 88.0 2.0 61.5 3.2 21.8 2.6 79.6 2.5 10.5 1.9 87.2 2.1

Limburg-Noord 66.6 3.3 54.1 3.4 87.8 2.2 66.3 3.3 16.5 2.4 84.1 2.5 9.7 2.0 87.1 2.3

Limburg-Zuid 60.7 3.3 48.7 3.4 81.9 2.5 57.9 3.3 22.0 2.7 78.8 2.7 10.3 2.0 84.0 2.4

Flevoland 62.3 3.3 44.6 3.4 80.4 2.6 51.6 3.4 24.5 2.9 70.5 3.1 15.4 2.4 84.2 2.4

1HGHUODQG 64.3 0.7 47.1 0.7 84.4 0.5 57.7 0.7 21.3 0.6 77.2 0.6 11.9 0.5 84.8 0.5

---

(26)

Centraal Bureau voor de Statistiek

2QYHLOLJKHLGVJHYRHOHQV

7DEHO

2QYHLOLJKHLGVJHYRHOHQV±ODQGHOLMNRYHU]LFKW

---

PMB VMR

--- ---

1993 1995 1997 1999 2001 2002 2003 2004 2005 2005 2006 signi-

ficant ---

%

Voelt zich wel eens onveilig 29.2 29.0 29.5 30.8 28.5 30.8 27.7 26.9 24.0 27.0 23.7 -

Voelt zich vaak onveilig 6.5 6.9 6.0 6.0 5.5 5.4 5.0 4.4 3.7 4.1 3.0 -

Mijdt bepaalde plekken in woonplaats

vanwege onveiligheid 11.9 11.4 11.1 11.2 10.4 11.0 9.9 9.1 8.0 9.0 8.0

Doet ’s avonds en ’s nachts niet open

vanwege onveiligheid 14.2 16.5 17.7 16.6 16.7 18.1 16.6 17.1 16.3 14.6 15.3

Laat waardevolle spullen thuis om beroving/

diefstal te voorkomen 19.3 18.5 18.0 16.1 15.5 16.9 15.8 17.0 14.3 12.6 10.3 -

Rijdt of loopt om om onveilige

plekken te mijden 10.5 9.9 10.0 10.2 9.1 9.1 8.2 7.7 6.8 7.9 6.6 -

Staat kinderen niet toe ergens naar toe te gaan

vanwege onveiligheid ¹⁾ 20.4 20.8 23.2 25.4 26.3 22.4 23.1 20.5 18.7 20.3 20.1

schaalscore

Beleving van onveiligheid 2.9 2.9 3.0 3.0 2.9 3.0 2.9 2.8 2.7 2.8 2.6 -

---

1) Alleen personen met kinderen tot 15 jaar.

(27)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

2QYHLOLJKHLGVJHYRHOHQVYRHOW]LFKZHOHHQVRQYHLOLJ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

% sign.

--- ---

Groningen 25.9 26.8 27.1 30.0 24.2 29.0 21.5 23.3 22.2 . . 19.7 2.7 -

Fryslân 21.4 21.6 24.0 25.2 20.9 20.9 19.6 18.2 18.1 . . 18.7 2.7 -

Drenthe 19.6 21.6 21.9 25.7 20.2 22.5 19.8 17.7 17.0 . . 15.5 2.5 -

IJsselland 20.8 24.4 23.9 24.7 19.8 23.8 19.8 15.9 20.2 . . 18.6 2.7 -

Twente 21.5 23.8 22.4 24.8 21.3 24.8 18.7 18.7 15.3 . . 16.3 2.6 -

Gelderland-Zuid 26.2 32.7 30.4 28.3 27.0 30.0 25.0 25.4 22.3 . . 23.4 2.8

Utrecht 36.4 32.4 32.8 31.6 31.8 34.4 28.5 28.9 24.9 . . 26.5 2.9

Kennemerland 25.6 26.0 26.3 31.4 27.2 27.0 25.1 25.3 24.3 . . 25.7 3.0

Haaglanden 30.4 35.0 32.9 35.5 34.4 36.3 43.8 32.3 40.3 . . 31.8 3.1 +

Hollands Midden 28.6 24.6 27.7 33.9 33.4 33.7 27.9 28.7 24.0 . . 24.3 2.8

Zeeland 18.3 22.9 20.7 23.8 19.4 22.5 20.8 20.6 13.1 . . 15.1 2.4 -

Brabant-Noord 23.4 29.6 27.3 27.3 24.5 25.3 22.7 26.2 18.6 . . 22.5 2.9

Limburg-Noord 31.5 29.7 29.4 29.5 25.4 24.3 30.0 31.0 21.6 . . 23.1 2.9

Limburg-Zuid 38.6 35.9 36.1 35.6 34.2 33.6 31.3 30.2 23.0 . . 27.4 3.0 +

Flevoland 25.8 24.5 23.2 25.2 26.9 29.4 29.1 23.8 21.1 . . 22.4 2.8

1HGHUODQG

---

(28)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

2QYHLOLJKHLGVJHYRHOHQVYRHOW]LFKYDDNRQYHLOLJ

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

% sign.

--- ---

Groningen 4.8 5.2 4.8 5.9 4.1 3.7 2.2 2.8 2.8 . . 1.7 1.0 -

Fryslân 2.8 4.3 4.2 4.0 3.1 1.5 2.7 2.8 2.2 . . 1.2 0.9 -

Drenthe 2.4 2.8 4.1 4.6 2.9 2.9 2.8 1.7 1.7 . . 1.1 0.8 -

IJsselland 3.6 4.7 4.6 3.5 3.4 3.8 2.5 2.2 1.9 . . 2.3 1.2

Twente 3.5 5.1 4.1 5.3 3.8 3.4 3.6 2.5 2.0 . . 1.2 1.0 -

Gelderland-Zuid 6.4 8.4 6.3 5.1 5.8 5.6 3.9 4.1 3.7 . . 1.4 1.0 -

Utrecht 8.4 7.8 6.6 6.8 6.0 5.7 6.7 4.0 2.7 . . 3.6 1.3

Kennemerland 4.6 6.4 5.6 6.2 5.3 3.5 4.0 4.4 4.5 . . 3.6 1.4

Haaglanden 7.4 8.9 7.7 7.8 7.4 6.8 7.8 6.7 7.1 . . 4.3 1.4

Hollands Midden 5.9 4.6 5.4 6.0 5.8 6.2 4.6 5.5 3.4 . . 2.1 1.1

Zeeland 4.3 5.1 3.3 4.9 2.4 2.9 2.8 2.7 1.8 . . 0.9 0.9 -

Brabant-Noord 5.8 6.7 4.9 4.2 4.0 4.2 4.5 3.4 2.9 . . 1.6 1.0 -

Limburg-Noord 7.1 7.8 5.7 5.4 5.5 5.4 5.7 4.3 3.1 . . 2.8 1.3

Limburg-Zuid 10.0 9.9 9.0 8.1 9.0 7.9 7.2 6.7 4.1 . . 4.5 1.4

Flevoland 4.7 5.0 4.2 4.4 4.2 3.9 4.8 3.7 3.1 . . 2.3 1.1

1HGHUODQG

---

(29)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

2QYHLOLJKHLGVJHYRHOHQVLQYHUVFKLOOHQGHVLWXDWLHV905

---

Openbaar Uitgaans- Eigen huis Eigen buurt Rondhangende Winkelcentrum

vervoer gelegenheden jongeren

---

% ’voelt zich wel eens onveilig’

Groningen 2.4 9.7 2.3 6.9 14.9 4.0

Fryslân 0.4 8.8 1.9 4.2 11.1 4.1

Drenthe 0.0 7.1 0.9 4.1 10.5 3.8

IJsselland 1.3 9.0 0.9 4.3 13.5 2.8

Twente 0.7 6.7 0.6 3.5 10.3 2.1

Noord- en Oost-Gelderland 2.2 8.7 0.8 3.8 12.2 3.4

Gelderland-Midden 2.9 11.6 1.3 5.0 15.9 3.4

Gelderland-Zuid 3.1 10.8 1.4 7.7 17.2 4.0

Utrecht 5.9 11.4 2.6 10.4 19.1 6.5

Noord-Holland Noord 4.1 11.2 2.1 6.7 16.7 7.2

Zaanstreek-Waterland 3.0 8.1 1.7 4.5 13.1 2.4

Kennemerland 6.4 9.8 2.4 8.8 16.9 4.2

Amsterdam-Amstelland 7.7 11.9 4.1 11.7 17.6 6.2

Gooi en Vechtstreek 3.8 9.7 1.8 7.0 16.8 5.4

Haaglanden 10.5 11.8 3.3 12.0 23.8 5.4

Hollands Midden 4.9 11.0 2.1 5.9 17.6 4.5

Rotterdam-Rijnmond 11.1 12.1 3.4 11.8 20.7 10.1

Zuid-Holland-Zuid 3.5 8.2 1.4 5.2 16.2 3.6

Zeeland 0.9 7.0 0.8 3.7 8.9 1.8

Midden- en West-Brabant 2.5 12.5 2.2 8.7 16.9 6.0

Brabant-Noord 2.2 11.2 1.7 5.5 15.4 3.2

Brabant-Zuid-Oost 1.9 11.1 3.1 7.8 15.8 3.4

Limburg-Noord 1.4 10.5 2.6 6.1 16.6 4.2

Limburg-Zuid 2.4 13.2 3.7 12.3 18.3 4.3

Flevoland 4.4 7.6 2.4 6.4 16.6 6.9

1HGHUODQG 4.2 10.5 2.2 7.6 16.4 4.9

---

(30)

Centraal Bureau voor de Statistiek

7DEHO

0LMGWEHSDDOGHSOHNNHQLQZRRQSODDWVYDQZHJHRQYHLOLJKHLG

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 10.4 9.9 10.7 12.3 9.2 8.8 8.8 6.8 5.8 . . 7.5 1.8

Fryslân 5.3 7.6 7.2 7.1 6.6 6.5 6.6 6.0 5.6 . . 5.2 1.5 -

Drenthe 4.8 6.0 5.9 6.5 5.3 5.7 5.2 3.5 3.9 . . 4.0 1.3 -

IJsselland 8.3 9.7 9.5 8.7 7.7 10.2 5.4 6.3 5.5 . . 7.3 1.8

Twente 8.0 9.5 9.0 8.3 8.6 9.8 9.7 6.4 6.8 . . 4.8 1.5 -

Gelderland-Zuid 8.8 11.4 11.2 9.9 9.4 10.2 8.5 8.3 6.5 . . 3.5 1.3 -

Utrecht 14.6 13.3 14.0 12.7 11.0 13.8 12.5 9.8 8.3 . . 7.4 1.7

Kennemerland 9.5 10.3 9.9 9.4 8.0 9.0 8.2 6.8 8.8 . . 7.1 1.7

Haaglanden 13.5 15.2 16.7 14.6 12.3 13.0 13.0 14.4 10.9 . . 11.2 2.1 +

Hollands Midden 9.7 6.9 9.5 8.6 8.1 9.7 8.4 8.4 7.2 . . 9.7 1.9

Zeeland 6.6 9.3 7.2 8.6 6.5 6.3 4.8 4.9 4.5 . . 3.8 1.2 -

Brabant-Noord 6.6 8.3 9.5 9.8 7.5 7.4 8.8 7.1 6.2 . . 5.5 1.5 -

Limburg-Noord 16.9 11.7 10.8 12.3 11.4 10.6 9.5 9.1 8.8 . . 6.5 1.7

Limburg-Zuid 15.7 13.2 14.7 13.0 14.2 12.6 12.5 10.0 9.0 . . 7.8 1.8

Flevoland 9.0 8.9 9.1 9.6 11.6 11.1 9.5 9.7 8.0 . . 10.5 2.0 +

1HGHUODQG

---

(31)

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

'RHW¶VDYRQGVHQ¶VQDFKWVQLHWRSHQYDQZHJHRQYHLOLJKHLG

---

PMB VMR

--- ---

naal t.o.v. NL ---

--- ---

Groningen 7.6 12.1 12.6 14.4 12.7 16.5 16.5 13.9 16.3 . . 11.9 2.2 -

Fryslân 6.8 11.4 15.9 11.9 11.7 13.7 10.4 14.1 11.6 . . 12.7 2.2

Drenthe 9.4 10.3 12.2 12.5 10.0 14.4 13.0 11.4 12.4 . . 10.4 2.0 -

IJsselland 8.1 10.9 12.8 11.1 10.5 14.0 12.1 10.1 11.1 . . 10.0 2.1 -

Twente 10.8 12.6 13.1 12.4 11.1 15.8 13.0 12.0 12.6 . . 12.3 2.2 -

Gelderland-Zuid 8.7 14.9 17.4 15.2 14.9 16.0 18.3 14.7 14.3 . . 10.9 2.0 -

Utrecht 18.3 14.9 17.7 17.7 12.8 18.0 13.8 13.5 16.7 . . 12.0 2.1 -

Kennemerland 11.2 15.7 18.8 16.6 18.2 16.1 18.5 15.7 14.3 . . 15.1 2.4

Haaglanden 15.8 22.9 24.5 18.9 18.9 20.0 20.2 19.9 20.1 . . 18.9 2.6 +

Hollands Midden 13.4 13.5 14.8 14.1 13.6 16.7 14.1 15.8 15.8 . . 12.3 2.1 -

Zeeland 8.7 15.5 16.5 15.0 12.5 16.0 17.0 16.4 12.9 . . 11.2 2.1 -

Brabant-Noord 11.2 18.2 18.1 17.7 16.8 15.9 15.4 19.2 13.9 . . 16.7 2.5

Limburg-Noord 12.0 18.8 18.5 19.4 19.5 17.6 18.1 22.0 18.6 . . 18.9 2.7 +

Limburg-Zuid 25.1 24.0 26.3 26.2 24.8 23.1 21.8 19.2 21.4 . . 20.7 2.7 +

Flevoland 15.7 13.7 14.5 12.3 13.2 14.8 10.9 13.8 11.7 . . 14.8 2.3

1HGHUODQG

---

Veiligheidsmonitor Rijk 2006: landelijke rapportage

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN

7DEHOOHQUDSSRUW

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek



9HUNODULQJGHUWHNHQV

. = gegevens ontbreken

* = voorlopig cijfer

x = geheim

− = nihil

− = (indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met 0 (0,0) = het getal is minder dan de helft van de gekozen eenheid 2003 −2004 = 2003 tot en met 2004

2003/2004 = het gemiddelde over de jaren 2003 tot en met 2004

2003/’04 = oogstjaar, boekjaar, schooljaar enz., beginnend in 2003 en eindigend in 2004 2001/’02 −2003/’04 = oogstjaar, boekjaar enz., 2001/’02 tot en met 2003/’04

In geval van afronding kan het voorkomen dat de totalen niet geheel overeenkomen met de som der opgetelde getallen.

Verbeterde cijfers in staten en tabellen zijn niet als zodanig gekenmerkt.

2QGHU]RHNVSDUWQHUV

Het onderzoek werd naast de vertegenwoordigers van de opdrachtgevers, prof. dr. F.L. Leeuw (Justitie), prof. dr. J. van Sinderen (CBS) en mw. drs. M.K. Groenberg (BZK), begeleid door de projectgroep Stroomlijnen veiligheidsmonitors onder leiding van projectleider drs. M.C.M. Schermer Voest (BZK).

Voor vragen kunt u zich wenden tot:

Drs. C.C. Schreuder van het Ministerie van BZK, telefoon 070-4267164, of via e-mail:

cas.schreuder@minbzk.nl

Drs. P.R. Smit van het Ministerie van Justitie, telefoon 070-3706163, of via e-mail:

p.r.smit@minjus.nl

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH 

,QKRXGVRSJDYH

1. Inleiding 4

1.1 Achtergronden 4

1.2 Betrouwbaarheid van de resultaten 5

1.3 Presentatie van de resultaten 5

1.4 Aanpassingen ten opzichte van eerdere rapportages 6

1.5 Leeswijzer 6

TABELLEN

2. Buurtproblemen 7

3. Onveiligheidsgevoelens 26

4. Slachtofferschap 37

5. Melding en aangifte van misdrijven 68

6. Contacten tussen politie en burgers 91

7. Politie in de woonbuurt 111

8. Preventie 131

Bijlagen 1. Schakelschema tabellenrapportage 144

2. Schaalscores 150

&RORIRQ

Centraal Bureau voor de Statistiek



 ,QOHLGLQJ

 $FKWHUJURQGHQ

In 2006 is de VMR voor het eerst op landelijke schaal uitgevoerd

.

In de periode 3 januari t/m 15 maart zijn per politieregio bij benadering 835 personen telefonisch (78 procent) of persoonlijk (22 procent) ondervraagd

'H JHSUHVHQWHHUGH UHVXOWDWHQ YDQ GH 905 NXQQHQ RP PHWKRGRORJLVFKH UHGHQHQ QLHW

]RQGHUPHHUZRUGHQYHUJHOHNHQPHWGLHYDQGH30%HQKHW32/6 

9RRU HHQ XLWJHEUHLGH EHVFKULMYLQJ YDQ GH PHWKRGRORJLH URQG WUHQG HQ WUHQGEUHXNHQ

ZRUGWYHUZH]HQQDDUELMODJHLQGH/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

De VMR, evenals de voorgangers, wordt om 4 redenen uitgevoerd.

De PMB 2005 is nog wel op de gebruikelijke wijze uitgevoerd.

In de volgende kwartalen worden nog een beperkt aantal personen ondervraagd. Deze gegevens

blijven in deze rapportage buiten beschouwing.

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH 

re schatting te maken van het daadwerkelijke niveau van slachtofferschap en de daarbij ondervonden delicten.

In de tweede plaats levert de VMR informatie op waarmee vergelijkingen, zowel in de tijd als tussen verschillende gebieden, mogelijk zijn. Het onderzoek is immers gestandaardi- seerd

.

In de derde plaats leveren de resultaten van de VMR bruikbare informatie voor de ver- schillende niveaus waarop beleid wordt gemaakt.

In de vierde plaats levert de VMR gegevens die gebruikt worden om ontwikkelingen te

‘monitoren’ aan de hand van specifieke indicatoren, zoals in het kader van de prestatie- afspraken die de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Justitie hebben gemaakt met de regionale politiekorpsen.

 %HWURXZEDDUKHLGYDQGHUHVXOWDWHQ

 3UHVHQWDWLHYDQGHUHVXOWDWHQ

Zoals vermeld verschilt de VMR op een aantal punten van de PMB en het POLS. In een afzon-

derlijk project (trendbreukanalyse) is op basis van de PMB 2005 en de VMR 2005 nagegaan in

hoeverre de resultaten voor 4 indicatoren en voor Nederland als geheel vergelijkbaar zijn. Hoewel

voor 3 van de 4 van deze indicatoren niet bleek dat de resultaten significant van elkaar verschil-

den, zijn de resultaten te beperkt om te concluderen dat de resultaten volledig en ook regionaal

vergelijkbaar zijn.

Centraal Bureau voor de Statistiek



‘-‘ wijst dus niet op een positieve of negatieve ontwikkeling. Een significante stijging van bijvoorbeeld het slachtofferschap wordt ook middels een ‘+’ aangegeven.

Gegevens op basis van minder dan 50 waarnemingen zijn in de tabellen niet vermeld.

Dit is in de tabellen aangegeven met een punt (.). Ook vanwege andere oorzaken ont- brekende cijfers zijn in de tabellen aangegeven met een punt (zie ook de verklaring der tekens).

In deze rapportage is nog geen gebruik gemaakt van de clustering van politieregio’s zoals gebruikt in de publicatie ‘Kerngegevens Nederlandse Politie’. In de regionale publi- caties van de VMR 2006 zal deze clustering wel worden toegepast.

 $DQSDVVLQJHQWHQRS]LFKWHYDQHHUGHUHUDSSRUWDJHV

Om technische en praktische redenen is de globale PMB-indeling in de onderdelen A (Onveiligheid en feitelijk slachtofferschap), B (Politie en burgers) en C (Preventie) verval- len en is de nummering aangepast. Wel is de volgorde van de onderwerpen in de PMB gehandhaafd.

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

,QOHLGLQJ

$FKWHUJURQGHQ

]RQGHUPHHUZRUGHQYHUJHOHNHQPHWGLHYDQGH30%HQKHW32/6

ZRUGWYHUZH]HQQDDUELMODJHLQGH/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

%HWURXZEDDUKHLGYDQGHUHVXOWDWHQ

3UHVHQWDWLHYDQGHUHVXOWDWHQ

$DQSDVVLQJHQWHQRS]LFKWHYDQHHUGHUHUDSSRUWDJHV

/HHVZLM]HU

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

%XXUWSUREOHPHQ

7DEHO

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWDJUHVVLHIYHUNHHUVJHGUDJ

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWJHOXLGVRYHUODVWGRRUYHUNHHU

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWWHKDUGULMGHQ

9HLOLJKHLGVPRQLWRU5LMN±/DQGHOLMNHUDSSRUWDJH

7DEHO

9HUNHHUVRYHUODVWDDQULMGLQJHQ

7DEHO